Chirurgia onkologiczna – Program podstawowy

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA
PODYPLOMOWEGO
Program specjalizacji
w
CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ
Warszawa 2000
(c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2000
Program specjalizacji przygotował zespół ekspertów:
Prof. Marek Nowacki- konsultant krajowy w dziedzinie chirurgii onkologicznej
Prof. Andrzej Kułakowski
Prof. Andrzej Szawłowski
Kto może ubiegać się o rozpoczęcie specjalizacji?
W chirurgii onkologicznej mogą specjalizować się lekarze posiadający specjalizację II stopnia w
chirurgii dziecięcej lub chirurgii ogólnej uzyskaną na podstawie poprzednich przepisów lub
posiadający tytuł specjalisty w chirurgii dziecięcej lub chirurgii ogólnej uzyskany na podstawie
rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 25.03.1999r.
Cel studiów specjalizacyjnych
Doskonalenie wiedzy, umiejętności praktycznych i cech osobowości umożliwiających skuteczniejsze
działania w zakresie sprawowania opieki zdrowotnej i dalszego kształcenia siebie i innych
pracowników ochrony zdrowia w dziedzinie profilaktyki, rozpoznawania i leczenia nowotworów.
Wymagana wiedza
Specjalista ma wykazać się znajomością:
•
•
Epidemiologii i profilaktyki; patomorfologii i kliniki nowotworów.
Zasad klinicznego postępowania onkologicznego:
- optymalnej diagnostyki nowotworów,
- ustalenia stopnia klinicznego zaawansowania nowotworów,
- ustalenia planu leczenia,
- ustalenia rokowania,
- leczenia uzupełniającego,
- monitorowania efektów leczenia.
•
•
•
•
•
•
Zasad chirurgii i leczenia skojarzonego nowotworów.
Zasad rehabilitacji i postępowania wspomagającego u chorych na nowotwory.
Zwalczania bólów i opieki terminalnej.
Zagadnień szczegółowych w odniesieniu do nowotworów: skóry, kośćca, tkanek miękkich,
głowy i szyi, piersi, ściany klatki piersiowej, płuc, śródpiersia, przewodu pokarmowego, układu
moczowo-płciowego narządu rodnego.
Organizacji walki z rakiem w Polsce.
Założeń i celów regionalnych i/lub narodowych programów walki z rakiem.
Wymagane umiejętności praktyczne
Specjalista ma wykazać się umiejętnością:
•
•
•
•
•
•
•
•
Diagnostycznego badania endoskopowego.
Pobierania materiału do badania cytologicznego oraz histopatologicznego.
Interpretacji badań radiologicznych, izotopowych, cytologicznych, histopatologicznych.
Ustalania rozpoznania, stopnia zaawansowania klinicznego i rokowania dla poszczególnych
jednostek onkologicznych.
Współpracy z patologiem, radioterapeutą i chemioterapeutą w procesie skojarzonego leczenia
nowotworów.
Operowania nowotworów skóry, kośćca, tkanek miękkich, głowy i szyi, piersi, ściany klatki
piersiowej, płuca, śródpiersia, przewodu pokarmowego, , układu moczowo-płciowego,
narządu rodnego,
Operowania przerzutów do węzłów chłonnych,
Podstawowe operacje chirurgii rekonstrukcyjnej, elektrochirurgii i krioterapii.
Wymagane cechy osobowości
•
•
•
•
•
•
Nienaganna postawa moralna w życiu zawodowym i osobistym.
Umiejętność zorganizowania sobie własnego miejsca pracy i zdolność do harmonijnej pracy w
zespole.
Gotowość wzięcia odpowiedzialności za podejmowane decyzje swoje i powierzonego sobie
zespołu.
Zdolność do samokontroli, otwarte horyzonty myślowe, rozwaga.
Dążność do stałego doskonalenia wiedzy i umiejętności fachowych własnych i swoich
współpracowników.
Inteligencja, spostrzegawczość i dobra koordynacja ruchowa.
Formy zdobywania wiedzy i umiejętności praktycznych
Kurs wprowadzający
Obowiązuje udział w kursie wprowadzającym w pierwszym roku kształcenia.
Kursy doskonalące
Kursy organizowane przez Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego przy współudziale
Centrum Onkologii oraz kursy szkoleniowe organizowane przez Centrum Onkologii, zgodnie z
zaleceniem kierownika specjalizacji.
Wykaz zalecanych kursów doskonalących
•
Kurs z nowotworów głowy i szyi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kurs z raka przełyki
Kurs z raka żołądka
Kurs z raka trzustki
Kurs z raka piersi
Kurs z nowotworów tkanek miękkich i kości
Kurs z nowotworów jelita grubego
Kurs z nowotworów płuca
Kurs z współczesnych metod leczenia czerniaka skóry
Kurs z praktycznych aspektów postępowania w przypadkach HIV/AIDS
Formy samokształcenia
Studiowanie piśmiennictwa (zalecane minimum bibliograficzne)
•
•
•
Zasady postępowania diagnostycznego i terapeutycznego zalecane przez Centrum Onkologii i
onkologiczne towarzystwa naukowe: Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie
Towarzystwo Onkologiczne, Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, Polskie Towarzystwo
Radioterapii Onkologicznej.
Dwumiesięcznik "Nowotwory" organ Centrum Onkologii i Polskiego Towarzystwa
Onkologicznego
Atlas TNM
Udział w seminariach i zjazdach
Czynny udział w zjazdach i/lub innych formach działalności Polskiego Towarzystwa Chirurgii
Onkologicznej.
Przygotowanie pracy poglądowej
Specjalizujący się lekarz ma obowiązek przygotować przynajmniej jedną pracę poglądową, lub opis
przypadku z szerokim przeglądem piśmiennictwa.
Staże kierunkowe
Odbycie staży kierunkowych z:
•
•
•
•
urologii,
chirurgii plastycznej,
torakochirurgii,
i innych kliniki lub oddziałów narządowych,
czas trwania staży określa kierownik specjalizacji.
Kształcenie w czasie praktyki lekarskiej
•
•
dwa lata stacjonarnej praktyki zawodowej w miejscu pracy, lub na etacie rezydenckim, lub na
drodze innych uzgodnień (delegacja, umowa cywilno-prawna).
konsultacje, udział w obchodach lekarskich, dyżurach, posiedzeniach naukowych wskazanych
przez kierownika specjalizacji.
Kształcenie w wykonywaniu zabiegów i procedur medycznych
Wykaz i liczba operacji , które specjalizujący się lekarz musi wykonać samodzielnie.
•
Operacje nowotworowe skóry wraz z odpowiednią rekonstrukcją - 15 (w tym 5 w obrębie
twarzy)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tracheostomia - 3
Drenaż jamy opłucnej - 3
Wycięcie raka języka lub dna jamy ustnej - 3
Wycięcie raka wargi dolnej lub górnej
Wycięcie anatomicznie nazwanych grup obwodowych węzłów chłonnych - 10
Wycięcie płata lub całej tarczycy - 5
Amputacja piersi sposobem Patey'a - 10
Częściowe lub całkowite wycięcie żołądka z lymfadenektomią D2 - 5
Przetoki (stomie) odżywcze lub odbarczające zewnętrzne lub odbarczające - 20
Wycięcie śledziony, nerki, nadnercza - 5
Wycięcie brzeżnego przerzutu do wątroby - 2
Odcinkowe resekcje jelita cienkiego - 10
Odcinkowe resekcje jelita grubego - 5
Amputacja odbytnicy sposobem Milesa lub modyfikacje - 5
Amputacje kończyn - 5
Wycięcie brzuszne macicy - 3
Wycięcie przydatków macicy - 5
Wycięcie jądra - 3
Amputacja lub ekstyrpacja prącia - 2
Wycięcie guzów ściany jamy brzusznej lub klatki piersiowej z jednoczasową rekonstrukcją - 2
Wymagana jest lista wykonanych operacji potwierdzonych protokołami operacyjnymi, podpisana przez
kierownika specjalizacji.
Pełnienie dyżurów lekarskich
Dyżury lekarskie w odpowiednim oddziale chirurgii onkologicznej lub klinikach (zakładach)
narządowych w liczbie nie mniejszej niż 48 w ciągu roku.
Metody oceny wiedzy i umiejętności praktycznych
Kolokwia
•
•
•
•
•
•
•
•
kolokwium z zakresu chirurgii onkologicznej,
kolokwium z podstaw radioterapii,
kolokwium z chemioterapii,
kolokwium z patomorfologii nowotworów,
kolokwium z epidemiologii,
kolokwium z organizacji walki z rakiem,
kolokwium z prawa medycznego,
kolokwium z promocji zdrowia.
Sprawdziany umiejętności praktycznych
Sprawdzenia umiejętności praktycznych dokonuje się w ośrodku kształcącym.
Ocena pracy poglądowej
Ocenia się przygotowaną przynajmniej jedną pracę poglądową lub opis przypadku.
Znajomość języków obcych
Oczekuje się, że specjalizujący się lekarz wykaże się praktyczną znajomością przynajmniej jednego z
języków: angielskiego, francuskiego lub niemieckiego.
Czas trwania specjalizacji
Specjalizacja w chirurgii onkologicznej trwa nie krócej niż dwa lata.
Postępowanie kwalifikacyjne dla lekarzy ubiegających się o rozpoczęcie specjalizacji w
chirurgii onkologicznej
Postępowanie kwalifikacyjne przeprowadza komisja kwalifikacyjna ds. specjalizacji w skład której
wchodzą:
•
•
•
•
•
właściwy konsultant regionalny
przedstawiciel Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej,
przedstawiciel okręgowej rady lekarskiej
przedstawiciel akademii medycznej z właściwego regionu,
przedstawiciel wojewody.
Komisja ocenia wnioski pod względem formalnym i ustala listę lekarzy, którzy uzyskają zgodę na
rozpoczęcie specjalizacji.
W przypadku postępowania konkursowego (jeżeli specjalizacja ma być realizowana w ramach
rezydentury lub gdy liczba kandydatów przekracza liczbę przewidzianych miejsc szkoleniowych)
organizowany jest egzamin testowy a następnie komisja przeprowadza rozmowy kwalifikacyjne. Jeżeli
do konkursu przystępuje duża liczba lekarzy powoływane są zespoły podległe komisji.
Egzamin testowy opracowany przez Krajową Radę Egzaminów Lekarskich organizuje i przeprowadza
kierownik wojewódzkiego ośrodka metodyczno-organizacyjnego.
Komisja kwalifikacyjna ds. specjalizacji w oparciu o wyniki testu i rozmowy kwalifikacyjnej ustala listę
rankingową służącą do wypełnienia miejsc szkoleniowych.
Warunki kwalifikacji jednostek organizacyjnych do prowadzenia specjalizacji w chirurgii
onkologicznej
Specjalizacja w dziedzinie chirurgii onkologicznej może być przeprowadzona tylko w jednostkach
organizacyjnych ochrony zdrowia uprawnionych do przeprowadzania tego typu specjalizacji: w
Centrum Onkologii w Gliwicach, Krakowie i Warszawie, w Klinice Chirurgii Onkologicznej AM w Łodzi i
Gdańsku, w pełnoprofilowych ośrodkach wojewódzkich w Białymstoku, Bydgoszczy, Kielcach,
Lublinie, Łodzi, Opolu, Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu.
Warunki którym muszą odpowiadać jednostki organizacyjne ubiegające się o wpis na listę
prowadzoną przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w celu uzyskania uprawnień do
specjalizowania są następujące:
•
•
•
•
•
Oddziały (kliniki, zakłady): pełnoprofilowe chirurgii onkologicznej lub kliniki (zakłady)
narządowe wykonujące nie mniej niż 1000 operacji rocznie, oraz radioterapii i chemioterapii
onkologicznej. Przez pełnoprofilowe rozumie się takie oddziały (kliniki), które wykonują
operacje wyszczególnione poniżej i zatrudniają co najmniej 2 specjalistów II stopnia w
podstawowych dziedzinach onkologicznych.
Zakład (pracownia) diagnostyki patomorfologicznej, radiologicznej (konieczny stały dostęp do
tomografu komputerowego-KT), ultrasonograficznej, endoskopowej, pożądane:
pracownia/zakład medycyny nuklearnej, rezonans magnetyczny.
Poradnie: chirurgiczna, radioterapii, chemioterapii, rehabilitacji, zwalczania bólu udzielające
łącznie nie mniej niż 10 000 porad rocznie.
Podstawowy sprzęt i baza dydaktyczna (możliwość projekcji przeźroczy i folii).
Stałe prowadzenie seminariów klinicznych, lub innych form doskonalenia zawodowonaukowego.
(c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2000