Sylabus - Warszawski Uniwersytet Medyczny

Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Sylabus przedmiotu
1. Metryczka
Nazwa Wydziału:
II Wydział Lekarski Wydział Nauki o Zdrowiu
Fizjoterapia
Program kształcenia (kierunek studiów,
poziom i profil kształcenia, forma studiów,
np. Zdrowie publiczne I stopnia profil
praktyczny, studia stacjonarne):
Rok akademicki:
Nazwa modułu/przedmiotu:
Kod przedmiotu (z systemu Pensum):
Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:
Kierownik jednostki/jednostek:
Studia I stopnia
Profil praktyczny
Studia stacjonarne
2016/2017
Fizjologia ogólna i szczegółowa
29123
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka
Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny
Ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa
Tel: + 48 22 628 63 34
Fax: + 48 22 628 78 46
strona www.biofizyka.wum.edu.pl
Prof. dr hab. n. med. Jacek Przybylski
Rok studiów (rok, na którym realizowany
jest przedmiot):
II rok
Semestr studiów (semestr, na którym
realizowany jest przedmiot):
zimowy
Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,
kierunkowy, fakultatywny):
podstawowy
Osoby prowadzące (imiona, nazwiska
oraz stopnie naukowe wszystkich
wykładowców prowadzących przedmiot):
Dr n. o zdr. Beata Żuk
Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot
dostępny jest dla studentów w ramach
programu Erasmus):
Dr n biol. Paweł Kowalczyk
nie
Osoba odpowiedzialna za sylabus
(osoba, do której należy zgłaszać uwagi
dotyczące sylabusa):
Dr n o zdr Beata Żuk
Liczba punktów ECTS:
4
2. Cele kształcenia
1. Poznanie mechanizmów leżących u podstaw funkcjonowania organizmu człowieka
2. Poznanie i zrozumienie wzajemnych powiązań pomiędzy poszczególnymi układami i narządami
Strona 1 z 5
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
3. Wymagania wstępne
1. Znajomość anatomii człowieka, biofizyki i biochemii
2. Przygotowanie do seminariów
4. Przedmiotowe efekty kształcenia
Lista efektów kształcenia
Symbol przedmiotowego
efektu kształcenia
Treść przedmiotowego efektu kształcenia
Odniesienie do efektu
kierunkowego (numer)
K_W14
- posiada wiedzę na temat funkcjonowania
poszczególnych układów człowieka: krążenia (składu
krwi i roli krwi w organizmie), oddechowego,
nerwowego, pokarmowego, moczowego, kostnego,
mięśniowego, odpornościowego;
- posiada wiedzę na temat mechanizmów termoregulacji,
gospodarki wodno-elektrolitowej, kwasowo-zasadowej,
wapniowo-fosforanowej;
- zna podstawy fizjologiczne bólu;
- zna budowę i fizjologię mięśni szkieletowych, oraz
mechanizmy zmian zachodzących podczas skurczów
izometrycznych i izotonicznych;
- zna podstawy gospodarki energetycznej organizmu w
spoczynku i podczas wysiłku.
OMI_W02
K_U71
posiada umiejętność przygotowania wystąpień w języku
polskim oraz obcym z wykorzystaniem podstawowych
źródeł
potrafi korzystać z piśmiennictwa w języku obcym,
krytycznej analizy i wyciągania wniosków w oparciu o
dostępną literaturę
rozumie potrzebę kształcenia się przez całe życie i
podnoszenia swoich kompetencji zawodowych
OMI_U13
K_U73
K_K01
OMI_U14
OM1_K01
K_K02
posiada nawyk stałego dokształcania się
OMI_K01
K_K03
posiada świadomość własnych ograniczeń w zakresie
wiedzy i umiejętności
OMI_K02
5. Formy prowadzonych zajęć
Forma
Liczba godzin
Liczba grup
Wykład
30
c.kurs
Seminarium
30
5
Minimalna liczba osób
w grupie
Ćwiczenia
6. Tematy zajęć i treści kształcenia
W-1 Wprowadzenie w zagadnienia fizjologii człowieka. Podstawy biologii komórki: funkcje organelli
komórkowych, mechanizm transportu przez błonę komórkową, potencjał błonowy, pojęcie komórki
pobudliwej (K_W14)
W-2 Receptory błony komórkowej i receptory wewnątrzkomórkowe. Mechanizmy aktywacji receptorów.
Strona 2 z 5
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Wewnątrzkomórkowe mechanizmy przenoszenia informacji (K_W14)
W-3 Pojęcie synapsy chemicznej i elektrycznej. Synteza, transport, magazynowanie i uwalnianie
przekaźników synaptycznych. Mechanizmy regulujące transmisje synaptyczną. (K_W14)
W-4 Czynnościowa anatomia układu współczulnego. Transmitery, kotransmitery i neuromodulatory w
zwojach współczulnych ( K_W14)
W-5 Fizjologia nerek. Mechanizm filtracji kłębuszkowej. Krążenie nerkowe, regulacja krążenia nerkowego.
Mechanizm wchłaniania zwrotnego jonów, wody, glukozy, mocznika, aminokwasów w kanalikach
nerkowych. Rola nerki w utrzymaniu izohydrii. (K_W14)
W-6 Przestrzenie wodne organizmu. Ciśnienie osmotyczne. Mechanizmy regulujące ciśnienie osmotyczne.
Rola nerki w regulacji gospodarki wodnej i ciśnienia osmotycznego organizmu. (K_W14)
W-7 Budowa i mechanizm skurczu mięśnia serca. Układ bodźcowo-przewodzący mięśnia serca. Podstawy
badania EKG. Cykl hemodynamiczny serca. Regulacja częstości tętna i siły skurczu mięśnia serca.
(K_W14)
W-8 Zasady przepływu krwi w układzie krążenia. Mechanizmy regulujące wartość ciśnienia tętniczego krwi.
Pojęcie oporu naczyniowego. Mechanizmy odpowiedzialne za wartość powrotu żylnego. (K_W14)
W-9 Nerwowa regulacja krążenia. Odruch z baroreceptorów i mechanoreceptorów obszaru sercowopłucnego. Odruch z chemoreceptorów. Hormonalna regulacja krążenia. (K_W14)
W-10 Gruczoły wydzielania wewnętrznego. Mechanizm wytwarzania, mechanizm działania hormonów.
(K_W14)
W-11 Układ odpornościowy człowieka. Odpowiedź immunologiczna swoista i nieswoista. Komórki
immunologicznie kompetentne. Odpowiedź humoralna i komórkowa. (K_W14)
W-12 Fizjologia układu trawiennego. Mechanizm żucia, połykania, trawienia i wchłaniania. Nerwowa i
hormonalna regulacja czynności układu pokarmowego. (K_W14)
W-13 Fizjologia wątroby. (K_W14)
W-14 Fizjologia powięzi (K_W14)
S-1 Metabolizm tkanki kostnej. Hormonalna regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej: parathormon,
kalcytonina, witamina D. Wpływ aktywności fizycznej na metabolizm tkanki kostnej. (K_W14, K_U71, K_73,
K_K01, K_K02, K_K03)
S-2 Neurofizjologia postawy ciała i ruchu dowolnego. Ośrodkowa kontrola ruchów złożonych. Czynności
ruchowe na poziomie rdzenia kręgowego – odruchy rdzeniowe. Fizjologia czucia i percepcji (K_W14,
K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03)
S-3 Czynność bioelektryczna mózgu. Chronobiologia rytmów biologicznych człowieka. Sen i czuwanie –
polisomnograficzny obraz snu (EEG). Rola podwzgórza w generowaniu rytmów okołodobowych (K_W14,
K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03)
S-4 Proces nocycepcji. Podział bólu wynikający z zadziałania czynnika uszkadzającego. Przewodzenie
pobudzenia w obwodowym układzie nerwowym. Nocycepcji a układ stresowy (K_W14, K_U71, K_73,
K_K01, K_K02, K_K03).
S-5 Fizjologia komórek mięśniowych. Budowa mięśni poprzecznie prążkowanych. Mechanizm skurczu
mięśnia poprzecznie prążkowanego. Płytka nerwowo-mięśniowa. Pojęcie jednostki motorycznej. Budowa,
funkcje i unerwienie mięśni gładkich (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-6 Plastyczność tkanki mięśniowej. Mechanizm przerostu tkanki mięśniowej pod wpływem wysiłku
fizycznego. Zespół sarkopeniczny (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-7 Fizjologia układu oddechowego. Mechanika oddychania. Obturacyjne i restrykcyjne zaburzenia
wentylacji. Wybrane metody diagnostyki układu oddechowego. Wymiana gazowa w płucach. Mechanizmy
regulacyjne w układzie oddechowym. Odruch z chemoreceptorów tętniczych i ośrodkowych (K_W14,
K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-8 Seminarium podsumowujące. Kolokwium multimedialne
S-9 Mechanizmy regulujące gospodarkę kwasowo-zasadową. Bufory chemiczne i fizjologiczne. Zmiany
parametrów równowagi kwasowo-zasadowej podczas aktywności fizycznej (K_W14, K_U71, K_73, K_K01,
Strona 3 z 5
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
K_K02, K_K03).
S-10 Charakterystyka składu i właściwości krwi. Skład komórkowy szpiku kostnego. Hematopoeza.
Mechanizm krzepnięcia krwi. Układy grupowe krwi (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-11 Transport tlenu i dwutlenku węgla we krwi (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-12 Metabolizm białkowy, węglowodanowy i lipidowy. Pojęcie bilansu energetycznego. Otyłość i
niedożywienie (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-13 Metabolizm spoczynkowy i wysiłkowy. Procesy energetyczne w pracujących mięśniach. Akinezja i
hipograwii (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-14 Mechanizmy termoregulacji (K_W14, K_U71, K_73, K_K01, K_K02, K_K03).
S-15 Seminarium podsumowujące. Kolokwium końcowe.
7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia
Symbol
przedmiotowego
efektu
kształcenia
Symbole form
prowadzonych zajęć
Sposoby weryfikacji
efektu kształcenia
K_W14
W,S
W-1 do W-14
S-1 do S-14
K_W14
S
S-1 do S-7
S-1 do S-14
Kryterium zaliczenia
- egzamin w multimedialnej formie testowej (50
pytań) w sesji zimowej
- warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest
100% obecność na seminariach i wykładach,
zaliczenie prezentacji multimedialnej, krótkich
sprawdzianów na seminariach, kolokwiów
etapowych.
- kolokwium 1 i 2 – multimedialna forma
testowa (pytania nastawione na syntezę
uzyskanej wiedzy i umiejętność powiązania
zjawisk fizjologicznych w organizmie
człowieka), 50 pytań (zaliczenie 50%)
- warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest:
przygotowanie prezentacji multimedialnej na
jeden z tematów seminariów, zaliczenie krótkich
sprawdzianów (pytania otwarte)
8. Kryteria oceniania
Forma zaliczenia przedmiotu: np. egzamin testowy, egzamin praktyczny lub zaliczenie bez oceny (nie dotyczy)
ocena
kryteria
2,0 (ndst)
E- uzyskanie mniej niż 26 pkt.
3,0 (dost)
E- uzyskanie 26-30 pkt
3,5 (ddb)
E- uzyskanie 31-35 pkt.
4,0 (db)
E- uzyskanie 36-40pkt
4,5 (pdb)
E- uzyskanie 41-45pkt.;
5,0 (bdb)
E- uzyskanie 46 lub więcej pkt.
9. Literatura
Strona 4 z 5
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 54/2015 Rektora WUM z dnia 14.07.2015 r.
Załącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia
Literatura obowiązkowa:
1. Tefil-Klawe M, Klawe J [red] Wykłady z fizjologii człowieka PZWL Warszawa 2009
2. Ganong W. Fizjologia PZWL Warszawa 2007
3. Silbernagl S. Despopoulos A. Ilustrowana fizjologia człowieka PZWL Warszawa 2010
Literatura uzupełniająca:
1. Bullock J., Boyle J., Wang M.: Fizjologia, wyd. II polskie pod red. W. Tuganowskiego. Urban &
Partner, Wrocław 2002
2. Traczyk W., Trzebski A. (red) Fizjologia człowieka z elementami fizjologii klinicznej, wyd. III. PZWL,
Warszawa 2007
3. Wróbel E [red] Kurs fizjologii doświadczalnej. Podręcznik dla studentów wydziałów nauki o zdrowiu
i fizjoterapii, wyd. II. WUM Warszawa 2015
10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta)
Forma aktywności
Liczba punktów ECTS
Liczba godzin
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
Wykład
30
1
Seminarium
30
1
Ćwiczenia
Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy
przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność
przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp.
Przygotowanie studenta do zajęć
10
1/2
Przygotowanie studenta do zaliczeń
25
1
Inne (czytanie wskazanych artykułów, referaty,
prezentacja multimedialna)
15
1/2
Razem
110
4
11. Informacje dodatkowe
Wszystkie inne ważne dla studenta informacje nie zawarte w standardowym opisie np. dane kontaktowe do osoby
odpowiedzialnej za dydaktykę, informacje o kole naukowym działającym przy jednostce, informacje o dojeździe na
zajęcia, informacja o konieczności wyposażenia się we własny sprzęt bhp; informacja o lokalizacji zajęć; link to strony
internetowej katedry/zakładu itp.
Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus
Podpis Kierownika Jednostki
Strona 5 z 5