„NAUCZYCIEL I SZKOŁA” NR 3-4 (36

„NAUCZYCIEL I SZKOŁA” NR 3-4 (36-37) 2007
I. Rozprawy i artykuły naukowe
•Justyna Sprutta – Idea kalokagatii w starogreckim wychowaniu
Kalokagatia stanowi wyzwanie dla współczesnej pedagogiki, wyzwanie aktualne, wzniosłe,
ponieważ jest ona specyficzną „konsolidacją” piękna fizycznego i moralnego czyli
„konsolidacją” doskonałości cielesnej i duchowej. Termin kalokagatia pochodzi od greckich
słów kalos, k’agathos, tłumaczonych jako piękny i dobry.
• Lucyna Sadzikowska, Magdalena Jaworska – Przemiany cywilizacyjne a edukacja
Pedagogika winna śmielej podejmować problemy przyszłościowe, aby z odpowiednim
wyprzedzeniem przygotować społeczeństwo do nowych zadań i wyzwań socjo-ekonomicznoetyczno-kulturowych. Przygotowanie człowieka do życia w przyszłości wymaga
kształtowania wielu umiejętności, które były pomijane w tradycyjnej edukacji. Oprócz troski
o nowoczesność kształcenia współczesna szkoła musi służyć kształtowaniu u dzieci,
młodzieży, dorosłych systemów wartości moralnych, estetycznych, zdrowotnych,
utylitarnych. Przykładem, który rozwija w dziecku wszystkie wartości, jest gra FOOD
FORCE. Jest przeznaczona dla dzieci w wieku od 8 do 13 lat.Zachęcam do zapoznania się z
ciekawym opracowaniem.
• Jan Łysek – Bezpieczeństwo dzieci w Internecie
Autor w jasny i przejrzysty sposób dokonał genezy Internetu. Wymienił korzyści i
problemy wynikające z używania Internetu, opisał nielegalne i szkodliwe treści; zasady
bezpieczeństwa i działania na rzecz bezpieczeństwa dzieci w Internecie. Wszystkie te
informacje są poparte badaniami własnymi Autora.
• Grażyna Cęcelek – Bariery i szanse edukacyjne dziecka z rodziny ubogiej.
Ubóstwo jako zjawisko społeczne obejmuje wiele polskich rodzin, które borykają się
z rozlicznymi trudnościami materialnymi. Zubożenie rodzin prowadzi do ograniczenia
realizacji aspiracji dzieci realizowanych poza szkołą. Wraz z pogarszającą się sytuacją
materialną zmniejsza się też wartość edukacji w oczach rodziny, zwłaszcza jeśli sami rodzice
zdobyli tylko wykształcenie podstawowe i niepełne podstawowe. Autorka wymienia
główne mechanizmy polityki społecznej państwa w celu wyrównywania szans oraz
możliwości dzieci i młodzieży z różnych środowisk w zakresie kształcenia.
• Sonia Kędziora – Wpływ przewlekłej choroby dziecka na funkcjonowanie rodziny
Przewlekła choroba dziecka jest z samej definicji zaburzeniem długotrwałym, a często
nieuleczalnym. Z braku efektywnych metod leczenia dzieci przewlekle chore i ich rodziny
muszą nauczyć się żyć z chorobą.
• Dorota Luber – Pedagogika cierpienia Jana Pawła II
Autorka po szerokim wprowadzeniu rozpatruje cierpienie w kontekście ludzkiego
doświadczenia zwracając uwagę na chrześcijański wymiar cierpienia.
„Każde cierpienie ma sens – prowadzi do pełni życia”.
• Anatol Bodanko, Piotr Kowolik – Konflikty w świetle teorii psychologicznych.
Konflikty są odwiecznym elementem życia. Pojęcie „konflikt” i samo zjawisko stało się
przedmiotem badań naukowych. Termin ten zaistniał około 50 lat temu. Zdefiniowano
źródła, przyczyny, fazy, formy, skutki i koncepcje konfliktów.
• Konstantinos Tsirigotis – Struktura i organizacja osobowości w koncepcji Hansa J.
Eysencka.
Autor w bardzo dostępny sposób przeanalizował strukturę osobowości, organizację
osobowości i zachowania się oraz wymiary osobowości. Omawia pojęcia: ekstrawersja i
introwersja. Treści artykułu wzbogacone dużą ilością schematów.
II. Komunikaty i sprawozdania z badań
• Maria Vašutová – Przemoc w szkole – rozwijanie zachowania prosocjalnego.
Tekst artykułu ciekawy, ukazuje rozwój szykany i agresywności oraz interwencji w
Republice Czeskiej i w świecie.
• Michał Pindera – Narkomania wśród uczniów szkół gimnazjalnych.
Po krótkim wprowadzeniu teoretycznym zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych
na terenie województwa śląskiego w latach 2006-2007 wśród 217 uczniów klas II i III
gimnazjum.
Zachęcam do lektury artykułu.
• Monika Jaworska – Agresja wśród uczniów klas IV-VI – wyróżnia cztery rodzaje agresji:
frustracyjna, naśladowcza, instrumentalna i patologiczna. Zaprezentowano badania
przeprowadzone w latach 2006-2007 wśród uczniów szkół podstawowych województwa
małopolskiego. W zakończeniu sformułowano środki zaradcze.
• Tomasz Hauza – Zakażenie wirusem HIV jako krytyczne wydarzenie życia.
W części teoretycznej zilustrowano zakażenie w świetle teorii krytycznych wydarzeń życia
ujętych w czterech stadiach:
- stadium poprzedzające wystąpienie wydarzenia;
- stadium zajścia wydarzenia;
- stadium zmagania się z wydarzeniem;
- stadium przezwyciężania wydarzenia.
T. Hauza prezentacje zmagania się z kryzysem zagrożenia życia w kontekście HIV/AIDS –
wyniki badań własnych. Wskazuje na główne objawy zakażenia, leczenie i ich wpływ na
fizyczne funkcjonowania człowieka. Ponadto omawia najczęściej stosowane strategie
zmagania się z nową sytuacją oraz stosunek otoczenia do osób zakażonych z
uwzględnieniem czynnika wsparcia społecznego. Zamieszczono bogatą literaturę
merytoryczną problemu.
• Leokadia Klupś, Henryk Jaskólecki – Nałóg palenia tytoniu a wiedza na temat jego
szkodliwości u młodzieży gimnazjalnej.
Palenie tytoniu obok picia alkoholu i wyzwania narkotyków należy do bardzo
niepokojących zachowań antyzdrowotnych młodzieży w Polsce. Autorzy zaprezentowali
swoje badania na populacji 107 uczniów klas gimnazjalnych w wieku 14-17 lat.
• Kazimierz Ostrowski – Nabywanie i utrwalanie postaw wychowawczych w toku
oddziaływań behawioralnych.
Po krótkich rozważań teoretycznych autor jasno określił cel swoich badań, tj. dokonanie
retrospekcji postępowania pedagogicznego o akcencie behawioralnym (2004/2005 i
2005/2006) w Gimnazjum w Bydgoszczy. Dogłębnie autor dokonał próby wyjaśnienia
przyczyn i warunków istniejącego stanu rzeczy.
• Iwona Gołdynia, Henryk Jaskólecki – Efekty kompleksowej rehabilitacji osób
niepełnosprawnych umysłowo na podstawie działalności PZOL w Grojcu.
Celem opracowania jest przedstawienie sposobów i efektów kompleksowej rehabilitacji
stosowanej u osób niepełnosprawnych umysłowo w Powiatowym Zakładzie OpiekuńczoLeczniczym w Grojcu ze szczególnym uwzględnieniem opieki psychologicznej, zajęć
rehabilitacyjnych i nauki szkolnej.
• Maria Vašutova – Diagnostyka niektórych cech osobowych u dzieci ze specyficznymi
zaburzeniami uczenia się i zachowania na podstawie recepcji kolorów.
Autorka poświęciła swoją uwagę teoriom psychologii kolorów, bardziej skupia się na
teoriach psychoanalitycznych i teorii M. Lüschera. Zastosowany test TBSD, autorstwa V.
Szczepichina i A. Rickl, który autorka wykorzystała w badaniach, został oparty na teście
kolorów M. Lüschera. Głównym celem badań była próba wykrycia różnic w percepcji i
wartościowaniu kolorów przez dzieci ze specyficznymi zaburzeniami uczenia się.
• Agata Pindera – Zajęcia pozalekcyjne uczniów szkół gimnazjalnych.
Po krótkim wprowadzeniu przez autorkę do problemu, zaprezentowane zostały wyniki
badań z lat 2006-2007 w województwie łódzkim na populacji 150 uczniów szkół
gimnazjalnych.
• Marzena Oświęcimska – Formy spędzania czasu wolnego przez uczniów gimnazjum –
wyniki badań.
Ten artykuł koreluje z opracowaniem A. Pindery. Badaniami objęto uczniów szkół
gimnazjalnych w wieku 13 i 15 lat. Do najbardziej ulubionych form spędzania czasu wolnego
badań zaliczyli: słuchanie muzyki, gra na komputerze, sport, kino, telewizja, literatura.
• Sławomir Cudak – Postawy rodzicielskie wobec dziecka niepełnosprawnego w rodzinie.
Po krótkim wstępie teoretycznym zaprezentowane zostały badania. Dotyczyły one
zdiagnozowania postaw rodzicielskich wobec dzieci przy zastosowaniu „Kwestionariusza dla
rodziców do badania postaw rodzicielskich według Marii Ziemskiej.
• Zofia Malec, Justyna Modrzejewska, Jolanta Walaszek – Sprawność ruchowa dzieci
otyłych.
Bez świadomej i profesjonalnej pomocy dorosłych dzieci z chorobą otyłości nie są same w
stanie sobie poradzić z problemem zaburzonej sprawności fizycznej
III. Doświadczenia i propozycje metodyczne.
• Bogdan Urbanek – Motywowanie do jakości – Awans zawodowy, jego kolejne szczeble
powinien stać się środkiem do wdrażania w życie polityki kadrowej. Są to wywody
nauczyciela – metodyka języka polskiego i członka Zarządu Krajowego Polskiego
Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych.
• I.I. Barichaszwili – Znaczenie samodzielnej pracy studentów kierunku filologicznego w
trakcie ich zawodowego przygotowania. Przedstawiono znaczenie samodzielnej pracy
studentów w trakcie ich zawodowego przygotowania. Zdefiniowano pojęcie samodzielnej
pracy oraz efekty pracy związanej z przygotowaniem studentów do zawodu.
• Henryk Moroz – Rola zabaw i gier dydaktycznych w nauczaniu początkowym
matematyki.
Dobór zabaw i gier dydaktycznych w nauczaniu początkowym matematyki jest
uzależniony od celów, które zamierza nauczyciel osiągnąć w trakcie trzyletniej edukacji
zintegrowanej.
• Ilja Starykow Mama, kupi.
Jest to jedna sytuacja z książki Profesora. Dotyczy ona współpracy, wymianie doświadczeń
pedagogicznych i programowych technologii nauczania w Mikołajewie (Ukraina) i GWSP w
Mysłowicach.
• Natalia L. Ruda – Problem oceniania wiadomości i osiągnięć szkolnych uczniów.
Zaprezentowano analizę w świetle literatury problem oceniania w szkole. Artykuł
przedstawia i opisuje reakcje uczniów na uzyskane oceny w szkole.
• Olga Przybyla – Trudności w uczeniu się na lekcjach języka polskiego w perspektywie
przetwarzania sensorycznego – wybrane zagadnienia.
Określono rodzaje przyczyn niepowodzeń szkolnych: społeczno-ekonomiczne;
biopsychiczne i pedagogiczne.
• Ewa Nowicka – Współpraca szkoły i środowiska rodzinnego gwarancją sukcesu ucznia.
Autorka prezentuje wyniki swoich badań przeprowadzonych wśród rodziców uczniów klas
trzecich. Ponadto przeprowadzono plan zajęć pomocniczych przeznaczonych dla uczniów
klasy drugiej.
IV. Recenzja i sprawozdania.
W tym dziale zaprezentowano recenzję następujących książek:
- S. Gawlik, Grzegorz Piramowicz – idee, słowa, czyny
- E. Górnikowska-Zwolak, Szkic do portretu Ślązaczki. Refleksja feministyczna
- J. Aleksejew, Historia Ukrainy
1. K. Duraj-Nowakowa, Integrowanie komponentów dydaktyki szkoły
i pedeutologii oraz sprawozdanie z obrad Sekcji
wyższej
Pedagogów VII Międzynarodowej Konferencji Naukowej w Krakowskiej Szkole
Wyższej im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego.
V. Sylwetki pedagogów
Zaprezentowano sylwetkę zmarłego Profesora Jana Koniora (1935-2007)
nauczyciela akademickiego GWSP – dydaktyka matematyki w relacji H. Moroza i P.
Kowolika.