Spływ Popradem

Poprad ma 170 km długości, w tym 63 km w Polsce.
Średni przepływ wody w pobliżu ujścia to 23 m3/ s.
Charakteryzuje się gwałtownymi wezbraniami.
Rozpiętość stanu wód w dolnym biegu dochodzi do
około 4,0 m.
P
oprad u swoich źródeł sąsiaduje ze źródłami Dunajca. Źródła te rozdzielone są Tatrami. Dunajec rozpoczyna bieg na północ, a Poprad na południe.
Poprad ze względu na swój początek „teoretycznie”
należy do dorzecza Dunaju, a w efekcie do zlewni Morza
Czarnego, ale wypływając z Tatr, przepływa przez słowacki Spisz, zatacza ogromne półkole i zawraca na północ i kieruje się ku Polsce. Przebija się przez Beskid Sądecki i wpada do Dunajca na wysokości Nowego Sącza.
Jest rzeką graniczną między Słowacją a Polską. Ma
170 km długości, w tym 63 km w Polsce. Średni przepływ wody w pobliży ujścia to 23 m3/sek. Charakteryzuje się gwałtownymi wezbraniami. Rozpiętość
stanu wód w dolnym biegu dochodzi do około 4,0 m.
Tak więc Poprad wypływa z południowej strony Tatr
i wpływa do Polski w miejscowości Leluchów koło Muszyny. Płynie przez Muszynę, która położona jest w widłach Popradu i Muszynki. Między Muszyną a potokiem Szczawnickim na stromym, skalnym urwisku
znajdują się ruiny zamku muszyńskiego. Wzgórze nosi
nazwę Baszta. Początki zamczyska to XII w. Zamek stał
wówczas w miejscu zetknięcia granicy Polski i Węgier.
Lokacja miasta nastąpiła w XIV w. Rynek muszyński, wielki i okazały, daje świadectwo bogactwa dawnych mieszkańców, którzy trudnili się handlem, przede
wszystkim solą. Na przeciwległych stronach Rynku
stoją kapliczki Świętych: Jana i Floriana. Zachowały się
piękne parterowe domki przy ulicy Kościelnej oraz renesansowy kościół.
W miejscowości Leluchów granica polsko–słowacka wspina się na szczyt Wielkiej Polany i ciągnie się
grzbietem gór po lewej stronie Popradu. Mniej więcej
na wysokości rozlewni wody mineralnej „Muszynianka” granica stromizną schodzi z gór do łożyska Popradu i aż do Łomnicy biegnie środkiem rzeki.
Za Muszyną mijamy rezerwat lipowy „Obrożyska”. Jest to 35 ha lipowego lasu, który warto odwiedzić w lipcu. Następną mijaną miejscowością jest Milik położony w dolinie z potokiem milickim. Jest w niej
cerkiew drewniana pod wezwaniem Świętych Kosmy
i Damiana. Po przepłynięciu około 2 km docieramy do
wsi Andrzejówka. Wzdłuż rzeki, poczynając od Milika,
możemy zaobserwować czarne bociany a także czaple
białe i siwe, łowiące ryby.
W końcowej części wsi Andrzejówki znajduje się
wlot tunelu kolejowego pod górą Kiczorą. Tunel ma
511 m długości i zajmuje pod tym względem 7. miejsce
w Polsce. Na szczycie góry został posadowiony przekaźnik telewizyjny oraz anteny telefonii komórkowej.
Jest tam też piękne miejsce widokowe na okolicę.
Od wsi Andrzejówka rozpoczyna się najciekawsza i najpiękniejsza część przełomu Popradu. Przełom
ten ciągnąć się będzie aż do Piwnicznej. Zaraz za wsią
i tunelem znajduje się półwysep Andrzejówka – Ługi.
W tym miejscu można zrobić odpoczynek. Po minięciu Andrzejówki dopływamy do przysiółka Żegiesto-
wa Zdroju – Łopaty Polskiej. Poprad tworzy tu pętlę,
której ze względu na kształt nadano taką nazwę. Fantastyczne zakola, zakręty i bystrzyny dają wielkie przeżycia płynącym.
Na Łopacie Polskiej jest plaża i teren rekreacyjny,
gdzie można swobodnie zatrzymać się, odpocząć i wykąpać w Popradzie,
Płynąc rzeką wzdłuż Łopaty Polskiej, po słowackiej stronie (lewy brzeg), znajduje się mała elektrownia
wodna. Jest tu wlot do sztolni, którą woda przepływa
na druga stronę góry, gdzie znajduje się budynek elektrowni z turbiną produkującą prąd. Góra ta nosi nazwę
Oltarik (Ołtarzyk).
[en]
T
Po minięciu Łopaty Polskiej Poprad płynie wzdłuż
wysokiego muru oporowego, na którego początku znajduje się wylot tunelu kolejowego pod górą Kiczorą. Na
murze oporowym ułożony jest tor kolejowy w kierunku Piwnicznej i Nowego Sącza.
Płyniemy dalej i mijamy przystanek kolejowy Żegiestów Zdrój.
Żegiestów to znane uzdrowisko liczące sobie 160 lat.
Jest tu bardo wydajne źródło szczawy żelazistej o nazwie „ANNA”.
Za względu na stromizny większość budynków usytuowana jest na platformach powstałych w wyniku wybrania skał ze stoków gór. Budynki sprawiają wrażenie
przyczepionych do zbocza. Dopływamy do przejazdu
kolejowego, za którym leży Żegiestów Wieś w dolinie
potoku żegiestowskiego. Za Żegiestowem Poprad wypływa na szerszą przestrzeń, ale w dalszym ciągu spotykamy zakola i bystrzyny.
Następnie wsie to Zubrzyk i Wierchomla. W Wierchomli Wielkiej znajduje się kamieniołom, a na końcu
Wierchomli Małej zbudowano popularną Stację Narciarską. Jest tu również zabytkowa cerkiew drewniana p.w. Michała Archanioła. Następna miejscowość
to Łomnica. Tu kończy się polsko – słowacka granica na rzece. Od tego miejsca aż do swojego ujścia
Poprad płynie w Polsce. Łomnica słynie z dużej
ilości źródeł wód mineralnych, z których tylko
nieliczne są zagospodarowane, co związane jest
z ich wydajnością.
Następną miejscowością jest Piwniczna,
która rónież jest uzdrowiskiem. Istnieje tu dobrze rozbudowana infrastruktura lecznicza.
Na Rynku znajduje się zabytkowa studnia
zbudowana w XVII w.
Następne mijane miejscowości to Młodów i Rytro. Dopływając do Rytra zauważamy po prawej stronie na wysokim
wzgórzu ruiny zamku. Do XIV w. była
tu królewska komora celna. Ze wzgórza rozpościera
się piękny widok na dolinę Popradu oraz okoliczne
miejscowości. Widać stąd Barcice, przedmieście Starego Sącza, położonego w widłach Dunajca i Popradu.
W Rytrze
znajduje się
kilka atrakcyjnych szlaków
turystycznych po
najwyższych górach
Beskidu Sądeck iego
i schroniska turystyczne.
Stary Sącz – zabytkowy rynek, zabytkowy klasztor Klarysek, zabytkowe budynki wokół Rynku. Przywilej lokacyjny osada otrzymała w XII w. czyli w tym
samym wieku, co Kraków. Za Starym Sączem, pod
Biegonicami, które są dzielnicą Nowego Sącza, Poprad
łączy się z Dunajcem. Toczył wody z terenu mającego 2100 km2 powierzchni. Spłynął z Tatr z wysokości
2000 m n.p.m. na równinę zwaną Kotliną Nowosądecką
położoną na wysokości około 400 m n.p.m., co oznacza,
że pokonał wysokość około 1600 m.
Tekst: Hanna Maciejewska
Zdjęcia: Renata Słowińska, Grzegorz Maciejewski
Towarzystwo Przyjaciół Żegiestowa
www.zegiestow.pl
he Poprad is a frontier river between Slovakia and Poland.
It has 170 km of length, of which 63 km in Poland. The
average flow of water at its mouth is 23 m3 per second.
The source of the Poprad is on the southern side of the Tartra mountains. Because of this, it “theoretically” belongs to the
Danube basin, or it should flow towards the Black Sea.
However it passes trough the Slovak Spisz, does a huge semicircle and turns notrh, towards Poland.
It breaks trought the Beskid Sądecki and flows into the Dunajec near Nowy Sącz.
Rapid floods are typical of this river. Difference between
the lowest and the highest water level reaches 4 m. It enters
Poland in the village of Leluchów near Muszyna. In Muszyna
on a steep, rocky mountain, there are ruins of Muszyna Castle
from the 12-th century. The castel stands on Mount Baszta
and it was built to keep guard on the Polish- Hungarian border.
From Muszyna to Łomnica Zdrój the state border between
Poland and Slovakia runs along the Poprad. In the village of
Andrzejówka there is the entrance into the railway tunnel under Mount Kiczora. The tunnel has 511 m of length. Its mouth is in Żegiestów Zdrój.
Having passed Andrzejówka, we reach the hamlet of Żegiestów – Łopata Polska (Polish Spade). Flowing along Łopata,
on the Slovak side (the left bank) we can see a small water power station. There is a tunnel trought which the water passed
on the other side of the mountain where stands the building
of the power station. Then the Poprad flows along a high wall
of support, at the beginning of witch there is the mouth of the
railway the tunnel. On this wall runs the railway towards Piwniczna and Nowy Sącz. We pass the railway stop of the Żegiestów Zdrój. Żegiestów has been a famous health resort for 160
years. There is a very productive source of oxalic-ferruginous water “Anna”. Then we can see the villages of Zubrzyk and
Wierchomla. In Wierchomla there is a quarry and a popular
ski station. The next locality is Łomnica Zdrój. Here the Polish-Slovak border on the river finishes. The next localities are
Piwniczna, Młodów and Rytro. Coming near Rytro, we notice
on the high hill on the right side the ruins of the castle. Until
the 14-th century there were royal customs in it. From this hill
there is a beautiful view on the Poprad valley and on the localities as far as Stary Sącz.
In Stary Sącz you can visit the historic market place and St.
Clare’s convent founded by Saint Kinga. The settlement recived the founation privilege in the 12-th century.
Having passed Stary Sącz, the Poprad joins the Dunajec.
The surface of the Poprad bassin is 2100 km2. It flows from the
Tatra mountains, from the height of 2000 m above sea level, on
the plain situated at its mouth on the height of about 400 m,
which means the difference of about 1600 m. Doing the whole
route takes about 10-11 hours.
tłum. Antoni Bydłoń
Wypożyczalnia sprzętu i informacja:
Ważne telefony:
Pola namiotowe i noclegi:
Ciekawe obiekty do zwiedzania:
•Żegiestów – Antośka Adventure tel. 669 047 458 • [email protected]
•Krynica-Zdrój – CzystaFrajda.pl tel. 509 99 88 12 • [email protected] • www.czystafrajda.pl
•Żegiestów – SplywPopradem.pl tel. 502 350 895 • [email protected] • www.splywpopradem.pl
•Pogotowie ratunkowe 999,
numer alarmowy z komórki 112
•Policja 997
•Pogotowie ratunkowe wodne,
Nowy Sącz, ul. Jagiellońska 21,
tel. 692 968 999 / 18 547 23 26
•Andrzejówka Ługi – prywatne kwatery, pole namiotowe
•Żegiestów – Łopata Polska DW „Rydz”, „Zosia”, „Domek Krysi”
•Żegiestów Stacja – Willa Elit, Bagatela, Zacisze
•Rytro – pole namiotowe przy stadionie
•Szlak cerkiewnej architektury drewnianej (Powroźnik, Muszyna–Złockie, Milik, Andrzejówka, Żegiestów (cerkiew
murowana), Zubrzyk, Wierchomla, Łomnica
•Ruiny zamku na wzgórzu Baszta – Muszyna
•Rezerwat lipowy Obrożyska – Muszyna
Pontony i kajaki dowożone są na miejsce startu i odbierane na mecie.
[sk]
P
oprad je hraničná rieka medzi Slovenskom a Poľskom.
Jej dĺžka je 170 km, z čoho 63 km úsek preteká Poľskom.
Priemerná hodnota prietoku vody na ústí je 23 m3/s.
Poprad pramení na južnej strane Tatier. Vzhľadom k jeho
začiatku by mal patriť do povodia Dunaja, čiže čiastkového
povodia Čierneho mora, pri svojom spáde z Tatier však preteká slovenským Spišom, vytvára obrovský polkruh a vracia
sa na sever, smerom k Poľsku.
Prelína Sądecké Beskydy a pri Nowom Sączi vteká do Dunajca.
Táto rieka je charakteristická prudkými prívalmi. Variačné rozpätie vodného stavu dosahuje až 4 m. Do Poľska vteká v obci Leluchów pri Muszyne. V Muszyne sa na strmom
skalnatom útese nachádzajú zrúcaniny Muszynského hradu
z dvanásteho storočia. Hrad sa týči na návrší Bašta a plnil
strážnu funkciu na hranici Poľska s Uhorskom.
Od Muszyny po Łomnicu štátna hranica medzi Poľskom
a Slovenskom prebieha uprostred Popradu. V obci Andrzejówka ústi železničný tunel pod horou Kiczora. Tunel je 511
m dlhý a jeho vyústenie sa nachádza v obci Żegiestów-Zdrój.
Po obídení Andrzejówky sa doplavíme do osady Żegiestowa - Łopaty Polskej. Pri plavbe pozdĺž Łopaty sa na slovenskej strane (ľavý breh rieky) nachádza malá vodná elektráreň.
Ústi tu šachta, ktorou voda preteká na druhú stranu hory, kde
sa nachádza budova elektrárne.
Po preplávaní Łopaty Polskej Poprad preteká pozdĺž vysokého oporného múru, na ktorom sa nachádza vyústenie železničného tunela. Na opornom múre sú uložené železničné
koľajnice smerom na Piwnicznu a Nowy Sącz. Obchádzame železničnú stanicu Żegiestów-Zdrój. Żegiestów je už 160
rokov známym kúpeľným mestom. Nachádza sa tu veľmi
výdatný prameň železitej kyselky „Anna“. Ďalšie dediny sú
Zubrzyk a Wierchomla. Vo Wierchomli je obľúbené lyžiarske stredisko.
Ďalšou obcou je Łomnica. Tu sa končí poľsko-slovenská
hranica na rieke. Ďalšími obcami sú Piwniczna, Młodów
a Rytro. Pri vstupe do Rytra na pravej strane vidíme vysoký kopec a na ňom zrúcaniny hradu. Do štrnásteho storočia v ňom sídlila kráľovská colná komora. Z tohto návršia sa
núka krásny výhľad do údolia Popradu a na okolité obce až
po Starý Sącz.
Starý Sącz – pamiatkové námestie a kláštor Klarisiek založený sv. Kingou, kráľovnou Poľska. Lokačné privilégiá osada
získala v dvanástom storočí.
Za Starým Sączom sa Poprad spája s Dunajcom. Poprad
zbiera vodu z územia s rozlohou 2100 tisíc km2. Plynie z Tatier z výšky 2000 metrov nad morom na rovinu pri ústí v približnej nadmorskej výške 400 metrov nad morom čo znamená, že zdolal zhruba 1600 metrový výškový rozdiel. Preplávanie celej trasy trvá približne 10 – 11 hodín.
•Studnia zabytkowa na Rynku w Piwnicznej
•Ruiny Zamku w Rytrze
•Rynek w Starym Sączu
•Klasztor sióstr Klarysek w Starym Sączu
•Ołtarz papieski w Starym Sączu
Spływ Popradem
trasa kajakowa Muszyna – Nowy Sącz
www.splyw.zegiestow.pl
Poprad – największa z rzek wpływających do Dunajca, bierze swój początek po słowackiej stronie
Tatr na wysokości 2000 m n.p.m. pod Mięguszowieckim Szczytem, pod Wołowym Grzbietem i pod
Rysami. Źródła popradzkich dopływów znajdują się
jeszcze wyżej, bo na wysokości 2600 m n.p.m. pod
Gerlachem i Łomnicą.
Przepłynięcie całej trasy zajmuje ok. 10–11 godzin
Egzemplarz bezpłatny
Druk przewodnika sfinansowało
Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu.
Między Muszyną a potokiem Szczawnickim na
stromym, skalnym urwisku znajdują się ruiny zamku
muszyńskiego. Wzgórze nosi nazwę Baszta. Początki
zamczyska to XII w. Zamek stał wówczas w miejscu
zetknięcia granicy Polski i Węgier.
Niebezpieczne miejsca na trasie:
2. Wiercholma Wielka.
Około 50 m od przystanku kolejowego w dół rzeki występuje ostry zakręt
i bystrzyna, której prąd
znosi kajaki na skały przy
słowackim brzegu. Łódki mogą ulec uszkodzeniu.
Należy tak wiosłować, aby
utrzymać się w środku
nurtu rzeki.
1. Słowacka elektrownia
wodna na wysokości Łopaty Polskiej. Przy wlocie
wody do sztolni występuje próg skalny w poprzek
rzeki, ułożony z kamieni.
Należy przepłynąć pojedynczo w głębszym miejscu, bliżej polskiego brzegu (prawa strona).
Rynek muszyński, wielki i okazały, daje świadectwo bogactwa dawnych mieszkańców, którzy trudnili się handlem, przede
wszystkim solą. Na przeciwległych stronach Rynku stoją kapliczki Świętych: Jana i Floriana. Zachowały się piękne parterowe
domki przy ulicy Kościelnej oraz renesansowy kościół.
Poprad wypływa z południowej
strony Tatr i wpływa do Polski
w miejscowości Leluchów koło
Muszyny.
Za Muszyną mijamy rezerwat
lipowy „Obrożyska”. Jest to 35
ha lipowego lasu, który warto
odwiedzić w lipcu.
W Miliku jest cerkiew drewniana pod wezwaniem Świętych Kosmy i Damiana.
Wzdłuż rzeki, poczynając od Milika, możemy spotkać siedliska bobrów oraz zaobserwować czarne bociany a także czaple białe i siwe, łowiące ryby.
Dopływając do Rytra zauważamy po prawej stronie
na wysokim wzgórzu ruiny zamku. Do XIV w. była
tu królewska komora celna. Ze wzgórza rozpościera się piękny widok na dolinę Popradu oraz okoliczne miejscowości. W Rytrze znajduje się kilka atrakcyjnych szlaków turystycznych po najwyższych górach Beskidu Sądeckiego, schroniska turystyczne i
Hala Łabowska.
Żegiestów to znane uzdrowisko liczące sobie 160 lat. Jest tu
bardo wydajne źródło szczawy
żelazistej o nazwie „ANNA”.
Od wsi A nd rzejówk a rozpoczyna się najciekawsza i najpiękniejsza część przełomu Popradu. Zaraz za wsią i tunelem
znajduje się półwysep Andrzejówka – Ługi. W tym miejscu
można zrobić odpoczynek.
Mapa zamieszczona
za zgodą firmy Compass
Wydawnictwo Kartograficzne Compass
30-084 Kraków, ul. Podchorążych 3
tel./fax 012 626 14 36
Gdańsk
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
WARSZAWA
Zielona Góra
Łódź
Lublin
Wrocław
Stary Sącz – zabytkowy rynek, zabytkowy klasztor Klarysek, zabytkowe budynki wokół Rynku.
Przywilej lokacyjny osada otrzymała w XII w.
czyli w tym samym wieku, co Kraków.
Kielce
Opole
Katowice
Kraków
Zakopane
Piwniczna rónież jest uzdrowiskiem. Istnieje tu
dobrze rozbudowana infrastruktura lecznicza. Na
Rynku znajduje się zabytkowa studnia zbudowana w XVII w.
Następne wsie to Zubrzyk i Wierchomla. W Wierchomli Wielkiej znajduje się kamieniołom, a na końcu Wierchomli Małej zbudowano popularną Stację Narciarską. Jest tu również zabytkowa cerkiew
drewniana p.w. Michała Archanioła. Za Wierchomlą, między torem kolejowym a Popradem znajduje się Wierchomlański Staw, który jest pomnikiem przyrody.
Po minięciu Andrzejówki dopływamy do przysiółka Żegiestowa Zdroju – Łopaty Polskiej. Poprad tworzy tu pętlę,
której ze względu na kształt
nadano taką nazwę. Fantastyczne zakola, zakręty i bystrzyny dają wielkie przeżycia
płynącym. Bardzo urozmaicony bieg rzeki ciągnąć się będzie
aż do Piwnicznej.
Rzeszów
Nowy Sącz
e-mail: [email protected]
www.compass.krakow.pl