PROGRAM STAŻOWY NIMOZ „OTWARTY ŚWIAT” 1

PROGRAM STAŻOWY NIMOZ
„OTWARTY ŚWIAT”
1-14 października 2015
prezentację przygotowała: Beata Wierzbicka
pracownik Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
PROGRAM STAŻU
1 tydzień

1. Poznanie struktury Muzeum oraz funkcjonowania poszczególnych działów
i oddziałów.
2. Zapoznanie się z bieżącym planem pracy Działu Historycznego oraz
wytypowanie działań, do których stażysta zostanie włączony.
3. Zapoznanie się ze zbiorami historycznymi i archiwaliami oraz ekspozycjami
prezentowanymi na Zamku i w Skansenie.
4. Poznanie metod pozyskania, opracowania i przechowywania eksponatów historycznych
i archiwaliów.
5. Zapoznanie się z metodami organizacji ekspozycji historycznej i jej udostępniania
zwiedzającym.
6. Rozpoczęcie kwerend dotyczących pogranicza sądecko-spiskiego w Archiwum Miejskim
w Starej Lubowli i zbiorach Muzeum Lubowelskiego w związku wydawnictwem planowanym w
ramach projektu flagowego „Odcienie pogranicza. Historyczne zapiski z pogranicza polskosłowackiego. Handel i rzemiosło od XVI do XVIII w.“.
1 października
SKANSEN

Zwiedzanie ekspozycji w Skansenie


Oprowadza Duszan Janicky

Poznaję sposoby organizacji i
udostępniania ekspozycji, w tym:

udogodnienia zastosowane dla osób głuchoniemych QR-kody odsyłające do strony internetowej, na której
znajduje się film w języku migowym

udogodnienia zastosowane dla osób
niewidomych - makiety wybranych obiektów

i tabliczki w
alfabecie Braill’a
aranżację wystaw stałych




zabezpieczenie obiektów

oznaczenia i materiały informacyjne

Chałupa z Wielkiego Lipnika przeniesiona w 2015 r. – podczas
zwiedzania rozmawialiśmy o doborze translokowanych obiektów,
sposobach pozyskania wyposażenia i metodach konserwacji

2 października
Zamek

Zwiedzanie zamku w Starej Lubowli pozwoliło mi zapoznać się ze
sposobami organizacji stałej ekspozycji historycznej i zasadami jej
udostępniania

Podczas zwiedzania zwracałam szczególną uwagę na dobór eksponatów,
wykorzystany sprzęt wystawienniczy, aranżację plastyczną wystaw,
sposoby zabezpieczenia zbiorów, materiały informacyjne



Ponadto na rozwiązania zastosowane do potrzeb osób niewidomych
i głuchoniemych, tj. opis ekspozycji za pomocą tabliczek w alfabecie
Braille’a, makiety zamku, tabliczki z QR-kodami odsyłającymi do strony
internetowej z filmem w języku migowym.

Podczas zwiedzania zwracałam szczególną uwagę na dobór eksponatów,
wykorzystany sprzęt wystawienniczy, aranżację plastyczną wystaw,
sposoby zabezpieczenia zbiorów, materiały informacyjne

Uczestniczyłam w spotkaniu z konserwatorem zabytków, dotyczącym
zakresu prac renowacyjnych na zamku

Podczas przeglądu obejrzałam odkrywki we wnętrzach i na elewacji
budynku pałacu barokowego wykonane przez historyków sztuki,
ukazujące pierwotne otwory okienne i drzwiowe, zamurowane w czasach
funkcjonowania szkoły na zamku

Piwnice przygotowywane do aranżacji kolejnej stałej ekspozycji na zamku
– powstanie tu skład win.

2 października
Dr Frantiska Marcinova – dokumentalistka, przedstawiła mi zasady
prowadzenia archiwum zakładowego i naukowego oraz sposoby
opracowywania i przechowywania zasobu

Podczas spotkania przejrzałam księgi inwentarzowe muzealiów,
materiałów pomocniczych, depozytów, fotografii oraz spis kwerend
terenowych i archiwalnych prowadzonych przez pracowników Muzeum

5-7 października
Zapoznanie się ze zbiorami historycznymi i archiwaliami
Magazyn: archiwum zakładowego

Oprowadza mgr Piotr Żarnowski

Magazyn rzemiosła, ceramiki i elektroniki

Wizyta w magazynach : numizmatyki, sztuki i archeologii, rzemiosła,
ceramiki i elektroniki

W magazynie archiwum naukowego i książek rozmawiałam z Piotrem
Żarnowskim o archiwaliach dotyczących działalności starostów
Lubomirskich na Spiszu, które wykorzystamy w planowanej na 2018 r.
publikacji „Historyczne zapiski do pogranicza polsko-słowackiego.
Handel i rzemiosło od XVI do XVIII w.”


Zwiedzanie uruchomionego w 2015 r. tzw. „Otwartego magazynu” w
budynku barokowego kasztelu, w którym prezentowane są stroje i kafle.
Magazyn składa się z trzech pomieszczeń. W pierwszym z nich na
aluminiowych regałach znajduje się wyeksponowana kolekcja kafli,

w drugim na aluminiowych regałach zgromadzone są buty
i skórzane dodatki do strojów,

w trzecim, największym pomieszczeniu rozlokowane są szafy
magazynowe wykonane na wymiar, podzielone na część zaszkloną i z
szufladami, w których prezentowana jest etnograficzna kolekcja strojów
ludowych, elementów strojów i dodatków.

Magazyn jest udostępniany pracownikom naukowym i grupom
zorganizowanym po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.


7 października
Kwerenda w Archiwum w Starej Lubowli - oddział Archiwum w Lewoczy
(Ministerstvo Vnutra - Statny Archive v Levoci pobocka Stara Lubownia).
Archiwum mieści się przy ulicy Obroncov mieru w okolicy centrum miasta.
Podczas kwerendy przejrzałam inwentarz zasobu archiwum w poszukiwaniu
materiałów dotyczących pogranicza sądecko-spiskiego i uzdrowisk.

PROGRAM STAŻU
2 tydzień

1. Udział w bieżących pracach Działu Historycznego.
2. Rozpoczęcie kwerend dotyczących wystawy „Moda na uzdrowiska – do wód po zdrowie“: wybór
archiwaliów (fotografie, druki ulotne i reklamowe, wydawnictwa archiwalne, przewodniki, grafiki
i karty pocztowe) ilustrującej rozwój turystyki krajoznawczej i uzdrowiskowej w Karpatach na
przełomie XIX i XX w. na przykładzie wybranych miejscowości z całego obszaru wsparcia (m.in.
Zakopanego, Rabki, Szczawnicy, Krynicy, Rymanowa, Iwonicza, Szczyrku, Ustronia, Wisły,
Smokowca, Wyżnych Rużbachów, Bardejowa) oraz związane z tym zjawiska kulturowe, polityczne
i społeczne. Wystawa wraz publikacją i filmem dokumentalnym ,przygotowana w oparciu o
archiwalia
i badania terenowe.
3. Kwerenda terenowa w uzdrowisku w Wyżnych Rużbachach.
4. Prowadzenie studiów dotyczących historii pogranicza sądecko-spiskiego, w oparciu o zbiory
muzealne, archiwalia, konsultacje z opiekunem stażu i innymi pracownikami merytorycznymi.
5. Konsultacje z pracownikami Działu Historycznego dotyczące wniosku „Polonica w zasobach
Archiwum Państwowego w Lewoczy“ realizowanego w 2015 r. z programu MKiDN – priorytet:
Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą, w którym Muzeum w Starej Lubowli jest partnerem.
Wybranie materiałów do kontynuacji projektu w 2016 r.
6. Nawiązywanie kontaktów z naukowcami i badaczami pogranicza polsko-słowackiego oraz z
grupami rekonstrukcji historycznej, osobami prowadzącymi pokazy i warsztaty dawnych rzemiosł
oraz artystami (grupami teatralnymi i zespołami muzyki dawnej) z okolic Starej Lubowli i Spiszu.
8 października
Uczestniczyłam jako obserwatorka w komisji zakupów. W skład komisji wchodziły
Monika Pavelcikova - etnograf, Maria Hudakova - archeolog, Frantiską Marcinovą –
dokumentalistka oraz dr Terezia Krafcikova (emerytowana etnograf).


Po zakończeniu spisu w skansenie komisja przeniosła się do barokowego kasztelu,
gdzie dyrektor – Dalibor Mikulik oraz mgr Eduard Laincz, przedstawili nam
kolejne przedmioty, tj. mundur wojskowy wraz z płaszczem z przełomu lat 60/70tych XX w. oraz porcelanowy serwis obiadowy, szklaną karafkę i srebrny serwis
kawowy.

Kwerenda dotyczących wystawy „Moda na uzdrowiska – do wód po
zdrowie“ planowanej w ramach projektu flagowego na 2018 r.

9 października
Przeglądałam inwentarze zbiorów i spis materiałów z kwerend prowadzonych
przez pracowników Muzeum w celu wybrania materiałów dotyczących uzdrowisk
na pograniczu polsko-słowackim w związku z planowaną wystawą i
towarzyszącym jej wydawnictwem źródłowym „Moda na uzdrowiska - do wód po
zdrowie”. Szukałam przede wszystkim: fotografii, pocztówek, książek i materiałów
źródłowych w postaci pamiętników czy druków ulotnych. W zbiorach Muzeum
znajduje się duża kolekcja pocztówek z luboweskich kupely, uzdrowisk w
Wyżnych Rużbachach i Czerwonym Klasztorze - Smerdzonka oraz książki
poświęcone tej tematyce.


Podczas kwerendy wytypowałyśmy wraz koleżanką Joanną Hołdą –
etnograf z Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, uzdrowiska i stacje
klimatyczne po stronie słowackiej, którymi będziemy się zajmować
w ramach planowanej wystawy oraz wydawnictwa „Moda na uzdrowiska
– do wód po zdrowie”.

12 października
Przeglądałam materiały zebrane przez mgr Monikę Pavelcikovą w czasie pobytu w
2013 r. w Balneologicznym Muzeum w Pieszczanach (Piešťany). Wśród
zeskanowanych archiwaliów znajdują się ciekawe pozycje książkowe dotyczące
tematyki uzdrowiskowej z XIX w. i XX w. (m.in.: źródeł mineralnych, analizy wody,
prowadzonych terapii) w języku niemieckim, j. węgierskim i j. słowackim, wykazy
gości oraz pocztówki dotyczące uzdrowisk w Nowej Lubowli, Wyżnych
Rużbachach, Smerdzonce i skany fotografii rodziny Zamoyskich – właścicieli
uzdrowiska od końca XIX do połowy XX w.

12 i 14 października
prowadziłam konsultacje z historykami dotyczące wniosku „Polonica w
zasobach Archiwum Państwowego w Lewoczy“ realizowanego w 2015 r.
z programu MKiDN – priorytet: Ochrona dziedzictwa kulturowego za
granicą, w którym Muzeum w Starej Lubowli jest partnerem

13 października
Prowadziłam kwerendę w zbiorach dotyczącą pogranicza polsko-słowackiego od
XVI do XVIII w. mającą na w celu m.in., wybranie źródeł do planowanego
wydawnictwa „Historyczne zapiski pogranicza polsko-słowackiego. Handel od XVI
do XVIII w.”. W związku z powyższym przejrzałam materiały z kwerend
prowadzonych przez pracowników muzeum lubowelskiego w archiwach
słowackich dotyczące, min.: kolegium pijarów w Podolińcu będącego fundacją rodu
Lubomirskich oraz materiały dotyczące zamku lubowelskiego i okolic Starej
Lubowli za panowania starostów lubomirskich.

13 października
Wyjazd do Wyżnych Rużbachów, gdzie miałam okazję zobaczyć pozostałości dawnego
kompleksu uzrowiskowego z przełomu XIX i XX w. Początki historii uzdrowiska
sięgają połowy XVI w. i wiążą się z rodem Lubomirskich.
Lata świetności zdrojowiska przypadły na koniec XIX i pierwszą połowę XX w., kiedy
to jego właścicielami została rodzina Zamoyskich. W ich posiadaniu równolegle z
zakupem Wyżnych Rużbachów znalazł się zamek w Starej Lubowli.



14 października
Miałam także okazję porównać działanie używanego przez nasze Muzeum
programu do ewidencji zbiorów – Musnet, z wykorzystywanym do tego celu przez
muzea na Słowacji internetowym systemem - ESEZ 4G (ELEKTRONICZNY
SYSTEM EWIDENCJI ZBIORÓW), którego obsługę zaprezentowały nam Frantiska
Marcinova i Monika Pavelcikova.
