docplik pdf
download 
Reklamacja Transkrypt
plik pdf
10 U ŹRÓDEŁ – KONFLIKT I POROZUMIENIE Krąg tematyczny Sztuka aktu komunikacji Czym jest dialog? Rozważania współczesnego filozofa Rola dialogu w życiu człowieka. Temat 3 1 L.g. Pytania i odpowiedzi zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 22–32 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 4–14 podręcznik, s. 7 Józef Tischner, O dialogu (fragm. Filozofii dramatu) Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; czyta tekst ze zrozumieniem • Rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe (wywiad) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodnie z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat podstawowy Cele Cele dla grupy elementarnej zostały oznaczone kursywą. Nauczyciel wybiera lekcje spośród podanych. Samodzielnie planuje czas poświęcony na sprawdziany, opracowanie lektur i lekcje powtórzeniowe. Wymagania szczegółowe w odniesieniu do ucznia w zakresie: I. Odbioru wypowiedzi II. Analizy i interpretacji tekstów kultury III. Tworzenia wypowiedzi ROZKŁAD MATERIAŁU 11 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu składni (różnego typu zdań i równoważników) III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu składni (różnego typu zdań i równoważników) • Interpretuje głosowo wybrane utwory literackie (recytowane w całości lub we fragmentach) III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie • Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Ma świadomość konsekwencji stosowania formuł niestosownych i obraźliwych • Zamienia mowę niezależną na zależną • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób się zwracać do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji łączącej go z osobą, do której mówi; zna formuły grzecznościowe 12 Brak porozumienia Krąg tematyczny 1 O źródłach konfliktu. Przyczyny konfliktów według starożytnych Greków 1 L.g. Co ujawnia język bohaterów? Temat Zygmunt Kubiak, Sąd Parysa (fragment Mitologii Greków i Rzymian) podręcznik, s. 11 Ewa Nowak, Rozmowa koleżanek (fragm. Kiedyś na pewno) podręcznik, s. 8–9 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują w tekście • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie, opis sytuacji, list I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane i mówione • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (negację, prowokację) • Dostrzega w wypowiedziach ewentualne przejawy agresji i manipulacji II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych III. Tworzenie wypowiedzi • Zamienia mowę niezależną na zależną podstawowy Cele 13 Plan zdarzeń i funkcja komunikatywna wypowiedzi 3 Sąd Parysa zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 33–41 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 15–25 I. Odbiór wypowiedzi • Rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane; rozpoznaje tryby i strony (czynną i bierną) czasownika oraz imiesłowy – wyjaśnia ich funkcję w tekście III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom • Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Rozróżnia imiesłowy i określa ich formę III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne (szczegółowy plan zdarzeń) • Redaguje wydarzenia w porządku chronologicznym I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Rozpoznaje intencję wypowiedzi • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia ważne treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują w tekście • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w tekście III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog, dialog) i pisemne; dostosowuje styl języka do gatunku, w którym się wypowiada 14 Krąg tematyczny 1 Upadek pierwszych ludzi – analiza i interpretacja fragmentu Księgi Rodzaju. Mechanizm manipulacji – tekst biblijny o Adamie i Ewie L.g. Temat Biblia, Upadek pierwszych ludzi (fragment Księgi Rodzaju) podręcznik, s. 12–14 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (prowokację) • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy manipulacji III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc wypowiedź na zadany temat dynczego w zdania podrzędne i odwrotnie; przekształca konstrukcje strony czynnej w konstrukcje strony biernej i odwrotnie; zmienia formy osobowe czasownika na imiesłowy i odwrotnie – ze świadomością ich funkcji i odpowiednio do celu wypowiedzi • Przekształca części zdania poje- podstawowy Cele 15 Do czego może prowadzić rywalizacja? – Juliusz Słowacki, Balladyna Gromadzimy informacje do charakterystyki porównawczej Aliny i Balladyny. 2 Juliusz Słowacki, Balladyna (fragment) podręcznik, s. 15–24 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (prowokację) • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (dramat) • Rozpoznaje czytany utwór jako dramat • Wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne • Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich 16 Co potrafię przed egzaminem? Przećwicz przed egzaminem Przećwicz przed egzaminem – ćwiczenia sprawdzające Temat Krąg tematyczny 2 L.g. podręcznik, s. 26 Michel Piquemal, Piekło i niebo Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje; cytuje odpowiednie fragmenty • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji • Korzysta ze słownika języka polskiego, poprawnej polszczyzny, frazeologicznego • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opis przeżyć • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Poprawia ewentualne błędy językowe • Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie podstawowy Cele 17 Konflikt wartości Analiza fragmentu powieści Buszujący w zbożu O przyczynach i konsekwencjach buntu. Postawa Holdena wobec świata. 1 scenariusz lekcji Młodzieńczy bunt zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 5–7 podręcznik, s. 28–34 Jerome David Salinger, Buszujący w zbożu (fragment) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie • Kształci umiejętność odpowiadania na pytania dotyczące tekstu • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne: rozwija jedną z podanych tez I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstu literackiego • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze 18 Krąg tematyczny 1 Przed jakim wyborem stanęły Antygona i Ismena? Antygona i Ismena – analiza postaw bohaterek tragedii Sofoklesa L.g. Temat podręcznik, s. 36–38 Sofokles, Antygona (fragment) Materiał obniżony i elementarny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (punktu kulminacyjnego) • Dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne I. Odbiór wypowiedzi • Korzysta ze słownika języka mitów i tradycji kultury • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty i wnioski II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozpoznaje czytany utwór jako tragedię III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Stosuje słownictwo z określonych kręgów tematycznych podstawowy Cele 19 Opowiadanie jako gatunek literacki i forma wypowiedzi Która postawa – Antygony czy Kreona – jest wam bliższa? (dyskusja) Konflikt równorzędnych racji – o sporze Kreona z Antygoną. 3 1 Bunt zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 42–50 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 26–34 Sofokles, Antygona (fragment) podręcznik, s. 39–42 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym • Rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują w tekście • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w tekście • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) • Rozpoznaje odmiany gatunkowe literatury popularnej: powieść lub opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje poprawne formy odmiany liczebników I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozpoznaje problematykę utworu • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi 20 Krąg tematyczny 2 Analiza i interpretacja trenów V, VII, VIII, X Jana Kochanowskiego. W obliczu cierpienia – treny Jana Kochanowskiego L.g. Temat scenariusz Wobec tragedii zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 7–9 Jan Matejko, Kochanowski nad zwłokami Urszulki, 1862 Jan Kochanowski, Tren VIII, Tren V, Tren VII, Tren X podręcznik, s. 44–45 Materiał III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się • Tworzy spójną wypowiedź na zadany temat • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom I. Odbiór wypowiedzi • Kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu lirycznego • Odczytuje informacje zawarte w obrazie • Samodzielnie dociera do informacji • Rozpoznaje problematykę utworu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne • Uwzględnia w interpretacji konteksty, np. biograficzny, religijny, mitologiczny • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. śmierć, cierpienie, nadzieję, wiarę religijną; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne obniżony i elementarny podstawowy Cele 21 Nietolerancja Negacja, dezaprobata, prowokacja. Intencje wypowiedzi we fragmencie powieści Pozłacana rybka Wobec presji rówieśników – fragment powieści Pozłacana rybka Barbary Kosmowskiej. 1 scenariusz lekcji Prowokacja zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 9–11 podręcznik, s. 47–49 Barbara Kosmowska, Łąka pełna złej trawy (fragment Pozłacanej rybki) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (archaizmów, zdrobnień, metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych, różnego rodzaju zdań i równoważników); wskazuje środki stylistyczne w tekście I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (negację, dezaprobatę, prowokację) • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa, rozpoznaje wulgaryzmy, dostrzega negatywne konsekwencje używania wulgaryzmów II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (archaizmów, zdrobnień, metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych, różnego rodzaju zdań i równoważników), fonetyki (rymu, rytmu) • Interpretuje głosowo wybrane utwory literackie (recytowane w całości lub we fragmentach) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy wypowiedzi ustne i pisemne 22 Krąg tematyczny 1 Jak może się rodzić agresja? – Paweł Huelle, Weiser Dawidek (fragment). Nie on, a my wyszliśmy z tego poniżeni. . . – analiza zachowania bohaterów fragmentu Weisera Dawidka L.g. Temat Paweł Huelle, Weiser Dawidek (fragment) podręcznik, s. 50–53 Materiał III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat; podaje przykłady slangu młodzieżowego • Rozwija słownictwo (wyszukuje wyjaśnienie wyrazu asertywność) • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób zwracać się do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji, łączącej go z osobą, do której mówi III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy wypowiedzi ustne i pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej • Uczestniczy w dyskusji I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (agresja) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw, np. tolerancja – nietolerancja • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych i kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat obniżony i elementarny podstawowy Cele 23 Przećwicz przed egzaminem Losy Żydów w okupowanej Warszawie na podstawie pamiętnika Władysława Szpilmana Do czego prowadzi skrajna nietolerancja? Władysław Szpilman, Pianista. Przećwicz przed egzaminem – ćwiczenia sprawdzające Co potrafię przed egzaminem? 1 1 scenariusz lekcji Dyskryminacja w okupowanej przez nazistów Warszawie zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 11–12 Warszawskie wspomnienia (1939–1945) podręcznik, s. 55–58 Władysław Szpilman, Pianista (fragment) podręcznik, s. 54 Kazimierz Wierzyński, Lekcja konwersacji I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty • Rozpoznaje intencję wypowiedzi II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada I. Odbiór wypowiedzi • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny • Rozpoznaje tryby czasownika II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (liryka) • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (archaizmów, zdrobnień, metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych, różnego rodzaju zdań i równoważników), fonetyki (rymu, rytmu) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne 24 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji • Wzbogaca zasób słów na określony temat (słownictwo związane z II wojną światową) podstawowy I. Odbiór wypowiedzi • Samodzielnie dociera do informacji • Rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe (artykuł) • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa (eufemizmy) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw: tolerancja – nietolerancja III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Cele 25 Analiza i interpretacja utworów lirycznych 3 Człowiek człowiekowi zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 51–61 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 35–47 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Odróżnia czasowniki dokonane i niedokonane, rozpoznaje tryby i strony (czynną i bierną) czasownika oraz imiesłowy – wyjaśnia ich funkcje w tekście II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna utwory literackie wskazane przez nauczyciela • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (apostrofy, tytułu, puenty) • Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (w piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu lirycznego • Określa formę gramatyczną czasowników • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo o ograniczonym zasięgu (neologizmy) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna wybrane utwory wskazanego twórcy (Jan Kochanowski) • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Wskazuje użyte w utworze środki stylistyczne • Rozpoznaje definicje środków stylistycznych • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (liryka) I. Odbiór wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Stosuje zasady etykiety językowej, zna formuły grzecznościowe, zna konwencje językowe zależne od środowiska 26 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (neologizmów, archaizmów, zdrobnień, zgrubień, metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych, różnego typu zdań i równoważników), fonetyki (rymu, rytmu, wyrazów dźwiękonaśladowczych) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom • Wskazuje funkcje użytych podstawowy obniżony i elementarny III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; redaguje zaproszenie Cele 27 Akceptacja, tolerancja, zrozumienie Rola partykuły nie w modyfikowaniu wypowiedzi Opis sytuacji. Uniwersalizm postawy ojca Ponsa (dyskusja) Jak się przejawiają akceptacja i tolerancja? Erick-Emmanuel Schmitt, Dziecko Noego (fragment) 3 1 Zgoda, akceptacja, zrozumienie zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 62–72 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 48–61 Erick-Emmanuel Schmitt, Dziecko Noego (fragment) podręcznik, s. 60–66 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane (tekst na różnych poziomach) • Kształci umiejętność wypowiadania się na podstawie tekstu • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) i pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicony kompozycyjnie i fabularnie opis sytuacji I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Uczestniczy w dyskusji 28 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura • Określa i nazywa uczucia towarzyszące bohaterom • Posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych oraz określa intencje wypowiedzi III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójną wypowiedź na zadany temat; redaguje krótką historyjkę dotyczącą wybranego przedmiotu • Rozwija wyobraźnię twórczą • Rozwija słownictwo (zastępuje wyrazy wyrazami bliskoznacznymi) • Wprowadza do wypowiedzi partykułę • Korzysta ze słownika frazeologicznego, zapoznając się ze znaczeniem związków frazeologicznych podstawowy II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat Cele 29 Co się przyczyniło do osiągnięcia porozumienia? Homer, Iliada Spotkanie Achillesa z Priamem. Analiza fragmentu Iliady Homera. 2 scenariusz lekcji Miłość i pokora zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 12–14 podręcznik, s. 67–70 Homer, Iliada (fragment) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia informacje w takim porządku, w jakim występują w tekście • Rozpoznaje czytany utwór jako epos I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. mitologiczny • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Kształci umiejętność zadawania pytań do tekstu • Uczestniczy w dyskusji • Rozwija wyobraźnię twórczą; przedstawia zachowania bohaterów na podstawie gestów i słów partykuły, rozumiejąc ich rolę w modyfikowaniu znaczenia wypowiedzi • Wprowadza do wypowiedzi 30 Konteksty, nawiązania, deformacje Krąg tematyczny Zróżnicowanie słownictwa – użycie slangu młodzieżowego Opis przeżyć. 2 1 Na granicy snu i jawy – Tren XIX Jana Kochanowskiego. Ludzkie przygody ludzkie noś! Analiza i interpretacja Trenu XIX L.g. Temat Oblicza sporów zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 73–81 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 62–73 Jan Kochanowski, Tren XIX albo Sen (fragmenty) podręcznik, s. 70–72 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (wyrazy gwarowe) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: opis przeżyć I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Charakteryzuje podmiot liryczny • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne (plan szczegółowy wypowiedzi) • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat podstawowy Cele 31 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (puenty) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu składni (różnego typu zdań i równoważników) • Dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • • II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. sprawiedliwość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójną wypowiedź na zadany temat rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji łączącej go z osobą, do której mówi; zna formuły grzecznościowe; zna konwencje językowe zależne od środowiska; ma świadomość konsekwencji stosowania formuł niestosownych i obraźliwych Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób się zwracać do 32 Krąg tematyczny 2 Ćwiczenia kompozycyjne i stylistyczne – charakterystyka porównawcza Uczymy się redagować charakterystykę porównawczą L.g. Temat Szkoła pisania – charakterystyka porównawcza zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 15–16 podręcznik, s. 77 Materiał I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują w tekście III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom • Stosuje różne rodzaje zdań we podstawowy obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz wypowiedziach ustnych II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia przykłady bohaterów literackich o podobnych cechach III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku; redaguje fragment charakterystyki porównawczej na podstawie ilustracji • Poprawia ewentualne błędy językowe Cele 33 Władza i prawo – ćwiczenia wprowadzające do tematyki rozdziału. WŁADZA I PRAWO Rozmowy o systemach i formach sprawowania władzy Poszerzamy swoją wiedzę o języku jako kodzie komunikacyjnym Nauka o języku 1 1 Władza i prawo podręcznik, s. 91 Język jako twór społeczny podręcznik, s. 88–89 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych; wyszukuje informacje na temat różnych systemów politycznych II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie • Stosuje słownictwo z określonych kręgów tematycznych I. Odbiór wypowiedzi • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (wyrazy gwarowe, terminy naukowe) III. Tworzenie wypowiedzi • Sprawnie się posługuje oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny, zna granice stosowania slangu młodzieżowego • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób zwracać się do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji łączącej go z osobą, do której mówi (dorosły, rówieśnik, obcy, bliski); zna formuły grzecznościowe 34 Portrety władców Krąg tematyczny Odmiany języka ogólnonarodowego Charakterystyka. Z legend dawnego Egiptu Bolesława Prusa jako nowela Dwa modele władzy na podstawie utworu Bolesława Prusa Z legend dawnego Egiptu. Temat 3 1 L.g. Władczynie zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 82–92 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 74–90 scenariusz lekcji Oblicza władzy zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 17–18 Bolesław Prus, Z legend dawnego Egiptu podręcznik, s. 92–96 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane (tekst na różnych poziomach) • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu; dostrzega różnice między językiem mówionym a pisanym I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie; porządkuje plan wydarzeń II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje osobę mówiącą w utworze • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (puenty, punktu kulminacyjnego) • Rozpoznaje czytany utwór jako nowelę • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika); utrwala pojęcia związane z epiką III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: sprawozdanie z wydarzeń przedstawionych w tekście; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Dokonuje starannej redakcji tekstu pisanego ręcznie i na komputerze • Ocenia postawy bohaterów noweli, uzasadniając je cytatami podstawowy Cele 35 Satyra Do króla jako przykład realizacji oświeceniowego hasła bawiąc nauczać Kto i dlaczego został ośmieszony w satyrze Ignacego Krasickiego Do króla? 1 Ignacy Krasicki, Do króla (fragment) podręcznik, s. 102–104 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozpoznaje problematykę utworu III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójną wypowiedź pisemną; odpowiada na pytania do tekstu • Uczestniczy w dyskusji II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (dramat) • Wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci; dokonuje selekcji materiału literackiego pomocnego do napisania charakterystyki postaci literackiej • Tworzy spójną wypowiedź na zadany temat; sprawozdanie z wydarzenia 36 Podlegać władzy Krąg tematyczny Zabiegi retoryczne w przemówieniu Majora Co sprawiło, że Major odniósł sukces? Analiza fragmentu Folwarku zwierzęcego George’a Orwella. Na szczytach nigdy nie jest ciepło. . . – analiza fragmentu Cesarza Ryszarda Kapuścińskiego 1 podręcznik, s. 105–108 1 Na czym polegał system sprawowania rządów opisany przez Ryszarda Kapuścińskiego? George Orwell, Folwark zwierzęcy (fragment) podręcznik, s. 109–112 Ryszard Kapuściński, Cesarz (fragment) Materiał L.g. Temat obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisemne; kształci umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Wskazuje użyte w utworze środki stylistyczne z zakresu słownictwa (archaizmy, zdrobnienia, metafory), składni (powtórzenia, pytania retoryczne, różnego rodzaju zdania i równoważniki), fonetyki (rym, rytm) I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. lęk • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi podstawowy Cele 37 Komiks Styl wypowiedzi. 3 Rządzący i rządzeni zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 93–101 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 91–103 I. Odbiór wypowiedzi • Rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem • Rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy I. Odbiór wypowiedzi • Rozumie pojęcie stylu; rozpoznaje przykłady niedostosowania stylu wypowiedzi do sytuacji • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych współrzędnie i nazywa ich typy II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia wydarzenia w takim porządku, w jakim występują w tekście I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; czyta ze zrozumieniem komiks • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (zdrobnień, zgrubień) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura mentach) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne i pisemne; uzupełnia schemat • Interpretuje głosowo wybrane utwory (recytowane w całości lub we frag- 38 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał nictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (eufemizmy) • Rozpoznaje w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników, przydawkę – rozumie ich funkcję • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie, imiesłowowe równoważniki zdań, zdania bezpodmiotowe oraz rozumie ich funkcję w wypowiedzi II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. patriotyzm – nacjonalizm • Dostrzega zróżnicowanie słow- podstawowy obniżony i elementarny III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada; redaguje ogłoszenie, dziennik na jeden z wybranych tematów Cele 39 Rządzący i rządzeni w wierszu Zbigniewa Herberta Ze szczytu schodów Osoba mówiąca i bohaterowie utworu Zbigniewa Herberta Ze szczytu schodów. 1 scenariusz lekcji Z nadzieją i bez nadziei zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 19 Zbigniew Herbert, Ze szczytu schodów podręcznik, s. 113–114 I. Odbiór wypowiedzi • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych • Poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne i interpunkcyjne I. Odbiór wypowiedzi • Kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu lirycznego • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Określa postawy ludzi wobec różnorodnych wartości pozytywnych i negatywnych • Dostrzega różne postawy społeczne 40 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał staw społecznych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się; świadomie dobiera synonimy i antonimy w celu wyrażenia zamierzonych treści • Stosuje słownictwo z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie: rozwój psychiczny, moralny i fizyczny człowieka, społeczeństwo i kultura) • Dostrzega zróżnicowanie po- podstawowy obniżony i elementarny III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi na zadany temat • Wzbogaca zasób słownictwa na określony temat (słownictwo związane z rozwojem społecznym człowieka) Cele 41 Przećwicz przed egzaminem – ćwiczenia sprawdzające Co potrafię przed egzaminem? 2 Henryk Jerzy Chmielewski, Tytus, Romek i A’Tomek (księga XX). Druga wyprawa na Wyspy Nonsensu podręcznik, s. 120–123 Przećwicz przed egzaminem I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych • Rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnopolskie i słownictwo o ograniczonym zasięgu • Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie w tekście • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie • Rozpoznaje w zdaniach i równoważnikach zdań różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników oraz przydawkę • Rozpoznaje tryby czasownika II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Dokonuje starannej redakcji tekstu napisanego ręcznie i na komputerze 42 Jednostka a władza Krąg tematyczny Los więźnia w łagrze (Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat) Język utworu jako pole eksperymentu artystycznego (M. Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego) Jak przedstawić zdarzenia z powstania warszawskiego? Analiza utworu Mirona Białoszewskiego. Temat 1 1 L.g. Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragment) podręcznik, s. 131–136 Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragment) podręcznik, s. 125–129 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstu literackiego • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (negację, dezaprobatę) I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Odróżnia informację o faktach od opinii • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, artystyczny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Określa problematykę utworu • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (archaizmów, zdrobnień, metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych, różnego rodzaju zdań i równoważników), fonetyki (rymu, rytmu) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. śmierć, cierpienie, nadzieję, wiarę religijną; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne podstawowy Cele 43 Rozprawka Artysta pamięta zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 102–112 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie • Odróżnia informację o faktach od opinii • Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i określa ich funkcje w tekście I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu lirycznego • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: rozprawka; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat • Stosuje poprawne formy odmiany rzeczowników zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 104–116 Stalinizm. 3 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. patriotyzm – nacjonalizm III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; opisuje jeden dzień w łagrze • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Dąży do precyzyjnego wysławiania się • Stosuje słownictwo z określonych kręgów tematycznych (rozwój psychiczny i moralny człowieka, społeczeństwo i kultura) Zachować człowieczeństwo w sytuacji zniewolenia (Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat) 44 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje bohatera lirycznego • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. historyczny; kształtuje świadomość społeczną na podstawie najnowszych wydarzeń z historii (ruch Solidarności) • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe zagadnienia egzystencjonalne, np. nadzieja, solidarność, lęk III. Tworzenie wypowiedzi • Utrwala znajomość poznanych części mowy, wpisując je w schemat • Redaguje wypowiedź ustną na zadany temat; uzupełnia tekst z lukami wybranymi częściami mowy podstawowy II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu fonetyki (rymu, rytmu) • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. historyczny Cele 45 Konteksty, nawiązania, deformacje Podanie i list motywacyjny Fikcja literacka i fikcja fantastyczna w baśni i legendzie. 3 W balladach, baśniach i pieśniach zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 113–119 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 117–126 I. Odbiór wypowiedzi • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie, imiesłowowe równoważniki zdań, zdania bezpodmiotowe oraz rozumie ich funkcję w tekście II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. historyczny III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie, list motywacyjny; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Podaje przykłady tekstów literackich wskazanych przez nauczyciela (m.in. legend związanych z regionem) • Rozpoznaje problematykę utworu III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie; redaguje baśń na podstawie fragmentu utworu „Ballada o kamiennych lwach” • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne w redagowanej baśni i w podaniu I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie • Rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty 46 Krąg tematyczny L.g. 3 Temat List, dedykacja i przesłanie utworu Sprzeciwiać się władzy zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 120–127 zeszyt ćwiczeń, cz. 1, s. 127–140 Materiał obniżony i elementarny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu, apostrofy) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia elementy konstrukcyjne utworu (tytuł); proponuje inny tytuł utworu • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu lirycznego (tekst na różnych poziomach) • Rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • • • stu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat Stosuje zasady etykiety językowej, zna formuły grzecznościowe, zna konwencje językowe zależne od środowiska Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Poprawia ewentualne błędy ortograficzne • Stosuje zasady organizacji tek- podstawowy Cele 47 trzebne konteksty, np. historyczny • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych, a także kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie, list motywacyjny; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne • Stosuje poprawne formy odmiany zaimków • Uwzględnia w interpretacji pocą w utworze; kształtuje swoją świadomość społeczną na podstawie wskazówek zawartych w utworze III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: list motywacyjny, dedykacja • Stosuje zasady etykiety językowej, zna formuły grzecznościowe, zna konwencje językowe zależne od środowiska • Poprawia błędy ortograficzne, składniowe i stylistyczne w swoich wypowiedziach pisemnych • Charakteryzuje postać mówią- zowanego utworu • Rozpoznaje problematykę anali- 48 Nauka o języku Krąg tematyczny Odmiany i style języka narodowego 1 2 Ćwiczenia kompozycyjne i stylistyczne – sprawozdanie. Uczymy się redagować sprawozdanie L.g. Temat Zróżnicowanie języka narodowego podręcznik, s. 162 Szkoła pisania – sprawozdanie zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 1, s. 20–21 podręcznik, s. 151 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu; dostrzega negatywne konsekwencje używania wulgaryzmów • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, źródłach elektronicznych • Rozumie pojęcie stylu; rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy III. Tworzenie wypowiedzi • Rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową i stosuje się do nich • Sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny; zna granice stosowania slangu młodzieżowego I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Odróżnia informację o faktach od opinii III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: sprawozdanie ze zdarzenia z życia (impreza szkolna, ciekawa lekcja z perspektywy ucznia i nauczyciela) • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodnie z wymogami gatunku • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne podstawowy Cele 49 Cywilizacja jako szansa na. . . OBLICZA CYWILIZACJI Ideały epoki pozytywizmu i ich realizacja na podstawie fragmentu Lalki Bolesława Prusa Wynalazca i marzyciel – charakterystyka Ochockiego. Rozmawiamy o różnych obliczach cywilizacji Oblicza cywilizacji – ćwiczenia wprowadzające do tematyki rozdziału. 1 1 scenariusz lekcji Przypiąć ludzkości skrzydła zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 5–7 Bolesław Prus, Marzenia wynalazcy (fragment) podręcznik, s. 168–169 Oblicza cywilizacji podręcznik, s. 167 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie I. Odbiór wypowiedzi • Kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem utworu literackiego I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, mediach elektronicznych II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Tworząc wypowiedź, dąży do precyzyjnego wysławiania się • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmując poglądy innych lub polemizuje z nimi • Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych 50 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej • Uczestniczy w dyskusji podstawowy II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu składni (różnego typu zdań i równoważników) • Interpretuje głosowo wybrane utwory literackie (recytowane w całości lub we fragmentach) • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Cele 51 Opowiadanie Ogłoszenie. Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. Wpływ zabiegów językowych i graficznych na charakter tekstu. Analiza fragmentu manifestu Tadeusza Peipera Pochwała postępu (Tadeusz Peiper, Radio adwokat). 3 1 Test 1. Postęp i muzyka zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 25–34 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 4–14 Tadeusz Peiper, Radio adwokat (fragment) podręcznik, s. 170–171 I. Odbiór wypowiedzi • Identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny literacki, reklamowy • Odbiera komunikaty pisane • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Rozpoznaje temat słowotwórczy i formant, wskazuje funkcję formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (wyrazy gwarowe, terminy naukowe, archaizmy i neologizmy, eufemizmy i wulgaryzmy) • Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie w tekście • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty, wnioski II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi • Stosuje zasady etykiety językowej 52 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny ny (czynną i bierną) czasownika oraz imiesłowy – wyjaśnia ich funkcję w tekście • Korzysta ze słownika: języka polskiego, poprawnej polszczyzny, frazeologicznego, wyrazów obcych, synonimów i antonimów oraz szkolnego słownika terminów literackich II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje w tekście literackim porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika, liryka, dramat) • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Uzasadnia własne zdanie • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie, imiesłowowe równoważniki zdań, zdania bezpodmiotowe oraz rozumie ich funkcję w wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie • Odróżnia informację o faktach od opinii • Odróżnia czasowniki dokonane i niedokonane; rozpoznaje tryby i stro- podstawowy Cele 53 Postawa osoby mówiącej w utworze Czesława Miłosza Wiek nowy Dlaczego wiek nowy? Analiza i interpretacja utworu Czesława Miłosza. Wywiad z Mariem Capecchim – kształcimy umiejętność czytania ze zrozumieniem O możliwościach współczesnej medycyny – piszemy informację dziennikarską. 1 1 Czesław Miłosz, Wiek nowy podręcznik, s. 176 podręcznik, s. 174–175 Polowanie na geny, wywiad I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w tekście informacje i cytuje odpowiednie fragmenty II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; rozróżnia informacje zawarte w obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, źródłach elektronicznych oraz wypowiedziach ustnych • Rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe, radiowe i telewizyjne (wywiad) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. śmierć, cierpienie, lęk, nadzieję III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (dialogi) oraz pisemne 54 Dylematy i kontrowersje Krąg tematyczny Stosunek do zmian cywilizacyjnych we fragmencie powieści Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego. Metafora drogi we fragmencie powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu Temat podręcznik, s. 177–179 1 scenariusz lekcji Stare i nowe zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 8–9 Wiesław Myśliwski, Droga (fragment Kamienia na kamieniu) Materiał L.g. obniżony i elementarny II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (metafor) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. samotność, poczucie wspólnoty; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe zagadnienia egzystencjalne; omawia i opisuje zmiany w życiu mieszkańców wsi III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójną wypowiedź pisemną na zadany temat; opisuje drogę, łącząc określenia z ilustracjami I. Odbiór wypowiedzi • Wyszukuje w tekście informacje i cytuje odpowiednie fragmenty podstawowy Cele 55 Rozprawka Zaproszenie. Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. 3 Test 2. W pogoni za. . . zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 34–42 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 15–25 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Odróżnia temat fleksyjny od końcówki • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Wskazuje funkcję użytych w utworze środków stylistycznych • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: sztuki plastyczne • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze stu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Stosuje zasady organizacji tek- I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; tekst na różnych poziomach II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: zaproszenie, rozprawka 56 Krąg tematyczny 1 Ocena współczesności (Wisława Szymborska, Nieczytanie). Czy czytelnicy to wymierający gatunek? Rozważania na podstawie tekstu poetyckiego i felietonu L.g. Temat scenariusz lekcji A my na piątym biegu zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 9–10 Dariusz Domagalski, Czytelnicy – wymierający gatunek (fragment) Wisława Szymborska, Nieczytanie podręcznik, s. 180–183 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Odróżnia informację o faktach od opinii • Rozróżnia wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty i wnioski II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (metafor) i składni (różnego typu zdań i równoważników) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Ocenia i przedstawia stan czytelnictwa w Polsce na podstawie własnych obserwacji i doświadczeń III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie • Tworzy spójną wypowiedź pisemną, dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Zamienia mowę niezależną na zależną • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: rozprawka podstawowy Cele 57 Przećwicz przed egzaminem Przećwicz przed egzaminem – ćwiczenia sprawdzające Co potrafię przed egzaminem? 1 Ignacy Krasicki, Podróżny Molier, Skąpiec (fragment) podręcznik, s. 184–185 narodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (archaizmy, neologizmy) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (dramat) • Rozpoznaje czytany utwór jako komedię • Wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólno- I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w tekście potrzebne informacje i cytuje odpowiednie fragmenty • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: rozprawka, notatka; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne i interpunkcyjne 58 Dylematy i kontrowersje Krąg tematyczny Charakterystyka postaci Opis dzieła sztuki. Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. Temat 3 L.g. Test 3. O uczonych zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 43–53 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 26–38 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje, cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozpoznaje intencję wypowiedzi • Rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych i wskazuje funkcje formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym • Korzysta ze słownika języka polskiego II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. historyczny • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną wypowiedź na zadany temat podstawowy Cele 59 Rozprawka Dedykacja. Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. Redagujemy ogłoszenie, CV i list motywacyjny Jakie zawody będą uprawiane przez przyszłe pokolenia? 3 1 Test 4. Nauka i magia zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 54–64 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 39–50 scenariusz lekcji Zawody przyszłości zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 11–13 Max Suski, Zawód wnuka (fragmenty) podręcznik, s. 191–192 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstu literackiego • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (archaizmy) • Rozróżnia intencję wypowiedzi • Czerpie dodatkowe informacje z przypisu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego • Wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Odróżnia informacje o faktach od opinii II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: ogłoszenie, CV; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu; tworzy listy zawodów • Stosuje zasady etykiety językowej • Rozwija słownictwo związane z nazwami nowoczesnych zawodów III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opis dzieł sztuki, charakterystyka postaci rzeczywistej • Poprawia ewentualne błędy ortograficzne 60 Co potrafię przed egzaminem? Przećwicz przed egzaminem Przećwicz przed egzaminem – ćwiczenia sprawdzające Temat Krąg tematyczny 1 L.g. Eduardo Mendoza, Brak wiadomości od Gurba (fragment) podręcznik, s. 201–202 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Rozróżnia rodzaje zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcję w utworze III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada III. Tworzenie wypowiedzi • Wykorzystuje wykrzyknik jako część mowy w celu wyrażenia emocji • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: dedykacja, rozprawka • Przekształca części zdania pojedynczego w zdania podrzędne i odwrotnie, przekształca konstrukcję strony czynnej w konstrukcję strony biernej i odwrotnie • Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych • Wskazuje użyte w utworze środki stylistyczne • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Rozpoznaje czytany utwór jako balladę stępujących rodzajów sztuki: literatura • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do na- kim występują w tekście • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w ja- podstawowy Cele 61 Konteksty, nawiązania, deformacje Rozprawka Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. List prywatny List motywacyjny. Podanie. Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. 3 3 Test 6. Nowe życie zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 76–87 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 64–77 Test 5. W przestrzeniach kosmosu zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 65–75 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 51–63 I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie w tekście I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; rozpoznaje cechy komiksu • Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji • Odróżnia informację o faktach od opinii • Rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe, radiowe i telewizyjne (artykuł, wywiad, reportaż) • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym lub perswazyjnym • Objaśnia funkcję elementów graficznych w komiksie • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje w różnych tekstach kultury (filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznymi i składniowym wypowiedź na zadany temat • Redaguje krótką wypowiedź argumentującą na temat czytania komiksów • Poprawia ewentualne błędy językowe • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie, list motywacyjny 62 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie w tekście II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują w tekście • Rozpoznaje odmiany gatunkowe literatury popularnej: powieść lub opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy • Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (liryka, epika, dramat) • Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową • Rozpoznaje czytany utwór jako: przypowieść, pamiętnik, dziennik, komedię, dramat (gatunek), tragedię, balladę, nowelę, hymn, powieść historyczną • Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe i ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela podstawowy Cele 63 Szkoła pisania – teksty użytkowe Przypominamy sobie, jak pisać teksty użytkowe Ćwiczenia kompozycyjne i stylistyczne – teksty użytkowe. 2 Szkoła pisania – teksty użytkowe zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 14–18 podręcznik, s. 215 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna elementy kompozycyjne tekstów użytkowych I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz w wypowiedziach ustnych III. Tworzenie wypowiedzi • Dokonuje starannej redakcji tekstu napisanego ręcznie i na komputerze (umiejętnie formatuje tekst, dobiera rodzaj czcionki według rozmiaru i kształtu, stosuje właściwe odstępy, wyznacza marginesy, dokonuje jego korekty, jednocześnie kontrolując autokorektę), poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne oraz interpunkcyjne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Stosuje zasady etykiety językowej III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: rozprawka • Zamienia formy osobowe czasownika na imiesłowy i odwrotnie • Posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny – zna granice stosowania slangu młodzieżowego • Poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne oraz interpunkcyjne • Rozwija słownictwo (wyszukuje wyrazy synonimiczne) 64 Kultura języka. Nauka o języku Wybrane słowniki i ich zawartość Temat Krąg tematyczny 1 L.g. Kultura języka podręcznik, s. 234 Materiał III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, list oficjalny, dedykacja, zaproszenie, ogłoszenie III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: podanie, życiorys, CV, list motywacyjny, dedykacja; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się, świadomie dobiera synonimy i antonimy w celu wyrażenia zamierzonych treści • Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom • Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych I. Odbiór wypowiedzi • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, źródłach elektronicznych • Korzysta z następujących słowników: języka polskiego, poprawnej polszczyzny, frazeologicznego, wyrazów obcych, synonimów i antonimów – w formie książkowej i elektronicznej obniżony i elementarny podstawowy Cele 65 SZTUKA A. . . Jakie cechy ma arcydzieło? Analiza haseł słownikowych Co można nazwać arcydziełem? Rozmowy o kanonie. 1 podręcznik, s. 240 Arcydzieło I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się III. Tworzenie wypowiedzi • Dokonuje starannej redakcji tekstu napisanego ręcznie i na komputerze, poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne oraz interpunkcyjne • Przestrzega zasad etyki mowy w różnych sytuacjach komunikacyjnych • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób się zwracać do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji łączącej go z osobą, do której mówi (dorosły, rówieśnik, obcy, bliski); zna formuły grzecznościowe; zna konwencje językowe zależne od środowiska (np. sposób zwracania się do nauczyciela, lekarza, profesora wyższej uczelni); ma świadomość konsekwencji używania formuł niestosownych i obraźliwych • Posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny; zna granice stosowania slangu młodzieżowego • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się, świadomie dobiera synonimy i antonimy w celu wyrażenia zamierzonych treści 66 Granice sztuki Krąg tematyczny Opinia (wypowiedź polemiczna) Język polemiki. Charakterystyka postaw bohaterów utworu Yasminy Rezy Sztuka Przyjaźń wystawiona na próbę. Co decyduje o wartości dzieła sztuki? (Yasmina Reza, Sztuka). Temat 2 2 L.g. Polemika zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 88–95 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 78–86 Yasmina Reza, Sztuka (fragment) podręcznik, s. 245–256 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Dostrzega zróżnicowanie słownictwa – rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (wyrazy gwarowe, terminy naukowe, archaizmy i neologizmy, eufemizmy i wulgaryzmy); rozpoznaje wyrazy rodzime i zapożyczone (obce), rozumie ich funkcję w tekście • Rozumie pojęcie stylu I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane oraz te zawarte na obrazie (tekst na różnych poziomach) • Kształtuje umiejętność czytania tekstu krytycznoliterackiego ze zrozumieniem I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci umiejętność czytania tekstu z podziałem na role • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat podstawowy Cele 67 Sztuka a kicz Rozważania dotyczące kiczu Czym jest kicz? Definicja słownikowa i wywiad z Jerzym Pilchem. 1 Łatwość kiczu – fragmenty rozmowy z Jerzym Pilchem podręcznik, s. 257–258 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: sztuki plastyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada – notatka, informacja, opinia • Zna konsekwencje stosowania form charakterystycznych dla elektronicznych środków przekazywania informacji, takich jak: blog, czat I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, mówione, rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie; kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe, radiowe i telewizyjne (wywiad) • Odróżnia informację o faktach od opinii II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia swoją interpretację II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście • Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi • Rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową • Świadomie, odpowiedzialnie, selektywnie korzysta (jako odbiorca i nadawca) z elektronicznych środków przekazywania informacji, w tym z internetu 68 Inne formy wypowiedzi artystycznej Krąg tematyczny Fakty i opinie na temat graffiti – analizujemy tekst Julii Hartwig Dyskusja Czy komiks może być sztuką? Komiks – sztuka opowiadania historii obrazami. Temat 1 1 L.g. Julia Hartwig, O graffiti (fragment Dziennika amerykańskiego) podręcznik, s. 268–270 Jerzy Szyłak, O komiksie (fragment książki Komiks) podręcznik, s. 265–267 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, mówione; rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Odróżnia informację o faktach od opinii I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się • Uczestniczy w dyskusji III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi podstawowy Cele 69 Co sprawia, że ulegamy reklamom? I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształci czytanie ze zrozumieniem • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Dostrzega w wypowiedzi przejawy manipulacji • Odróżnia informację o faktach od opinii II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne; rozwija wyobraźnię twórczą, reklamując wybrany produkt • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych i kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; redaguje notatkę na zadany temat • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat scenariusz lekcji Czy reklama powinna mieć swojaą muzę? zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 19–20 Teresa Bogucka, Reklama – siła perswazji (fragmenty) podręcznik, s. 274–277 Reklama, czyli sztuka manipulacji. 1 II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Charakteryzuje postać mówiącą w utworze • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne • Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych, wskazuje przykłady mieszania gatunków III. Tworzenie wypowiedzi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat Barbarzyństwo czy sztuka? Rozważania o graffiti 70 Krąg tematyczny 2 1 Rozpoznawanie, tworzenie reklamy Aspiracje zawodowe a granice moralne (Shusaku Endo, Głęboka rzeka). Epizod nad Gangesem – rozważania na temat etyki dziennikarskiej L.g. Temat scenariusz lekcji Zostać pierwszorzędnym fotoreporterem zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 21–22 Shusaku Endo, Epizod nad Gangesem (fragment Głębokiej rzeki) podręcznik, s. 285–288 Język reklamy zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 96–102 zeszyt ćwiczeń, cz. 2, s. 87–96 Materiał obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie (fotografia); kształci umiejętność czytania ze zrozumieniem • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje • Samodzielnie dociera do informacji; wyszukuje w internecie informacje na temat nagrodzonych zdjęć w konkursie World Press Foto I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane (tekst na różnych poziomach) • Rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych; wskazuje przykłady mieszania gatunków III. Tworzenie wypowiedzi • Stosuje zasady etykiety językowej – wie, w jaki sposób zwracać się do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji łączącej go z osobą, do której mówi i kultura); poszerza zasób słów związanych z reklamą • Stosuje słownictwo z określonych kręgów tematycznych (społeczeństwo innych lub polemizując z nimi • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmując poglądy podstawowy Cele 71 trzebne konteksty, np. kulturowy • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość • Poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne i pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej, charakterystyka wybranego publicysty; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie • Uwzględnia w interpretacji poII. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozumie, co oznaczają pojęcia etyka i etyka dziennikarska; zastanawia się nad etycznością postępowania dziennikarzy • Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne; opisuje zdjęcie • Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; układa pytania do tekstu • Tworzy spójną wypowiedź na zadany temat – notatka na temat pracy fotoreportera, kodeks reportera • Uczestniczy w dyskusji 72 Granice moralne w sztuce Konteksty, nawiązania, deformacje Artysta czy szaleniec? Analizujemy zachowanie Zeusa Petera Lamy Eric-Emmanuel Schmitt, Kiedy byłem dziełem sztuki. Temat Krąg tematyczny podręcznik, s. 302–304 1 scenariusz lekcji . . .żeby upiększyć świat? zeszyt ćwiczeń Jesteś między nami 2, s. 23–24 Eric-Emmanuel Schmitt, Adam bis (fragment Kiedy byłem dziełem sztuki) Materiał L.g. obniżony i elementarny I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu • Rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym • Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) • Odróżnia informację o faktach od opinii I. Odbiór wypowiedzi • Odbiera komunikaty pisane; kształtuje wyobraźnię twórczą • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka bohatera literackiego, wywiad, notatka prasowa II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • Rozpoznaje problematykę utworu • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury podstawowy Cele 73 Krąg tematyczny Temat L.g. Materiał III. Tworzenie wypowiedzi • Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka bohatera literackiego; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada • Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, tworząc spójną pod względem logicznym i składniowym wypowiedź na zadany temat podstawowy Cele obniżony i elementarny
