Gmina Lubomierz

Gmina Lubomierz
Lubomierz to niewielkie miasto, liczące niespełna 2000 mieszkańców, siedziba władz gminnych.
Leży na Pogórzu Izerskim, w dolinie Oldzy pomiędzy Wzgórzami Radomickimi i Wzniesieniami
adoniowskimi.
Początki Lubomierza nie są jasne. Być może już w XII wieku powstała tu osada targowa. W XIII
wieku tutejsze tereny stały się własnością rodu von Liebenthal. W 1278 roku Jutta von Liebenthal
założyła tu klasztor benedyktynek, który stał się właścicielem Lubomierza i okolicznych wsi.
Zakonnice w następnych wiekach powiększały swoje posiadłości, szacuje się, że ich własnością było
17-19 wsi. Klasztor posiadał prawa sądownicze w stosunku do miejscowych mieszczan i miał wpływ
na obsadę władz miejskich. Około 1291 roku książę świdnickojaworski Bolko I Surowy nadał
Lubomierzowi prawa miejskie. Miasto otrzymało prawo między innymi budowy murów obronnych,
warzenia piwa, handlu solą i organizacji jarmarku. Rozwój często przerywały pożary, zarazy i wojny.
Szczególnie ciężkie czasy nastały dla Lubomierza w I połowie XV wieku. W 1421 roku miejscowy
klasztor obrabowali rycerze – rabusie. Latem 1426 roku do Lubomierza dotarła wyprawa husycka, w
wyniku której miasto i klasztor zostały splądrowane i zniszczone. Zniszczenia szybko jednak
odbudowano dzięki pomocy okolicznych właścicieli ziemskich, a zwłaszcza możnych Schaffgotschów.
W 1481 roku powstało w Lubomierzu bractwo kurkowe. Okres rozkwitu miasta przypada na XVI i
pierwsze lata XVII wieku. Sławę i zyski przyniosła mieszczanom produkcja i handel przędzą lnianą.
Odbywały się tu również targi gołębi.
Warto odnotować, iż z Lubomierza wywodzili się ludzie zasłużeni dla kultury polskiego renesansu.
Stąd pochodzili znani krakowscy drukarze i wydawcy: Hieronim Wietor, Marek Scharffenberg,
Marcin Siebenyecher. Rozwój Lubomierza zahamowała wojna trzydziestoletnia (1618- 1648). Częste
kwaterunki wojsk, rabunki, pożary doprowadziły miasto do ruiny. Po zakończeniu wojny odbudowę
miasta utrudniały konflikty pomiędzy mieszczanami a zakonnicami. W XVIII stuleciu Lubomierz
przeszedł pod panowanie pruskie. W 1802 roku wielki pożar niemal doszczętnie strawił zabudowę
miejską i klasztorną. Kilka lat później, w 1810 roku, władze pruskie przeprowadziły sekularyzację
dóbr kościelnych. Posiadłości klasztorne przejęło państwo, a Lubomierz przestał być własnością
benedyktynek. W okolicznych wsiach widocznym do dziś świadectwem ich przynależności do dóbr
klasztornych są kapliczki, krzyże, figurki. W 1845 roku niektóre pomieszczenia poklasztorne przejęły
urszulanki z Wrocławia, które prowadziły tu dom dla dziewcząt, a następnie sierociniec.
Ważnym wydarzeniem było uruchomienie w 1885 roku linii kolejowej łączącej Lubomierz z
Lwówkiem Śląskim i Gryfowem Śląskim. W pierwszych dziesięcioleciach XX wieku miasto stało się
lokalnym ośrodkiem oświatowym. Funkcjonowało tu kilka szkół, obok prowadzonej przez urszulanki,
powstało seminarium ewangelickie, szkoła średnia i szkoła budowlana. W okresie II wojny światowej
miasto nie ucierpiało, zajęły je bez walk radzieckie oddziały z 31. Armii. Po wojnie Lubomierz znany
był przede wszystkim jako ośrodek oświatowy. Działało tu między innymi Studium Nauczycielskie.
Malownicze położenie i świetnie zachowana architektura zainteresowały też filmowców, którzy
upodobali sobie Lubomierz jako miejsce nadające się na scenerię filmową (w Lubomierzu kręcono
ujęcia do takich filmów jak: „Krzyż Walecznych”, „Sami Swoi”, „Nie ma mocnych”, „Kochaj albo
rzuć”, „Daleko na Zachodzie”, „Maratończyk”, „Kocham kino”, „Zakład”, czy ostatnio „Tajemnice
twierdzy szyfrów”. Warto odnotować, iż premiera filmu Sylwestra Chęcińskiego „Sami Swoi” odbyła
się w miejscowym kinie „Raj” 12 września 1967 roku).
W mieście w 1995 roku otwarto Muzeum Kargula i Pawlaka, które gromadzi pamiątki związane z
bohaterami filmu Sylwestra Chęcińskiego oraz innymi filmami realizowanymi w Lubomierzu. Mieści
się ono w zabytkowym Domu Płóciennika, Plac Wolności 21. Przed wejściem drewniane figury
Pawlaka i Kargula, wykonane w 1996 roku przez miejscowych artystów.
Przez Lubomierz biegną szlaki turystyczne: żółty w stronę Gryfowa Śląskiego i Maciejowca oraz
niebieski do Lwówka Śląskiego i Rębiszowa, a także szlak rowerowy ER-10 „Smědá – Kwisa – Bóbr”
(Lwówek Śląski – Frydlant).
link do strony głównej miasta Lubomierz
www.lubomierz.pl