Slajd 1 - Dariusz Moczulski

Transkrypt

Slajd 1 - Dariusz Moczulski
CHOROBY WEWNĘTRZNE
CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO
Dariusz Moczulski
Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii
Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM
90­549 Łódź, ul. Żeromskiego 113
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
­ pojedyncza, najważniejsza, możliwa do zapobiegania
przyczyna przedwczesnej śmierci w krajach rozwiniętych
Najczęstsze wskazanie do przepisania leków
Epidemiologia
Chorobowość nadciśnienia tętniczego (>140/90 lub pobieranie leków obniżających ciśnienie tętnicze)
wynosi 40,8% dla mężczyzn i 32,9% dla kobiet
1/3 osób w średnim wieku i 2/3 w starszym wieku
Często nie rozpoznane i nie leczone
½ osób z nadciśnieniem nie ma go rozpoznanego
½ z rozpoznanym nadciśnieniem nie jest leczona
½ osób leczonych z powodu nadciśnienia nie jest adekwatnie leczona
Idiopatyczne nadciśnienie tętnicze
­ choroba heterogenna ­ o podłożu środowiskowym i genetycznym
Wtórne nadciśnienie tętnicze
­ przyczyną są inne znane choroby 5­10% przypadków
Skurczowe ciśnienie tętnicze wzrasta wraz z wiekiem
do 8. dekady życia
Rozkurczowe ciśnienie tętnicze wzrasta do 50 roku życia
a następnie nie wzrasta i może ulec nawet obniżeniu
Rozkurczowe ciśnienie tętnicze jest najlepszym wskaźnikiem chorób sercowo­naczyniowych przed 50 rokiem życia
Po 50 roku życia lepszym wskaźnikiem jest ciśnienie skurczowe
Zmniejszenie skurczowego ciśnienia tętniczego o 20 mmHg
lub zmniejszenie rozkurczowego ciśnienia tętniczego o 10 mmHg zmniejsza ryzyko śmierci z powodu udaru mózgu i choroby niedokrwiennej serca o 50%.
Korzystne jest obniżenie ciśnienia do 115/75 mmHg
Poniżej tej wartości może to być już niekorzystne
Zmiana stylu życia obniża ciśnienie tętnicze
­ spadek masy ciała
­ umiarkowany wysiłek fizyczny
­ zmniejszenie spożywania soli w diecie
Leczenie farmakologiczne nie tylko obniża ciśnienie tętnicze
lecz również zmniejsza ilość powikłań
Najistotniejszą sprawą jest edukacja chorych:
­ podwyższone ciśnienie tętnicze jest bezobjawowe
­ korzyści wynikające z leczenia mogą być natychmiast
odczuwalne przez chorego
Uszkodzenie narządów przez nadciśnienie tętnicze
Serce: przerost lewej komory serca
choroba niedokrwienna serca
przewlekła niewydolność krążenia
Mózg:
udar, demencja naczyniowa
Nerki:
przewlekła choroba nerek
Naczynia krwionośne: tętniaki, zmiany miażdżycowe
Oczy:
retinopatia
Pomiar ciśnienia tętniczego
­ nie należy pić kawy i palić przed pomiarem
­ usiąść w spokojnym pomieszczeniu przez kilka minut
­ mierzyć w pozycji siedzącej z ramieniem na wysokości serca
­ opaska 12 cm standardowa
­ ciśnienie skurczowe I faza (Korotkoff) wystąpienie
­ ciśnienie rozkurczowe V faza (Korotkoff) zanik
­ zmierzyć na obydwu rękach – jeżeli są różnice należy mierzyć
ciśnienie na ręce gdzie wartości są wyższe
Pomiar ciśnienia tętniczego w domu
­ pacjent włączony jest w proces leczenia
­ lepsze compliance
­ pozwala na kilka pomiarów w ciągu dnia
­ zmniejsza efekt białego fartucha
Pomiar ciśnienia tętniczego w domu
­ ciśnienie tętnicze występujące w domu określa ryzyko
związane z nadciśnieniem tętniczym
(u lekarza ciśnienie jest wyż średnio o 12/7 mmHg)
­ wiele pomiarów nie przeprowadzona w warunkach standardowych
Wywiad z chorym na nadciśnienie tętnicze
­ czas trwania nadciśnienia
­ wcześniejsza pomiary, leczenie, kontrola
­ wywiad w kierunku powikłań nadciśnienie tętniczego
udar, zawał, choroby naczyń obwodowych,
uszkodzenia siatkówki, funkcja nerek, białkomocz
zaburzenia funkcji seksualnych
­ wcześniejsze leczenie i działania uboczne leków
­ przeciwwskazania do niektórych leków – spazm oskrzeli
Kiedy należy rozważać wtórne nadciśnienie tętnicze?
­ nadciśnienie przed 30 rokiem życia
­ nagłe wystąpienie nadciśnienia
­ nadciśnienie złośliwe – postępowe uszkodzenie narządowe, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego
­ nagłe pogorszenie w kontroli ciśnienia tętniczego
­ ciężkie nadciśnienie oporne na leczenie – 3 i więcej leków
Badania
Badanie ogólne moczu – białko
Stężenie kreatyniny
Stężenie glukozy na czczo
Profil lipidowy
EKG
Definicja i klasyfikacja wartości ciśnienia tętniczego (mmHg)
Kategoria
Skurczowe
Optymalne
<120
i
<80
Prawidłowe
120­129
i/lub
80­84
Wysokie prawidłowe
130­139
i/lub
85­89
Nadciśnienie 1 Stopnia
140­159
i/lub
90­99
Nadciśnienie 2 Stopnia
160­179
i/lub
100­109
Nadciśnienie 3 Stopnia
≥180
i/lub
≥110
Izolowane Skurczowe
≥140
i
<90
Nadciśnienie Tętnicze
Rozkurczowe
Cele w leczeniu nadciśnienia tętniczego
< 140/90 mmHg
<130/80 mmHg jeżeli przewlekła niewydolność nerek,
lub choroba sercowo­naczyniowa
Wtórne nadciśnienie tętnicze
5­10%
1. Choroby nerek
Kłębuszkowe zapalenie nerek
Wielotorbielowatość nerek
Ciśnienie naczyniowo­nerkowe •– zwężenie tętnicy nerkowej
Przewlekła niewydolność nerek
Wtórne nadciśnienie tętnicze
2. Choroby endokrynologiczne
Nadmiar minerolokortykoidów – pierwotny hiperaldosteronizm
Guz chromochłonny
Zespół Cushing’a Nadczynność tarczycy
Akromegalia
Wtórne nadciśnienie tętnicze
3. Leki
Hormony antykoncepcyjne
Glukokortykosteroidy
Amfetamina
Kokaina
4. Ciąża
Nadciśnienie indukowane ciążą
Wtórne nadciśnienie tętnicze
5. Inne
koarktacja aorty
bezdech obstrukcyjny w czasie snu
wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego
krążenie hiperdynamiczne – wzrost skurczowego
ciśnienia tętniczego
­ niedokrwistość
­ gorączka
odstawienie alkoholu
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Pierwotnym celem leczenia nadciśnienia tętniczego
jest długoterminowe zmniejszenie ryzyka chorób sercowo­naczyniowych i związanej z tym śmiertelności
Chorzy będą mieli korzyści z leczenia nawet jeżeli nie osiągną zamierzonego ciśnienia tętniczego Leczenie nadciśnienia tętniczego
Korzyści wynikające z farmakologicznego obniżenia ciśnienia zależą głównie od poziomu kontroli ciśnienia tętniczego niż od klasy leków, które zostaną użyte.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Różnica w cenie leków Tańsze beta­blokery
diuretyki tiazydowe
Droższe blokery kanałów wapniowych, inhibitory konwertazy angiotensyny, blokery receptora dla angiotensyny II Leczenie nadciśnienia tętniczego
Większość chorych będzie wymagała co najmniej 2 leków do kontroli nadciśnienia tętniczego
Compliance poprawia się przy stosowaniu leków przyjmowanych jeden raz na dobę
Należy wytłumaczyć pacjentowi korzyści płynące z farmakologicznego leczenia nadciśnienia tętniczego
Poinformować o możliwych działaniach ubocznych
Leczenie nadciśnienia tętniczego
4 grupy leków
1. Diuretyki tiazydowe
2. Beta­blokery
3. Inhibitory ACE, blokery receptora dla angiotensyny II
4. Blokery kanałów wapniowych
Dobór leku – należy uwzględnić wskazania i przeciwwskazania
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Beta­blokery
Wskazania: zawał serca, dławica piersiowa, Możliwe wskazania: niewydolność serca
Ostrożnie: obwodowa choroba tętnic, cukrzyca
Przeciwwskazania: astma, blok przedsionkowo­komorowy
Zaburzenia wzwodu Leczenie nadciśnienia tętniczego
ACE Inhibitory
Wskazania: niewydolność krążenia
po zawale serca, choroba wieńcowa
nefropatia cukrzycowa po udarze mózgu
Możliwe wskazania: przewlekła niewydolność nerek Ostrożnie: upośledzenie czynności nerek
Przeciwwskazania: ciąża, choroba nerkowo­naczyniowa
hiperkalemia
kaszel!
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Blokery kanałów wapniowych (dihydropyridynowe)
Wskazania: osoby starsze
Możliwe wskazania: ­
Ostrożnie: ­
Przeciwwskazania: ­
Obrzęki
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Diuretyki tiazydowe
Wskazania: osoby starsze, niewydolność krążenia
po udarze mózgu
Możliwe wskazania: ­ Ostrożnie: ­ Przeciwwskazania: dna moczanowa
Hipokalemia
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Ogólne wskazania
U osób < 55 rokiem życia rozpocząć terapię ACEI (kaszel ­bloker receptora dla angiotensyny)
U osób > 55 roku życia rozpocząć terapię blokerem kanałów wapniowych lub diuretykiem
Drugi lek Trzeci lek
Zwracać uwagę na wskazania i przeciwwskazania
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Trzy leki
ACE inhibitor + bloker kanałów wapniowych + diuretyk
Czwarty lek
+ beta­bloker
+ alfa­bloker
Leczenie ostrych stanów związanych ze wzrostem
ciśnienia tętniczego
Cordafen 1 x 1 tabl. pod język
Captopril 1 x 1 tabl. doustnie
Furosemid 1 x 1 amp. dożylnie przy obrzęku płuc
Nitrogliceryna 1 x 1 tabl. pod język
Nitroprusydek sodu w wolny wlewie dożylnym
0,25­1,5 µg/kg/min
Leczenie nadciśnienia tętniczego podczas ciąży
Metyldopa 1­3 x 250 mg doustnie