Raport z konsultacji w ramach dialogu

RAPORT
Druga runda krajowych konsultacji
w ramach dialogu usystematyzowanego
Okres: Trio Prezydencji
w Radzie Unii Europejskiej Polska-Dania-Cypr
Poziom konsultacji: Polska
Strona |2
WPROWADZENIE
Z nadejściem nowego trio weszliśmy w drugą rundę konsultacji młodzieżowych
w ramach dialogu usystematyzowanego. Głównym tematem naszego trio jest
„Uczestnictwo młodzieży w demokratycznym życiu Europy”. Duńska prezydencja
postawiła sobie za zadanie skonsultować z młodymi w całej Europie tematy
związane ze wzrostem liczby młodych ludzi w wyborach oraz wspieraniem
innowacyjności i kreatywności w organizacjach młodzieżowych.
Polska wraz z innymi krajami przeprowadziła swoje wewnętrzne konsultacje,
których wyniki omawiane będą na konferencji młodzieżowej, która odbyła się
w dniach 18-21 marca 2012 w Danii.
Zapraszamy do zapoznania się z przebiegiem polskich konsultacji oraz z ich
wynikami.
Miłej lektury
Krajowa Grupa Robocza
ds. dialogu usystematyzowanego
Strona |3
INFORMACJE TECHNICZNE
OSOBA KONTAKTOWA:
Imię i nazwisko
Michal Braun
Adres mailowy
[email protected] / Krajowa Grupa Robocza
Instytucja
Polska Rada Organizacji Młodzieżowych / Koordynator
Stanowisko
Wiceprzewodniczący
Kraj członkowski UE
Polska
CZŁONKOWIE KRAJOWEJ GRUPY ROBOCZEJ:
Organizacje młodzieżowe
Michal Braun
Sara Makuła
Michał Kłopocki
Przedstawiciele rządu (MEN)
Sławomir Rybka
Agencja Narodowa Programu
„Młodzież w działaniu”
Ewelina Miłoń
Inni
dr Marcin Sińczuch
Michał Owczarek
POZIOM KONSULTACJI
Krajowy
Tak
Regionalny
Tak
Lokalny
Tak
Strona |4
NARZĘDZIA
Promocja konsultacji
Krajowa
Grupa
Robocza
stworzyła
specjalny
Infopack,
w
którym
każdy
zainteresowany mógł znaleźć informacje dotyczące dialogu usystematyzowanego
oraz pytań pomocniczych, a także przydatne linki oraz bazę pomysłów. Publikacja
ta to pomocny, krótki przewodnik na temat proponowanych metod konsultacji
takich jak: ankieta, debaty, spotkania w szkołach, burze mózgów, projekty w
ramach programu „Młodzież w działaniu”.
Infpack ››
Konsultacje były promowane na stronach organizacji członkowskich PROM-u,
Ministerstwa Edukacji Narodowej, Narodowej Agencji Programu „Młodzież w
działaniu”, Eurodesku oraz za pomocą serwisów społecznościowych i portali dla
organizacji pozarządowych i szkół. Dodatkowo informacje na temat rundy II dialogu
usystematyzowanego były wysyłane w specjalnych newsletterach. Ponadto,
koordynator Krajowej Grupy Roboczej został zaproszony do programu „Poziom 2.0”
w Telewizji Polskiej, w którym wyjaśniał czym jest dialog usystematyzowany oraz
jak młodzi ludzie mogą wprowadzać go w życie.
http://www.prom.info.pl/
zakładka Projekty
http://www.mlodziez.org.pl/
zakładka Dialog w Aktualnościach
Metodologia
Konsultacje online (poziom krajowy) – przygotowano dwa kwestionariusze ankiet
(jeden dotyczący uczestnictwa w wyborach i obniżenia wieku wyborczego oraz
drugi, dotyczący organizacji młodzieżowych). Ankiety były promowane według
głównych założeń przedstawionych powyżej. Zachęcano także inne organizacje do
promocji ankiet oraz wykorzystywania ich do realizowania konsultacji w swojej
społeczności. Przykładem może być organizacja EURO26, która przygotowała
aplikację dla użytkowników swoich kart oraz wyznaczyła nagrodę dla osób
zaangażowanych w konsultacje.
Strona |5
Konkurs "Nic o nas bez nas” (poziom krajowy) – trwający od 2 stycznia do 2
lutego 2012 roku, przeznaczony dla młodzieży w przedziale wiekowym 13-30 lat.
Mieli oni możliwość zaprezentowania w dowolny sposób (wywiad, reportaż, film,
blog, esej) pracy na jeden z trzech wybranych tematów:
Przejdźmy od słów do czynów. Namów ziomala do działania!
Czyli jak sprawić aby młodzież była bardziej aktywna społecznie.
16-latek idzie na wybory. Decyzja słuszna czy kontrowersyjna?
Czyli głos w dyskusji czy 16-latkowie powinni mieć uprawnienia do
głosowania w wyborach.
Wsparcie dla aktywnych – jakich programów edukacyjnych potrzebuje
młodzież?
Czyli jak powinien funkcjonować przyszły unijny program grantodawczy dla
młodzieży.
Jury w skład którego weszli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej,
Narodowej Agencji Programu „Młodzież w działaniu” oraz Polskiej Rady Organizacji
Młodzieżowych, wybrało zwycięzców. Oceniając prace jury wzięło pod uwagę ich
merytoryczną zawartość. Zwycięzcy zostali nagrodzeni m.in. kamerą cyfrową,
odtwarzaczami MP3, czytnikiem e-książek, aparatem fotograficznym itp. Nagrody
ufundowali: Ministerstwo Edukacji Narodowej i Fundacja Rozwoju Systemu
Edukacji, Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”.
Informacja o konkursie ››
Wyniki konkursu ››
Debaty, seminaria, konsultacje (poziom lokalny i regionalny) – organizacje
członkowskie PROMu prowadziły konsultacje wśród swoich członków, stosując różne
metody: burze mózgów, debaty oraz dyskusje w mniejszych grupach. Niektóre
z organizacji zorganizowały również otwarte spotkania np. na uniwersytecie.
Krajowa Grupa Robocza stworzyła specjalny formularz - raport, który można było
wykorzystać podczas przeprowadzania debat i innych spotkań, umożliwiając w ten
sposób młodym ludziom zebranie rezultatów ich pracy w łatwy sposób.
Strona |6
WYNIKI KONSULTACJI
Około 3900
Szacunkowa liczba młodych
ludzi uczestniczących w
całym procesie konsultacji
Wśród których:
3500 za pomocą konsultacji on-line;
372 za pomocą różnego rodzaju spotkań, debat,
warsztatów;
28 osób biorących udział w konkursie.
Szacunkowa liczba młodych
ludzi reprezentowanych w
wynikach konsultacji
Około 200 000 (liczba członków organizacji
członkowskich PROM) jednak dokładną liczbę bardzo
trudno określić.
Tematem ogólnym 18-miesięcznego cyklu dialogu usystematyzowanego podczas
polskiej, duńskiej oraz cypryjskiej
prezydencji jest wzrost partycypacji
młodzieży w życiu demokratycznym w Europie. W ramach tego tematu każde
z państw wybrało również priorytety krajowe dla swojej prezydencji. Polska
prezydencja skupiła się na współpracy pomiędzy młodymi ludźmi z UE oraz Europy
Wschodniej i Kaukazu. Natomiast Dania postanowiła skupić się na następującym
priorytecie krajowym: wspieranie kreatywności młodych ludzi, zdolności
innowacyjnych oraz talentu, jako narzędzi ich aktywnej partycypacji
w społeczeństwie oraz wzrostu zatrudnienia na rynku pracy.
Chociaż istnieje wiele rozwiązań odnośnie wzrostu partycypacji młodzieży oraz
kreatywności, po zidentyfikowaniu dwóch ważnych aspektów, postanowiono
poświęcić uwagę poniższym zagadnieniom podczas konsultacji:
1) partycypacja
młodzieży
w
demokracji
instytucjonalnej,
przede
wszystkim w wyborach;
2) partycypacja młodzieży w organizacjach, w szczególności w odniesieniu
do redukcji obciążeń administracyjnych oraz wymagań prawnych w
stosunku do partycypacji.
Strona |7
Te dwa aspekty zostały wybrane na podstawie priorytetu trio oraz odpowiednio
priorytetu krajowego. Podczas duńskiej prezydencji koncentrujemy się na
partycypacji w dwóch wspomnianych wyżej płaszczyznach. W pierwszej kolejności
na partycypacji w strukturach demokratycznych, w drugiej na strukturach, które
są niezbędne w celu zwiększania partycypacji w organizacjach młodzieżowych,
jako środka kreatywności i innowacyjności.
W ramach każdego tematu przedstawione jest wprowadzenie do zadania, po
którym następują pytania odpowiednie do danego obszaru. Konsultacje krajowe
pragniemy zakończyć z konkretnymi, sprecyzowanymi i zorientowanymi na
realizację celów rezultatami, które będą miały wkład do ogólnego priorytetu
tematycznego.
Wzrost partycypacji młodzieży w wyborach
Europa stoi obecnie przed ogromnym wyzwaniem demograficznym. W rezultacie
spadku liczby narodzin oraz wzrostu średniej oczekiwanej długości życia jest to
kontynent starzejący się. Średnia wieku europejskich wyborców wzrasta z roku na
rok, a liczba młodych proporcjonalnie spada. W 2000 roku 12,4% populacji
europejskiej
znajdowała
się
w przedziale wiekowym 15-24, tymczasem grupa wiekowa 65-90 stanowiła 16,2%.
Do 2020 roku grupa w przedziale wiekowym 15-24 będzie określana jako 10,9%
populacji i grupa wiekowa 65-90 będzie prawie dwukrotnie wyższa: w sumie 20,6%.
W tym samym czasie, ogromna większość państw europejskich doświadcza spadku
frekwencji w wyborach i to w głównej mierze ludzie młodzi są grupą, która w tych
państwach nie bierze udziału w procesach demokratycznych. W związku z tym,
tematy związane z polityczną debatą są stopniowo zniekształcane, tworząc
ogromny deficyt demokratyczny. W celu wzmocnienia demokracji i legitymizacji
decyzji politycznych niesamowicie ważne jest zaangażowanie większej liczby
młodych ludzi. Znaczącym krokiem w znajdowaniu rozwiązań mających na celu
sprostanie temu wyzwaniu jest wzrost liczby młodych ludzi posiadających prawo
głosu i partycypacji w procesie podejmowania decyzji. Rada Europy podkreśliła
potrzebę rozpatrzenia możliwości obniżenia wieku wyborczego do 16 lat we
Strona |8
wszystkich krajach oraz w każdym rodzaju wyborów1. Ponadto, Europejskie Forum
Młodzieży wspiera obniżenie wieku wyborczego do lat 16.
Pytanie:
Jakie konkretne działania w zakresie demokracji instytucjonalnej2 mogłyby
zwiększyć partycypację młodzieży w:
a) wyborach lokalnych,
b) wyborach samorządowych,
c) wyborach krajowych,
d) wyborach do Parlamentu Europejskiego?
Rekomendowane działania (niezależnie od poziomu konsultacji):
kampanie społeczne;
modernizacja stron internetowych instytucji krajowych odpowiedzialnych za
przeprowadzanie wyborów, w celu ułatwienia dostępu do nich dla wszystkich
ludzi oraz uczynienia ich bardziej transparentnymi;
zwiększenie ilości informacji o kandydatach, które są przekazywane
wyborcom;
kandydaci powinni być bliżej ludzi, znać ich problemy itp.;
bardziej transparentny oraz zrozumiały proces podejmowania decyzji
politycznych;
umożliwianie młodym ludziom posiadanie wpływu na podejmowane decyzje
polityczne;
wykorzystywanie
autorytetów
młodzieży
(popularnych
osób)
w
celu
zachęcenia młodych ludzi do głosowania;
stworzenie wśród społeczeństwa atmosfery uczestnictwa (np. poprzez
promowanie zaangażowania w działalność organizacji młodzieżowych);
podniesienie świadomości młodych ludzi dotyczącej znaczenia wyborów
(w szczególności w szkołach);
organizowanie debat z kandydatami;
1
2
Rada Europy: Rozwój demokracji poprzez obniżenie wieku wyborczego do 16 lat (Doc. 12546)
Demokracja instytucjonalna: system rządów, głównie poprzez wybranych przedstawicieli, oparty na
zasadach równości społecznej i powszechnych praw człowieka.
Strona |9
budowanie więzi pomiędzy elektoratem i kandydatami;
wykorzystywanie portali społecznościowych w celu polepszenia relacji
z młodymi ludźmi;
specjalne zajęcia w szkołach;
niektórzy z młodych ludzi zwrócili uwagę na negatywne kampanie, które
zachęcały do braku udziału w wyborach (np. w Poznaniu rozwieszane były
plakaty z hasłem “Głosuj na nikogo, on Cię nie okłamie”);
prawybory w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych organizowane
specjalnie dla młodych ludzi;
wzmacnianie oraz rozwój sieci rad młodzieżowych w miastach.
W kwestii wyborów do Parlamentu Europejskiego, dobrym pomysłem byłoby
przeprowadzanie szkoleń oraz zajęć dotyczących funkcjonowania Unii Europejskiej
w celu podniesienia poziomu świadomości w zakresie działania instytucji UE itp.
Zaleca się przeprowadzanie takich szkoleń w szkołach. Kluczowe jest także uczenie
o podstawach funkcjonowania demokracji, polityki krajowej oraz europejskiej,
instytucjach państwowych, prawie itp.
Pytanie:
Jakie działania pomogłyby w zwiększeniu dialogu dotyczącego obniżenia wieku
wyborczego?
(Patrz rekomendacja Rady Europy dotycząca rozpatrzenia możliwości obniżenia
wieku wyborczego to lat 16).
Wyniki
Zdecydowana większość respondentów (około 80%) jest przeciwko obniżeniu wieku
wyborczego do 16 lat (jedynie 13% jest za). Osoby, które są przeciwko z reguły
wskazywały takie argumenty, jak: niedojrzałość, brak wiedzy, brak doświadczenia
życiowego, niewystarczające zaplecze edukacyjne, brak wykształconych poglądów,
podążanie za trendami, sugerowanie się opiniami znanych osób, skłonność do
manipulacji (np. głosowanie na partię polityczną, która stworzy najbardziej
kontrowersyjny spot wyborczy), brak opinii, która jest w rzeczywistości opinią
S t r o n a | 10
młodych ludzi (uzależnienie finansowe od rodziców sprawia, że poglądy młodych
ludzi nie mogą być niezależne i często powtarzają oni opinie swoich rodziców lub
działają na przekór w “wieku buntu”), młodzi ludzie poniżej 18 roku praktycznie
nie są zainteresowani polityką, brakuje im świadomości odnośnie znaczenia
instytucji wyborów, polityka jest niezwykle złożoną dziedziną (jest wiele
czynników, które wpływają na ostateczną decyzję, często nie jest ona zrozumiała
dla najmądrzejszych osób w społeczeństwie), obniżanie wieku wyborczego
zwiększyłoby liczbę osób posiadających prawo do głosowania, które nie rozumieją
decyzji podejmowanych przez polityków, stworzyłoby to nawet jeszcze większe
zdezorientowanie
w
dziedzinie
polityki
(pojawiły
się
opinie
sugerujące
podwyższenie wieku wyborczego), obniżenie wieku wyborczego do 16 lat nie
współgrałoby z zakazem spożywania alkoholu i palenia dla osób poniżej 18 roku
życia; prawo do głosowania jest powiązane ze zdolnością wykonywania innych
czynności prawnych, więc obniżenie wieku wyborczego wiązałoby się z przyznaniem
umiejętności podejmowania innych czynności prawnych, co zdecydowanie nie
byłoby dobrym rozwiązaniem (w innym wypadku byłoby to sprzeczne z
obowiązującym prawem).
Osoby, które poparły obniżenie wieku wyborczego do 16 lat zaznaczyły, że w
celu zwiększenia dialogu należy podnieść poziom edukacji młodych ludzi,
ponieważ łatwo jest nimi manipulować. Edukacja w szkołach i centrach kultury
prowadzonych przez lokalne władze oraz samorządy (zaangażowanie nauczycieli
oraz samych polityków). Wykorzystywanie procedury prawyborów w szkołach, w
celu przygotowania młodych ludzi do głosowania i sprawdzenie ich przygotowania.
Zachęcanie młodych ludzi do pracy z uczniami oraz samorządami uczniowskimi.
Przypominanie młodym ludziom, że polityka dotyczy ich samych oraz ich
problemów.
Według niektórych respondentów zainteresowanie młodych ludzi polityką nie
jest tak naprawdę mniejsze od zainteresowania dorosłych. Ponadto, wielu
pełnoletnich obywateli może być manipulowanych w takim samym stopniu jak
młodzież. Przyznanie prawa do głosowania ludziom poniżej 18 roku życia sprawi, że
uświadomią sobie oni, że ich opinia jest ważna - im szybciej otrzymają oni prawo
do głosowania tym szybciej zaczną funkcjonować w dojrzały i odpowiedzialny
S t r o n a | 11
sposób, da im to czas na sformułowanie oraz wzmocnienie dobrych nawyków
społecznych oraz opinii.
Obniżenie wieku wyborczego, jak wskazali niektórzy z respondentów, jest
szczególnie ważne z uwagi na starzejące się społeczeństwo. Młodzi ludzie
dorastają teraz szybciej, obniżenie wieku wyborczego zwiększyłoby frekwencję.
Ludzie w bardzo młodym wieku zyskaliby świadomość ich odpowiedzialności za
przyszłość kraju, przyjęcie stanowiska, że młodzież nie ma pojęcia na kogo
głosować jest błędne – dorośli obywatele w obecnych czasach także nie mają
pojęcia na kogo oddać swój głos.
Pytanie:
Jakie konkretne działania są potrzebne w celu zaangażowania w demokrację
instytucjonalną młodzieży niezorganizowanej?
Rekomendowane działania:
tworzenie
efektywnych
ciał
reprezentujących
młodzież
na
poziomie
szkolnym (samorządy szkolne, młodzieżowe rady miast);
skupienie się podczas lekcji na tym, jak funkcjonuje demokracja oraz
instytucje państwowe, jak przebiega proces legislacyjny itp.;
organizacja wydarzeń, które przyczynią się do stworzenia atmosfery
zaangażowania społecznego;
edukacja w szkołach, centrach kultury prowadzonych przez władze lokalne
oraz samorządy (zaangażowanie nauczycieli, w szczególności tych, którzy
posiadają doświadczenie w pracy w radach samorządowych);
spotkania z lokalnymi władzami;
organizacja praktyk dla młodych ludzi;
prowadzenie w szkołach kampanii wyborczych, spotkań wyborczych itp.;
zachęcanie młodych ludzi do pracy w radach studenckich;
edukowanie młodych ludzi, że polityka nie opiera się jedynie na gospodarce,
ale także dotyczy zagadnień związanych z kulturą, edukacją, wizami,
możliwościami wymian młodzieży oraz wolontariatem, wolnością Internetu,
legalizacją marihuany, programami szkolnymi, włączając wyposażenie
S t r o n a | 12
laboratoriów naukowych;
uświadomienie młodzieży, że w demokracji każda jednostka ma prawo
wygłoszenia swojej opinii oraz wpływania na procesy podejmowania decyzji
politycznych, zapewnienie im świadomości swoich praw;
próba polepszenia wizerunku demokracji;
Według posiadaczy karty EURO26 (około 3000 odpowiedzi):
spotkania młodzieży z osobami zaangażowanymi w politykę (prezydenci
miast, członkowie parlamentu) – 51%;
konsultowanie decyzji z młodzieżą w sprawach, które ich dotyczą
(wydarzenia sportowe, edukacja, kultura, wydarzenia organizowane w
mieście) - 81%.
Rozwijanie kreatywności i innowacyjności w organizacjach
Największe znaczenie ma to, aby młodzi ludzie wykazywali zainteresowanie i brali
aktywny udział w życiu społeczeństwa obywatelskiego, na przykład poprzez
organizacje młodzieżowe. Zaangażowanie w organizacjach przyczynia się do
wzmacniania demokracji, jak również, rozwijania umiejętności kreatywności
i innowacyjności u młodych ludzi. W zglobalizowanym świecie poszukującym
inteligentnych i innowacyjnych rozwiązań, rozwijanie kreatywnych młodych
umysłów jest niezbędne dla konkurencyjności krajów europejskich. Jednak, udział
młodych ludzi zależy od stabilnego wsparcia finansowego i niezależności
organizacji młodzieżowych. Mimo, że jest szeroka gama możliwości w postaci
finansowego wsparcia dla organizacji młodzieżowych (np. program „Młodzież
w
działaniu”,
Europejska
Fundacja
Młodzieży,
inne
programy
finansowe
z rządowych lub prywatnych funduszy), biurokracja jest często nadmiernie
uciążliwa. Zmusza organizacje do wypełniania czasochłonnych i skomplikowanych
formularzy oraz stosowania rozległych systemów ewaluacyjnych. W niektórych
przypadkach proces biurokratyczny sam w sobie ogranicza rozwój umiejętności
kreatywnych młodych ludzi z powodu nadmiernego skupienia się na kwestiach
technicznych. Ponadto, finansowanie jest często przyznawane na krótki okres, co
S t r o n a | 13
tworzy bariery w długotrwałych i zrównoważonych działaniach młodzieży
i
w
rozwoju
partnerstwa. Aby
ochronić
organizacje
młodzieżowe
przed
skomplikowanymi obciążeniami administracyjnymi i prawnymi,, konieczne jest
rozwijanie przyjaznych systemów finansowania inicjatyw młodzieży, co umożliwi
wzmocnienie niezależności i swobody działań młodzieżowych organizacji.
Pytanie:
Jaka powinna być główna zasada stojącą za wspieraniem i finansowaniem
struktur, tak by młodzieżowe organizacje mogły angażować swoich członków
w kreatywną i innowacyjną pracę?
Rekomendowane działania:
finansowanie projektów – dywersyfikacja: małe granty dla lokalnych
projektów, szczególnie dla nowo powstających organizacji oraz większe dla
bardziej doświadczonych organizacji młodzieżowych;
fundusze dla bardziej doświadczonych organizacji powinny przewidywać
środki na zatrudnienie personelu. Również ważne jest aby zapewnić granty
instytucjonalne dla rozwoju organizacji młodzieżowych;.
zmiana w kwestii konieczności wkładu własnego, który muszą wnieść
niewielkie orgnaizacje młodzieżowe;
100% finansowania z programu „Młodzież w działaniu” przed rozpoczęciem
działania, a nie 80% tak jak jest teraz (małe NGOs-y mają trudności
w znalezieniu 20 % wkładu własnego);
transparentność finansowania;
finansowanie kampanii społecznych;
nagradzanie najlepszych projektów;
finansowanie lokalnych projektów z naciskiem na lokalną społeczność;
dopasowywanie do potrzeb poszczególnych organizacji zajmujących się
specyficznymi zagadnieniami, nie takie same dla wszystkich:
spójny
system
grantów
–
i
ponadto
–
uproszczenie
procedur
biurokratycznych, takich jak przedkładanie formularzy i wcześniejsze ich
wypełnianie – niewielu młodych ludzi potrafi to robić samodzielnie:
S t r o n a | 14
zaangażowanie różnych udziałowców w system grantowy, ponieważ nie ma
wystarczającej ilości pieniędzy na te potrzeby:
system powinien być bardziej elastyczny:
tworzenie łatwo dostępnych regulacji. Granty i finansowanie czasami
pobudzają
rozwój
organizacji,
który
nie
odpowiada
potrzebom
i upodobaniom studentów:
ograniczona rola administracji (na lokalną i krajową skalę) z punktu widzenia
organizacji, wsparcie społecznych działań i pozostawienie ich w rękach
społeczeństwa. To może oznaczać obniżenie liczby urzędników i cięcia
w podatkach. Wierzę, że kultura jest potrzebna każdemu człowiekowi i
znajdą się sponsorzy aby ją wesprzeć;
zapewnianie wsparcia (szkolenia i konsultacje dla młodych pracowników):
zapewnianie przestrzeni dla małych NGO poprzez granty i tworzenie miejsc
(centrów
dla
organizacji
młodzieżowych)
które
wiele
osób
może
wykorzystywać jako biura, miejsce dla działań itp.;
niektórzy respondenci przyznali, że nie mają wystarczającej wiedzy, aby
udzielić dobrej odpowiedzi (dotyczącej tematów takich jak np. niezależność
w pracy a transparentność i monitoring finansowania, jednorazowe
dofinansowania a zrównoważone finansowanie, możliwości prywatnego
wsparcia, fundraisingu, samofinansowanie)
Według posiadaczy karty EURO26:
tworzenie większej ilości programów grantowych na lokalne inicjatywy 69%;
tworzenie większej ilości programów grantowych dla projektów krajowych 23%;
więcej planów grantowych, ale na mniejsze sumy - 38%;
mniej planów grantowych, na większe sumy - 10%;
tworzenie lokalnych centrów dla NGO pracujących z młodymi ludźmi - 45%;
tworzenie inkubatorów wspierających NGO, zapewniających organizacjom
prawne porady i wiedzę specjalistyczną na temat księgowości 58%;
upraszczanie
procedur
finansowania
projektów
młodzieżowych
S t r o n a | 15
i upraszczanie zasad księgowości dla organizacji, które nie mają dużego
budżetu - 63%;
dawanie grantów na działania statutowe (nie na projekty) dla młodzieżowych
organizacji - 27%;
upraszczanie regulacji związanych z tzw. wkładem własnym w projekty
(uznawanie kapitału ludzkiego za jeden z nich) - 45%.
Pytanie:
Podczas
duńskiej
prezydencji
będzie
dyskutowana
przyszła
europejska
struktura finansowania. Jak powinien zostać skonstruowany młodzieżowy
program tak, aby był bardziej przyjazny dla młodzieży i wspierał działania
młodzieżowych organizacji, dialog usystematyzowany i rozprzestrzenianie
aktywności obywatelskiej w Europie?
Sugestie na temat nowego programu:
powinien być oparty na jasnych zasadach, wspierać działania i jasno
przedstawiać cele, być elastyczny i pozwalać na wszechstronny rozwój
młodym ludziom;
w małych grantach wkład młodzieżowych organizacji nie powinien być
wymagany. Konieczne jest stworzenie broszury na temat legalizacji pracy
wolontaryjnej, ponieważ wiele młodzieżowych organizacji ma pod tym
względem ograniczoną wiedzę. Jest potrzeba zwrotu kosztów podróży dla
uczestników i trenerów oraz umożliwienia zakupu sprzętu, drukarek,
komputerów itp.;
nacisk na organizowanie spotkań pomiędzy młodymi ludźmi a decydentami
np. krajowe spotkania młodzieżowe, międzynarodowe seminaria, Europejski
Tydzień Młodzieży itp. Czerpanie z dobrych praktyk tj.: „Europejski
Parlament Młodzieżowy”, model Unii Europejskiej, Euroscola, dzięki której
młodzi w praktyce mogą osobiście zaangażować się w dialog. Powinny
powstać punktu konsultacyjne wspierające organizacje młodzieżowe;
uwzględnienie dofinansowania na działalność statutową. Co ma służyć
wzmocnieniu organizacji młodzieżowych i umożliwić im udział w dialogu;
S t r o n a | 16
szczególny nacisk kładzie się na rozwój krajowych rad młodzieży, by
prowadzić realny dialog i konsultacje z aktorami publicznymi;
nacisk na konieczność organizowania spotkań na szczeblu lokalnym pomiędzy
młodzieżą a innymi partnerami w ramach rad młodzieżowych. Zaplanowanie
i przeprowadzenie kampanii informacyjnych i promocyjnych z użyciem
mediów społecznościowych na temat realizowanych projektów. Szkolenia
i wsparcie techniczne dla wszystkich osób zaangażowanych w dialog;
promocja dialogu pomiędzy decydentami a młodymi. Partnerzy powinni być
przeszkoleni na każdym poziomie dialogu prowadzonego z młodymi ludźmi.
Ważne jest zapewnienie dobrej komunikacji i przepływu informacji na
różnych poziomach prowadzonego dialogu, jak i pomiędzy grupami. Raporty,
plany na przyszłość, precyzyjne, obowiązkowe badania ewaluacyjne dla
tych, którzy skorzystali z grantów;
stworzenie bazy danych młodzieżowych organizacji, zawierającej dane
kontaktowe do osób odpowiedzialnych za konsultacje w ramach dialogu;
promocja dialogu i partycypacji młodych ludzi, zwłaszcza w szkołach poprzez
zajęcia poświęcone danej tematyce. Ilość pieniędzy przeznaczona na tego
rodzaju działania powinna wzrosnąć, zalecane jest nagradzanie młodych
ludzi, liderów dialogu - na przykład w postaci stypendiów;
wspieranie inicjatyw w partnerstwie ze światem biznesu, sztuki, rozrywki.
Organizacja
spotkań
mających
na
celu
wymianę
doświadczeń
i rozpowszechnianie wiedzy, udostępnianej w Internecie;
nacisk na wymiany studenckie i projekty organizowane w partnerstwie;
powoływanie instytucji na wzór Parlamentu Europejskiego, które będą
zajmować się polityką młodzieżową, tworzenie okrągłego stołu, gdzie młodzi
ludzie mogliby mieć realną możliwość spotkania się i dyskutowania
z decydentami.
Pytanie:
Jak nowa generacja programów młodzieżowych może wspierać wzrost liczby
młodych ludzi zaangażowanych w wolontariat, głosujących w wyborach,
uczestniczących w organizacjach i przez to wpływać na aktywne uczestnictwo?
S t r o n a | 17
Rekomendowane działania:
dawanie młodym ludziom możliwości do rozwoju;
kształcenie młodzieży;
zachęcanie młodych ludzi poprzez wsparcie finansowe, nagrody, zaproszenia
do miejsc, które mają wymiar polityczny;
stwarzanie więcej centrów kulturalnych, gdzie młodzi ludzie mogą rozwinąć
swoje zainteresowania, kreatywnie spędzać wolny czas;
więcej możliwości wolontariatu zagranicznego;
więcej możliwości finansowania studiów za granicą, staży, badań, studiów
podyplomowych;
więcej informacji na temat działań młodzieżowych w mediach;
organizowanie większej liczby debat, konferencji na uniwersytetach, tak by
młodzi
ludzie
mieli
więcej
możliwości
wyrażenia
swoich
opinii
i dyskutowania;
podejmowanie większej ilości inicjatyw, które mogłyby wzmocnić pewność
siebie młodych ludzi i dać im możliwość odkrycia swoich talentów;
oddanie większej władzy do grup młodzieżowych w partiach politycznych;
promowanie pozytywnych wartości społecznej aktywności;
promowanie pozytywnego myślenia w społeczeństwie;
zmiany w programach szkolnych (uczniowie powinni mieć prawo wyboru
zajęć, w których chcą uczestniczyć);
wyróżnianie młodych ludzi, którzy działają na rzecz lokalnej społeczności;
atrakcyjne, zróżnicowane zajęcia pozaszkolne – bezpłatne, dostępne dla
młodych ludzi z najbiedniejszych rodzin;
uznawalność
działań
i
doświadczeń
zdobytych
młodzieżowych;
promowanie zatrudnienia w organizacjach młodzieżowych.
w
organizacjach
S t r o n a | 18
Pytanie:
Jak rozwijać nową generację programów tak, by wspierały organizacje
młodzieżowe i projekty, które mają na celu zaangażowanie większej liczby
młodzieży niezrzeszonej? Proszę zaznacz konkretne rozwiązania.
Rekomendowane działania:
dywersyfikacja
funduszy
(zarówno
dla
lokalnych,
niedoświadczonych,
nieformalnych grup młodzieży i małych organizacji pozarządowych, jak i dla
organizacji o bardziej ugruntowanej strukturze, w tym organizacji
międzynarodowych);
organizowanie zajęć pozalekcyjnych dla młodych, zarówno programów
rozrywkowych, jak i rozwojowych;
uproszczenie
procedur
finansowych.
Ochrona
i
promocja
aspektu
kwestie
prawne
nieformalnej natury pewnych programów;
zapewnianie
organizacyjnego
wsparcia
(księgowość,
związane z działalnością organizacji pozarządowej).
Nowe programy powinny:
oferować mini granty (mniejsze kwoty – więcej możliwości dofinansowania);
ustanowienie grantów administracyjnych, by wspierać rozwój organizacji
i zatrudnienie osób pracujących przez projektach w biurze;
szeroki dostęp do informacji i kampanie promocyjne na temat możliwości
otrzymania dofinansowania, z wykorzystaniem portali społecznościowych;
kłaść nacisk na projekty oparte na partnerstwie pomiędzy młodzieżowymi
organizacjami (poziom regionalny, krajowy i międzynarodowy);
rozwijać sieć regionalnych inkubatorów (punkty wsparcia dla młodzieżowych
organizacji);
koncentrować się na inicjatywach lokalnych promujących takie działania.
Organizacje
wspierające
i
inicjatywy
w
obszarach
zagrożonych
wykluczeniem społecznym;
organizować sesje szkoleniowe dla pracowników i członków organizacji na
temat działania nowych programów;
S t r o n a | 19
zawierać jasne i konkretne kryteria oceny – wysoko oceniane projekty
innowacyjne, projekty nowych organizacji aplikujących po raz pierwszy;
zaczynać od edukacji najmłodszych;
kłaść nacisk na wielokulturowość, projekty wielokulturowe są bardziej
atrakcyjne oraz wnoszą większy potencjał edukacyjny.
Pytanie:
Jakie konkretne działania powinny być podjęte, by wzmacniać kreatywność,
zdolności innowacyjne i talenty ludzi jako narzędzie dla ich aktywnej
partycypacji w społeczeństwie?
Rekomendowane działania:
potrzeba dobrej jakości animacji zajęć dla młodzieży;
małe granty na projekty lokalne (do 500 euro) i stypendia;
wspieranie
działań
młodych
ludzi
poprzez
nagradzanie
najbardziej
innowacyjnych działań;
organizowanie i promowanie wymian młodzieży dla uczniów/studentów,
lokalnych projektów/konkursów dla młodych ludzi, spotkań przedstawicieli
władz
na
szczeblu
lokalnym/regionalnym/przedstawicieli
programów
młodzieżowych na szczeblu lokalnym;
w tym samym czasie zwiększanie aktywności młodych ludzi w społeczeństwie
poprzez wsparcie działań organizacji młodzieżowych przez państwo (przede
wszystkim wsparcie na działania statutowe);
osoba, która włącza się w działania organizacji młodzieżowej winna
otrzymać profesjonalną pomoc od samego początku. Drugą ważną sprawą
jest zapewnienie możliwości rozwoju takiej osobie i wsparcia w przypadku,
gdy osoba chce realizować nowe pomysły i projekty;
zwiększenie roli lokalnych rad młodzieżowych;
rozwijanie działań skierowanych do młodzieży niezrzeszonej tj. projekty
EVS. Promocja programu w szkołach. Granty dla organizacji pozarządowych
na promocję tego programu. Dobry system informacji i szkoleń na poziomie
regionu;
S t r o n a | 20
granty dla organizacji na rozwój i działania podejmowane w terenie,
w mniejszych miastach i wsiach;
nacisk
na
promocję
aktywnego
obywatelstwa
od
wczesnego
wieku
i podkreślanie korzyści jakie się z tym wiążą;
promocja
dobrych
praktyk,
skutecznych
organizacji
pozarządowych,
projektów itp. na poziomie lokalnym;
oferowanie grantów dla grup nieformalnych, a nawet jednostek na realizację
konkretnych projektów tj. badanie możliwości przeprowadzenia lokalnych
inicjatyw itp.;
programy edukacyjne dla dzieci w wieku szkolnym, na przykład godzinne
zajęcia na temat demokracji i uczestnictwa oparte na metodologii edukacji
nieformalnej.
S t r o n a | 21
Opracowanie: Krajowa Grupa Robocza
Warszawa, 2012