Gimzetka - Home.pl
Transkrypt
Gimzetka - Home.pl
Gimzetka Fizyka I Astronomia Wydanie specjalne 1. Co to jest Fizyka? 2. Najsławniejszy fizyk 3. Najmądrzejszy naukowiec naszych czasów 4. Ważne prawa 5. Fizyka eksperymentalna, a teoretyczna 6. Niesamowite ciekawostki z Fizyki 7. Co to jest Astronomia? 8. Sławni Astronomowie 9. Ciekawostki Astronomiczne 10.Ciała Niebieskie 11.Narzędzia astronomiczne 12.Najbliższe gwiazdy. Co to właściwie jest? Fizyka – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem właściwości i przemian materii i energii oraz oddziaływao między nimi. Do opisu zjawisk fizycznych używają wielkości fizycznych, wyrażonych za pomocą pojęd matematycznych, takich jak liczba, wektor, tensor. Tworząc hipotezy i teorie fizyki, budują relacje pomiędzy wielkościami fizycznymi. Fizyka jest ściśle związana z innymi naukami przyrodniczymi, szczególnie z chemią. Chemicy przyjmują teorie fizyki dotyczące cząsteczek i związków chemicznych (mechanika kwantowa, termodynamika) i za ich pomocą tworzą teorie w ich własnych dziedzinach badao. Fizyka zajmuje szczególne miejsce w naukach przyrodniczych, ponieważ wyjaśnia podstawowe zależności obowiązujące w przyrodzie. Najsławniejszy fizyk Albert Einstein przez większość swego życia był wegetarianinem, chociaż czasem robił w diecie wyjątki. W ostatnim roku swojego życia Einstein aktywnie propagował wegetarianizm. Zaczął czytać dopiero w wieku dziewięciu lat, zawsze miał też w szkole kłopoty z pisaniem, za to z myśleniem żadnych problemów. Kiedy opuścił Niemcy w 1933 roku, naziści wyznaczyli nagrodę za jego głowę 20000 marek. Obliczył, że w ciągu całego swojego życia wykorzystał zaledwie 5 procent swojego mózgu. Tak naprawdę nagrodę Nobla przyznano mu za wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego, a nie jak większość osób myśli za sformułowanie Teorii Względności. Na pytanie 9-letniego syna, czym się wsławił w nauce, Albert Einstein odpowiedział:, „Gdy ślepy żuczek pełznie po powierzchni kuli, nie zauważa, że jego droga jest zakrzywiona. Mnie szczęśliwie udało się to zauważyć. Zapytany kiedyś: – Czy to prawda, że teorię względności rozumie tylko dwóch ludzi? – odpowiedział (a raczej zapytał): „A kto jest drugi? Z przyjemnością go poznam”. Opublikował ponad 450 prac, w tym ponad 300 naukowych. Powiedział kiedyś: „Jedynym dowodem na to, że istnieje jakaś pozaziemska inteligencja, jest to, że się z nami nie kontaktują.” Myślę, że jest w tym sporo racji. W testamencie wszystkie swoje listy, rękopisy i prawa autorskie przekazał Uniwersytetowi Hebrajskiemu. Mózg Einsteina ważył 1230 g, czyli mniej niż średnia waga mózgu mężczyzny. Przez całe życie był pacyfistą. Przypuszcza się, że IQ Alberta Einsteina wynosiło “tylko” 160. Podkreślam „przypuszcza się”, ponieważ ostatnio dużo „rzetelnych” źródeł wiedzy przypisuje Einsteinowi IQ od 200 i wyżej do bodajże 70. Podobno nie nosił skarpet. Był namiętnym palaczem. W młodości palił przeważnie cygara, zresztą liche. Potem zaczął palić fajkę i bardzo się do niej przywiązał. Podobno nie wypuścił jej z rąk nawet wtedy, gdy pewnego razu wywróciła się jego żaglówka i wpadł do wody. Einstein uważał, że jego najlepsze pomysły przychodziły mu podczas porannego golenia. Albert Einstein miał ogromne trudności z zapamiętywanie dat, imion, oraz jakichkolwiek numerów. Został nazwany przez magazyn „Time” człowiekiem wieku – 1999 rok.. Był w stu procentach dyslektykiem. Słynie z cytatu: „Nie wiem, jaka broń zostanie użyta w trzeciej wojnie światowej, ale czwarta będzie na maczugi.” Prawdopodobnie był leworęczny. Najmądrzejszy naukowiec naszych czasów Stephen William Hawking – brytyjski astrofizyk, kosmolog, fizyk teoretyk. Hawking cierpi na stwardnienie zanikowe boczne, którego postęp spowodował paraliż większości ciała. W ciągu trwającej ponad 40 lat kariery zajmował się głównie czarnymi dziurami i grawitacją kwantową. Opracował wspólnie z Rogerem Penrose'em twierdzenia odnoszące się do istnienia osobliwości w ramach ogólnej teorii względności oraz teoretyczny dowód na to, że czarne dziury powinny emitować promieniowanie, znane dziś, jako promieniowanie Hawkinga (lub Bekensteina – Hawkinga). Profesor matematyki i fizyki teoretycznej na macierzystej uczelni, Uniwersytecie Cambridge (gdzie w latach 1979-2009 obejmował katedrę Lucasa, tak jak kiedyś Newton), w Kalifornijskim Instytucie Technologii w Pasadenie. Członek Royal Society oraz Perimeter Institute for Theoretical Physics (Waterloo, Ontario). Odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego oraz Order of the Companions of Honour. Członek Royal Society oraz Royal Society for the encouragement of Arts, Manufactures & Commerce. Jest członkiem honorowym Royal Society of Arts, dożywotnim członkiem Papieskiej Akademii Nauk. W 2009 został odznaczony Medalem Wolności, najwyższym odznaczeniem cywilnym USA. Jego publiczne wystąpienia i książki popularnonaukowe, w których omawia współczesną kosmologię i własne odkrycia, uczyniły z niego akademicką sławę. Krótka historia czasu znajdowała się na liście bestsellerów British Sunday Times przez rekordowy okres 237 tygodni Ważne prawa Prawo Ohma – prawo fizyki głoszące proporcjonalnośd natężenia prądu płynącego przez przewodnik do napięcia panującego między koocami przewodnika. I zasada dynamiki Newtona - W inercjalnym układzie odniesienia, jeśli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym. II zasada dynamiki Newtona - Jeśli siły działające na ciało nie równoważą się, to ciało porusza się z przyspieszeniem wprost proporcjonalnym do siły wypadkowej, a odwrotnie proporcjonalnym do masy ciała. III zasada dynamiki Newtona - Oddziaływania ciał są zawsze wzajemne. Siły wzajemnego oddziaływania dwóch ciał mają takie same wartości, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia (każda działa na inne ciało). Prawo Archimedesa – Na ciało zanurzone w płynie działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu. Wartość siły jest równa ciężarowi wypartego płynu. Siła ta jest wypadkową wszystkich sił parcia płynu na ciało. Prawo Pascala - Ciśnienie zewnętrzne wywierane na ciecz lub gaz znajdujące się w naczyniu zamkniętym rozchodzi się jednakowo we wszystkich kierunkach. Prawo odbicia światła - Gdy światło pada na granicę dwóch ośrodków, to ulega odbiciu zgodnie z prawem odbicia, które mówi, że jeśli kąt padania i kąt odbicia leżą w jednej płaszczyźnie to kąt padania jest równy kątowi odbicia: α=β. Fizyka eksperymentalna, a teoretyczna Mówiąc ogólnie, praca fizyków-teoretyków polega na rozwijaniu teorii, za pomocą, których można opisać i interpretować wyniki doświadczeń oraz możliwie dokładnie przewidzieć wyniki przyszłych doświadczeń. Z drugiej strony, fizycy doświadczalni wykonują eksperymenty, żeby zbadać nowe zjawiska i sprawdzić przewidywania teoretyczne. Ważną częścią pracy fizyka doświadczalnego jest też często budowanie własnej aparatury. VS . Fizyk eksperymentalny – dr. Leonard Hofstadter Fizyk teoretyczny – dr. Sheldon Lee Cooper Mimo że teoretyczne i doświadczalne części fizyki są rozwijane w dużym odosobnieniu, są ze sobą ściśle powiązane i od siebie zależne. Postęp w fizyce teoretycznej często zaczyna się od doświadczeń, których nie potrafi uwzględnić – i na odwrót, nowatorskie przewidywania teoretyczne często przynoszą nowe pomysły doświadczalne. Gdy dla danego zagadnienia brakuje jednej z części, drugie z łatwością błądzi. Taki jest jeden z argumentów krytycznych przeciw M-teorii, popularnej teorii w fizyce wysokich energii, dla której nie wymyślono jeszcze żadnego testu eksperymentalnego. Centralnym elementem eksperymentu jest pomiar dobrze określonej wielkości fizycznej, a warunkiem niezbędnym uzyskania z niego wartościowych informacji prawidłowy dobór przyrządów pomiarowych oraz metod analizy otrzymanych danych. Obróbka danych często opiera się na statystyce, regułach prawdopodobieństwa oraz odpowiednich metodach numerycznych. Podobnie fizyka teoretyczna ma własny zestaw metod naukowych, które pozwalają stworzyć adekwatne modele i paradygmaty. Opracowane teorie zazwyczaj korzystają z różnych metod matematyki, analitycznych i syntetycznych. Kluczową rolę w rozważaniach teoretycznych odgrywają hipotezy i proces dedukcji Niesamowite ciekawostki z Fizyki 1. Czas płynie wolniej w pobliżu obiektów o bardzo dużej masie (np. planety, gwiazdy itp.) Więc: Czy ktoś, kto żyłby na stacji kosmicznej, mógłby powiedzieć, że żyje w przyszłości? 2. Powiedzmy, że dwóch astronautów jest w kosmosie w pobliżu czarnej dziury. Jeden z nich został złapany w jej pole grawitacyjne i zostaje wciągany do jej środka. Drugi astronauta zauważa, że jego kolega zaczyna poruszać się coraz wolniej, aż w końcu zamiera w bezruchu. Z jego perspektywy, kolega nigdy nie wpadnie do środka tejże czarnej dziury. 3. Dlaczego nocą niebo jest ciemne, skoro nieważne gdzie spojrzę, będę patrzył na jakąś gwiazdę? Od razu zaznaczę, że światło z innych gwiazd się nie rozprasza, ponieważ do tego potrzebna jest materia a jak wiemy w kosmosie jest próżnia... 4. Gdyby jakaś obca cywilizacja obserwowała naszą planetę, widziałaby jaskiniowców lub nawet dinozaury, ponieważ to, co widzimy jest światłem odbitym od innych obiektów. 5. Gdyby coś poruszało się szybciej od światła, nie bylibyśmy w stanie zauważyć. 6. Załóżmy, że masz brata bliźniaka. Ty mieszkasz na Ziemi, natomiast Twój brat na stacji kosmicznej w pobliżu czarnej dziury. Spotykacie się po kilku latach. Okazałoby się, że jesteś starszy od Twojego brata bliźniaka. 7. Tunele czasoprzestrzenne nie są do końca fikcją. Zostały one opisane przez Einsteina (Most Einsteina-Rosena). Problem polega jednak na tym, że taki tunel wymagałby gigantycznych ilości energii do jego otwarcia i utrzymania. Nawet wszystkie elektrownie na świecie nie byłyby w stanie wytworzyć jednej trylionowej wymaganej energii! 8. Z fizycznego punktu widzenia, nie da się wytłumaczyć, dlaczego pamiętamy przeszłość, ale nie przyszłość. 9. Gdybym cofnął się w przeszłość i zabił swojego dziadka jak był dzieckiem, to nie mógłbym się urodzić. Skoro nie mógłbym się urodzić, nie mógłbym się cofnąć w czasie i go zabić. Skoro nie mógłbym go zabić, dziadek by żył. Skoro by żył, cofnąłbym się w czasie i go zabił. I tak dalej... 10. Wszechświat się rozszerza. Skoro się rozszerza, to musi się rozszerzać w czymś. Więc, w czym? 11. Jeśli wszechświat powstał w wyniku Wielkiego Wybuchu, to, co wybuchło, dlaczego wybuchło i skąd się wzięło? 12. W fizyce używa się dwóch teorii: Teorii grawitacji do określania zjawisk między dużymi obiektami (planety, gwiazdy itd.) Teorii kwantów do określania zjawisk na poziomie atomowym. Według teorii kwantów, jeżeli czekałbyś wystarczająco długo, mógłbyś teleportować się na inną planetę i spotkać jednorożca posługującego się biegle rosyjskim. Wyobraźmy sobie model atomu wodoru w 15 powiększeniu 10 (milion miliardów) razy). Wówczas jądrem byłaby kulka o średnicy około 1m, zaś kulka modelująca elektron krążyłaby po okręgu o promieniu 100km. Gęstość jądra jest bardzo duża. Jej średnia wartość wynosi 14 3 2*10 g/cm . Wyobraźmy sobie kulę 11 gram ołowiu. Gdybyśmy mieli taką samą kulę, która byłaby jądrem, czyli mieszaniną protonów i neutronów to ważyłaby 200 miliardów ton. Niewiele mniejszą gęstość mają gwiazdy zbudowane z samych neutronów zwane gwiazdami neutronowymi. W czasie burzy napięcie pomiędzy Ziemią, a chmurą dochodzi do 100 000 000V. Prąd płynący w błyskawicy ma natężenie w szczycie około 10 000A a czasami i więcej. Zwykła letnia burza wyzwala energię o mocy trzynastokrotnie większej niż energia bomby atomowej zrzuconej na Hiroszimę, której ładunek odpowiadał 20 000 ton TNT (trotylu - trójnitrotoluenu). Gdy człowiek biegnie, to tylko 25% energii chemicznej jego mięśni przekształca się w energię kinetyczną. Reszta przemienia się w energię cieplną. Czyli sprawność człowieka podczas biegu wynosi 25%. Najszybszym na świecie ssakiem jest gepard. Potrafi on biegać nawet z prędkością 110km/h. W ciągu dwóch sekund przyspiesza od zera do 70km/h. Gitarzyści w czasie występów na estradzie bardzo często muszą stroić gitary, ponieważ ich metalowe struny ogrzane np. światłem reflektorów rozszerzają się, co powoduje rozstrajanie instrumentów. Ultradźwięki mają zastosowanie w urządzeniu echolokacyjnym, zwanym sonarem (inaczej hydrolokatorem), które wykorzystywane jest do poszukiwania ławic ryb, mierzenia głębokości i badania dna morskiego. Ultradźwięki mają dużą częstotliwość, więc ich długość jest bardzo mała (w wodzie długość fali jest mniejsza od 7cm), więc trudno zachodzi dyfrakcja, czyli ugięcie fali i łatwiej jest rejestrować fale odbite (dźwięki słyszalne mają większą długość i bardziej się uginają i dlatego ich się nie stosuje). Również delfiny stosują ultradźwięki do echolokacji, co ułatwia im poruszanie się w głębinach mórz. Nietoperze potrafią wysyłać i odbierać ultradźwięki, czyli fale akustyczne o częstotliwości większej niż 20 000Hz (takich dźwięków nie słyszy człowiek). Wykorzystują je do orientacji w terenie (podobnie jak echolokacja). Jeżeli fala ultradźwiękowa natrafia na owada to następuje ugięcie (dyfrakcja) fali na owadzie i nietoperz rejestruje powracającą falę wtórną kulistą i lokalizuje swoją zdobycz. Każde ciało o temperaturze poniżej 500°C wysyła promieniowanie zwane promieniowaniem cieplnym lub podczerwonym. Substancja podgrzana do temperatury wyższej niż 500°C jest źródłem światła widzialnego. Barwa wysyłanego przez ciało światła zależy od jego temperatury. Ciała o temperaturze około 800°C świecą światłem czerwonym, o temperaturze 950°C świecą światłem pomarańczowym, o temperaturze 1200°C wysyłają światło żółte. Zależność barwy podgrzanego przedmiotu od jego temperatury wykorzystuje kowal, który chcąc nagrzać w kuźni metalowy przedmiot do żądanej temperatury, obserwuje jego barwę. Jeśli temperatura ciała wynosi około 3000°C to wysyła ono również promieniowanie nadfioletowe. Ze wzrostem temperatury wzrasta ilość tego promieniowania. Silnym źródłem nadfioletu jest Słońce, którego temperatura powierzchni wynosi 6000°C. Większość przedmiotów widzimy w świetle rozproszonym. Światło padając na przedmiot odbija się pod różnymi kątami, co daje wrażenie "wysyłania" światła przez przedmioty. Przedmiot o barwie czerwonej pochłania wszystkie długości fali oprócz czerwonej. Jeśli oświetlimy ten przedmiot światłem zielonym to jego barwa będzie czarna. Przy oświetleniu sztucznym odbite światło może być nieco inne niż przy świetle dziennym. Kreacje wieczorne zawsze wyglądają nieco inaczej niż w dzień. Dlatego kupując nowe ubrania powinniśmy zobaczyć je przy świetle dziennym. W metalach znajdują się swobodne elektrony, które bez zewnętrznego pola elektrycznego poruszają się ruchem chaotycznym. Średnia prędkość elektronów metalu w ich bezładnym ruchu cieplnym w temperaturze pokojowej jest rzędu 100000m/s. Gdy na końcach przewodnika pojawia się różnica potencjałów, powstaje pole elektryczne i wszystkie swobodne elektrony zaczynają się poruszać w jednym kierunku ruchem uporządkowanym. Pole elektryczne rozchodzi się z prędkością światła wynoszącą 300 000 km/s, tak, więc wszystkie elektrony zaczynają się poruszać niemal jednocześnie. Średnia prędkość uporządkowanego ruchu (dryfu) elektronów w cienkim drucie wynosi tylko 0,01 m/s, gdyż elektrony zderzają się z jonami sieci. Trzask bicza to również skutek powstawania fali uderzeniowej. Aby strzelić należy wykonać spokojny ruch rękojeścią rozprostowujący rzemień, a następnie gwałtownie zmienić kierunek ruchu rękojeści, co nadaje bardzo duże przyspieszenie końcówce bicza. W końcowym etapie przyspieszania jego prędkość wzrasta od 340 m/s do około 750 m/s, (czyli aż 2700km/h). Powstaje, więc wtedy fala uderzeniowa i słyszymy trzask. Przyspieszenie wtedy jest prawie 50 000 razy większe od przyspieszenia ziemskiego. Oznacza to, że jego fragment o masie 1 grama odrywany jest z siłą, jakiej trzeba użyć, by podnieść przedmiot o masie 50 kilogramów. Punkty na równiku poruszają się z prędkością 1670 km/h na skutek ruchu obrotowego Ziemi dookoła swojej osi. Cała Ziemia w ruchu obiegowym wokół Słońca ma prędkość zimą 30,3 km/s, a latem 29,3 km/s. Słońce z całym Układem Słonecznym obiega centrum naszej galaktyki Drogi Mlecznej z prędkością 200 km/s, jeden pełny obrót trwa 250 mln lat. Droga Mleczna, czyli nasza galaktyka porusza się z prędkością 600 km/s w stronę centrum Supergalaktyki Lokalnej Aby stojące ciało nie przewróciło się pionowa prosta przechodząca przez środek ciężkości tego ciała (środek masy) nie może wyjść poza jego podstawę. Również człowiek stojąc musi tak ustawiać ciało, aby pionowy rzut środka ciężkości nie opuścił obszaru kontaktu stóp z podłożem. Droga zatrzymania pojazdu podczas gwałtownego hamowania składa się z drogi reakcji kierowcy oraz drogi hamowania. Droga reakcji wynika z pewnego stałego czasu upływającego pomiędzy dostrzeżeniem przeszkody a naciśnięciem hamulca i nosi nazwę czasu reakcji. Dla przeciętnego kierowcy wynosi ona. Droga reakcji jest, więc wprost proporcjonalna do prędkości. Droga hamowania zależy proporcjonalnie od kwadratu prędkości (przy stałej sile hamowania można to wyprowadzić przyrównując energię kinetyczną z pracą sił tarcia) i dlatego wraz z prędkością wzrasta ona bardzo gwałtownie. Tak ważne jest, więc zmniejszenie prędkości w obszarze zabudowanym, gdzie możliwe jest nagłe pojawienie się przeszkody lub istoty żywej. Astronomia Astronomia – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ciał niebieskich (np. gwiazd, planet, komet mgławic, gromad i galaktyk) oraz zjawisk, które zachodzą poza Ziemią, jak również tych, które oddziałują w jej atmosferze, wnętrzu lub na powierzchni, a są pochodzenia pozaplanetarnego (np. neutrina, wtórne promieniowanie kosmiczne). Skoncentrowana jest na fizyce, chemii, meteorologii i ruchu ciał niebieskich, zajmuje się także powstaniem i rozwojem (ewolucją) Wszechświata. Astronomia jest jedną z najstarszych nauk. Kultury prehistoryczne pozostawiły astronomiczne artefakty, takie jak egipskie piramidy, czy Stonehenge. Cywilizacje, takie jak: Babilończycy, Grecy, Chińczycy, Hindusi i Majowie wykonywali metodyczne obserwacje nocnego nieba. Jednakże dopiero wynalezienie teleskopu sprawiło, że astronomia była w stanie przekształcić się w nowoczesną naukę. Historycznie w astronomię włączano tak różne dyscypliny, jak astrometria, astronawigacja, astronomia obserwacyjna, tworzenie kalendarzy, a nawet astrologia. Obecnie pojęcie profesjonalnej astronomii jest niemal tożsame z pojęciem astrofizyki. Sławni Astronomowie Galilei Galileo (Galileusz) (1564-1642) · Włoski fizyk, astronom i filozof. Stworzył podstawy nowoczesnej mechaniki (Galileusza transformacja) i zaczątki nauki o wytrzymałości materiałów. Skonstruował teleskop, odkrył 4 księżyce Jowisza, oraz plamy na Słońcu. Był pierwszym, który teorię fizyczną próbował oprzeć na eksperymencie. Z racji swych zasług zwany jest ojcem fizyki. Mikołaj Kopernik był sławnym astronomem. Urodził się w 1473, a zmarł w 1543! Kiedyś wierzono, że Ziemia jest środkiem Wszech-świata, a słońce, planety i mniejsze ciała niebieskie krążą wokół niej. Jednak Mikołaj Kopernik jednoznacznie zaprzeczał temu i pewnego dnia patrząc przez swoją lunetę odkrył rzecz, która na zawsze zmieniła astronomię, Ziemia wraz z innymi planetami krąży wokół słońca. Na początku nikt mu nie wierzył, ale po paru latach, gdy był w stanie im udowodnić, uwierzyli w jego teorię. Podobno "WSTRZYMAŁ SŁOŃCE, RUSZYŁ ZIEMIĘ. POLSKIE GO WYDAŁO PLEMIĘ". Opublikował nawet książkę o swoim odkryciu. Legenda głosi, że zobaczył ją dopiero na łożu śmierci. Polski astronom, Aleksander Wolszczan odkrył pierwsze planety spoza Układu Słonecznego. Urodził się 29 kwietnia 1946r. w Szczecinku. Razem z D. Fraile' em, kanadyjskim astronomem,prowadził za pomocą radioteleskopu badania pulsara. Późniejsze obliczenia wykazały, że wokół gwiazdy krążą przynajmniej dwie planety. Od 1992 roku Wolszczan pracuje jako profesor astronomii i astrofizyki na uniwersytecie w Pensylwanii. Ciała Niebieskie GWIAZDY – gazowe kule świecące własnym . światłem. Przykładami gwiazd mogą byd: Słooce, Syriusz, Gwiazda Polarna. PLANETY – obiekty o kształcie zbliżonym do kuli, które krążą po orbicie wokół gwiazdy. Przykładami planet mogą byd: ·Ziemia , Mars, Jowisz, Uran. KSIĘŻYCE (SATELITY) – naturalne obiekty krążące po orbitach wokół planet, np. Księżyc (pisany dużą literą) jest satelitą Ziemi. PLANETOIDY (ASTEROIDY) – zbudowane ze skał lub metali obiekty o średnicy do 1000 km, które krążą wokół gwiazdy. Większośd planetoid w Układzie Słonecznym skupia się między orbitami Marsa i Jowisza. Ciekawostki astronomiczne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Migotanie gwiazd powoduje drgające ponad Ziemią powietrze. Najgorętszą planetą w Układzie Słonecznym jest Wenus, temperatura dochodzi tam do 470 stopni Celsjusza. Gwiazda, która ma najdłuższą nazwę to Shurnarkabtishashutu, co po arabsku znaczy „pod południowym rogiem byka". Galaktyka znajdująca się najbliżej nas to Wielki Obłok Magellana, oddalona od nas o 170 000 lat świetlnych. Na półkuli południowej dobrze widoczna gołym okiem. Mimo, że większośd nazw arabskich pozostała do dzisiaj to nazwa Al Bakr (Biały Wół) nie jest dziś powszechnie znana. Największym Księżycem w Układzie Słonecznym jest Ganimedes, a jest on nawet większy od Merkurego! Wiatry na Neptunie osiągają prędkośd 2 tysięcy kilometrów na godzinę. Powszechnie stosowane określenie deszcz meteorytów jest błędne.* Więcej w osobnym artykule] Nasza galaktyka- Droga Mleczna znajduje się w Układzie Lokalnym, czyli grupie ok. 30 galaktyk, a jego promieo wynosi 5 mln lat świetlnych. Największy krater uderzeniowy w Układzie Słonecznym znajduje się na Księżycu. To krater o nazwie Aitkena o średnicy ponad 2200 kilometrów. Najjaśniejszą gwiazdą w naszej galaktyce, jaką znamy (pomijając supernowe) jest Eta Carinae, oczywiście, jeśli chodzi o jasnośd absolutną, nieobserwowaną. Wypromieniowuje ok. 6, 5 mln energii więcej od Słooca (w jednostce czasu). Grawitacja na naszym Księżycu jest 6 razy słabsza od ziemskiej. Wenus obraca się w przeciwnym kierunku niż inne planety. Najchłodniejszym miejscem w Układzie Słonecznym jest powierzchnia największego satelity Neptuna- Trytona. Pierwszą sondą była rosyjska Łuna 1 wystrzelona w 1959 r. Jako pierwszy w niebo przez teleskop wbrew pozorom nie spojrzał Galileusz, był on tylko jednym z pierwszych Czarna dziura jest tworem grawitacji, której podlegają zarówno cząstki o małych, jak i o dużych masach, a nawet światło. Największe i najjaśniejsze ciała mogą być niewidoczne, ponieważ przyciąganie jasnej gwiazdy o tej samej gęstości, co Ziemia i średnicy 250 razy większej od Słońca, nie pozwoliłaby żadnemu promieniowi do nas dotrzeć. Prędkość ucieczki dla Ziemi wynosi 11,2 km/s, a zależy ona rozmiarów i masy obiektu, który ciało chce opuścić. Jeśli prędkość ucieczki przekraczałaby prędkość światła, światło takiej gwiazdy nie byłoby w stanie do nas dotrzeć. Supernowa – w astronomii termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji, które powodują powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach bądź miesiącach staje się niemal niewidoczny. Kiedy skończy się wszechświat? W chwili obecnej astronomowie są zgodni, co do tego, że Wszechświat narodził się około 15 miliardów lat temu na skutek Wielkiego Wybuchu. Od tamtej pory nieustannie się rozszerza, rozciągając strukturę czasoprzestrzeni. Ale czy kiedykolwiek umrze? A jeśli tak, to, w jaki sposób? Powstały trzy alternatywne modele obrazujące przyszłość Wszechświata: 1. Jeśli ekspansja trwać będzie wiecznie, Wszechświat będzie stopniowo się ochładzał, a odrywane od siebie mniejsze struktury zmierzać będą w zimne odosobnione przestrzenie umarłych gwiazd i czarnych dziur. 2. Jeśli czasoprzestrzeń przestanie się rozciągać, nastąpi Wielka Zapaść (Wszechświat skurczy się do granic nieskończoności). 3. Ostatni scenariusz przedstawia Wszechświat, który stopniowo spowalnia swoją ekspansję. Idealna równowaga pozwoli zapobiec katastrofie, czasoprzestrzeń zostanie zachowana. Dziwne zachowanie słońca – obserwacje Dziwne zachowanie Słońca obserwujemy systematycznie od blisko 400 lat, odkąd teleskop pozwala badać plamy słoneczne. Wcześniej chińscy astronomowie potrafili dostrzec ciemne znamię na tarczy Słońca gołym okiem, ale zdarzało się to niezmiernie rzadko. Pierwszym, który obserwował skazy na Słońcu przez teleskop, był Anglik Thomas Harriot - udało mu się to już w 1609 r. Natomiast odkrycia, że plamy stają się szczególnie liczne mniej więcej, co 11 lat, dokonał w XIX w. niemiecki aptekarz Heinrich Schwabe. Dwa tajemnicze ciała niebieskie Astronomowie odkryli pierwsze podwójne planemo. Co to takiego? To obiekty mające rozmiary olbrzymich planet, których jednak - wedle obecnych definicji - planetami nazwad nie można. Ponad 400 lat świetlnych od nas odkryto dwa niezwykłe obiekty. Astronomowie nadali im symbol Oph 16225-240515. Tajemnicze ciała niebieskie krążą w dużej odległości od siebie (około 240 razy dalej niż Ziemia od Słooca). Pierwszy z nich ma masę 14 razy, a drugi - 7 razy większą od Jowisza. Wokół każdego wiruje prawdopodobnie dysk gazu i pyłu. Wygląda też na to, że oba ciała od samego początku były razem. - To naprawdę niezwykła para: każde ma ok. 1 proc. masy naszego Słooca - tłumaczy Ray Jayawardhana z uniwersytetu w Toronto w Kanadzie, jeden z odkrywców. - Już ich istnienie jest wielką niespodzianką, a ich powstanie i dalsze losy są zupełną tajemnicą. Narzędzia astronomiczne i fizyczne Teleskop – jest narzędziem, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnestycznego. Pierwsze znane praktyczne teleskopy zostały skonstruowane w Holandii na początku XVII wieku, przy użyciu soczewek ze szkła. Detektor mikrometeoroidów – urządzenie do rejestrowania uderzeń mikrometeoroidów. Stosowane do badania ilości pyłu w przestrzeni kosmicznej. Sekstant – kątomierz lusterkowy, optyczny przyrząd nawigacyjny, stosowany niegdyś w żeglarstwie i astronomii, służący do mierzenia wysokości ciał niebieskich nad horyzontem, a także kątów poziomych i pionowych pomiędzy obiektami widocznymi na Ziemi. Jak najłatwiej zapamiętać najbliższe nam gwiazdy? Proxima Centauri's the nearest star. The celestial bodies that follow are: Alpha Centauri A, Toli, Barnard's Star, Wolf 359, Laland 21185, Sirius A, Sirius B, BL Ceti, UV Ceti, Ross 154, Ross 248, Epsilon Eridani, Lac 9352, Ross 128, EZ Aquarii A, EZ Aquarii B, EZ Aquarii C, Procyon A. Those are the stars that are nearest to me, Tra la la and fiddle dee dee! Proxima Centauri, najbliższa gwiazda. Ciała niebieskie, które następują, to: Alpha Centauri A, Toli, Gwiazda Barnarda, Wolf 359, Laland 21185, Sirius A, Sirius B, BL Ceti, UV Ceti, Ross 154, Ross 248, Epsilon Eridani, Lac 9352, Ross 128, EZ Aquarii A, EZ Aquarii B, EZ Aquarii C, Procyon A. Są to gwiazdy, które są najbliżej mnie, Tra la la i fiddle dee dee! Gimzetkę wykonał: Rafał Świętek z kl. IIIA