English version (pdf 13 MB)

TCZEW
HISTORIA MIASTA
2–5
HISTORY OF THE CITY
PO£O¯ENIE
6–7
LOCATION
ZABYTKI
8–17
HISTORICAL SITES
KULTURA
I WYPOCZYNEK
18–23
CULTURE AND LEISURE
GOSPODARKA
24–27
ECONOMY
INFORMATOR
TELEADRESOWY
TELEPHONE AND ADDRESS DIRECTORY
28–29
HISTORIA
MIASTA
Tczew po³o¿ony jest
na Kociewiu,
drugim obok Kaszub
regionie Pomorza
Gdañskiego.
Kociewie szczyci siê interesuj¹c¹
kultur¹ i tradycj¹, w³asnym dialektem
oraz dorobkiem twórczym. Tczew jest
najwiêkszym miastem w regionie, liczy
prawie 62 tys. mieszkañców, a jego
powierzchnia wynosi 22,3 km2.
Nazwa pojawia siê w zapisie po raz
pierwszy w roku 1198 w przywileju dla
joannitów i brzmi ona „Trsow”.
Herb miasta to czerwony gryf na bia³ym
tle, ostatecznie zatwierdzony przez
Radê Miejsk¹ Tczewa w 1990 r.
Gryf trafi³ do herbu z pieczêci ksiêcia
Sambora II, który nada³ prawa miejskie.
TCZEW
Nie jest to jednak jedyny atrybut
Tczewa. Miasto ma tak¿e logo, którego
autorem jest Tomasz Górecki.
Na logo znajduje siê piêcioramienny
wiatrak z 1806 r.
2
Plac Hallera / Hallera Square
HISTORIA MIASTA
"
Tczew is located in the region of Kociewie,
the second region after Kashubia
in Gdañsk Pomerania.
HISTORY OF THE CITY
Kociewie boasts its interesting culture and tradition,
its own dialect and artistic output. Tczew is the biggest city in the region in respect of area and population. The area of 22.3 sq. km is inhabited by almost
62,000 residents.
For the first time the name of the city – ”Trsow” –
appeared in 1198 in a privilege for the Knights of
St John of Jerusalem.
The city’s crest depicts a red griffin in the white background, finally approved by the Tczew City Council in
1990. The griffin comes from the seal of Duke Sambor II,
who bestowed civic rights on Tczew.
TCZEW
The crest is not the only symbol of Tczew. The city
also has a logo, made by Tomasz Górecki. On the logo
there is a five-vane windmill from 1806.
3
Miasto Tczew nale¿y
do najstarszych miast
pomorskich – jego historia
zaczê³a siê
TCZEW
ponad osiem wieków temu:
4
1258 rr.. – pierwsza na ziemiach polskich
Rada Miejska
1260 rr.. – nadanie praw miejskich przez
ksiêcia Sambora II
Po zajêciu Pomorza Gdañskiego
przez Krzy¿aków (1308 r.),
a¿ do pokoju toruñskiego (1466 r.)
miasto podporz¹dkowane by³o
pañstwu zakonnemu.
W 1577 r. sp³onê³o doszczêtnie z winy
wojsk króla Stefana Batorego, które po
zwyciêstwie nad zbuntowanym
Gdañskiem obozowa³y pod Tczewem.
Nied³ugo po odbudowaniu, dotknê³y je
niszcz¹ce skutki wojen szwedzkich.
W 1807 r. Tczew zosta³ zdobyty przez
oddzia³y gen. Jana Henryka D¹browskiego.
Po Kongresie Wiedeñskim (1815 r.)
ponownie trafi³ pod panowanie pruskie.
Od po³owy XIX wieku miasto
odnotowa³o wzrost demograficzny
i gospodarczy. Dziêki budowie linii
kolejowej sta³o siê wa¿nym wêz³em
komunikacyjnym; powsta³ szlak kolejowy
Berlin–Królewiec. Zbudowane wówczas
mosty przez Wis³ê nadal s¹ czynne.
Po I wojnie œwiatowej odzyskano
niepodleg³oœæ 30 stycznia 1920 r., gdy
wojska gen. Józefa Hallera wkroczy³y
do miasta. Od 1992 r. dzieñ 30 stycznia
jest oficjalnym œwiêtem, uroczyœcie
obchodzonym przez w³adze
i mieszkañców.
W latach miêdzywojennych
Tczew zas³yn¹³ pierwsz¹ w Polsce
Szko³¹ Morsk¹, póŸniej przeniesion¹
do Gdyni. Dzisiaj w budynku dawnej
Szko³y Morskiej znajduje siê
Liceum Ogólnokszta³c¹ce
im. Marii Sk³odowskiej-Curie.
Ma³o znanym faktem historycznym jest,
i¿ II wojna œwiatowa zaczê³a siê
w Tczewie, kiedy 1 wrzeœnia 1939 r.
o godz. 4.34 niemieckie bombowce
zaatakowa³y dworzec kolejowy,
zachodni przyczó³ek mostowy na Wiœle
i koszary wojskowe.
Fragment murów obronnych z pozosta³oœci¹
koœcio³a pw. œw. Jerzego
Fragment of the battlements with relics
of St George’s church
"
The city of Tczew belongs
to the oldest Pomeranian cities.
1258 – the first City Council in Polish land was established in Tczew
1260 – duke Sambor II bestowed civic rights on Tczew
From 1308, when the Teutonic Knights seized Gdañsk
Pomerania until the Peace Treaty of Toruñ in 1466,
Tczew was subordinated to the Teutonic state.
In 1577, the city was burnt completely through the
fault of King Stefan Batory’s troops, which were staying near the city after their victory over rebelled
Gdañsk. Soon after the reconstruction, the city was
afflicted by devastating results of the wars between
Poland and Sweden.
In 1807, Tczew was seized by troops of General Jan
Henryk D¹browski. After the Congress of Vienna in
1815, the city became a Prussian city again.
From the mid-19th century, the city recorded a population and economic growth. Thanks to the construction of a railway line, Tczew became an important
transport junction at the route from Berlin to Królewiec
(or Königsberg). The bridges on the Vistula River built
at that time are still open today.
After World War One, the city regained its independence on January 30, 1920, when the troops of
General Józef Haller entered the city. Since 1992,
the 30th day of January has been an official holiday
in the city, greatly celebrated by the authorities and
the residents.
In the 20-year period between two world wars, Tczew
became famous for the first in Poland Maritime Academy that was later moved to Gdynia. Today, the building of the former Maritime Academy houses the Maria
Sk³odowska-Curie Secondary School of General
Education.
It is a little-known historical fact that World War Two
started in Tczew, when bombers raided the local railway station, the western bridgehead on the Vistula
River and military barracks on September 1, 1939
at 04:34 a.m.
HISTORY OF THE CITY
TCZEW
It’s history started over eight ages ago:
5
PO£O¯ENIE
Po³o¿enie miasta
PARTNERZY TCZEWA / PARTNERS OF TCZEW
na skrzy¿owaniu szlaków
komunikacyjnych
ze wschodu na zachód
i z pó³nocy na po³udnie
oraz w pobli¿u
atrakcyjnych turystycznie
miejscowoœci umo¿liwia
dogodne po³¹czenia
TCZEW
kolejowe i drogowe.
6
- 35 km od Gdañska (porty trójmiejskie,
lotnisko w Rêbiechowie, bazy promowe)
- 28 km od Gniewa (zamek krzy¿acki –
pa³ac królowej Marysieñki)
- 18 km od Malborka (zamek krzy¿acki –
siedziba wielkich mistrzów)
- 26 km od Pelplina (katedra pelpliñska –
muzeum, w którym znajduje siê Biblia
Gutenberga)
Z tak atrakcyjnym po³o¿eniem miasta wi¹¿e
siê nasze has³o promocyjne:
„Z Tczewa wszêdzie blisko”.
KOŒ
WD
Park Narodowy
Bory Tucholskie
O
Convenient railway and road connections are
facilitated by the city’s location at the intersection
of transportation routes from the east to the west
and from the north to the south, and near cities
attractive in terms of tourism.
LOCATION
- 35 km away from Gdañsk (Tri-City ports, airport in
Rêbiechowo, ferry bases)
- 28 km away from Gniew (Teutonic Castle – palace
of Queen Marysieñka)
ROZEWIE
- 18 km away from Malbork (Teutonic Castle – residence of Grand Masters of the Order)
JASTRZÊBIA W£ADYS£AWOWO
- 26 km away from Pelplin (Pelplin Cathedral – MuGÓRA
M
ie
seum, where one can see the Bible of Gutenberg)
rz
ej
Our
promotional motto ”Every place is not far away
a
He
from Tczew” is associated with such an attractive
ls
ka
PUCK
location of the city.
Nadmorski
Park
Krajobrazowy
Zatoka
Pucka
HEL
GDYNIA
Zatoka
Gdañska
SOPOT
GDAÑSK
STEGNA
KOSZWA£Y JANTAR
OLIWA
NOWY DWÓR
GDAÑSKI
PRUSZCZ
GDAÑSKI
WIE¯YCA
329
POSTO£OWO
ŒCIERZYNA
TCZEW
MALBORK
DZYDZE
GARCZYN
Wdzydzki Park
Krajobrazowy
N
STAROGARD
GDAÑSKI
MARKUSY
PELPLIN
SZTUM
y
e
ODRY
og
at
TCZEW
BÊDOMIN
³a
is
W
WIRTY
GNIEW
7
Koœció³ pw. Podwy¿szenia Krzy¿a Œwiêtego
The Church of the Holy Cross Elevation
ZABYTKI
Do Tczewa warto
przyjechaæ ze wzglêdu
na ciekawe zabytki.
Koœció³ farny pw
odwy¿szenia
pw.. P
Podwy¿szenia
Kr
zy¿a Œwiêtego
Krzy¿a
– najstarszy zabytek w mieœcie. Pochodzi
z XIII wieku, zbudowany zosta³ w stylu
nadwiœlañskiego gotyku, a jego wystrój
wewnêtrzny pochodzi z okresu baroku.
Olbrzymia murowana wie¿a jest
najstarsz¹ czêœci¹ koœcio³a, a jej szczyt
– dawniej drewniany – zosta³
odbudowany po po¿arze w 1982 r.
Na œcianach œwi¹tyni znaleziono
zabytkowe freski, które konserwatorzy
staraj¹ siê odrestaurowaæ; najstarszy
z nich pochodzi z drugiej po³owy
XV wieku i przedstawia œwiête
niewiasty – motyw nieczêsto
przedstawiany w œredniowiecznej
sztuce sakralnej. W wie¿y znajduj¹ siê
cztery dzwony: „Odkupiciel cz³owieka”,
„Maryja”, „Jan Pawe³ II” i „Wac³aw”.
Wie¿a koœcio³a farnego
Parish church tower
TCZEW
$
8
"
It is worth coming to Tczew due
to its interesting historical sites.
HISTORICAL SITES
Parish Chur
ch (F
ara) of the Holy Cr
oss Elevation
Church
(Fara)
Cross
– the oldest thing of historical interest in the city. The
church dates back to the 13th century; it was built in
the Vistulan Gothic style and its interior decor dates
from the period of baroque. The huge brick tower is
the oldest part of the church, and its top, formerly
a wooden one, was reconstructed after a fire in 1982.
The church walls feature historical frescos that conservators try to restore; the oldest fresco dates back
to the second half of the 15th century and depicts
saintly women – a rare theme in the medieval sacral
art. In the tower, there are four bells, i.e.: ”The
Redeemer of Mankind”, ”Mary”, ”John Paul II” and
”Wac³aw”.
TCZEW
Wnêtrze koœcio³a pw. Podwy¿szenia Krzy¿a Œwiêtego
Inside the Church of the Holy Cross Elevation
9
#
Koœció³ pw. œw. Stanis³awa Kostki
Church of St Stanis³aw Kostka
TCZEW
Podominikañski koœció³
pw
ostki
œw.. Stanis³awa K
Kostki
pw.. œw
– pochodzi z XIV wieku. Jest to
koœció³ o bardzo dobrej akustyce.
Wybudowany w stylu gotyckim, posiada
charakterystyczn¹ oœmioboczn¹ wie¿ê.
Po kasacie zakonu dominikanów by³
przebudowany na szko³ê, póŸniej –
do 1945 r. – u¿ytkowany przez
ewangelików. Po II wojnie œwiatowej
za³o¿ono tu wartoœciowe witra¿e.
Wiatrak typu holender
skiego
holenderskiego
– zbudowany zosta³ w 1806 r.;
drewniany, podmurowany, posiada
rzadko spotykane piêcioramienne
skrzyd³o i obrotow¹ g³owicê. Od 1983 r.
znajduje siê w rêkach prywatnych.
10
ZABYTKI
#
Wiatrak typu holenderskiego
Dutch-type windmill
Dutch-type windmill
– was built in 1806. It is a wooden structure on a foundation equipped with a rarely seen 5-arm wing and
a rotary head. Since 1983, it has been in private hands.
koœció³ pw. œw. Stanis³awa Kostki
!Podominikañski
Post-Dominican church of St Stanis³aw Kostka
HISTORICAL SITES
TCZEW
Post-Dominican Chur
ch of St Stanis³aw K
ostka
Church
Kostka
– the church dates back to the 14th century. It is a church
with very good acoustics. Built in the Gothic style, it
has a characteristic octagonal tower. When the Order of Dominican Friars had been disbanded, the
church was transformed into a school. Later, it was
used by Protestants till 1945. After World War Two,
valuable stained glass windows were placed here.
11
Wie¿a ciœnieñ
– zbudowana w 1905 r. – obrazuje dawne
budownictwo urz¹dzeñ komunalnych.
40-metrowa wie¿a si³¹ naturalnego
ciœnienia rozprowadza³a do mieszkañ
wodê, zgromadzon¹ w ogromnym
zbiorniku.
Ratusz
– znajdowa³ siê na placu Hallera,
w centralnym punkcie Starego Miasta,
by³ siedzib¹ Rady Miejskiej, s¹du
i kancelarii miejskiej. Po po¿arze
w 1916 r. nie zosta³ ju¿ odbudowany,
obecnie siedzib¹ w³adz miejskich jest
budynek z pocz¹tku XX wieku.
TCZEW
Budynek P
oczty
Poczty
– wzniesiony w 1905 r. wed³ug projektu
Karola Hempla na miejscu dwóch
mniejszych budynków z pruskiego muru.
Poczta mieœci siê w tym miejscu ju¿ od
1850 r. Na budynku umieszczone s¹:
herb Gdañska, herb Tczewa oraz god³o
pañstwowe.
12
#
Wie¿a ciœnieñ / Water-tower
Water
-tower
ater-tower
– built in 1905 – presents former architectonic style
of municipal facilities. Under the influence of natural
pressure force, the 40-meter-high tower used to supply flats with water accumulated in a huge reservoir.
City Hall
– used to be located in Hallera Square, in the centre
of the Old Town. It was the seat of the City Council,
law court and municipal office. After a fire in 1916, it
was not reconstructed. The present city authorities
occupy a building from the early 20th century.
Post Office
– erected in 1905 in accordance with a design by Karol
Hempel in the former place of two smaller buildings
made of brick nogged timber wall. The post office has
been present here since 1850. On the building there
are: the crest of Gdañsk, the crest of Tczew and the
Polish state emblem.
TCZEW
!Urz¹d Miejski / City Office
#
Poczta G³ówna / Main Post Office
13
Mosty na Wiœle
– stanowi¹ szczególn¹ atrakcjê Tczewa.
Jako pierwszy powsta³ most drogowy
(1851–1857) i by³ wówczas jednym
z najd³u¿szych na œwiecie (837 metrów
d³ugoœci), budowa mostu drogowego
kosztowa³a 4 miliony talarów.
Kamieñ wêgielny pod budowê po³o¿y³
Fryderyk Wilhelm IV. Most pocz¹tkowo
mia³ 10 wie¿ i dwie bramy wjazdowe
z piêknymi portalami – dzisiaj pozosta³y
jedynie cztery wie¿e. Drugi, kolejowy,
powsta³ w latach 1888–1890, kiedy
jeden most przesta³ wystarczaæ. Mosty
s¹ szczególnie interesuj¹ce ze wzglêdu
na zastosowane rozwi¹zania
techniczno-konstrukcyjne.
TCZEW
Muzeum Wis³y
– oddzia³ Centralnego Muzeum
Morskiego w Gdañsku – dzia³a od
13 kwietnia 1984 r., pierwsza wystawa
nosi³a tytu³ „Dzieje ¯eglugi Wiœlanej”.
O jego lokalizacji w Tczewie zdecydowa³
fakt, ¿e miasto zawsze zwi¹zane by³o
z dziejami Wis³y i morzem. Jest to
jedyna tego typu placówka w Polsce
i czwarta na œwiecie.
14
# Muzeum Wis³y / Museum of the Vistula River
Bridges on the V
istula River
Vistula
– constitute a special attraction in Tczew. The road
bridge was the first one to be constructed (1851–
–1857). At that time it was one of the longest bridges
in the world (837 meters). The construction cost
4 million thalers. Frederick William IV laid the cornerstone for the construction. Originally, the bridge had
10 towers and two gateways with beautiful portals –
today, only four towers have remained. The other, railway bridge was built in the years 1888–1890, when
one bridge was not enough any more. The bridges
are especially interesting due to the applied technical-construction solutions.
Museum of the V
istula River
Vistula
– a branch of the Central Maritime Museum in Gdañsk.
It has operated since April 13, 1984. The first exposition was entitled ”The History of Navigation on the
Vistula River”. The museum was established here
because the city had always been connected with the
history of the Vistula and the sea. This is the only
institution of this type in Poland and the fourth one in
the world.
TCZEW
!Most na Wiœle / Bridges on the Vistula River
15
#
Kamieniczka na placu Hallera
Tenement house in Hallera Square
TCZEW
Budynek pier
wszej w P
olsce
pierwszej
Polsce
Pañstwowej Szko³y Mor
skiej
Morskiej
– zbudowany w 1911 r., pocz¹tkowo
mieœci³a siê w nim Szko³a ¯eñska.
Szko³a Morska powsta³a w 1920 r.
i dzia³a³a w Tczewie do 1930 r. Przed
przeniesieniem do Gdyni ukoñczy³o j¹
140 absolwentów na wydzia³ach
nawigacyjnym i mechanicznym.
Budynek dawnych ³azienek
– budowê zakoñczono w 1913 r.,
na parterze mieœci³a siê poczekalnia
i ³azienki lecznicze, na piêtrze
znajdowa³y siê ³azienki pierwszej
i drugiej klasy. Dzisiaj jego rola jest
zupe³nie inna – zosta³ wyremontowany
i pe³ni funkcjê siedziby Starostwa
Powiatowego.
16
ZABYTKI
Budynek dawnych ³azienek / Building of former baths
#
Building of former baths
– the construction was completed in 1913. On the
ground floor there was a waiting room and therapeutic baths, and on the first floor – first and second class
baths. Today, the building fulfils a different function;
after restoration, it is the seat of the Poviat Starosty.
dawnej Szko³y Morskiej
!Budynek
Building of the former Maritime Academy
HISTORICAL SITES
TCZEW
Building of the fir
st in P
oland
first
Poland
State Maritime Academy
– built in 1911. Originally, a School for Girls occupied
the building. The Maritime Academy was established
in 1920 and operated here until 1930. Before it was
moved to Gdynia, 140 students of the faculties of
nautical science and marine mechanical engineering
had finished the school.
17
KULTURA
I WYPOCZYNEK
TCZEW
Tczewskie Centrum Sportu i T
ur
ystyki
Tur
urystyki
umo¿liwia wszystkim zainteresowanym
czynn¹ formê spêdzania wolnego czasu
– p³ywalnie, boiska, place zabaw, aleje
spacerowe i miejsca odpoczynku na
œwie¿ym powietrzu. Fitness Club
zaprasza do si³owni, sauny, gabinetu
kosmetycznego oraz na masa¿e, zajêcia
usprawniaj¹co-relaksuj¹ce i aerobik
(zarówno w wodzie, jak i na sali).
W ramach imprez organizowanych
przez Centrum mo¿na uczestniczyæ
w rajdach rowerowych, sp³ywach
kajakowych, rejsach statkiem do
Kwidzyna, Gniewu i Malborka, a tak¿e
wzi¹æ udzia³ w imprezach masowych –
Biegu Nadwiœlañskim, Biegu Sambora,
czy Jesiennym Marszu na Orientacjê.
18
CULTURE AND LEISURE
TCZEW
The Sports and T
ourism Centr
e in T
czew offers all inTourism
Centre
Tczew
terested people active forms of spending one’s free
time, i.e. swimming, sports fields, playgrounds, walking alleys and relaxation places in the open. The local
Fitness Club invites to its body-building gym, sauna,
beauty salon and massage, stimulation-relaxation
activities and aerobics (in water and in gym). Within
events organised by the centre one can participate in
bicycle rallies, canoeing trips, ship cruises to Kwidzyn,
Gniew and Malbork, and take part in group events –
Nadwiœlañski Run, Sambora Run, and Autumn
Orienteering March.
19
TCZEW
Tczewskie Centrum K
ultur
y
Kultur
ultury
Najwa¿niejszym zadaniem
Tczewskiego Centrum Kultury jest
szeroko rozumiana edukacja kulturalna
dzieci i m³odzie¿y, która pozwala
rozwijaæ wszechstronne
zainteresowania i kszta³towaæ
œwiadomoœæ przynale¿noœci
do tradycji kulturowej.
Centrum prowadzi zajêcia
w zespo³ach i sekcjach muzycznych,
plastycznych, wokalno-tanecznych
i teatralnych, organizuje koncerty,
spektakle, recitale, przegl¹dy
i konkursy, Lato z TCK i ferie zimowe.
Chlub¹ placówki jest Galeria M³odych
Twórców oraz zespo³y o wieloletniej
tradycji – Chór Mêski „Echo”
i Harcerska Orkiestra Dêta.
W ramach Dni Ziemi Tczewskiej odbywa
siê plener plastyczny, w którym bior¹
udzia³ plastycy z Polski i z zagranicy.
TCK jest miejscem, gdzie powsta³
Miêdzynarodowy Festiwal Dzia³añ
Teatralnych i Plastycznych „Tczew–
–Europa”.
20
KULTURA I WYPOCZYNEK
TCZEW
The Cultur
e Centr
e in T
czew
Culture
Centre
Tczew
The most important task of the Culture Centre in
Tczew (TCK) is widely understood cultural education
of children and young people, which helps in development of wide-ranging interests and in moulding one’s
awareness of membership in cultural tradition. The
centre conducts activities in music, artistic, vocal-dance and theatre groups and sections. It organises
concerts, spectacles, recitals, reviews and competitions, Summer with TCK and winter holidays. The
centre’s pride is the Young Artists’ Gallery and groups
of long-standing tradition – Men’s Choir ”Echo” and
Scouts’ Brass Band. Within The Days of the Tczew
Land, there is a fine arts plein-air with the participation of Polish and foreign artists. TCK is the venue of
establishing of the International Theatre and Artistic
Activities Festival ”Tczew–Europa”.
21
Fundacja Domu K
ultur
y – organizator
Kultur
ultury
m.in. Miêdzynarodowego Festiwalu
Muzyki Rodzinnej Familia – Tczew,
koncertów symfonicznych, spektakli
muzycznych i teatralnych. Wokó³
fundacji skupione s¹ zespo³y muzyczne,
teatralne i taneczne (Zespó³ Pieœni
i Tañca „Kolejarz”, Kolejowa Orkiestra
Dêta, Weso³a Kapela, Zespó³ Wokalno-Instrumentalny „Quatro Vocci”,
Teatrzyk „Baj”).
Miejska Biblioteka P
ubliczna
Publiczna
im. Aleksandra Skulteta prowadzi
aktywn¹ dzia³alnoœæ kulturaln¹,
organizuje sesje popularno-naukowe,
wystawy i promocje ksi¹¿ek. Zwi¹zany
jest z ni¹ Kociewski Kantor Edytorski.
Posiada bogaty ksiêgozbiór (189 174 000
pozycji), czytelniê multimedialn¹,
muzyczn¹, Punkt Informacji
Turystycznej, Sekcjê Historii Miasta,
a tak¿e szeœæ filii w ró¿nych punktach
miasta.
Biblioteka Publiczna
# Miejska
Municipal Public Library
TCZEW
Centrum Edukacji Dor
os³ych – mieœci
Doros³ych
punkty konsultacyjne uczelni wy¿szych:
Uniwersytetu Gdañskiego, Politechniki
Gdañskiej, Wy¿szej Szko³y Morskiej
w Gdyni, Uniwersytetu Kardyna³a
Stefana Wyszyñskiego w Warszawie.
Prowadzi kursy jêzykowe, komputerowe,
szko³y policealne, liceum dla doros³ych,
Europejskie Centrum Transferu
Innowacji oraz kursy zawodowe
w ramach programów finansowanych
przez Uniê Europejsk¹.
22
Park Miejski – zajmuje powierzchniê
oko³o 15 hektarów. W bogatym
drzewostanie parku nie brakuje
egzotycznych drzew i krzewów.
Znajduje siê tu tak¿e amfiteatr
i muszla koncertowa. W pobli¿u wejœcia
pami¹tkowa tablica upamiêtnia
31 imiennych i kilkudziesiêciu
bezimiennych tczewskich harcerzy
poleg³ych i zamordowanych podczas
II wojny œwiatowej.
KULTURA I WYPOCZYNEK
# Park Miko³aja Kopernika / Nicolas Copernicus Park
The Cultur
e Centr
eF
oundation – organiser of such
Culture
Centre
Foundation
events as the International Family Music Festival
Familia – Tczew, symphonic concerts, music and theatre
performances. The foundation gathers music, theatre
and dance groups (Song and Dance Ensemble
”Kolejarz”, Railway Brass Band, Weso³a Kapela or
Merry Folk Group, Vocal-Instrumental Group ”Quatro
Vocci”, Theatre ”Baj”).
#
The Education Centr
e for Adults – houses consultaCentre
tion points of the following academies: University of
Gdañsk, Technical University of Gdañsk, Merchant
Marine Academy in Gdynia and Cardinal Stefan
Wyszyñski University in Warsaw. The centre conducts
foreign languages courses, computer courses, postsecondary schools, a secondary school of general education for adults, European Centre for Innovations
Transfer, and vocational courses within programmes
financed by the European Union.
The Municipal P
ark – occupies about 15 hectares. The
Park
abundant tree stands in the park include exotic trees
and shrubs. There is also an amphitheatre and a concert bowl. A plague near the gateway commemorates
31 Tczew scouts mentioned by name and several tens
nameless who died and who were killed during World
War Two.
Boisko sportowe przy ul. Wierzbowej / Sports field in
$ Wierzbowa Street
TCZEW
Amfiteatr
Amphitheatre
The Aleksander Skultet Municipal P
ublic Librar
y conPublic
Library
ducts cultural activity, organises popular science
sessions, expositions and book promotions. The
Kociewski Kantor Edytorski (a publishing unit) is connected wit the library. There is a rich collection
of books (189,174,000), a multimedia reading-room,
a music room, Tourist Information Desk, City History
Division, as well as six branches in various parts
of the city.
23
GOSPODARKA
Tczew rozwija siê
prê¿nie pod wzglêdem
przemys³owym, a jego
œrodowisko naturalne
TCZEW
nie uleg³o ska¿eniu.
24
W mieœcie dzia³aj¹ firmy przemys³u
maszynowego, stoczniowego,
spo¿ywczego, budownictwa wodnego
i mostowego.
Tczew posiada Program Strategicznego
Rozwoju, w którym wymieniono
potrzeby miasta oraz sposoby ich
realizacji, nie tylko dla gospodarki
komunalnej, ale równie¿
w zakresie dzia³añ prospo³ecznych
i ekologicznych.
W oparciu o Program miasto
intensywnie siê rozwija. Oprócz
dogodnych warunków podstaw¹ do
dynamicznego rozwoju przedsiêbiorstw
jest tak¿e sprawna infrastruktura
komunalna. Inwestorzy, którzy decyduj¹
siê na ulokowanie swoich firm
w Tczewie mog¹ korzystaæ z ulg jakie
daje Pomorska Specjalna Strefa
Ekonomiczna, istniej¹ca od 1997 r.,
stwarzaj¹ca dobre warunki dla
inwestycji przemys³owych.
Nowe Osiedle Bajkowe
New Housing Estate Bajkowe
GOSPODARKA
"
Tczew is resiliently developing
in the field of industry, and its natural
environment is unpolluted.
ECONOMY
TCZEW
Companies of machine-making, shipbuilding, food
industries, hydro-engineering and bridge engineering
operate in the city.
The city has a Programme for Strategic Development,
which includes the needs and ways of their realisation,
not only in the field of municipal economy but also
prosocial and proecological actions.
Thanks to the Programme, the city is developing intensively. Besides favourable conditions, the efficient
municipal infrastructure is a foundation of dynamic
development of enterprises. Investors willing to locate their companies in Tczew can take advantage of
allowances provided by the Special Pomeranian Economic Zone existing since 1997 and creating good
conditions for industrial ventures.
25
Strefa przyci¹ga do Tczewa nowych
inwestorów oferuj¹c dogodne warunki
zgodne z przepisami znowelizowanej
ustawy o specjalnych strefach
ekonomicznych, wspó³pracuje
z regionalnym otoczeniem
gospodarczym, naukowym i kulturalnym,
tworzy nowe miejsca pracy. Drugim
atrakcyjnym punktem dla dzia³alnoœci
przedsiêbiorstw jest tzw. strefa biznesu,
ulokowana wzd³u¿ drogi krajowej nr 1.
Miasto uczestniczy w ró¿nych
wystawach targowych w kraju i za
granic¹ (m.in. „InvestCity”, „Tour Salon”
w Poznaniu).
TCZEW
Fabryka Opakowañ Ró¿nych FORCAN SA
Various Packaging Factory FORCAN SA
26
"
TCZEW
The zone attracts to Tczew new investors by offering
good terms in compliance with regulations of the
amended act on special economic zones, co-operates
with the regional business, educational and cultural
surrounding, as well as creates new job. The so-called
business zone, situated along the main road no. 1,
is another attractive place for business activity.
The city participates in various fair expositions in Poland and abroad among others, ”InvestCity” and ”Tour
Salon” in Poznañ.
!Flextronics International Poland
27
INFORMATOR
TELEADRESOWY
TCZEW
kod pocztowy 83-110
telefon kierunkowy +48 58
URZÊD
Y I INSTYTUCJE PUBLICZNE
URZÊDY
PUBLIC OFFICES AND INSTITUTIONS
Ur
z¹d Miejski / City Office in T
czew
Urz¹d
Tczew
pl. Pi³sudskiego 1
www.um.tczew.ids.pl
e-mail: [email protected]
tel. 531-31-20, fax 531-34-52
Ur
z¹d Gminy T
czew / Community Office
Urz¹d
Tczew
ul. Lecha 12
tel. 531-36-57
Star
ostwo P
owiatowe / P
oviat Star
osty
Starostwo
Powiatowe
Poviat
Starosty
ul. J. D¹browskiego 18, ul. £azienna 14
tel. 531-30-60, fax 531-29-26, 531-21-21
Inspektorat ZUS / ZUS State Social
Insurance Inspectorate
ul. Jagielloñska 55
tel. 532-71-11, fax 532-72-80
TCZEW
Powiatowy Ur
z¹d P
racy / P
oviat Employment
Urz¹d
Pracy
Poviat
Agency
al. Solidarnoœci 14A
tel. 531-32-13, fax 531-79-97
28
K omenda P
owiatowa P
olicji / P
oviat P
olice
Powiatowa
Policji
Poviat
Police
Headquarter
s
Headquarters
ul. Kasprowicza 2
tel. 531-13-00, 997
Stra¿ Miejska / Municipal P
olice
Police
pl. Pi³sudskiego 1
tel. 531-39-61, 986
Powiatowa K
omenda P
añstwowej Stra¿y
Komenda
Pañstwowej
oviat F
ir
e Brigade Headquarter
s
Poviat
Fir
ire
Headquarters
Po¿arnej / P
ul. Lecha 2
tel. 531-35-46, 998
Szpital P
owiatowy / P
oviat Hospital
Powiatowy
Poviat
ul. 30 Stycznia 57
tel. 531-10-46
Centrum Edukacji Dor
os³ych / Education
Doros³ych
Centr
e for Adults
Centre
ul. 30 Stycznia 1 tel. 531-69-50, fax 531-40-04
KU L
TURA, REKREA
CJ
A, ROZR
YWKA
LTURA,
REKREAC
JA,
ROZRYWKA
TURE, RECREA
TION, ENTER
TAINMENT
CULTURE,
RECREATION,
ENTERT
CUL
Ur
z¹d Skarbowy / Revenue Office
Urz¹d
ul. Gdañska 33
tel. 531-25-29, fax 531-25-28
Tczewskie Centrum Sportu i T
ur
ystyki
Tur
urystyki
Tczew Centr
e for Sport and T
ourism
Centre
Tourism
ul. Wojska Polskiego 28A
(basen p³ywacki, korty tenisowe, sauna, si³ownia,
solarium / swimming pool, tennis courts, sauna,
body building gym, solarium)
tel. 531-46-26
Ur
z¹d Celny
osterunek / Customs Office
Urz¹d
Celny,, P
Posterunek
Station
ul. Rokicka 13
tel. 532-69-86
Jazda konna – Oœr
odek JeŸdziecki „„T
Tur
ze”
Oœrodek
urze”
wT
ur
zu / Hor
se riding – Hor
se Riding Centr
e
Tur
urzu
Horse
Horse
Centre
”T
ur
ze” in T
ur
ze
”Tur
urze”
Tur
urze
tel. 536-76-85
Ur
z¹d Statystyczny o. ter
enowy / Branch of
Urz¹d
terenowy
the Office for Statistics
ul. Armii Krajowej 53
tel. 531-36-43, fax 531-22-48
Galeria T
CK / T
czew Cultur
e Centr
e Galler
y
TCK
Tczew
Culture
Centre
Gallery
ul. Stefana Kardyna³a Wyszyñskiego 10
tel. 531-07-07
Prokuratura Rejonowa / District P
ublic
Public
Prosecutor
’s Office
osecutor’s
ul. Sadowa 6 tel. 531-06-41, fax 531-04-95
Muzeum Wis³y / Museum of the V
istula
Vistula
River
ul. 30 Stycznia 4
tel. 531-07-05
poniedzia³ek nieczynne / closed on Monday
czynne od wtorku do niedzieli: 10.00–16.00
open from Tuesday to Sunday: 10:00 a.m.–
–04:00 p.m.
Pogotowie Ratunkowe / Ambulance Ser
vice
Service
ul. Wojska Polskiego 5 tel. 531-32-55, 999
Kino Wis³a / The Wis³a Cinema
ul. J. D¹browskiego 13/14
tel. 531-30-32
S¹d Rejonowy / District Court
ul. Ko³³¹taja 6 tel. 531-27-66, fax 531-27-66
TCZEW
postcode 83-110
area code +48 58
TELEPHONE AND ADDRESS DIRECTORY
Punkty informacji tur
ystycznej / T
ourist information
turystycznej
Tourist
desks:
Tczewskie Centrum Sportu i T
ur
ystyki / T
czew Centr
e
Tur
urystyki
Tczew
Centre
for Sport and T
ourism
Tourism
ul. Wojska Polskiego 28A
tel. 531-46-26
Miejska Biblioteka P
ubliczna / Municipal P
ublic Librar
y
Publiczna
Public
Library
ul. J. D¹browskiego
tel. 531-35-50
REST
AURA
CJE I KA
WIARNIE / REST
AURANTS
RESTA
URACJE
KAWIARNIE
RESTA
AND CAFES
Mocca, pl. Hallera 20
tel. 531-24-63
Atrium, ul. Jagielloñska 63
tel. 531-64-29
Pod Or³em, ul. Gdañska 49
tel. 531-52 69
Carina, al. Solidarnoœci 19
tel. 531-51-88
U Soko³a, ul. Nowowiejska 2F
tel. 531-36-32
Kameralna, ul. Czy¿ykowska 67
tel. 531-16-66
Pat-3, ul. Gdañska 8B
tel. 531-35-99
Karczma Uroczysko, ul. 30 Stycznia 5
tel. 531-35-57
Zajazd Roma, ul. Rokicka 11
Piaskowa, ul. Piaskowa 3
tel. 531-44-74
Dworcowa, dworzec PKP
tel. 531-54-53
Samboria, ul. Obroñców Westerplatte 7A
Przy Kominku, ul. Kardyna³a S. Wyszyñskiego 45
tel. 777-66-77
JEDZENIE NA TELEFON / FOOD ORDER
BY PHONE
tel. 532-62-22
tel. 532-02-95
tel. 531-11-49
tel. 532-12-95
tel. 777-32-22
Hotel Carina, al. Solidarnoœci 19
tel. 531-51-88
Hotel Pawlicki, Knybawa 12
tel. 531-05-68
Pensjonat Golf, Malenin 13
tel. 536-94-40
Zespó³ Szkó³ Ekonomicznych, ul. Gdañska 17A
tel. 531-47-98
TCZEW
Pizzeria Capri, ul. Armii Krajowej 66A
Pizzeria Parasolka, ul. Koœcielna 3
Pizzeria Tino, ul. Ogrodowa 11
Pizzeria Milenium, al. Zwyciêstwa 9/2
Ro¿en, ul. Gdañska 20
TAXI PL
US
PLUS
29
NOCLEGI / A
CCOMMODA
TION
ACCOMMODA
CCOMMODATION
tel. 532-03-33, 531-70-00
tel. 532-11-11, 531-51-00
30
TCZEW
31
TCZEW
Publikacjê pr
zygotowano pr
zy
przygotowano
przy
wspó³pracy z Biur
em P
Biurem
Prromocji
Ur
zêdu Miejskiego w T
czewie
Urzêdu
Tczewie
83-110 T
czew
Tczew
Pl. P
i³sudskiego 1
Pi³sudskiego
tel. (58) 531-31-20
tel./fax (58) 531-60-34
.ids.pl
www
.um.tczew
www.um.tczew
.um.tczew.ids.pl
FOTOSER
WIS
FOTOSERWIS
A. Widerkiewicz, St. Zaczyñski, W. Zdunek
oraz zdjêcia z archiwum Urzêdu Miejskiego w Tczewie
i instytucji z nim wspó³pracuj¹cych
© 2003 „Wydawnictwo Unitex” Sp. z o.o.
85-861 Bydgoszcz, ul. Glinki 144
tel. (52) 362 02 00, fax (52) 320 50 50
e-mail: [email protected]
http://www.wydawnictwo-unitex.com.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one
All rights reserved
Printed in Poland
ISBN 83-7296-092-5