arcybiskup metropolita częstochowski

ARCYBISKUP
METROPOLITA CZĘSTOCHOWSKI
INSTRUKCJA
DOTYCZĄCA WSTĘPNEJ WIZYTACJI KANONICZNEJ
Wizytacja biskupia w diecezji jest czynnością apostolską. Ukazuje ona, że Biskup jest
fundamentem i znakiem jedności Kościoła diecezjalnego. Wizytacja stanowi także okazję do
pogłębienia kontaktów z
duszpasterzami
i wiernymi
oraz
różnymi
wspólnotami
modlitewnymi i apostolskimi działającymi w parafii. Kanoniczna wizytacja pasterska odbywa
się w każdej parafii co 5 lat. Składa się ze wstępnej wizytacji kanonicznej i właściwej pasterskiej.
Wolą prawodawcy powszechnego wyrażoną w Dyrektorium o pasterskiej posłudze
biskupów „Apostolorum Successores” z 2004r., jest, aby podczas wizytacji parafii nie
zaniedbywać sprawdzenia kwestii związanych z administracją dóbr należących do parafii,
dbałością o miejsca święte, sprzęty liturgiczne, księgi parafialne. Niektóre aspekty tego
zadania, zgodnie z kan. 555 § 4 Kodeks Prawa Kanonicznego, mogą być pozostawione do
wykonania dziekanom lub innym odpowiednim duchownym w dniach poprzedzających
wizytację właściwą.
1. Na miesiąc przed wizytacją paserską będzie przeprowadzona przez przedstawiciela
Biskupa Diecezjalnego, przy współudziale dziekana, wstępna wizytacja kanoniczna.
2. Delegat Biskupa Diecezjalnego wraz z dziekanem sprawdzą wyposażenie i stan
świątyni, zakrystii, plebanii, cmentarza grzebalnego, budynków gospodarczych,
prowadzenie ksiąg parafialnych.
3. W zakrystii sprawdzą stan ksiąg, szat i naczyń liturgicznych, skontrolują wyposażenie
zabezpieczenie tabernakulum, radiofonizację i urządzenia elektryczne, zamkniecie
kościoła, a także wyposażenie prezbiterium. Ponadto sprawdzą chrzcielnicę, dzwony,
organy, ogrzewanie, konfesjonały i inne przedmioty wykorzystywane w liturgii.
4. Spośród ksiąg i dokumentów parafialnych należy przygotować do sprawdzenia: księgę
ochrzczonych, małżeństw, zmarłych oraz ich duplikaty, pierwszej Komunii Św.,
bierzmowanych, protokołów rozmów przedślubnych, zapowiedzi przedmałżeńskich,
chorych, intencji mszalnych, celebracji kapłanów obcych, nawróconych, kartotekę
parafialną, ogłoszeń duszpasterskich, kronikę parafialną, tytułów własności kościelnej
(wraz z dokumentacją dokonywanych alienacji i umowami dzierżawnymi),
inwentarzową, przychodów i rozchodów (wraz z numerem rachunku parafii w banku),
obiektów budowlanych, umów o pracę (z organistą, kościelnym i gospodynią a także
innymi osobami zatrudnionymi w parafii), spotkań Parafialnej Rady Ekonomicznej
lub Parafialnej Rady Duszpasterskiej, teczkę protokołów wizytacji dziekańskich,
dokumenty ubezpieczenia kościoła i obiektów sakralnych, ewentualne zadłużenie
parafii.
5. Wizytatorzy zwrócą uwagę na porządek nabożeństw w parafii, na formy pracy
duszpasterskiej, działające na terenie parafii ruchy, stowarzyszenia, grupy apostolskie,
ministrantów, lektorów, schole, chór parafialny, Caritas, parafialną poradnię rodzinną,
kółka różańcowe, bibliotekę parafialną, czasopisma katolickie. Sprawdzeniu podlega
także archiwum parafii, a szczególnie zgromadzone tam Okólniki, Wiadomości
diecezjalne i listy pasterskie. Szczególnym przedmiotem zainteresowania będzie
sposób przygotowania do I Komunii Św., bierzmowania i małżeństwa.
6. W parafiach, na terenie, których znajdują się kościoły filialne i kaplice, wizytatorzy
udadzą się do tych miejsc kultu Bożego, by sprawdzić ich funkcjonowanie.
7. Księża Proboszczowie wypełnią kwestionariusz aktualnej wizytacji pasterskiej w
dwóch egzemplarzach: jeden dla kurii a drugi dla parafii. Wizytator – delegat Biskupa
Diecezjalnego sporządzi raport z wizytacji wstępnej, który przekaże do wglądu
biskupowi wizytującemu.
8. Wstępna wizytacja kanoniczna ma dać przejrzysty i czytelny obraz życia religijnomoralnego i materialnego parafii, stając się tym samym doskonałym przygotowaniem
do wizytacji pasterskiej.
9. Jeżeli podczas wstępnej wizytacji kanonicznej zostaną zauważone poważne
zaniedbania lub nadużycia, ksiądz proboszcz otrzyma od Wizytatora – Delegata
Biskupa Diecezjalnego tydzień czasu na ich usunięcie.
10. Po upływie tygodnia wstępna wizytacja zostanie powtórzona. Jeśli stwierdzi się w jej
trakcie, że zaniedbania lub nadużycia nie zostały usunięte, Ordynariusz miejsca, który
ma wizytować daną parafię, może wyznaczyć nowy termin wizytacji kanonicznej.
11. Na dwa tygodnie przed nowym terminem wizytacji zostanie powtórzona wizytacja
wstępna. Jeżeli zaniedbania lub nadużycia nadal będą trwały, Arcybiskup Metropolita
Częstochowski podejmie decyzje o administracyjnym usunięciu lub przeniesieniu
proboszcza, działając na mocy kann. 1740, 1748 Kodeksu Prawa Kanonicznego.
12. Z dniem wejścia w życie powyższej instrukcji tracą moc wszystkie dotychczas
obowiązujące przepisy prawa partykularnego, dotyczące wizytacji kanonicznej, chyba
że niniejsza instrukcja wprost do nich odsyła.
13. Instrukcja niniejsza wchodzi w życie z dniem 01 sierpnia 2009r. Oznacza to, iż
wszystkie wizytacje zaplanowane od września br., należy przeprowadzać zgodnie z
niniejszą instrukcją. Wobec powyższego Czcigodni Księża Dziekani ustalą z moim
delegatem termin wizytacji wstępnej.
(-) + Stanisław Nowak
ARCYBISKUP METROPOLITA
CZĘSTOCHOWSKI
(-) Ks. Krzysztof Dziub
WICEKANCLERZ
Częstochowa, 15.05.2009 r.
L.dz. 366