docPrzedmiotowy System Oceniania
download 
Reklamacja Transkrypt
Przedmiotowy System Oceniania
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE Z JĘZYKA POLSKIEGO (SP) 1 KLASA IV Sprawności I. Odbiór odpowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji Uczeń Otrzymuje ocenę dopuszczającą, gdy: Otrzymuje ocenę dostateczną, gdy: Otrzymuje ocenę dobrą, gdy: Otrzymuje ocenę bardzo dobrą, gdy: czyta poprawnie tekst, wyznaczając głosowo granice zdań słucha uważnie wypowiedzi nauczyciela i uczniów określa temat tekstu zna pojęcia autor, narrator, czytelnik, słuchacz rozpoznaje tekst literacki rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, ogłoszenie, przepis) wydobywa z tekstu wskazane informacje wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost rozumie treść pytań, poleceń i nieskomplikowanych informacji zna pojęcie prawda, fałsz zna pojęcie tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie korzysta ze słownika ortograficznego potrafi odnaleźć wskazane hasło w encyklopedii zna pojęcie podmiot, orzeczenie, określenia zna pojęcie zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte czyta poprawnie tekst, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne słucha uważnie całości wypowiedzi nauczyciela i uczniów określa główną myśl tekstu odróżnia autora od narratora rozpoznaje tekst informacyjny odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi porządkuje informacje z tekstu odczytuje informacje wyrażone wprost rozumie dosłowne znaczenia wyrazów określa prawdziwość informacji dotyczącej tekstu zna pojęcie akapit zna budowę słownika ortograficznego wyszukuje hasła w encyklopedii rozpoznaje podmiot i orzeczenie w zdaniu, wyodrębnia związek główny odróżnia zdanie od czyta płynnie tekst, podkreślając głosem ważne słowa nawiązuje do wypowiedzi innych we własnej pracy samodzielnie wydobywa z tekstu istotne informacje określa relacje autor – narrator – czytelnik (słuchacz) odróżnia tekst literacki od informacyjnego zna funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi odróżnia informacje ważne od drugorzędnych dostrzega w tekście treści wyrażone wprost i pośrednio rozumie proste przenośne znaczenia wyrazów wyodrębnia przesłanki w tekście wyodrębnia w tekście cząstki kompozycyjne korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych korzysta z informacji zawartych w encyklopedii rozróżnia wyrazy określane i określające rozpoznaje w tekście zdanie czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści wykorzystuje wysłuchane wypowiedzi we własnej pracy twórczo wykorzystuje informacje z tekstu wyjaśnia funkcję autora i narratora w tekście określa funkcje tekstu literackiego i informacyjnego wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych hierarchizuje informacje odczytuje treści wyrażone wprost i pośrednio odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów od prostych znaczeń przenośnych wyciąga wnioski z tekstu określa funkcję wstępu, rozwinięcia, zakończenia określa funkcje słowników korzysta z różnych źródeł informacji wyjaśnia funkcję orzeczenia, podmiotu i 2 wie, na jakie pytania odpowiada rzeczownik, czasownik, przymiotnik i przysłówek rozpoznaje w tekście formy liczb odmiennych części mowy odczytuje proste znaki i piktogramy wypowiedzenia bez czasownika rozpoznaje w wypowiedziach rzeczownik, czasownik, przymiotnik i przysłówek rozpoznaje w tekście formy czasów i rodzajów gramatycznych rozpoznaje emocje na podstawie wyrazu twarzy II. Analiza i interpretacja tekstów kultury nazywa reakcje czytelnicze wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego wypowiada się na temat postaci literackiej odróżnia dzieło literackie od filmu zna pojęcie fikcja literacka wymienia prawdopodobne (realistyczne) elementy świata przedstawionego zna pojęcie epitet, porównanie, przenośnia rozpoznaje wers, zwrotkę i refren, wskazuje rymy w wierszu posługuje się terminami scena, aktor w kontekście widowiska teatralnego przedstawia wybrane fakty dotyczące historii kina opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich określa sytuację bohatera literackiego i filmowego wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohatera rozpoznaje różne teksty kultury odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości wymienia nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego odróżnia uosobienie od ożywienia odróżnia wiersz ciągły od stroficznego i rymowy od wiersza bez rymów posługuje się terminami kostium, rekwizyt w kontekście pojedyncze rozwinięte oraz nierozwinięte i rozumie ich funkcje odróżnia rzeczowniki własne od pospolitych rozpoznaje w tekście formy osób określeń w zdaniu wyodrębnia równoważnik zdania w tekście wskazuje różnice między rzeczownikiem, czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem rozpoznaje emocje wyrażane gestami i postawą określa funkcje form liczb, czasów, rodzajów i osób w wypowiedzi nazywa emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji opisuje emocje towarzyszące odbiorowi tekstów kultury komentuje sytuację bohatera posługuje się argumentami, wyrażając swój stosunek do postaci wskazuje środki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla literatury i filmu określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji literackiej wypowiada się na temat elementów fantastycznych w utworach współczesnych objaśnia funkcje językowych środków stylistycznych używa pojęć wiersz ciągły, opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury porównuje sytuację bohatera z własnymi doświadczeniami prezentuje swój pogląd na temat bohatera odróżnia prozę od poezji odróżnia fikcję filmową od rzeczywistości wypowiada się na temat fantastyki w baśniach wskazuje w tekście literackim epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienia i ożywienia) określa rolę rymów w wierszu wyodrębnia różne elementy składające się na widowisko teatralne rozpoznaje poszczególne plany filmowe wyjaśnia różnicę między filmem 3 odróżnia film od programu informacyjnego wyodrębnia wydarzenia w tekście wie, że bohater jest jednym z elementów świata przedstawionego w utworze identyfikuje opowiadanie, komiks, baśń, przysłowie odczytuje teksty literackie na poziomie dosłownym używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do baśni posługuje się pojęciami dobro – zło w odniesieniu do treści baśni czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego III. Tworzenie wypowiedzi udziela poprawnych i logicznych odpowiedzi na pytania przedstawia się w kilku zdaniach formułuje poprawnie pytania podczas rozmowy widowiska teatralnego posługuje się pojęciami związanymi z filmem (aktor, reżyser, kadr, plan filmowy) rozpoznaje wybrane gatunki filmowe omawia wydarzenia w tekście krótko prezentuje najistotniejsze informacje o bohaterze odróżnia wiersz od innych tekstów kultury odbiera różne teksty kultury na poziomie dosłownym wie, że obecność przesłania jest jedną z cech baśni rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony animowanym a innymi gatunkami filmowymi analizuje przebieg zdarzeń wypowiada się na temat uczuć i przeżyć bohatera wymienia cechy opowiadania, komiksu, baśni tradycyjnej i współczesnej odczytuje przenośne sensy utworu opartego na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych odczytuje przesłanie baśni zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu krótko wypowiada się na podany temat związany z otaczającą rzeczywistością dostosowuje sposób przedstawiania do sytuacji komunikacyjnej wypowiada się logicznie na podany temat związany z poznanymi tekstami kultury stosuje formy grzecznościowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej (pozdrowienia, list, życzenia SMS) czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki stroficzny, rymowy, bezrymowy podczas analizy wiersza rozpoznaje środki wyrazu charakterystyczne dla pantomimy określa właściwości i funkcje poszczególnych planów filmowych nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) stosuje słownictwo określające następstwo zdarzeń określa motywy działania bohatera wyjaśnia funkcję przysłowia odczytuje proste symbole i alegorie formułuje samodzielnie przesłanie baśni odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je połączeniu z kontekstami świadomie porządkuje i komponuje treść swoich wypowiedzi dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu 4 tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje, np. prośbę, polecenie, podziękowanie, przepraszanie redaguje według podanego wzoru użytkowe formy wypowiedzi: list prywatny (tradycyjny i e-mail), kartkę z pozdrowieniami, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, przepis kulinarny, proste notatki w różnych formach redaguje według podanego wzoru opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu, opis miejsca, wydziela margines i dba o estetykę tekstu sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy wypowiedzi słucha z uwagą uczestników rozmowy czytając głośno, uwzględnia kropkę znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń wygłasza tekst z pamięci formułuje logiczne pytania do tekstu stosuje różne typy wypowiedzeń w zależności od zamierzonego celu redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi redaguje samodzielnie opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu i miejsca wyróżnia istotne treści w tekstach użytkowych sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy wypowiedzi mówi na temat, uczestnicząc w rozmowie czytając głośno, uwzględnia przecinki w wypowiedzeniach recytuje tekst poetycki używa świadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte formułuje pytania o zróżnicowanej budowie posługuje się pozawerbalnymi środkami komunikowania się stosownie do okoliczności redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosuje odpowiednie słownictwo redaguje opowiadanie twórcze oraz rozwinięty opis przedmiotu i miejsca tworzy wypowiedzi zgodne z cechami kompozycyjnymi danej formy stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego włącza się do rozmowy w kulturalny sposób czytając głośno, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji rozróżnia wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące buduje logiczne zdania stara się przestrzegać poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych przestrzega poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej używa przymiotników i przysłówków we właściwych tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze i złożone stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych uwzględnia w wypowiedziach różne natężenie cech i właściwości stosuje w większości wyrazów formułuje pytania o charakterze uogólniającym podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi środkami porozumiewania się redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując środki językowe podkreślające intencję wypowiedzi redaguje charakteryzujące się bogactwem językowym opowiadanie oraz opis przedmiotu i miejsca rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formach notatek dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego reaguje na wypowiedzi innych rozmówców czytając głośno, przekazuje intencję tekstu głosowo interpretuje tekst zapisuje poprawnie wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe przekształca zdanie pojedyncze w równoważnik zdania i odwrotnie ze świadomością celu poprawnie stosuje w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie 5 tworzy przysłówki od przymiotników zna zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach zamyka wypowiedzenia oznajmujące kropką operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne kontekstach stara się przestrzegać poprawności ortograficznej w zakresie pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów stosuje poprawnie kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń tworzy rodziny wyrazów zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów stosuje poprawnie kropkę w zapisie dat odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych używa we właściwych kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy stosuje we wszystkich wyrazach zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów poprawnie używa różnych znaków interpunkcyjnych stosuje świadomie w swoich wypowiedziach związki frazeologiczne Ocena niedostateczna Otrzymuje uczeń, który nie opanował podstawowych umiejętności i wiadomości z fleksji, składni, słownictwa i ortografii oraz w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz wśród otrzymanych w ciągu semestru stopni przeważają oceny celujące. 6 KLASA V Sprawności Otrzymuje ocenę dopuszczającą, gdy: I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji Uczeń Otrzymuje ocenę dostateczną, Otrzymuje ocenę dobrą, gdy: gdy: czyta poprawnie tekst, wyznaczając głosowo granice zdań, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne słucha uważnie wypowiedzi nauczyciela i uczniów czyta poprawnie tekst, podkreślając głosem ważne słowa Otrzymuje ocenę bardzo dobrą, gdy: czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści słucha uważnie wszystkich wypowiedzi nauczyciela i uczniów czyta płynnie tekst, podkreślając odpowiednią modulacją nastrój i emocje bohaterów nawiązuje do wypowiedzi innych we własnej pracy określa temat oraz kategorie dotyczące podstawowych elementów świata przedstawionego tekstu zna pojęcia: autor, narrator, czytelnik, słuchacz, nadawca, odbiorca wypowiedzi wydobywa istotne informacje z tekstu samodzielnie wydobywa z tekstu wiele informacji twórczo wykorzystuje informacje z tekstu odróżnia autora od narratora oraz nadawcę od odbiorcy wypowiedzi określa relacje autor – narrator – czytelnik (słuchacz) oraz nadawca – odbiorca wypowiedzi wyjaśnia funkcję nadawcy i odbiorcy w odniesieniu do różnego typu wypowiedzi rozpoznaje tekst literacki oraz tekst informacyjny odróżnia tekst literacki od informacyjnego określa funkcje tekstu literackiego i informacyjnego rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, gratulacje, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcję) porządkuje informacje z tekstu odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi porównuje wybrane elementy tekstów literackich i informacyjnych zna funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi odróżnia informacje ważne od drugorzędnych hierarchizuje informacje wyszukuje w tekście dostrzega w tekście treści wyszukuje w tekście treści ocenia wpływ porządkowania informacji na proces zapamiętywania odczytuje treści wyrażone wykorzystuje wysłuchane wypowiedzi we własnej pracy wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych 7 informacje wyrażone wprost rozumie treść pytań, poleceń oraz prostych informacji wyrażone wprost i pośrednio rozumie dosłowne i niektóre przenośne znaczenia wyrazów w wypowiedzi określa prawdziwość informacji dotyczącej tekstu wyodrębnia w tekście cząstki kompozycyjne wyrażone pośrednio rozumie przenośne znaczenia wyrazów w wypowiedzi korzysta ze słownika ortograficznego zna budowę słownika języka polskiego oraz słownika wyrazów obcych wyszukuje hasła w encyklopedii zna budowę hasła encyklopedycznego zna pojęcia: przydawka, dopełnienie, okolicznik sposobu, okolicznik czasu, okolicznik miejsca zna pojęcia prawda i fałsz zna pojęcia: tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity rozpoznaje podmiot i orzeczenie w zdaniu odróżnia zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zna pojęcia zdanie pojedyncze i zdanie złożone rozpoznaje w wypowiedziach rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki oraz niektóre liczebniki i przyimki rozpoznaje w tekście formy liczb, rodzajów gramatycznych, czasów odmiennych części mowy rozpoznaje w tekście zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zdanie pojedyncze i złożone, odróżnia zdanie i wypowiedzenie bez osobowej formy czasownika rozpoznaje w tekście liczebniki oraz przyimki odróżnia czasowniki w formie osobowej i nieosobowej oraz niektóre czasowniki dokonane i wyodrębnia przesłanki w tekście wprost i pośrednio odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów przenośnych w wypowiedzi wyciąga wnioski z tekstu określa relacje między częściami składowymi wypowiedzi określa funkcje części składowych wypowiedzi korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych, słownika języka polskiego oraz słownika wyrazów obcych korzysta z informacji zawartych w encyklopedii rozpoznaje podmiot gramatyczny, szeregowy, towarzyszący oraz orzeczenie czasownikowe i orzeczenie wyrażone wyrazami typu można, warto z bezokolicznikiem rozpoznaje równoważnik zdania, określa typy zdań złożonych współrzędnie określa funkcje różnych słowników wskazuje różnice między różnymi częściami mowy określa funkcje różnych części mowy w wypowiedzeniu rozpoznaje rzeczowniki żywotne i nieżywotne, osobowe i nieosobowe oraz formy przypadków określa funkcje różnych form gramatycznych odmiennych części mowy w korzysta z różnych źródeł informacji wyjaśnia funkcję orzeczenia, podmiotu, przydawki, dopełnienia i okolicznika w zdaniu określa funkcję zdań współrzędnie złożonych różnego typu 8 odczytuje proste znaki, w tym emotikony II. Analiza i nazywa reakcje czytelnicze interpretacja tekstów kultury wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego wypowiada się na temat postaci literackiej, wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohatera odróżnia dzieło literackie od innych tekstów kultury zna pojęcie fikcja literacka wymienia prawdopodobne (realistyczne) elementy świata przedstawionego zna pojęcia: epitet, porównanie, przenośnia (w tym uosobienie i ożywienie), wyraz dźwiękonaśladowczy, neologizm rozpoznaje wers, zwrotkę i refren, wskazuje rymy w wierszu, zna pojęcie rytm niedokonane rozpoznaje emocje na podstawie wyrazu twarzy rzeczownika i przymiotnika rozpoznaje emocje wyrażane gestami i postawą opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich określa sytuację bohatera literackiego i filmowego opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury prezentuje swój pogląd na temat bohatera ocenia bohatera literackiego rozpoznaje różne teksty kultury odróżnia prozę od poezji odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości wymienia nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego odróżnia fikcję filmową od rzeczywistości wypowiada się na temat fantastyki w mitach i legendach rozpoznaje w tekście niektóre epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienie i ożywienie), wyrazy dźwiękonaśladowcze, neologizmy odróżnia wiersz ciągły od stroficznego i rymowy od wiersza bez rymów wskazuje w tekście literackim epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienia i ożywienia), wyrazy dźwiękonaśladowcze, neologizmy zestawia sytuację bohatera z własnymi doświadczeniami rozpoznaje wiersz wolny, zna pojęcia: rymy męskie i żeńskie oraz dokładne i niedokładne wypowiedzeniu nazywa emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji opisuje emocje towarzyszące odbiorowi tekstów kultury komentuje sytuację bohatera posługuje się argumentami, wyrażając swój stosunek do postaci wskazuje środki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla różnych tekstów kultury określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji literackiej wskazuje różnice między elementami świata przedstawionego mitu, legendy, baśni objaśnia funkcje językowych środków stylistycznych używa funkcjonalnie pojęć: wiersz ciągły, stroficzny, rymowy, bezrymowy, wolny oraz rymy i rytm podczas analizy wiersza 9 posługuje się terminami: lalki, kostium, rekwizyty, dekoracja w kontekście widowiska teatralnego posługuje się terminami związanymi z teatrem lalkowym, zna pojęcie znaki teatru posługuje się pojęciami związanymi z filmem: aktor, reżyser, scenariusz filmowy odróżnia film od programu informacyjnego wie, jak zbudowany jest scenariusz filmowy wyodrębnia różne elementy składające się na widowisko teatralne, określa funkcje znaków teatralnych posługuje się ze zrozumieniem terminem ujęcie rozpoznaje znaki teatru i środki wyrazu charakterystyczne dla teatru lalkowego określa właściwości i funkcje różnych elementów dzieła filmowego wymienia cechy programu telewizyjnego o charakterze konkursowym omawia wydarzenia w tekście, używa pojęć wątek i akcja wyraża opinię na temat programów telewizyjnych o charakterze konkursowym analizuje przebieg zdarzeń w ujęciu przyczynowo-skutkowym nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) stosuje bogate słownictwo określające następstwo zdarzeń prezentuje najistotniejsze informacje o bohaterze identyfikuje opowiadanie, powieść podróżniczą, baśń, legendę, podanie, klechdę, mit, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks odbiera teksty literackie na poziomie dosłownym wypowiada się na temat uczuć i przeżyć bohatera odróżnia mit i legendę od baśni przedstawia opinię na temat bohatera wymienia cechy charakterystyczne różnych gatunków literackich określa motywy działania bohatera omawia funkcję mitów i legend odbiera niektóre teksty kultury na poziomie metaforycznym odczytuje proste symbole i alegorie używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do legendy i mitu posługuje się pojęciami: dobro – zło, przyjaźń – wrogość, prawda – kłamstwo, pokój – wojna w odniesieniu do treści omawianych utworów czyta większość wymaganych odczytuje przesłanie niektórych legend i mitów rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich odczytuje przenośne sensy utworów opartych na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych odczytuje przesłania legend i mitów zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu czyta większość wymaganych czyta wszystkie wymagane czyta wszystkie wymagane wyodrębnia wydarzenia w tekście formułuje samodzielnie przesłanie legendy i mitu odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury 10 III. Tworzenie wypowiedzi lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego udziela poprawnych i logicznych odpowiedzi na pytania rozpoznaje oficjalną i nieoficjalną sytuację komunikacyjną lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony lektury w całości i interpretuje wybrane wątki lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami krótko wypowiada się na podany temat związany z otaczającą rzeczywistością dostosowuje sposób wyrażania się do sytuacji komunikacyjnej wypowiada się logicznie na podany temat związany z poznanymi tekstami kultury stosuje formy grzecznościowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej (pozdrowienia, list, życzenia, gratulacje) formułuje pytania o zróżnicowanej budowie posługuje się pozawerbalnymi środkami komunikowania się stosownie do okoliczności świadomie porządkuje i komponuje treść swoich wypowiedzi dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosuje odpowiednie słownictwo redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując środki językowe podkreślające intencję wypowiedzi redaguje poprawne, charakteryzujące się bogactwem językowym, opowiadanie z elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formułuje poprawnie pytania podczas rozmowy tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje, np. prośbę, polecenie, radę, podziękowanie, przeprosiny redaguje według podanego wzoru użytkowe formy wypowiedzi: list, kartkę z pozdrowieniami, ogłoszenie, zawiadomienie, zaproszenie, życzenia, gratulacje, instrukcję, proste notatki w różnych formach redaguje według podanego wzoru opowiadanie z elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie formułuje logiczne pytania do tekstu stosuje różne typy wypowiedzeń w zależności od zamierzonego celu redaguje samodzielnie opowiadanie z elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie redaguje rozwinięte, poprawne stylistycznie opowiadanie z elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie wydziela margines i dba o estetykę tekstu wyróżnia istotne treści w tekstach użytkowych tworzy wypowiedzi zgodne z cechami kompozycyjnymi danej formułuje pytania o charakterze uogólniającym podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi środkami porozumiewania się 11 formach wypowiedzi dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego włącza się do rozmowy w kulturalny sposób formy stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego i szczegółowego reaguje na wypowiedzi innych rozmówców czytając głośno, uwzględnia przecinki w wypowiedzeniach czytając głośno, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne czytając głośno, przekazuje intencję tekstu wygłasza tekst z pamięci recytuje tekst poetycki głosowo interpretuje tekst odróżnia wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące używa świadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji buduje logiczne wypowiedzenia pojedyncze i złożone tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze i złożone przekształca wypowiedzenia bez osobowej formy czasownika w zdania i odwrotnie stara się przestrzegać poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych przestrzega poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej używa przymiotników i przysłówków we właściwych kontekstach stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych stara się przestrzegać poprawności ortograficznej w zakresie pisowni: stosuje w większości wyrazów zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi słucha z uwagą uczestników rozmowy, mówi na temat, uczestnicząc w rozmowie czytając głośno, uwzględnia kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń tworzy przysłówki od przymiotników zna zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, uwzględnia w wypowiedziach różne natężenie cech i właściwości prezentuje własne stanowisko w rozmowie zapisuje poprawnie wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe przekształca zdanie pojedyncze w równoważnik zdania i odwrotnie ze świadomością celu poprawnie stosuje w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie używa we właściwych kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy stosuje we wszystkich wyrazach zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, 12 przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami i liczebnikami – wielką i małą literą, – ą i ę, – i po spółgłoskach, – końcówek -i, -ii, -ji, – końcówek -em, -om, – przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych zna wybrane zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych zamyka wypowiedzenia oznajmujące kropką, znakiem zapytania lub wykrzyknikiem operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne – rz, ż, ó, u, h, ch , – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami i liczebnikami, – wielką i małą literą, – ą i ę, – i po spółgłoskach, – końcówek -i, -ii, -ji, – końcówek -em, -om, – przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stara się przestrzegać zasad dotyczących oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stosuje poprawnie kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń, zna zasady dotyczące użycia przecinka w zdaniach pojedynczych i złożonych odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych, tworzy rodziny wyrazów – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami i liczebnikami, – wielką i małą literą, – ą i ę, – i po spółgłoskach, – końcówek -i, -ii, -ji, – końcówek -em, -om, – przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami i liczebnikami, – wielką i małą literą, – ą i ę, – i po spółgłoskach, – końcówek -i, -ii, -ji, – końcówek -em, -om, – przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stosuje w większości wyrazów zasady oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stosuje w większości wypowiedzeń poznane zasady użycia przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym stosuje we wszystkich wyrazach zasady oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stosuje we wszystkich wypowiedzeniach poznane zasady użycia przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym używa funkcjonalnie i we właściwych kontekstach frazeologizmów używa funkcjonalnie i we właściwych kontekstach archaizmów i neologizmów 13 Ocena niedostateczna Otrzymuje uczeń, który nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni, słownictwa, ortografii, w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową w klasie piątej, Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz wśród otrzymanych w ciągu semestru stopni przeważają oceny celujące. 14 15
