opinie o zakazie przerywania ciąży ze względów społecznych
Transkrypt
opinie o zakazie przerywania ciąży ze względów społecznych
OPINIE O ZAKAZIE PRZERYWANIA CIAZY ZE WZGLEDÓW SPOLECZNYCH • Zdecydowana wiekszosc naszego spoleczenstwa (67%) jest zdania, ze na wprowadzenie zakazu przerywania ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i materialna kobiet w glównej mierze wplynelo stanowisko Kosciola katolickiego. Niemal jedna trzecia (31%) uwaza, ze przede wszystkim wplyw mialy zasady religijne lub moralne podzielane przez nasze spoleczenstwo. Znacznie mniej osób twierdzi, ze przyczynilo sie do tego stanowisko partii politycznych (16%), troska o dobro kobiet czy o dobro rodziny (po 15%). Co dziesiaty Polak (11%) jest zdania, ze zakaz ten wprowadzono w celu zmniejszenia liczby zabiegów przerywania ciazy, a co siedemnasty (6%), ze ustawodawca kierowal sie troska o dobro narodu. • Prawie polowa (49%) naszego spoleczenstwa uwaza, ze wprowadzenie zakazu przerywania ciazy ze wzgledu na zla sytuacje zyciowa i materialna kobiet nie przyczynilo sie do zmniejszenia liczby zabiegów usuniecia ciazy, nieco ponad jedna trzecia (35%) twierdzi jednak, ze ustawa ta wplynela na zmniejszenie liczby zabiegów przerywania ciazy. Co szósty Polak nie ma na ten temat zdania. • Polacy dostrzegaja wiecej negatywnych niz pozytywnych skutków obowiazywania zakazu aborcji ze wzgledów spolecznych. Niemal polowa Polaków (49%) uwaza, ze obowiazujace regulacje prawne przyczyniaja sie do powstania podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej, niewiele mniej (45%) sadzi, ze przepisy te zmuszaja kobiety bedace w trudnej sytuacji zyciowej do lamania prawa. Prawie co piaty Polak (18%) jest zdania, ze wskutek obowiazywania tej ustawy ludzie z wieksza odpowiedzialnoscia traktuja sprawy seksu, czesciej stosuja metody zapobiegania ciazy, a co siódmy (14%) - ze rodzi sie wiecej dzieci. Warszawa, styczen 1999 rok OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, 02-776 Warszawa, tel. (0-22) 644 99 73, 648 20 44-46, fax 644 99 47, obop @obop.com.pl, www.obop.com.pl. Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. Z o. o. ”Opinie o zakazie przerywania ciazy ...” 5-8.12.98 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. W grudniu 1998 roku Osrodek Badania Opinii Publicznej1 na zlecenie Osrodka Informacji Srodowisk Kobiecych - OSKa przeprowadzil sondaz dotyczacy opinii Polaków o zakazie przerywania ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i materialna kobiet, o tym, co zadecydowalo o wprowadzeniu tego zakazu oraz jakie sa jego skutki. CO WPLYNELO NA WPROWADZENIE ZAKAZU PRZERYWANIA CIAZY ZE WZGLEDU NA TRUDNA SYTUACJE ZYCIOWA I EKONOMICZNA KOBIET? Zdecydowana wiekszosc naszego spoleczenstwa (67%) jest zdania, ze do obowiazywania zakazu przerywania ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i materialna kobiet w glównej mierze przyczynil sie Kosciól katolicki. Niemal jedna trzecia (31%) uwaza, ze przede wszystkim wplyw mialy zasady religijne lub moralne podzielane przez nasze spoleczenstwo. Znacznie mniej osób twierdzi, ze przyczynilo sie do tego stanowisko partii politycznych (16%), troska o dobro kobiet czy o dobro rodziny (po 15%). Co dziesiaty Polak (11%) jest zdania, ze zakaz ten wprowadzono w celu zmniejszenia liczby zabiegów przerywania ciazy, a co siedemnasty (6%), ze ustawodawca kierowal sie troska o dobro narodu. Jak Pan(i) sadzi, co przede wszystkim wplynelo na to, ze prawo nie zezwala na przerywanie ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i ekonomiczna kobiet?2 stanowisko Kosciola 67 zasady religijne lub moralne naszego spoleczenstwa 31 stanowisko partii politycznych 16 troska o dobro kobiet 15 troska o dobro rodziny 15 dazenie do zmniejszenia liczby zabiegów przerywania ciazy 11 troska o przyszlosc narodu 6 inne 1 1 Badanie przeprowadzono w dniach 5 - 8.12.1998 r. na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Zrealizowano 1068 wywiadów. Maksymalny blad statystyczny wynosi +/-3,0% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2 Wyniki nie sumuja sie do 100% poniewaz mozna bylo wskazac dwie odpowiedzi. 2 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. Z o. o. ”Opinie o zakazie przerywania ciazy ...” 5-8.12.98 trudno powiedziec 5 (dane w %) Przekonanie o wplywie stanowiska Kosciola na wprowadzenie tego zakazu dominuje we wszystkich grupach spoleczno-demograficznych. Wyraznie wzrasta ono wraz ze wzrostem poziomu wyksztalcenia - od 55% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 79% wsród osób z wyksztalceniem wyzszym. Opinie taka czesciej tez podzielaja osoby pracujace zawodowo (73%) niz nie pracujace (63%), dobrze oceniajacy swoja sytuacje materialna (71%) niz pozostali, a takze - osoby o pogladach centrolewicowych (87%) niz innych przekonaniach politycznych oraz respondenci deklarujacy sie jako wierzacy, lecz niepraktykujacy (77%) niz bardziej zaangazowani religijnie. Wplyw zasad religijnych i moralnych naszego spoleczenstwa na ustanowienie zakazu przerywania ciazy ze wzgledów spolecznych dostrzegaja czesciej kobiety (34%) niz mezczyzni (28%), osoby z wyksztalceniem zasadniczym (33%) i srednim (34%) niz ankietowani z wyksztalceniem podstawowym (28%) i wyzszym (27%), mieszkancy malych miast (37%) niz inni (najmniej przekonani sa o tym mieszkancy duzych miast 21%) oraz osoby wierzace i regularnie praktykujace (36%) niz pozostali (najmniej - 15% - wsród ankietowanych wierzacych lecz niepraktykujacych). Im wyzszy poziom wyksztalcenia, tym wiecej tez osób uwaza, ze na powstanie obowiazujacych obecnie przepisów wplynelo przede wszystkim stanowisko partii politycznych (od 10% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 36% w grupie respondentów z wyksztalceniem wyzszym). Opinie taka wyraznie czesciej niz inni podzielaja takze osoby o pogladach centrolewicowych (33%). O tym, ze ustawodawcy kierowali sie przede wszystkim troska o dobro kobiet czy dobro rodziny, czesciej przekonane sa osoby z wyksztalceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym (ok. 17%-20%) niz ankietowani posiadajacy wyksztalcenie srednie lub wyzsze (ok. 7%-12%) oraz respondenci wierzacy i praktykujacy (16%-17%) niz pozostali. Troske o dobro kobiet zauwazaja przede wszystkim osoby o pogladach prawicowych (20%), a troske o dobro rodziny - o pogladach centroprawicowych (21%). 3 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. Z o. o. ”Opinie o zakazie przerywania ciazy ...” 5-8.12.98 SKUTKI OBOWIAZYWANIA ZAKAZU PRZERYWANIA CIAZY ZE WZGLEDU NA TRUDNA SYTUACJE ZYCIOWA I MATERIALNA KOBIET W sondazu OBOP poprosil równiez Polaków o ocene czy - ich zdaniem - przepis ustawy zabraniajacy przerywania ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i materialna kobiet przyczynil sie do zmniejszenia liczby aborcji czy tez nie, oraz jakie inne skutki spoleczne on powoduje. Prawie polowa (49%) naszego spoleczenstwa uwaza, ze wprowadzenie zakazu przerywania ciazy ze wzgledu na zla sytuacje zyciowa i materialna kobiet nie przyczynilo sie do zmniejszenia liczby zabiegów usuniecia ciazy, nieco ponad jedna trzecia (35%) twierdzi jednak, ze ustawa ta wplynela na zmniejszenie liczby zabiegów przerywania ciazy. Co szósty Polak nie ma na ten temat zdania. Czy Pana(i) zdaniem wprowadzenie zakazu przerywania ciazy z powodu zlej sytuacji zyciowej i materialnej kobiet: spowodowalo zmniejszenie liczby zabiegów usuniecia ciazy 35 nie spowodowalo zmniejszenia liczby zabiegów usuniecia ciazy 49 trudno powiedziec 16 (dane w %) Opinie o skutkach obowiazywania zakazu przerywania ciazy ksztaltuje poziom wyksztalcenia i aktywnosc zawodowa oraz inne przekonania swiatopogladowe. I tak o tym, ze wskutek obowiazywania tych przepisów nie zmniejszyla sie liczba wykonywanych zabiegów przerywania ciazy przekonane sa czesciej osoby z wyksztalceniem srednim (57%) i wyzszym (53%) niz z wyksztalceniem zasadniczym zawodowym (47%) czy podstawowym (37%), oraz osoby pracujace zawodowo (53%) niz nie pracujace (45%). Opinie taka czesciej niz inni podzielaja tez osoby o pogladach lewicowych (57%) i centrolewicowych (59%), potencjalni wyborcy SLD (59%), ankietowani deklarujacy sie jako wierzacy, lecz niepraktykujacy (75%), respondenci niezadowoleni z kierunku przemian w Polsce (52%). Poglad przeciwny - o zmniejszeniu sie liczby zabiegów przerywania ciazy podzielaja czesciej osoby o pogladach centroprawicowych (45%) i prawicowych (41%), 4 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. Z o. o. ”Opinie o zakazie przerywania ciazy ...” 5-8.12.98 potencjalni wyborcy AWS (45%), ankietowani deklarujacy sie jako wierzacy i regularnie praktykujacy (38%), respondenci zadowoleni z kierunku przemian w Polsce (39%). Polacy dostrzegaja wiecej negatywnych niz pozytywnych skutków obowiazywania zakazu aborcji ze wzgledów spolecznych. Niemal polowa Polaków (49%) uwaza, ze obowiazujace regulacje prawne przyczyniaja sie do powstania podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej, niewiele mniej (45%) sadzi, ze przepisy te zmuszaja kobiety bedace w trudnej sytuacji zyciowej do lamania prawa. Nieco ponad jedna trzecia (36%) ankietowanych twierdzi, ze ustawa ta nie dotyka kobiet zamoznych, które - dzieki posiadanym pieniadzom - zawsze znajda wyjscie z sytuacji. Prawie co piaty Polak (18%) jest zdania, ze wskutek obowiazywania tej ustawy ludzie z wieksza odpowiedzialnoscia traktuja sprawy seksu, czesciej stosuja metody zapobiegania ciazy, a co siódmy (14%) - ze rodzi sie wiecej dzieci. Jakie, Pana(i) zdaniem, skutki powoduje ustawa nie dopuszczajaca przerywania ciazy ze wzgledu na trudna sytuacje zyciowa i ekonomiczna kobiet? 3 powoduje powstanie podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej 49 zmusza kobiety w trudnej sytuacji zyciowej do lamania prawa 45 ustawa ta nie dotyka kobiet zamoznych, które majac pieniadze zawsze znajda wyjscie z sytuacji 36 ludzie z wieksza odpowiedzialnoscia podchodza do spraw seksu, czesciej stosuja metody zapobiegania ciazy 18 rodzi sie wiecej dzieci 14 cos innego 1 trudno powiedziec 8 (dane w %) Im wyzszy poziom wyksztalcenia, tym czesciej podzielane sa opinie, iz ustawa ta powoduje powstanie podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej (od 33% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 66% w grupie respondentów z wyksztalceniem wyzszym) oraz ze jej skutkiem jest wieksza odpowiedzialnosc w sprawach seksu i stosowanie srodków zapobiegajacych ciazy (od 15% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 23% w grupie ankietowanych z wyzszym poziomem wyksztalcenia). 5 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. Z o. o. ”Opinie o zakazie przerywania ciazy ...” 5-8.12.98 Opinie na ten temat ksztaltuje równiez ocena wlasnej sytuacji materialnej - im jest ona lepsza, tym czestsze przeswiadczenie o przyczynieniu sie przez obowiazujace przepisy do powstania podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej (od 44% wsród osób, którym powodzi sie zle do 52% w grupie osób zadowolonych ze swego statusu materialnego), do lamania prawa przez kobiety bedace w trudnej sytuacji zyciowej (analogicznie: od 43% do 48%) i do bardziej odpowiedzialnego traktowania spraw seksu (analogicznie: od 12% do 22%). Natomiast im gorzej oceniamy swoja sytuacje materialna, tym czesciej podzielamy opinie o tym, ze ustawa ta nie dotyka kobiet zamoznych, które zawsze sobie poradza (od 27% wsród osób zadowolonych ze swej sytuacji materialnej do 41% w grupie ankietowanych, którym powodzi sie zle). Osoby o pogladach centrolewicowych (66%) i lewicowych (64%) czesciej niz inni uwazaja, ze wprowadzenie tego zakazu przyczynilo sie do powstania podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej, natomiast osoby o centroprawicowych (29%) i prawicowych (24%) przekonaniach politycznych czesciej niz inni uwazaja, ze skutkiem tej ustawy jest wieksza odpowiedzialnosc w sprawach seksu i stosowanie metod zapobiegania ciazy. O tym, ze obowiazujace w tym zakresie przepisy zmuszaja kobiety w trudnej sytuacji zyciowej do lamania prawa najczesciej przekonane sa osoby o pogladach lewicowych (55%), a w miare przechodzenia w strone przekonan centrowych i prawicowych, zmniejsza sie udzial osób podzielajacych ten poglad (do 37% wsród osób o pogladach prawicowych). 3 Wyniki nie sumuja sie do 100% poniewaz mozna bylo wskazac dwie odpowiedzi. 6