Wykorzystanie funduszy unijnych w projektach PPP

Transkrypt

Wykorzystanie funduszy unijnych w projektach PPP
Wykorzystanie funduszy unijnych w projektach PPP
Kluczowe zagadnienia
• Istota partnerstwa publicznoprywatnego w świetle polskiej ustawy
• Zasady wykorzystania funduszy
unijnych z punktu widzenia PPP
• Potencjalne obszary wykorzystania
PPP w świetle priorytetów programów
operacyjnych
• Modele projektów mieszanych
Istota PPP
• Współpraca podmiotu publicznego i
partnera prywatnego
• Współdziałanie i
współodpowiedzialność partnerów za
realizację przedsięwzięcia
• Trwały charakter przedsięwzięcia
• Wynagrodzenie zaleŜne od wyników
Art. 2 pkt 1
a)
Podmiot publiczny
jednostka sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów
o finansach publicznych,
b) inna, niŜ określona w lit. a, osoba prawna, utworzona w
szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym
niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeŜeli
podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w lit. a, pojedynczo
lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
- finansują ją w ponad 50 % lub
- posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
- sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
- - mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu
nadzorczego lub zarządzającego,
c)
związki podmiotów, o których mowa w lit. a i lit. b;
Partner prywatny
Art. 2 pkt 2
Przedsiębiorca lub przedsiębiorca
zagraniczny
(Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej:
przedsiębiorca - osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka
organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna
ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we
własnym imieniu działalność gospodarczą.)
PPP w formie spółki
(Rozdział 4; art. 14-16)
• Celowy charakter spółki (art. 14 ust. 2)
• Rodzaje spółek: spółka akcyjna, spółka z o.o.,
spółka komandytowa, spółka komandytowoakcyjna; podmiot publiczny nie moŜe być
komplementariuszem (art. 14 ust. 1)
• Wyjątek od zakazu obejmowania akcji i udziałów
w spółce przez jednostki sektora finansów
publicznych (art. 30 – zmiana do ustawy o
finansach publicznych)
Współdziałanie i współodpowiedzialność
partnerów
• Podział zadań i ryzyk między podmiotem publicznym a
partnerem prywatnym (Art. 1 ust. 2)
• Partner prywatny – zobowiązanie do realizacji
przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w
całości albo w części wydatków na jego realizację (art. 7
ust. 1)
• Podmiot publiczny – zobowiązanie do współdziałania w
osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez
wniesienie wkładu własnego (art. 7 ust. 1)
• Prawo bieŜącej kontroli przez podmiot publiczny realizacji
przedsięwzięcia (art. 8)
Wkład własny
wkład własny - świadczenie podmiotu
publicznego lub partnera prywatnego
polegające w szczególności na:
a) poniesieniu części wydatków na realizację
przedsięwzięcia, w tym sfinansowaniu dopłat
do usług świadczonych przez partnera
prywatnego w ramach przedsięwzięcia,
b) wniesieniu składnika majątkowego.
Trwały charakter przedsięwzięcia
przedsięwzięcie (Art. 2 pkt. 4)
• budowa lub remont obiektu budowlanego,
• świadczenie usług,
• wykonanie dzieła, w szczególności wyposaŜenie składnika
majątkowego w urządzenia podwyŜszające jego wartość lub
uŜyteczność, lub
• inne świadczenie
połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym,
który jest przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego lub
z nim związanym
Charakter wynagrodzenia
Art. 7 ust. 2
Wynagrodzenie partnera prywatnego
zaleŜy od rzeczywistego wykorzystania
lub faktycznej dostępności przedmiotu
partnerstwa publiczno-prywatnego.
Znaczenie art. 28 ust. 9 ustawy o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju
W ramach programu operacyjnego dofinansowane mogą
być takŜe projekty, o których mowa w ust. 1,
realizowane w formie partnerstwa publicznoprywatnego, na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia
2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym
Musi być interpretowany przy uwzględnieniu
wymagań i kryteriów (w tym podmiotowych)
określonych w programach operacyjnych
Rozporządzenie 1083/2006
a PPP - cel przedsięwzięcia
Ustawa o PPP
Przedmiotem partnerstwa
publiczno-prywatnego jest
wspólna realizacja
przedsięwzięcia oparta na
podziale zadań i ryzyk
pomiędzy podmiotem
publicznym i partnerem
prywatnym.
ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr
1083/2006
Art. 3 Cele
cel Konwergencja jest ukierunkowany na
przyspieszenie konwergencji najsłabiej
rozwiniętych państw członkowskich i regionów
poprzez poprawę warunków wzrostu i
zatrudnienia dzięki zwiększaniu ilości i
poprawie jakości inwestycji w kapitał rzeczowy
i ludzki, rozwojowi innowacyjności i
społeczeństwa opartego na wiedzy,
zdolnościom adaptacyjnym do zmian
gospodarczych i społecznych, ochronie i
poprawie jakości środowiska naturalnego oraz
zwiększaniu wydajności administracji.
Rozporządzenie 1083/2006
a PPP – projekty generujące dochód
Projekt generujący dochód - jakakolwiek
operacja obejmująca inwestycję w infrastrukturę,
korzystanie z której podlega opłatom
ponoszonym bezpośrednio przez korzystających
lub jakakolwiek operacja pociągająca za sobą
sprzedaŜ gruntu lub budynków lub dzierŜawę
gruntu lub najem budynków, lub jakiekolwiek
inne odpłatne świadczenie usług
Projekty generujące dochód – zasady
kwalifikowalności wydatków
• Zasada ogólna - faktycznie poniesione pomiędzy datą przedłoŜenia
Komisji programów operacyjnych lub od dnia 1 stycznia 2007 r. a dniem
31 grudnia 2015 r.
• Kwalifikowalne wydatki na projekty generujące dochód nie przekraczają
bieŜącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieŜącą
wartość dochodu netto z inwestycji w danym okresie odniesienia dla:
• a) inwestycji w infrastrukturę; lub
• b) innych projektów, w przypadku gdy moŜliwe jest obiektywne
oszacowanie dochodu z wyprzedzeniem.
• Przy obliczeniach instytucja zarządzająca uwzględnia okres odniesienia
właściwy dla danej kategorii inwestycji, kategorię projektu, zwykle
oczekiwaną rentowność dla danej kategorii inwestycji, zastosowanie
zasady "zanieczyszczający płaci" oraz, w stosownych przypadkach,
zasadę sprawiedliwości w powiązaniu ze względną zamoŜnością
danego państwa członkowskiego.
Projekty generujące dochód – zasady
kwalifikowalności wydatków cd.
• Gdy nie ma moŜliwości obiektywnego oszacowania dochodu z
wyprzedzeniem, dochód wygenerowany w okresie pięciu lat od
zakończenia operacji jest odliczany od wydatków zadeklarowanych
Komisji. Odliczenia dokonuje instytucja certyfikująca nie później niŜ w
dniu częściowego lub końcowego zamknięcia programu operacyjnego.
Wniosek o płatność salda końcowego koryguje się odpowiednio.
• W przypadku gdy, nie później niŜ trzy lata po zamknięciu programu
operacyjnego, stwierdza się, Ŝe operacja wygenerowała dochód, który nie
został uwzględniony zgodnie z ust. 2 i 3, dochód taki zwraca się do
budŜetu ogólnego Unii Europejskiej proporcjonalnie do wkładu funduszy.
• Tych przepisów nie stosuje się do projektów podlegających zasadom
dotyczącym pomocy publicznej
Art. 44 rozporządzenia 1083/2006 –
szczególny rodzaj PPP
• wsparcie instrumentów inŜynierii finansowej dla
przedsiębiorstw, przede wszystkim małych i średnich
przedsiębiorstw, takich jak: fundusze kapitału
podwyŜszonego ryzyka (venture capital funds),
fundusze gwarancyjne i fundusze poŜyczkowe oraz
fundusze na rzecz rozwoju obszarów miejskich, czyli
fundusze inwestujące w partnerstwa publicznoprywatne i inne projekty ujęte w zintegrowanym planie
na rzecz trwałego rozwoju obszarów miejskich.
• W Polsce ten przepis realizuje m.in. działanie 3.2. PO IG
Obszary wsparcia funduszy UE gdzie istnieje
potencjał zastosowania PPP – poziom centralny (ze
względu na beneficjenta)
Za
Transport drogowy
Przeciw
• Znaczące doświadczenie w
realizacji projektów
koncesyjnych: A2 Konin –
Nowy Tomyśl (Świecko), A4
Kraków – Katowice, A1
Gdańsk – Nowe Marzy (Toruń)
• Przejrzyste ramy prawne
(ustawa o koncesji)
• Brak problemów z dostępem
do finansowania
• Korzystne warunki rynkowe dla
realizacji projektów w formie
tradycyjnej
• Negatywne doświadczenia z
dotychczas realizowanymi
projektami
A1 Stryków - Pyrzowice
• Umowa koncesyjna GDDKiA – konsorcjum
Autostrada Południe
• Budowa 180 km autostrady, w tym: 38 km nowego
odcinka (obwodnica Łodzi), przebudowa
istniejących odcinków A1 i dk1, 56 km nowego
odcinka (obwodnica Częstochowy)
• Czas trwania koncesji - 35 lat; opłaty – 20 gr i 46 gr
• Podpisanie umowy – styczeń 2009
• Zamknięcie finansowe – styczeń 2010: 1,1 mld EUR
kredyt z EBI (pozyskany przez koncesjonariusza),
600 mln EUR środki włanse koncesjonariusza
• Oddanie odcinka Łódź – Częstochowa - maj 2012)
• Oddanie odcinka Częstochowa – Pyrzowice – maj
2014
Obszary wsparcia funduszy UE gdzie istnieje
potencjał zastosowania PPP – poziom regionalny i
lokalny
• Infrastruktura transportowa (dworce, lotniska),
• Transport publiczny i parkingi,
• Inwestycje liniowe (energetyka, linie telefoniczne i
światłowodowe, kanalizacja)
• Gospodarka odpadami i ściekami
• Budynki uŜyteczności publicznej (szkoły, szpitale, obiekty
sportowe)
• Budynki instytucji publicznych,
• Rewitalizacja terenów miejskich, powojskowych i
poprzemysłowych,
• Mieszkalnictwo
Modele projektów mieszanych
Środki
Własne
Wkład
Partnera
prywatnego
Fundusze
UE
Wynagrodzenie lub opłaty
od uŜytkowników
Wkład
Podmiotu
publicznego
Środki
Własne (lub
składnik
majątkowy)
Faza inwestycji
Faza eksploatacji
Współfinansowanie wkładu partnera
prywatnego
Modele projektów mieszanych
Wkład
Partnera
prywatnego
Środki
Własne
Fundusze
UE
Wkład
Podmiotu
publicznego
Wynagrodzenie lub opłaty od
uŜytkowników
Środki
Własne (lub
składnik
majątkowy)
Faza inwestycji
Faza eksploatacji
Współfinansowanie wkładu podmiotu publicznego
Modele projektów mieszanych
Wkład
Partnera
prywatnego
Środki
Własne
Wynagrodzenie
Wkład
Podmiotu
publicznego
Środki
Własne (lub
składnik
majątkowy)
Faza inwestycji
Fundu
sze UE
Fundu
sze UE
Fundu
sze UE
Fundu
sze UE
Faza eksploatacji
Współfinansowanie wynagrodzenia w fazie
eksploatacji
Modele projektów mieszanych
Wkład
Partnera
prywatnego
Wkład
Podmiotu
publicznego
S
P
Ó
Ł
K
A
P
P
p
Faza inwestycji
Fundusze
UE
Wynagrodzenie lub opłaty
od uŜytkowników
Środki
Własne
Faza eksploatacji
Współfinansowanie realizacji
przedsięwzięcia przez spółkę PPP
Modele projektów mieszanych
Fundusze UE
Wkład
Podmiotu
publicznego
Środki
Własne
Faza inwestycji
KONTRAKT PPP
Wynagrodzenie lub opłaty
Faza eksploatacji
Współfinansowanie określonej części lub fazy projektu
(niezaleŜnie od części lub fazy realizowanej w ramach PPP)