Zagórze - zamek Grodno - Wieża Bramna - projekt budowlany
Transkrypt
Zagórze - zamek Grodno - Wieża Bramna - projekt budowlany
BIURO PROJEKTÓW I EKSPERTYZ CCI Sp. z o. o., ul. Robotnicza 69, 55-095 Mirków-Długołęka www.cci.com.pl; tel. (71)34 678 29, fax (71)34 678 31; e-mail: [email protected] PROJEKT BUDOWLANO-KONSERWATORSKI REMONTU KONSTRUKCJI ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW ZAMKU GRODNO W ZAGÓRZU ŚLĄSKIM TOM II WIEśA BRAMNA INWESTOR: GMINA WALIM UL. BOCZNA 9 58-320 WALIM OBIEKT: WIEśA BRAMNA ADRES: DZ. NR: 89, AM2, OBRĘB ZAGÓRZE ŚLĄSKIE 58-321 WALIM Niniejszy projekt został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. imię i nazwisko Architektura projektant: mgr inŜ. arch. Magdalena Wankowska data Grudzień 2012r. upr. 43/06/DOIA sprawdzający: mgr inŜ. arch. Ryszard Wankowski upr. 18/07/DOIA Konstrukcja projektant: mgr inŜ. Adam Marek upr. 123/DOŚ/03 asystent projektanta: mgr inŜ. Marta Tomaszewska-Marek mgr inŜ. Ryszard Miśków sprawdzający: prof. dr hab. inŜ. Jerzy Jasieńko upr. 59/86/UW Wrocław - Długołęka, grudzień 2012r. podpis i pieczęć 2 OŚWIADCZENIE Oświadcza się, Ŝe załączony projekt budowlany jest sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej /art. 20 ust. 4 Ustawy Prawo Budowlane z późniejszymi zmianami/ ARCHITEKTURA PROJEKTANT mgr inŜ. arch. Magdalena Wankowska upr.43/06/DOIA ARCHITEKTURA SPRAWDZAJĄCY mgr inŜ. arch. Ryszard Wankowski upr. 18/07/DOIA KONSTRUKCJA PROJEKTANT mgr inŜ. Adam Marek upr.123/DOŚ/03 KONSTRUKCJA SPRAWDZAJĄCY prof. dr hab. inŜ. Jerzy Jasieńko upr. 59/86/UW Wrocław - Długołęka, grudzień 2012r. 3 Spis zawartości projektu: CZĘŚĆ OPISOWA 1. PODSTAWA OPRACOWANIA. 2. PRZEDMIOT, CEL I ZAKRES OPRACOWANIA. 3. OPIS STANU ISTNIEJACEGO 3.1. LOKALIZACJA I OPIS OGÓLNY (na podstawie [2]) 3.2. CHARAKTERYSTYKA TERENU 3.3. ZAGROśENIA DLA ŚRODOWISKA I ODDZIAŁYWANIE NA OTOCZENIE INWESTYCJI 3.4. PODSTAWOWE PARAMETRY 3.5. OCENA TECHNICZNA 4. ZAKRES PROJEKTOWANYCH PRAC REMONTOWYCH 4.1 MontaŜ ściągów obwodowych 4.2 MontaŜ ściągów w obszarze przejazdu 4.3 Naprawa powierzchni murów nietynkowanych oraz elementów kamieniarskich: 4.4 Naprawa powierzchni murów tynkowanych 4.5 Naprawa sklepienia i stropu nad przejazdem bramnym: 4.6 Wymiana pokrycia dachowego 4.7 Impregnacja pokrycia z gontów łupanych: 4.8 Rynny 4.9 Stolarka okienna i drzwiowa: 4.10 Nawierzchnia przejazdu: 4.11 Schody 4.12 Balustrady 4.13 Balkon 4.14 Portal wejściowy: 4.15 Instalacje: 5. KOLEJNOŚĆ WYKONYWANIA PRAC 6. ETAPOWANIE PRAC 7. ZABEZPIECZENIA BHP I PRZECIWPOśAROWE 8. ZALECENIA OGÓLNE INFORMACJA DOTYCZĄCA BIOZ 1. Zakres robót oraz kolejność realizacji prac. 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. 3. Wykaz elementów zagospodarowania, które mogą stanowić zagroŜenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. 4. Przewidywane zagroŜenia występujące podczas realizacji robót. 5. Środki bezpieczeństwa zastosowane na placu budowy oraz w strefach niebezpiecznych i ich pobliŜu. 6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom 7. Informacje o wydzieleniu i oznakowaniu miejsc prowadzonych prac budowlanych. CZĘŚĆ RYSUNKOWA K-1 Plan sytuacyjny K-2 Elewacja południowa K-3 Elewacja zachodnia K-4 Elewacja północna K-5 Elewacja wschodnia K-6 Przekrój A-A K-7 Rzut piętra K-8 Szczegół kotwienia ściągów obwodowych skala 1:1000 skala 1:50 skala 1:50 skala 1:50 skala 1:50 skala 1:50 skala 1:50 skala 1:10 4 CZĘŚĆ OPISOWA 1. PODSTAWA OPRACOWANIA. - Zlecenie Inwestora. - Inwentaryzacja budowlana opracowana w 2012r przez CCI Sp. z o.o. - [1] „Ekspertyza o stanie technicznym i przyczynach uszkodzeń wraz z programem naprawczym zamku Grodno z XIII wieku w Zagórzu Śląskim” opracowana w 2009r, autor: dr inŜ. Lech J. Engel. - [2] Dokumentacja archiwalna – Archiwum Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Wałbrzychu. - [3] Winniczek W., „Wytyczne w sprawie opracowania ekspertyz techniczno-ekonomicznych i przeglądów sprawności technicznej budynków mieszkalnych”, CUTOB PZITB, Warszawa-Wrocław 1986. - Wizje lokalne. - Informacje uzyskane od Inwestora. 2. PRZEDMIOT, CEL I ZAKRES OPRACOWANIA. 2.1. Przedmiotem projektu jest remont Dawnej Bastei Wschodniej (tzw. grzybek). 2.2. Celem opracowania jest zaprojektowanie remontu tak, aby: - nie dopuścić do wystąpienia zagroŜeń. - powstrzymać postępujące procesy niszczenia, - przedłuŜyć i zapewnić bezpieczną eksploatację budynku, przy przestrzeganiu generalnej zasady: - maksymalnie zachować istniejącą substancję zabytkową obiektu. 2.3. Zakres opracowania obejmuje całość prac konstrukcyjnych niezbędnych do wykonania. 3. OPIS STANU ISTNIEJACEGO 3.1. LOKALIZACJA I OPIS OGÓLNY (na podstawie [2]) Zamek Grodno połoŜony jest w północnej części Gór Sowich, w powiecie wałbrzyskim, gmina Walim, miejscowość Zagórze Śląskie, działka nr 89 AM2 obręb Zagórze Śląskie, na wysokości ok. 450 m npm. Początki zamku sięgają końca XIII wieku, kiedy został wzniesiony przez Bolka I. Obecny gotycki zamek powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Wybudowany został na planie wieloboku z dwoma budynkami mieszkalnymi, wieŜą w części północno–wschodniej oraz bramą w ścianie południowej. W XVI wieku gotycka część zamku została ufortyfikowana, wzniesiono przedbramie i wieŜę bramną, nadbudowano i połączono budynki mieszkalne, zwieńczono hełmem wieŜę. Na północy powstał drugi dziedziniec, trzeci na osi wjazdowej oraz budynek bramny, które otaczały mury z bastejami zwieńczone attyką. Zamek został częściowo zniszczony przez Szwedów w czasie wojny trzydziestoletniej. Zniszczenie zamku podczas najazdu szwedzkiego zapoczątkowało powolną dewastację zamku oraz utratę pierwotnego charakteru. W końcu XIX i na początku XX wieku przeprowadzono prace konserwatorskie i adaptacyjne zmieniające częściowo oblicze podzamcza. Po drugiej wojnie światowej opiekę nad zamkiem przejęło Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, natomiast w 1950 roku przeszło w ręce nowo utworzonego Polskiego Towarzystwa Turystyczno–Krajoznawczego. W latach 1984 – 1985 przystąpiono do generalnego remontu zamku. ZałoŜenie zamkowe udostępnione jest dla osób zwiedzających. Budynek wieŜy bramnej jest częścią zamku górnego. Jest to wieŜa wolnostojąca, dwukondygnacyjna, z bramą przejazdową na parterze. Pierwsze piętro dostępne z zewnętrznych schodów. 3.2. CHARAKTERYSTYKA TERENU Obiekt znajduje się na terenie o rzędnych ok. 450 m npm. Dojazd do działki wyłącznie dla obsługi obiektu drogą gruntową z drogi powiatowej poprzez działkę nr 82/322. Wokół działki teren górzysty. Wejście główne na teren zespołu usytuowane jest w ścianie zachodniej i przechodzi przez budynek bramny. Teren zapewnia minimalną przestrzeń i infrastrukturę do realizacji zaplanowanych prac oraz organizację placu na składowanie materiałów z rozbiórki. 3.3. ZAGROśENIA DLA ŚRODOWISKA I ODDZIAŁYWANIE NA OTOCZENIE INWESTYCJI Prace remontowe nie mają negatywnego wpływu na środowisko. Prace remontowe nie mają negatywnego wpływu na sąsiadujące działki. Opracowywany teren (działka nr 89) jest otoczona przez działkę nr 88/322 będącą w zarządzie Lasów Państwowych: 3.4. PODSTAWOWE PARAMETRY powierzchnia działki : 6219 m2 5 powierzchnia zabudowy 104 m2 3.5. OCENA TECHNICZNA W wyniku przeprowadzonych wizji lokalnych dokonano oceny aktualnego stanu technicznego poszczególnych elementów konstrukcyjnych obiektu. Rezultaty opisano poniŜej. Stan techniczny poszczególnych elementów budynków oceniano zgodnie z klasyfikacją przedstawioną w [3]. Wg tej klasyfikacji wyróŜnia się pięć następujących stanów zachowania elementów: - stan dobry – stopień zuŜycia elementu 0-15 %, - stan zadowalający – stopień zuŜycia elementu 16-30 %, - stan średni – stopień zuŜycia elementu 31-50 %, - stan lichy (nieodpowiedni) – stopień zuŜycia elementu 51-70 %, - stan zły – stopień zuŜycia elementu 71-100 %. Wg powyŜszego stwierdzono: - Drewniana konstrukcja dachu w stanie średnim, pokrycie dachowe w stanie złym. - Drewniana konstrukcja stropu nad parterem w stanie średnim - liczne deformacje posadzki drewnianej. - Drewniana podłoga w pomieszczeniu na parterze w stanie złym. - Sklepienia nad przejazdem w stanie złym - liczne pęknięcia i deformacje. - Mury kamienne niŜszych kondygnacji w stanie lichym - liczne ubytki, odspojenie, pęknięcia, zawilgocenie. - Mury ceglane wyŜszej kondygnacji w stanie lichym - deformacje i pęknięcia, zawilgocenie - Tynki, detale kamieniarskie w stanie złym - Nawierzchnia przejazdu, podejścia, schody w stanie złym – liczne deformacje i ubytki 4. ZAKRES PROJEKTOWANYCH PRAC REMONTOWYCH 4.1 MontaŜ ściągów obwodowych: - Kotwienie ścian wykonać od strony zewnętrznej, w wyciętych bruzdach prętami stalowymi ø24 (St3S) zamocowanymi w blachach oporowych 16x200x400 mm i napinanymi nakrętkami M24 na końcach. Blachy oporowe łączyć stalowymi elementami, za pośrednictwem spawania tak, aby kotwienie spinało wokół cały budynek, - Bruzdę wykonać obwodowo na głębokość 14cm i wysokość około 8cm w zaleŜności od układu kamienia. Bruzdy po napięciu prętów zabetonować betonem B15. Bruzda powinna zapewnić przeprowadzenie pręta bez zagięć wraz z moŜliwością wykształcenia otuliny min 2,5cm. - Blachy oporowe zakładać w wyciętych wnękach, na świeŜej zaprawie cementowej klasy M5, wyciskanej z pod blachy przy napinaniu kotw. Wnęki zabetonować. 4.2 MontaŜ ściągów w obszarze przejazdu: - NaleŜy wykonać dwa ściągi gurtów sklepień przejazdu z prętów kwadratowych 25x25mm ze stali 18G2. Pręty na obu końcach naleŜy wkleić w mur w przygotowane otwory, na głębokość 120cm. Wklejenie wykonać z zastosowaniem kompozycji epoksydowej: - epidian 5 100 części wagowo - mączka kwarcowa 50 " " - plastyfikator – ftalan dwubutylu 5 " " - utwardzacz Z-1 11 " " - Pręty łączyć w środku odległości śrubą rzymską spawaną. Elementy stalowe zabezpieczyć antykorozyjnie farbą podkładową Tikkurila Temaprime AB (40 µm) i nawierzchniową Temalac AB 50 (80 µm) w kolorze czarnym. Naciąg śruby rzymskiej wykonać po całkowitym związaniu kompozycji epoksydowej. - Wstępny naciąg ściągów wykonać dopiero po zakończeniu prac związanych ze wzmocnieniem powierzchni sklepienia. Naciąg wykonać z siłą 20 kN (tj. ok. 30% szacowanej siły rozporu sklepień). 4.3 Naprawa powierzchni murów nietynkowanych oraz elementów kamieniarskich: Przewiduje się następujące prace mające na celu przywrócenie pierwotnej estetyki obiektu: - przemurowania. Ubytki przemurować cegłą lub kamieniem o strukturze jak oryginalny (wykorzystać zmagazynowany materiał z rozbiórki). Jako zaprawę naprawczą zastosować odporny na siarczany i paroprzepuszczalny szlam Cerinol TM+Eurolan Hl (Weber Deitermann) lub szlam Aida Sulfatexschlamme (Remmers) zmieszany z piaskiem 1:1. Przemurować naleŜy takŜe luźne fragmenty korony murów, kamiennych balustrad i konstrukcji wsporczych. 6 - iniekcja. Fragmenty murów, których struktura pozostała zwarta mimo znacznego wypłukania spoin, a takŜe wszelkie szczeliny, pęknięcia i zarysowania naleŜy iniektować płynną, odporną na siarczany masą do wypełniania otworów Cerinol BSP (Weber Deitermann) lub dwuskładnikową suspensją cementową Aida Iniektionsleim (Remmers). Szczeliny przewodzące wodę iniektować 1-komponentowa Ŝywicą na bazie poliuretanolu Eurolan FK injekt2 (Weber Deitermann). Znaczące pęknięcia wypełnić wprowadzaną pod ciśnieniem kompozycją epoksydową o składzie: - epidian 5 100 części wagowo - mączka kwarcowa 50 " " - plastyfikator – ftalan dwubutylu 5 " " - utwardzacz Z-1 11 " " -spoinowanie. Spoinowanie wykonać zaprawą szlamową Aida Sulfatexschlamme (Remmers) zmieszaną z piaskiem 1:1 lub Cerinol F20 (Weber Deitermann). -hydrofobizacja Powierzchnię murów naleŜy hydrofobizować wodnym impregnatem jednoskładnikowym Funcosil WS (Remmers) lub środkiem impregnacyjnym na bazie siloksanu Deiterol S (Weber Deitermann). -czyszczenie Wykwity wapienne: nawarstwienia węglanu wapnia usunąć mechanicznie, pozostałości usunąć chemicznie preparatami Alkutex Klinkerreinigerpaste A.AC Klinkerreiniger (0.2 - 0.4 kg/m2) + Algarin Betonlöser II - 10-15%, w razie potrzeby powtarzać kilkakrotnie, zmywać ciśnieniowo gorącą wodą. Zabrudzenia biologiczne: -nasączać preparatem Alkutex BFA Entferner w ilości do 0.4 l/m2, pozostawić na kilka godzin, następnie usunąć szczotkami oraz ciśnieniowo. Ciemne zabrudzenia piaskowca: -nanieść pastę Alkutex Fassadenreinigerpaste w ilości 0.1 - 0.3 kg/m2, po 10-15 minutach zmyć gorącą wodą pod ciśnieniem. - ubytki piaskowca -wypełnienie przestrzeni: zaprawy w kolorze piaskowca Funcosil Resauriermörtel 1.8 kg/l, dobór koloru po wyczyszczeniu, -dla większych ubytków stosować podkład Funcosil Grundiermörtel. -pęknięcia piaskowca – sklejenia -Ŝywicą o niskiej lepkości Viscacid - Injektionsharz, 1.5 kg/l, 0.5 kg/mb rysy. - wzmocnienie piaskowca -powierzchnie „piaszczące” nasączyć preparatem Funcosil Steinfestiger 300. 4.4 Naprawa powierzchni murów tynkowanych: - roboty przygotowawcze – usunąć tynk odspojony, odbić tynk odseparowany ( zachowanie i konserwacja maksymalnej ilości istniejących tynków, - umyć ściany wodą pod ciśnieniem, - przeprowadzić zabiegi odsalające i odgrzybiające, - uzupełnić i scalić tynki: tynki renowacyjne wykonywane ręcznie, profile ciągnione, - zagruntować tynki, - malować ściany farbami, np. KEIM, 4.5 Naprawa sklepienia i stropu nad przejazdem bramnym: - Sklepienie naleŜy odsłonić poprzez skucie tynków od dołu oraz demontaŜ elementów stropu drewnianego oraz zasypek od góry. - Posadzkę drewnianą stropu zdemontować, odsłonić wszystkie elementy drewniane stropu wraz z oparciem belek stropowych. - Wykonać wymianę elementów drewnianych uszkodzonych na nowe o identycznym przekroju. W przypadku zniszczenia tylko końców elementów dokonać sztukowania w miejscu poraŜenia. Sztukowane 7 fragmenty łączyć stosując połączenia zakładowe z dodatkowymi nakładkami bocznymi, skręcane śrubami i pierścieniami GEKA. - Wszystkie elementy oczyścić, uszkodzone powierzchniowo szczotkować stalowymi szczotkami, następnie impregnować metoda smarowania preparatem Fobos M-4. - Zasypki sklepienia zdejmować oraz układać w sposób równomierny, aby nie dopuścić do nierównomiernego obciąŜenia sklepienia. - Powierzchnię sklepienie oczyścić, pęknięcia przedmuchać spręŜonym powietrzem. - Następnie pęknięcia wypełnić kompozycją epoksydową na bazie Epidianu 5. - śeby uniknąć wycieków Ŝywicy od dołu, naleŜy uszczelnić pęknięcia kitem grafitowym. - Po zakończeniu prac związanych z remontem konstrukcji sklepienie i stropu, w tym takŜe montaŜu ściągów stalowych, naleŜy wykonać tynki renowacyjne, od góry nowe zasypki oraz nową podłogę drewnianą. W miarę moŜliwości wykorzystać elementy z demontaŜu o dobrym stanie technicznym. 4.6 Wymiana pokrycia dachowego: - Istniejące pokrycie dachowe naleŜy zdemontować w całości wraz z łaceniem, na wypadek opadów deszczu podczas przerw roboczych dach zabezpieczać tymczasowo grubymi foliami – nie dopuszcza się do prowadzenia prac podczas opadów. - Odsłonić od góry wszystkie warstwy do wewnętrznej podbitki drewnianej. - Ocenić stan techniczny elementów drewnianych konstrukcyjnych. - Uszkodzone elementy wymienić w całości lub w części z zastosowaniem drewna klasy C30 impregnowanego preparatem trójfunkcyjnym, o przekrojach identycznych z istniejącymi. - W przypadku poraŜenia końcówek elementów, wymianę naleŜy wykonać poprzez sztukowanie z zastosowaniem połączenia z nakładkami bocznymi wg załączonych schematów. - Elementy konstrukcyjne kwalifikujące się do zachowania naleŜy oczyścić przy pomocy szczotek stalowych i zaimpregnować preparatem Fobos M-4 poprzez smarowanie pędzlem. - NaleŜy wykonać profile zdobień końcówek elementów i odtworzyć identyczne w nowo wbudowywanych elementach. - Istniejące krokwie naleŜy wzmocnić poprzez nabicie desek gr. 32mm do bocznych powierzchni. - Dokonać naprawy połączeń elementów uzupełniając luzy poprzez flekowanie lub skręcenie śrubami M12. - Powierzchnie w miejscach przycięć na budowie dodatkowo impregnować poprzez smarowanie preparatem Fobos M-4. - Murłaty skotwić w murze, przewiercając od góry i wklejając pręty gwintowane M12 z zastosowaniem kompozycji epoksydowej na bazie Epidianu 5. - Deskowanie wewnętrzne zabezpieczyć poprzez ułoŜenie folii budowlanej paroizolacyjnej. - Na deskowaniu wewnętrznym ułoŜyć warstwę izolacji termicznej gr. 15cm z wełny mineralnej. - Powierzchnie krokwi wyrównać poprzez nabicie kontrłat profilujących. - Następnie ułoŜyć pokrycie płytą OSB gr. 22mm wraz z wykonaniem izolacji z warstwy papy SBS mocowanej mechanicznie. - Na deskowaniu OSB ułoŜyć kontrłaty i łaty pod pokrycie z gontu o przekroju 3x4cm w rozstawie 24cm. - UłoŜyć pokrycie z gontu łupanego, modrzewiowego, w układzie dwuwarstwowym, o długości gontu 50cm. - Gonty montować z zastosowaniem gwoździ karbowanych, długości min 50mm, ze stali nierdzewnej. - Gonty powinny zostać osuszone do uzyskania wilgotności nie większej niŜ 23% oraz zostać poddane przed wbudowaniem impregnacji ciśnieniowej, - Gonty nie powinny zawierać sęków, ewentualne zastosowanie gontów z sękami wymaga zgody inwestora i projektanta, - W kalenicy zachować przestrzeń wentylacyjną przestrzeń pod gontem o przekroju minimum 50cm2/mb kalenicy. - Pokrycie dachowe naleŜy scalić kolorystycznie z widocznymi elewacyjnie elementami konstrukcji drewnianej. - W wiązarach szczytowych wykonać deskowanie maskujące krawędź pokrycia dachowego. 4.7 Impregnacja pokrycia z gontów łupanych: - NaleŜy przeprowadzić scalenie kolorystyczne z uŜyciem preparatu firmy Tikkurila Tikkurila Valtti Base New (1x) oraz Tikkurila Valtti Complete (2x), kolorem dobranym do pokrycia dachowego sąsiadującego budynku bramnego. - Preparaty nakładać tradycyjną metodą malowania pędzlem, korzystając z drabin sznurowych. Prace o najlepiej wykonać w okresie letnim, przy temperaturze około 20 C i wilgotności powietrza do 65%. 8 - Dopuszcza się zastosowanie innych preparatów impregnacyjnych o analogicznych właściwościach, po uzgodnieniu z projektantem. 4.8 Rynny: - W obiekcie nie przewiduje się odprowadzenia wód opadowych z dachów z zastosowaniem dodatkowych poza istniejącymi rynnami. - Rynnę przy połaci zachodniej niŜszego dachu naleŜy wymienić. Wykonać rynnę średnicy 10cm z blachy tytanowo cynkowej matowej grubości 0,6mm wraz z nową rurą spustową oraz nowymi uchwytami. 4.9 Stolarka okienna i drzwiowa: - Istniejącą stolarkę okienną i drzwiową naleŜy poddać konserwacji. - Zakres prac powinien zawierać: oczyszczenie elementów drewnianych, uzupełnienie brakujących elementów, usunięcie deformacji, wymianę uszkodzonych elementów, uzupełnienie i wymianę szklenia, scalenie kolorystyczne, poprawne osadzenie przywracające funkcjonalność. - Dopuszcza się demontaŜ stolarki na czas konserwacji z zachowaniem szczególnej ostroŜności minimalizującej ewentualne zniszczenia. - W wszystkich oknach naleŜy przywrócić podziały na wzór istniejącej i dominującej geometrii. 4.10 Nawierzchnia przejazdu: - NaleŜy skuć wszystkie warstwy betonu i zapraw, oczyścić elementy piaskowcowe i ceglane oraz poddać konserwacji zgodnie z wytycznymi zawartymi w opisie napraw kamieniarskich. - Nawierzchnię naleŜy częściowo rozebrać z zachowaniem materiału rozbiórkowego do ponownego wykorzystania. Rozbierać naleŜy fragmenty o największej deformacji w uzgodnieniu z projektantem. - Następnie z materiału rozbiórkowego naleŜy ponownie ułoŜyć nawierzchnię na zagęszczonej podsypce piaskowej. - NaleŜy uzupełnić i ponownie wyprofilować przywracając sprawność ścieków ulicznych z kostki kamiennej. 4.11 Schody: - Istniejące schody wykonane z piaskowca naleŜy poddać konserwacji zgodnie z wytycznymi zawartymi w opisie napraw kamieniarskich. - Ostatni stopień schodów naleŜy rozebrać z zachowaniem materiału rozbiórkowego. Po zakończeniu prac związanych z wykonaniem ściągów obwodowych, stopień naleŜy odtworzyć w pierwotnej formie. - Dolną partię schodów i pochylnię naleŜy pozostawić jako betonowe. Oczyścić z zastosowaniem Alkutex Fassadenreinigerpaste (Remmers), spłukiwać gorącą wodą. Powierzchnie wzmocnić poprzez nasączenie preparatem Funcosil Steinfestiger 300 a następnie naleŜy hydrofobizować wodnym impregnatem jednoskładnikowym Funcosil WS (Remmers) - Ścianę boczną schodów naleŜy oczyścić z resztek zapraw i tynków następnie wykonać nowe tynki renowacyjne. 4.12 Balustrady: - Blaustrady schodów i muru zachodniego naleŜy częściowo zdemontować a następnie wykonać z analogicznych do istniejących przekrojów prętów, jednak o zmodyfikowanej geometrii. - Słupki balustrady wykonać z elementów stalowych, kwadratowych identycznych z istniejącymi ale o zwiększonej ze względu na wymogi bezpieczeństwa wysokości. - Pochwyt balustrady przewiduje się na wysokości 1,1m od poziomu nawierzchni pochylni i schodów. - Dodatkowo naleŜy wykształcić poprzeczki z prętów kwadratowych 1,5x1,5cm zagęszczające prześwity do wysokości 20cm. - Wykorzystywane istniejące elementy naleŜy oczyścić strumieniowo-ściernie a następnie zabezpieczyć antykorozyjnie farbą podkładową Tikkurila Temaprime AB (40 µm) i nawierzchniową Temalac AB 50 (80 µm) w kolorze czarnym. 4.13 Balkon: - konstrukcję stalową oczyścić strumieniowo-ściernie i zabezpieczyć antykorozyjnie farbą podkładową Tikkurila Temaprime AB (40 µm) i nawierzchniową Temalac AB 50 (80 µm) w kolorze czarnym - elementy zdeformowane wymienić na nowe. - wykonać podłogę z desek. 9 - balkon zabezpieczyć przed dostępem osób nieupowaŜnionych, dopuszcza się dostęp wyłącznie w celach techniczno-rewizyjnych. 4.14 Portal wejściowy: - Opracowanie nie obejmuje zakresem prac związanych z renowacją kamiennego portalu wejściowego, gdyŜ wymagane jest tu opracowanie szczegółowego programu konserwatorskiego. NaleŜy jednak bezwzględnie zabezpieczyć istniejąca konstrukcję na czas wykonywania innych prac remontowych przed uszkodzeniem jak i zabrudzeniem. Wszystkie elementy portalu naleŜy owinąć folią paroprzepuszczalną wypełniając miękkim materiałem części naraŜone na ewentualne uszkodzenia mechaniczne. 4.15 Instalacje: - Obiekt naleŜy wyposaŜyć w instalację odgromową na etapie prac związanych z wymianą pokrycia dachowego. W trakcie dalszych prac remontowych instalacja musi być sprawna. - Nie przewiduje się ingerencji w pozostałe instalacje budynku. Jednak podczas prac remontowych naleŜy przestrzegać zasad BHP w zakresie zabezpieczenia istniejącej instalacji, oraz nie dopuścić do jej uszkodzenia. 5. KOLEJNOŚĆ WYKONYWANIA PRAC Prace remontowe naleŜy wykonać w następującej kolejności: - remont dachu, wymiana pokrycia dachowego, wykonanie instalacji odgromowej - wykonanie ściągów obwodowych, - remont stropów drewnianych nad parterem, remont sklepień nad przejazdem - remont ścian - remont schodów, nawierzchni przejazdu, balustrad - remont stolarki okiennej i drzwiowej 6. ETAPOWANIE PRAC Istnieje moŜliwość etapowania prac, co mogą wymusić posiadane przez Inwestora środki finansowe, przy czym w pierwszym etapie muszą być wykonane prace związane z remontem więźby dachowej, instalacją odgromową oraz stabilizacją konstrukcji sklepień przejazdu. 7. ZABEZPIECZENIA BHP I PRZECIWPOśAROWE 7.1. Na czas remontu naleŜy ogrodzić i uniedostępnić osobom postronnym teren wokół Wiezy Bramnej, na odległość zapewniającą bezpieczeństwo w trakcie prowadzenia prac. Przejście przez WieŜę Bramną w parterze do Zamku naleŜy, na czas prowadzenia prac remontowych, zabezpieczyć zadaszeniem z elementów drewnianych, wykonanym tak, aby zapewnić bezpieczeństwo osób przechodzących. 7.2. Wszelkie prace naleŜy prowadzić zgodnie z obowiązującymi przepisami przeciwpoŜarowymi oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Wszystkie elementy drewniane istniejące i nowo wbudowane, po impregnacji środkami przeciw biokorozji naleŜy zabezpieczyć środkami ognioochronnymi, do stopnia nie rozprzestrzeniania ognia. 7.3. Miejsce prac, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku zabezpieczyć rusztowaniami stalowymi. Zatrudnić wyłącznie pracowników mających dopuszczenie do pracy na wysokości. Zabezpieczyć pracujących na wysokości szelkami bezpieczeństwa i linkami mocowanymi do trwałych elementów konstrukcyjnych. 7.4. Z uwagi na drewniane elementy konstrukcji budynku (dach, stropy) nie dopuszcza się do spawania wewnątrz budynku oraz do uŜywania narzędzi które powodują iskrzenie. Wszelkie prace spawalnicze oraz powodujące iskrzenie naleŜy wykonać w warsztacie, lub na zewnątrz budynku w odległości zapewniającej bezpieczeństwo. Miejsce prowadzenia prac spawalniczych poza budynkiem naleŜy zabezpieczyć sprzętem gaśniczym: - wiadro z wodą do gaszenia elektrod, - gaśnica proszkowa o ładunku 6 kG, - koc gaśniczy. 7.5. Wewnątrz budynku na czas prowadzenia prac oraz na czas eksploatacji naleŜy rozmieścić gaśnice proszkowe o ładunku nie mniejszym niŜ 2 kG, w ilości zgodnej z przepisami. 10 8. ZALECENIA OGÓLNE 8.1. UŜyte do remontu drewno musi być całkowicie suche, sezonowane, (o wilgotności nie przekraczającej 12%). UŜycie drewna wilgotnego jest niedopuszczalne, gdyŜ po wyschnięciu spowoduje wystąpienie luzów (szczelin) w węzłach, brak współpracy między elementami oraz odkształcenia konstrukcji. 8.2. Zaprojektowane prace jako trudne i odpowiedzialne muszą być wykonane przez przedsiębiorstwo wyspecjalizowane w pracach konserwatorskich, oraz w pracach ciesielskich, zatrudniające wysokiej klasy pracowników i mające udokumentowane osiągnięcia w dziedzinie konserwacji. Prace winien prowadzić inŜynier uprawniony kierownik robót. Prace wymagają stałego nadzoru inwestorskiego oraz stałego nadzoru autorskiego. 8.3. Nie dopuszcza się do wprowadzenia w trakcie remontu jakichkolwiek zmian w stosunku do projektu, bez zgody autora projektu. 11 BIURO PROJEKTÓW I EKSPERTYZ CCI Sp. z o. o., ul. Robotnicza 69, 55-095 Mirków-Długołęka www.cci.com.pl; tel. (71)34 678 29, fax (71)34 678 31; e-mail: [email protected] INFORMACJA DOTYCZĄCA BIOZ REMONTU KONSTRUKCJI ZABYTKOWYCH OBIEKTÓW ZAMKU GRODNO W ZAGÓRZU ŚLĄSKIM TOM II WIEśA BRAMNA INWESTOR: GMINA WALIM UL. BOCZNA 9 58-320 WALIM OBIEKT: WIEśA BRAMNA ADRES: DZ. NR: 89, AM2, OBRĘB ZAGÓRZE ŚLĄSKIE 58-321 WALIM imię i nazwisko Opracował: mgr inŜ. Adam Marek data grudzień 2012r. upr. 123/DOŚ/03 ul. Pugeta 28/1 51-628 Wrocław Wrocław - Długołęka, grudzień 2012r. podpis i pieczęć 12 Podstawa opracowania: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003r. z późniejszymi zmianami. 8. Zakres robót oraz kolejność realizacji prac. 1. Przygotowanie placu budowy, wytyczenie i ustawienie ogrodzenia, oznakowanie stref niebezpiecznych, ustawienie tablic informacyjnych, odłączenie i kontrola istniejących mediów. 2. Remont dachu, wymiana pokrycia dachowego, wykonanie instalacji odgromowej 3. Wykonanie ściągów obwodowych, 4. Remont stropów drewnianych nad parterem, remont sklepień nad przejazdem 5. Remont ścian 6. Remont schodów, nawierzchni przejazdu, balustrad 7. Remont stolarki okiennej i drzwiowej 8. Porządkowanie placu budowy, wywóz materiałów z rozbiórki. 9. Zamknięcie placu budowy, demontaŜ ogrodzeń. 9. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. - Zamek górny, tzw. wysoki - WieŜa bramna - Budynek bramny z pomostem - Budynek tzw. łącznika - Baszta naroŜna południowo-zachodnia - Basteja wschodnia - Mury obronne z bastejami 10. Wykaz elementów zagospodarowania, które mogą stanowić zagroŜenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. - znaczne róŜnice terenu w związku z lokalizacją na szczycie wzniesienia górskiego 11. Przewidywane zagroŜenia występujące podczas realizacji robót. - zagroŜenie upadkiem z wysokości. - zagroŜenie urazem od przedmiotów spadających z wysokości. - zagroŜenie zatrucia oraz poparzeń lub podraŜnień skóry i oczu, - okaleczenie mechanicznymi urządzeniami ręcznymi. - zagroŜenie urazem od pracujących środków transportu (przejechanie, przygniecenie). Część z tych zagroŜeń występuje łącznie. Wszyscy pracownicy firmy wykonawczej powinni posiadać niezbędne przeszkolenie BHP. Dodatkowo przed przystąpieniem do poszczególnych robót powinni otrzymać dokładne instrukcje od kierownika budowy lub wyznaczonego kierownika robót, odnośnie bezpiecznego sposobu realizacji robót. Kierownik budowy winien przeprowadzić instruktaŜ pracowników, w tym: - określić zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagroŜenia, - poinformować o konieczności stosowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej, zabezpieczających przed skutkiem zagroŜeń, - określić sposób przechowywania i przemieszczania materiałów, wyrobów, substancji oraz preparatów na terenie budowy, Po zapoznaniu się z przepisami i zasadami bezpiecznego wykonywania robót pracownicy powinni potwierdzić pisemnie, iŜ zostali do tych odpowiednio przygotowani. 12. Środki bezpieczeństwa zastosowane na placu budowy oraz w strefach niebezpiecznych i ich pobliŜu. - przeszkolenie na stanowisku pracy. - waŜne zaświadczenia lekarskie. - wykonywanie prac pod nadzorem. - obsługa maszyn, urządzeń i sprzętu specjalistycznego przez osoby przeszkolone i uprawnione. - wyposaŜenie pracowników w sprawny i sprawdzony sprzęt ochronny, ochrony osobistej (w tym szelki bezpieczeństwa i hełmy) i inny konieczny przy danych warunkach pracy. - prowadzenie budowy w sposób określony przepisami, normami, instrukcjami, harmonogramami itp. - właściwe oznakowanie miejsc pracy. - zastosowanie oznakowania informacyjnego i ostrzegawczego. - oznaczenie stref niebezpiecznych. - wyznaczenie stanowisk pracy sprzętu i ludzi. 13 - wyznaczenie miejsc bieŜącego składowania materiałów. - stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. - nadzór kierownika budowy lub brygadzisty. - wydzielenie dróg ewakuacyjnych. - zastosowanie dodatkowych indywidualnych środków bezpieczeństwa (hełmy ochronne, okulary i maski ochronne, obuwie ochronne i robocze, ochrona na uszy, ubranie ochronne stosowne do wykonywanych prac) 13. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom - roboty dachowe (zagroŜenie upadkiem ludzi i przedmiotów z wysokości) – pracownicy zatrudnieni przy pracach dachowych powinni być zabezpieczeni szelkami bezpieczeństwa, przymocowanymi do kotew zamocowanych w głównych elementach konstrukcji więźby dachowej. Obszar na którym prowadzone będą roboty naleŜy ogrodzić i oznakować tablicami ostrzegawczymi. W swym najmniejszym wymiarze liniowym liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, strefa niebezpieczna nie moŜe wynosić mniej niŜ 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niŜ 6 m. Strefa niebezpieczna moŜe być zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów. Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej zabezpiecza się daszkami ochronnymi. Daszki ochronne powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niŜ 2,4 m nad terenem w najniŜszym miejscu i być nachylone pod kątem 45° w kierunku źródła zagroŜenia. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające przedmioty. W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka ochronnego wynosi co najmniej o 0,5 m więcej z kaŜdej strony niŜ szerokość przejścia lub przejazdu. - roboty elewacyjne (zagroŜenie upadkiem ludzi i przedmiotów z wysokości) – konieczny montaŜ rusztowań o wysokości ok. 6m. Przed montaŜem i demontaŜem rusztowań naleŜy wyznaczyć i ogrodzić strefę niebezpieczną. Rusztowania naleŜy zabezpieczyć przed upadkiem osób i przedmiotów balustradą, deskami krawęŜnikowymi i siatkami ochronnymi. NaleŜy wykonać daszki ochronne na wysokości nie o mniejszej niŜ 2,4m nad terenem nachylone pod kątem 45 w kierunku źródła zagroŜenia, - roboty impregnacyjne oraz z innymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi (zagroŜenie zatrucia oraz poparzeń lub podraŜnień skóry i oczu) – roboty impregnacyjne oraz z innymi substancjami chemicznymi stanowiącymi zagroŜenie dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzi powinny być prowadzone z uwzględnieniem instrukcji producenta środków słuŜących do wykonywania tych robót. Zaleca się noszenie w czasie pracy rękawic, maski i okularów ochronnych. Teren, na którym będą prowadzone takie roboty odpowiednio oznakowuje się. W miejscach wykonywania tego typu robót niedopuszczalne jest uŜywanie otwartego ognia, palenie tytoniu oraz spoŜywanie posiłków, a niezwłocznie pod zakończeniu robót oraz w przerwach na posiłki osobom wykonującym roboty naleŜy umoŜliwić umycie się ciepłą wodą i korzystanie ze środków higieny osobistej. Roboty te powinny być wykonywane przez osoby posiadające orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy z substancjami i preparatami chemicznymi. - roboty z uŜyciem elektronarzędzi (zagroŜenie poraŜenia prądem) – uŜywać sprzętu i narzędzi sprawnych, posiadających odpowiednie i aktualne atesty i dopuszczenia do stosowania. 14. Informacje o wydzieleniu i oznakowaniu miejsc prowadzonych prac budowlanych. Teren prac budowlanych ogrodzić i ustawić tablice ostrzegawcze: - Uwaga prace na wysokości. - Uwaga teren budowy, wstęp wzbroniony. - Uwaga prace rozbiórkowe. Plac budowy musi być wygrodzony, urządzony i eksploatowany, zgodnie z przepisami bezpieczeństwa tak, aby nie zniszczyć istniejącej nawierzchni dziedzińca. Na placu budowy naleŜy wykonać: - ogrodzenie - tymczasowe sieci i oświetlenie, - wyznaczyć miejsca składowania materiałów i wyrobów budowlanych, - tablicę informacyjną budowy umieścić zgodnie z obowiązującymi przepisami, - tablice ostrzegawcze o zagroŜeniach, - po zakończeniu prac tymczasowe urządzenia i zabezpieczenia placu budowy zdemontować, a teren doprowadzić do naleŜytego porządku, to jest stanu pierwotnego. Wykonawca powinien utrzymywać drogi dojazdowe do placu budowy oraz drogi wewnętrzne, chodniki i jezdnie w naleŜytym stanie i czystości. Pojazdy przewoŜące ładunki o potencjalnej uciąŜliwości pyłów lub 14 zabrudzeń, jak kruszywo, piasek, Ŝwir , ziemia itp. winny być zabezpieczone w sposób uniemoŜliwiający spadanie materiałów z pojazdu. Odpady winny być segregowane i umieszczane w odpowiednich pojemnikach. Ich wywozem i utylizacją winny zajmować się wyspecjalizowane w tym zakresie firmy posiadające odpowiednie uprawnienia. W procesie remontu naleŜy dąŜyć do minimalizacji ilości odpadów, a takŜe do ograniczenia ilości zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery. NaleŜy dąŜyć do ograniczenia, lub eliminowania hałasu uciąŜliwego dla otoczenia i realizatorów remontu. Wszystkie prace budowlano-montaŜowe winny być wykonywane zgodnie z aktualną dokumentacją techniczną, przepisami prawa, obowiązującymi Polskimi Normami i zasadami wiedzy technicznej. Opracował: mgr inŜ. Adam Marek mgr inŜ. Ryszard Miśków