Dzieło życia Katarzyny Józefowicz z… makulatury!

PAPIER W SZTUCE
Dzieło życia Katar zyny Józefowicz
z… makulatur y!
Retrospektywną wystawę (obejmującą okres aż 25 lat) prac Katarzyny Józefowicz (ur. 1959 r. w Lublinie) – artystki związanej
z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie prowadzi, jako prof. nzw., Pracownię Rzeźby – można oglądać do końca marca br. w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie. Artystka specjalizuje się w bardzo pracochłonnych formach plastycznych z zadrukowanego
papieru, czyli właściwie z makulatury. Ma już na swym koncie Paszport „Polityki” z 2001 r.
Wystawa zatytułowana „Habitat” to rzeźby, prace pomiędzy
rzeźbami a rysunkami i specyficzne formy „rysunków” wykonane
z wycinków prasowych.
Tworzywem Katarzyny Józefowicz jest papier: gazety, ścinki,
wycinki, różne rodzaje tektury.
Przekrojowa ekspozycja obejmuje różne okresy, powstawała
bowiem w latach 1989-2012. Składają się na nią m.in. papierowe
obiekty przypominające makiety miast, czy wnętrza umeblowanych mieszkań z dywanami, obrusami itp. Tytuły poszczególnych
prac to: „Miasta” (z lat 1989-1992), „Habitat” (1992-1996), „Dywan” (1997-2000), „Gry” (2001-2003), „Zwoje” (2003-2005),
„Pokój” (2006-2007), „Po słowie” (2008-2010) oraz ostatnie
„Miłość” i „Obrus” powstałe w 2011 i 2012 r. Daty oznaczające
powstawanie poszczególnych dzieł obrazują także ich pracochłonność. Praca polega na żmudnym wycinaniu, dopasowywaniu
i sklejaniu fragmentów papieru. Artystka tworzy w domu, z drobnych elementów buduje moduły, a te dopiero w przestrzennych
wnętrzach galerii nabierają kształtów konkretnej rzeźby, czy raczej
„Miasta”, 1989-1992, technika własna, papier, tektura, wymiary zmienne
Źródło: http://csw.art.pl/upload/file/201501_press_jozefowicz_notaprasowa1_pl.pdf
Fot. Bartosz Górka
instalacji.
Surowiec artystyczny Katarzyny Józefowicz ma dwojakie
tym etapie naszego papierniczego oswajania tej sztuki oddać głos
znaczenie. Jest to papier jako tworzywo przestrzennej struktury
artystce, zamiast przywoływać uczone wywody krytyków sztuki,
rzeźby, ale także papier jako nośnik wydrukowanych na nim idei.
którzy nigdy tego nie zrozumieją do końca, a zwłaszcza wyboru
I tak np. „Gry” powstały z zachęcających do łatwych i szybkich
tak pospolitego tworzywa artystycznego, w postaci właściwie
zakupów ulotek reklamowych marketów. „Zwoje” to ciasno
makulatury, a więc bardziej kojarzącego się z wysypiskiem śmieci
zwinięte i sklejone paski gazet informacyjnych. Poszczególne
niż z prestiżowymi galeriami sztuki. A kto może lepiej to pojąć,
elementy pracy przypominać mogą szpule taśmy filmowej lub
jak nie my papiernicy i nasz branżowy miesięcznik, w którym już
magnetofonowej, na których – podobnie jak w papierowej wersji
dawno prezentowaliśmy najrozmaitsze papierowe prace plastyczne
– ukryty jest jakiś przekaz.
i instalacje, aż dojrzało to do utworzenia osobnego specjalnego
Żeby ogarnąć wielkość artystyczną i formalną, materialną, tego
działu „Papier w sztuce”. Ale to dzieło K. Józefowicz wszystko,
swoistego, chyba bez precedensu oryginalnego dzieła życia Kata-
co do tej pory prezentowaliśmy, przerasta i dotyka wszystkich
rzyny Józefowicz, trzeba to zobaczyć. Żeby zrozumieć jej intencje,
właściwości i wizerunków papieru w całym jego cyklu życia, bo jak
pobudki i wręcz całą koncepcję i filozofię tworzenia przez tak długi
żadne inne tworzywo, do trzech wymiarów przestrzeni, wprowadza
czas kolejnych misternych elementów większej konstrukcji z tak
ono czwarty wymiar, wymiar czasu. A do tego swym szelestem
kruchego materiału jak papier, trzeba się wsłuchać w jej własne
dodaje jeszcze dźwięk. Nawet osoba niewidoma może dla siebie
słowa. Przy czym nie jest to proces twórczy raz na zawsze ukoń-
odkryć w tym dziele niezwykły świat oddziaływujący na inne
czony, gdyż artystka do niego ciągle wraca. Najlepiej zatem na
zmysły, rekompensując w pełni brak zmysłu wzroku, wydawać by
PRZEGLĄD PAPIERNICZY · 71 · STYCZEŃ 2015
35