W coraz większym stopniu o opłacalności uprawy zbóż
Transkrypt
W coraz większym stopniu o opłacalności uprawy zbóż
DOLNOŚLĄSKI ZESPÓŁ POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO i ROLNICZEGO WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE NASION PSZENIC, ŻYTA OZIMEGO I RZEPAKU OZIMEGO W WARUNKACH DOLNEGO ŚLĄSKA Wyniki badań ziarna z doświadczeń z lat 2008-2011 Zeszyt 1 ( 14 ) wydawnictwo sto dwudzieste czwarte Tomaszów Bolesławiecki kwiecień 2012 Dolnośląski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego Przewodniczący: mgr inż. Anna Kamińska z-ca prof. dr hab. Jan Kaczmarek z-ca prof. dr hab. Henryk Bujak sekretarz: mgr inż. Ewa Śmiałek Centralny Ośrodek Badanie Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie 55-080 Kąty Wrocławskie www.sdootomaszow.wroclaw.pl www.zybiszow.coboru.pl tel. 71 334 20 10 Opracowali: mgr inż. Ludwik Kotowicz prof. dr hab. Zygmunt Gil mgr Marta Ćwiertniewska dr hab. Władysław Malarz dr Dariusz Zalewski Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji wymaga zgody dyrektora stacji wiodącej w programie 1. WSTĘP Wyposażenie jednostek skupujących ziarno w ramach skupu w coraz to doskonalszą aparaturę do oceny jego jakości, pozwala na lepszą i szybszą oceną skupowanego ziarna oraz wiązanie ceny z wartością technologiczną. Jakość technologiczna uzyskanego ziarna (jego chemiczny skład) jest głównie uzależniona od współdziałania trzech elementów: genotypu (odmiany), środowiska (rejon kraju, gleba, przebieg warunków pogodowych w czasie wegetacji roślin, nasilenie występowania chorób i wylegania itp.) oraz technologii uprawy (poziom intensywności). Elementem, na który rolnik ma największy wpływ oraz który nie koniecznie musi wiązać się ze wzrostem kosztów produkcji, jest wybór odmiany odpowiedniej zarówno dla warunków gospodarowania, jak i oczekiwanego efektu. Tematem niniejszego opracowania jest określenie wartości technologicznej ziarna wybranych odmian pszenicy ozimej oraz wpływu na nią (określenie zakresu zmienności) warunków środowiska i poziomu zastosowanej agrotechniki. Do oceny jakości ziarna przyjęto cztery parametry najczęściej stosowane w skupie, określające głównie przydatność ziarna poszczególnych odmian do celów piekarskich: 1. Zawartość białka ogółem w suchej masie, 2. Zawartość glutenu mokrego, 3. Liczbę testu Zeleny‘ego, 4. Liczbę opadania. Trzy pierwsze parametry badano w laboratorium Katedry Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pod kierunkiem prof. dr hab. Andrzeja Koteckiego metodą spektroskopii odbiciowej w bliskiej podczerwieni (NIRS). Wzorce zostały dostarczone przez Centralne Laboratorium COBORU w Słupi Wielkiej. Za wyborem metody przemawiał fakt powszechnego jej stosowania przez jednostki skupujące. Liczbę opadania określano w laboratorium Katedry Technologii Owoców, Warzyw i Zbóż Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pod kierunkiem prof. dr hab. Zygmunta Gila klasyczną metodą ICC Standard nr 107-68. Ziarno do analiz pochodziło z doświadczeń typu „K” i „L” prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego na Dolnym Śląsku. Z każdego doświadczenia badano po 1 próbce każdej odmiany z dwu poziomów agrotechnicznych. Poziomy agrotechniki, warunki uprawy oraz uzyskane wyniki plonowania i innych ważnych cech rolniczych w tych doświadczeniach szczegółowo opisano w Zeszytach – Wyniki doświadczeń PDOiR są dostępne również na stronie internetowej www.sdootomaszow.wroclaw.pl, www.zybiszow.coboru.pl. Więcej informacji związanych z opisem wartości technologicznej ziarna pszenic z doświadczeń przeprowadzonych w latach 1999-2001 znaleźć można w wydawnictwie autorstwa Z. Gila, W. Nowaka, L. Kotowicza „Jakość odmian pszenic jarych i ozimych w doświadczeniach PDO na Dolnym Śląsku” Zeszyt 3, za lata 2000-2003 w zeszycie 5 , za lata 20032005 w zeszycie 1(8) i za lata 2005-2007 w zeszycie – 9(9). 2. PSZENICA OZIMA Przedstawione w tabelach wyniki pochodzą z 4-6 doświadczeń przeprowadzonych z odmianami pszenicy ozimej na Dolnym Śląsku ze zbiorów w latach 2008/2011 oraz uśrednione wyniki roczne z czterech ostatnich sezonów (2007/2008, 2008/2009, 2009/2010, i 2010/2011). Łącznie w opracowaniu wykorzystano wyniki 21 doświadczeń. Za wzorzec dla każdej określanej cechy przyjęto średni wynik wszystkich odmian biorących udział w danym roku w doświadczeniu. Warunki agrometeorologiczne zostały opisane przez E. Śmiałek w zeszytach PDiOR „Przebieg warunków agrometeorologicznych na Dolnym Śląsku” natomiast opis technologii, uzyskane plony i wybrane cechy gospodarcze w zeszytach „Wyniki doświadczeń PDOiR”. Zawartość białka ogółem w suchej masie (%). Najwyższą zawartość białka ogółem odnotowano w roku 2008 (14,06% na podstawowym poziomie agrotechniki a1 i 15,17 na wyższym poziomie agrotechniki a2). W następnych latach wartości te spadły do najniższego poziomu w 2011 roku do 11,44% na a1 i 11,93% na a2. Świadczy to o decydującym wpływie warunków pogodowych na zawartość białka w ziarnie pszenicy ozimej. Na poziomie agrotechniki a1 były to wartości niższe niż wymagana minimalna zawartość białka ogólnego przez normy skupowe (11,5%), natomiast na wyższym poziomie agrotechnicznym a2 nieznacznie ją przekraczają. Przyrost zawartości białka w ziarnie dzięki zastosowaniu intensywnej technologii wyniósł w 2008 roku 1,11% przy najwyższej zawartości białka w badanym czteroleciu do 0,40% w roku 2011 przy najniższej. Średnio w okresie 2008-2011 przyrost zawartości białka wyniósł 0,74%. Stabilną, najwyższą zawartością białka odznaczała się odmiana Bogatka, szczególnie na wyższym poziomie agrotechnicznym. Najniższą natomiast odmiana Nadobna. Zawartość białka w ziarnie pszenicy ozimej podlegała dużym wahaniom w poszczególnych miejscowościach, na przykład: od 9,75 % w Tarnowie do 12,70 % w Krościnie Małej w 2011 roku (a1), czy od 11,82 % w Tomaszowie Bol. do 13,17 % w Zybiszowie w roku 2009. Osiągnięcie pożądanego rezultatu przez rolnika zapewnia właściwy dobór odmiany do warunków siedliskowych i agrotechniki. Zawartość glutenu mokrego (%) Zawartość glutenu mokrego w ziarnie pszenic ozimych podlegała dużym wahaniom w latach od 32,23% na poziomie a1 i 34,42 % na poziomie a2 w roku 2008 do analogicznie 21,64% i 23,04% w roku 2011. W roku 2008 zawartość mokrego glutenu średnio wynosiła 32,23% i 34,42%, odpowiednio na podstawowym i wyższym poziomie agrotechnicznym. Były to wartości najwyższe w analizowanym czteroleciu. Ziarno wszystkich odmian, we wszystkich miejscowościach na obu poziomach agrotechnicznych zawierało więcej glutenu niż wymagała norma skupowa (25%). Najwyższą zawartością glutenu charakteryzowało się ziarno na obu poziomach agrotechniki z Naroczyc, najniższą natomiast z Pawłowic. Najlepszymi odmianami były Figura (103% wzorca na obu poziomach agrotechnicznych) i Bogatka (102% i 106%), najgorzej pod tym względem wypadła natomiast odmiana - Nadobna (92% i 94% wzorca). W roku 2009 zawartość glutenu mokrego osiągnęła znacznie niższy poziom w porównaniu do roku poprzedniego, średnio na poziomie a1 – 24,78% i na a2 – 27,13%. Różnice pomiędzy miejscowościami były większe niż w poprzednich latach. Najwyższą zawartością glutenu wykazała się odmiana Muszelka (106% wzorca na obu poziomach agrotechnicznych) i Rapsodia (119% i 109%) Najniższą zawartością glutenu w roku 2009 (w % wzorca) cechowały się odmiany: Figura (90% i 91%), Nadobna 92% i 94%. W roku 2010 zawartość glutenu w ziarnie była podobna do roku 2009 na podstawowym poziomie agrotechnicznym (24,66%) lecz niższa na wyższym poziomie agrotechniki (25,48%). Najwyższą zawartością glutenu odznaczyły się odmiany: Figura, Boomer i Muszelka, najniższą - Cubus i Nadobna. W roku 2011 zawartość glutenu w ziarnie osiągnęła najniższy poziom w całym okresie badania jakości nasion pszenicy ozimej w ramach programu PDO i wyniosła jedynie 21,64% na niższym poziomie agrotechnicznym i 23,04% na wyższym. W tym roku wyróżniły się pozytywnie odmiany: Premio, Natula, Ostroga i Mulan negatywnie natomiast – Boomer i KWS Ozon. Zawartość glutenu jest silnie skorelowana z zawartością białka ogólnego. Największa zmienność zawartości glutenu występowała pomiędzy miejscowościami, latami i odmianami, najmniejsza pomiędzy poziomami agrotechnicznymi. Podobnie, jak w przypadku zawartości białka w ziarnie, zawartość glutenu jest cechą odmianową. Zapewnienie wysokiej zawartości glutenu w plonie uzależnione jest od doboru właściwej odmiany do warunków siedliskowych konkretnego pola. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego W roku 2008 wartość wskaźnika sedymentacji Zelenye’go, średnio w doświadczeniach na Dolnym Śląsku wynosiła 34,24 i 39,88 ml, odpowiednio na podstawowym i wyższym poziomie agrotechnicznym. Były to wartości niższe w porównaniu do uzyskanych w latach poprzednich. Spośród odmian badanych, w każdym przypadku korzystniejszą od wzorca wartością wskaźnika sedymentacji Zeleny’ego cechowała się odmiana Bogatka. Niższymi wskaźnikami sedymentacji Zeleny’ego cechowało się natomiast ziarno odmian Rapsodia, Nadobna i Boomer. Rok 2009 cechował się najwyższym poziomem wskaźnika sedymentacji Zelenye’go w całym badanym czteroleciu, który wyniósł 42,16 ml na a1 i 45,55 ml na a2. Najlepszą odmianą była Figura 103% i 108% wzorca, najgorszymi natomiast: Kohelia, Fidelius i Rapsodia. Poziom wskaźnika sedymentacji Zelenye’go w roku 2010 był niższy w porównaniu do roku poprzedniego (38,00 na a1 i 38,43 ml na a2). Niezwykle korzystnie na tle innych odmian wypadły odmiany Bogatka i Nadobna. Wskaźnik sedymentacji Zelenye’go w roku 2011 był niższy w porównaniu do dwóch poprzednich lat, na podobnym poziomie do 2008 roku (34,91 ml i 37,03 ml). Podobnie, jak w roku poprzednim, wystąpiło bardzo duże zróżnicowanie odmian od 78% u najgorszej odmiany (Rapsodia) do 127% wzorca u najlepszej (KWS Ozon) na podstawowym poziomie agrotechnicznym oraz 81% wzorca u najgorszej (Rapsodia) do 115% u najlepszych (Bamberka i Smaragd). Zastosowanie wyższego poziomu agrotechniki w większości przypadków spowodowało poprawę wskaźnika sedymentacji Zeleny’ego. Najwyższy przyrost odnotowano w roku 2008 - 5,64 ml, najniższy natomiast w 2010 tylko 0,43 ml. W badanym czteroleciu (2008-20111) wyniósł on 2,89 ml. Spośród badanych odmian trudno wyróżnić odmiany jednoznacznie reagujące pogorszeniem lub poprawą swych względnych wyników wskaźnika sedymentacji po zastosowaniu wyższego poziomu agrotechniki. Największą zmienność tej cechy odnotowano w podobnym stopniu pomiędzy odmianami i miejscowościami, bardzo dużą zmienność wykazała ta cecha w latach, a w najmniejszym stopniu pomiędzy poziomami agrotechnicznymi. Liczba opadania W roku 2008 liczba opadania średnio wynosiła 368 i 378 s, odpowiednio na podstawowym i wyższym poziomie agrotechnicznym. Były to wartości najwyższe, jakie uzyskano w analizowanym czteroleciu. Ziarno wszystkich odmian spełniało we wszystkich miejscowościach na obu poziomach agrotechnicznych minimalne kryterium skupowe – 220 s. W roku 2008 we wszystkich doświadczeniach i na obu poziomach agrotechnicznych najwyższą liczbą opadania charakteryzowały się odmiany: Boomer i Cubus, najniższą natomiast odmiany: Figura i Rapsodia. Liczba opadania w 2009 roku była niższa i wyniosła średnio 308 s na podstawowym poziomie agrotechniki a1 oraz 309 s na wyższym poziomie agrotechniki a2. Wartość parametru pomiędzy odmianami nie była zbytnio zróżnicowana W roku 2010 liczba opadania wyniosła 346 na a1 i 357 na a2. Najlepszą była odmiana Bamberka (110% i 111%), a najgorszą Bogatka (81% i 95% wzorca). Zbiór z roku 2011 charakteryzował się najniższą liczbą opadania w latach 2008-2011 i wyniósł 280 s na podstawowym poziomie agrotechniki i 293 s na wyższym poziomie agrotechniki. Podobnie, jak w pozostałych cechach, zastosowanie wyższego poziomu agrotechniki w każdej miejscowości powodowało również nieznaczny wzrost liczby opadania. Średnio w omawianym czteroleciu wzrost wyniósł 21 s. Spośród badanych odmian trudno jest wyróżnić odmiany jednoznacznie reagujące pogorszeniem lub poprawą swych względnych wyników po zastosowaniu wyższego poziomu agrotechniki. Liczba opadania w największym stopniu zmieniała się w obrębie odmian, a w mniejszym w miejscowościach. Lata i poziomy agrotechniczne były źródłem mniej znaczących zmian. Tabela 1. Zawartość białka ogólnego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2008. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. wzorzec (%) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Turkish A Boomer Naridana Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 Odmiana Zybiszów Lp. a2 14,02 14,58 12,70 14,32 14,62 14,14 15,10 15,69 13,69 15,57 15,55 15,41 1,98 -0,19 0,88 1,81 0,91 -0,49 0,74 -1,39 1,35 0,65 0,48 1,18 1,02 -0,82 -1,22 0,28 1,20 1,33 -0,47 0,13 -0,50 -0,24 0,40 0,40 2,41 -0,06 -0,52 -0,22 -0,26 0,28 -0,29 0,51 -0,46 1,14 -1,09 0,24 0,94 -0,32 -1,66 -1,72 1,62 0,96 -0,08 0,29 -0,51 -0,98 -0,81 -0,11 1,73 1,63 0,06 0,50 0,43 0,16 -1,54 -1,27 1,07 1,01 0,64 0,24 1,07 -0,49 -0,76 -0,79 1,54 0,61 -0,46 1,07 -0,69 -1,06 -0,76 -0,39 0,76 -0,21 -0,74 0,06 0,93 0,56 0,33 0,46 1,35 2,31 -0,45 -0,35 -0,75 0,85 -2,35 -1,75 1,15 1,32 -0,01 1,29 -0,28 -0,95 -0,35 -0,35 9 Ostka Strzelecka 2,91 0,45 -0,30 0,48 2,11 0,92 1,20 0,84 0,77 0,96 0,81 1,09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Cubus Figura Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Rapsodia Satyna -1,42 -0,36 0,98 -1,49 1,54 -0,86 -2,36 -2,59 -2,06 0,71 -0,68 0,25 0,62 -1,12 -0,98 1,38 -1,42 -0,15 -0,75 -0,05 0,06 0,16 -0,20 -0,67 0,66 0,50 -0,90 -1,90 0,83 -0,24 -0,89 0,81 -0,19 1,21 -0,29 0,01 -1,22 0,81 -1,22 -0,92 -1,16 -0,76 -0,19 1,01 1,51 -0,52 -0,06 0,74 -0,89 0,98 -0,21 0,29 -0,11 0,39 0,86 -0,18 -0,08 -0,78 -0,91 -0,44 -1,20 1,00 0,20 0,03 0,56 0,43 -2,00 -0,07 -1,37 -0,47 -0,86 -0,83 0,14 0,24 0,01 1,21 -1,49 0,01 -0,66 -0,03 -0,26 -0,53 0,84 -0,73 1,31 1,44 0,01 -1,16 -0,66 -0,09 0,49 -0,54 -0,34 0,29 0,26 0,56 -1,44 0,13 -1,81 -0,07 -0,55 -0,45 0,01 0,25 0,21 1,15 -0,05 -0,09 -0,35 0,15 -1,11 1,02 0,05 0,52 0,72 -0,38 -1,35 -1,25 -1,01 1,02 B C Tabela 2. Zawartość białka ogólnego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2009. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. C Naroczyce B Krościna Mała A Pawłowice wzorzec (%) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Rapsodia Satyna Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 13,17 12,50 13,09 12,64 11,98 11,82 14,83 13,59 13,82 13,47 13,59 12,16 0,04 -0,60 -0,75 1,02 0,33 -1,08 -0,60 0,92 -0,34 -0,75 0,75 -0,45 -0,30 -0,98 -0,70 0,29 -0,81 1,54 0,48 2,18 0,99 -0,18 0,47 -0,22 0,91 0,39 0,09 -0,84 0,50 -0,42 -0,46 -0,23 -0,37 -0,54 -0,66 -1,19 -0,08 0,53 0,09 0,74 0,33 -0,09 -0,37 0,08 0,06 -0,80 -0,55 0,12 0,97 0,34 0,34 -0,01 -0,29 0,32 -0,42 -1,07 -0,90 -0,13 0,74 0,94 0,30 0,35 -0,05 -0,11 0,41 -0,64 -0,48 -0,29 0,73 -0,56 -0,15 0,53 1,02 -0,86 -0,58 -0,60 -0,01 -0,44 0,29 0,49 1,57 1,02 -0,15 0,34 0,13 -0,89 -0,07 -0,30 -0,33 -0,40 0,61 -0,57 -0,08 -0,24 -0,25 -1,00 -0,70 -0,76 2,26 -0,15 0,71 1,72 -0,69 0,79 0,86 -0,44 -0,44 0,12 -0,69 -0,08 -0,15 -0,38 0,15 -0,32 -0,25 -1,07 -0,83 -0,51 0,54 0,91 0,19 0,86 0,26 0,49 1,00 -0,72 -0,38 0,04 0,20 -0,61 0,28 0,47 0,33 -0,91 -0,66 -0,92 -0,29 0,48 -0,54 0,22 0,73 0,34 0,62 0,20 0,43 0,07 -0,75 -0,18 1,45 -0,44 0,62 -0,45 -0,04 -0,72 -1,08 -0,82 0,46 -0,15 -0,01 0,41 -0,15 0,13 0,40 0,33 0,62 -0,12 -0,74 0,23 -0,01 -0,03 -0,24 -0,73 0,09 0,20 -0,69 -0,21 -0,58 0,01 0,40 0,54 0,67 -0,16 0,56 -0,44 0,52 -0,17 -0,54 -0,37 0,14 -0,16 -0,46 -0,50 -0,23 0,10 -0,99 -0,37 0,47 0,02 0,84 0,12 0,85 0,25 -0,71 0,64 0,04 0,70 1,87 0,23 -0,28 -0,26 0,35 -0,76 -0,48 0,12 -0,80 -1,17 0,07 0,24 -1,17 -0,32 0,43 1,47 -0,26 1,48 1,04 -0,28 -0,84 -0,14 -1,09 -0,23 -0,16 -0,26 -0,03 -1,03 0,71 -0,68 -0,87 -0,73 -0,13 1,47 Tabela 3. Zawartość białka ogólnego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2010. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Pawłowice Naroczyce Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Naroczyce Tomaszów Bol. wzorzec (%) 1 Trend 2 Wydma 3 Boomer 4 Figura 5 Naridana A 6 Cubus 7 Kohelia 8 Askalon 9 Bamberka 10 Natula 11 Ostroga 12 Tonacja 13 Bogatka 14 Nadobna B 15 Anthus 16 Mulan 17 Muszelka 18 Smaragd 19 Rapsodia C 20 Satyna Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. a2 12,44 13,22 11,55 11,58 12,12 12,97 13,08 11,82 12,39 12,18 -0,47 0,11 0,59 0,18 -0,46 0,36 -0,37 -0,32 -0,13 0,33 -0,88 -0,83 0,20 -0,68 1,14 -0,30 0,63 -0,83 0,83 0,71 0,28 0,24 0,74 0,32 -1,06 -0,19 -0,79 -0,22 -0,07 0,06 -1,00 -1,28 0,75 -0,29 0,65 0,21 -0,01 -0,48 0,93 1,02 -0,45 0,20 0,17 -0,58 0,59 0,04 0,64 -0,21 -0,47 0,37 0,38 -0,19 0,12 -0,05 -0,90 -0,34 -0,4 -0,44 0,42 0,95 -1,28 -0,57 0,37 0,22 -1,52 -0,35 -0,45 0,22 -0,22 -0,11 -0,85 -0,82 -0,02 -0,04 1,26 0,11 1,00 1,40 0,43 0,28 0,08 -0,80 0,80 0,98 -0,68 -0,44 -0,30 -0,13 -0,15 0,10 -0,54 -0,12 0,52 0,53 0,56 0,24 -0,09 -0,64 -0,78 0,38 -1,05 -0,28 0,73 0,12 -0,03 0,16 -0,25 -0,27 -0,08 0,06 -0,54 -1,28 0,55 -0,23 0,63 -0,28 0,27 -0,23 0,63 1,24 0,13 0,72 0,72 0,06 -0,61 -0,26 -0,88 -0,26 0,18 -0,07 -0,28 -0,92 0,55 -0,36 0,36 0,20 -0,24 -0,29 0,64 0,74 -0,40 0,94 -0,21 -0,46 0,75 -0,28 0,25 -0,12 -0,35 0,44 0,65 -0,88 0,02 -0,13 -0,76 0,19 -0,18 -0,54 0,39 0,75 -0,79 -0,24 0,69 0,20 -0,24 0,42 -0,51 -0,16 -0,02 -0,94 -0,12 -1,37 -0,56 0,41 1,02 0,61 1,09 -0,74 0,04 0,96 -0,15 -0,54 0,44 0,51 0,15 -0,31 -0,07 -0,15 0,23 0,53 -0,36 -0,39 0,67 -0,46 0,75 0,34 -0,74 -0,21 -0,73 -0,05 Tabela 4. Zawartość białka ogólnego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2011. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tarnów Krościna Mała Naroczyce C Zybiszów B Naroczyce A Krościna Mała wzorzec (%) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 11,35 9,75 12,70 11,98 12,59 10,15 12,87 12,12 -0,03 -0,32 -0,34 -0,26 -0,58 0,30 -0,14 0,33 0,26 0,22 0,79 0,20 0,15 -0,22 -0,45 -0,74 -0,13 -0,81 1,04 -0,06 -0,66 -0,39 -0,19 -0,22 -0,30 -0,18 0,20 0,18 -0,05 -0,25 2,35 -0,23 0,08 -0,14 -0,33 -0,14 -0,06 0,00 -0,63 -0,62 -0,93 0,44 -0,69 0,20 0,02 0,77 0,62 1,11 -0,98 0,50 0,50 0,86 -1,19 0,56 -0,39 -0,08 0,22 0,18 -0,04 -0,62 -0,75 -0,06 -0,02 -0,34 -0,62 0,12 -0,12 0,96 -0,65 0,92 1,60 0,10 0,25 0,21 -0,20 0,84 -0,82 -0,71 -0,24 -0,13 -0,14 -0,22 0,24 0,61 -0,20 0,60 0,26 -0,10 -0,24 0,95 1,22 0,62 -0,47 -1,61 -0,06 0,19 -0,16 0,17 -2,56 0,39 -0,25 -0,16 -0,22 -0,27 -0,31 0,13 0,88 -0,26 0,03 -0,15 1,03 0,36 0,10 -0,15 -0,28 -0,06 -0,20 -0,08 -0,48 -0,03 -0,70 -0,31 -0,32 2,92 0,36 1,33 0,44 0,59 -1,01 0,16 0,46 -0,44 -1,35 0,66 -0,06 -1,27 0,02 -0,56 -0,17 -0,03 -0,16 0,40 0,39 -0,35 -0,68 0,42 0,26 -0,03 0,21 -0,06 0,64 1,49 -0,16 -0,36 -0,72 -0,08 -0,52 0,03 -0,81 -0,09 Tabela 5. Zawartość białka ogólnego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Lata zbioru: 2008-2011. (wartość względem wzorca średniej z wszystkich odmian badanych w danym roku) a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (%) 1 Boomer 2 Figura 3 Cubus 4 Kohelia 5 Askalon 6 Bamberka A 7 Natula 8 Ostroga 9 Bockris 10 Kepler 11 Premio 12 Bogatka 13 Nadobna 14 Mulan 15 Muszelka B 16 Smaragd 17 Banderola 18 Fidelius 19 KWS Ozon 20 Rapsodia C Liczba doświadczeń 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 14,06 97 100 95 100 93 94 12,53 95 97 101 98 97 96 96 100 100 12,18 104 102 99 98 99 98 101 95 103 99 100 102 98 103 11,44 95 99 97 99 97 102 101 106 97 103 111 102 98 101 97 100 98 97 100 99 11,81 98 101 98 98 98 100 101 100 102 99 100 100 99 101 12,55 98 100 98 100 97 100 15,17 94 100 96 105 93 94 13,58 99 98 100 98 97 96 99 100 99 12,49 104 101 100 98 98 100 100 99 102 99 102 100 97 102 11,93 97 99 100 106 98 105 104 100 98 102 107 104 96 97 98 97 98 99 92 100 12,21 98 100 100 102 98 103 102 100 103 97 99 99 97 101 13,29 98 99 99 102 96 99 6 6 5 4 9 21 6 6 5 4 9 21 Tabela 6. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie (%). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2008. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. C Zybiszów B Tomaszów Bol. Cubus Figura Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Rapsodia Satyna Naroczyce Ostka Strzelecka Krościna Mała A Pawłowice wzorzec (%) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Turkish Boomer Naridana Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Odmiana Zybiszów Lp. a2 32,22 32,81 30,29 32,87 33,36 31,88 34,10 35,20 32,97 35,67 35,42 34,82 4,18 -1,22 2,68 6,18 2,68 -1,22 1,18 -2,62 6,98 -4,02 -0,62 2,48 -4,32 4,78 -2,42 -6,02 -6,32 -5,42 2,38 2,69 2,19 0,89 3,09 1,09 -3,31 -2,31 1,39 0,69 -1,41 2,79 2,29 -2,61 -1,81 4,29 -3,21 -2,41 -2,81 -0,01 2,01 1,11 -0,79 1,71 -0,89 -0,99 2,01 2,41 -1,29 0,51 1,11 -0,19 -2,79 2,01 1,71 -1,59 -4,49 0,21 -0,89 5,83 0,83 -1,17 0,13 -0,47 1,03 -0,47 1,63 1,33 -3,37 1,83 0,23 2,03 0,53 0,23 -2,77 1,83 -3,87 -1,67 0,64 3,14 -2,46 1,64 1,74 -1,86 -3,36 -1,56 5,24 -2,96 -1,36 0,34 0,74 2,04 -1,06 -0,86 1,44 -2,86 1,34 3,82 2,72 -0,08 1,42 -0,68 -2,38 -0,98 0,12 1,02 -1,38 1,72 0,72 -1,48 3,02 1,12 -1,38 -2,68 -2,48 -0,28 5,00 2,60 0,90 3,30 0,60 -0,50 -3,20 -3,00 1,60 -3,50 0,80 0,80 -0,80 2,50 2,40 -4,90 -1,50 -2,90 0,00 2,20 1,80 1,30 1,30 1,20 -1,90 -1,70 -0,70 1,50 -1,70 1,90 1,50 -0,20 1,10 3,50 -4,20 -2,00 -3,20 0,00 2,73 0,83 -0,27 4,63 -0,97 -3,07 -1,17 0,03 1,33 -0,37 0,33 1,63 -3,07 2,23 3,23 -0,77 -3,67 -1,77 0,43 0,73 -0,47 0,03 0,93 2,13 0,23 0,73 1,33 2,63 0,33 -0,57 -0,07 -0,17 1,43 1,13 -2,17 -1,17 -4,27 0,13 3,28 4,68 -0,42 0,28 -0,12 0,78 -4,92 -3,62 1,58 -2,42 -0,22 0,48 -0,02 2,38 1,88 -1,22 -0,32 -1,12 0,08 4,14 5,44 2,74 4,74 0,94 -0,36 0,24 1,04 3,74 -1,76 4,74 2,84 1,74 4,64 0,44 -0,06 -2,16 -1,06 3,54 Tabela 7. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2009. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. C Naroczyce B Krościna Mała A Pawłowice wzorzec (%) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Rapsodia Satyna Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 29,04 22,75 28,49 23,85 20,05 24,51 33,25 24,72 30,32 26,15 23,29 25,03 -0,17 -2,43 -3,59 4,29 -2,75 -3,13 -1,72 4,98 -0,85 -2,34 1,44 0,91 -7,07 -1,90 -1,47 0,77 0,14 6,44 3,09 6,77 1,76 -3,27 -3,55 3,06 4,42 0,56 -4,25 -0,67 0,61 -0,10 -0,29 0,57 -4,33 -3,55 -0,38 -0,84 0,75 2,43 2,79 2,45 -0,27 -0,92 -1,89 0,67 0,97 0,02 -2,73 -0,44 1,04 1,94 -0,05 -0,65 -2,23 0,92 -0,44 -0,89 -3,35 0,27 4,56 3,11 -1,48 -0,20 -1,94 0,25 2,01 -2,50 -2,05 -1,98 -1,06 -0,97 0,39 2,13 3,28 -0,89 -0,95 -1,05 -0,72 0,53 3,75 3,17 2,05 3,37 0,87 2,36 1,71 -2,92 -2,08 -0,56 -2,29 0,16 3,67 -2,79 -0,10 -1,39 0,42 -1,95 -4,23 -0,76 9,98 -2,96 -0,27 4,21 -2,72 2,34 0,72 -1,47 -2,03 -0,19 -4,24 2,53 1,60 -0,11 -0,61 0,12 1,16 -2,62 -2,44 0,32 3,54 0,29 0,42 0,70 4,64 1,74 1,57 -1,76 -1,98 0,97 0,98 -0,76 0,95 1,41 -0,24 -3,22 -0,73 -4,55 1,48 2,66 0,40 -3,09 -0,95 0,33 -4,06 3,35 2,50 -0,04 -5,65 -1,03 4,15 1,47 1,58 0,38 -3,19 -4,06 -0,82 -1,92 3,12 2,50 3,11 -0,36 -1,32 0,01 -0,28 -1,21 -0,05 -2,11 -2,75 -0,67 -1,50 3,48 -0,17 -2,88 -1,74 1,55 -1,32 0,87 0,67 1,72 2,90 0,90 -0,42 -0,96 -2,14 0,61 3,21 0,34 -4,03 -1,33 -0,05 -0,20 -1,53 -0,64 -0,48 1,87 -2,85 0,00 1,28 2,77 5,33 -1,39 2,75 -1,63 -1,02 2,10 -0,23 -0,16 2,75 0,48 -1,87 -0,37 3,86 -1,61 -2,31 1,87 -0,33 -0,55 -4,42 1,66 1,00 -1,02 -1,32 4,06 -2,50 4,02 2,25 -1,63 -3,43 -0,57 -2,45 0,48 1,08 -0,65 -2,53 -2,46 3,81 -0,28 -0,70 -0,89 1,86 2,47 Tabela 8. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2010. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Zybiszów Tarnów Pawłowice Naroczyce Tomaszów Bol. C Tomaszów Bol. B Naroczyce A Pawłowice wzorzec (%) Trend Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Smaragd Rapsodia Satyna Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 27,14 26,51 23,84 19,69 26,10 28,15 25,82 24,94 21,68 26,82 0,49 0,02 1,81 2,96 -1,69 0,89 -2,57 -1,67 -0,77 2,04 -1,91 -3,05 -1,64 -4,85 3,54 -1,28 1,82 -2,50 2,75 5,06 2,19 0,37 2,63 1,18 -4,21 0,49 -4,21 -1,68 1,42 1,48 -2,26 -5,44 0,64 -3,51 1,82 -0,64 0,36 -1,69 2,75 6,14 -0,61 -0,12 0,58 -1,70 2,11 -0,94 0,79 -1,89 -2,87 1,16 1,81 -1,08 -0,73 1,43 -2,80 0,85 -0,02 -0,26 3,61 1,67 -1,51 -2,25 1,55 2,18 -2,88 0,55 -3,24 -0,74 0,28 -1,90 -0,96 -1,34 -2,48 -2,02 1,98 0,20 2,59 2,38 1,92 3,90 1,82 -3,90 1,91 2,31 -3,28 -0,73 -2,05 -0,36 2,95 -2,20 -0,05 1,45 0,01 -0,05 0,93 0,61 0,49 -1,18 -2,78 1,36 -2,39 -1,97 1,99 1,15 -0,11 -1,26 -1,45 0,34 1,53 0,75 -0,93 -3,64 -1,85 -2,51 1,65 -0,80 1,84 -0,79 1,68 5,58 1,73 1,35 1,42 2,50 -2,88 -0,34 -5,16 -1,27 2,58 2,83 1,78 -4,33 -1,96 -2,85 0,72 -0,45 -2,63 0,09 1,68 4,76 -2,15 3,54 -2,09 -2,31 2,48 0,55 1,17 -1,65 -3,06 1,12 1,48 -4,87 -0,20 1,23 -0,88 2,54 1,71 -2,84 2,83 1,26 -0,60 -1,53 2,66 2,24 0,93 1,44 -2,20 -1,48 0,45 -3,17 0,47 -4,85 -1,29 -0,84 2,41 0,64 2,33 -2,27 -1,52 6,50 0,90 -2,64 -0,29 1,47 0,41 -0,87 -0,99 0,18 1,06 2,65 -0,16 -1,58 0,30 -2,60 2,02 1,17 -0,50 0,32 -2,68 0,18 Tabela 9. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie (% s. m.). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2011. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tarnów Krościna Mała Naroczyce C Zybiszów B Naroczyce A Krościna Mała wzorzec (%) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 24,41 16,50 23,42 22,23 27,67 17,92 23,98 22,58 -1,38 -1,05 -2,62 0,62 -1,50 -1,08 0,28 1,10 0,91 0,65 4,34 -0,85 0,15 -0,43 0,00 0,42 0,09 -1,23 -0,49 0,70 -2,97 -2,27 -2,05 -0,25 -1,81 -0,93 2,53 -0,90 -0,70 -0,91 7,62 -1,32 0,12 0,70 1,18 -0,12 0,09 0,37 -1,51 1,62 -1,97 -1,70 1,50 1,49 -1,17 -0,15 1,51 1,39 -2,78 -1,12 1,38 -1,97 1,50 2,60 0,22 -1,12 -0,32 1,38 -3,04 0,69 -4,21 -3,88 -1,94 -1,98 -1,10 0,60 0,50 2,49 -0,63 5,26 6,27 -2,91 -1,33 1,76 -0,10 3,50 -0,05 1,82 -0,55 -0,93 -0,31 -0,39 -0,38 1,12 0,14 -0,17 0,65 0,70 -0,09 1,93 4,11 1,76 -1,13 -2,92 -0,25 -1,81 0,59 1,45 -5,82 1,73 -2,08 -1,99 -2,51 0,85 -2,51 -1,50 4,01 -0,08 0,81 0,09 2,67 -0,10 0,71 1,19 -0,19 -1,71 0,59 1,62 -1,78 2,06 -2,57 -4,67 1,25 2,03 -0,53 1,53 2,73 2,34 -4,37 0,04 0,58 -2,59 1,25 0,51 -0,29 -5,11 0,57 -2,64 -3,84 1,23 -2,37 -2,85 -1,20 -2,32 -0,69 0,89 3,81 -0,52 1,52 0,53 4,32 2,61 -2,10 -1,56 0,28 0,52 -0,16 2,73 -2,12 1,18 Tabela 10. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie (%). Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Lata zbioru: 2008- 2011.(wartość względna wzorca średniej z wszystkich odmian badanych w danym roku) a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (%) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka A Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka B Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia C Liczba doświadczeń 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 32,23 98 103 93 102 92 91 24,78 94 90 95 101 96 99 93 106 119 24,66 107 106 100 91 95 101 100 97 97 93 100 104 97 107 21,64 88 90 94 100 94 98 106 105 96 104 123 98 97 105 102 103 100 103 94 102 23,15 98 98 97 95 94 100 103 101 97 95 102 103 100 105 25,83 97 98 96 98 95 104 34,42 95 103 95 106 94 93 27,13 97 91 100 103 97 99 101 106 109 25,48 103 104 100 93 97 102 103 102 96 94 102 102 96 102 23,04 92 89 97 100 96 101 112 103 98 103 113 105 96 97 100 96 101 103 90 107 24,26 98 97 98 97 97 101 107 102 100 95 100 101 96 104 27,52 97 97 98 101 95 102 6 6 5 4 9 21 6 6 5 4 9 21 Tabela 11. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2008. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. wzorzec (ml) 34,14 1 14,06 Zyta 2 -4,04 Finezja 3 8,56 Trend 4 10,46 Smuga 5 6,36 Wydma 6 Turkish A -2,14 7 0,06 Boomer 8 -9,54 Naridana Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. a2 36,13 26,04 37,24 37,51 34,40 39,40 41,53 31,70 42,89 42,33 41,43 9,77 3,87 1,87 2,37 -0,43 -7,73 -5,23 3,27 10,26 2,76 0,56 3,56 -1,34 -1,64 -0,24 1,66 13,06 0,66 0,06 -2,14 1,46 3,46 -6,94 -0,24 7,39 7,89 -1,91 -0,11 4,19 -4,81 -16,21 -10,01 13,90 5,10 4,20 0,50 -0,70 -7,20 -9,20 -2,90 14,00 5,50 5,50 1,30 4,50 -1,90 -14,20 -7,90 7,77 5,47 5,47 -3,93 -0,63 -5,03 0,17 -5,23 10,80 2,80 0,70 8,20 -1,80 -7,50 -6,60 -1,70 10,11 -0,19 0,81 -1,99 4,61 1,01 -2,99 0,81 8,67 11,17 2,47 -2,13 0,37 -0,53 -18,43 -13,53 7,87 8,47 2,87 4,87 0,97 -4,03 -8,43 -3,83 9 Ostka Strzelecka 18,26 5,87 -1,64 3,56 8,89 5,50 4,80 11,07 3,90 5,71 1,77 5,07 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 -5,24 Cubus -4,74 Figura 4,86 Mewa -6,34 Kobiera 7,26 Tonacja B -6,04 Bogatka -14,64 Nadobna -14,84 Anthus -14,54 Rapsodia C 6,96 Satyna 3,97 6,67 1,27 -6,23 -6,33 8,97 -11,33 -8,13 -11,44 -0,73 5,36 -1,54 -5,64 -1,14 -1,44 -0,24 -3,94 -8,44 -0,34 0,96 -3,04 4,86 -2,54 10,06 -1,84 0,46 -7,14 6,46 -11,44 -2,04 -0,71 -3,01 -2,41 11,29 3,69 -3,61 -0,71 -1,51 -9,01 7,99 0,40 -2,40 -1,80 5,30 5,70 2,70 -4,10 -1,90 -8,90 0,20 -6,90 3,80 -3,10 3,20 2,90 4,50 -12,60 2,20 -8,90 1,40 0,77 -0,43 -0,23 -0,53 0,17 4,87 -11,93 -5,13 -14,89 0,77 4,90 -3,70 0,90 -5,80 1,80 4,20 1,70 -6,70 -4,90 2,00 2,81 -1,69 -2,19 4,01 1,31 4,11 -7,69 1,51 -14,89 0,41 0,37 -4,83 1,67 7,07 2,77 6,57 -1,23 -1,43 -6,33 4,57 -3,93 0,07 0,87 8,77 2,47 -0,73 -4,33 -6,83 -10,63 7,77 Tabela 12. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2009. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych a1 Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. wzorzec (ml) 1 Zyta 2 Finezja 3 Trend 4 Smuga 5 Wydma A 6 Boomer 7 Figura 8 Naridana 9 Cubus 10 Kohelia 11 Mewa 12 Kobiera 13 Tonacja B 14 Bogatka 15 Nadobna 16 Anthus 17 Mulan 18 Muszelka 19 Rapsodia C 20 Satyna Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. a2 43,40 41,02 42,14 43,24 39,34 43,83 47,93 46,67 43,67 45,17 45,28 44,57 6,00 1,49 0,27 -0,12 10,06 -1,02 -0,51 -7,66 -2,47 -3,58 -1,19 -11,24 17,83 -5,00 -2,87 0,30 -8,83 0,68 3,68 5,04 4,79 1,94 1,28 -1,73 4,77 -4,32 2,73 -5,66 -3,35 -8,28 11,23 -4,02 -2,29 -4,53 0,17 2,11 0,43 -2,05 4,25 1,06 2,88 -1,58 -2,14 2,43 -0,82 -3,79 -0,37 -0,14 5,62 -3,14 -0,27 2,06 -1,49 -0,20 10,45 1,97 9,63 -4,77 1,45 0,37 -4,61 -2,83 0,08 -4,75 -5,17 4,79 3,76 -4,78 -3,60 0,64 0,16 -2,39 11,60 1,60 -3,76 0,47 0,46 2,14 5,14 -4,28 -8,44 -7,32 -1,90 -1,06 6,91 1,66 0,00 -2,94 -1,07 -2,26 7,09 0,09 0,38 1,36 4,32 -1,10 6,00 3,71 6,42 -9,43 -5,40 -9,50 9,09 -3,42 -4,52 -1,23 -2,15 -1,76 3,08 10,10 -13,69 1,03 5,32 -4,93 -0,87 -3,82 -1,85 -5,15 3,08 0,71 8,23 -2,31 -5,01 2,27 -1,23 -0,01 7,97 1,18 2,91 1,29 -1,08 -3,53 6,45 7,14 2,18 -7,28 1,09 -5,70 7,87 -2,80 -4,07 -1,92 -0,24 -1,67 2,38 2,57 -0,89 2,67 5,52 0,06 -0,81 0,52 1,87 -6,44 -0,96 -1,43 9,42 -3,12 -1,99 1,11 -7,85 -0,11 7,48 1,05 11,78 -5,18 1,69 -7,62 6,12 -3,19 -4,34 -3,94 -0,71 -3,19 -1,16 -1,80 2,75 -2,21 -1,08 -2,95 3,84 4,67 -0,27 5,19 0,24 1,04 9,77 -6,17 -3,44 -7,38 -4,68 0,32 8,49 -2,73 -0,63 -2,23 -0,52 -2,60 2,80 4,78 2,89 -0,17 3,09 0,53 1,51 2,37 3,37 -3,99 -1,51 -4,96 6,99 -0,72 -2,76 -3,68 -6,19 1,76 -7,24 6,36 -6,61 6,36 -7,41 4,48 -4,94 -1,55 -0,06 1,74 -7,62 6,35 -14,12 12,30 -12,06 5,89 -5,50 -3,38 -5,17 4,52 -11,56 3,66 -9,74 6,04 Tabela 13. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2010. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych a1 Zybiszów Tarnów Pawłowice Naroczyce Tomaszów Bol. C Tomaszów Bol. B Naroczyce A Pawłowice 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 wzorzec (ml) Trend Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Smaragd Rapsodia Satyna Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. a2 38,76 37,63 37,59 37,65 38,36 41,22 37,47 37,39 39,35 39,72 -7,09 5,03 5,27 -6,33 -0,11 -1,57 1,55 -1,47 -3,13 -2,31 -3,69 0,29 4,73 11,32 5,76 4,32 1,88 -0,84 0,30 -10,47 -1,13 5,41 -2,56 1,11 -0,31 -4,82 2,18 2,65 -1,78 -1,52 -1,76 0,56 4,26 5,63 6,97 4,44 -0,50 -0,62 -0,27 5,41 0,80 1,71 -2,10 -3,77 -3,60 1,23 3,08 0,24 1,49 0,70 -2,03 4,21 5,36 -2,24 -0,15 -3,60 -1,88 0,90 -11,07 7,61 -10,40 3,77 0,82 -2,21 -3,68 -1,50 -0,17 5,68 -8,60 -1,88 -6,96 0,11 5,61 9,68 9,12 2,10 2,79 2,94 -1,53 -6,69 -4,45 1,58 1,82 -0,81 3,37 -5,68 -0,97 -1,01 -9,30 4,76 -4,83 2,67 8,11 8,27 6,61 4,76 -0,21 -3,68 0,10 -6,46 -4,12 8,22 1,55 -3,63 0,50 -1,14 2,43 0,77 -8,89 -2,65 -4,45 -1,54 11,13 9,49 6,07 3,83 -3,17 1,49 1,11 -11,75 -0,81 6,75 0,17 -4,67 -1,10 -5,14 -0,16 2,91 -3,93 -5,29 -3,49 1,14 10,33 10,93 1,11 0,59 1,79 -0,37 0,42 6,75 3,07 -1,93 1,35 1,56 0,80 -6,47 -2,61 -0,98 5,67 -3,03 1,72 4,76 0,30 -3,56 -1,01 2,12 -2,57 3,43 -7,06 5,35 -4,24 5,03 0,64 -1,37 -2,15 -0,14 -3,91 0,09 -7,54 -1,55 1,02 -1,27 7,46 10,02 6,02 2,93 3,02 -5,83 0,06 -7,97 -5,80 2,23 0,39 -1,89 -1,60 -6,71 -1,03 -2,85 -8,64 -3,54 -5,37 3,62 3,86 5,00 -1,37 -0,67 -9,14 -8,04 -7,24 -10,78 Tabela 14. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2011. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych a1 Tarnów Krościna Mała Naroczyce C Zybiszów B Naroczyce A Krościna Mała 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 wzorzec (ml) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. a2 37,78 27,91 35,92 38,05 41,79 30,59 35,83 39,92 -1,29 -2,76 4,15 -2,74 -0,63 4,39 -3,88 1,92 -0,69 5,25 -4,64 4,86 1,87 -3,17 -3,91 0,01 -6,10 -7,41 14,99 -7,33 -0,34 -1,30 9,15 -6,01 -2,93 4,70 -3,70 3,90 -0,17 0,39 4,79 -2,50 0,96 -4,75 -0,17 -0,16 -2,88 -5,10 3,35 -2,61 -3,57 6,54 0,62 -0,11 -3,27 11,04 4,24 4,17 -5,80 4,53 -5,80 1,36 0,63 -1,57 -1,73 -0,57 -2,48 -5,83 7,40 -9,58 -5,69 2,93 -0,56 -7,09 1,05 7,06 1,72 7,36 -2,12 1,69 2,71 -3,74 -1,53 0,77 4,37 7,62 -5,49 -9,39 12,11 -11,53 -4,26 1,05 -0,70 0,19 -2,04 3,24 2,77 0,44 -2,44 8,14 -0,45 -0,03 -1,68 -7,48 -0,46 12,36 -4,29 -3,63 -0,96 -5,80 2,63 2,18 4,23 -5,57 5,01 1,16 0,00 -0,16 -1,55 -0,38 -1,68 8,21 2,39 -5,60 -2,98 2,68 -6,24 -5,32 5,13 -1,88 -2,91 6,82 0,16 -8,66 1,56 9,76 -1,50 0,66 -2,25 1,17 -4,61 -2,63 2,28 6,25 0,80 -0,71 -1,42 -3,08 4,86 -7,43 -3,56 1,09 -1,13 -6,93 -1,76 7,76 -2,33 7,46 0,91 5,45 -2,05 -2,92 -6,77 3,72 0,97 7,31 0,99 -5,09 8,00 -12,51 Tabela 15. Wskaźnik sedymentacji Zeleny’ego. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Lata zbioru: 2009 - 2011. (wartość względem wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych w danym roku) a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (ml) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka A Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka B Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia C Liczba doświadczeń 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 34,24 82 100 100 101 80 74 42,16 99 103 98 86 93 95 95 98 87 38,00 102 94 94 103 103 89 100 90 115 117 106 101 99 93 34,91 92 104 110 89 96 119 99 112 94 109 98 100 101 94 99 105 88 80 127 78 36,46 97 99 101 96 100 103 99 101 108 110 100 100 102 86 37,33 94 100 100 102 99 83 39,88 79 97 99 110 85 77 45,55 95 108 99 87 95 96 94 98 79 38,43 104 96 91 99 102 89 93 96 119 118 104 96 97 95 37,03 95 108 102 86 102 115 99 106 96 110 94 102 97 98 99 115 93 88 112 81 37,73 99 102 96 92 102 102 96 101 111 108 101 98 105 88 40,22 93 102 98 106 99 83 6 6 5 4 9 21 6 6 5 4 9 21 Tabela 16. Liczba opadania. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2008. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. C Zybiszów B Tomaszów Bol. Cubus Figura Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Rapsodia Satyna Naroczyce Ostka Strzelecka Krościna Mała A Pawłowice wzorzec (s) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Turkish Boomer Naridana Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Odmiana Zybiszów Lp. a2 369 332 377 395 353 384 384 329 381 410 369 395 52 -39 49 30 17 -5 59 -40 18 36 -99 22 -20 -63 -50 -7 19 -16 -48 -131 27 71 6 -38 33 68 -17 40 86 -91 34 27 -125 2 14 12 -22 -44 46 -24 41 -2 -2 48 65 10 34 42 -160 26 20 -110 -21 6 5 -4 -92 47 -1 18 -5 20 15 44 -19 1 24 -77 -35 66 -35 -15 -3 49 -78 -82 26 20 14 -10 9 11 25 -27 28 54 -100 -25 46 -48 -47 6 46 -11 -81 58 -10 41 -5 4 11 41 -99 9 44 -99 -15 34 3 -5 5 28 -66 -40 1 -5 14 -14 -1 11 20 -17 -2 53 50 -4 4 -97 0 -14 29 -17 -63 12 35 49 -58 -31 46 65 34 -3 96 -102 23 23 -95 22 -40 -18 -40 -84 35 28 50 -29 12 77 67 -4 31 52 -141 7 32 -97 7 49 -81 -15 -81 41 -15 16 -17 -1 34 37 2 -28 82 -98 -33 49 -3 -12 -11 14 -28 -79 3 1 34 -8 9 24 32 -64 14 43 3 -10 17 -67 -5 13 19 -11 -93 38 13 48 15 30 34 58 -31 -26 28 -68 -43 30 -27 -1 2 2 -89 -63 Tabela 17. Liczba opadania. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2009. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tomaszów Bol. Zybiszów Tarnów Pawłowice Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bol. C Naroczyce B Krościna Mała A Pawłowice wzorzec (s) Zyta Finezja Trend Smuga Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Mewa Kobiera Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Rapsodia Satyna Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 304 298 336 312 349 247 338 286 336 302 340 250 86 -7 138 -23 11 103 -58 -204 -54 -66 -1 19 -12 11 -29 10 -40 57 -29 -16 59 -7 82 64 55 110 -80 -82 87 22 31 -13 -137 2 -5 15 -156 -8 -12 -104 25 13 64 42 -13 65 -30 -100 -95 20 -8 35 -42 -9 -31 37 7 15 -53 12 89 21 70 49 -91 92 -74 -65 -68 67 -108 70 -12 38 43 19 -58 -38 -21 -80 16 -25 32 21 5 41 11 14 -28 -10 -11 35 -43 -23 19 -33 -8 -17 11 -72 -35 16 108 -40 -102 79 2 -14 154 3 105 82 -165 69 56 -123 -82 -149 -86 -30 47 37 126 87 -58 106 -155 -83 63 35 -66 47 -62 48 -143 62 -62 -29 -24 -38 0 26 118 99 56 103 -110 -18 82 44 -99 39 -120 48 -45 75 -144 -81 -24 -122 34 35 70 78 -72 65 14 -146 -9 62 -22 41 -3 -1 -82 6 2 -15 -79 -7 106 2 153 67 -168 133 -101 -100 32 58 -33 3 -65 74 -7 52 -93 -70 15 -119 43 25 49 -65 -1 56 -107 12 -15 24 -31 29 -32 -5 -9 57 -16 -30 -11 -22 -29 -33 108 7 -112 133 -77 -35 170 -30 102 26 -148 48 85 -111 -93 -179 -56 22 Tabela 18. Liczba opadania. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2010. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Zybiszów Tarnów Pawłowice Naroczyce Tomaszów Bol. C Tomaszów Bol. B Naroczyce A Pawłowice wzorzec (s) Trend Wydma Boomer Figura Naridana Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Tonacja Bogatka Nadobna Anthus Mulan Muszelka Smaragd Rapsodia Satyna Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 300 349 350 362 366 352 344 353 366 371 95 93 62 16 -15 -2 -95 -16 40 42 -118 -11 -110 -89 72 -37 44 -114 -1 50 29 -3 5 -87 -22 47 -67 26 37 43 -35 -36 -70 19 24 27 15 9 15 -12 48 46 62 -20 -122 32 -160 32 47 51 -20 -13 -114 19 10 32 15 36 -18 0 31 0 22 -35 5 30 16 18 31 2 -47 -46 -23 -1 -5 18 -1 16 -40 -29 13 21 1 -25 -21 15 -13 20 16 27 -2 5 -9 -1 -5 -1 1 34 -40 -20 48 37 52 -41 33 4 -12 9 32 -17 -110 -44 -66 -1 26 18 13 4 -11 -16 58 18 18 -51 0 28 -3 16 40 37 -25 -51 -5 3 31 10 37 14 -89 -50 51 38 22 -18 -80 39 -177 50 42 26 -18 -9 -10 -4 -91 33 43 37 -6 -27 36 11 43 -47 14 29 8 19 33 -2 -32 -65 4 -9 1 10 -26 -1 -21 -24 16 20 10 -48 -26 22 -39 17 41 25 -12 -2 -11 -9 1 0 21 15 -21 -8 Tabela 19. Liczba opadania. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Rok zbioru: 2011. (odchylenie od wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych) a1 Tarnów Krościna Mała Naroczyce C Zybiszów B Naroczyce A Krościna Mała wzorzec (s) Boomer Figura Cubus Kohelia Askalon Bamberka Natula Ostroga Bockris Kepler Premio Bogatka Nadobna Mulan Muszelka Smaragd Banderola Fidelius KWS Ozon Rapsodia Tarnów 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Odmiana Zybiszów Lp. a2 313 295 251 261 326 316 261 268 58 -36 29 28 16 49 30 -19 -89 1 -2 1 -25 -44 -25 38 -8 2 32 -93 58 -88 24 13 23 28 -32 -64 -77 1 44 -6 -13 2 3 23 -18 23 47 -64 11 -118 34 -70 -66 50 66 -32 -71 48 70 19 1 -32 5 17 10 -14 -45 33 -32 -35 -73 -39 33 85 56 5 -46 36 53 -30 -113 8 -19 21 -20 62 67 -71 39 -75 9 44 39 80 -26 -43 -91 26 38 12 -46 -45 15 48 -17 21 8 -102 25 -75 17 -45 -1 52 13 -48 -57 29 50 62 -17 -34 7 19 -3 26 45 -76 9 -87 23 -4 -61 80 7 -67 -88 3 84 30 -11 -49 88 -9 -8 -11 -42 29 29 -16 -110 29 15 53 -2 6 -26 40 43 -46 -133 -9 8 62 2 21 93 -99 Tabela 20. Liczba opadania. Pszenica ozima. Dolny Śląsk. Lata zbioru: 2008-2011. (wartość względna wzorca - średniej z wszystkich odmian badanych w danym roku) a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (s) 1 Boomer 2 Figura 3 Cubus 4 Kohelia 5 Askalon 6 Bamberka A 7 Natula 8 Ostroga 9 Bockris 10 Kepler 11 Premio 12 Bogatka 13 Nadobna 14 Mulan 15 Muszelka B 16 Smaragd 17 Banderola 18 Fidelius 19 KWS Ozon 20 Rapsodia C Liczba doświadczeń 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 368 114 72 113 94 101 91 308 126 88 100 102 105 103 82 92 90 346 109 91 107 81 104 110 109 87 81 96 102 104 99 96 280 108 75 101 94 101 119 111 90 75 108 115 99 87 94 97 109 97 107 109 83 313 109 84 104 87 103 114 110 88 89 92 99 101 103 90 325 114 81 106 94 97 90 378 112 84 116 100 100 91 309 132 71 117 110 111 89 78 78 90 357 108 89 107 88 106 111 104 89 95 99 104 105 104 91 293 109 78 95 102 99 123 99 87 78 108 118 105 82 88 110 110 98 105 109 79 325 108 84 101 94 103 116 102 88 100 91 97 107 107 85 334 115 81 109 103 93 88 6 6 5 4 9 21 6 6 5 4 9 21 3. PSZENICA JARA Przedstawione wyniki pochodzą z 14 doświadczeń wykonanych w latach 2008 – 2011. Za wzorzec przyjęto średnią wszystkich odmian badanych w danym roku. Zawartość białka ogółem w suchej masie W roku 2008 odnotowano większe niż przeciętnie zróżnicowanie zawartości białka w suchej masie w poszczególnych doświadczeniach w porównaniu do poprzednich lat. Najwyższą zawartością białka w 2008 roku odznaczały się próby z Kobierzyc (13,99% na podstawowym poziomie agrotechniki a1 i 14,56% na wyższym poziomie agrotechniki a2), najniższą natomiast z Jeleniej Góry (11,40% na a1 i 13,05% na a2) wobec przeciętnej z 3 doświadczeń na Dolnym Śląsku – 12,98% na a1 i 13,92% na a2. Przyrost zawartości białka w miarę wzrostu intensywności był istotny i wyniósł 0,94%. Najstabilniejszą na obu poziomach agrotechnicznych, wyższą od wzorca zawartością białka charakteryzowało się ziarno odmiany Parabola. Najgorzej wypadła odmiana Monsun. W roku 2009 odnotowano mniejsze zróżnicowanie zawartości białka w suchej masie w poszczególnych doświadczeniach w porównaniu do poprzednich lat, przy jednocześnie wyższej wartości tego parametru na obu poziomach agrotechnicznych w porównaniu do lat poprzednich. Najwyższą zawartością białka w 2009 roku odznaczały się próby z Tomaszowa Bol. (14,65% na a1), najniższą natomiast z Jeleniej Góry (13,41% na a1) wobec przeciętnej z 4 doświadczeń na Dolnym Śląsku – 13,78% na a1 i 14,52% na a2. Przyrost zawartości białka w miarę wzrostu intensywności był mniejszy i wyniósł 0,74% . Najstabilniejszą zawartością białka na obu poziomach agrotechnicznych, istotnie wyższą od wzorca charakteryzowało się ziarno odmian: Łagwa i Tybalt. Najgorzej na ich tle wypadły odmiany Zadra i Trappe. W roku 2010 odnotowano większe zróżnicowanie zawartości białka w suchej masie w poszczególnych doświadczeniach w porównaniu do poprzednich lat, przy jednocześnie niższej wartości tego parametru na obu poziomach agrotechnicznych w porównaniu do lat poprzednich. Najwyższą zawartością białka w 2010 roku odznaczały się próby z Tomaszowa Bol.(14,95% na a1 i 15,51% na a2), najniższą natomiast z Jeleniej Góry (11,30% na a1) i Kondratowicach (11,51% na a2), wobec przeciętnej z 4 doświadczeń na Dolnym Śląsku – 12,88% na a1 i 13,18% na a2. Przyrost zawartości białka w miarę wzrostu intensywności agrotechniki był mniejszy i wyniósł 0,30% . Najstabilniejszą zawartością białka na obu poziomach agrotechnicznych, istotnie wyższą od wzorca, charakteryzowało się ziarno odmian Łagwa i Trappe. Najgorzej na ich tle wypadła odmiana Monsun. W roku 2011 odnotowano duże zróżnicowanie zawartości białka w suchej masie w poszczególnych doświadczeniach w porównaniu do poprzednich lat, przy jednocześnie najniższej wartości tego parametru na obu poziomach agrotechnicznych w porównaniu do lat poprzednich. Najwyższą zawartością białka w 2011 roku odznaczały się próby z Kondratowic(12,66% na a1 i 13,42% na a2), najniższą natomiast z Kobierzyc (10,51% na a1 oraz 11,56% na a2) wobec przeciętnej z 4 doświadczeń na Dolnym Śląsku – 11,50% na a1 i 12,53% na a2. Przyrost zawartości białka w miarę wzrostu intensywności agrotechniki był najwyższy w czteroleciu i wyniósł 1,03% . Najstabilniejszą zawartością białka na obu poziomach agrotechnicznych, istotnie wyższą od wzorca charakteryzowało się ziarno odmiany Bryza. Najgorzej wypadły odmiany Kandela i Trappe. Ziarno pszenicy jarej w porównaniu do ziarna pszenicy ozimej zawierało więcej białka, co jest cechą pszenicy jarej. Cecha ta jest również w dużej mierze zależna od przebiegu pogody. Zawartość białka wzrastała w sposób istotny w miarę intensyfikacji uprawy. Zawartość glutenu mokrego Zawartość glutenu mokrego w ziarnie pszenicy jarej ze zbioru 2008 była najwyższa w cały okresie badań (2008-2011). Zawartość glutenu była mało zróżnicowana pomiędzy doświadczeniami i wynosiła 34,54% na podstawowym poziomie agrotechnicznym i 37,02% na wysokim. Średni przyrost zawartości glutenu w wyniku intensyfikacji agrotechniki na Dolnym Śląsku wyniósł 2,48% . Najwyższą zawartość glutenu miała odmiana Bryza, a najniższą pastewna Trappe. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie pszenicy jarej ze zbioru 2009 była znacznie niższa niż w roku poprzednim (28,60% na a1 i 28,76% na a2). Najwyższą zawartość glutenu odnotowano u odmiany Łagwa, najniższą u odmian Trappe i Zadra. Najwyższą zawartość glutenu odnotowano w Tomaszowie Bol.(34,04% na a1 i 35,65% na a2), najniższą natomiast w Jeleniej Górze (24,66% na a1) i Kobierzycach (25,86% na a2). Średni przyrost zawartości glutenu w 2009 roku w wyniku intensyfikacji agrotechniki na Dolnym Śląsku był niższy w porównaniu z innymi latami i wyniósł jedynie 0,16%. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie pszenicy jarej ze zbioru 2010 była nieco niższa niż w roku poprzednim (27,85% na a1 i 28,88% na a2). Najwyższą zawartość glutenu odnotowano u odmian Łagwa i Trappe, najniższą u Ostki Smolickiej. Najwyższą zawartość glutenu odnotowano w Tomaszowie Bol. (34,04% na a1 i 35,35% na a2), najniższą natomiast w Jeleniej Górze (24,66% na a1) i Kondratowicach (24,20% na a2). Średni przyrost zawartości glutenu w 2010 roku w wyniku intensyfikacji agrotechniki na Dolnym Śląsku był duży w porównaniu z innymi latami i wyniósł aż 1,03%. Zawartość glutenu mokrego w ziarnie pszenicy jarej ze zbioru 2011 była najniższa w analizowanym czteroleciu (25,42% na a1 i 27,77% na a2). Najwyższą zawartość glutenu odnotowano u odmian Bryza i Arabeska, najniższą u Kandeli i Ostki Smolickiej. Najwyższą zawartość glutenu odnotowano w Kondratowicach (27,54% na a1 i 30,20% na a2), najniższą natomiast w Kobierzycach (23,06% na a1 i 24,70% na a2). Średni przyrost zawartości glutenu w 2011 roku w wyniku intensyfikacji agrotechniki na Dolnym Śląsku był najwyższy w badanym czteroleciu - 2,35%. Cecha ta jest silnie uzależniona od współdziałania odmiany z siedliskiem, w mniejszym, lecz istotnym stopniu od przebiegu warunków agrometeorologicznych. Cecha istotnie rośnie w miarę intensyfikacji uprawy. Test sedymentacji Zelen`yego Liczba testu sedymentacji w roku 2008 wyniosła 39,55 ml na a1 i 43,76 ml na a2. Najwyższą wartość odnotowano w Kobierzycach (42,04 ml) i w Kondratowicach (44,89 ml na a2), a najniższą w Jeleniej Górze (35,72 ml na a1). Średni przyrost liczby sedymentacji w miarę wzrostu intensyfikacji wyniósł 4,21 ml w 2008. Najwyższą liczbą testu sedymentacji wyróżniała się odmiana Parabola, najniższą natomiast odmiany: Monsun na a1 i Tybalt na a2 . Liczba testu sedymentacji w roku 2009 była nieco wyższa niż w 2008 roku. Najwyższą wartość tej cechy odnotowano w Tomaszowie Bol.(45,59 ml na a1 i 48,00 ml na a2), a najniższą w Kobierzycach (39,07 ml na a1 i 39,22 ml na a2). Średni przyrost liczby sedymentacji w miarę wzrostu intensyfikacji uprawy wyniósł 3,09 ml w 2009. Najwyższą liczbą testu sedymentacji wyróżniała się odmiana Tybalt, najniższą natomiast odmiana Trappe. Liczba testu sedymentacji w roku 2010 była najniższa w ciągu badanego czterolecia i wyniosła 36,38 ml na a1 i 39,08 na a2. Najwyższą wartość tej cechy odnotowano w Kondratowicach (40,13 ml na a1 i 39,23 ml na a2), a najniższą w Jeleniej Górze (30,40 ml na a1 i 37,39 ml na a2). Średni przyrost liczby sedymentacji w miarę wzrostu intensyfikacji uprawy wyniósł 2,70 ml w 2009. Najwyższą liczbą testu sedymentacji wyróżniały się odmiany: Ostka Smolicka, Łagwa, najniższą natomiast odmiany Zadra i Hewilla. Liczba testu sedymentacji w roku 2011 była nieco wyższa niż w 2010 roku. Najwyższą wartość tej cechy odnotowano w Kondratowicach (44,80 ml na a1 i 45,27 ml na a2), a najniższą w Kobierzycach (32,18 ml na a1 i 37,12 ml na a2). Średni przyrost liczby sedymentacji w miarę wzrostu intensyfikacji uprawy wyniósł 3,05 ml w 2011. Najwyższą liczbą testu sedymentacji wyróżniała się odmiany Ostka Smolicka i Tybalt, najniższą natomiast odmiany Zadra i Arabeska. Liczba testu sedymentacji jest silnie uzależniona od współdziałania odmiany z siedliskiem, w mniejszym natomiast występują zmiany w latach. Wartości testu sedymentacji rosną istotnie w miarę intensyfikacji uprawy. Liczba opadania Liczba opadania w roku 2008 kształtowała się na najwyższym poziomie w czteroleciu 20082011 i wyniosła 379 s zarówno na podstawowym, jak i wysokim poziomie agrotechnicznym. Najwyższą liczbą opadania charakteryzowały się odmiany Trappe i Monsun, najniższą odmiana Parabola. Liczba opadania w roku 2009 kształtowała się na niższym niż w poprzednim roku poziomie. Zmienność tej cechy pomiędzy miejscowościami była bardzo duża. Od 375 s na a1 i 368 s na a2 w Kobierzycach do 264 s na a1 i 228 s na2 w Tomaszowie. Najwyższą liczbą opadania charakteryzowała się odmiana Monsun, a najniższą odmiany Bryza i Hewilla. Liczba opadania w roku 2010 kształtowała się na najniższym poziomie w badanym czteroleciu. Zmienność tej cechy pomiędzy miejscowościami była bardzo duża. Od 313 s na a1 i 302 s na a2 w Kobierzycach do 115 s na a1 i 117 s na2 w Jeleniej Górze. Najwyższą liczbą opadania charakteryzowały się odmiany Monsun i Łagwa, a najniższą odmiany Zadra, Bryza i Kandela. Liczba opadania w roku 2011 kształtowała się na wyższym niż w poprzednim roku. Zmienność tej cechy pomiędzy miejscowościami była duża. Od 357 s na a1 i 346 s na a2 w Kondratowicach do 226 s na a1 i 223 s na2 w Jeleniej Górze. Najwyższą liczbą opadania charakteryzowały się odmiany Monsun i Tybalt, a najniższą odmiany Zadra, Bryza i Kandela. Świadczy to o tym, że głównymi czynnikami wpływającymi na wysokość liczby opadania jest przebieg warunków agrometeorologicznych w danym roku oraz terminowość zbioru, stąd duża zmienność w latach i miejscowościach. Tabela 21. Pszenica jara 2008 r. Zawartość białka ogólnego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Korynta Żura Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Waluta Zadra 15 Trappe 14 A B Jelenia Góra 3 E Kondratowice 2 Vinjett Bombona Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (%) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 13,99 13,54 11,40 14,56 14,13 13,05 0,76 -0,03 0,35 1,06 -0,19 0,13 1,66 0,76 0,98 1,86 0,99 1,88 0,28 1,70 -0,15 0,13 0,73 0,76 0,00 0,46 -0,14 0,28 1,52 -0,14 -0,72 -0,28 -0,15 0,50 -0,61 0,17 -1,98 -1,92 -0,03 -1,59 -1,02 -0,98 -1,34 -0,22 0,88 -1,13 -1,45 -0,76 0,55 -0,36 -0,15 0,48 0,57 -0,42 -0,82 0,19 -0,41 -1,04 0,76 0,16 1,17 0,86 0,16 1,02 0,60 0,34 -0,57 0,50 0,41 -0,75 0,78 -0,41 0,61 -0,43 -0,33 -0,15 -0,75 0,05 1,25 -0,22 -0,55 -0,02 0,03 -0,15 -0,45 -0,71 -0,76 -0,10 -0,92 -0,58 -0,34 -0,25 -0,07 -0,55 -1,00 0,01 Tabela 22. Pszenica jara 2009 r. Zawartość białka ogólnego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 14,40 14,23 14,82 Tomaszów Bolesławiecki 4 14,65 Jelenia Góra 3 13,41 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Łagwa 13,88 Kondratowice 1 13,45 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (%) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 14,23 0,04 0,06 0,91 0,58 -0,12 0,25 0,74 0,73 -0,97 -0,33 0,22 -0,69 -0,73 -0,54 0,61 -0,11 -0,53 -0,02 1,94 0,76 0,28 0,41 1,28 1,15 0,18 -0,28 0,13 -0,71 -0,04 0,02 0,01 -0,07 -0,07 -0,32 -0,48 -0,66 -0,19 -0,45 0,23 -0,16 0,83 0,59 -0,66 0,85 0,67 0,17 -0,66 0,90 -0,29 -0,28 0,11 0,56 0,17 0,08 0,53 0,93 0,60 -0,61 -0,03 -0,27 0,09 -0,17 -0,20 0,62 0,98 1,55 1,66 1,76 1,50 0,85 1,93 2,32 -0,39 0,04 -2,06 -1,21 -0,48 0,38 -1,64 -0,69 -0,40 -0,44 -1,71 -0,94 -1,15 -1,02 -2,87 -0,97 Tabela 23. Pszenica jara 2010 r. Zawartość białka ogólnego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 11,51 13,45 12,26 Tomaszów Bolesławiecki 4 14,95 Jelenia Góra 3 11,30 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela 12,87 Kondratowice 1 12,40 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (%) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 15,51 0,02 -0,37 0,12 0,04 0,42 -1,12 0,00 0,49 -0,91 -0,90 -0,23 -0,47 -0,24 -0,54 -0,52 -0,45 -0,26 0,32 0,61 -0,01 0,22 0,12 0,24 0,38 0,65 0,30 -0,43 0,62 0,56 1,18 0,29 -0,01 -0,84 -0,16 0,22 -0,55 -0,57 -0,34 0,28 -1,22 0,69 0,58 0,18 0,18 0,28 0,41 0,50 -0,81 1,08 0,75 0,23 0,52 0,03 0,28 0,38 1,51 0,45 -0,35 -0,33 -1,46 -0,33 -1,08 -0,45 -0,07 0,23 -0,63 0,05 -0,57 -0,18 0,43 0,61 -0,84 -0,85 -1,02 -0,33 -0,04 -0,07 -0,99 -0,81 -0,17 -0,26 1,50 -0,11 1,74 -0,08 1,70 -0,52 1,18 Tabela 24. Pszenica jara 2011 r. Zawartość białka ogólnego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B Jelenia Góra 3 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela Arabeska Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (%) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 10,51 12,66 11,34 11,56 13,42 12,62 0,15 1,20 0,34 0,51 1,29 0,64 0,16 -0,78 -0,17 0,30 -1,00 0,35 0,64 -0,20 -0,18 -1,16 -0,56 -0,36 0,10 0,03 -0,11 0,25 -0,22 0,08 0,09 0,39 0,95 0,69 -0,02 0,54 0,36 0,06 0,96 0,27 -0,06 0,30 -0,74 -0,08 -0,53 -0,60 0,18 -0,41 -0,11 -1,09 -0,58 -0,36 -0,66 -0,65 0,46 0,66 0,42 0,80 0,26 0,62 -0,54 -0,06 -0,37 0,16 0,50 -0,13 -0,61 -0,18 -0,68 -0,85 0,31 -1,00 Tabela 25. Pszenica jara 2008-2011 r. Zawartość białka ogólnego – względna wartość wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (%) 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 12,98 13,78 12,88 11,50 12,19 12,78 13,92 14,52 13,18 12,53 12,86 13,54 1 Bryza 97 103 100 105 102 101 100 102 100 107 103 102 2 Monsun 90 97 95 98 96 95 91 98 97 99 98 96 3 Tybalt 98 104 101 101 101 101 92 105 102 94 98 98 4 Hewilla 97 97 97 100 99 99 100 98 97 100 98 93 5 Parabola 101 100 103 104 104 104 99 102 101 103 102 97 6 - 111 105 104 105 - - 111 104 101 103 - - - 97 96 96 - - - 96 98 97 - 8 Łagwa Ostka Smolicka Kandela - - 98 95 97 - - - 100 96 98 - 9 Arabeska - - - 104 - - - - - 104 - - Zadra B 11 Trappe Liczba doswiadczeń 95 93 96 97 96 95 96 95 96 101 99 97 98 94 106 96 101 98 96 89 104 96 100 96 3 4 4 3 7 14 7 10 A 3 4 4 3 7 14 Tabela 26. Pszenica jara 2008 r. Gluten mokry – wartość względna wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Korynta Żura Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Waluta Zadra 15 Trappe 14 A B Jelenia Góra 3 E Kondratowice 2 Vinjett Bombona Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (%) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 36,49 34,87 32,25 37,38 36,33 37,36 1,25 -1,69 1,76 1,90 -1,89 0,05 4,49 2,57 1,60 4,10 3,21 2,75 1,92 3,27 -0,41 1,93 1,75 1,48 0,25 0,77 1,09 1,13 3,91 1,12 -0,68 0,71 0,23 2,43 0,21 0,42 -2,98 -1,99 -0,51 -3,44 -2,05 -0,22 -4,01 -0,56 2,96 -3,00 -3,99 2,05 0,69 -2,03 1,63 0,36 -0,49 -0,82 -1,18 0,41 -1,64 -1,70 2,35 0,52 2,05 3,01 0,13 2,13 2,11 -0,18 -1,81 0,47 -0,07 -1,80 2,61 0,08 0,95 -1,09 -0,81 -1,94 -2,02 -1,38 2,02 -0,69 -1,57 0,70 0,55 -0,78 -1,15 -0,99 -2,24 0,06 -1,99 -1,62 -1,85 -2,13 -2,17 -2,90 -4,22 -3,52 Tabela 27. Pszenica jara 2009 r. Gluten mokry – wartość względna wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 28,35 25,86 28,16 Tomaszów Bolesławiecki 4 32,65 Jelenia Góra 3 24,07 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Łagwa 24,66 Kondratowice 1 25,83 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (%) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 32,68 -0,22 -0,84 1,92 3,10 -0,69 -0,88 0,74 0,69 -2,50 -3,53 -0,47 -2,23 -1,57 -0,83 2,15 -1,49 -1,51 0,29 5,31 0,58 0,07 4,56 3,78 0,68 0,26 1,81 1,37 -2,91 0,25 1,45 4,16 -1,39 1,99 -2,32 -0,60 -1,78 1,08 0,23 3,38 -1,54 1,25 3,88 -2,54 1,67 1,39 1,11 -3,50 3,04 0,73 -4,17 -1,15 1,16 0,15 -2,72 1,19 1,21 3,45 2,29 1,34 1,51 3,31 2,31 -0,30 2,12 0,60 4,61 5,33 5,53 1,77 0,92 4,64 4,79 -1,97 1,74 -6,14 -4,21 -1,87 -0,29 -6,37 -4,71 -2,12 -3,74 -4,38 -2,38 -3,89 -5,82 -9,84 -3,43 Tabela 28. Pszenica jara 2010 r. Gluten mokry – wartość względna wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 24,20 30,52 25,43 Tomaszów Bolesławiecki 4 34,04 Jelenia Góra 3 22,76 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela 28,52 Kondratowice 1 26,09 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (%) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 35,35 2,27 -0,96 0,51 1,07 2,30 -1,78 2,11 2,66 -1,42 -2,47 -0,82 -0,88 -1,15 -1,91 -0,73 0,56 -2,07 2,81 1,09 -0,88 0,36 1,95 0,86 1,26 0,53 2,00 -0,62 3,25 1,67 3,35 0,28 1,26 -2,30 1,00 2,29 -3,63 -0,46 0,55 2,09 -3,81 1,29 1,48 0,26 -0,52 0,87 -0,35 0,32 -2,70 4,30 1,73 -0,76 1,75 0,31 0,53 -0,36 3,02 1,65 -3,57 -0,74 -5,59 -1,72 -3,50 -1,19 -2,61 -0,43 -3,06 1,05 -1,63 -3,39 1,04 0,97 -4,01 -2,37 -2,28 -0,59 1,55 1,69 -3,94 -2,01 0,65 -1,48 3,27 -1,65 5,47 -0,44 4,08 -2,31 3,73 Tabela 29. Pszenica jara 2011 r. Gluten mokry – wartość względna wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B Jelenia Góra 3 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela Arabeska Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (%) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 23,06 27,54 25,66 24,70 30,20 28,39 1,28 4,07 1,34 1,85 3,66 1,98 -0,69 -3,15 0,31 0,59 -4,96 1,15 1,35 -0,89 -0,88 -2,92 -2,23 -1,13 -0,22 -2,29 0,25 0,64 -0,67 1,14 0,19 0,89 2,05 2,36 1,84 1,44 0,12 -0,63 1,06 1,78 -1,74 -0,32 -1,11 -1,91 -1,34 -3,85 -0,74 -2,37 -1,73 -3,82 -2,23 -0,81 -2,25 -1,51 3,15 1,83 1,48 2,67 0,45 2,49 -0,22 1,87 0,05 0,64 3,00 -0,40 -2,16 4,07 -2,11 -2,91 3,66 -2,47 Tabela 30. Pszenica jara 2008 - 2011 r. Gluten mokry – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (%) 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 34,54 28,60 27,85 25,42 26,63 28,65 37,02 28,76 28,88 27,77 28,32 30,61 1 Bryza 100 104 103 109 106 104 103 100 105 109 107 104 2 Monsun 95 92 95 95 95 95 95 98 97 96 97 97 3 Tybalt 98 104 101 99 100 101 96 108 104 92 98 100 4 Hewilla 98 98 98 97 97 97 101 103 99 101 100 101 5 Parabola 99 97 102 104 103 100 101 100 98 107 102 101 6 - 115 106 101 104 - - 111 103 100 101 - - - 93 94 93 - - - 92 92 92 - 8 Łagwa Ostka Smolicka Kandela - - 96 90 93 - - - 95 94 95 - 9 Arabeska - - - 108 - - - - - 107 - - Zadra B 11 Trappe Liczba doświadczeń 96 90 97 102 99 96 97 88 97 104 100 96 94 88 105 100 103 97 90 80 104 98 101 93 3 4 4 3 7 14 3 4 7 10 A 4 3 7 14 Tabela 31. Pszenica jara 2008 r. Test Zeleny’ego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Korynta Żura Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Waluta Zadra 15 Trappe 14 A B Jelenia Góra 3 E Kondratowice 2 Vinjett Bombona Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (ml) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 42,04 40,89 35,72 43,04 44,89 43,57 3,56 -4,03 0,34 2,99 -3,44 -0,84 9,92 5,04 5,57 7,99 6,69 8,89 2,19 9,14 -0,26 4,35 4,32 6,36 -2,01 0,77 0,41 0,25 4,76 -0,78 -1,38 -0,73 -0,16 0,62 -1,44 1,36 -3,88 -8,59 -4,49 -7,08 -5,74 -0,14 -5,51 0,90 4,14 -5,24 -8,17 -9,14 0,25 -2,83 2,24 3,65 2,89 1,96 -4,44 2,04 -1,19 -4,63 3,89 -0,84 4,89 7,60 0,21 4,99 3,92 2,96 0,29 3,24 0,81 -0,38 5,93 2,49 -1,35 -3,13 -1,82 -4,74 -4,64 -4,48 1,55 -4,86 -4,49 -2,18 -1,68 -6,51 -3,98 -2,79 -1,82 0,82 -3,28 -1,28 -0,12 -1,83 0,44 -1,42 -4,01 -0,01 Tabela 32. Pszenica jara 2009 r. Test Zeleny’ego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 44,71 39,22 46,17 Tomaszów Bolesławiecki 4 45,59 Jelenia Góra 3 41,39 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Łagwa 39,07 Kondratowice 1 39,73 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (ml) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 48,00 -1,74 -6,59 2,51 -2,07 2,83 -3,83 -0,57 3,85 -2,15 -1,63 4,18 2,74 -1,53 4,94 5,61 0,25 7,21 5,79 3,92 5,85 10,90 13,51 1,12 8,65 -0,98 2,48 -1,76 -2,09 -6,30 -3,92 -7,34 -5,61 1,73 -5,63 3,86 -3,03 -1,51 -8,85 6,94 -0,18 1,67 2,79 -3,27 0,86 -2,32 5,17 -0,74 -6,06 0,17 -0,79 -4,08 3,55 7,49 -4,03 -0,17 1,06 -3,75 -3,67 -1,46 -6,24 -5,35 -2,36 -4,46 -1,66 3,13 10,80 6,85 4,91 4,41 6,66 7,19 4,64 -2,25 3,84 -5,51 -1,30 -5,22 -5,57 -1,69 2,16 -3,09 -7,37 -5,27 -3,13 -3,36 -1,67 -5,92 -7,08 Tabela 33. Pszenica jara 2010 r. Test Zeleny’ego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 39,23 38,80 37,39 Tomaszów Bolesławiecki 4 38,62 Jelenia Góra 3 30,40 Kobierzyce 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela 36,38 Kondratowice 1 40,13 Tomaszów Bolesławiecki wzorzec (ml) Jelenia Góra Odmiana Kobierzyce Kondratowice Lp. a2 39,08 -5,21 -2,96 -2,04 -2,23 -3,61 -7,68 -7,10 -0,03 -4,59 -4,07 1,42 -3,46 3,56 3,31 -0,49 -2,18 4,24 0,53 2,67 3,26 4,22 -1,11 -2,72 -2,60 2,23 -1,38 -1,71 -4,01 -1,71 1,74 4,42 -3,64 -3,15 -4,51 -1,75 -1,91 -5,96 -3,72 -0,63 -3,38 -1,70 7,96 0,01 3,73 -1,31 1,60 4,12 -0,35 2,03 2,69 3,48 3,36 -0,73 5,25 0,73 5,16 3,57 8,03 -0,26 3,67 6,20 3,34 3,61 9,42 4,38 -0,31 3,77 -0,12 4,41 0,34 4,60 1,73 -4,20 -8,17 -7,12 -6,24 -6,82 -4,08 -8,60 -6,03 2,44 2,16 1,58 3,97 1,77 1,01 2,10 2,43 Tabela 34. Pszenica jara 2011 r. Test Zeleny’ego – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B Jelenia Góra 3 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela Arabeska Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (ml) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 32,18 44,80 35,86 37,12 45,27 39,60 -1,79 -2,05 -2,00 -3,03 -0,18 -3,09 4,85 -1,31 3,03 4,83 1,90 3,74 1,56 2,70 4,86 -4,06 0,24 5,47 -2,27 4,35 1,69 -0,64 0,23 -2,53 0,62 -1,99 3,03 -1,50 -6,69 1,19 6,49 -0,29 -1,01 -0,22 -2,35 -3,08 1,65 6,14 1,68 3,66 8,80 8,84 5,63 -2,59 2,74 6,47 -1,07 1,22 -8,75 -0,42 -2,69 -4,50 -0,98 -3,57 -6,61 -7,60 -5,43 -3,19 -3,37 -3,26 -1,34 3,07 -5,95 2,21 3,46 -4,98 Tabela 35. Pszenica jara 2008 -2011 r. Test Zeleny’ego – wartości względne wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 2010 2011 2010-2011 2008-2011 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 wzorzec (ml) 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 39,55 41,44 36,38 37,61 37,00 38,75 43,76 44,53 39,08 40,66 39,87 42,01 1 Bryza 98 95 91 95 93 95 100 101 88 95 92 96 2 Monsun 86 102 93 106 99 97 90 105 103 109 106 102 3 Tybalt 100 114 107 108 108 107 83 119 99 101 100 101 4 Hewilla 97 98 92 103 98 98 97 98 91 98 94 96 5 Parabola 104 99 107 101 103 103 106 102 103 94 101 101 6 - 116 108 105 106 - - 113 107 95 101 - - - 110 108 109 - - - 114 117 116 - 8 Łagwa Ostka Smolicka Kandela - - 105 105 105 - - - 107 105 106 - 9 Arabeska - - - 89 - - - - - 93 - - Zadra B 11 Trappe Liczba doświadczeń 93 97 82 83 82 89 97 94 84 92 88 92 99 89 107 96 102 97 96 90 105 101 103 97 3 4 4 3 7 14 3 4 4 3 7 7 10 A 14 Tabela36. Pszenica jara 2008 r. Liczba opadania – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Korynta Żura Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Waluta Zadra 15 Trappe 14 A B Jelenia Góra 3 E Kondratowice 2 Vinjett Bombona Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (s) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 401 384 353 402 369 367 6 -1 -28 3 0 -42 5 31 25 30 32 4 -51 -34 -28 -33 -19 -49 -13 -3 4 -6 33 -29 -17 40 -55 -32 -11 -20 27 23 19 -1 10 22 5 -22 53 16 32 35 -13 -34 -22 8 4 13 22 47 -43 31 -107 -17 -4 -2 -4 -14 31 24 -21 -91 -12 -9 17 -18 16 14 38 9 24 19 2 17 7 -4 37 13 19 -23 -11 6 -95 -17 21 36 61 -6 9 58 Tabela 37. Pszenica jara 2009 r. Liczba opadania – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 348 368 286 Tomaszów Bolesławiecki 5 264 Jelenia Góra 4 313 Kobierzyce 3 375 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Partyzan Parabola Katoda Łagwa 365 Tomaszów Bolesławiecki 1 Jelenia Góra wzorzec (s) Kobierzyce Odmiana Kondratowice Lp. a2 228 9 35 -154 -35 -19 43 -126 -68 19 16 45 110 36 41 86 137 9 0 -6 67 33 -22 -66 102 3 13 16 -63 -75 -20 -48 -87 -30 6 -9 -64 -23 -71 40 -74 0 -26 -6 27 35 14 31 40 -15 -58 49 -45 -31 -60 17 -38 -26 -13 10 40 13 -9 0 23 11 6 28 -6 52 15 -42 26 20 2 14 33 12 10 62 -18 3 16 14 -68 -32 56 46 -43 Tabela 38. Pszenica jara 2010 r. Liczba opadania – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B 301 302 117 Tomaszów Bolesławiecki 5 134 Jelenia Góra 4 115 Kobierzyce 3 313 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Radunia Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela 310 Tomaszów Bolesławiecki 1 Jelenia Góra wzorzec (s) Kobierzyce Odmiana Kondratowice Lp. a2 161 -23 36 -41 -71 -15 1 1 -93 42 14 70 65 49 43 89 95 38 36 90 -39 51 -55 83 -31 37 -57 -44 -63 19 -71 -52 -57 -44 -101 52 103 -14 -72 34 79 70 -10 -45 -72 77 -3 -55 -99 22 39 1 85 -8 49 -23 100 -26 38 -21 90 -26 32 -13 75 40 -21 -53 -61 24 -35 -55 -55 -183 14 -53 -64 -132 22 -55 -71 25 39 47 30 -24 49 43 57 Tabela 39. Pszenica jara 2011 r. Liczba opadania – odchylenie od wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 4 5 6 7 8 9 Zadra 11 Trappe 10 A B Jelenia Góra 3 Kondratowice 2 Bryza Monsun Tybalt Hewilla Parabola Łagwa Ostka Smolicka Kandela Arabeska Kobierzyce 1 Jelenia Góra wzorzec (s) Kondratowice Odmiana Kobierzyce Lp. a2 271 357 226 281 346 223 -18 28 -72 -60 20 -130 103 43 126 63 45 133 82 24 122 73 24 153 -35 23 -47 -44 -78 -1 -8 -48 -40 -32 -12 -35 3 1 -17 -15 -9 -87 -1 36 21 -9 -22 -20 -34 -30 -21 29 -1 8 -9 18 49 21 21 45 -92 -72 -40 -39 -49 -12 7 -21 -83 11 63 -50 Tabela 40. Pszenica jara 2008 - 2011 r. Liczba opadania – względna wartość wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 2010-2011 2008-2011 251 2011 285 2010 218 2009 2010-2011 329 2008 2011 379 2008-2011 2010 wzorzec (s) 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 303 379 307 220 283 252 298 1 Bryza 97 89 89 93 91 92 95 86 88 80 83 88 2 Monsun 106 115 122 132 128 117 103 125 131 129 130 120 3 Tybalt 103 105 114 127 121 111 107 104 106 130 119 111 4 Hewilla 102 93 101 93 97 97 92 90 103 86 93 92 5 Parabola 89 95 93 89 91 91 99 91 91 91 91 93 6 - 103 117 98 107 - - 104 114 87 98 - - - 109 106 108 - - - 108 94 100 - 8 Łagwa Ostka Smolicka Kandela - - 89 90 90 - - - 86 104 96 - 9 Arabeska - - - 107 - - - - - 110 - - Zadra B 11 Trappe Liczba doświadczeń 99 105 67 76 72 89 91 106 73 88 82 91 110 97 113 89 99 102 105 102 119 103 100 106 3 4 4 3 7 14 3 4 4 3 7 14 7 10 A 4. ŻYTO OZIME Jednym z najważniejszych parametrów charakteryzujących wartość ziarna żyta w skupie jest liczba opadania. Partie ziarna nie wykazujące się przynajmniej minimalną wartością tej cechy (powyżej 120 s), tracą drastycznie na wartości. Są również kłopoty ze sprzedażą takiego ziarna. Liczba opadania jest to liczba wyrażona w sekundach, określająca pośrednio aktywność a-amylazy w ziarnie zbóż lub mące. Jest to cecha w znacznym stopniu różnicująca odmiany. Odmiany o większej wrażliwości na porastanie z reguły wykazują niższą liczbę opadania. Celem badań było sprawdzenie. w jakim stopniu cecha ta jest zależna od współdziałania genotypu (w tym przypadku odmiany) ze środowiskiem w warunkach Dolnego Śląska i latami badań. Oznaczenia liczby opadania wykonała Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Zbóż Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu klasyczną metodą ICC Standard nr 107-68. Próby pochodziły z obu poziomów agrotechnicznych doświadczeń prowadzonych w ramach PDO na Dolnym Śląsku, pobranych w latach 2008-2011 w 3-5 miejscowościach. Ogółem opracowanie zawiera dane z 16 doświadczeń. Badano zestawy odmian występujące w doświadczeniach K. Analiza wyników Zróżnicowanie liczby opadania w latach 2008-2010 było niewielkie (ok. 240 s na wszystkich poziomach agrotechnicznych), natomiast w 2011 roku parametr ten osiągnął najniższy poziom w badanym czteroleciu (136 s na podstawowym poziomie agrotechniki a1 i 126 s na wyższym poziomie agrotechniki a2). Istotne było ono natomiast pomiędzy miejscowościami, w roku 2011 wynosiło od 194 s na a1 i 179 s na a2 w Tarnowie do 111 s na a1 i 95 s na a2 w Krościnie Małej. Stwierdzono, że największy wpływ na wysokość liczby opadania ma przebieg warunków atmosferycznych w okresie od osiągnięcia dojrzałości ziarna do zbioru. Ostatnio wyhodowano jednak odmiany, których ziarno zebrane w podobnych warunkach wykazuje wyższą od wzorca wartość liczby opadania. Wyróżniające się pod tym względem są odmiany mieszańcowe Bellami, Visello, Gonello i Balistic, które w każdej próbie posiadały znacznie wyższą liczbę opadania niż inne odmiany. Również wyższą od wzorca liczbą opadania wyróżniała się odmiana populacyjna Dańkowskie Diament. Najniższą wartością liczby opadania charakteryzowały się natomiast odmiany Bosmo i Palazzo.. Tab. 41. Żyto ozime. Liczba opadania. 2008 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. a1 Krościna Mała Tomaszów Bolesławiecki Naroczyce Tarnów Kondratowice Krościna Mała Tomaszów Bolesławiecki Naroczyce Wzorzec (s) Kondratowice Odmiana Tarnów Lp. a2 215 223 250 225 288 234 194 247 230 286 1 Amilo 85 90 77 82 45 37 127 89 90 78 2 Bosmo -75 -26 -25 -38 -30 -74 -38 -20 -48 -30 3 Rostockie -77 -92 -37 -76 -97 -64 -36 -19 -36 -15 4 Agrikolo -28 -73 -28 -54 -22 -42 -42 -67 -38 -36 5 Słowiańskie -52 -59 -36 -67 -26 -48 -34 -12 -36 -80 6 Dańkowskie Diament -12 10 16 16 9 9 46 14 27 32 7 Caroass -42 -55 -61 -27 -2 -42 -37 -37 -19 -3 8 Herakles -13 -23 8 9 22 -3 -36 6 -23 18 9 Fernando F1 58 41 1 8 6 38 11 -6 -8 6 10 Picasso F1 50 17 6 -25 34 29 69 12 -60 -26 11 Balistic F1 55 69 -19 42 -16 41 -1 37 27 -16 12 Placido F1 41 81 54 82 55 69 15 53 72 49 13 Visello F1 57 40 63 53 17 61 27 -22 57 28 Tab. 42. Żyto ozime. Liczba opadania. 2009 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. a1 Naroczyce Tomaszów Bolesławiecki Tarnów Krościna Mała Naroczyce Tomaszów Bolesławiecki Wzorzec (s) Krościna Mała Odmiana Tarnów Lp. a2 259 196 258 254 250 197 250 238 1 Bosmo -64 -44 -63 -66 -45 6 -51 -61 2 Agrikolo -36 -1 -93 -57 -22 5 -33 -41 3 Dańkowskie Diament 22 -31 -69 23 -28 -50 -4 1 4 Herakles -15 -62 -6 -13 -72 -56 14 9 5 Picasso F1 7 -20 -22 26 28 -64 -52 51 6 Balistic F1 45 45 55 9 -24 -17 34 0 7 Placido F1 -40 38 38 60 28 38 59 61 8 Visello F1 5 0 63 45 42 23 -14 17 9 Bellami F1 3 80 40 29 31 30 37 -4 10 Minello F1 -2 -70 53 -60 -13 -36 8 -29 Tab. 43. Żyto ozime. Liczba opadania. 2010 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. a1 Kondratowice Naroczyce Krościna Mała Tarnów Kondratowice Naroczyce Wzorzec (s) Krościna Mała Odmiana Tarnów Lp. a2 226 200 285 274 208 223 298 264 1 Bosmo -45 -98 -127 -29 -68 -78 -100 34 2 Agrikolo -30 -72 -24 -6 -36 12 -28 -13 3 Dańkowskie Diament 2 -42 -30 -2 1 54 22 31 4 Herakles -4 12 32 32 -8 -56 17 26 5 Balistic F1 15 39 15 9 -19 -1 15 -37 6 Visello F1 -11 79 41 31 -1 54 28 37 7 Bellami F1 33 66 50 -7 53 125 31 -40 8 Minello F1 20 24 18 -26 25 46 7 -71 9 Brasetto F1 -27 13 9 -21 3 -120 -16 -8 10 Gonello F1 45 13 1 19 21 68 32 42 11 Palazzo F1 4 -29 17 -5 34 -100 -7 -5 Tab. 44. Żyto ozime. Liczba opadania. 2011 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. a1 Naroczyce 3 Dańkowskie Diament Dańkowskie Amber Krościna Mała 2 Bosmo Tarnów 1 Naroczyce Wzorzec (s) Krościna Mała Odmiana Tarnów Lp. a2 194 111 103 179 95 104 -62 -33 -34 -53 -26 -35 -14 -7 -9 0 -5 -15 -58 -32 -31 -23 -16 -35 4 Herakles 17 -28 -11 35 -7 -20 5 Balistic F1 19 21 8 39 16 35 6 Visello F1 15 33 28 48 33 31 7 Bellami F1 39 48 42 -14 12 34 8 Minello F1 26 16 0 -28 15 1 9 Brasetto F1 -14 -9 -9 -29 -14 -9 10 Gonello F1 38 17 38 55 17 35 11 Palazzo F1 -10 -27 -19 -28 -21 -19 Tab.45. Żyto ozime. 2008- 2011 r. Liczba opadania względna wartość wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. a1 2008-2011 2010-2011 2011 2010 Liczba doswiadczeń 2009 Balistic F1 Visello F1 Bellami F1 Minello F1 Brasetto F1 Gonello F1 Palazzo F1 2008 4 2008-2011 3 2010-2011 2 Bosmo Dańkowskie Diament Dańkowskie Amber Herakles 2011 1 2010 Wzorzec (s) 2009 Odmiana 2008 Lp. a2 240 242 246 136 191 216 238 234 248 126 187 212 84 75 70 68 69 75 82 84 79 70 76 80 103 94 93 93 93 96 111 91 111 95 106 103 - - - 70 - - - - - 80 - - 100 90 107 95 103 99 97 89 98 102 99 95 111 116 108 112 109 112 107 99 96 124 105 104 119 112 114 119 116 116 113 107 112 130 118 113 - 116 115 132 121 - - 110 117 108 114 - - 92 104 110 106 - - 92 101 97 99 - - - 97 92 96 - - - 86 86 86 - - - 108 123 113 - - - 117 128 120 - - - 99 86 94 - - - 92 82 89 - 5 4 4 3 7 16 5 4 4 3 7 16 5. RZEPAK OZIMY Przedstawione wyniki pochodzą z 17 doświadczeń przeprowadzonych w ramach PDO na Dolnym Śląsku w latach 2008-2011. W Laboratorium Katedry Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pod kierunkiem prof. dr hab. Andrzeja Koteckiego oznaczono zawartości tłuszczu surowego i białka ogólnego w suchej masie. Zawartość tłuszczu surowego w 2008 roku pomiędzy miejscowościami wahała się od 36,87% w Tomaszowie Bol. do 44,98% w Pawłowicach. Najwięcej tłuszczu zawierały nasiona odmiany Cabriolet (102%), a najmniej Casoar (97%). Nieco wyższą zawartością tłuszczu surowego w porównaniu do roku poprzedniego cechowały się nasiona w 2009 roku (43,80%), różnice pomiędzy miejscowościami były mniejsze i wahały się od 42,00% w Naroczycach do 46,45% w Tomaszowie Bolesławieckim. Najwięcej tłuszczu surowego zawierały nasiona odmian NK Pegaz i Toccata (po 102%), a najmniej Vectra (98% wzorca). Zawartość tłuszczu surowego w 2010 roku wyniosła 43,50%. Różnice pomiędzy miejscowościami były bardzo małe. Najwięcej tłuszczu zawierały nasiona odmiany Toccata (102% wzorca), a najmniej Vectry (95%). W roku 2010 zawartość tłuszczu surowego była niemal identyczna, jak w poprzednim (43,77%), natomiast różnice pomiędzy miejscowościami były większe i wahały się od 41,36% w Pawłowicach do 46,67% w Tarnowie. Najwięcej tłuszczu znajdowało się w nasionach odmian PR46W20 (107%) i Gloria (103%). Zawartość białka ogólnego w nasionach mierzona średnią wszystkich odmian w latach 2008-2011 nie podlegała wielkim zmianom i wynosiła od 21,37% w 2009 do 22,57% w roku 2010. Większą zmiennością charakteryzowały się wyniki pomiędzy miejscowościami np. w 2008 roku od 19,97% w Pawłowicach do 24,31% w Tomaszowie Bolesławieckim, w 2009 roku od 18,76% w Tomaszowie Bolesławieckim do 23,71% w Naroczycach. Dość duża zmienność w zawartości białka została wykazana pomiędzy odmianami w latach i wieloleciu. Najwięcej białka zawierały odmiany Extend (106%) i Cabriolet (105%), najmniej natomiast odmiana NK Pegaz (96%). Tab. 46. Rzepak ozimy. Zawartość tłuszczu surowego (% w s. m.) 2008 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Tomaszów Bolesławiecki Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Winner 5 Baros 6 Brise 7 Casoar 8 Cadeli 9 NK Fundus 10 Baldur F1 11 Titan F1 12 ES Saphir F1 13 Vectra F1 14 ES Betty F1 15 Extend F1 16 Nelson F1 17 Taurus F1 18 PR46W31 F1 19 Hycolor F1 20 Toccata F1 21 PR46W10 F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 43,86 44,32 36,87 44,98 40,38 42,44 -1,08 0,44 -0,12 -1,05 3,19 1,20 -1,16 0,18 0,83 0,96 1,59 -0,41 1,51 -1,42 -2,10 -1,68 2,03 -0,63 -0,62 -0,36 -1,31 -1,93 -1,24 -1,02 -0,28 0,07 0,28 -0,61 -0,15 -0,25 0,70 1,66 -0,30 0,35 -1,67 0,74 0,45 0,91 0,21 -0,83 1,93 1,03 1,12 1,15 -1,47 -0,68 4,19 -3,72 -3,05 -0,24 0,89 2,50 1,13 0,11 0,41 0,53 -1,17 -2,95 0,70 -0,07 3,29 -1,96 -0,63 -1,82 -0,13 -1,79 -0,94 1,30 -0,31 -1,53 1,08 0,76 -0,04 1,37 -0,72 -0,27 -0,30 0,14 -0,08 1,50 -0,06 0,33 1,15 0,41 -2,19 1,18 -0,48 0,17 1,35 0,54 -1,52 1,46 0,96 0,00 0,99 0,11 0,65 -1,21 -1,60 -0,99 1,61 -0,58 -0,07 -0,16 -0,24 0,98 1,06 0,96 1,01 1,06 0,99 0,95 1,04 1,04 1,00 1,01 1,00 1,00 0,99 0,95 0,93 1,03 0,94 1,03 1,01 1,02 Tab. 47. Rzepak ozimy. Zawartość tłuszczu surowego (% w s. m.) 2009 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Krościna Mała Naroczyce Pawłowice Tomaszów Bolesławiec ki Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Winner 5 Baros 6 Brise 7 Casoar 8 Cadeli 9 NK Fundus 10 NK Pegaz 11 Baldur F1 12 Titan F1 13 ES Saphir F1 14 Vectra F1 15 Extend F1 16 Nelson F1 17 PR46W31 F1 18 Hycolor F1 19 Toccata F1 20 PR46W10 F1 21 Visby F1 22 NK Petrol F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 43,38 -0,83 42,42 -1,01 46,45 -0,34 44,17 -0,80 42,00 -0,54 44,39 -0,51 0,32 -1,97 0,43 1,22 0,18 0,37 1,40 -0,79 0,56 0,59 -0,12 0,13 -0,09 -0,21 -2,01 -0,63 0,10 1,47 -0,42 0,34 -0,10 -0,37 -1,24 0,06 1,80 -0,45 -0,05 2,64 1,29 2,40 0,14 -1,38 -1,19 -1,42 -1,25 -1,38 -0,76 0,21 1,12 0,31 1,06 -0,56 -1,29 -1,67 -0,59 1,16 -0,12 -1,60 2,16 0,24 0,65 -0,15 0,20 0,86 -0,20 -0,52 0,62 -1,66 0,34 0,79 0,27 -0,51 0,21 -0,06 -1,45 -0,45 1,50 -0,40 -0,27 1,79 0,77 0,15 0,10 0,91 0,20 -0,19 0,53 0,14 -0,17 -0,08 1,08 -1,30 -0,82 -1,24 0,23 -1,09 -0,85 2,25 1,04 0,22 1,55 -0,42 0,32 1,11 1,53 -0,90 -0,20 -0,82 -1,09 -0,58 0,00 -0,75 0,14 0,37 -1,47 -0,50 -1,39 0,67 0,69 1,02 -1,19 0,86 -0,22 1,71 -0,07 1,74 0,47 -2,21 -1,39 0,64 -0,60 -0,47 1,47 0,66 -0,51 -0,89 Tab. 48. Rzepak ozimy. Zawartość tłuszczu surowego (% w s. m.) 2010 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Tomaszów Bolesławiecki Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Casoar 5 Cadeli 6 NK Pegaz 7 Adriana 8 Chagall 9 Vision 10 Vectra F1 11 Extend F1 12 Nelson F1 13 Toccata F1 14 PR46W10 F1 15 Visby F1 16 NK Petrol F1 17 PR46W14 F1 18 ES Mercure F1 19 Poznaniak F! 20 NK Technic F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 42,45 44,29 44,27 43,61 43,35 43,02 -1,40 0,72 -1,01 0,52 2,80 -0,26 1,31 -0,02 1,22 -3,17 -1,82 1,00 1,14 3,07 -0,70 1,52 3,40 -3,32 -4,56 -1,84 -2,07 0,23 -2,29 -0,66 1,13 0,54 2,33 0,21 1,03 -2,16 -0,52 -1,82 0,65 0,79 0,57 -0,79 1,56 0,14 1,45 0,26 -2,69 -0,56 -1,39 0,21 0,76 0,70 3,40 0,46 0,06 -1,35 0,72 0,61 1,58 0,55 -0,41 0,46 1,71 -0,26 -0,12 -0,06 -1,05 -2,34 -1,52 0,30 -3,31 -0,04 -1,07 1,09 1,20 -0,76 1,11 1,31 1,05 1,60 -1,18 -0,66 1,97 -1,25 1,37 -0,13 -0,77 -1,27 0,51 0,01 1,19 0,87 2,11 -0,13 0,27 -3,62 -0,20 -1,41 -1,06 0,13 1,16 0,08 1,30 -1,05 -1,64 0,07 0,78 -0,79 0,44 -0,03 1,07 0,68 2,10 -1,18 0,00 -2,67 -0,91 0,05 1,88 -0,43 1,94 -0,52 2,44 -2,32 0,81 -2,09 Tab. 49. Rzepak ozimy. Zawartość tłuszczu surowego (% w s. m.) 2011 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Cabriolet 2 Casoar 3 Chagall 4 Gloria 5 NK Diamond 6 Sherlock 7 NK Pegaz 8 Vectra F1 9 Extend F1 10 Nelson F1 11 Toccata F1 12 Visby F1 13 ES Mercure F1 14 Poznaniak F1 15 NK Technic F1 16 PR 46W20 F1 17 Artoga F1 18 Gladius F1 19 SY Kolumb F1 20 Primus F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 43,59 46,67 41,36 43,61 43,61 -0,72 -1,96 0,75 1,93 1,58 -1,25 1,47 -1,68 -0,71 -1,89 -0,58 -0,01 -1,19 -1,13 -0,91 3,73 1,09 0,22 0,67 0,59 -0,51 -1,54 0,75 2,54 1,06 0,01 0,72 -1,97 -0,40 0,03 0,31 -1,29 -1,75 0,36 0,12 2,70 0,34 -1,38 -0,05 0,00 0,55 -1,51 1,74 1,80 -1,32 -0,88 -0,04 -0,49 0,71 -1,19 0,59 -0,35 -0,42 -1,25 -1,81 3,92 1,48 1,00 -0,33 -0,11 0,56 -1,54 0,51 -1,02 0,93 -0,35 -2,15 -2,07 1,65 -2,45 0,37 -1,56 -1,09 0,84 -0,92 3,34 1,10 0,83 1,62 1,41 -0,65 -1,34 0,11 0,34 2,25 -0,17 0,58 -0,27 0,25 -0,02 1,23 0,32 -1,33 -1,01 -1,39 1,92 -1,39 -0,18 0,32 0,50 Tab.50. Rzepak ozimy 2008 - 2011 r. Zawartość tłuszczu surowego (% s. m.) – względna wartość wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. Lp. Odmiana wzorzec (%) 1 Cabriolet 2 Chagall 3 Casoar 4 Gloria 5 NK Diamond 6 Sherlock 7 NK Pegaz 8 Vectra F1 9 Extend F1 10 Nelson F1 11 Toccata F1 12 Visby F1 13 ES Mercure F1 14 Poznaniak F1 15 NK Technic F1 16 PR 46W20 F1 17 Artoga F1 18 Gladius F1 19 SY Kolumb F1 20 Primus F1 Liczba doświadczeń 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 42,14 43,80 43,50 43,77 43,63 43,30 102 96 101 98 97 100 6 99 99 102 98 99 99 102 100 6 98 100 100 101 95 99 100 102 101 97 99 99 6 100 102 96 103 102 99 100 97 101 97 101 99 97 99 98 107 101 99 101 101 5 99 101 98 101 96 100 99 101 100 97 99 98 11 99 98 98 99 98 101 17 Tab. 51. Rzepak ozimy. Zawartość białka ogólnego (% w s. m.) 2008 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Tomaszów Bolesławiecki Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Winner 5 Baros 6 Brise 7 Casoar 8 Cadeli 9 NK Fundus 10 Baldur F1 11 Titan F1 12 ES Saphir F1 13 Vectra F1 14 ES Betty F1 15 Extend F1 16 Nelson F1 17 Taurus F1 18 PR46W31 F1 19 Hycolor F1 20 Toccata F1 21 PR46W10 F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 20,46 21,51 24,31 19,97 24,38 22,08 0,28 0,34 -0,53 0,01 -1,23 -0,81 -0,39 -0,32 0,70 -0,29 -0,19 1,02 -1,39 0,15 1,37 -0,14 -0,48 0,72 0,21 0,41 0,66 1,26 1,60 0,59 -0,95 0,12 0,41 -0,30 0,23 -0,21 -0,94 -0,21 -0,43 -0,50 1,09 -0,77 -1,63 0,48 -0,38 0,88 -0,49 0,21 -0,16 -0,60 -1,04 -0,10 -3,65 2,49 0,48 1,32 -0,26 -1,13 -0,36 0,03 -0,59 -0,68 0,86 1,22 0,04 -0,61 -1,32 2,42 1,70 0,57 1,37 0,52 0,21 0,12 -0,36 -0,08 0,05 -0,02 0,55 -0,53 1,51 -1,20 -0,37 1,19 -0,91 -0,02 -0,59 -0,14 -1,25 -0,67 0,56 -0,21 -0,94 -0,32 -1,09 -0,46 -0,56 0,52 -0,12 -0,16 -0,15 0,65 -1,08 1,02 1,31 -0,39 -0,47 -0,09 0,12 1,07 0,75 -0,04 -1,04 0,01 -0,90 -2,14 -0,21 0,63 -0,01 -0,56 0,35 -0,09 0,27 -1,53 0,70 2,48 0,49 0,03 1,91 -0,06 -0,09 -0,27 Tab. 52. Rzepak ozimy. Zawartość białka ogólnego (% w s. m.) 2009 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Krościna Mała Naroczyce Pawłowice Tomaszów Bolesławiecki Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Winner 5 Baros 6 Brise 7 Casoar 8 Cadeli 9 NK Fundus 10 NK Pegaz 11 Baldur F1 12 Titan F1 13 ES Saphir F1 14 Vectra F1 15 Extend F1 16 Nelson F1 17 PR46W31 F1 18 Hycolor F1 19 Toccata F1 20 PR46W10 F1 21 Visby F1 22 NK Petrol F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 22,64 -0,15 22,44 -0,96 18,76 -0,02 20,19 -1,39 23,71 -0,63 20,49 -0,13 0,39 2,13 -0,52 -1,86 0,37 -0,59 -0,43 1,02 -0,38 -0,28 1,58 -0,15 -1,16 0,40 0,73 -0,31 0,58 -0,36 -0,03 -1,50 0,60 2,10 0,32 -0,88 -1,78 -0,79 9,38 -1,06 -1,06 -1,96 -0,86 -0,10 -0,06 0,06 0,52 -0,42 -0,71 -0,74 -0,35 -0,51 -1,00 0,84 1,93 1,25 0,77 -0,83 0,40 0,40 -0,68 -0,57 -2,11 -0,43 1,38 -0,13 -0,23 0,42 -0,43 0,85 -0,61 -1,06 1,01 -1,76 0,50 1,43 1,24 -0,88 -0,37 0,20 -0,43 -0,46 -0,37 0,72 -0,15 0,32 0,08 -0,58 0,34 0,35 0,35 -0,16 0,96 -1,02 0,61 -0,80 0,96 0,88 0,45 -2,04 -0,13 -0,51 -0,31 1,43 -0,81 -1,14 -0,52 0,91 -0,74 0,60 0,36 -0,34 -0,66 1,29 -0,18 0,43 0,75 1,67 -0,07 -0,38 -0,39 -0,22 0,64 0,56 0,64 -2,47 0,80 -0,61 -0,89 1,10 1,76 -0,62 0,69 -0,03 -1,15 -0,71 -0,08 -0,13 Tab. 53. Rzepak ozimy. Zawartość białka ogólnego (% w s. m.). 2010 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Tomaszów Bolesławiecki Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Californium 2 Cabriolet 3 Castille 4 Casoar 5 Cadeli 6 NK Pegaz 7 Adriana 8 Chagall 9 Vision 10 Vectra F1 11 Extend F1 12 Nelson F1 13 Toccata F1 14 PR46W10 F1 15 Visby F1 16 NK Petrol F1 17 PR46W14 F1 18 ES Mercure F1 19 Poznaniak F! 20 NK Technic F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 22,34 22,70 21,68 22,62 23,00 23,09 -0,91 -0,40 0,83 0,62 -1,40 -1,39 -0,03 1,61 -0,28 0,23 2,13 -1,43 -0,02 -0,11 -0,16 0,34 -1,52 0,94 0,83 0,19 -0,96 1,03 -0,30 -0,62 0,18 -0,84 -0,44 0,18 -0,14 0,16 -0,16 1,84 1,15 -0,35 0,35 1,28 -1,89 -0,62 -0,38 0,55 0,79 0,91 -0,09 -0,18 0,43 -1,41 -0,75 0,44 0,73 0,21 0,73 0,06 -1,07 0,91 0,06 0,44 -0,93 -0,20 0,24 -1,26 0,40 2,78 -0,14 -0,47 -0,17 -1,07 1,05 0,14 0,22 -0,82 0,05 -1,20 0,88 -1,50 0,25 0,16 -0,52 1,18 -0,98 -0,17 -0,14 1,78 -0,55 -0,14 0,24 -0,49 -0,60 0,47 -0,18 0,09 1,92 0,23 1,46 0,85 -1,32 -0,24 -1,73 -0,58 -0,17 -0,83 -2,22 1,41 0,66 -0,69 0,38 -1,02 -0,77 1,48 0,36 0,35 1,11 1,01 -1,77 0,71 -0,39 0,88 -2,94 1,10 -0,83 1,17 Tab. 54. Rzepak ozimy. Zawartość białka ogólnego (% w s. m.). 2011 rok. Odchylenia od wzorca = średnia wszystkich odmian. Doświadczenia PDO na Dolnym Śląsku. Pawłowice Naroczyce Krościna Mała Wzorzec (%) 1 Cabriolet 2 Casoar 3 Chagall 4 Gloria 5 NK Diamond 6 Sherlock 7 NK Pegaz 8 Vectra F1 9 Extend F1 10 Nelson F1 11 Toccata F1 12 Visby F1 13 ES Mercure F1 14 Poznaniak F1 15 NK Technic F1 16 PR 46W20 F1 17 Artoga F1 18 Gladius F1 19 SY Kolumb F1 20 Primus F1 Tarnów Odmiana Zybiszów Lp. 22,53 21,13 24,64 22,84 21,49 2,19 0,93 -0,86 0,31 1,66 -0,01 -2,34 0,40 2,42 -0,88 0,72 -1,02 1,14 0,22 -0,74 -1,89 -0,41 -0,58 -0,50 -0,67 1,72 0,12 -1,07 0,52 1,40 -0,14 -1,02 -0,44 3,03 -0,50 0,10 -0,41 0,23 -0,33 0,07 -1,27 -0,43 -0,44 -1,45 0,22 0,80 1,30 -0,92 0,91 1,99 1,85 0,07 0,20 -0,24 1,01 0,27 2,05 -1,42 0,73 -1,05 -4,04 -1,02 -0,99 -0,76 -0,75 1,51 2,93 -2,09 -0,11 -1,34 -0,45 -0,35 -1,13 0,45 0,09 0,02 -0,32 -1,64 1,27 0,71 -0,60 0,00 -0,11 -0,22 0,07 -0,35 -0,76 0,27 -0,15 -0,01 -1,00 -0,92 -1,09 1,97 1,31 0,58 -0,01 0,43 0,89 1,83 -0,75 0,59 -1,35 0,15 -1,56 Tab.55. Rzepak ozimy 2008 - 2011 r. Zawartość białka ogólnego (% s. m.) – względna wartość wzorca, którym jest średnia wszystkich odmian w doświadczeniu. Doświadczenia K na Dolnym Śląsku. Lp. Odmiana wzorzec (%) 1 Cabriolet 2 Chagall 3 Casoar 4 Gloria 5 NK Diamond 6 Sherlock 7 NK Pegaz 8 Vectra F1 9 Extend F1 10 Nelson F1 11 Toccata F1 12 Visby F1 13 ES Mercure F1 14 Poznaniak F1 15 NK Technic F1 16 PR 46W20 F1 17 Artoga F1 18 Gladius F1 19 SY Kolumb F1 20 Primus F1 Liczba doświadczeń 2008 2009 2010 2011 2010-2011 2008-2011 22,12 21,37 22,57 22,53 22,55 22,15 101 100 95 105 99 102 6 107 107 95 99 103 100 99 97 6 106 103 99 95 100 104 100 100 99 101 99 100 6 105 96 104 102 103 100 96 98 107 101 101 100 99 102 101 92 99 97 103 98 5 105 100 101 96 99 106 101 101 100 100 101 100 11 105 102 98 105 100 101 17