Spis treści

Spis treści
Wykaz skrótów
11
Wykaz stopni SS
14
Wprowadzenie
Cel, tematyka, zakres terytorialny i cezury chronologiczne pracy
Stan badań i zasób źródłowy
S5/00/Zn
Koncepcja badawcza i konstrukcja pracy
Nota edytorska
15
15
18
23
26
29
Podziękowania
30
I
I. Destrukcja i kreacja w polityce narodowościowej III Rzeszy
33
1.1. Zapanować nad człowiekiem. Stosunki etniczne, społeczne
i demograficzne jako przedmiot planowania
33
1.2. Opanować przestrzeń. Infrastruktura socjalno-gospodarcza i krajobraz
kulturowy jako przedmiot planowania
45
II. Od teorii do praktyki: wdrażanie założeń polityki narodowościowej na
terenach wcielonych do prowincji śląskiej (jesień 1939 — wiosna 1940).. 63
2.1. Terra cognita i terra incognita — regermanizacja i germanizacja
63
2.2. Falstart: planowanie osadnictwa pod egidą gauleitera Wagnera
68
2.3. SS przejmuje inicjatywę
89
2.4. Pierwsza fala przesiedleńców przybywa na Śląsk
94
2.4.1. Kontekst międzynarodowy i organizacja transferu Niemców
z Galicji Wschodniej do Rzeszy
94
2.4.2. Zakwaterowanie w obozach przesiedleńczych na terenie
prowincji śląskiej i naturalizacja
100
2.5. Wytyczenie strefy osadniczej w obrębie prowincji śląskiej i decyzja
o wysiedleniu powiatu żywieckiego
103
III. Żywiecczyzna częścią III Rzeszy
3.1. Praca u podstaw. Władza niemiecka w powiecie żywieckim
3.1.1. Administracja publiczna
3.1.2. Partia
http://d-nb.info/1028209649
115
115
115
129
Spis treści
3.1.3. Landrat Eugen Hering i jego pozycja w narodowosocjalistycznym
systemie władzy
3.2. Jeszcze Europa czy już Azja? Powiat żywiecki w oczach władzy
niemieckiej
3.2.1. Historia
3.2.2. Ludność
3.2.3. Gospodarka i infrastruktura
136
142
142
145
148
IV. „Aktion Saybusch" — poligon doświadczalny i katalizator w procesie
rozbudowy górnośląskiego aparatu Komisariatu Rzeszy do spraw
Umacniania Niemczyzny (wiosna 1940 - wiosna 1941)
162
4.1. Z niemiecką precyzją. Przygotowania do akcji
162
4.1.1. Czyszczenie przedpola: wywózki Polaków zdatnych do pracy na teren
tzw. Starej Rzeszy
162
4.1.2. Utworzenie sztabu osiedleńczego i jego działalność
165
4.1.3. Specjalista do spraw kolonizacji — SS-Obersturmbannfiihrer dr Fritz Arlt.... 182
4.1.4. Utworzenie sztabu ewakuacyjnego (wysiedleńczego),
organizacja sił policyjnych i logistyka
195
4.2. Modus operandi
209
4.2.1. Deportacja Polaków
210
Wyrzucenie z domów
210
Obozy zbiorcze — filtracja i „ostatnie kuszenie"
.v.
227
Transport pociągami do Generalnego Gubernatorstwa
233
Los osób przeznaczonych na germanizację
246
4.2.2. Osiedlenie Niemców z Galicji Wschodniej
249
Przygotowanie gospodarstw dla osadników
249
Przybycie osadników na Żywiecczyznę i wprowadzenie ich do gospodarstw ..251
Pomoc dla osadników w początkowym okresie aklimatyzacyjnym
256
4.2.3. Przesiedlenie wewnętrzne Polaków
265
4.3. Zakończenie akcji i jej bilans
276
V. „Siedlungsaktion Buchenland" — kolonizacja w warunkach
przedłużającej się wojny (jesień 1940 — jesień 1944)
5.1. Aparat Komisariatu Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny
w regionie po „Aktion Saybusch"
5.1.1. Regulacja stosunków z organami Głównego Urzędu Bezpieczeństwa
Rzeszy — utworzenie UWZ Kattowitz
5.1.2. Próba sił z resortem rolnictwa i utworzenie Sonderkommando SLG
5.1.3. Rozbudowa, transformacja i atrofia struktur Komisariatu Rzeszy
do spraw Umacniania Niemczyzny w regionie
5.1.4. Wzorowa placówka — SS na Żywiecczyźnie
5.2. Druga fala przesiedleńców przybywa na Śląsk
5.2.1. Kontekst międzynarodowy i organizacja transferu Niemców
z Bukowiny do Rzeszy
8
300
300
300
306
312
332
335
335
Spis treści
5.2.2. Zakwaterowanie w obozach przesiedleńczych na terenie prowincji
śląskiej/górnośląskiej i naturalizacja
5-3. Osiedlenie Niemców z Bukowiny
5.3.1. Geneza: kalkulacje demograficzno-przestrzenne
(jesień 1940 — zima 1940/1941)
5.3.2. Wstrzymanie transportów do Generalnego Gubernatorstwa
i adaptacja akcji osadniczej do nowej sytuacji geostrategicznej
III Rzeszy wiosną 1941 r
5.3.3. Akcja osadnicza w okresie od wiosny 1941 do wiosny 1942 r
5.3.4. Akcja osadnicza w okresie od lata 1942 do jesieni 1944 r. i bilans
kolonizacji
5.4. Wysiedlenia Polaków
5.4.1. Pokłosie „Aktion Saybusch"
Sytuacja wysiedlonych w Generalnym Gubernatorstwie
339
350
350
361
367
394
398
398
398
Powroty na Żywiecczyznę wiosną i latem 1941 r. i druga deportacja
(wrzesień 1941 r.)
402
5.4.2. Przesiedlenia wewnętrzne i deportacje do Polenlagrów
w latach 1941—1944 oraz bilans wysiedleń
5.4.3. Alternatywa wysiedlenia — niemiecka lista narodowościowa
411
435
VI. Raz na zawsze. Likwidacja własności obywateli państwa polskiego
6.1. Podstawy prawne i aparat wywłaszczeń
6.2. Zajęcie mienia w sektorze rolnym
6.3. Zajęcie mienia w sektorze mieszkaniowym
6.4. Zajęcie mienia w sektorach przemysłu, rzemiosła, handlu i usług
6.5. Kontrowersje wokół majątku rodziny Habsburgów
447
447
456
459
464
470
VII. Oderint dum metuant. Pacyfikacja społeczeństwa polskiego
7.1. Aparat terroru
7.2. Egzekucje i deportacje do obozów koncentracyjnych
7.3. Ucisk ekonomiczny
7.4. Prześladowania w sferach religii i szkolnictwa
7.5. Izolacja, eksploatacja i wysiedlenie Żydów
479
479
489
496
511
521
VIII. „Żołnierze bez mundurów". Opieka nad osadnikami niemieckimi... 529
8.1. Finansowanie kolonizacji
529
8.2. Adaptacja ekonomiczna
541
8.3. Rekompensaty majątkowe
562
8.4. Indoktrynacja i edukacja
574
IX. Ku rajskim ogrodom — Raumplanung
9-1. Organy planowania przestrzennego na Górnym Śląsku
9-2. Warunki naturalne mikroregionu żywieckiego i możliwości
ich wykorzystania
9-3. Projekt Musterdorf Kamesznica
9
583
583
587
594
Spis treści
9.4. Projekt Hauptdorfbereich Milówka
9.5. Projekty zagospodarowania przestrzennego w skali powiatu
9-6. Postulaty architektoniczne i „wąskie gardła" budownictwa
9.1. Zmiany administracyjne i zmiany nazw miejscowości
9-8. Założenia demograficzne
9-9. Sanacja ekosystemu
599
603
606
612
616
620
X. „Wszystkiego musieliśmy się dorabiać od początku". Koniec okupacji
niemieckiej i próba bilansu strat
638
Podsumowanie
650
Post scriptum - kolaboracja i zbrodnia
656
Summary
67 2
Bibliografia
Archiwalia
Literatura
676
676
679
Wykaz diagramów i tabel
687
Indeks osób
692
Indeks geograficzny
708