streszczenie rozprawy doktorskiej

STRESZCZENIE
Wstęp: Endoprotezoplastyka jest zabiegiem poprawiającym jakość życia pacjentów
cierpiących z powodu choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego. Jednakże pewne deficyty
kontroli posturalnej oraz zmniejszenie sprawności funkcjonalnej kończyn dolnych mogą
występować nawet kilka lat po zabiegu. Cel pracy: Celem badań było określenie wpływu
endoprotezoplastyki stawu biodrowego na równowagę statyczną i dynamiczną oraz
sprawność kończyn dolnych u osób po operacji. Materiał i metody: Badanie obejmowało
30 osób po endoprotezoplastyce stawu biodrowego oraz 30 osób w tym samym wieku bez
implantu, które stanowiły grupę kontrolną. Pacjenci byli badani jednokrotnie. Oceny
równowagi statycznej i dynamicznej dokonałam wykorzystując platformę balansową firmy
Metitur oraz kilka testów funkcjonalnych jak: skala równowagi Berga, test "wstań i idź", test
przejścia 3m na czas, test wychylenia w przód, test wstawania z krzesła przez 30 s, step test
oraz test stania na 1 nodze. Badanie na platformie balansowej składało się z prób statycznych
przeprowadzanych w kilku pozycjach o zmieniającej się geometrii płaszczyzny podparcia jak:
normal standing z oczami otwartymi i zamkniętymi, tandem, tandem wariant 2, stanie na
1 nodze. Natomiast, w próbach dynamicznych opierałam się na zasadzie biofeedback.
Pacjenci wykonywali zadanie na 3 różnych planszach, przedstawiających odmienne ścieżki
dla przemieszczenia COP oraz w 2 różnych skalach. W skali 100 musieli wykonać zadanie
"jak najszybciej", natomiast w skali 60 "jak najdokładniej". Wyniki: Z moich obserwacji
wynika, że u pacjentów po endoprotezoplastyce stawu biodrowego występują deficyty
równowagi, osłabienie siły mięśniowej i spowolnienie chodu. Najwięcej istotnych różnic
między grupami odnotowałam w krótkich testach funkcjonalnych, w których osoby po
operacji uzyskały gorsze wyniki. Natomiast wyniki uzyskane w skali równowagi Berga nie
różniły
się.
Dodatkowo
zaobserwowałam
różnice
w
wybranych
parametrach
charakteryzujących przemieszczenia COP w płaszczyźnie strzałkowej w badaniu statycznym
na platformie balansowej w pozycji normal standing z oczami otwartymi i zamkniętymi
między wynikami osób po endoprotezoplastyce stawu, a wynikami osób z grupy kontrolnej.
W badaniu dynamicznym jedynie wyniki uzyskane na planszy B60 jak czas i dystans
w płaszczyźnie strzałkowej różniły się istotnie.
Wnioski: Ocena balansu wymaga zastosowania wielu metod badawczych. U pacjentów
po endoprotezoplastyce stawu biodrowego występują deficyty równowagi potwierdzone
badaniami posturograficznymi i testami funkcjonalnymi. Zaburzenia balansu mogą wynikać
z utrzymującej się niewydolności mięśniowej. W ocenie pacjentów po endoprotezoplastyce
stawu biodrowego największą wartość kliniczną prezentują testy funkcjonalne, które służą nie
tylko do oceny balansu ciała, ale także do oceny wydolności mięśni kończyn dolnych.
W świetle uzyskanych wyników wydaje się konieczne przeanalizowanie aktualnie
stosowanych standardów usprawniania po endoprotezoplastyce stawu biodrowego.
SUMMARY
Introduction: Total hip arthroplasty is the procedure which can improve the quality of live in
patients with osteoarthritis. However, deficit of balance and decrease in lower extremity
efficiency can be observed several years after hip replacement. Aims: The aim of this study
was to assess the impact of total hip alloplasty on static and dynamic balance and lower
extremity efficiency. Methods: The study included 30 patients after total hip replacement and
30 healthy subject. Patients were examined once. Metitur balance platform and functional
tests like: Berg Balance Scale, timed up and go test, 3 m gait test, functional reach test, 30
second chair sit-to-stand test, step test and one-leg standing test were used to assess the static
and dynamic balance. Static balance tests on balance platform was performed in several
position with different foot placement like: normal standing eyes open and eyes closed,
tandem position, second option of tandem position and one leg standing position. During the
dynamic balance test I used biofeedback. Patients were performed their tasks in 2 scales on 3
boards which showed 3 different paths to COP displacement. In scale 100 they had to do it "as
soon as possible" while the scale 60 "accurately as possible". Results: I observed that in
patients after total hip replacement occur balance deficit, loss of muscle strength and
reduction in walking velocity. In short functional tests I noted the most significant differences
between groups what means that patients after hip alloplasty had worse results than control
group. While the results received in Berg Balance Scale did not differ. Additionally, there
were differences between some of parameters characterizing COP displacement in the sagittal
plane in both groups. It was noted during static tests performed on balance platform like
normal standing position with eyes open and closed. Significant differences were found in
dynamic tests but only on B60 board (time of task and distance in sagittal plane).
Conclusions: Assessment of balance should include a lot of postural tests. In the study group
deficits in balance confirmed by postural and functional tests occur. Balance disturbances in
patients after total hip replacement results from persistent muscle insufficiency. Functional
tests have the greatest clinical value during evaluation of patients after total hip replacement.
They could be used not only to assess the balance of the body, but also to evaluate the
efficiency of the muscles of the lower limbs. In view of these results, it seems necessary to
analyze the rehabilitation protocols currently used after total hip replacement.