Rede von Rafal Gronicz Bürgermeister der Stadt Zgorzelec (Polen

Rede von Rafal Gronicz Bürgermeister der Stadt Zgorzelec (Polen

Rede von Rafal Gronicz
Bürgermeister der Stadt Zgorzelec (Polen)
Grußwort
(polnisch mit deutscher Übersetzung)
anlässlich der IdA-Auftaktveranstaltung
„Brücken bauen – Arbeit schaffen“
am 09.11.2009
im Theater Görlitz
Szanowni Państwo,
Dziękuję za zaproszenie na spotkanie inaugurujące tak ważny i potrzebny program jakim jest
„IdA – Integracja przez Wymianę”. Cieszę się, że na miejsce wymiany doświadczeń o polskoniemieckiej współpracy i dyskusji o sposobach poprawiania zawodowej integracji osób w
trudnej sytuacji na rynku pracy wybrali Państwo właśnie nasze miasto. To naprawdę dobry
wybór. Cieszę się również, że przy tej okazji, w imieniu swoim i mieszkańców Zgorzelca
mogę powitać u nas tak znakomitych i licznych gości reprezentujących instytucje i
środowiska, dzięki którym w jednym z najważniejszych sektorów gospodarki, czyli na rynku
pracy, wciąż zachodzą korzystne i ważne zmiany. Mam nadzieję, że Państwa pobyt u nas
będzie zachętą do kolejnych wizyt, nie tylko zawodowych.
Szanowni Państwo,
Zgorzelec/ Görlitz – podzielone miasto, które dzisiaj ponownie dąży ku jedności, to
szczególny punkt na mapie Europy, gdzie integracja europejska jest codziennością, a Niemcy
i Polacy żyją tak blisko siebie, że już właściwie razem. Od wielu lat cierpliwie poznajemy się
nawzajem, krok po kroku zbliżając się do siebie uczymy się tolerancji i partnerstwa.
Poznaliśmy wszystkie zalety i wady tak bliskiego sąsiedztwa. Dzięki współpracy przy
realizacji licznych programów i projektów transgranicznych coraz bardziej zwiększamy swoje
szanse gospodarcze, dzielimy się kulturą i budujemy przyszłość dla następnych pokoleń
Europejczyków, naszych dzieci.
Naszą współpracę rozpoczętą w 1991 roku, w momencie historycznych przemian, jakie miały
miejsce w Polsce i w Niemczech, kontynuujemy z powodzeniem do dzisiaj. Jej pierwotne
zasady ulegały w ciągu lat pewnym modyfikacjom, które ostatecznie doprowadziły do
przyjęcia w maju 1998 roku Proklamacji o utworzeniu Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz.
Współpraca, która do 1995 roku rozwijała się spontanicznie nabrała bardziej
uporządkowanego charakteru od chwili powołania Komisji Koordynacyjnej, na czele której
zasiadają Zastępca Nadburmistrza miasta Goerlitz i zastępca burmistrza miasta Zgorzelec.
Podczas comiesięcznych spotkań Komisja rozwiązuje bieżące problemy współpracy miast
oraz inicjuje dalszy proces ich integracji. Jest ważnym elementem partnerstwa Zgorzelca i
Goerlitz, a prace działających w jej ramach grup roboczych obejmują swoim zakresem pięć
obszarów tematycznych istotnych dla życia społeczności obu miast.
2
Wymierne przykłady naszej współpracy oraz wynikające z nich korzyści to m.in. trwająca od
lat bliska współpraca przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz średnich.
Likwidowanie bariery językowej i kulturowej oraz poszerzanie możliwości edukacyjnych to
jedno z najważniejszych osiągnięć naszego transgranicznego partnerstwa. Dzięki
współdziałaniu władz obu miast od pierwszego sierpnia 2002 roku w Gimnazjum
Annenschule Görlitz, w dwujęzycznych klasach uczą się grupy uczniów ze Zgorzelca.
Wcześnie nabyta znajomość języka pozwala im później, już jako absolwentom szkół średnich,
podejmować studia także w Wyższej Szkole Zittau /Görlitz. Wykształcenie daje im
możliwość skutecznie poszukiwać pracy również za naszą zachodnią granicą. Te podstawy,
które dajemy najmłodszym to nasz bardzo duży sukces i najlepsza inwestycja w przyszłość
naszego pogranicza.
Bardzo bliską współpracę nawiązały organizacje i stowarzyszenia do tej pory funkcjonujące
odrębnie. Młodzi, seniorzy, sportowcy, środowiska kobiece, niepełnosprawni coraz częściej i
chętniej spędzają wspólnie czas wymieniając się doświadczeniami, umiejętnościami,
zainteresowaniami. Przełamują bariery i poznają się.
Urząd Miasta odgrywa zaś rolę głównego stymulatora w zakresie organizowania współpracy
instytucji. Na szczeblu instytucjonalnym warto wspomnieć o współpracy Miejskiego Domu
Kultury oraz goerlitzkich instytucji kulturalnych: teatru, spółki Kulturservice. Ściśle
współpracują ze sobą także zgorzelecki Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej i
Klinika Görlitz, a o utrzymanie porządku i bezpieczeństwa publicznego wspólnymi siłami
dbają Straż Graniczna, Policja i Straż Pożarna obu miast.
Niezmiernie ważnym problemem dla obu miast jest ograniczenie bezrobocia i tworzenie
nowych miejsc pracy. Dążąc do poprawy sytuacji na rynku pracy staramy się przełamywać
uprzedzenia i pokonywać istniejące po obu stronach granicy stereotypy oraz problemy
społeczne czy ekonomiczne. Z myślą o zmniejszającej się liczbie mieszkańców Zgorzelca i
Goerlitz i w celu odwrócenia tej tendencji, 5 maja 2009 roku Rada Miasta Zgorzelec przyjęła
uchwałą Wspólną Strategię Rozwoju Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz. Decyzję o
przystąpieniu do jej opracowania podjęto jeszcze w kwietniu 2004 roku. Przygotowanie tej
strategii i wdrożenie jej do realizacji to doskonały przykład innowacyjnego podejścia do
transgranicznej współpracy. Strategia zakłada wspólne działania w siedmiu obszarach
tematycznych i osiągnięcie siedmiu przypisanych do nich celów. Nad jej pełnym wdrożeniem
pracują dwie grupy robocze – ds. kultury, edukacji i sportu oraz ds. rozwoju gospodarczego.
Dzięki wspólnej strategii rozwoju mamy szanse uniknąć podwójnego planowania, poprawić
3
efektywność wykorzystywania środków publicznych po obu stronach granicy oraz wpływać
korzystnie na budowanie tożsamości regionalnej mieszkańców. Zgodnie z przyjętymi w
strategii założeniami oba miasta nie tylko będą się nawzajem informować o rozwoju
gospodarczym i jego celach, ale będą także wspólnie prowadziły działania marketingowe oraz
promocyjne i wspólnie planowały rozwój infrastruktury o znaczeniu ponadregionalnym.
Poprzez skoordynowane tworzenie i realizację koncepcji służących ożywieniu
gospodarczemu regionu, stworzenie wspólnej platformy informacyjnej o terenach
przemysłowych bądź inwestycyjnych oraz rozwijanie przedsięwzięć kulturalno-edukacyjnych
i dwujęzycznej infrastruktury turystycznej liczymy na pozyskanie inwestorów i stworzenie
nowych miejsc pracy, które zahamują odpływ młodych, wykształconych ludzi.
Szanowni Państwo
O udanej współpracy i polach, na których się rozwija mógłbym mówić niezwykle długo. Ze
względu na ograniczenia czasowe skupiłem się na tym co w naszej goerlitzko-zgorzeleckiej
współpracy najświeższe i najbardziej przyszłościowe, czyli na strategii i edukacji młodego
pokolenia. Nie wyczerpuje to tematu, ale da Państwu zarys tego jak wiele już razem
zdziałaliśmy – my i Goerlitz. Kończąc, życzę owocnych obrad i miłego pobytu.
Dziękuję za uwagę.
4
Deutsche Übersetzung:
Sehr geehrte Damen und Herren,
vielen Dank für Ihre Einladung zur Auftaktveranstaltung eines so wichtigen und
nötigen Programms wie „Ida – Integration durch Austausch“. Ich freue mich, dass Sie
für den Erfahrungsaustausch über die deutsch-polnische Zusammenarbeit und für
die Diskussionen darüber, wie die auf dem Arbeitsmarkt schwer vermittelbaren
Menschen beruflich integriert werden können, unsere Stadt ausgewählt haben. Es ist
wohl eine gute Wahl. Ich freue mich ebenfalls, dass ich aus diesem Anlass in
meinem Namen wie auch im Namen der Einwohner von Zgorzelec so viele namhafte
Gäste als Vertreter verschiedener Träger und Organisationen begrüßen darf, durch
die in einem der wichtigsten Wirtschaftssektoren, und zwar auf dem Arbeitsmarkt,
wichtige und positive Veränderungen ständig eintreten. Ich hoffe, dass Ihr Aufenthalt
bei uns ein Anreiz für weitere Besuche, nicht nur beruflicher Art, sein wird.
Meine Damen und Herren,
Görlitz/ Zgorzelec – eine geteilte Stadt, die heutzutage ihre Einigkeit wieder anstrebt,
ist ein besonderer Standort auf der Karte Europas, wo die europäische Integration
Tagtäglichkeit ist und Deutsche und Polen so eng beieinander leben, dass sie
gewissermaßen zusammen leben. Seit vielen Jahren lernen wir uns geduldig
kennen, nähern wir uns Schritt für Schritt und lernen dabei, Toleranz und
Partnerschaft auszuleben. Wir lernten alle Vor- und Nachteile dieser so engen
Nachbarschaft kennen. Durch die Kooperationen bei vielen grenzüberschreitenden
Programmen und Projekten steigern wir immer mehr unsere wirtschaftlichen
Chancen, teilen die Kultur und bauen die Zukunft für die nächsten Generationen der
Europäer, für unsere Kinder auf.
Unsere 1991, zum Zeitpunkt der historischen Wende in Polen und in Deutschland,
begonnene Zusammenarbeit setzen wir bis heute erfolgreich fort. Die ursprünglichen
Grundsätze dieser Zusammenarbeit wurden im Laufe der Jahre etwas modifiziert und
5
führten anschließend im Mai 1998 zur Proklamation der Europastadt
Görlitz/Zgorzelec.
Die Kooperation, die bis 1995 spontan verlief, wurde mit dem Einrichten eines
Koordinierungsausschusses unter Vorsitz des stellvertretenden Oberbürgermeisters
der Stadt Görlitz und des stellvertretenden Bürgermeisters der Stadt Zgorzelec
geordnet. In monatlich stattfindenden Sitzungen löst der Ausschuss die aktuellen
Probleme in der Kooperation der Städte und regt den weiteren Integrationsprozess
an. Der Ausschuss ist ein wichtiger Bestandteil der Partnerschaft von Görlitz und
Zgorzelec und die Betätigungsfelder seiner Arbeitsgruppen umfassen 5
Themenbereiche, die für das Leben der Bevölkerung beider Städte wichtig sind.
Die messbaren Beispiele unserer Zusammenarbeit und des Nutzens daraus sind u.a.
die seit Jahren andauernde enge Kooperation von Kindergärten, Grund- und
weiterführenden Schulen. Das Überwinden der Sprach- und Kulturbarrieren sowie die
Erweiterung des Bildungsangebotes ist eine der wichtigsten Errungenschaften
unserer grenzüberschreitenden Partnerschaft. Durch die Mitwirkung der beiden
Stadtverwaltungen lernen seit dem 1. September 2002 im Gymnasium Anneschule
Görlitz in zweisprachigen Klassen Schülergruppen aus Zgorzelec. Die früh
erworbenen Sprachkenntnisse erlaubten diesen Schülern als Absolventen von
weiterführenden Schulen später auch an der Hochschule Zittau/Görlitz zu studieren.
Der Bildungsabschluss eröffnet ihnen die Möglichkeit, auf der Arbeitsuche auch über
unsere westliche Grenze hinaus erfolgreich zu werden. Die Grundlagen, mit denen
wir unsere Jüngsten ausstatten, ist unser großer Erfolg und die beste Investition in
die Zukunft unserer Grenzregion.
Eine sehr enge Zusammenarbeit nahmen auch Organisationen und Vereine auf, die
sich bisher getrennt betätigten. Jugendliche, Sportler, Frauenorganisationen,
Behinderte verbringen gern und immer öfters die Zeit zusammen und tauschen ihre
Erfahrungen, Kenntnisse und Interessen aus. Sie brechen die trennenden Schranken
und lernen sich kennen.
Die Stadtverwaltung ist indessen die treibende Kraft bei der Kooperation von
Behörden und Einrichtungen. Auf der institutionellen Ebene ist die Zusammenarbeit
zwischen dem Kulturhaus der Stadt Zgorzelec und den Görlitzer Kulturstätten wie
Theater Görlitz und Kulturservicegesellschaft zu erwähnen. Auch die Zgorzelecer
6
öffentliche Gesundheitseinrichtung und das Klinikum Görlitz arbeiten eng zusammen
und für die Ordnung und Sicherheit sorgen gemeinsam der Grenzschutz, die Polizei
und die Feuerwehr der beiden Städte.
Ein sehr wichtiges Problem für beide Städte ist die Bekämpfung von Arbeitslosigkeit
und Schaffung neuer Arbeitsplätze. Um die Lage auf dem Arbeitsmarkt zu
verbessern, bemühen wir uns, Vorurteile abzuschaffen und die auf beiden Seiten der
Grenze vorhandenen Stereotypen sowie soziale und wirtschaftliche Probleme zu
überwinden. Vor dem Hintergrund der schrumpfenden Einwohnerzahl von Zgorzelec
und Görlitz und der Abwendung dieser Tendenz hat der Stadtrat von Zgorzelec am
5. Mai 2009 die Gemeinsame Entwicklungsstrategie der Europastadt Görlitz/
Zgorzelec beschlossen. Bereits im April 2004 wurde entschieden, die Gemeinsame
Entwicklungsstrategie zu erarbeiten. Die Erarbeitung dieser Strategie und deren
Umsetzung ist ein ausgezeichnetes Beispiel für den innovativen Umgang mit der
grenzüberschreitenden Zusammenarbeit. Die Entwicklungsstrategie sieht
gemeinsame Aktivitäten in sieben Themenbereichen und die Erreichung von sieben
hierzu zugeordneten Zielen vor. An der vollen Umsetzung der Strategie arbeiten zwei
Arbeitsgruppen, „Kultur, Bildung und Sport“ und „Wirtschaftsentwicklung“. Durch die
gemeinsame Entwicklungsstrategie haben wir die Chance, die Doppelplanung zu
vermeiden, die Effizienz der Verwendung von öffentlichen Geldern auf beiden Seiten
der Grenze zu verbessern und den Aufbau von regionaler Identität der Einwohner
positiv zu beeinflussen. Gemäß den Grundsätzen der Strategie werden sich beide
Städte nicht nur über die Wirtschaftsentwicklung und deren Ziele gegenseitig
informieren, sondern Marketing- und Werbemaßnahmen gemeinsam durchführen
und den Ausbau einer überregionalen Infrastruktur gemeinsam planen.
Wir hoffen, dass durch die koordinierte Entwicklung und Umsetzung von Konzepten
zur wirtschaftlichen Belebung der Region, eine gemeinsame Informationsplattform
über Gewerbe- bzw. Investitionsflächen, die Entwicklung von Kultur- und
Bildungsangeboten und der zweisprachigen Touristikinfrastruktur Investoren
angezogen und neue Arbeitsplätze geschaffen werden, die die Abwanderung von
jungen, hoch gebildeten Menschen stoppen werden.
7
Meine Damen und Herren,
über die erfolgreiche Zusammenarbeit und deren Gebiete könnte ich noch lange
weiter reden. Wegen der eingeschränkten Zeit habe ich mich darauf konzentriert,
was in unserer Görlitzer/Zgorzelecer Kooperation am aktuellsten und am meisten
zukunftsfähig ist, also auf die Strategie und die Bildung der jungen Generation. Damit
ist das Thema nicht erschöpft, aber es vermittelt Ihnen einen Einblick darin, wie viel
wir und Görlitz bereits gemeinsam bewerkstelligt haben. Zum Schluss wünsche ich
Ihnen einen erfolgreichen Verlauf und einen angenehmen Aufenthalt.
Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit.
8