Uchwała nr 66/14/II/02 - Towarowa Giełda Energii SA

Transkrypt

Warunki obrotu dla instrumentów terminowych na energię elektryczną
Warunki obrotu dla programu instrumentów terminowych na energię elektryczną,
miesięcznych w godzinach od 7 do 22.
Tekst jednolity
Zatwierdzony Uchwałą Zarządu nr 244/62/12 z dnia 5 grudnia 2012r
Warunki obrotu wchodzą w życie z dniem 13 grudnia 2012r.
strona 1
Wykaz terminów i skrótów użytych w tekście.
 Członek Giełdy – podmiot posiadający status Członka Giełdy, zgodnie z Regulaminem Giełdy,
 Dzień Obrotu – dzień, kiedy odbywa się sesja RTT w zakresie instrumentów terminowych na
energię elektryczną,
 Dzień wygaśnięcia – ostatni dzień obrotu,
 Dzień Dostawy – dzień, w którym energia zakontraktowana na giełdzie w Dniu Obrotu, zostanie
dostarczona lub odebrana,
 Giełda, TGE – Towarowa Giełda Energii S.A.,
 giełda – Rynek Towarów Giełdowych prowadzony przez Towarową Giełdę Energii S.A. zgodnie
z Regulaminem Giełdy,
 Instrument bazowy – energia elektryczna, której kurs jest określony na Rynku Dnia Następnego
zgodnie z zasadami obowiązującymi w Regulaminie Giełdy,
 Instrument terminowy – instrument terminowy towarowy w rozumieniu Regulaminu Giełdy, którego
cena zależy w sposób bezpośredni od ceny energii elektrycznej,
 Izba Rozliczeniowa – Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych S.A. z siedzibą w Warszawie
prowadząca izbę rozliczeniową i rozrachunkową, która pełni funkcję giełdowej izby
rozrachunkowej, zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi,
 Kontrakt, kontrakt terminowy – umowa zawarta na RTT, w wyniku której powstają prawa lub
obowiązki związane z posiadaniem instrumentów terminowych,
 Kontrakt roczny – kontrakt terminowy o rocznym terminie wykonania,
 Kontrakt kwartalny – kontrakt terminowy o kwartalnym terminie wykonania,
 Kontrakt miesięczny – kontrakt terminowy o miesięcznym terminie wykonania,
 Kontrakt tygodniowy – kontrakt terminowy o tygodniowym terminie wykonania,
 Kurs instrumentu terminowego – określona w momencie zawarcia kontraktu terminowego cena
energii elektrycznej w terminie wykonania,
 Otwarcie pozycji długiej (pozycja długa) – kupno (nabycie) instrumentu terminowego,
 Otwarcie pozycji krótkiej (pozycja krótka) – sprzedaż (zbycie) instrumentu terminowego,
 Pozycja długa w terminie wykonania kontraktu terminowego – pozycja długa w momencie
wygaśnięcia kontraktu terminowego,
 Pozycja krótka w terminie wykonania kontraktu terminowego – pozycja krótka w momencie
wygaśnięcia kontraktu terminowego,
 Pozycja przeciwstawna - pozycją przeciwstawną do pozycji krótkiej jest pozycja długa dotycząca
instrumentów terminowych tej samej serii; pozycją przeciwstawną do pozycji długiej jest pozycja
krótka dotycząca instrumentów terminowych tej samej serii,
 Regulamin Giełdy – Regulamin obrotu Rynku Towarów Giełdowych Towarowej Giełdy Energii S.A.,
 Rozporządzenie – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie
szczególnego trybu i warunków wprowadzania do obrotu giełdowego praw majątkowych (Dz. U.
z 2010 r., Nr 6, poz. 30),
 Rynek bazowy – rynek instrumentu bazowego, Rynek Dnia Następnego energii elektrycznej
prowadzony przez Giełdę,
 RDB – wyodrębniony w ramach RDNiB Rynek Dnia Bieżącego, prowadzony przez Giełdę,
 RDN – wyodrębniony w ramach RDNiB Rynek Dnia Następnego, prowadzony przez Giełdę,
 RDNiB – Rynek Dnia Następnego i Bieżącego, prowadzony przez Giełdę,
strona 2
 RDNiBg – Rynek Dnia Następnego i Bieżącego gazu, prowadzony przez Giełdę,
 RPM - Rynek Praw Majątkowych, prowadzony przez Giełdę,
 RUE – Rynek Uprawnień do Emisji, prowadzony przez Giełdę,
 RTT– Rynek Terminowy Towarowy prowadzony przez Giełdę,
 Seria instrumentu terminowego – instrumenty terminowe odpowiadające określonemu przez Giełdę
standardowi charakteryzujące się w szczególności tym samym instrumentem bazowym i ta samą
datą wygaśnięcia,
 system informatyczny giełdy – zespół urządzeń i oprogramowania, w szczególności
wyspecjalizowany program komputerowy, za pośrednictwem, którego odbywa się obrót na RTT,
 Tabela zleceń – uporządkowane zestawienie zleceń kupna i sprzedaży,
 Ustawa – Ustawa z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (j.t. Dz. U. z 2010 r., Nr
48, poz. 284 z późn. zm.,
 Transakcja pozasesyjna – umowa sprzedaży instrumentów terminowych zawarta między
Członkami Giełdy na giełdzie poza sesją RTT zgodnie z warunkami określonymi w Warunkach
obrotu,
 ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – rozumie się przez to ustawę z dnia 29 lipca 2005 r.
o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r., Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.),
 Wartość kontraktu – kurs instrumentu terminowego lub cena rozliczeniowa pomnożona przez
liczbę godzin w terminie wykonania kontraktu,
 Warunki obrotu – niniejsze Warunki obrotu dla programu instrumentów terminowych na energię
elektryczną, miesięcznych w godzinach od 7 do 22,
 Zamknięcie pozycji – zajęcie pozycji odwrotnej w stosunku do pozycji zamykanej,
 Zamknięcie Portfela – jednoczesne zamknięcie wszystkich pozycji długich i pozycji krótkich w
odniesieniu do danego Portfela Członka Giełdy oraz otwarcie tych pozycji w odniesieniu do Portfela
innego Członka Giełdy.
strona 3
Spis treści
Wykaz terminów i skrótów użytych w tekście..................................................................................................... 2
Spis treści .............................................................................................................................................................. 4
1.
Wstęp. ........................................................................................................................................................... 5
1.1. Oznaczenie rodzaju instrumentów terminowych oraz opis programu instrumentów terminowych. ................ 5
1.2. Termin rozpoczęcia obrotu instrumentami terminowymi lub sposób jego ustalenia. ...................................... 5
1.3. Terminy prowadzenia obrotu instrumentami terminowymi w poszczególnych cyklach. ................................. 5
1.4. Informacja o miejscu zamieszczenia w Warunkach obrotu punktu "czynniki ryzyka" ..................................... 5
1.5. Data sporządzenia Warunków obrotu. ........................................................................................................... 5
1.6. Określenie miejsc, form i terminów publicznego udostępniania Warunków obrotu. ....................................... 5
2.
Osoby odpowiedzialne za informacje zawarte w Warunkach obrotu. ..................................................... 5
2.1. Firma oraz siedziba i adres sporządzającego Rozdziały 1 – 3 Warunków obrotu i Załącznik nr 1 do
Warunków obrotu. .......................................................................................................................................... 5
2.2. Firma oraz siedziba i adres sporządzającego Załącznik nr 2 do Warunków obrotu. ...................................... 6
2.3. Osoby działające w imieniu Towarowej Giełdy Energii S.A............................................................................ 6
2.4. Osoby działające w imieniu Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. ..................................................... 6
2.5. Oświadczenia o odpowiedzialności osób wymienionych w pkt 2.3. ............................................................... 6
2.6. Oświadczenia o odpowiedzialności osób wymienionych w pkt 2.4. ............................................................... 6
3.
Dane o warunkach obrotu instrumentami terminowymi. ......................................................................... 7
3.1. Opis czynników ryzyka dla nabywców lub sprzedawców instrumentów terminowych. ................................... 7
3.2. Warunki jakie powinni spełniać nabywcy i sprzedawcy instrumentów terminowych. ..................................... 8
3.3. Uprawnienia i obowiązki wynikające z kontraktów terminowych. ................................................................... 8
3.4. Terminy notowania instrumentów terminowych. ............................................................................................ 8
3.5. Sposób ustalenia dziennych kursów rozliczeniowych oraz tryb i terminy udostępnienia do publicznej
wiadomości. ................................................................................................................................................... 8
3.6. Termin wykonania kontraktu terminowego. .................................................................................................... 8
3.7. Termin wygaśnięcia instrumentów terminowych . .......................................................................................... 9
3.8. Podstawowe zasady obrotu instrumentami terminowymi. Tryb dokonywania ewentualnych zmian tych
zasad. ............................................................................................................................................................ 9
3.9. Informacje, które mogą mieć istotny wpływ na ocenę instrumentów terminowych i ryzyka związanego z ich
nabyciem.......................................................................................................................................................12
Załącznik nr 1. Standard instrumentu terminowego na energię elektryczną. .................................................13
Załącznik nr 2. Szczegółowe zasady rozliczeń rynków prowadzonych przez TGE S.A. Błąd! Nie zdefiniowano
zakładki.
strona 4
1.
Wstęp.
1.1.
Oznaczenie rodzaju instrumentów terminowych oraz opis programu instrumentów
terminowych.
Zgodnie z § 84 Regulaminu Giełdy przez instrument terminowy rozumie się instrument terminowy
towarowy, którego cena zależy bezpośrednio od ceny energii elektrycznej.
Instrumenty terminowe na energię
w rozumieniu § 3 ust. 3 Rozporządzenia.
elektryczną,
stanowią
program
praw
majątkowych
Przez kontrakt terminowy na energię elektryczną rozumie się umowę, której przedmiotem jest
instrument terminowy na energię elektryczną, zobowiązującą sprzedającego (wystawcę instrumentu)
do dostarczenia energii elektrycznej, w określonym terminie, po określonej cenie oraz zobowiązującą
kupującego (nabywcę instrumentu) do nabycia i odbioru energii elektrycznej w określonym terminie,
po określonej cenie.
Instrumenty terminowe na energię elektryczną notowane są w seriach. Jednocześnie notowanych jest
dziewięć serii miesięcznych instrumentów terminowych.
Terminem wykonania kontraktu miesięcznego jest kolejnych 420-465 godzin w godzinach od 7:00 do
22:00 począwszy od godziny 7:00 pierwszego dnia wykonania określonego w „Kalendarzu notowania
instrumentów terminowych i wykonania umów”.
1.2.
Termin rozpoczęcia obrotu instrumentami terminowymi lub sposób jego ustalenia.
Termin rozpoczęcia obrotu pierwszych serii instrumentów terminowych określa Zarząd Giełdy przy
wprowadzaniu instrumentów terminowych do obrotu giełdowego. Zarząd Giełdy określa jednocześnie
terminy notowania instrumentów terminowych i wykonania umów dla wszystkich wprowadzanych
instrumentów terminowych w „Kalendarzu notowania instrumentów terminowych i wykonania umów”.
„Kalendarz notowania instrumentów terminowych i wykonania umów” zostaje ustalony i przekazany do
publicznej wiadomości najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem obrotu.
1.3.
Terminy prowadzenia obrotu instrumentami terminowymi w poszczególnych cyklach.
Zarząd Giełdy określa terminy notowania dla wszystkich wprowadzanych instrumentów terminowych
w „Kalendarzu notowania instrumentów terminowych i wykonania umów”.
1.4.
Informacja o miejscu zamieszczenia w Warunkach obrotu punktu "czynniki ryzyka"
Opis czynników ryzyka dla nabywców lub sprzedawców instrumentów terminowych został
zamieszczony w pkt 3.1. Warunków obrotu. Inwestorzy dokonujący obrotu instrumentami terminowymi
powinni dokonać szczególnej analizy treści tego punktu.
1.5.
Data sporządzenia Warunków obrotu.
Niniejsze Warunki obrotu zostały sporządzone w dniu 2 grudnia 2011 r.
1.6.
Określenie miejsc, form i terminów publicznego udostępniania Warunków obrotu.
Warunki obrotu udostępniane są co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem obrotu instrumentami
terminowymi w siedzibie Giełdy oraz na jej stronach internetowych.
2.
Osoby odpowiedzialne za informacje zawarte w Warunkach obrotu.
2.1.
Firma oraz siedziba i adres sporządzającego Rozdziały 1 – 3 Warunków obrotu
i Załącznik nr 1 do Warunków obrotu.
Firma :
Towarowa Giełda Energii S.A.
Siedziba:
Warszawa
Adres:
ul. Poleczki 23 bud. H, 02-822 Warszawa
Numery telekomunikacyjne :
Telefon:
+48 22 341 99 12
Fax:
+48 22 341 99 10
strona 5
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Adres strony Internetu:
http://www.tge.pl
2.2.
Firma oraz siedziba i adres sporządzającego Załącznik nr 2 do Warunków obrotu.
Firma :
Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych S.A.
Siedziba:
Warszawa, Al. Jana Pawła II 80 lok. F 35
Adres:
ul. Poleczki 23 bud. H, 02-822 Warszawa
Numery telekomunikacyjne :
Telefon:
+48 22 341 99 01
Fax:
+48 22 341 99 83
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Adres strony Internetu:
http://www.irgit.pl
2.3.
Osoby działające w imieniu Towarowej Giełdy Energii S.A.
Ireneusz Łazor - Prezes Zarządu
Adam Simonowicz - Wiceprezes Zarządu
Osoby te są odpowiedzialne za wszystkie informacje zawarte w Rozdziałach 1 – 3 Warunków obrotu
i Załączniku nr 1 do Warunków obrotu.
2.4.
Osoby działające w imieniu Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A.
Dariusz Bliźniak - PrezesZarządu
Andrzej Kalinowski – Członek Zarządu
Osoby te są odpowiedzialne za wszystkie informacje zawarte w Załączniku nr 2 do Warunków obrotu.
2.5.
Oświadczenia o odpowiedzialności osób wymienionych w pkt 2.3.
Oświadczamy, że informacje zawarte w Rozdziałach 1 – 3 Warunków obrotu
i Załączniku nr 1 do Warunków obrotu są prawdziwe i rzetelne oraz nie pomijają żadnych faktów ani
okoliczności, których ujawnienie jest wymagane przepisami prawa.
Ireneusz Łazor
Adam Simonowicz
Prezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
2.6.
Oświadczenia o odpowiedzialności osób wymienionych w pkt 2.4.
Oświadczamy, że informacje zawarte w Załączniku nr 2 do Warunków obrotu są prawdziwe i rzetelne
oraz nie pomijają żadnych faktów ani okoliczności, których ujawnienie jest wymagane przepisami
prawa.
Dariusz Bliźniak
Prezes Zarządu
Andrzej Kalinowski
Członek Zarządu
strona 6
3.
Dane o warunkach obrotu instrumentami terminowymi.
3.1.
Opis czynników ryzyka dla nabywców lub sprzedawców instrumentów terminowych.
3.1.1.
Informacje ogólne
Wszelkie decyzje inwestycyjne powinny być podejmowane na podstawie odpowiedniej znajomości
mechanizmów regulujących obrót instrumentami terminowymi oraz ze świadomością występowania
ryzyka specyficznego dla tych instrumentów.
Giełda nie ponosi żadnej odpowiedzialności z tytułu ryzyka inwestycyjnego wynikającego z obrotu
instrumentami terminowymi.
3.1.2.
Ryzyko rynkowe.
Ryzyko rynkowe związane jest ze zmianą kursów instrumentów terminowych i ceny instrumentu
bazowego. Kurs instrumentu terminowego zależy głównie od ceny instrumentu bazowego. Członek
Giełdy zawierający transakcje na Rynku Terminowym Towarowym jest narażony na większe ryzyko
zmiany kursów niż na rynku instrumentu bazowego w związku z istnieniem tzw. efektu dźwigni
finansowej.
Efekt dźwigni finansowej jest spowodowany faktem, że wartość wpłaconego zabezpieczenia stanowi
część wartości instrumentu terminowego, w związku z czym straty bądź zyski spowodowane zmianą
kursu instrumentu terminowego odniesione do wartości zaangażowanego kapitału (czyli wartości
zabezpieczenia) mogą przyjmować znaczne wartości, niespotykane na rynku instrumentu bazowego.
Ewentualna strata poniesiona na Rynku Terminowym Towarowym może przekroczyć wartość
początkową inwestycji, rozumianą jako kwota wpłaconego zabezpieczenia.
W przypadku spadku środków w depozycie wstępnym i depozycie uzupełniającym poniżej
określonego przez Izbę Rozliczeniową minimalnego poziomu, inwestor posiadający otwarte pozycje
zostaje wezwany do uzupełnienia depozytu. Gdy uzupełnienie nie zostanie dokonane w określonym
czasie, pozycje danego inwestora będą zamykane.
Zamknięcie pozycji po kursie niższym od kursu otwarcia pozycji długiej oraz zamknięcie pozycji po
kursie wyższym od kursu otwarcia pozycji krótkiej oznacza stratę na transakcji. Strata ta przewyższa
wielkość początkowej inwestycji, jeżeli odpowiednia różnica między wartością otwarcia i zamknięcia
pozycji jest wyższa niż wartość wniesionego depozytu.
3.1.3.
Ryzyko płynności.
Na Rynku Terminowym Towarowym, szczególnie w początkowym okresie, mogą wystąpić trudności
w zawarciu dużej transakcji lub zawarcie takiej transakcji może niekorzystnie wpłynąć na poziom
kursów rynkowych.
Inwestor może mieć problemy z zamknięciem uprzednio otwartej pozycji, po spodziewanej cenie
z powodu braku zleceń przeciwstawnych.
Płynność obrotu może również zależeć od aktywności animatorów rynku.
3.1.4.
Ryzyko specyficzne.
Ryzyko specyficzne wynika ze zmian cen energii elektrycznej notowanej na Rynku Dnia Następnego
prowadzonym przez Giełdę, które mogą podlegać znacznej zmienności wpływając na kurs
instrumentu terminowego oraz wysokość depozytów zabezpieczających.
3.1.5.
Ryzyko prawne.
Sektor energetyczny podlega aktom prawnym ustawodawczym i wykonawczym, które mogą mieć
wpływ na cenę instrumentu bazowego.
3.1.6.
Ryzyko dostawy.
Giełda nie ponosi odpowiedzialności za fizyczną dostawę lub odbiór energii elektrycznej
w ramach kontraktów terminowych zawartych na RTT.
strona 7
W przypadku braku możliwości dokonania zgłoszenia do fizycznej realizacji dostawy energii
elektrycznej, wolumen transakcji zawartej na RTT ulegnie odpowiedniemu zmniejszeniu o wolumen
właściwy dla tych Dni Dostawy.
Warunki jakie powinni spełniać nabywcy i sprzedawcy instrumentów terminowych.
3.2.
Nabywcami i sprzedawcami instrumentów terminowych mogą być inwestorzy, będący uczestnikami
obrotu na Rynku Terminowym Towarowym, w tym Członkowie Giełdy dopuszczeni do działania na
RTT w zakresie instrumentów terminowych na energię elektryczną zgodnie z Regulaminem Giełdy.
Inwestorzy muszą być członkami Izby Rozliczeniowej.
Uprawnienia i obowiązki wynikające z kontraktów terminowych.
3.3.
Kontrakt terminowy rozumiany jest jako umowa, o której mowa w §87 Regulaminu Giełdy,
zobowiązująca sprzedającego (wystawcę) do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie
i po określonej cenie, oraz zobowiązująca kupującego (nabywcę) do nabycia i odbioru energii
elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie.
Wykonanie
zawartej
na
giełdzie
i dostawę fizyczną energii elektrycznej.
umowy
następuje
poprzez
rozliczenie
pieniężne
Terminy notowania instrumentów terminowych.
3.4.
Rozpoczęcie i zakończenie obrotu kolejnymi seriami instrumentów terminowych następuje zgodnie
z „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych i wykonania umów”, określanym przez Zarząd
Giełdy.
3.5.
Sposób ustalenia dziennych kursów rozliczeniowych oraz tryb i terminy udostępnienia
do publicznej wiadomości.
3.5.1.
Dzienny kurs rozliczeniowy.
a) Dzienny kurs rozliczeniowy jest obliczany na podstawie transakcji zawartych w systemie
notowań ciągłych po zakończeniu każdej sesji giełdowej z dokładnością do 1 grosza (0,01
PLN).
b) Dzienny kurs rozliczeniowy określany jest jako średnia arytmetyczna kursów ostatnich 10
transakcji zawartych podczas sesji giełdowej w systemie notowań ciągłych.
c) Jeżeli podczas sesji giełdowej zawarto mniej niż 10 transakcji za dzienny kurs rozliczeniowy
przyjmuje się średnią arytmetyczną kursów wszystkich transakcji zawartych w systemie
notowań ciągłych.
d) Jeżeli podczas sesji giełdowej nie zawarto żadnej transakcji za dzienny kurs rozliczeniowy
przyjmuje się średnią arytmetyczną z limitów cen w najlepszych zleceniach kupna i sprzedaży
biorących udział w notowaniach ciągłych, a w przypadku braku takich zleceń za kurs
rozliczeniowy przyjmuje się ostatni znany dzienny kurs rozliczeniowy.
e) Jeżeli dzienny kurs rozliczeniowy nie został określony na podstawie transakcji zawartych
w systemie notowań ciągłych lub zleceń złożonych w systemie notowań ciągłych oraz nie jest
znany ostatni dzienny kurs rozliczeniowy wówczas dzienny kurs rozliczeniowy określony jest,
jako ostatnia wyznaczona średnia cena ważona na sesji w systemie aukcji.
3.5.2.
Tryb i terminy udostępnienia cen do publicznej wiadomości.
Informacje o wolumenie, kursach oraz wartości zawartych transakcji są udostępniane Członkom
Giełdy na niepublicznej stronie internetowej, dostępnej tylko dla danego Członka Giełdy i Giełdy.
Po zakończeniu sesji giełdowej informacje o wolumenie i kursach zawartych transakcji Giełda
publikuje na swojej publicznej stronie internetowej.
3.6.
Termin wykonania kontraktu terminowego.
Rozpoczęcie i zakończenie terminu wykonania umów obejmujących kolejne serie instrumentów
terminowych następuje zgodnie „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych i wykonania
umów”, określonym w pkt. 1.2.
strona 8
Każdego dnia w okresie wykonania kontraktu jest realizowana dostawa energii elektrycznej zgodnie
z zasadami przedstawionymi w Szczegółowych zasadach obrotu i rozliczeń dla energii elektrycznej na
Rynku Dnia Następnego, z zastrzeżeniem pkt. 3.1.6.
3.7.
Termin wygaśnięcia instrumentów terminowych .
Dniem wygaśnięcia jest ostatni dzień obrotu daną serią instrumentów terminowych.
3.8.
Podstawowe zasady obrotu instrumentami
ewentualnych zmian tych zasad.
terminowymi.
3.8.1.
Dopuszczenia instrumentów terminowych do obrotu giełdowego.
Tryb
dokonywania
Dopuszczenia instrumentów terminowych do obrotu giełdowego dokonuje Zarząd Giełdy.
3.8.2.
Wprowadzenie instrumentów terminowych do obrotu giełdowego.
Wprowadzenia instrumentów terminowych do obrotu giełdowego dokonuje Zarząd Giełdy, określając
jednocześnie terminy notowania i wykonania dla wszystkich wprowadzanych serii instrumentów
terminowych, zwane „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych i wykonania umów”.
3.8.3.
Instrument bazowy.
Instrumentem bazowym jest energia elektryczna, której kurs jest określany na Rynku Dnia
Następnego, wyrażony jako PLN/MWh z dokładnością do 1 grosza (0,01 PLN).
3.8.4.
System notowań.
Obrót na instrumentach terminowych odbywa się w systemie notowań ciągłych lub poprzez zawieranie
transakcji pozasesyjnych, wyłącznie przy użyciu systemu informatycznego giełdy. Transakcje
pozasesyjne mogą być zawierane na zasadach określonych w Regulaminie Giełdy i Warunkach
obrotu. Transakcja pozasesyjna może zostać zawarta na wniosek Członka Giełdy, jeżeli w jej wyniku
nastąpi Zamknięcie pozycji lub Zamknięcie Portfela. Po otrzymaniu wniosku o przeprowadzenie
Transakcji pozasesyjnej Zarząd Giełdy określa szczegółowe warunki złożenia i realizacji zleceń dla
danej transakcji. Zarząd Giełdy może nie wyrazić zgody na zawarcie Transakcji pozasesyjnej, jeżeli
uzna, że zawarcie transakcji może naruszać obowiązujące prawo albo, gdy wymaga tego
bezpieczeństwo obrotu lub rozliczeń. Zarząd Giełdy może zażądać od wnioskodawcy przedstawienia
dodatkowych informacji niezbędnych do oceny wniosku lub do określenia szczegółowych warunków
złożenia i realizacji zleceń. W szczególności, Zarząd Giełdy może zażądać od wnioskodawcy
przedstawienia dokumentów dotyczących zobowiązania, w celu którego wykonania ma być zawarta
transakcja pozasesyjna.
3.8.5.
Godziny trwania notowań.
Notowania odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 14:00, zgodnie
z „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych i wykonania umów” określonym w pkt. 1.2.,
o ile Zarząd Giełdy nie postanowi inaczej.
3.8.6.
Zlecenia
3.8.6.1. Członkowie Giełdy składają zlecenia w odniesieniu do Portfeli. W systemie informatycznym
giełdy Portfel jest zdefiniowany jako konto.
3.8.6.2. Każdy Członek Giełdy, posiada w systemie informatycznym giełdy tyle Portfeli ile posiada
Jednostek Grafikowych. Przedsiębiorstwo energetyczne może posiadać Portfele dla
Jednostek Grafikowych Udostępnionych.
3.8.6.3. Do Portfela Członka Giełdy przyporządkowana jest Jednostka Grafikowa.
3.8.6.4. Członek Giełdy może złożyć więcej niż jedno zlecenie w odniesieniu do danego Portfela.
3.8.6.5. Każdy Portfel może być przypisany tylko do jednego Członka Giełdy, chyba że Członek Giełdy
udostępni ten portfel Przedsiębiorstwu energetycznemu na zasadach określonych
w Regulaminie Giełdy.
3.8.6.6. Każde zlecenie Członka Giełdy składane na RTT powinno zawierać w szczególności
następujące parametry:
strona 9
a)
oznaczenie (kod) instrumentu terminowego danego rodzaju będącego przedmiotem
zlecenia,
b)
rodzaj zlecenia (kupno / sprzedaż),
c)
portfel, w odniesieniu do którego zlecenie jest składane,
d)
liczba instrumentów terminowych,
e)
limit ceny wyrażony w PLN/MWh z dokładnością do jednego grosza lub polecenie
wykonania zlecenia bez określania limitu ceny,
f)
termin ważności,
g)
warunki realizacji zlecenia, których szczegółowy opis zawarty jest w Warunkach obrotu,
h)
oznaczenie Członka Giełdy wystawiającego zlecenie,
i)
datę i godzinę wystawienia zlecenia,
j)
numer zlecenia.
Jedno zlecenie nie może obejmować więcej niż 100 instrumentów terminowych. Na wniosek Członka
Giełdy, TGE może jednorazowo zwiększyć limit instrumentów terminowych w zleceniu.
3.8.6.7. Zlecenia wprowadzane do notowań powinny zawierać warunki realizacji i termin ich ważności.
W zależności od warunków i terminu realizacji występują następujące typy zleceń:
a) Zlecenie dzienne (Rest of day) - zlecenie jest ważne w dniu przekazania na giełdę.
b) Zlecenie ważne do końca okresu notowań (Good until expiry) - zlecenie jest ważne do końca
notowania instrumentu.
c) Zlecenie do dnia (Good until date) - zlecenie jest ważne do daty określonej na etapie
składania zlecenia. Notowanie odbywa się do daty dnia, w którym upływa określony termin.
d) Zlecenie czasowe (Timed order) - zlecenie jest ważne w dniu przekazania na giełdę do czasu
określonego na etapie składania zlecenia.
e) Zlecenie typu zrealizuj i anuluj (Fill and kill) - zlecenie jest ważne do momentu zawarcia
pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie jest realizowane w kilku
transakcjach jednocześnie), przy czym niezrealizowana część zlecenia traci ważność.
Zlecenie może być realizowane w całości, częściowo lub nie zostać zrealizowane w ogóle.
Zlecenie to można złożyć bez podania limitu ceny.
f)
Zlecenie typu zrealizuj lub anuluj (Fill or kill) - zlecenie jest ważne do momentu zawarcia
pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie jest realizowane w kilku
transakcjach jednocześnie), przy czym zlecenie musi być zrealizowane w całości albo nie
zostać zrealizowane w ogóle. Jeżeli układ zleceń nie pozwala na realizację zlecenia w całości,
zlecenie traci ważność.
3.8.6.8. Zlecenia typu Fill and kill i Fill or kill nie są ujęte w tabeli zleceń. Po złożeniu takich typów
zlecenia następuje zawarcie transakcji albo są one usuwane.
3.8.6.9. Zlecenia mogą zostać złożone na rynek (zlecenie rynkowe) albo lokalnie (zlecenie lokalne).
Zlecenia lokalne nie biorą udziału w notowaniach.
3.8.6.10. Zlecenie lokalne może zostać złożone na rynek przez aktywowanie. Czas aktywowania
wyznacza czas przyjęcia zlecenia na giełdę. Zlecenie rynkowe może stać się zleceniem
lokalnym przez zawieszenie. Aktywowanie i zawieszenie zleceń można wykonać podczas
prowadzenia notowań na RTT.
3.8.6.11. Składanie zleceń na rynek możliwe jest tylko podczas fazy notowań na RTT. Poza okresem
prowadzenia notowań na RTT Członek Giełdy może złożyć zlecenie lokalne.
3.8.6.12. Zlecenie może zawierać dodatkowo warunek, od którego zależy pojawienie się tego zlecenia
na rynku – zlecenie z warunkiem aktywacji (Stop Loss), na zasadach określonych poniżej:
a) Warunek aktywacji obejmuje następujące parametry:
strona 10
1) instrument warunku aktywacji – nazwa instrumentu, którego dotyczy warunek aktywacji
2) limit warunku aktywacji – kurs lub limit ceny instrumentu warunku aktywacji
3) rodzaj warunku aktywacji – oznaczenie, czy spełnienie warunku aktywacji zlecenia nastąpi z
chwilą, gdy:
– kurs ostatniej transakcji będzie równy lub niższy od limitu warunku aktywacji,
– kurs ostatniej transakcji będzie równy lub wyższy od limitu warunku aktywacji,
– w tabeli zleceń pojawi się zlecenie rynkowe określonego rodzaju (kupno / sprzedaż) z
limitem ceny równym lub niższym od limitu warunku aktywacji, z zastrzeżeniem lit. d),
– w tabeli zleceń pojawi się zlecenie rynkowe określonego rodzaju (kupno / sprzedaż) z
limitem ceny równym lub wyższym od limitu warunku aktywacji, z zastrzeżeniem lit. d).
b) Do momentu aktywacji zlecenie z warunkiem aktywacji jest zleceniem lokalnym.
c) Aktywacja zlecenia z warunkiem aktywacji następuje w chwili spełnienia warunku aktywacji. W
wyniku aktywacji zlecenie z warunkiem aktywacji zostaje złożone na rynek, a jego
modyfikacja, zawieszenie, anulowanie oraz realizacja następuje zgodnie z zasadami
określonymi dla zleceń bez warunku aktywacji. O kolejności aktywacji zleceń z warunkiem
aktywacji decyduje czas przyjęcia zlecenia na giełdę.
d) Zlecenie rynkowe, które podlega natychmiastowej realizacji nie powoduje spełnienia warunku
aktywacji.
e) Aktywacja zlecenia z warunkiem aktywacji następuje wyłącznie w fazie notowań ciągłych.
f) Zlecenie z warunkiem aktywacji przed jego aktywacją ma termin ważności do końca okresu
notowania instrumentu. Zlecenie z warunkiem aktywacji po jego aktywacji ma termin ważności
zgodny z wybranym typem zlecenia.
g) Zlecenia z warunkiem aktywacji nie podlegają modyfikacji w zakresie warunków aktywacji.
3.8.6.13. Członkowie Giełdy mogą modyfikować własne zlecenia. Modyfikacji mogą podlegać:
a) oferowana liczba instrumentów terminowych,
b) limit ceny.
3.8.6.14. Zlecenia można modyfikować podczas fazy notowań na RTT. Jeśli podczas modyfikacji
zostanie zmniejszony wolumen, nie ulega zmianie czas złożenia zlecenia. W pozostałych
przypadkach modyfikacji (zwiększenie wolumenu i zmiana ceny), zlecenie otrzyma nowy
czas złożenia.
3.8.6.15. Zlecenie złożone na rynek pozostaje aktywne do czasu zakończenia procesu modyfikacji
albo anulowania.
3.8.6.16. W przypadku, gdy notowania na instrumencie terminowym są zawieszone, zlecenia nie
mogą być modyfikowane.
3.8.6.17. Zlecenie może zostać anulowane przez Członka Giełdy, który złożył to zlecenie, przed
upływem terminu ważności zlecenia. Nie mogą być anulowane zlecenia będące
przedmiotem zawartych transakcji.
3.8.7.
a)
Zasady ustalania kursu, realizacja zleceń i transakcji.
Transakcje zawierane są po kursie równym limitowi ceny, jaki został podany
w zleceniu wcześniej wprowadzonym, oczekującym w tabeli zleceń na realizację, zgodnie
z następującymi zasadami:
i)
w pierwszej kolejności będą realizowane zlecenia o najwyższym limicie ceny
w przypadku zleceń kupna i o najniższym limicie ceny w przypadku zleceń sprzedaży,
ii)
w przypadku zleceń z równymi limitami ceny będą one realizowane według czasu
przyjęcia
zlecenia
(zlecenie
przyjęte
wcześniej
zostanie
zrealizowane
w pierwszej kolejności).
strona 11
b)
3.8.8.
Zlecenia mogą być realizowane częściowo, przy czym każda częściowa transakcja będzie
dotyczyć przynajmniej jednego instrumentu terminowego.
Transakcje giełdowe.
Stroną transakcji mogą być wyłącznie Członkowie Giełdy dopuszczeni przez Zarząd Giełdy do
działania na Rynku Terminowym Towarowym w zakresie instrumentów terminowych na energię
elektryczną.
3.8.9.
Tryb dokonywania zmian w Warunkach obrotu.
Niniejsze Warunki obrotu mogą być zmieniane przez Zarząd Giełdy. Zmiana Warunków obrotu
powinna zostać podana do wiadomości publicznej co najmniej na 7 dni przed jej wejściem w życie.
3.9.
Informacje, które mogą mieć istotny wpływ na ocenę instrumentów terminowych
i ryzyka związanego z ich nabyciem.
Poza informacjami zawartymi w Warunkach obrotu nie są znane Giełdzie inne informacje, które mogą
mieć istotny wpływ na ocenę instrumentów terminowych i ryzyka związanego z ich nabyciem.
strona 12
Załącznik nr 1. Standard instrumentu terminowego na energię elektryczną.
Nazwa instrumentu
terminowego
Instrument bazowy
Nominał instrumentu
terminowego
Kurs kontraktu
Wartość kontraktu
terminowego
Termin wykonania
Okres wykonania
Okres notowania
Jednostka dostawy
Dzień wygaśnięcia
Pierwszy dzień obrotu
nowej serii
Jednostka notowania
Sposób rozliczenia
kontraktu terminowego
PEAK7_M-mm-yy, gdzie :
PEAK7_M – rodzaj instrumentu terminowego,
mm – kolejny numer miesiąca w roku, w którym wypada termin
wykonania kontraktu.
yy – dwie ostatnie cyfry roku, w którym wypada termin wykonania
kontraktu terminowego
Energia elektryczna, której kurs jest określony na Rynku Dnia
Następnego, wyrażony jako PLN/MWh z dokładnością do
1 grosza.
1MW pomnożony przez określoną w „Kalendarzu notowania
instrumentów terminowych i wykonania umów” liczbę godzin, która
zależy od liczby dni w miesiącu: 420-465 MWh.
Wyrażony jako PLN/MWh z dokładnością do 1 grosza.
Nominał instrumentu terminowego pomnożony przez kurs instrumentu
terminowego.
Jeden miesiąc kalendarzowy, (od 28 do 31 dni) w godzinach od 7:00 do
22:00
Zgodnie z „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych
i wykonania umów”.
Zgodnie z „Kalendarzem notowania instrumentów terminowych
i wykonania umów” .
1MWh dla każdej godziny terminu wykonania kontraktu.
Ostatni dzień obrotu. Ostatni dzień sesyjny ustalony w „Kalendarzu
notowania instrumentów terminowych i wykonania umów”.
Pierwszy dzień sesyjny ustalony w „Kalendarzu notowania
instrumentów terminowych i wykonania umów”.
1 instrument terminowy.
Fizyczna dostawa energii elektrycznej w równych ilościach
w każdej godzinie terminu wykonania.
strona 13
Szczegółowe zasady
rozliczeń rynków
prowadzonych przez TGE
S.A.
Wchodzą w życie w dniu 13 grudnia 2012 roku.
strona 14
Definicje
1)
Izba – giełdowa izba rozrachunkowa (w rozumieniu Ustawy) prowadzona przez
Izbę Rozliczeniową Giełd Towarowych S.A.;
2)
IRGiT – spółka Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych S.A. z siedzibą w Warszawie;
3)
Prawa Majątkowe ŚP – rozumie się przez to prawa majątkowe w rozumieniu
przepisów Ustawy Prawo Energetyczne;
4)
Gaz – rozumie się przez to paliwa gazowe, o których mowa w art. 3 pkt. 3 a)
ustawy Prawo energetyczne będący towarem giełdowym dopuszczonym do
obrotu na Rynku towarów giełdowych zgodnie z odpowiednimi uregulowaniami
wewnętrznymi Giełdy;
5)
Ustawa – ustawa z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (t. jedn.
Dz.U. z 2005 r., Nr 121 poz.1019 z późn. zm.);
6)
Bank Rozliczeniowy – bank, który na podstawie umowy z Izbą oraz umów z
poszczególnymi Rozliczającymi Członkami Izby, zapewnia usługi finansowe
związane z rozliczaniem Transakcji zawartych na giełdzie;
7)
Rozliczający Członek Izby – podmiot, który uzyskał członkostwo w Izbie na mocy
uchwały Zarządu IRGiT i dopuszczony został przez Izbę do rozliczania Transakcji
zawartych na giełdzie;
8)
Członek Giełdy – podmiot, który zawarł z Giełdą umowę o członkostwo;
9)
Dzień Dostawy – dzień, w którym towar giełdowy sprzedany lub zakupiony w
Dniu Obrotu, zostanie dostarczony lub odebrany;
10) Dzień Obrotu – dzień, kiedy odbywa się określenie kursów na rynkach TGE dla
danego Dnia Dostawy;
11) Giełda, TGE – Towarowa Giełda Energii S.A.;
12) giełda – Rynek Towarów Giełdowych prowadzony przez Giełdę;
13) Niepubliczna Strona Internetowa – strona internetowa dostępna tylko dla
danego Członka Izby i dla Izby;
14) OSPe lub Operator Systemu Przesyłowego Elektroenergetycznego – rozumie się
przez to Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator Spółkę Akcyjną z siedzibą w
Konstancinie-Jeziornie;
15) OSPg lub Operator Systemu Przesyłowego Gazowego – rozumie się przez to
Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Spółka Akcyjna z siedzibą w
Warszawie;
16) IRiESPe – rozumie się przez to Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej
opracowaną przez OSPe;
17) IRiESPg – rozumie się przez to Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej
opracowaną przez OSPg;
18) Prawo Energetyczne – ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (j.t.
Dz. U. z 2006 r. Nr 89; poz. 625; z późń. zm.);
strona 15
19) Rachunek kupna – rachunek otwarty przez Rozliczającego Członka Izby w Banku
Rozliczeniowym do rozliczenia Transakcji zawartych na RDN, RDB, RDNg,RPM, RTT
i RUE;
20) Rachunek pomocniczy – rachunek otwarty przez Rozliczającego Członka Izby
do Rachunku kupna w Banku Rozliczeniowym służący do uznawania przez Izbę
należności z tytułu rozliczenia Transakcji zawartych na RDN, RDB, RDNg, RPM, RTT
i RUE;
21) Raport rozliczeniowy – raport dostępny w systemie rozliczeniowym zawierający
saldo płatności na dany dzień z tytułu rozliczeń Transakcji zawartych na giełdzie;
22) RDN – Rynek Dnia Następnego, prowadzony przez Giełdę;
23) RDB – Rynek Dnia Bieżącego, prowadzony przez Giełdę;
24) RDNg – Rynek Dnia Następnego gazu, prowadzony przez Giełdę;
25) RPM – Rynek Praw Majątkowych, prowadzony przez Giełdę;
26) RTT – Rynek Terminowy Towarowy, prowadzony przez Giełdę;
27) RUE – Rynek Uprawnień do Emisji, prowadzony przez Giełdę;
28) Regulamin TGE – Regulamin obrotu Rynku Towarów Giełdowych Towarowej
Giełdy Energii S.A.;
29) System rozliczeniowy – zespół urządzeń i oprogramowania, w szczególności
wyspecjalizowany program komputerowy, za pośrednictwem którego odbywa
się rozliczenie zawartych Transakcji na giełdzie;
30) Transakcja – umowa sprzedaży towaru giełdowego zawarta na giełdzie, której
stroną rozliczeń jest Rozliczający Członek Izby;
31) Transakcja pozasesyjna – umowa sprzedaży towaru giełdowego zawarta poza
sesją na giełdzie, której stroną rozliczeń jest Rozliczający Członek Izby;
32) Zlecenie – złożona przez Członka Giełdy oferta kupna lub sprzedaży towarów
giełdowych na giełdzie;
33) Limit Transakcyjny – maksymalna łączna wartość transakcji kupna możliwych do
zawarcia w danym dniu na RDN, RDB, RDNg, RPM i RUE przez Rozliczającego
Członka Izby;
34) KOBiZE – Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami – podmiot
odpowiedzialny za prowadzenie ewidencji Uprawnień do emisji w Polsce,
wyznaczony przez ministra właściwego do spraw środowiska;
35) KRUE – Krajowy Rejestr Uprawnień do Emisji – system ewidencji Uprawnień do
Emisji prowadzony przez KOBiZE zgodnie z właściwymi przepisami;
36) Konta ewidencyjne – urządzenia ewidencyjne do rejestrowania pozycji w
towarach giełdowych prowadzone przez IRGiT według kodu Rozliczającego
Członka Izby, kodu klienta, kodu serii towarów giełdowych, kodu rodzaju
działalności, kodu portfela;
37) Konta obrachunkowe – urządzenia ewidencyjne służące do ustalania
zobowiązań i należności wynikających z rozliczeń transakcji giełdowych,
depozytów zabezpieczających oraz do rejestracji środków wnoszonych na
strona 16
depozyty, prowadzone przez IRGiT według kodu Rozliczającego Członka Izby
oraz kodu klienta;
38) Portfel – pozycje w towarach giełdowych zarejestrowane na kontach
ewidencyjnych oznaczonych tym samym kodem Członka Izby oraz tym samym
kodem portfela;
39) Dzień N – dzień przeprowadzania przez Izbę bieżących rozliczeń Transakcji. Dni
poprzedzające lub następujące po dniu N oznacza się odpowiednio N-1 lub
N+1;
40) Zagraniczna izba rozliczeniowa – podmiot działający samodzielnie wobec Izby,
który dokonuje rozliczenia transakcji w obrocie energią elektryczną zawieranych
na giełdach i wykonywanych poza systemem, o którym mowa w art. 3 pkt 23
Prawo Energetyczne;
41) Rejestr Zabezpieczeń Niepieniężnych – Rejestr prowadzony przez Izbę, w którym
rejestrowane są Prawa Majątkowe ŚP, Uprawnienia do Emisji CO2, Gwarancje
Bankowe stanowiące pokrycie zobowiązań Rozliczających Członków Izby oraz
odpowiednio ich klientów z tytułu depozytów zabezpieczających oraz
depozytów transakcyjnych;
42) Jednostka Grafikowa – podstawowy obiekt rynku bilansującego w rozumieniu
IRiESPe, przydzielony przedsiębiorstwu energetycznemu przez OSPe lub
udostępniony przez przedsiębiorstwo energetyczne członkowi Izby lub klientowi
członka Izby w celu fizycznej realizacji dostawy energii elektrycznej;
43) Nominacja – rozumie się przez to nominację zdefiniowaną w IRiESPg,
przydzieloną danemu Członkowi Izby przez OSPg lub udostępnioną członkowi
Izby lub klientowi członka Izby zgodnie z regulacjami obowiązującymi na
Giełdzie w tym zakresie;
44) Kod ZUP – rozumie się przez to kod służący do identyfikacji Zleceniodawcy Usługi
Przesyłania zdefiniowany w IRiESPg.
strona 17
Część I - Zabezpieczenie rozliczeń
System zabezpieczenia rozliczeń Transakcji.
Izba tworzy i zarządza systemem zabezpieczeń Transakcji sesyjnych i pozasesyjnych
zawartych na giełdzie w oparciu o środki finansowe zgromadzone na Rachunkach
kupna Rozliczających Członków Izby w Banku Rozliczeniowym oraz o uznane
zabezpieczenia niepieniężne zarejestrowane w Rejestrze Zabezpieczeń
Niepieniężnych prowadzonym przez Izbę.
Każdy Rozliczający Członek Izby posiada w Systemie rozliczeniowym Konto
obrachunkowe, którego elementem jest konto zabezpieczeń odzwierciedlające
bieżący stan zabezpieczeń dla jego Transakcji.
Każdego dnia po zakończeniu notowań RDN, RDB, RDNg, RPM, RTT i RUE do
godziny 16:00 stan konta zabezpieczeń jest aktualizowany o należności lub
zobowiązania naliczone w procesach rozliczeń i rozrachunku.
Każdego dnia roboczego po zakończeniu rozliczeń do godziny 18:30 stan konta
zabezpieczeń jest aktualizowany w oparciu o operacje dokonywane na Rachunku
kupna danego Rozliczającego Członka Izby w Banku Rozliczeniowym. Informacje
o przeprowadzonych operacjach na Rachunku kupna Izba otrzymuje z Banku
Rozliczeniowego.
Aktualizacja zabezpieczeń jest dokonywana zgodnie z następującymi zasadami:
a) wpłata na Rachunek kupna w Banku Rozliczeniowym zwiększa wartość
zabezpieczenia na koncie zabezpieczeń,
b) wypłata z Rachunku kupna w Banku Rozliczeniowym pomniejsza wartość
zabezpieczenia na koncie zabezpieczeń.
Przed każdym Dniem Obrotu Izba przesyła do Giełdy aktualny Limit Transakcyjny
Rozliczającego Członka Izby obliczany jako aktualny stan środków pieniężnych
zdeponowanych na Rachunku kupna danego Rozliczającego Członka Izby w
Banku Rozliczeniowym powiększony o
uznane zabezpieczenia w formie
niepieniężnej, pomniejszony lub powiększony o saldo zobowiązań lub należności z
zawartych Transakcji na giełdzie oraz pomniejszony o Depozyty zabezpieczające
dla RTT.
Limit transakcyjny umożliwiający złożenie Zlecenia, które wykonywane będzie poza
systemem, o którym mowa w art. 3 pkt 23 Prawo Energetyczne ustanawiany jest
przez Zarząd IRGiT w formie uchwały.
Urządzenia do prowadzenia ewidencji.
Izba prowadzi odrębne zespoły Kont ewidencyjnych dla poszczególnych
Rozliczających Członków Izby, a w przypadku jeżeli Rozliczający Członek Izby
rozlicza klientów również dla klientów tego Członka oraz dla poszczególnych
rynków rozliczanych przez Izbę, w których uczestniczy Rozliczający Członek Izby.
Zespół Kont ewidencyjnych dla rynków, na których przedmiotem obrotu jest
energia elektryczna, składa się z kont ewidencyjnych dla godzin dostawy
grupowanych w Portfele przyporządkowane do Jednostek Grafikowych.
strona 18
Zespół Kont ewidencyjnych dla Rynku Praw Majątkowych składa się z:
a) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMOZE,
b) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMOZE_A,
c) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMMET,
d) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMGM,
e) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMEC,
f) Kont ewidencyjnych dla Świadectw Pochodzenia dla PMBG.
Dla Rynku Uprawnień do Emisji (RUE) Izba prowadzi dla każdego Rozliczającego
Członka Izby, a także dla każdego z jego klientów jedno Konto ewidencyjne
Uprawnień do Emisji CO2.
Zespół Kont ewidencyjnych dla rynków, na których przedmiotem obrotu jest Gaz,
składa się z kont ewidencyjnych dla godzin dostawy lub dla dni dostawy
grupowanych w Portfele przyporządkowane do Kodów ZUP.
Depozyty zabezpieczające dla RTT.
Wartość depozytu zabezpieczającego naliczana jest codziennie dla każdego
Rozliczającego Członka Izby.
Wartość zobowiązań na depozyt zabezpieczający naliczana jest dla każdego
Rozliczającego Członka Izby i rejestrowana na subkontach depozytów
wstępnych i depozytów uzupełniających prowadzonych w ramach
konta obrachunkowego.
Jeżeli Rozliczający Członek Izby rozlicza klientów to wartość depozytów
zabezpieczających naliczana dla Rozliczającego Członka Izby stanowi
sumę depozytów zabezpieczających naliczanych odrębnie dla
każdego klienta
oraz depozytów zabezpieczających od pozycji
własnych Rozliczającego Członka Izby.
W celu określenia wartości depozytów zabezpieczających (wstępnych oraz
uzupełniających), o których mowa w §39 Regulaminu Giełdowej Izby
Rozrachunkowej, pozycje zajmowane przez danego Rozliczającego Członka Izby
oraz jego klientów umieszczane są w koszykach uformowanych według okresów
dostawy z uwzględnieniem kompensacji pozycji w ramach okresów dostawy.
1.1.1.
Wstępne depozyty zabezpieczające
a) Depozyty wstępne dla kontraktów terminowych na energię elektryczną
naliczane są począwszy od dnia, w którym została zawarta transakcja do
przedostatniego Dnia Dostawy.
Naliczane są wg poniższego algorytmu:
∑|
|
Gdzie:
strona 19
Dw – wartość depozytu wstępnego [zł],
LKi – ilość niedostarczonej energii przypadającej na kontrakty kupna dla i –
tego okresu dostawy [MWh],
LSi – ilość niedostarczonej energii przypadającej na kontrakty sprzedaży dla i tego okresu dostawy [MWh],
Kri – kurs rozliczeniowy dla i – tego okresu dostawy,
i – okres dostawy,
Pi – parametr ryzyka dla ostatniego dnia i – tego okresu dostawy,
N - liczba okresów dostawy kontraktów terminowych.
b) Depozyty wstępne dla kontraktów terminowych na Gaz naliczane są
począwszy od dnia, w którym została zawarta transakcja do przedostatniego
Dnia Dostawy.
Naliczane są wg poniższego algorytmu:
∑|
|
Gdzie:
Dw – wartość depozytu wstępnego [zł],
LKi – ilość niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty kupna dla i –
tego okresu dostawy [MWh],
LSi – ilość niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty sprzedaży dla
i - tego okresu dostawy [MWh],
Pi – parametr ryzyka dla ostatniego dnia i – tego okresu dostawy,
Depozyty uzupełniające
c) Depozyty uzupełniające dla kontraktów terminowych na energię elektryczną
naliczane są począwszy od dnia, w którym zawarta została transakcja w
kontraktach terminowych do przedostatniego Dnia Dostawy energii z
danego kontraktu.
Naliczane są wg następującego algorytmu:
strona 20
∑
(
)
(
)
Gdzie:
Du – wartość depozytu uzupełniającego,
LKi – ilość niedostarczonej energii przypadającej na kontrakty kupna dla i tego okresu dostawy [MWh],
LSi – ilość niedostarczonej energii przypadającej na kontrakty sprzedaży dla i tego okresu dostawy [MWh],
Kki– średni ważony kurs transakcji kupna kontraktów dla i – tego okresu
dostawy [zł/MWh],
Ksi – średni ważony kurs transakcji sprzedaży kontraktów dla i –tego okresu
dostawy [zł/MWh],
d) Depozyty uzupełniające dla kontraktów terminowych na Gaz naliczane są
począwszy od dnia, w którym zawarta została transakcja w kontraktach
terminowych do przedostatniego Dnia Dostawy z danego kontraktu.
Naliczane są wg następującego algorytmu:
∑
(
)
(
)
Gdzie:
Du – wartość depozytu uzupełniającego,
LKi – niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty kupna dla i - tego
okresu dostawy [MWh],
LSi – niedostarczonego Gazu przypadającego na kontrakty sprzedaży dla i tego okresu dostawy [MWh],
Kki– średni ważony kurs transakcji kupna kontraktów dla i – tego okresu
dostawy [zł/MWh],
Ksi – średni ważony kurs transakcji sprzedaży kontraktów dla i –tego okresu
dostawy [zł/MWh],
strona 21
3.2.3.
Jeżeli Rozliczający Członek Izby rozlicza wyłącznie własne transakcje, to
wartość depozytu zabezpieczającego wyliczana jest według
następującego algorytmu:
(
)
Gdzie:
– całkowity depozyt zabezpieczający,
- depozyt wstępny dla kontraktów na energię elektryczną,
- depozyt uzupełniający dla kontraktów na energię elektryczną,
- depozyt wstępny dla kontraktów na gaz,
- depozyt uzupełniający dla kontraktów na gaz.
3.2.4.
W przypadku gdy Rozliczający Członek Izby rozlicza transakcje swoich
klientów, to zasada przedstawiona w punkcie 3.2.3 obowiązuje na
poziomie
poszczególnych
klientów,
a
całkowity
depozyt
zabezpieczający liczony dla tego Rozliczającego Członka Izby jest równy
sumie depozytów zabezpieczających dla poszczególnych klientów i
depozytów zabezpieczających od pozycji własnych Rozliczającego
Członka Izby.
Okresy dostawy dla energii elektrycznej
Depozyt wstępny obliczany jest osobno dla każdego okresu dostawy. Za okres
dostawy przyjmuje się jeden dzień, jeżeli dostawa nastąpi w okresie od
jednego dnia do:
e) 16 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest piątek,
f) 15 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest sobota,
g) 14 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest niedziela,
h) 13 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest poniedziałek,
i) 12 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest wtorek,
j) 11 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest środa,
k) 10 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest czwartek.
Dla kolejnych dni tworzy się tygodniowe okresy dostawy pokrywające się z
terminami wykonania kontraktów tygodniowych będących w
notowaniu.
Dni, które zawierają się w kontrakcie tygodniowym obejmującym przełom dwóch
miesięcy rozbijane są na dwa koszyki: do pierwszego zaliczają się dni z
kończącego się miesiąca, a do drugiego z miesiąca rozpoczynającego
się.
Jeśli okres dostawy ostatniego z notowanych kontraktów tygodniowych nie
kończy się w ostatnim dniu miesiąca to tworzy się koszyk z dni począwszy
od dnia, który jest pierwszym następującym po ostatnim Dniu Dostawy
ostatniego notowanego kontraktu tygodniowego aż do ostatniego dnia
tego miesiąca.
strona 22
Kolejne okresy dostawy tworzone są dla dni, które pokrywają się w całości z
notowanymi kontraktami miesięcznymi i tworzą koszyki miesięczne.
Jeśli okres dostawy ostatniego z notowanych kontraktów miesięcznych nie kończy
się w ostatnim dniu kwartału to tworzy się koszyk z dni począwszy od
dnia, który jest pierwszym następującym po ostatnim Dniu Dostawy
ostatniego notowanego kontraktu miesięcznego aż do ostatniego dnia
tego kwartału.
Kolejne dni, których nie obejmują okresy dostawy notowanych kontraktów
miesięcznych grupuje się w koszyki kwartalne.
Jeśli okres dostawy ostatniego z notowanych kontraktów kwartalnych nie kończy
się w ostatnim dniu roku to tworzy się koszyk z dni począwszy od dnia,
który jest pierwszym następującym po ostatnim Dniu Dostawy ostatniego
notowanego kontraktu kwartalnego aż do ostatniego dnia roku.
kwartalnych grupuje się w koszyki roczne.
Okresy dostawy dla Gazu
Depozyt wstępny obliczany jest osobno dla każdego okresu dostawy. Za okres
dostawy przyjmuje się jeden dzień, jeżeli dostawa nastąpi w okresie od
jednego dnia do:
a) 16 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest piątek,
b) 15 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest sobota,
c) 14 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest niedziela,
d) 13 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest poniedziałek,
e) 12 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest wtorek,
f) 11 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest środa,
g) 10 dni, jeżeli dniem naliczania depozytu jest czwartek.
Od dnia następującego po ostatnim okresie dostawy dziennym, tworzony jest
okres dostawy złożony z dni do końca danego miesiąca.
Kolejne okresy dostawy tworzone są dla dni, które pokrywają się w całości z
notowanymi kontraktami miesięcznymi i tworzą koszyki miesięczne.
Jeśli okres dostawy ostatniego z notowanych kontraktów miesięcznych nie kończy
się w ostatnim dniu kwartału to tworzy się koszyk z dni począwszy od
dnia, który jest pierwszym następującym po ostatnim Dniu Dostawy
ostatniego notowanego kontraktu miesięcznego aż do ostatniego dnia
tego kwartału.
miesięcznych grupuje się w koszyki kwartalne.
Jeśli okres dostawy ostatniego z notowanych kontraktów kwartalnych nie kończy
się w ostatnim dniu roku to tworzy się koszyk z dni począwszy od dnia,
który jest pierwszym następującym po ostatnim Dniu Dostawy ostatniego
notowanego kontraktu kwartalnego aż do ostatniego dnia roku.
kwartalnych grupuje się w koszyki roczne.
strona 23
Kurs rozliczeniowy dla i – tego okresu dostawy energii elektrycznej obliczany jest wg
następujących algorytmów:
Dla wszystkich okresów dostawy, które nie pokrywają się z żadnym notowanym
oraz umożliwiającym zawarcie transakcji w dniu następnym kontraktem
terminowym, kurs rozliczeniowy wyznaczany jest:
h) jako średnia arytmetyczna indeksu IRDN24 z ostatnich 7 dni w
przypadku kontraktów typu BASE;
i) jako średnia arytmetyczna indeksu IRDN8.22 z ostatnich 5 dni
roboczych w przypadku kontraktów typu PEAK5;
j) jako średnia arytmetyczna indeksu IRDN24 z ostatnich 5 dni roboczych
dla kontraktów typu BASE5;
k) jako średnia arytmetyczna indeksu IRDN8.22 z ostatnich 7 dni dla
kontraktów typu PEAK7;
l) jako średnia ważona z ostatnich 7 dni (wagami są liczby godzin na
podstawie których wyznaczany jest indeks na dany dzień), w tym:
indeksu IRDN23.7 (w przypadku dni roboczych) oraz indeksu IRDN24 (w
przypadku dni wolnych od pracy) dla kontraktów typu OFFPEAK.
Dla okresów dostawy pokrywających się wyłącznie z kontraktami tygodniowymi
będącymi w notowaniu na giełdzie kurs rozliczeniowy jest liczony jako
średnia kursu danego kontraktu tygodniowego odpowiadającego
danemu okresowi dostawy oraz średnich wymienionych w pkt 3.5.1 (7dniowej dla kontraktów BASE, 5-dniowej dla kontraktów BASE5, 7-dniowej
dla kontraktów PEAK7, 5-dniowej dla kontraktów PEAK5 oraz 7-dniowej
dla kontraktów OFFPEAK). W przypadku gdy kurs kontraktu
tygodniowego wynosi 0, do obliczenia kursu rozliczeniowego dla okresu
dostawy przyjmuje się kurs najbliższego kontraktu tygodniowego. W
przypadku gdy kurs wszystkich kontraktów tygodniowych o bliższym
okresie dostawy wynosi 0, kurs rozliczeniowy dla okresu dostawy liczony
jest jak w punkcie 3.5.1.
Dla pozostałych okresów dostawy, kurs rozliczeniowy jest liczony jako średnia
ważona kursów rozliczeniowych kontraktów będących w notowaniach
TGE, odpowiadających danemu okresowi dostawy :
Gdzie:
– kurs rozliczeniowy kontraktu
tygodniowego/miesięcznego/kwartalnego/rocznego
– liczba otwartych pozycji na kontraktach
tygodniowych/miesięcznych/kwartalnych/rocznych
strona 24
W przypadku gdy obliczony według wymienionych w punktach 3.5.1-3.5.3
niniejszych regulacji kurs wynosi 0, kurs rozliczeniowy dla okresu dostawy
jest równy kursowi z poprzedniego okresu dostawy.
Kurs rozliczeniowy dla i – tego okresu dostawy Gazu obliczany jest wg
następujących algorytmów:
Dla wszystkich okresów dostawy, które nie pokrywają się z żadnym notowanym
oraz umożliwiającym zawarcie transakcji w dniu następnym kontraktem
terminowym kurs rozliczeniowy wyznaczany jest jako średnia
arytmetyczna indeksu POLPX gas z ostatnich 7 dni.
W
przypadku braku możliwości wyznaczenia kursów rozliczeniowych
wspomnianych w pkt 3.6.1 kursem rozliczeniowym jest ostatni kurs
kontraktu miesięcznego, którego dostawa pokrywała się z wymienionymi
w pkt 3.6.1 okresami dostawy.
Dla pozostałych okresów dostawy, kurs rozliczeniowy jest liczony jako średnia
ważona kursów rozliczeniowych kontraktów będących w notowaniach
TGE, odpowiadających danemu okresowi dostawy :
Gdzie:
– kurs rozliczeniowy kontraktu
miesięcznego/kwartalnego/rocznego
– liczba otwartych pozycji na kontraktach
miesięcznych/kwartalnych/rocznych
W przypadku gdy obliczony zgodnie z zasadami, o których mowa w pkt 3.6.3
powyżej kurs wynosi 0, kurs rozliczeniowy dla okresu dostawy jest równy
kursowi z poprzedniego okresu dostawy.
Ustalanie kursów rozliczeniowych dla okresów dostawy energii elektrycznej lub Gazu
w warunkach szczególnych:
W przypadku, gdy ustalany przez Giełdę kurs kontraktu znacząco odchyli się od
kursu z dnia poprzedniego oraz sytuacja taka wpływa na kurs
rozliczeniowy dla okresów dostaw, Zarząd Izby może w drodze uchwały
dokonać korekty kursu kontraktu przyjętego do ustalenia kursu
rozliczeniowego w danym dniu tak, aby odpowiadał on wartościom
rynkowym lub przyjąć kurs z dnia poprzedniego.
W przypadku, gdy kurs rozliczeniowy dla i-tego okresu dostawy ustalony zgodnie z
punktem 3.5 lub 3.6. znacząco odchyli się od wartości rynkowych,
Zarząd Izby może w drodze uchwały dokonać korekty tego kursu
rozliczeniowego.
Zarząd Izby może w drodze uchwały przydzielić Rozliczającym Członkom Izby oraz
określonym klientom Rozliczającego Członka Izby indywidualne współczynniki
redukcji depozytu wstępnego dla energii elektrycznej lub Gazu ze względu na
generowane przez tych Rozliczających Członków Izby lub ich klientów ryzyko.
Współczynniki redukcji mogą być odmienne dla zajmowanych pozycji długich i
strona 25
krótkich. Współczynniki redukcji modyfikują parametry ryzyka wykorzystywane do
obliczania depozytów wstępnych.
Środki pieniężne wpłacane na depozyty zabezpieczające blokowane są na
rachunkach Rozliczających Członków Izby w Banku Rozliczeniowym. Aktualizacja
wysokości blokowanych depozytów zabezpieczających przesyłana jest do Banku
Rozliczeniowego każdego dnia roboczego do godziny 16:00 wraz z Raportem
Rozliczeniowym z zastrzeżeniem pkt. 11.5.1.
Rozliczający Członkowie Izby mają obowiązek regulowania zobowiązań
wynikających z naliczonych depozytów przed rozpoczęciem notowań na
najbliższej sesji pod rygorem niedopuszczenia do działania na RTT.
Jeżeli Rozliczający Członek Izby nie dysponuje środkami na uzupełnienie swoich
zobowiązań, o których mowa w pkt. 3.10, jest on zobowiązany na wezwanie Izby
do zredukowania liczby swoich pozycji na RTT do stanu, w którym wartość
zdeponowanych przez niego środków pieniężnych i niepieniężnych będzie
pokrywała jego zobowiązania.
Jeżeli Rozliczający Członek Izby w terminie 2 dni roboczych nie uzupełni
wymaganych środków na pokrycie swoich zobowiązań lub nie wykona polecenia
Izby, o którym mowa w pkt. 3.11, Zarząd IRGiT w drodze Uchwały zawiesza
Rozliczającego Członka Izby i wdraża procedury związane z jego
niewypłacalnością.
Dla kontraktów będących w okresie dostawy zamykanie pozycji dokonywane jest
poprzez otwarcie pozycji odwrotnych do zajmowanych pozycji na instrumentach
notowanych na RTT oraz na rynku RDN, RDB, RDNg. Wolumen i termin wykonania
pozycji nowo otwartych musi pokrywać się z wolumenem i terminem pozycji
zamykanych.
Podział pozycji kontraktów terminowych z RTT, których przedmiotem obrotu jest Gaz:
Podział pozycji z kontraktów rocznych na kontrakty kwartalne:
Na jeden dzień przed wykonaniem kontraktu rocznego, w procesie bieżących
rozliczeń Izba dokonuje podziału zarejestrowanych przez Izbę pozycji z
kontraktu rocznego o najbliższym okresie dostawy na analogiczną ilość pozycji
na czterech najbliższych kontraktach o kwartalnym okresie dostawy, tym
samym łącząc pozycje z podzielonego kontraktu rocznego z wcześniej
zarejestrowanymi przez Izbę pozycjami na kontraktach kwartalnych o
pokrywających się okresach dostawy z ulegającym podziałowi kontraktem
rocznym.
Podział pozycji z kontraktów kwartalnych na kontrakty miesięczne:
Na jeden dzień przed wykonaniem kontraktu kwartalnego, w procesie
bieżących rozliczeń Izba dokonuje podziału zarejestrowanych przez Izbę
pozycji z kontraktu kwartalnego o najbliższym okresie dostawy na analogiczną
ilość pozycji na trzech najbliższych kontraktach o miesięcznym okresie
dostawy, tym samym łącząc pozycje z podzielonego kontraktu kwartalnego z
wcześniej zarejestrowanymi przez Izbę pozycjami na kontraktach
miesięcznych o pokrywających się okresach dostawy z ulegającym
podziałowi kontraktem kwartalnym.
strona 26
Część II - Rozliczenie finansowe
Postanowienia ogólne.
W procesie rozliczeń rynków prowadzonych przez TGE Izba staje się stroną rozliczeń.
Naliczenie i rozliczenie podatku VAT następuje zgodnie z obowiązującymi
przepisami.
Rozliczający Członek Izby posiada przynajmniej jedno Konto obrachunkowe w
Systemie rozliczeniowym, na którym prowadzone są rozliczenia Transakcji
zawartych na RDN, RDB, RDNg, RPM, RTT i RUE.
Rozliczający Członek Izby zobowiązany jest posiadać w Banku Rozliczeniowym
Rachunek kupna do obsługi rozliczeń i rozrachunku pieniężnego dla Transakcji
zawartych na RDN, RDB, RDNg, RPM, RTT i RUE, a także do gromadzenia
zabezpieczeń pieniężnych dla Transakcji kupna oraz wnoszenia depozytów
zabezpieczających dla RTT.
Rozliczający Członek Izby może posiadać w Banku Rozliczeniowym Rachunek
pomocniczy prowadzony przy Rachunku kupna.
Rachunek pomocniczy prowadzony przy Rachunku kupna jest rachunkiem
wyłącznie uznawanym przez Izbę.
W celu uznawania przez Izbę Rachunku pomocniczego Rozliczającego Członka
Izby w procesie rozliczeń, konieczne jest złożenie przez Rozliczającego
Członka Izby odpowiedniego wniosku do Zarządu IRGiT, którego wzór
określa Zarząd IRGiT.
Funkcję Banku Rozliczeniowego dla rozrachunków Transakcji zawartych na giełdzie
pełni Bank Ochrony Środowiska S.A (BOŚ S.A.).
W celu zapewnienia bezpiecznego i sprawnego przebiegu rozrachunków Transakcji
giełdowych Izba współdziała z BOŚ S.A..
Rozliczający Członek Izby obowiązany jest do udzielenia Bankowi Rozliczeniowemu
pełnomocnictwa do dokonywania przelewów środków z Rachunku kupna
Rozliczającego Członka Izby na rachunek rozliczeniowy IRGiT w wysokości
wskazanej przez Izbę w dyspozycji przelewu.
W procesie rozliczenia następuje kompensata pomiędzy należnościami i
zobowiązaniami wynikającymi z Transakcji zawartych na RDN, RDB, RDNg, RPM,
RTT i RUE.
Proces rozliczeń rozpoczyna się po otrzymaniu przez Izbę z Giełdy danych
wszystkich Transakcji zawartych na giełdzie w danym Dniu Obrotu i potwierdzenia
ostateczności tych danych. Z chwilą potwierdzenia Transakcji przez Giełdę stają się
one nieodwołalne dla Giełdy i podmiotów trzecich.
Rozrachunek Transakcji zawartych na giełdzie ze wszystkimi Rozliczającymi
Członkami Izby, którzy są stroną rozliczeń Transakcji zawartych na RDN, RDB, RDNg,
RPM, RTT i RUE prowadzi Izba za pośrednictwem Banku Rozliczeniowego.
Rozrachunek Transakcji z Zagraniczną izbą rozliczeniową może być prowadzony
poza Bankiem Rozliczeniowym. W takim przypadku Zagraniczna izba rozliczeniowa
jest zobowiązania do regulowania swoich zobowiązań poprzez wpłatę
strona 27
bezpośrednio na rachunek wskazany przez IRGiT przed dokonaniem rozrachunku
finansowego przez Izbę w terminie określonym uchwałą Zarządu IRGiT.
Zobowiązania bądź należności Zagranicznej izby rozliczeniowej mogą być
powiększone lub pomniejszone o płatności wynikające z Transakcji zawartych na
giełdzie, które wykonywane będą poza systemem, o którym mowa w art. 3 pkt 23
ustawy Prawo Energetyczne .
Zasady ustalania wysokości należności i zobowiązań z tytułu Transakcji zawartych na
RDN i RDB.
W każdym Dniu Obrotu po zarejestrowaniu pozycji z Transakcji rozliczanych przez
danego Rozliczającego Członka Izby, Izba na poszczególnych Kontach
obrachunkowych Rozliczającego Członka Izby i odpowiednio jego klientów
dokonuje bieżących rozliczeń Transakcji sesyjnych zawartych na RDN i RDB w
danym dniu i pozasesyjnych dla których otrzymała polecenie rozliczenia,
powiększonych o wartość podatku VAT.
Suma sald rozliczeń poszczególnych Kont obrachunkowych, za których rozliczenie
odpowiada dany Rozliczający Członek Izby, jest określana jako wartość Transakcji
kupna zawartych na RDN i RDB pomniejszonych o wartość Transakcji sprzedaży
zawartych na RDN i RDB przy jednoczesnym powiększeniu o wartość podatku VAT.
Wartość Transakcji zawartych na RDN i RDB obliczana jest jako iloczyn wolumenu
Transakcji liczonego w MWh oraz kursu Transakcji wyrażonego jako PLN/MWh.
Zasady ustalania wysokości należności i zobowiązań z tytułu realizacji Transakcji
zawartych na RTT.
W każdym Dniu Obrotu Izba na poszczególnych Kontach obrachunkowych
Rozliczającego Członka Izby i odpowiednio jego klientów, dokonuje bieżących
rozliczeń Transakcji sesyjnych zawartych na RTT i pozasesyjnych dla których
otrzymała polecenie rozliczenia, których dostawa nastąpi w Dniu N+1,
powiększonych o wartość podatku VAT.
odpowiada dany Rozliczający Członek Izby, jest określana jako wartość
dostarczanej w danym dniu energii elektrycznej lub Gazu wynikającej z Transakcji
kupna zawartych na RTT pomniejszonych o wartość dostarczanej w danym dniu
energii elektrycznej lub Gazu wynikającej z Transakcji sprzedaży zawartych na RTT
przy jednoczesnym powiększeniu o wartość podatku VAT.
Wartość Transakcji zawartych na RTT obliczana jest jako iloczyn wolumenu
RPM.
dokonuje bieżących rozliczeń Transakcji sesyjnych zawartych w danym dniu na
strona 28
RPM i pozasesyjnych dla których otrzymała polecenie rozliczenia, powiększonych o
wartość podatku VAT.
kupna zawartych na RPM pomniejszonych o wartość Transakcji sprzedaży
zawartych na RPM przy jednoczesnym powiększeniu o wartość podatku VAT.
Wartość Transakcji zawartych na RPM obliczana jest jako iloczyn wolumenu
Transakcji liczonego w kWh oraz kursu Transakcji wyrażonego jako PLN/MWh
podzielony przez 1 000.
RUE.
dokonuje bieżących rozliczeń Transakcji sesyjnych zawartych w danym dniu na
RUE i pozasesyjnych dla których otrzymała polecenie rozliczenia, powiększonych o
kupna zawartych na RUE pomniejszonych o wartość Transakcji sprzedaży
zawartych na RUE przy jednoczesnym powiększeniu o wartość podatku VAT.
Wartość Transakcji zawartych na RUE obliczana jest jako iloczyn wolumenu
Transakcji liczonego w tonach (Mg) oraz kursu Transakcji wyrażonego jako PLN/Mg.
RDNg.
dokonuje bieżących rozliczeń Transakcji sesyjnych zawartych na RDNg w danym
dniu i pozasesyjnych dla których otrzymała polecenie rozliczenia, powiększonych o
kupna zawartych na RDNg pomniejszonych o wartość Transakcji sprzedaży
zawartych na RDNg przy jednoczesnym powiększeniu o wartość podatku VAT.
Wartość Transakcji zawartych na RDNg obliczana jest jako iloczyn wolumenu
strona 29
Część III - Rozrachunek finansowy
Zasady przekazywania informacji do Banku Rozliczeniowego.
Każdego Dnia Obrotu Izba przygotowuje dane do rozrachunku Transakcji przez
Bank Rozliczeniowy pod postacią Raportu Rozliczeniowego.
Raport Rozliczeniowy zawiera salda płatności poszczególnych Rozliczających
Członków Izby obliczone jako suma sald rozliczeń z rynków RDN, RDB, RDNg,RPM,
RTT i RUE.
Do Raportu Rozliczeniowego sporządzanego w Dniu N wliczane są zobowiązania i
należności wynikające z transakcji zawartych na rynkach RPM i RUE w Dniu N,
wynikające z rozliczenia rynku RDB na Dzień N oraz wynikające z rozliczenia rynku
RDN, RDNg i RTT na Dzień N+1.
Raport Rozliczeniowy może zostać rozszerzony na wniosek Giełdy o inne
zobowiązania bądź należności Rozliczających Członków Izby wobec Giełdy
wynikające z ich członkostwa w Giełdzie.
Raport Rozliczeniowy przesyłany jest do Banku Rozliczeniowego w Dniu Obrotu
każdego dnia roboczego do godziny 16:00. Jeżeli Dzień Obrotu jest dniem wolnym
od pracy, dane do rozrachunku przesyłane są w pierwszy następujący po tym dniu
dzień roboczy jako skompensowane saldo płatności za dni wolne od pracy i
pierwszy następujący po nich dzień roboczy. Do momentu przesłania Raportu
Rozliczeniowego do Banku Rozliczeniowego naliczone w procesie rozliczeń
należności lub zobowiązania powiększają lub pomniejszają Limit Transakcyjny
Rozliczającego Członka Izby w formie Depozytu Rozliczeniowego podanego na
Niepublicznej Stronie Internetowej.
W przypadku dokonania przez Giełdę rekalkulacji Ceny Rozliczeniowej opisanej w
„Szczegółowych zasadach obrotu i rozliczeń dla energii elektrycznej na
Rynku Dnia Następnego” Raport Rozliczeniowy może zostać przesłany
do Banku Rozliczeniowego po godzinie 16:00. W takim przypadku Izba
poinformuje Rozliczających Członków Izby za pomocą poczty
elektronicznej
o
planowanej
godzinie
przesłania
Raportu
Rozliczeniowego.
Do momentu otrzymania przez Izbę potwierdzenia wykonania dyspozycji
płatniczych przez Bank Rozliczeniowy Limit transakcyjny Rozliczającego Członka
Izby jest powiększany lub pomniejszany o zobowiązania lub należności przesłane w
Raporcie Rozliczeniowym w formie Depozytu na Należności podanego na
Niepublicznej Stronie Internetowej Rozliczającego Członka Izby.
W przypadku uznania Rachunku pomocniczego Rozliczającego Członka Izby przy
Rachunku kupna, Limit transakcyjny Rozliczającego Członka Izby nie jest
powiększany o wysokość środków dysponowanych (przekazywanych)
na Rachunek pomocniczy.
Na podstawie Raportu Rozliczeniowego Bank Rozliczeniowy dokonuje w dniu
następującym po Dniu Obrotu po godzinie 8:00 przeksięgowań środków
pieniężnych pomiędzy kontami Rozliczających Członków Izby a kontem Izby. Jeżeli
dzień następujący po Dniu Obrotu jest dniem wolnym od pracy, dane do
rozrachunku przesyłane są w pierwszy następujący po tym dniu dzień roboczy.
strona 30
W pierwszej kolejności Bank Rozliczeniowy dokonuje przelewów z kont
Rozliczających Członków Izby, posiadających saldo zobowiązań, na konto Izby,
następnie dokonywane są przelewy z konta Izby na konta Rozliczających
Członków Izby posiadających saldo należności.
W przypadku złożenia przez Rozliczającego Członka Izby wniosku, o którym mowa
w pkt. 5.4.3, uznawanym rachunkiem Rozliczającego Członka Izby przez
Izbę będzie wyłącznie Rachunek pomocniczy przy Rachunku kupna.
Rachunek pomocniczy Rozliczającego Członka Izby jest uznawany tylko w
przypadku, jeżeli złożył do Zarządu IRGiT wniosek, o którym mowa pkt.
5.4.3, oraz w wyniku rozliczenia sesji Raport Rozliczeniowy danego
Rozliczającego Członka Izby i jego saldo zabezpieczeń wykazują wynik
dodatni.
Bank Rozliczeniowy przekazuje do Izby potwierdzenie dokonania dyspozycji
płatniczych w dniu ich wykonania najpóźniej do godziny 18:00.
Rozliczający Członek Izby może składać dyspozycje wypłat środków finansowych
ze swojego Rachunku kupna w Banku Rozliczeniowym każdego dnia roboczego
między 16:00 a 16:30. Dyspozycje będą realizowane po godzinie 16:30.
Środki znajdujące się na Rachunku pomocniczym nie są blokowane. Rozliczający
Członek Izby może dysponować środkami znajdującymi się na Rachunku
pomocniczym prowadzonym przy Rachunku kupna w dowolnych
godzinach.
W przypadku przesłania Raportu Rozliczeniowego do Banku Rozliczeniowego po
godzinie 16:00, ale przed godziną 16:30 Rozliczający Członek Izby może
składać dyspozycje wypłat środków finansowych ze swojego Rachunku
kupna w Banku Rozliczeniowym między 16:30 a 17:00.
W przypadku przesłania Raportu Rozliczeniowego do Banku Rozliczeniowego po
godzinie 16:30 Rozliczający Członek Izby nie może składać dyspozycji
wypłat środków finansowych ze swojego Rachunku kupna w Banku
Rozliczeniowym w danym dniu.
Rozrachunek finansowy Zagranicznej izby rozliczeniowej, prowadzony poza
Bankiem Rozliczeniowym realizowany jest poprzez pobranie środków wpłaconych
na konto wskazane przez IRGiT w przypadku posiadania przez Zagraniczną izbę
rozliczeniową salda zobowiązań oraz poprzez wpłatę środków przez Izbę na konto
wskazane przez Zagraniczną izbę rozliczeniową w przypadku posiadania przez
Zagraniczną izbę rozliczeniową salda należności.
Zasady procesu fakturowania.
Faktury VAT wystawiane są w dni wykonania rozrachunku pieniężnego, za każdy
okres za jaki wykonywany jest rozrachunek pieniężny.
W przypadku gdy rozrachunek pieniężny przypada na dzień wolny od pracy lub
pierwszy z następujących po sobie dni wolnych od pracy (w tym sobotę), faktura i
płatność za dostawę towarów giełdowych przypadającą w danym dniu
wykonywane są w najbliższy dzień roboczy. W przypadku gdy rozrachunek
pieniężny wypada w drugi lub kolejny następujący dzień wolny od pracy (w tym
sobotę) faktura i płatność za dostawę towarów giełdowych zrealizowaną w te dni
wykonywane są w drugi dzień roboczy następujący po ostatnim dniu wolnym od
pracy.
strona 31
Część IV - Rozrachunek w towarach
Rozrachunek energii elektrycznej
Transakcje, których przedmiotem jest energia elektryczna, rozliczane przez Izbę,
zgłaszane są saldem do OSPe w podziale na Jednostki Grafikowe przydzielone
przez OSPe Rozliczającym Członkom Izby i odpowiednio ich klientom oraz Giełdzie.
Zgłoszenie wykonywane jest na Jednostkach Grafikowych należących do TGE.
Zmiana Jednostek Grafikowych, na które zgłaszane będą transakcje dokonywana
jest uchwałą Zarządu IRGiT i jest podawana do wiadomości Rozliczających
Członków Izby najpóźniej na tydzień przed jej dokonaniem.
Szczegółowe zasady rozrachunku energii elektrycznej określone są w IRiESPe oraz
Szczegółowych Zasadach Obrotu Towarowej Giełdy Energii S.A.
Rozrachunek Praw Majątkowych ŚP
Realizacja Transakcji zawartych na RPM następuje poprzez zmianę stanu
posiadania poszczególnych Praw Majątkowych ŚP na Kontach ewidencyjnych w
odpowiednim Rejestrze Praw Majątkowych ŚP prowadzonym przez Giełdę.
W Dniu Obrotu po zakończeniu rozliczenia Transakcji Izba przekazuje do Rejestru plik
zawierający salda zobowiązań i należności poszczególnych
Rozliczających
Członków Izby wyrażone w Prawach Majątkowych ŚP.
W przypadku zawarcia Transakcji przez Rozliczającego Członka Izby na rachunek
klienta, proces przeksięgowania Praw Majątkowych ŚP jest dokonywany na koncie
klienta w Rejestrze.
Zawieszenie rozliczeń Transakcji. Postępowanie w przypadku braku dostatecznej
ilości Praw Majątkowych ŚP na koncie Członka Rejestru w trybie normalnym.
Transakcja kupna na TGE brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP w trybie Transakcji
pozasesyjnej lub Transakcji na sesji RPM.
W przypadku konieczności zawieszenia rozliczenia przez Izbę Transakcji giełdowej z
RPM z powodu braku dostatecznej ilości Praw Majątkowych ŚP
Rozliczającego Członka Izby w RŚP, IRGiT niezwłocznie komunikuje się ze
stronami Transakcji, nie później niż w dniu następującym po dniu
zawarcia takie Transakcji do godz. 9:00.
W
przypadku gdy stroną Transakcji zobowiązaną do odkupienia Praw
Majątkowych ŚP jest dom maklerski, realizuje on zlecenie na rzecz
klienta, na rachunek którego dokonał sprzedaży.
W
przypadku gdy stroną Transakcji zobowiązaną do odkupienia Praw
Majątkowych ŚP jest inny Rozliczający Członek Izby niż dom maklerski,
realizuje on zlecenie na własny rachunek.
Izba blokuje, na własnym rachunku w Banku Rozliczeniowym, środki pieniężne
wpłacone przez stronę kupującą na rozliczenie Transakcji, które zostało
zawieszone.
Środki pieniężne, o których mowa w pkt. 14.4.4. wykorzystane zostają do
rozliczenia transakcji kupna brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP.
Strona zobowiązana do odkupienia Praw Majątkowych ŚP pokrywa
różnicę kursową przy realizacji tej transakcji.
strona 32
Strona zobowiązana do odkupienia brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP, na
bieżąco informuje Izbę o podjętych działaniach i ich rezultatach.
Uzupełnienie brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP następuje poprzez złożenie
przez Rozliczającego Członka Izby zlecenia kupna i zawarcie Transakcji
sesyjnej lub zawarcie Transakcji pozasesyjnej rozliczanej na TGE w
najbliższym terminie przewidywanym w harmonogramie. O złożeniu
zlecenia strona zobowiązana jest niezwłocznie poinformować Izbę oraz
przekazuje pisemne potwierdzenie złożonego zlecenia w Systemie
Informatycznym Giełdy.
Uzupełnienie brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP powinno nastąpić w trakcie
najbliższego Dnia Obrotu na giełdzie.
Transakcja kupna brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP w trybie dodatkowej
Transakcji pozasesyjnej na RPM. Zarząd Giełdy w porozumieniu z Izbą może
zezwolić na zawarcie dodatkowej Transakcji pozasesyjnej w celu uzupełnienia
brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP na rachunku Członka Rejestru.
Dodatkowa Transakcja pozasesyjna zostaje zawarta na RPM i rozliczona przez Izbę
poza ustalonymi w odpowiednich regulacjach Giełdy i Izby dniami.
Zarząd Giełdy w porozumieniu z Izbą może zezwolić na zawarcie dodatkowej
Transakcji pozasesyjnej na pisemny wniosek podmiotu zobowiązanego
do kupna brakującej ilości Praw Majątkowych ŚP.
Tryb postępowania po wykonaniu odkupienia Praw Majątkowych ŚP.
Po zawarciu Transakcji odkupienia Praw Majątkowych ŚP następuje ostateczne
rozliczenie przez Izbę Transakcji zawieszonej.
Transakcja odkupienia zostaje rozliczona finansowo oraz w Prawach Majątkowych
ŚP z wykorzystaniem środków pieniężnych, o których mowa w pkt. 14.4.4.
W przypadku odkupienia Praw Majątkowych ŚP w trybie dodatkowej Transakcji
pozasesyjnej, rozliczenie Praw Majątkowych ŚP następuje niezwłocznie
po zawarciu Transakcji. Rozliczenie finansowe następuje w najbliższym
terminie
wykonywania
rozrachunku
pieniężnego
w
Banku
Rozliczeniowym.
Po rozliczeniu Transakcji odkupienia Praw Majątkowych ŚP wykonywane jest
rozliczenie Transakcji, której rozliczenie zostało zawieszone, poprzez
wprowadzenie do systemu informatycznego RŚP parametrów Transakcji
zawieszonej.
Rozliczenia finansowe dokonywane są z wykorzystaniem środków pieniężnych, o
których mowa w pkt.14.4.4. oraz korygowane są o ewentualne różnice
kursowe. Izba oblicza korektę oraz wystawia stosowne dokumenty
płatnicze.
Rozrachunek uprawnień do emisji
Każdy Rozliczający Członek Izby dopuszczony przez Giełdę do uczestnictwa w RUE
zobowiązany jest do posiadania rachunku emisji w Rejestrze Uprawnień do Emisji.
Rozliczający Członek Izby jest zobowiązany podać Izbie numer swojego rachunku
emisji w Rejestrze Uprawnień do Emisji.
W przypadku zmiany rachunku emisji, o którym mowa w pkt.15.2, Rozliczający
Członek Izby jest zobowiązany do przekazania aktualnych danych Izbie.
strona 33
W celu dokonania rozrachunku Transakcji zawartych na RUE Izba wykorzystuje
własny rachunek emisji w Krajowym Rejestrze Uprawnień do Emisji.
Rozliczający Członek Izby, który zamierza dokonać Transakcji sprzedaży Uprawnień
do emisji na Giełdzie musi uprzednio dokonać transferu Uprawnień do Emisji z
własnego rachunku emisji w Rejestrze Uprawnień do Emisji na rachunek emisji IRGiT.
Przedmiotem Zlecenia sprzedaży mogą być wyłącznie Uprawnienia do emisji, które
znajdują się na rachunku emisji IRGiT w KRUE.
Izba prowadzi ewidencję uprawnień do emisji zdeponowanych na rachunku emisji
IRGiT w KRUE.
Izba rejestruje zmiany stanu posiadania Uprawnień do emisji wynikające z
zawartych Transakcji rozliczanych przez Rozliczających Członków Izby.
Transfer Uprawnień do emisji z rachunku emisji IRGiT na rachunek Rozliczającego
Członka Izby w Rejestrze Uprawnień do Emisji, jest dokonywany na podstawie
pisemnego wniosku dostarczonego faksem o wykonanie transferu.
Transfer nie jest realizowany w przypadku, gdy wolumen przedstawiony w wniosku
przekracza liczbę Uprawnień do Emisji znajdujących się rachunku emisji IRGiT
przypisanych Rozliczającemu Członkowi Izby.
Transfer Uprawnień do emisji dokonywany jest do 12:00 w pierwszy dzień roboczy
następujący po Dniu Obrotu.
Rozrachunek Gazu
Transakcje, których przedmiotem jest Gaz, rozliczane przez Izbę, zgłaszane są
saldem do OSPg w podziale na Kody ZUP przydzielone przez OSPg Rozliczającym
Członkom Izby i odpowiednio ich klientom.
Zgłoszenie wykonywane jest przez TGE w imieniu Rozliczających Członków Izby i
odpowiednio ich klientów poprzez złożenie Nominacji, na podstawie danych
uzyskanych z Systemu rozliczeniowego Izby.
Szczegółowe zasady dostawy Gazu określone są w IRiESPg oraz Szczegółowych
Zasadach Obrotu Towarowej Giełdy Energii S.A.
Rozrachunek i rozliczenie Transakcji w obrocie energią elektryczną zawieranych na
giełdach i wykonywanych poza systemem, o którym mowa w art. 3 pkt 23 Prawo
Energetyczne.
W ramach organizacji i prowadzenia rozliczeń pieniężnych Transakcji zawieranych
w obrocie energią elektryczną na giełdzie, które są wykonywane poza systemem,
o którym mowa w art. 3 pkt 23 Prawa Energetycznego, Izba w szczególności:
ustala wielkość świadczeń niepieniężnych, do spełnienia których są zobowiązani,
lub do których uzyskania są uprawnieni Rozliczający Członkowie Izby dla
danego połączenia międzysystemowego (w rozumieniu pkt. 17.2
poniżej),
ustala
wielkość świadczeń pieniężnych Rozliczających Członków Izby
wynikających z ustalenia wielkości świadczeń, o których mowa w pkt
17.1.1,
strona 34
umożliwia spełnienie świadczeń, o których mowa w pkt 17.1.2, poprzez
przygotowanie dyspozycji powodujących uznanie lub obciążenie
rachunków bankowych wskazanych przez Rozliczających Członków Izby
prowadzonych w Banku rozliczeniowym lub poprzez uznanie lub
obciążenie rachunku bankowego Izby,
w
zakresie określonym w Regulaminie organizuje i zarządza systemem
gwarantowania rozliczeń, w tym ustala wartość Limitów transakcyjnych
dla poszczególnych Rozliczających Członków Izby lub Zagranicznych izb
rozliczeniowych na dany dzień,
wystawia lub akceptuje w imieniu Rozliczających Członków Izby odpowiednie
dokumenty księgowe obejmujące świadczenia pieniężne, o których
mowa w pkt 17.1.2.
Zgłaszanie dostaw do OSPe dokonywane jest w podziale na Jednostki Grafikowe
przydzielone przez OSPe członkom Izby lub odpowiednio ich klientom, z
uwzględnieniem
dostaw
realizowanych
z
wykorzystaniem
połączeń
międzysystemowych. Za połączenie międzysystemowe rozumie się udostępnianie
przez Giełdę dla celów handlowych zdolności przesyłowych przez połączenie
pomiędzy krajowym systemem elektroenergetycznym przesyłowym i systemami
przesyłowymi państw sąsiednich.
Podmiotem odpowiedzialnym za zapewnienie odpowiednich mocy przesyłowych
w połączeniach międzysystemowych pozwalających na wykonanie przez
członków Izby świadczeń niepieniężnych wynikających z transakcji rozliczanych
przez Izbę jest dana giełda. Zasady udostępnienia mocy przesyłowych dla
członków Izby określa Izba w umowie dotyczącej rozliczania transakcji zawieranej z
daną giełdą.
Część V - Inne Operacje
Transfer pozycji
Transfer pozycji polega na przeniesieniu zapisów wyrażających stany posiadania
pozycji w towarach giełdowych z Konta ewidencyjnego prowadzonego dla
Rozliczającego Członka Izby na inne Konto ewidencyjne prowadzone dla tego
samego lub innego podmiotu, bez przeniesienia własności towarów giełdowych.
Transfer, o którym mowa w pkt. 18.1, wykonywany jest przez Izbę na podstawie
złożonego przez Rozliczającego Członka Izby wniosku, który powinien zawierać
nazwy Kont ewidencyjnych, z którego i na które ma być dokonany transfer oraz
zawierać szczegółowe informacje opisujące transferowane pozycje, w tym m.in.
typ, numer, kurs, datę i czas zawartej Transakcji, ilość kontraktów oraz nazwę
instrumentu, na którym była zawarta Transakcja.
Możliwe jest także wykonanie przez Izbę transferu pozycji – w przypadkach, gdy
dopuszczają to właściwe przepisy prawa – polegającej na przeniesieniu zapisów
wyrażających stany posiadania pozycji w towarach giełdowych z Konta
ewidencyjnego prowadzonego dla Rozliczającego Członka Izby na Konto
ewidencyjne prowadzone dla innego Rozliczającego Członka Izby, w związku z ich
nabyciem na skutek określonego zdarzenia prawnego, z przeniesieniem prawa
własności.
strona 35
Transfer o którym mowa w pkt. 18.3, wykonywany jest przez Izbę na podstawie
złożonego przez Rozliczającego Członka Izby wniosku, który powinien wskazywać
nazwy Kont ewidencyjnych, z którego i na które ma być dokonany transfer oraz
zawierać szczegółowe informacje opisujące transferowane pozycje, w tym m.in.
typ, numer, kurs, datę i czas zawartej Transakcji, ilość kontraktów oraz nazwę
instrumentu, na którym była zawarta Transakcja. Dodatkowo do wniosku
Rozliczający Członek Izby załącza odpowiednie dokumenty potwierdzające
zajście określonego zdarzenia lub dokonanie czynności, których przedstawienia
zażąda Izba w terminie wskazanym przez Izbę
Opłata za transfer pozycji, naliczana i pobierana jest, przez Izbę na podstawie
tabeli opłat Regulaminu Giełdowej Izby Rozrachunkowej (Rynek towarowy), od
każdej transferowanej pozycji osobno.
Działania Izby w przypadku wystąpienia ograniczeń w poborze lub dostawach
energii elektrycznej lub Gazu.
19.1.
W przypadku wystąpienia ograniczeń w poborze lub dostawach energii
elektrycznej lub Gazu, Rozliczający Członkowie Izby lub ich klienci objęci
takim ograniczeniem nie są zwolnieni z obowiązków wynikających z
posiadania pozycji otwartych na RTT (których przedmiotem obrotu jest
energia elektryczna lub Gaz), na RDN lub RDNg, chyba że zostanie podjęta
decyzja o zawieszeniu rozrachunków, o której mowa w pkt. 19.2. Jeśli
Rozliczający Członek Izby lub jego klient nie ma możliwości zbilansowania
dostaw za pomocą dostępnych na giełdzie instrumentów, wtedy podlega on
usłudze bilansowania (fizycznego i handlowego), przewidzianej w IRiESPe lub
IRiESPg. W takim też przypadku przepisy niniejszych Szczegółowych Zasad
Rozliczeń stosuje się odpowiednio do rozliczeń oraz rozrachunku Transakcji,
których przedmiotem jest energia elektryczna lub Gaz.
19.2.
W przypadku powzięcia przez Izbę informacji o wprowadzeniu lub wystąpieniu
ograniczeń w poborze lub dostawie energii elektrycznej lub Gazu, Izba
zastrzega sobie możliwość zawieszenia na czas określony dokonywania
rozrachunków lub rozliczeń Transakcji, których przedmiotem jest energia
elektryczna lub Gaz. Po ustaniu przyczyny podjęcia decyzji o wprowadzeniu
zawieszenia, o którym mowa w niniejszym punkcie 19.2, Zarząd Izby podejmie
decyzję o wznowieniu prowadzenia rozrachunków lub rozliczeń Transakcji.
19.3.
W okresie zawieszenia przez Izbę dokonywania rozrachunku lub rozliczeń, o
którym mowa w pkt 19.2, Izba nie będzie:
19.3.1. wykonywała rozrachunku energii elektrycznej, o którym mowa w pkt 13 lub
rozrachunku Gazu, o którym mowa w pkt 16 powyżej oraz
19.3.2. rozrachunku finansowego, o którym mowa w pkt 11, dla Transakcji zawartych
na RDN, RDB, RDNg lub RTT (w przypadku, gdy przedmiotem jest energia
elektryczna lub Gaz),
których dostawa pokrywa się z okresem zawieszenia. Dodatkowo Izba dla
wskazanego okresu zawieszenia nie będzie wystawiała faktur VAT dla
Transakcji, których przedmiotem jest energia elektryczna lub Gaz.
strona 36
19.4.
20.
Decyzja w zakresie, o którym mowa w pkt 19.2 podjęta zostanie na podstawie
uchwały Zarządu Izby.
Działania Izby w przypadku zawieszenia świadczenia usług przesyłowych
przez OSPe lub OSPg dla Członka Izby.
20.1.
W przypadku otrzymania przez Izbę informacji od Giełdy o wstrzymaniu przez
OSPe lub OSPg świadczenia usług przesyłowych dla Członka Izby lub jego
klienta na wskazanych Jednostkach Grafikowych lub Kodach ZUP, Izba
uniemożliwi od daty dostawy wskazanej przez Giełdę danemu Członkowi Izby
lub klientowi Członka Izby zgłaszanie zarejestrowanych na tych Jednostkach
Grafikowych lub Kodach ZUP pozycji.
20.2.
Członek Izby, który na Kontach ewidencyjnych w Izbie, pod którymi
zdefiniowane są Jednostki Grafikowe lub Kody ZUP, dla których OSPe lub
OSPg wstrzymał świadczenie usług przesyłowych, posiada zarejestrowane
pozycje do wykonania, zobowiązany jest na wezwanie Izby do zamknięcia
tych pozycji najpóźniej do godziny 9:00 na jeden dzień przed ich datą
dostawy.
20.3.
Jeżeli Członek Izby, o którym mowa w pkt. 20.2 powyżej nie zamknął pozycji
do godziny 9:00 na jeden dzień przed datą dostawy, Izba może za
pośrednictwem Giełdy podjąć działania w imieniu Członka Izby w celu
zamknięcia otwartych pozycji. Koszty wynikające z różnicy kursów
zamykanych pozycji obciążają Członka Izby.
21.
Działania Izby w przypadku nie przyjęcia przez OSPe lub OSPg zgłoszenia do
fizycznej realizacji transakcji, których przedmiotem jest energia elektryczna
lub Gaz.
21.1.
W przypadku nie przyjęcia do fizycznej realizacji przez OSPe zgłoszenia, o
którym mowa w pkt 13, lub nie przyjęcia do fizycznej realizacji przez OSPg
zgłoszenia, o którym mowa w pkt 16, Izba zastrzega sobie możliwość
zawieszenia na czas określony dokonywania rozrachunków lub rozliczeń
Transakcji, których przedmiotem jest energia elektryczna lub Gaz. Zawieszenie,
o którym mowa w zdaniu powyżej może dotyczyć wszystkich Transakcji lub
części Transakcji w stosunku do których zaistniały przyczyny, o których mowa
w zdaniu pierwszym pokrywających z się z datą dostawy nie przyjętych
zgłoszeń do fizycznej realizacji przez OSPe lub OSPg. Po ustaniu przyczyny
podjęcia decyzji o wprowadzeniu zawieszenia, o którym mowa w niniejszym
punkcie 21.1, Zarząd Izby podejmie decyzję o wznowieniu prowadzenia
rozrachunków lub rozliczeń Transakcji.
21.2.
W okresie zawieszenia przez Izbę dokonywania rozrachunku lub rozliczeń,
o którym mowa w pkt 21.1, Izba nie będzie:
21.2.1. wykonywała rozrachunku energii elektrycznej, o którym mowa w pkt 13 lub
rozrachunku Gazu, o którym mowa w pkt 16 powyżej oraz
strona 37
21.2.2. rozrachunku finansowego, o którym mowa w pkt 11, dla Transakcji zawartych
na RDN, RDB, RDNg lub RTT (w przypadku, gdy przedmiotem jest energia
elektryczna lub Gaz),
których dostawa pokrywa się z okresem zawieszenia. Dodatkowo Izba dla
wskazanego okresu zawieszenia nie będzie wystawiała faktur VAT dla
Transakcji, których przedmiotem jest energia elektryczna lub Gaz.
21.3.
Decyzja w zakresie, o którym mowa w pkt 21.1 podjęta zostanie na podstawie
uchwały Zarządu Izby.
strona 38

Uchwała nr 66/14/II/02 - Towarowa Giełda Energii SA

Transkrypt

Podobne dokumenty

DEKLARACJA CZŁONKA IZBY PRZEMYSŁOWO

KONKURS WIEDZY O KRAJACH EUROPEJSKICH

strony 1-8 - Dolnośląska Izba Rzemieślnicza

Porządek dzienny 15.05.2008 I. Wprowadzenie 08.00 – 08.15

Prosba o przygotowanie nowego projektu papieru

pobierz - Gmina Radomyśl nad Sanem

DEKLARACJA CZŁONKOWSKA Imieniem własnym lub działając z

victor santisteban członek rady

Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowie zawiadamia, że w dniu