Czym wi c jest twórczo ?

- PSYCHOLOGIA - Twórczo
1z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
Drukuj prace | Zapisz prace
Twórczo
Poj cie twórczo ci jest niejednoznaczne - u ywane w wielu kontekstach, dlatego
trudne do zdefiniowania. Pytamy o to, czy twórczo
jest procesem ukrytym, czy
obserwowalnym? Czy jest cech indywidualn , czy mo na tym mianem okre la
tak e sam wytwór (dzieł o)? Czy obejmuje wył cznie procesy poznawcze (np.
my lenie), czy równie
inne procesy psychiczne: emocjonalne, motywacyjne i te
zwi zane z odmiennymi stanami wiadomo ci? Pytamy w ko cu, czy twórczo
oznacza wył cznie rzeczywiste osi gni cia danej osoby, czy mo e by
opisem
tak e jej potencjalnych mo liwo ci?
Czym wi c jest twórczo ?
Mooney (1963) proponuje przypisanie atrybutu twórczo ci ludzkim wytworom
(dzieł om), nast pnie - procesom wytwarzania tych dzieł oraz osobom (autorom
dzieł ). Istotne jest tu tak e otoczenie ( rodowisko, klimat) sprzyjaj ce lub szkodliwe
dla twórczo ci.
Co odró nia wytwór twórczy od nietwórczego?
Produkt twórczy cechuje si nowo ci i warto ci , przy czym o nazwaniu produktu
"twórczym" decyduje wyst pienie obydwu tych cech jednocze nie (nie s twórczymi
dzieł a nowe, ale niewarto ciowe, jak np. niektóre projekty kreatorów mody; nie s
twórczymi tak e dzieł a warto ciowe, ale nienowe, jak np. ciasto ze liwkami naszej
babci).
jednak z faktem, e odpowiedzi ka dego z nas na pytanie o to, co
Zgodzimy si
wł a ciwie nazwa mo na nowym i warto ciowym, b d ró ne. I tak np. czy
wytwory dzieci ce mo na nazwa twórczymi mimo to, e kto wcze niej ju
stworzył
co
podobnego i mimo to, e nie s
to wytwory warto ciowe?
Oczywi cie z punktu widzenia psychologa czy pedagoga - dla których znacz ce s
procesy psychiczne i osobowo
czł owieka jako podmiotu owej aktywno ci - taka
dzieci ca dział alno MO E zosta nazwana twórcz .
Podsumowuj c zagadnienie nowo ci i warto ciowo ci, bior c zarazem pod uwag
jego relatywny charakter,
przytoczy
mo na w to miejsce definicj Steina (1953), który
twierdzi, e "twórczo
, to proces prowadz cy do nowego wytworu, kóry jest
akceptowany jako u yteczny lub do przyj cia dla pewnej grupy w pewnym
okresie". Definicja ta równie nie jest doskonał a, bo mówi o tym, e dzieł o nie tyle
zotaje rozpoznane jako twórcze, co staje si twórcze poprzez ocen nadan mu przez
ludzi. Aby lepiej zrozumie
t
w tpliwo , zada
mo na pytanie o to, czy
dzieł a zapomniane przez ludzko , a niew tpliwie ocenione jako twórcze przez ludzi
współ czesnych autorom dzieł , przestaj by twórcze w naszych czasach?
Kogo mo na nazwa osob twórcz ?
Osoba twórcza, to taka, która jest zdolna do produkowania wytworów charakteryzuj cych
si
nowo ci
i warto ciowo ci . W celu unikni cia nieporozumie
zwi zanych z wieloznaczno ci
sł owa "twórczo
", u ywa si
tu zamiennie
poj cia kreatywno ci.
KREATYWNO
jest zdolno ci osoby do wytwarzania nowych pomysł ów, jest
cech
indywidualn
zwi zan
z procesami motywacyjnymi i innymi cechami
osobowo ci. W tym kontek cie równie
wspomina si
o tzw. TALENCIE
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
2z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
TWÓRCZYM, który opisuje kompleks cech indywidualnych, dzi ki którym czł owiek
jest w stanie tworzy warto ciowe dzieł a, o ile nie podlega wpł ywowi czynników
przeciwdział aj cych twórczo ci.
I w tym miejscu pojawiaj
si
kolejne pytania: Czy twórczo
jako cecha
wyj tkow
i rzadk , czy te
cech
powszechnie
indywidualna jest cech
wyst puj c ? Czy mo na mówi o twórczo ci bez dzieł ?
Odpowiedzi na pierwsze z zadanych pyta
podzielił y badaczy na dwa obozy zwolenników podej cia elitarnego i tych, którzy przekonani s do nurtu egalitarnego.
W podej ciu elitarnym mówi si
o tym, e twórczo
jest aktywno ci
nielicznych, wybitnych jednostek, gł ównie uczonych, artystów i wynalazców.
Aktywno
ta owocuje dzieł ami o doniosł ym znaczeniu dla ludzko ci. Podej cie
to dzieli wi c ludzi na twórców i nie-twórców, twórczo
zatem traktowana jest jako
cecha dychotomiczna, w dodatku nie podlegaj ca treningowi, jako e ma charakter
wrodzony.
Zwolennicy podej cia egalitarnego traktuj twórczo
jako cech ci gł , czyli
wyst puj c
z ró nym nasileniem u ka dej osoby. Twórczo
jest w tym
wypadku aktywno ci nie ograniczaj c si jedynie do sfery bada naukowych,
wynalazczo ci czy sztuki, twórcami mog by wszyscy, tak e np. dzieci, które w
twórczy sposób u ywaj
wyra e
j zykowych. Co wi cej - tak ujmowana
mo e podleg
treningowi, a wi c poprzez jej doskonalenie mo emy
twórczo
sta si osobami bardziej twórczymi (zob. dalej).
Wró my do pytania drugiego, zadanego wy ej - czy mo na nazwa dan osob
twórcz , je li do tej pory nie wymy lił a ona niczego nowego i warto ciowego?
Przestawiciele nurtu psychologii humanistycznej twierdz , e mo na. Wg Maslowa np.
osoba ci gle rozwijaj ca si , zdrowa psychicznie, szcz
liwa, akceptuj ca siebie i
do wiadczaj ca rzeczywisto ci w niezwykł y sposób zasł uguje na miano osoby
twórczej mimo braku dzieł o uznanej warto ci - proces samorealizacji jest bowiem z
w tym znaczeniu jest warunkiem istnienia
samej definicji twórczy. Twórczo
twórczo ci w konkretnej
dziedzinie.
Tak e o aktywno ci potencjalnie twórczej mówi Kocowski: jest to taka aktywno ,
która nie prowadzi do wybitnego dzieł a, ale zawiera skł adniki procesu twórczego, jak
np. kojarzenie odległ ych faktów lub poj , nietypowe skojarzenia, przeformuł owanie
problemu, itp. Aktywno ta, gdyby j dostatecznie dł ugo kontynuowa , mogł aby
zaowocowa warto ciowym dzieł em.
Jakie s kryteria twórczo ci?
Czyli jak mo na rozpozna twórczo ?
Zastosowanie odpowiednich kryteriów twórczo ci nie jest to same z definiowaniem
twórczo ci i wa ne jest przede wszystkim w badaniach empirycznych, w procedurze
uznawania patentów lub przyznawania nagród, np. Nagrody Nobla.
Kryteria podane do publicznej wiadomo ci s bezpo rednio zdefiniowane, zazwyczaj
obiektywne i nazywane kryteriami jawnymi. Nale
do nich kryteria wybitnych
osi gni twórczych (których dowodem s np. indeksy cytowa prac naukowych,
nakł ady ksi ek, ceny aukcyjne obrazów i inne namacalne dowody społ ecznego
uznania), ale tak e wyniki badania my lenia dywergencyjnego (wytwarzanie licznych
pomysł ów w odpowiedzi na problem natury
ci,
otwartej) danej osoby, w tym pł ynno
gi tko ci i oryginalno ci. Pł
ynno
w
tym
wypadku
oznacza
ł
atwo
wytwarzania pomysł ów, gi tko
jest gotowo
ci do zmiany kierunku my lenia
(ró norodno
pomysł ów), a oryginalno
, to zdolno
do wytwarzania
reakcji nietypowych, niezwykł ych, niepowtarzalnych.
Kryteria nie zdefiniowane, nie ujawniane, nazywane s kryteriami ukrytymi. Zakł ada
si bowiem, e osoba oceniaj ca ma jakie wyobra enie na temat, czym jest dzieł o
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
3z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
twórcze, przed przyst pieniem do jego oceny. W ród tego rodzaju kryteriów mówimy
np. o reakcjach emocjonalnych ("skuteczne zdziwienie") w ocenie dzieł a.
Problem kryteriów twórczo ci przedstawia w peł ny sposób Edward N cka (1994),
który wyró nia trzy ich grupy, a ponadto w ka dej grupie opisuje po 5 kryteriów
szczegół owych. Koncepcja triadowa tego autora przedstawiona został a poni ej:
CECHY WYTWORU
1. trafno
2. oryginalno
3. niezwykł o
4. konieczno
5. warto estetyczna
REAKCJA PSYCHICZNA ODBIORCY
1. "skuteczne" zdziwienie
2. pocz tkowa nieufno
3. efekt powtórnej oceny
4. "nigdy bym na to nie wpadł !"
5. "tak bym wł a nie zrobił !"
CECHY PROCESU MY LENIA
1. ruchliwo
2. synteza
3. aktywny stosunek do tworzywa
4. przeł amanie bloku mentalnego
5. dział anie w sytuacji niedoboru
Szczegół owy opis poszczególnych kryteriów znajdzie Czytelnik w pracy tego autora pt.:
"TRoP...Twórcze Rozwi zywanie Problemów" (1994).
Jaka jest struktura twórczo ci?
Czyli z czego skł ada si proces twórczy?
Współ cze nie uwa a si , e procesy twórcze polegaj
na specyficznym
wykonywaniu "zwyczajnych" operacji poznawczych, podczas gdy dawniej podkre lano
ich jako ciow
odmienno
od operacji nietwórczych. Tradycyjnie wyró niano
cztery etapy procesu twórczego: preparacj , czyli czynno ci wst pne
przygotowuj ce do podj cia problemu, inkubacj , czyli samoistne, nie wiadome
"wyl ganie si " pomysł u podczas przerwy w celowym zajmowaniu si
nim,
iluminacj , czyli ol nienie towarzysz ce nagł emu rozwi zaniu problemu przez
wgl d oraz weryfikacj
- sprawdzenie przydatno ci wytworzonego rozwi zania.
Współ cze nie jednak odchodzi si
od traktowania procesu twórczego jako
nast puj cych kolejno po sobie etapów. I tak np. podej cie Davida Perkinsa, zwane
podej ciem typu "nic specjalnego" sprowadza ró nice mi dzy zwykł ymi procesami
poznawczymi a procesami twórczymi do odmiennych celów aktywno ci poznawczej i jej
wyników. Procesy "zwykł e" i o charakterze twórczym skł adaj si z tych samych
operacji umysł owych, jednak w przypadku procesu twórczego celem jest odkrycie lub
wytworzenie nowej wiedzy b d modyfikacja istniej cych rozwi za . Rezultatem
d enia do tak postawionego celu mo e by specyficzny efekt w postaci nowych i
warto ciowych idei.
Weisberg z kolei sformuł ował teori "stopniowego przyrostu" mówi c o tym,
e proces twórczy nie zawiera adnych "ol nie ", "przeł omów", wgl dów czy
aktów natchnienia, ale polega na normalnym, mudnym rozwi zywaniu problemu,
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
4z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
podczas którego nast puje przyrost wiedzy twórcy, prowadz c krok po kroku do celu sko czonego dzieł a.
Edward N cka w swojej koncepcji interakcji twórczej przyj ł , e dzielenie procesu
twórczego na etapy prowadzi mo e wr cz do fał szywych wniosków, dlatego, e
charakterystyczne dla twórczo ci jest nieustanne wracanie do wcze niejszych
momentów albo te "wybieganie my l naprzód". Proces twórczy polega na interakcji
dwóch czynników: zał o onego celu aktywno ci twórczej i kolejno tworzonych
si
do celu, przy czym
struktur próbnych, dzi ki którym twórca próbuje zbli y
cał y proces nie musi rozpoczyna
si
od zał o onego wcze niej celu, cel ten
mo e tak e by wielokrotnie formuł owany na nowo i zmieniany.
Co jeszcze ró ni proces twórczy od nietwórczego?
Badania wykazuj , e uwaga osób twórczych "przepuszcza" informacje
pochodz ce z ró nych
ródeł , ale lepiej filtruje informacje wa ne od
niewa nych, je li s zawarte w jednym - zł o onym lub niespójnym bod cu;
w proces twórczy informacje pochodz ce z
taka cecha pozwala wł czy
przypadkowych, pozornie niewa nych ródeł
Procesom twórczym pomaga niekiedy wizualizacja (wyobra anie sobie) problemu,
bywa jednak i tak, e lepiej jest przedstawi problem w kodzie sł ownym, nie
obrazowym; przej cie od kodu werbalnego do obrazowego mo e spowodowa
tzw. redefinicj problemu, co skutkowa mo e kreatywnymi pomysł ami
Stwierdzono, e kategorie poj ciowe osób twórczych s stosunkowo szerokie i
pojemne, co umo liwia wł czanie w ich obr b obiektów nale cych do
s siednich kategorii; twórczo
wi e si
te
ze zdolno ci
do
tworzenia
kategorii
nietypowych
Pami
osób twórczych charakteryzuje si
kodowaniem nietypowym,
alternatywnym i selektywnym, co pó niej pozwala na wykorzystanie obiektu w
sposób standardowy lub oryginalny, przechowywanie informacji cechuje si
specyficznymi procesami selektywnego zapominania i reminiscencji (paradoksalny
efekt poprawy pami ci po upł ywie pewnego czasu od ostatniej próby
zapami tywania), natomiast w fazie odpami tywania krytyczne dla twórczo ci
jest uzyskanie dost pu do informacji przechowywanych w pami ci
dł ugotrwał ej - twórcze przeszukiwanie pami ci powinno obejmowa
cał y
magazyn pami ci semantycznej, dlatego wymaga stosowania wybiórczych
kryteriów przeszukiwania (rozległ o
magazynu wyklucza poszukiwanie
cał o ciowe) W twórczym my leniu rzadko wyst puj przypadki tzw. fiksacji funkcjonalnej,
sztywno ci i innych przeszkód ograniczaj cych plastyczno
poszukiwa ;
cechami my lenia twórczego s
tak e: u ywanie analogii - wykorzystanie
podobie stwa sytuacji problemowych oraz redefinicja problemu - zmiana jego
formuł y; wa ne jest te
tutaj nie uleganie przyzwyczajeniom, rutynie,
obecno
ciekawo ci poznawczej i upodobanie do czynno ci eksploracyjnych
W ród motywów sprzyjaj cych twórczo ci wymienia si
zazwyczaj
motywacj immamentn ,która polega na czerpaniu satysfakcji z samej czynno ci
tworzenia
Wykazano równie , e inteligencja "psychometryczna" sł abo koreluje ze
zdolno ciami twórczymi, mówi si jednak o tzw. "hipotezie progu", zgodnie z
któr
istnieje taka graniczna warto
ilorazu inteligencji (wynosz ca 110
jednostek IQ), powy ej której badana korelacja zanika - osoby o niskim ilorazie
inteligencji s
zwykle mał o twórcze, natomiast osoby o podwy szonym IQ
mog by twórcze lub nie
Spo ród wszystkich
wymiarów wymienianych przez Eysencka tylko
psychotyczno
w znacz cym stopniu pozytywnie koreluje ze zdolno ciami
twórczymi - odzwierciedla to nonkonformistyczne tendencje osobowo ci osób
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
5z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
twórczych, skł onno ci do ł amania reguł i do zachowa sprzeciwiaj cych
si przyj tym normom społ ecznym
Osoba twórcza ponadto cechuje si
cz sto niezale no ci
s dów,
ego, wiar
we wł asne
autonomi , szerokimi zainteresowaniami, sił mo liwo ci, wysokim poziomem energii dział ania, postaw
estetyczn ,
tolerancj na bod ce wieloznaczne i sprzeczne oraz pewn doz narcyzmu
Trening twórczo ci - czyli jak rozwija wł asn kreatywno ?
My lenie twórcze traktowa mo na jako umiej tno tak jak gotowanie, jazda
na nartach, prowadzenie samochodu czy eglowanie. Jedni dochodzi
mog
do
lepszych wyników, ni inni, ale najwa niejsza jest tu determinacja, wola osi gni cia
biegł o ci. Im wi cej wicze , tym wi ksza sprawno
. Czł owiek my l cy
traktuje my lenie jak sztuk , w której warto si
doskonali
i której trzeba si
przygl da . Potrafi my le o my leniu w ogóle i o swoim wł asnym my leniu w
szczególno ci. Na ogół my limy stanowczo za szybko. Prawdopodobnie testy i
egzaminy nauczył y nas, e dobrze jest udzieli odpowiedzi jak najszybciej. Z punktu
widzenia skuteczno ci my lenia pogl d ten jest bł dny. Mylimy szybkie rozumienie
z szybkim my leniem, a powolno
z oci ał o ci umysł ow . My le
powoli oznacza skupia si dokł adnie na tym, co si robi na ka dym etapie procesu
my lenia. Istniej specjalne narz dzia, które maj na celu uł atwienie nam skupienia
si na tym, co nas interesuje. Niektóre z nich opisane został y poni ej, a wszystkie
znajdziesz w ksi kach Edwarda de Bono: Naucz si my le kreatywnie i Naucz
swoje dziecko my le .
ZWI
ZWI jest narz dziem prostym, a jednocze nie skutecznym.
Z - oznacza Zalety, czyli plusy (jakiego pomysł u, koncepcji, mo liwo
W - oznacza Wady, czyli minusy;
I - oznacza to, co Interesuj ce, czyli punkty wzbudzaj ce ciekawo .
ci, itd.);
ZWI to narz dzie ukierunkowywania uwagi, posł uguj c si
nim powiniene
rozmy lnie kierowa swoj uwag najpierw na zalety (i tylko na zalety), potem na
wady, a na koniec na punkty wzbudzaj ce zainteresowanie. Nale y to robi w sposób
zdyscyplinowany, planowy. Metoda ta pozwala na wnikliwe poznawanie sprawy, zamiast
u ywania inteligencji do podtrzymywania i obrony pogl du, który wyrobili my sobie
na podstawie uprzedze . Zasadniczy post p polega tu na tym, e emocje i nastawienia
uczuciowe graj
rol
po, a nie przed wnikliwym zbadaniem sprawy. Dzi ki temu
istnieje wi ksza szansa na unikni cie zjawiska polegaj cego na tym, e uczuciowy
stosunek do przedmiotu sprawy staje na przeszkodzie gruntownemu jej zbadaniu. We my
na przykł ad nast puj co sformuł owany problem:
"Ka de dziecko powinno adoptowa
."
staro
starsz
osob
,
eby opiekowa
si
ni
Pewna grupa studentów znalazł a nast puj ce Zalety, Wady i to co jest Interesuj
w tym zagadnieniu:
Zalety:
- nie b dzie starych samotnych ludzi
- dziecko nauczy si odpowiedzialno ci
- dziecko b dzie wiedzie jak to jest by starym
- dziecko b dzie miał o rent staruszka
- dziecko dostanie spadek
na
cego
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
6z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
- starsza osoba mo e zast powa dziecku babci /dziadka (np. czyta bajki)
Wady
- je li dziecko si
dowie jak to jest by
starym, to w wieku 30 lat popeł ni
samobójstwo
- dziecko straci dzieci stwo
- b dzie miał o uraz psychiczny
- w przyszł o ci mo e nie lubi starszych ludzi
- ból po stracie tego starszego czł owieka
- zostan zamkni te domy starców = wi ksze bezrobocie
- dziecko mo e hał asowa , a starsi tego nie lubi
- dziecko mo e nie podoł a obowi zkom opieki
- dziecko b dzie miał o kontakt z nieprzyjemnymi czynno ciami (wymiana kaczki,
mycie)
Interesuj ce
- ciekawe, ile miał oby si renty
- ciekawe, jak dł ugo b d wtedy starsze osoby y
- czy był oby mniej domów opieki
- czy był oby mniej huliganów
- czy zamkni to by place zabaw
- czy tak samo by funkcjonował y przedszkola i szkoł y
- czy wprowadzono by eutanazj
- czy wzrosł aby miertelno
staruszków
Niektórzy mog oburzy si , czytaj c niektóre spo ród propozycji. Chodzi jednak o
to, by nie odrzuca adnego z pomysł ów, aby pozwoli cał kowicie naszej uwadze
penetrowa
spraw , aby z góry nie traktowa
propozycji jako bezwarto ciowych.
Kluczowym zadaniem jest tu wiczenie stosowania ka dego narz dzia, dlatego podaj
te przykł adowe tematy, które mo na do tego wykorzysta :
1. Ka dy student powinien otrzymywa
20 zł tygodniowo za samo chodzenie na
zaj cia.
2. Ka dy powinien nosi na piersi plakietk pokazuj c jego aktualny nastrój.
3. Mł odociani przest pcy powinni by
umieszczani w wi zieniach tylko na
weekendy.
4. Obligatoryjnie wszystkie samochody powinny by pomalowane na ół to.
AMW
Podobnie jak ZWI, tak e narz dzie zwane AMW sł u y ukierunkowaniu uwagi, w
tym wypadku jednak mamy do czynienia z poszukiwaniem nowych mo liwo ci do
wyboru, alternatyw, innych "wyj ", co jest niezwykle wa ne, bo przeciwdział a
naturalnemu d eniu umysł u do pewno ci, poczucia bezpiecze stwa i poczucia
wy szo ci. Pewno
rozpoznania czego
oznacza, e mo na podj
dział anie, natomiast wielo
mo liwo ci do wyboru oznacza niezdecydowanie,
wahanie, napi cie, dlatego te umysł ludzki ma tendencj do szybkiego decydowania,
w oparciu o wcze niej utarte wzorce. Takie dział anie nie zawsze jednak sł u y
m drym decyzjom, niejednokrotnie te prowadzi na manowce. Cz sto te przekonani
jeste my o sł uszno ci jakiej hipotezy tylko dlatego, e nie potrafimy znale
innego wyja nienia danego zjawiska lub wr cz w ogóle nie dopuszczamy do siebie
mo liwo ci istnienia innego rozwi zania. Wyobra sobie na przykł ad lekarza, który
szybko stawia diagnoz , stanowczo przy niej obstaje i prowadzi leczenie z niezachwian
pewno ci
siebie, podczas gdy jego diagnoza okazuje si
by
niewł a ciwa i
wyobra
sobie takiego, który bada Ci
starannie i dokł adnie, formuł uje tyle
mo liwo ci rozpozna , ile tylko potrafi, ka de z nich sprawdza za pomoc
specjalistycznych testów, wybiera jedno i prowadzi odpowiednie leczenie. Narz dzie
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
7z8
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
AMW podobne jest do dział ania drugiego
Mo liwo ci i Wybór.
Narz dzie AMW zmusza nas do tego, aby wymy
wyboru, jest sposobem na poszukiwanie mozliwo
rozumowania. W jakich sytuacjach mo emy posł
z lekarzy i oznacza Alternatywy,
le jak najwi cej mo liwo ci do
ci "tu i teraz", w okre lonym punkcie
u y si AMW?
Widzisz, jak mł ody czł owiek na stacji benzynowej wlewa puszk za puszk
piwa do zbiornika swojego samochodu. Wymie jak najwi cej wyja nie tego
post powania.
Np. to nie jego samochód, robi komu brzydki kawał ; w puszkach jest nie piwo, tylko
benzyna; jest psychologiem i sprawdza, jaka b dzie reakcja otoczenia na jego zachowanie;
upił si i pomylił puszki z dystrybutorem.. itd.
Inne tematy:
Liczba pal cych i ilo wypalanych papierosów wprawdzie spada, ale dotyczy to
tylko m czyzn. Kobiety pal coraz wi cej. Dlaczego tak si dzieje?
Znajd jak najwi cej przyczyn problemu tł oku na drogach w godzinach szczytu
w mie cie.
Na stole stoi szklanka z wod . Nale y j opró ni , nie uszkadzaj c szklanki,
ani nie przechylaj c jej. Znajd jak najwi cej sposobów wykonania zadania.
SiN
Mamy tendencj
do my lenia tylko o efektach natychmiastowych jakich
decyzji,
zjawisk czy sytuacji, kolejne przedstawiane narz dzie ma nas ukierunkowa
na
zainteresowanie si
nie tylko bezpo rednimi skutkami, ale tak e tymi
dalekosi
nymi. Narz dzie SiN (Skutki i Nast pstwa), to instrukcja wiadomego
rozwa ania konsekwencji okre lonej decyzji czy dział ania. Konsekwencje te s
ponadto rozwa ane w zale no ci od czasu, w którym dadz
o sobie zna :
bezpo rednio (do 1 roku), krótkoterminowo (1 - 5 lat), rednioterminowo (5 - 20 lat) i
dł ugoterminowo (ponad 20 lat). Zadanie nasze polega na wiadomym koncentrowaniu
si na wytyczonych ramach czasowych, bior c pod uwag wszystkie po kolei. Takie
rozwa ania wydaj
si
nam sztuczne gł ównie dlatego, e cz sto wiemy i
doceniamy, e jakie wydarzenia maj swoje konsekwencje, ale na ogół niech tnie
o nich my limy, widzimy je w "mglistej przyszł o ci", traktujemy owe skutki jako co
nieokre lonego, co , co w ogóle mo e nie nast pi . SiN pomaga dokł adniej
przyjrze si tej przyszł o ci.
Spróbujmy rozwa y Skutki i Nast pstwa takich sytuacji:
Zasadniczy przeł om w energetyce sł onecznej.
Prace biurowe mog by wykonywane w domu poprzez terminale komputerowe.
Podró e lotnicze staj si ta sze od przejazdów autobusowych.
Wynaleziono pozbawion skutków ubocznych piguł k szcz cia.
Andrzej Lepper zostaje prezydentem Polski na nast pne 20 lat.
"Przegl danie, przeszukiwanie wł asnego do wiadczenia za pomoc
wy ej
wymienionych narz dzi to element poszerzania pola postrzegania rzeczywisto ci. Jest to
krok raczej w kierunku m dro ci ni lotno ci. (...) Uwa am, e niezale nie od
nie jeste
przekonany, i
my lenie mo na usprawni
tego, czy jeste , czy te
dzi ki skupieniu i wiczeniom, warto zbada t mo liwo
. Jedynie w ten sposó b
si
dowiesz, czy jest to tylko mglista ewentualno
, czy realna sposobno
.
Podj cie takiej pró by, to najlepszy sposó b, eby si dowiedzie , czy warto był o j
2007-10-13 14:20
- PSYCHOLOGIA - Twórczo
8z8
podejmowa
http://310.webpark.pl/tworczosc_txt.htm
." (Edward de Bono)
Bibliografia
de Bono, E. (1998). Naucz si
my
le
kreatywnie. Warszawa: Prima.
N cka, E. (2001). Psychologia twó rczo
Psychologiczne.
ci. Gda
sk: Gda
skie Wydawnictwo
N cka, E. (2001). Twórczo . W: J. Strelau (red.), Psychologia: Podr cznik
akademicki. Jednostka w społ ecze stwie i elementy psychologii stosowanej (t.2, s.
783-807). Gda sk: Gda skie Wydawnictwo Psychologiczne.
2007-10-13 14:20