Pobierz - Fundacja Otwarty Dialog

Fundacja Otwarty Dialog
Al. J. Ch. Szucha 11a/21
00-580 Warszawa
T: +48 22 307 11 22
"Tydzień ukraiński" w PE. Debata o
przyszłości Ukrainy
W Parlamencie Europejskim odbyła się trzydniowa konferencja (29.02-02.03.2016) poświęcona
dobrym praktykom parlamentarnym i tworzenia prawa. W wydarzeniu udział wzięło około
siedemdziesięciu osób, w tym ponad czterdziestu członków Rady Najwyższej Ukrainy na czele z
jej przewodniczącym Volodymyrem Groysmanem i wiceprzewodniczącą Oksaną Syroid. Była to
pierwsza taka konferencja w PE, do tej pory żaden krajowy parlament nie pracował wspólnie z
przedstawicielami organów UE nad poprawą praktyk parlamentarnych. Podstawą rozmów był
tzw. raport Pata Coxa, byłego przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
Stronę ukraińską w Brukseli reprezentowali m.in. przewodniczący kluczowych ukraińskich
komisji parlamentarnych oraz szefowie frakcji politycznych. W konferencji uczestniczyli także
przedstawiciele instytucji unijnych, w tym EEAS i Komisji Europejskiej, oraz przedstawiciele
parlamentów krajowych państw członkowskich UE. Unijni urzędnicy i dyplomaci podkreślali
przede wszystkim wagę Ukrainy jako bliskiego sąsiada i partnera Unii, zapewniono także o
wsparciu Europy dla reform i procesu pokojowego, prowadzących do dalszej demokratyzacji
kraju. Unijni decydenci – Przewodniczący PE Martin Schulz, komisarz ds. Europejskiej Polityki
Sąsiedztwa i negocjacji akcesyjnych Johannes Hahn, zastępczyni sekretarza generalnego
Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych Helga Schmid, przewodniczący Komisji Spraw
Zagranicznych PE Elmar Brok oraz szef delegacji do Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UEUkraina Andrej Plenković – zwrócili się do przedstawicieli Rady Najwyższej Ukrainy, by wytrwali i
wzięli pełną odpowiedzialność za proces reform. "Potrzebujecie naszego wsparcia i otrzymacie
je. Jednak rekomendacje reform dla Rady Najwyższej Ukrainy nie powinny być odkładane do
szuflady, a zaimplementowane" – stwierdził Martin Schulz.
Poza deklaracjami politycznymi, wydarzenie było okazją dla ukraińskich i unijnych
parlamentarzystów do omówienia także w mniejszych grupach i bardziej kuluarowych warunkach
tematyki związanej m.in. z dobrym rządzeniem (good governance) czy tzw. budowania
potencjału (capacity building).
Jednym z dyskutowanych tematów było znaczenie otwartości, transparentności i
odpowiedzialności ukraińskiego parlamentu. Głos w tej sprawie zabrali m.in. Rebecca Harms
(współprzewodnicząca frakcji Zielonych i Wolnego Sojuszu Europejskiego, Niemcy) oraz Jan
Tombiński (szef delegacji UE do Ukrainy), którzy podkreślali konieczność zabiegania o dobrze
funkcjonujące instytucje, które w obecnych warunkach powinny działać ponad politycznymi
podziałami. To od członków parlamentu zależy zbudowanie politycznego krajobrazu – stwierdził
ambasador Tombiński – A obywatele powinni wiedzieć, za czym dani politycy i partie polityczne
się opowiadają, jakie wartości i stanowiska wspierają. Rebecca Harms także wystąpiła z apelem
do parlamentarzystów z Ukrainy, zwracając uwagę na konieczność rozdzielenia dziś
nierozłącznych sfery biznesu i polityki. Podniosła także kwestię niskich wynagrodzeń polityków,
które sprawiają, że są oni podatni na wpływy oligarchów. Podwyżka wypłat nie rozwiąże
wszystkich problemów – podkreślała Harms – ale bez niej zbudowanie transparentności wydaje
się mało prawdopodobne. Wiele miejsca poświęcono także kwestiom związanym z formowaniem się i funkcjonowaniem
partii politycznych. Wyraźnie zarysowane programy polityczne uznano za szczególnie ważne,
jako że pozwalają one obywatelom rozliczać partie z obietnic. Takie rozwiązanie przysłuży się do
większej transparentności, politycznej odpowiedzialności i zaufania społecznego do
parlamentarzystów.
Transparentność i otwartość podczas wprowadzania reform to także jeden z postulatów od
dawna wysuwanych przez Fundację Otwarty Dialog. Jednocześnie niejednokrotnie
wzywaliśmy do zacieśnienia relacji pomiędzy decydentami a społeczeństwem, które cały czas
wydaje się być niewystarczająco poinformowane. To prowadzi do częstych i niepotrzebnych
napięć, a także ułatwia znacznie zadanie prokremlowskiej propagandzie, która wykorzystuje
nieufność ludzi do władzy.
Budowanie kultury dialogu oraz osiąganie konsensusu w ramach wielopartyjnego systemu
było także jednym z tematów trzydniowej konferencji. O potrzebie wzajemnego szacunku
pomiędzy politycznymi adwersarzami mówiła m.in. Lolita Čigãne, łotewskia posłanka i
przewodnicząca Komisji Spraw Europejskich w łotewskim parlamencie. Čigãne na przykładzie
swojego kraju tłumaczyła, jak ważne jest wdrażanie zmian ponad podziałami partyjnymi. Jej
zdaniem Łotwa mogła się oglądać na dwa inne bałtyckie kraje: Estonię i Litwę. Ukraina powinna
obecnie spoglądać w kierunku Polski, swojego silnego sojusznika i rzecznika sprawy ukraińskiej
w UE.
Uczestnicy konferencji rozmawiali także o potrzebie włączenia społeczeństwa w proces zmian –
wyszczególniając przy tym rolę, jaką mają do odegrania organizacje pozarządowe.
"Ukraiński tydzień" zakończyło podpisanie "Umowy o współpracy administracyjnej" pomiędzy
sekretariatami Najwyższej Rady Ukrainy a Parlamentu Europejskiego. Dokument przyjęto z
entuzjazmem, wyrażając przy tym nadzieję, że konferencja rozpocznie serię wydarzeń
poświęconych Ukrainie, które będą kontynuowane w Kijowie bądź Brukseli. Na zakończenie
przewodniczący Najwyższej Rady Ukrainy Volodymyr Groysman stwierdził, że konferencja była
okazją nie tylko do rozmów, ale także zacieśniania stosunków i wymiany kontaktów. Wcześniej
uwagę na to zwracała także Helga Schmidt. Deputowany do Najwyżej Rady Ukrainy Ostap
Semerak podziękował za debaty i rekomendacje, włącznie z raportem Coxa, i zobowiązał się do
wdrożenia konkretnych zmian do czasu następnego spotkania.
Fundacja Otwarty Dialog z zadowoleniem przyjmuje kolejną inicjatywę Parlamentu
Europejskiego, która pokazuje wsparcie, jakie Europa jest gotowa udzielić Ukrainie podczas jej
procesu reform. Wierzymy, że Parlament Europejski ma bardzo ważną rolę do odegrania, w
szczególności w zakresie mobilizowania ekspertów, tak, by usprawnić funkcjonowanie
Najwyższej Rady Ukrainy oraz ustanowić bardziej bezpośredni dialog pomiędzy Brukselą a
Kijowem. Bliska współpraca pomoże wynieść reformy spoza budynku Rady i przenieść je także
na ukraińskie ulice. Oprócz samego przegłosowywania reform, konieczne jest ich wdrażanie.
Zobacz także:
Program wydarzenia
Nagrania z sesji
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:
Anna Koj - [email protected]
Fundacja Otwarty Dialog
facebook.com/OpenDialogFoundation | [email protected] | www.odfoundation.eu