Pobierz PDF - Wydawnictwo UMCS

Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Część I. Dyplomacja i czynniki jej zmiany
1.
2.
3.
Dyplomacja: pojęcie i konceptualizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
1.1. Pojęcie i istota dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2. Konceptualizacja dyplomacji w głównych paradygmatach badawczych stosunków
międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2.1. Dyplomacja w teoriach pozytywistycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2.2. Dyplomacja w teoriach postpozytywistycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
Dyplomacja jako instytucja stosunków międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
Pojęcie instytucji międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proces instytucjonalizacji dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Instytucja dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dyplomacja a zmiana instytucjonalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
61
74
90
Czynniki ewolucji współczesnej dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
99
3.1. Procesy globalizacji i fragmentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.1. Pojęcie i istota procesów globalizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.2. Pojęcie i istota procesów fragmentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.3. Procesy globalizacji i fragmentacji a porządek międzynarodowy . . . . . . . . .
3.1.4. Nowy porządek międzynarodowy a dyplomacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2. Rewolucja informacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.1. Zmiany w procesach informowania i komunikowania . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.2. Rewolucja informacyjna a dyplomacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
100
101
103
106
122
125
125
132
37
39
48
Część II. Ewolucja struktur organizacyjnych dyplomacji
4.
Ewolucja roli ministerstwa spraw zagranicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
4.1. Ewolucja struktury organizacyjnej ministerstwa spraw zagranicznych . . . . . . . . . .
4.2. Ewolucja funkcji ministerstwa spraw zagranicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3. Ewolucja struktury i funkcji Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP po 1989 roku
4.3.1. Podstawy prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.2. Ewolucja struktury organizacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.3. Funkcje koordynacyjne MSZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.
142
166
178
179
180
195
Ewolucja bilateralnych struktur dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
5.1. Ewolucja struktury misji dyplomatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2. Ewolucja funkcji misji dyplomatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.1. Ewolucja funkcji reprezentacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.2. Ewolucja funkcji negocjacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
201
221
222
226
Spis treści
6
5.2.3. Ewolucja funkcji promocyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.4. Ewolucja funkcji informacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.5. Ewolucja funkcji konsularnej dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.6. Inne funkcje dyplomatyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3. Misje bilateralne w Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4. Ewolucja bilateralnych struktur organizacyjnych dyplomacji RP . . . . . . . . . . . . . . .
5.4.1. Ewolucja struktur dyplomacji gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4.2. Ewolucja struktur dyplomacji kulturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.
228
235
239
241
242
247
250
253
Ewolucja multilateralnych struktur dyplomacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
6.1. Organizacje międzynarodowe: od forum dyplomacji do aktora dyplomatycznego
6.1.1. Dyplomacja w ramach organizacji międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.1.2. Dyplomacja organizacji międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2. Dyplomacja na szczycie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3. Nieformalne struktury dyplomacji multilateralnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.1. Grupy kontaktowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.2. Grupy Przyjaciół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.3. Niezależne komisje międzynarodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
262
262
279
285
299
299
302
305
Część III. Nowe oblicza dyplomacji
7.
Dyplomacja Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
7.1. Unia Europejska jako aktor dyplomatyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1.1. Prawo legacji UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1.2. Realizacja prawa legacji UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2. Geneza i ewolucja dyplomacji UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3. Europejska Służba Działań Zewnętrznych – nowy model dyplomacji? . . . . . . . . . .
7.3.1. ESDZ a narodowe systemy dyplomatyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.2. Model organizacyjny ESDZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.3. Model kadrowy ESDZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.4. Funkcje dyplomatyczne ESDZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.
„Dyplomacja” aktorów transnarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366
8.1. „Dyplomacja” organizacji pozarządowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1.1. Organizacje pozarządowe jako aktorzy „dyplomatyczni” . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1.2. Funkcje i instrumenty „dyplomacji” organizacji pozarządowych . . . . . . . . .
8.1.3. Dylematy „dyplomacji” organizacji pozarządowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2. „Dyplomacja” korporacji transnarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.1. Korporacje transnarodowe jako aktorzy „dyplomatyczni” . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.2. Instrumenty i kanały „dyplomacji” korporacji transnarodowych . . . . . . . . .
9.
311
313
316
321
328
331
337
345
356
368
369
375
386
393
394
404
„Dyplomacja” aktorów subpaństwowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413
9.1. Aktorzy subpaństwowi jako aktorzy „dyplomatyczni” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.2. „Dyplomacja” regionów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.2.1. Uwarunkowania i instrumenty „dyplomacji” regionów . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.2.2. Reprezentacja „dyplomatyczna” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.2.3. Biura regionalne w Brukseli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.3. „Dyplomacja” miast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
414
421
422
430
441
450
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
Spis treści
7
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 468
Wykaz tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 534
Wykaz schematów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535
Wykaz wykresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536
Wykaz rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 537