114 lat „Przeglądu Mleczarskiego” KRAJOWE STOWARZYSZENIE MLECZARZY III EUROFORUM
Transkrypt
114 lat „Przeglądu Mleczarskiego” KRAJOWE STOWARZYSZENIE MLECZARZY III EUROFORUM
KRAJOWE STOWARZYSZENIE MLECZARZY III EUROFORUM OLSZTYN, 28 maja 2010 r. 114 lat „Przeglądu Mleczarskiego” Zygmunt Zander UWM w Olsztynie Katedra Inżynierii i Aparatury Procesowej Zygmunt Zander 1 Tygodnik Rolniczo-Technologiczny 1835-1840 Redaktor N. J. Kurowski Mary Anne of St. Lambert Rekordzistki Oxfords Kate W. Fleischmann, Milchwirtschaft, 5. Aufl., 1915 - ze zbiorów własnych ZZ Gazeta Handlowa, Przemysłowa i Rolnicza 1842-1849 Oznaczanie punktu zamarzania mleka W. Fleischmann, H. Weigmann -Milchwirtschaft, 7. Aufl., 1932 - ze zbiorów własnych ZZ A. Bal – Gospodarka mleczna. 1948 - ze zbiorów własnych ZZ Gazeta Rolnicza, Przemysłowa i Handlowa 1850-1860 Kotły serowarskie z ruchomym paleniskiem W. Fleischmann, Milchwirtschaft, 5. Aufl., 1915 - ze zbiorów ZZ A. Bal – Gospodarka mleczna. 1948 - ze zbiorów ZZ Dziennik Warszawski 2 w tygodniu wydaje dodatek: Przegląd Rolniczy, Handlowy i Przemysłowy 1851-1855 Kafel holenderski Prasa serowarska Gazeta Rolnicza w latach 1860-1939 wydaje miesięczny dodatek „Mleczarstwo” Adam Mieczyński (1828-1892) założycielem gazety Zygmunt Ihnatowicz-redaktorem dodatku W. Fleischmann, Milchwirtschaft, 5. Aufl., 1915, - ze zbiorów własnych Z.Z. Wirówka z 1877 r. W 1928 r. comiesięczny dodatek „Gazety Rolniczej” zmienia nazwę na „Mleko” W zespole redakcyjnym miesięcznika „Mleko” byli m. in.: • Prof. Wacław Dąbrowski • Prof. Tomasz Dziama • Dyr. Jan Licznerski • Prof. Roman Prawocheński • Dr Tadeusz Rylski • Prof. Włodzimierz Szczekin-Krotow Zygmunt Zander 7 W latach 1851-1939 r. ukazuje się „Gwiazdka Cieszyńska” wydawana przez Pawła Stalmacha tworząc podwaliny pod spółdzielczość mleczarską Wirówka de Lavala z 1881 r. W. Fleischmann, Milchwirtschaft, 5. Aufl., 1915 - ze zbiorów własnych ZZ ze zbiorów własnych ZZ Od 1850 r. wychodzi miesięcznik „Ziemianin” - organ Centralnego Towarzystwa Gospodarczego dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego Redaktorzy: Maksymilian Jackowski i Włodzimierz Wolniewicz Katalog Silkeborg - ze zbiorów własnych ZZ Początki mleczarstwa przemysłowego w II połowie XIX w. 1875 pierwsza niemiecka spółdzielnia mleczarska w Chełmży na Pomorzu 1882 pierwsza polska spółdzielnia mleczarska w Pawłówce k. Buku 1888 w Królówce k. Bochni powstaje pierwsza mleczarnia w Galicji, założona przez ks. Franciszka Pawlikowskiego – od października 2009 Muzeum Galicyjskiego Mleczarstwa http://www.mojabochnia.pl/?p=15427 Pierwszy numer „Przeglądu Mleczarskiego” ukazał się w 1896 r. w Przemyślu Inicjatorem powołania fachowego czasopisma mleczarskiego „Przegląd Mleczarski” był Prof. Walerian Klecki – kierownik Katedry Hodowli Zwierząt i Mleczarstwa UJ Profesor Walerian Józef Klecki (1868 – 1920) Autor pierwszego, wydanego w 1900 roku w języku polskim podręcznika pt. „Serowarstwo” adresowanego do mleczarzy Dr Tadeusz Rylski Redaktor „Przeglądu Mleczarskiego” w latach 1898-1902 Pierwsze numery „Przeglądu Mleczarskiego” Pierwszy dyrektor Krajowej Szkoły Mleczarskiej w Rzeszowie założonej w 1903 r. Od 1904 r. Galicyjskie Towarzystwo Mleczarskie w Krakowie wydaje „Gazetę Mleczarską” Ze zbiorów Biblioteki Muzeum Okręgowego w Rzeszowie Ze zbiorów Biblioteki Muzeum Okręgowego w Rzeszowie Zygmunt Zander 16 Ze zbiorów Biblioteki Muzeum Okręgowego w Rzeszowie O Zygmunt Zander 17 W 1924 r. ukazuje się „Przegląd Mleczarski” jako organ Związku Spółdzielni Mleczarskich i Jajczarskich w Warszawie pod redakcją Jana Licznerskiego Jan Licznerski Pierwszy dyrektor Szkoły Mleczarskiej we Wrześni, założonej w 1929 r. Historie mlekarenstvi v Čechach a na morave. D. Broncova (ed.) 1998 – ze zbiorów ZZ Zygmunt Zander H.B. Hylkema – Leerboek der zuivelbereiding. 1923 – ze zbiorów ZZ 22 Suszarnia rozpryskowa Rogersa Zygmunt Zander Kuk, Selivanov i in., 1940 - ze zbiorów własnych ZZ 23 Chłodzenie mleka Zygmunt Zander Zmechanizowany wyrób masła Historie mlekarenstvi v Čechach a na Morave. D. Broncova (ed.) 1998 – ze zbiorów ZZ 24 Masielnica drewniana typu długiego W. Fleischmann, H. Weigmann -Milchwirtschaft, 7. Aufl., 1932 - ze zbiorów własnych ZZ Zygmunt Zander A. Bal – Gospodarka mleczna. 1948 - ze zbiorów ZZ 25 Zygmunt Zander 26 Zygmunt Zander 27 Zygmunt Zander 28 Redaktorzy naczelni Przeglądu Mleczarskiego na przestrzeni lat Jan Biedroń Tadeusz Rylski Jan Licznerski Janusz Wagner Michał Wowk Władysław Szczerba Wojciech Tuszyński Antoni Guziński Felicjan Kotowicz Janusz Bańkowski Danuta Tomaszewska Marek Zarębski Anna Chachulska Zygmunt Zander 1896 – 1898 1898 - 1902 1924 - 1925 1935 - 1939 1946 - 1950 1950 - 1956 1956 - 1958 1958 - 1970 1970 - 1976 1976 - 1986 1987 - 2004 2004 - 2004 od 2004 29 Wczoraj… Przegląd Mleczarski, Nr 7/1996 Zygmunt Zander 30 …dzisiaj… Zygmunt Zander 31 … i dzień powszedni Zygmunt Zander 32 Źródła: • Estreicher K., 1906, Bibliografia Polska XIX Stulecia, Lata 1881 – 1900. Tom I, A –F. Kraków – Nakładem Spółki Księgarzy Polskich, (Zbiory The University of Illinois Library – 015.438/Es8b). • Kisza J., 1996, Złoty Jubileusz „Przeglądu Mleczarskiego”, Przegl. Mlecz., 1, 31-32. • Kmita T., Bogacz S., 1984, 100 Lat Polskiej Spółdzielczości Mleczarskiej. Wyd. Spół., Warszawa. • Pijanowski E., 1938, Mleczarstwo (Szkic rozwoju mleczarstwa i badań mleczarskich w Polsce w ostatnich 25-ciu latach). Wyd. Księgarnia Rolnicza, Warszawa. • Zbiory Biblioteki Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. • Zbiory własne autora opracowania. • www. oss.wroc.pl/local/lwow/show.php?1944. Zygmunt Zander 33