Wiadomości Gdyńskie, czerwiec 2009

MOPS
W przeddzień nowelizacji ustawy o przemocy w rodzinie
10 LAT GDYŃSKICH
ZESPOŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH
Rozmowa z Mirosławą Jezior,
dyrektorem Miejskiego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Gdyni
Niebawem wejdzie w życie nowelizacja
ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w
rodzinie Jedną z nowości jest obowiązek
utworzenia przez samorządy tzw. zespołów
interdyscyplinarnych - szerokiej koalicji
instytucji działającej na rzecz walki z domową przemocą w gminach. Tymczasem można
śmiało powiedzieć, że dla Gdyni to nic nowego i miasto jest jednym z prekursorów w
skali kraju w tworzeniu takich zespołów.
Owszem, Zespoły Interdyscyplinarne funkcjonują w mieście z powodzeniem już od 10 lat.
Wspólne, regularne wyjazdy pracowników
socjalnych, strażników miejskich i policjantów
rozpoczęły się zimą 1999 r. z inicjatywy pracowników MOPS w Gdyni. Było to monitorowanie miejsc tzw. niemieszkalnych, w których
przebywały osoby bezdomne, w ramach
„Gdyńskiego Programu Pomocy Osobom
Bezdomnym”. Dzięki tym działaniom, szczególnie w okresie niskich temperatur, udało się
nakłonić wiele osób do przeczekania zimy w
schroniskach i noclegowniach. Od 7 marca
2006 roku, w wyniku podpisania porozumienia
o współpracy pomiędzy przedstawicielami
miasta Gdyni, a Komendą Miejską Policji rozpoczęło regularne działanie 7 Wyjazdowych i 7
Rejonowych Zespołów Interdyscyplinarnych.
Zespoły te swoje działania kierowały już do
szerszej grupy osób, głównie do środowisk
zagrożonych patologiami. Było to ściśle powiązane z wprowadzonym w mieście Policyjnym
Programem Prewencyjnym – „Bezpieczna
Przystań – Gdynia”. Natomiast 14 listopada.2007 r. wiceprezydent Gdyni, Komendant
6
Miejski Policji, Prokurator Rejonowy oraz
Prezes Sądu Rejonowego podpisali uroczyście
porozumienie o powołaniu Powiatowego
Zespołu Wspólnie Przeciw Patologiom.
- Kto wchodzi w jego skład?
W skład Powiatowego Zespołu Wspólnie
Przeciw Patologiom wchodzą przedstawiciele:
MOPS-u, policji, straży miejskiej, sądu, prokuratury, Wydziału Edukacji, Wydziału Zdrowia,
Komisji Samorządności Lokalnej i Bezpieczeństwa oraz Ośrodka Profilaktyki i Terapii
Uzależnień. Celem jego powołania było uspójnienie systemu lokalnych struktur. Do głównych zadań zespołu należy koordynacja działań
poszczególnych instytucji w zakresie przeciwdziałania patologiom w mieście, opracowywanie informacji o zagrożeniach społecznych i ich
rozpowszechnianie, przygotowanie propozycji
działań zapobiegających zagrożeniom z
uwzględnieniem środków zaradczych i organizacyjnych oraz promocja zintegrowanego działania przeciwko zjawiskom patologii społecznych. Koordynację działań zespołu powierzono dyrektorowi MOPS.
- Jak wygląda praca Zespołów
Interdyscyplinarnych w praktyce?
Kierujemy się naczelną zasadą – jeśli
chcesz skutecznie przeciwdziałać – skutecznie
reaguj. W Gdyni, podobnie jak w innych mia-
stach w Polsce zdarzają się niestety
przypadki występowania przemocy w
rodzinie – to problem ogólnokrajowy. Kilka
miesięcy temu dzięki wzorowej reakcji pedagoga szkolnego oraz bardzo sprawnej współpracy
członków jednego z gdyńskich Zespołów
Interdyscyplinarnych, natychmiast po odkryciu
faktu wystąpienia przemocy, doszło do aresztowania sprawcy i zabezpieczenia dobra dzieci.
Ofiarami pobicia były dziewczynki w wieku 7 i
11 lat, sprawcą okazał się konkubent ich matki.
Ten przykład zadziałania członków Zespołu
Interdyscyplinarnego pokazuje pozytywny
rezultat podjętych wspólnie działań na poziomie interwencji. Warto podkreślić, iż źródłem
osiągnięcia wspomnianego stanu skuteczności
jest wieloletnie, celowe działanie, zmierzające
w kierunku budowania pozytywnych wzorców
reagowania, wśród instytucji pomocowych i
służb działających w Gdyni. Większość interwencji w środowiskach rodzin zagrożonych,
przeprowadzanych przez Wyjazdowe Zespoły
Interdyscyplinarne, ukazuje skalę tego niepożądanego zjawiska. Skuteczna odpowiedź na
ten szczególnie niszczący problem wymaga od
nas „pomagaczy” ciągłego uzupełniania i
doskonalenia wiedzy, a także podejmowania
Członkowie Wyjazdowego Zespołu Interdyscyplinarnego z Witomina
MOPS
wspólnego, celowego wysiłku budowania strategii pomagania w oparciu o profesjonalny,
interdyscyplinarny ogląd sytuacji w mieście.
Warto dodać, że niezwykle ważnym uzupełnieniem działania zespołów wyjazdowych są
Rejonowe Zespoły Interdyscyplinarne, których
członkami są: pedagodzy, psycholodzy, pracownicy socjalni, prawnicy, kuratorzy zawodowi, lekarze i pielęgniarki środowiskowe.
Każdorazowo na spotkaniach zespołów omawiane są indywidualne przypadki osób i rodzin
potrzebujących wsparcia, zwiększając tym
samym skuteczność podejmowanych działań.
Czyli szeroka koalicja różnych instytucji
zdaje egzamin?
Działania zespołów to wspólny ogląd trudnych spraw, solidarne partycypowanie
w odpowiedzialności za podejmowane działania
na rzecz osób, których dotykają poważne problemy. Podejmowanie interwencji czy planowanych działań może powodować refleksję, że
pomagać można zapewne jeszcze więcej i
lepiej. Efekty pracy zespołów oglądać należy
przez pryzmat tego, co udało się wspólnie zrobić
i jaką szczególną wartość w tym kontekście ma
słowo WSPÓLNIE czy w KOALICJI – w przełożeniu na dodatni efekt synergii rezultatów, nie
zapominając przy tym o wzajemnym wyrażaniu
względem siebie szacunku czy zawodowej sympatii. Pomimo różnych problemów wynikających z sytuacji, jakie niesie ze sobą codzienne
ścieranie się z problemami czy ograniczeniami
(rotacja kadr, uzgadnianie dogodnych terminów,
transport itp.) można skutecznie realizować
większość założeń i planów. Spójny system skoordynowanych struktur szczebla lokalnego i
zharmonizowanie działań, przyczynia się w
sposób widoczny do zwiększenia skuteczności
szybkiego reagowania na zgłoszoną potrzebę
interwencji w środowisku. Dobrą gdyńską praktyką jest coroczne spotkanie wszystkich członków ZI podsumowujące podejmowane działania. Jest to również okazja do wymiany uwag na
temat doskonalenia modelu interwencji, zapotrzebowania na szkolenia w zakresie szczególnych trudnych obszarów problemowych np.
wykorzystywanie seksualne. Z naszych
doświadczeń wynika, że ze względu na celowość i efektywność prowadzonych działań, bezwzględnie należy kontynuować i doskonalić istniejącą formę Wyjazdowych i Rejonowych
Zespołów Interdyscyplinarnych. Warunkiem
skuteczności jest wyposażenie członków zespołów w odpowiednią wiedzę i kompetencje przez
prowadzenie szkoleń oraz wymianę doświadczeń. Działalność Zespołów Interdyscyplinarnych posiada kluczowe znaczenie, o ile
nie jest działaniem ostatecznym, a inicjuje kolejne działania na rzecz osób dotkniętych specyficznymi problemami w mieście, w oparciu o
stale rozwijane formy pomocy.
7