konferencja ABI - Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej

•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•
HIV/AIDS
patron medialny
1 grudnia obchodzimy Âwiatowy Dzieƒ AIDS. Ka˝dego dnia na Êwiecie zaka˝a si´ HIV
ok. 14 tys. osób, z czego ok. 10% stanowià dzieci. Ok. 50% zaka˝eƒ dotyczy osób mi´dzy
15. a 24. rokiem ˝ycia. Ka˝dego dnia na Êwiecie umiera z przyczyn zwiàzanych z HIV/AIDS
oko∏o 8 tys. osób. W Polsce statystycznie ka˝dego dnia dwie osoby dowiadujà si´,
˝e sà zaka˝one HIV.
HIV – ludzki wirus upoÊledzenia odpornoÊci – jest wirusem uszkadzajàcym uk∏ad immunologiczny
AIDS – nabyty zespó∏ upoÊledzenia odpornoÊci – jest
koƒcowym etapem zaka˝enia HIV; tym terminem
okreÊlamy zespó∏ chorób tzw. wskaênikowych, które
mogà pojawiç si´ w przebiegu zaka˝enia.
Wed∏ug szacunków UNAIDS (Globalny Program AIDS
prowadzony przez ONZ) pod koniec 2005 roku na Êwiecie
˝y∏o ok. 40 milionów osób zaka˝onych HIV. Wiele milionów z nich to ju˝ chorzy na AIDS. Gwa∏towny wzrost liczby zaka˝eƒ HIV w niektórych regionach Êwiata przybra∏
rozmiary pandemii, tj. szybko rozprzestrzeniajàcej si´ epidemii (Afryka Subsaharyjska, Karaiby, Azja Po∏udniowo-Wschodnia, od po∏owy lat 90. bardzo du˝à dynamik´ epi demii odnotowuje si´ tak˝e w Europie Wschodniej).
tów z osobami przebywajàcymi na obszarach o wi´kszej dynamice epidemii (Niemcy, kraje sàsiadujàce Europy
Wschodniej: Ukraina, Rosja, a w szczególnoÊci Obwód Kaliningradzki, gdzie odnotowuje si´ szczególnie wysokie
wskaêniki zaka˝eƒ HIV).
Wskaêniki zaka˝eƒ w poszczególnych województwach
w latach 1999-2004
Zagadnienia epidemiologiczne
Wed∏ug danych PZH od poczàtku epidemii HIV/AIDS
w Polsce (1985) do koƒca paêdziernika 2006 roku zareje strowano 10 441 zaka˝eƒ HIV. Eksperci szacujà jednak,
˝e w naszym kraju z wirusem HIV ˝yje ponad 30 tys. osób.
Oznacza to, ˝e 2/3 populacji osób zaka˝onych nie jest
Êwiadoma faktu zaka˝enia.
W Polsce od 1986 roku zarejestrowano 1833 zachorowania na AIDS, a 830 osób zmar∏o. Od roku 2001 do ponad 65% zaka˝eƒ dosz∏o drogà innà, ni˝ przez stosowanie
narkotyków do˝ylnie. Prawdopodobnie g∏ównà drogà zaka˝eƒ sà obecnie kontakty seksualne. Najwi´cej zaka˝eƒ HIV
odnotowano w województwach: dolnoÊlàskim, warmiƒsko-mazurskim, ∏ódzkim, pomorskim, zachodniopomorskim.
Wynika to mi´dzy innymi z faktu, ˝e na ryzyko zaka˝enia HIV
majà wp∏yw migracje ludnoÊci, a wi´c intensywnoÊç kontak-
Przedstawione dane wskazujà na relatywnie stabilnà sytuacj´ epidemiologicznà HIV/AIDS w Polsce, w przeciwieƒstwie do krajów Europy Wschodniej. Bioràc pod uwag´
szybko wzrastajàcà liczb´ zaka˝eƒ HIV w krajach by∏ego
Zwiàzku Radzieckiego, istnieje potencjalne ryzyko gwa∏townego rozprzestrzeniania si´ epidemii w ca∏ym regionie, co
mo˝e mieç bezpoÊredni wp∏yw tak˝e na sytuacj´ w Polsce.
Telefon zaufania HIV/AIDS: 022 692 82 26 • Poradnia internetowa: www.aids.gov.pl
•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•
Epidemia HIV/AIDS dotyka w znacznym stopniu osoby
m∏ode oraz kobiety. W Polsce co druga zaka˝ona osoba
jest mi´dzy 20. a 29. rokiem ˝ycia, 8% to osoby poni˝ej
20. roku ˝ycia.
Za populacj´ najbardziej nara˝onà obecnie nale˝y uznaç
osoby m∏ode, aktywne seksualnie, szczególnie kobiety
(nara˝one na zaka˝enie ze wzgl´dów biologicznych i spo∏eczno-kulturowych). Od dawna nie stosuje si´ ju˝ poj´cia
„grupy ryzyka”, okaza∏o si´ ono nietrafne. O mo˝liwoÊci
zaka˝enia decydujà ryzykowne zachowania a nie przynale˝noÊç do okreÊlonej grupy.
Anonimowe i bezp∏atne testowanie w kierunku HIV
Jednà z wa˝nych i dost´pnych dla osób pe∏noletnich
mo˝liwoÊci diagnostycznych jest anonimowe i bezp∏atne
testowanie w kierunku HIV, po∏àczone z profesjonalnym
poradnictwem przed testem i po jego wykonaniu. Obecnie na terenie kraju dzia∏a 18 punktów konsultacyjno-diagnostycznych, do których ka˝dego roku zg∏asza si´ oko∏o
15 tys. osób. Poza mo˝liwoÊcià poznania swego statusu
serologicznego anonimowe i bezp∏atne testowanie spe∏nia wa˝nà rol´ edukacyjnà. Zadaniem oferowanego
przed i po teÊcie poradnictwa jest uÊwiadomienie ryzyka
w∏asnych zachowaƒ oraz kreowanie przysz∏ych postaw
tak, aby unikaç ryzykownych zachowaƒ. Mo˝liwe jest tak˝e wykonanie testu w kierunku HIV poza systemem punktów konsultacyjno-diagnostycznych, np. w laboratoriach
prywatnych. W tym wypadku badanie jest p∏atne i nie zapewnia anonimowoÊci.
Liczba osób zg∏aszajàcych si´ na badanie w kierunku HIV,
choç z roku na rok coraz wi´ksza, jest wcià˝ niezadowalajàca. Wi´kszoÊç osób zg∏aszajàcych si´ do PKD to m´˝czyêni (60,9%), prawie 2/3 osób to m∏odzi ludzie pomi´dzy 20. a 29. rokiem ˝ycia. Najliczniejszà grup´ osób
zg∏aszajàcych si´ na testy w kierunku HIV w roku 2005
stanowi∏y osoby mieszkajàce w miastach (84,2%) – z ma∏ych miejscowoÊci i terenów wiejskich by∏o ich jedynie 7,7%. Dodatkowo prawie jednà czwartà wszystkich
osób zg∏aszajàcych si´ w 2005 roku na testy w kierunku
HIV stanowili studenci (24%). Grupà dominujàcà by∏y
osoby z wy˝szym wykszta∏ceniem (52,6%) oraz osoby
stanu wolnego. Powodem zg∏aszania si´ na wykonanie
testu w kierunku HIV najcz´Êciej by∏y:
ryzykowne
zachowania seksualne (41,8%),
zabezpieczenia w kontaktach seksualnych
(28,4%),
ch´ç poznania swojego statusu serologicznego (12,6%),
nowy partner (6,6%).
Do wykonania badania zach´cajà dzia∏ania prowadzone
w ramach kampanii spo∏ecznej „Nie daj szansy AIDS!
Zrób test na HIV”.
brak
Mo˝liwoÊç zastrze˝enia swoich danych osobowych, nie ujawnianie osobom trzecim statusu serologicznego osoby
poddajàcej si´ badaniu, a tak˝e mo˝liwoÊç bezp∏atnego
wykonania testów, sta∏y si´ dla wielu osób w Polsce zach´tà do poddania si´ badaniu.
Profilaktyka zaka˝eƒ wertykalnych w Polsce
W roku 1982 po raz pierwszy zdiagnozowano AIDS
u dziecka. Okaza∏o si´ wówczas, ˝e zaka˝enie HIV mo˝e
byç przenoszone z matki na dziecko. Od po∏owy lat 90.
obserwujemy sta∏y wzrost liczby kobiet zaka˝onych HIV,
które zachodzà w cià˝´ i Êwiadomie decydujà si´ na urodzenie dziecka. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy dzi´ki terapii ARV istnieje bardzo du˝e prawdopobieƒstwo, ˝e
kobieta zaka˝ona HIV urodzi zdrowe dziecko. Ryzyko odmatczynego zaka˝enia HIV (w grupie kobiet nie poddajàcych si´ profilaktyce ARV) na terenie Europy wynosi 15–30%. Do zaka˝enia mo˝e równie˝ dojÊç podczas
karmienia piersià, dlatego zaleca si´ by dzieci matek
˝yjàcych z HIV karmione by∏y sztucznym pokarmem.
W przypadku, gdy kobieta wie o swoim zaka˝eniu, otrzymuje leki ARV i znajduje si´ pod kontrolà specjalisty, ryzyko zaka˝enia dziecka zdecydowanie maleje. Dlatego te˝
bardzo wa˝ne jest wczesne wykrycie zaka˝enia HIV u ci´˝arnych. Test w kierunku HIV jest badaniem zalecanym
przez ginekologów i jest bezp∏atny dla kobiet w cià˝y.
Zaka˝enie HIV u dzieci
W Polsce wykryto dotychczas ok. 150 zaka˝eƒ HIV
u dzieci. G∏ównym êród∏em zaka˝enia dziecka jest matka zaka˝ona HIV. Ponad 90% zaka˝eƒ dzieci´cych HIV
to zaka˝enia wertykalne. Ze wzgl´du na znacznà niedojrza∏oÊç immunologicznà dziecka w okresie noworodkowym, niemowl´cym i we wczesnym dzieciƒstwie przebieg zaka˝enia u dzieci mo˝e byç znacznie bardziej
agresywny ni˝ u doros∏ych. U ok. 10% dzieci dochodzi
do gwa∏townego rozwoju choroby i ju˝ w pierwszym
pó∏roczu ˝ycia mogà wystàpiç objawy AIDS, u 80% dzieci objawy pojawiajà si´ przed ukoƒczeniem 2. roku ˝ycia. U dzieci starszych i u m∏odzie˝y do zaka˝enia HIV
dochodzi w podobnych sytuacjach jak u osób doros∏ych, tzn. mi´dzy innymi drogà kontaktów seksualnych
lub poprzez branie narkotyków do˝ylnych. Wczesna inicjacja seksualna, impulsywne zachowania pod wp∏ywem rówieÊników oraz spo˝ywanie alkoholu i Êrodków
odurzajàcych poÊrednio zwi´kszajà ryzyko zaka˝enia
HIV. Wczesne rozpoznanie choroby (dotyczy to zarówno
dzieci, jak i doros∏ych) pozwala na rozpocz´cie terapii
antyretrowirusowej (ARV, ART) w odpowiednim czasie,
zahamowanie replikacji wirusa i utrzymanie prawid∏owych funkcji uk∏adu immunologicznego. Dziecko rozwija si´ wówczas prawid∏owo, nie obserwuje si´ patologii
zwiàzanych z zaj´ciem przez HIV narzàdów, uk∏adów
Telefon zaufania HIV/AIDS: 022 692 82 26 • Poradnia internetowa: www.aids.gov.pl
•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•
(zw∏aszcza centralnego uk∏adu nerwowego). Nie wyst´pujà tak˝e zaka˝enia oportunistyczne.
Krwiodawstwo a ryzyko zaka˝enia HIV
Polska S∏u˝ba Krwi stosuje wszystkie wspó∏czeÊnie dost´pne badania i schematy post´powania zapewniajàce
ochron´ biorców przed poprzetoczeniowym zaka˝eniem
HIV. Prowadzi si´ je zgodnie z najwy˝szymi standardami
mi´dzynarodowymi, a maksymalne bezpieczeƒstwo krwi
zosta∏o osiàgni´te dzi´ki wprowadzeniu metod biologii
molekularnej.
Oddawanie krwi jest w pe∏ni bezpieczne!
Przy obecnym systemie badaƒ przeglàdowych dawców ryzyko przeniesienia zaka˝enia HIV przez krew lub preparaty
jest bliskie zeru. Nawet przy stosowaniu jedynie metod serologicznych by∏o one bardzo niskie – ni˝sze ni˝ 1 na milion.
Obecnie stosowane metody molekularne sprawi∏y, ˝e ryzyko zaka˝enia wynosi od 1/13 milionów przy wykonywaniu
badaƒ molekularnych w pojedynczych donacjach. U ka˝dej
osoby decydujàcej si´ na oddanie krwi ka˝dorazowo oznaczane sà przeciwcia∏a anty-HIV 1 i 2 oraz innych zaka˝eƒ
mo˝liwych drogà przetoczenia krwi.
Dzia∏ania profilaktyczne
Profilaktyka zaka˝eƒ HIV w Polsce jest przyk∏adem wspó∏pracy bardzo wielu podmiotów i instytucji. Ze strony rzàdowej za koordynacj´ dzia∏aƒ profilaktycznych odpowiada Krajowe Centrum ds. AIDS.
Krajowe Centrum ds. AIDS prowadzi równie˝ dzia∏alnoÊç informacyjno-oÊwiatowà i szkolenia dla okreÊlonych grup zawodowych, takich jak s∏u˝ba zdrowia, nauczyciele, nauczyciele religii, s∏u˝by mundurowe. Krajowe Centrum ds. AIDS
we wspó∏pracy z Inspekcjà Sanitarnà realizuje ka˝dego roku multimedialne kampanie spo∏eczne poÊwi´cone profilaktyce HIV/AIDS, skierowane do wielu grup spo∏ecznych (m.
in. kobiet, m∏odych par, a w tym roku rodzin), w zale˝noÊci
od potrzeb spo∏ecznych i zmieniajàcych si´ trendów epidemiologicznych. Wykorzystywane sà ró˝ne drogi dotarcia
do konkretnego odbiorcy: billboardy, spoty telewizyjne i radiowe, Internet, ulotki, plakaty, konferencje prasowe, konkursy itp. Punktem kulminacyjnym kampanii sà obchody
Âwiatowego Dnia AIDS przypadajàcego 1 grudnia.
Centrum jest równie˝ animatorem dzia∏aƒ na rzecz lokalnych spo∏ecznoÊci, inspiruje organizacje pozarzàdowe
do realizacji programów w zakresie zapobiegania
HIV/AIDS. W imieniu Ministra Zdrowia Centrum udziela
dotacji celowych na programy profilaktyczne realizowane
przez organizacje po˝ytku publicznego. W ramach tej
dzia∏alnoÊci na terenie ca∏ego kraju funkcjonujà punkty
konsultacyjno-diagnostyczne, w których osoby pe∏noletnie mogà wykonaç bezp∏atnie i anonimowo test w kierunku HIV po∏àczony z poradnictwem.
Centrum prowadzi tak˝e dzia∏alnoÊç interwencyjnà w zakresie rozwiàzywania problemów spo∏ecznych pojawiajàcych si´ w kontekÊcie HIV/AIDS. Wydawane sà publikacje
poÊwi´cone ró˝nym aspektom HIV. Bardzo wa˝nym partnerem w walce z epidemià jest sektor pozarzàdowy – ponad 50 organizacji w Polsce, w tym wiele o statusie Organizacji Po˝ytku Publicznego. Prowadzà cenne programy
docierajàc do wybranych grup spo∏ecznych czy populacji
osób szczególnie nara˝onych na zaka˝enie.
Dobrym przyk∏adem aktywnoÊci organizacji jest funkcjonowanie ca∏odobowego telefonu zaufania HIV/AIDS
(022 692 82 26) oraz poradni internetowej (www.aids.gov.pl),
dzi´ki którym otrzymaç mo˝na, tak˝e anonimowo, specjalistyczne porady i informacje.
Leczenie antyretrowirusowe osób ˝yjàcych
z HIV/AIDS
Dost´pnoÊç leczenia ARV jest kluczowym elementem walki z pandemià HIV/AIDS. Chocia˝ wcià˝ nie potrafimy wyleczyç z AIDS, mo˝liwe jest znaczne przed∏u˝enie ˝ycia
osób chorych na AIDS i poprawa jego jakoÊci przy zastosowaniu skojarzonego leczenia antyretrowirusowego
ARV. Leczenie to okreÊlane jest jako tzw. wysoce aktywna terapia antyretrowirusowa (Highly Active Antiretroviral
Therapy – HAART). Wprowadzenie leczenia (1996) spowodowa∏o spadek ÊmiertelnoÊci z powodu AIDS.
Uwa˝a si´ obecnie, ˝e prawid∏owo prowadzona terapia
antyretrowirusowa przed∏u˝a ˝ycie osoby zaka˝onej
do wieku naturalnej Êmierci. Choç terapia nadal jest kosztowna, powodujàca skutki uboczne, ucià˝liwa, wymagajàca du˝ej samodyscypliny pacjenta, to jednak umo˝liwia
bardzo wielu osobom kontynuowanie pracy zawodowej
i pe∏ne uczestnictwo w ˝yciu spo∏ecznym. Obecnie w Polsce, w ramach programu finansowanego przez Ministra
Zdrowia, leczonych jest blisko 3 tys. osób. Leczenie ARV
obejmuje wszystkie osoby, które ze wskazaƒ ˝yciowych
powinny je otrzymywaç.
Terapia antyretrowirusowa ma równie˝ istotne znaczenie
profilaktyczne, poniewa˝ u osób obj´tych terapià ARV dochodzi do redukcji iloÊci wirusa we krwi, czego efektem jest
zmniejszenie zakaênoÊci tych osób.
Polska wobec HIV/AIDS na arenie mi´dzynarodowej
Dzia∏ania Polski w zakresie walki z epidemià HIV/AIDS,
a w szczególnoÊci profilaktyki zaka˝eƒ, zosta∏y docenione
na arenie mi´dzynarodowej. Polska jest regionalnym pionierem w zakresie rozwiàzaƒ systemowych i instytucjonalnych. Programy promowane w 2004 roku przez UNAIDS
i Komisj´ Europejskà jako strategia „Trzy razy jeden”, okreÊlajàca praktyczne wskazówki dla organizacji efektywnej
walki z HIV/AIDS na poziomie paƒstwa, by∏y w naszym kraju wdra˝ane ju˝ wiele lat
Telefon zaufania HIV/AIDS: 022 692 82 26 • Poradnia internetowa: www.aids.gov.pl
•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•RAPORT•
wczeÊniej. W dziedzinie badaƒ naukowych HIV/AIDS Polska ma ciekawy, mi´dzynarodowy dorobek, mi´dzy innymi w kwestii zapobiegania zaka˝eniom wertykalnym,
procedury opieki nad rodzicami o ró˝nym statusie serologicznym, którzy starajà si´ o dziecko oraz metodologii
ca∏oÊciowej i interdyscyplinarnej opieki nad osobami ˝yjàcymi z HIV/AIDS. Prowadzone dzia∏ania wobec
HIV/AIDS zdoby∏y uznanie instytucjonalnych autoryte-
tów mi´dzynarodowych. W roku 2000, ks. Arkadiusz Nowak otrzyma∏ presti˝owà nagrod´ Sekretarza Generalnego ONZ Powerty Award. Nagroda ta przyznana zosta∏a za szczególne osiàgni´cia Polski w walce z HIV/AIDS.
Raport opracowany przez Krajowe Centrum ds. AIDS
i Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej
WYKAZ ORGANIZACJI POZARZÑDOWYCH
Polskie Towarzystwo Naukowe AIDS
Warszawa, tel. (022) 335 52 25, fax (022) 335 52 26
www.ptnaids.info
Stowarzyszenie Wolontariuszy „Bez granic”
Katowice, e-mail: [email protected],
www.bezgranic.free.ngo.pl
Ogólnopolska Sieç Osób ˚yjàcych z HIV/AIDS „Sieç Plus”
Warszawa, tel. (022) 854 03 12, (022) 844 77 10,
fax (022) 854 03 10, e-mail: [email protected],
www.netplus.org.pl, koresp.: skr. poczt. 20, 02-671 Warszawa
Stowarzyszenie Wolontariuszy na rzecz Dzieci „Ma∏y Ksià˝´”
Warszawa, tel. (022) 810 08 13,
e-mail: [email protected], www.dziecizaids.pl
Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej „Res Humanae”
Warszawa, tel./fax (022) 626 86 59, (022) 626 86 60,
(022) 626 86 61, e-mail: [email protected],
www.reshumanae.neostrada.pl
Spo∏eczny Komitet ds. AIDS (SKA)
Warszawa, tel. (022) 629 15 89,
e-mail: [email protected], www.skaids.org
Stowarzyszenie na rzecz Prewencji HIV/AIDS i Innych Chorób
Przenoszonych Drogà P∏ciowà TADA
Szczecin, tel. (091) 433 44 58,
e-mail: [email protected], www.tada.pl
Stowarzyszenie Solidarni „Plus”
Cz∏uchów, tel./fax (059) 832 34 13,
e-mail: [email protected], www.ekosz.republika.pl
Stowarzyszenie Wolontariuszy wobec AIDS „Bàdê z Nami”
Warszawa, tel./fax (022) 826 42 47,
e-mail: [email protected], www.swwaids.free.ngo.pl
Stowarzyszenie Wolontariuszy Wobec HIV/AIDS „RAZEM”
Toruƒ, tel. 0 698 281 405,
e-mail: [email protected], www.swrazem.republika.pl
Stowarzyszenie Wolontariuszy Wspierajàce Osoby ˚yjàce
z HIV i Chore na AIDS „DA DU”
Szczecin, tel. (091) 454 24 50,
e-mail: [email protected]
Towarzystwo Rodzin i Przyjació∏ Dzieci Uzale˝nionych
„Powrót z U”
Warszawa, tel. (022) 839 03 83,
e-mail: [email protected]
„AGAPE” Katolickie Stowarzyszenie Pomocy Osobom
Uzale˝nionym
Lublin, tel. (081) 534 38 87, fax (081) 534 38 87,
e-mail: [email protected]
Polskie Towarzystwo OÊwiaty Zdrowotnej
Warszawa, tel. (022) 635 29 45, tel./fax (022) 826 82 36,
e-mail: [email protected], www.ptoz.org.pl
Stowarzyszenie Lambda Warszawa
Warszawa, tel. (022) 628 52 22,
e-mail: [email protected], www.lambda.org.pl
Krakowskie Towarzystwo Pomocy Uzale˝nionym
Kraków, tel./fax (012) 430 59 64,
e-mail: [email protected], www.ktpu.krakow.pl
Stowarzyszenie MONAR
Rodzinna Poradnia Profilaktyki i Terapii MONAR WARSZAWA
tel. (022) 628 41 46, fax (022) 622 00 10,
e-mail: [email protected], www.monar.org.pl
Wykaz punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD), w których testy
w kierunku zaka˝enia HIV wykonywane sà bez skierowania, bezp∏atnie i anonimowo
Miasto
BIA¸YSTOK
Nr
Nazwa
Adres
woj.
10 PKD przy OÊrodku Diagnostyczno-Badawczym Chorób Przenoszonych Drogà P∏ciowà ul. Âw. Rocha 3, pokój 14, parter, 15-879 Bia∏ystok
Godziny otwarcia
BYDGOSZCZ
2 PKD
ul. Kujawska 4, Budynek D, parter, pokój 2, 3, 85-031 Bydgoszcz
CHORZÓW
12 PKD przy GórnoÊlàskim Stowarzyszeniu "Wspólnota"
ul. Zjednoczenia 10, 41-500 Chorzów
GDA¡SK
11 PKD przy Wojewódzkiej Przychodni Skórno-Wenerologicznej SPZOZ
ul. D∏uga 84/85, pokój 4, parter, 80-831 Gdaƒsk
pon., Êr. 1500–1715
Êr. 1500–1800 wydawanie wyników:
cz. 1500–1600
pon., wt. 1400–1730, Êr. 1400–1620,
cz., pt. 1500–1600
pon., cz.1730 - 2030
GORZÓW WIELKOPOLSKI
4 PKD przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
ul. Mickiewicza 12 b, pokój 24, parter, 66-400 Gorzów Wielkopolski
wt. 1500–1700
KOSZALIN
KRAKÓW
16 PKD w siedzibie Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
6 PKD w siedzibie Lekarskiej Poradni Specjalistycznej TRR
Êr. 1500–1800
wt. 1530–1900, Êr. 1630–1830
LUBLIN
3 PKD przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
ul. Zwyci´stwa 136 blok B, pokój 7, I pi´tro, 75-613 Koszalin
ul. Bronowicka 73, I pi´tro, pokój 4, 30-091 Kraków
ul. Piel´gniarek 6, 20-708 Lublin, na czas remontu punkt zosta∏ przeniesiony
na ul. Uniwersyteckà 12
¸ÓDè
5
OLSZTYN
PKD (cz´Êç Poradni Nabytych Niedoborów OdpornoÊci) przy Wojewódzkim
Specjalistycznym Szpitalu im. dr W∏. Biegaƒskiego
wt., cz. 1600–1800
pon. 1500–1800, pon.–pt. 900–1400
ul. Kniaziewicza 1/5, parter, 90-618 ¸ódê
(w nag∏ych przypadkach
i dla pacjentów spoza ¸odzi)
14 PKD przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
ul. ˚o∏nierska 16, pokój 15, parter, 10-516 Olsztyn
wt., cz. 1500–1800
OPOLE
8 PKD przy Poradni Przedma∏˝eƒskiej i Rodzinnej TRR
ul. Damrota 6, pokój 4,5, parter
Êr. 1600–1900
POZNA¡
RZESZÓW
al. Marcinkowskiego 21, III pi´tro, 61-745 Poznaƒ
ul. Wierzbowa 16, pokój 2, parter
ul. Energetyków 2, gab. zabiegowy: pok. 138, gab. doradcy: pok. 141,
70-656 Szczecin
ul. Romera 4, pokój 3, 4, 02-784 Warszawa
pon. 1500–1800, cz. 1600–1900
cz. 1530–1800
WARSZAWA
15 PKD Stowarzyszenie Profilaktyki Spo∏ecznej SEDNO
9 PKD w siedzibie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
PKD przy Przychodni Portowej (teren Granicznej Stacji Sanitarno16
Epidemiologicznej)
7 PKD
WROC¸AW
1 PKD przy Lekarskiej Przychodni Specjalistycznej TRR NZOZ
ul. Podwale 74, ofic. 23, 50-449 Wroc∏aw
pon. 1500–1930, cz. 0930–1400
WROC¸AW
1 PKD
ul. Podwale 7, 50-449 Wroc∏aw
pon. – cz. 1500–1700
4 PKD przy TRR
ul. Energetyków 2, 65-729 Zielona Góra,
w siedzibie Uniwersytetu Zielonogórskiego
pon. 1400–1700, cz. 1400–1700
ZIELONA GÓRA
SZCZECIN
pon., Êr. 1515–1915
pon. – cz. 1700–2000, pt. 900–1200
(w ramach programu dotowanego
z UE – Border Net)
W wymienionych punktach konsultacyjno-diagnostycznych pracujà lekarze lub psycholodzy, posiadajàcy certyfikaty Krajowego Centrum ds. AIDS. Prowadzà oni profesjonalne poradnictwo zarówno przed testem jak i po teÊcie. Uaktualnione informacje o tym, gdzie mo˝na bezp∏atnie i anonimowo wykonaç test, znaleêç mo˝na na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS pod adresem: www.aids.gov.pl
Telefon zaufania HIV/AIDS: 022 692 82 26 • Poradnia internetowa: www.aids.gov.pl