Dochd przeznaczony na cele statutowe jest zwolniony z podatku

Dochód przeznaczony na cele statutowe jest
zwolniony z podatku
Artur Wolny 24-01-2008,
Od wydatków, które nie są kosztem, ale wiążą się bezpośrednio z realizacją celów
statutowych, nie trzeba płacić podatku
Przepisy są jednak nieprecyzyjne i mogą budzić wątpliwości.
Instytucja kulturalno-naukowa finansuje działalność w 97 proc. z dotacji otrzymanych z
budżetu państwa, a w 3 proc. z przychodów własnych, pochodzących ze sprzedaży
książek. Ma osobowość prawną i prowadzi księgowość zgodnie z ustawą o
rachunkowości. Składa deklarację CIT-8 i jest podatnikiem VAT. Cały wypracowany
dochód przeznacza – po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego – na finansowanie
działalności kulturalnej. Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT jest on
zwolniony z podatku. W 2007 r. w instytucji wystąpiły następujące zdarzenia, związane
z działalnością statutową:
- zaniechanie i spisanie inwestycji w obcym środku trwałym, mającej służyć działalności
statutowej,
- amortyzacja gruntu użytkowanego w formie wieczystej dzierżawy, na którym stoi
budynek wykorzystywany na potrzeby działalności statutowej,
- spisanie należności przedawnionych, w stosunku do których nie uwiarygodniono
postępowania windykacyjnego,
- naliczenie wpłat na PFRON,
- spisanie w koszty podatku VAT przez nieuwagę nieodliczonego od podatku należnego.
Czy od wymienionych kosztów musimy naliczyć i zapłacić podatek dochodowy? – pyta
czytelnik DF.
Nie trzeba płacić podatku od dochodu stanowiącego równowartość wydatków niebędących
kosztem uzyskania przychodu.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT zwolnione są dochody podatników, których celem
statutowym jest m.in. działalność kulturalna. Ze zwolnienia od podatku korzystają te
dochody, które zostały przeznaczone na cele statutowe. Tak więc dla skorzystania ze
zwolnienia podatnik musi spełniać dwa warunki: jego celem statutowym musi być działalność
kulturalna oraz uzyskane dochody muszą być przeznaczone na ten cel.
Trzeba wydać posiadane środki
Wątpliwości czytelnika wynikają moim zdaniem z wadliwej redakcji art. 17 ust. 1 pkt 4
ustawy o CIT. Oczywiste jest bowiem, że dochód – jako ustawowy element konstrukcji
podatku – nie może być przeznaczony i wydatkowany. Podatnik prowadząc działalność
gospodarczą, ponosi określonego rodzaju wydatki oraz uzyskuje różnego rodzaju wpływy.
Tym samym dla osiągnięcia określonego celu wydaje pozyskane przez siebie środki, które
mają pokrycie w ustalonym dla celów wymiaru podatku dochodzie.
Wydaje się zatem, że możliwość skorzystania ze zwolnienia uzależniona powinna być jedynie
od tego, czy podatnik przeznacza i wydatkuje posiadane środki (a nie dochód) na cele
kulturalne. Tym samym w żadnym stopniu wysokość dochodu (w rozumieniu podatkowym)
nie powinna wpływać na możliwość oraz zakres zwolnienia podatkowego.
Wskazane przez podatnika zdarzenia, które wystąpiły w 2007 r., co do zasady powodują, że
związane z nimi wydatki nie powinny stanowić kosztu uzyskania przychodu (art. 16 ust. 1
ustawy o CIT). Bez wątpienia będą one zatem wpływać na wysokość wykazywanego przez
podatnika w zeznaniu CIT-8 dochodu. To jednak, czy dany wydatek może lub nie może być
kosztem, nie wpływa w żaden sposób na wielkość posiadanych przez podatnika środków, a
tym samym nie zmienia możliwości i zakresu finansowania przez niego działalności
kulturalnej.
Co jest działalnością statutową
Jak wspomniałem, przesądzającym kryterium uznania dochodu za zwolniony z podatku jest
przeznaczenie posiadanych środków na cele przez ustawodawcę wskazane. W praktyce
pojawiały się jednak dość często problemy dotyczące oceny „pojemności” celów statutowych.
Zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy o CIT zwolnienie dotyczące podatników przeznaczających
dochody na cele statutowe ma zastosowanie także przy nabywaniu środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji celów statutowych
oraz ponoszeniu wydatków związanych z podatkami niestanowiącymi kosztów uzyskania
przychodów. Odnośnie do wskazanych przez czytelnika zdarzeń w praktyce organów
podatkowych pojawiały się próby kwestionowania wpłat na PFRON jako wydatków
przeznaczonych na realizację celów statutowych.
O zwolnieniu decyduje przeznaczenie posiadanych środków, a nie to, czy są kosztem
Argumentem było to, że ustawodawca wyraźnie objął zakresem zwolnienia jedynie wydatki
związane z podatkami. Sądy administracyjne twierdzą jednak, że również w przypadku wpłat
na PFRON – jako obowiązkowych danin publicznych – podatnik powinien mieć prawo do
zwolnienia (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15
czerwca 2004 r., III SA 388/03).
Podsumowując, wymienione przez czytelnika zdarzenia nie powinny wpłynąć zarówno na
możliwość, jak i na zakres zwolnienia podatkowego. Istotnym kryterium branym pod uwagę
przy określaniu zakresu zwolnienia powinno być bowiem przeznaczenie posiadanych
środków na cele statutowe, a nie ich podatkowa kwalifikacja (jako koszty uzyskania
przychodów bądź nie).
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w Sendero tax & legal
Źródło : Rzeczpospolita