przepis do ćwiczenia 8

ĆWICZENIE 8
Transpiracja
Oznaczanie rozwartości aparatów szparkowych metodą infiltracji
Materiał:
a/ rośliny: liście trzykrotki
b/ odczynniki: toluen, etanol, woda destylowana
c/ inny sprzęt: zakraplacze, szalki
Metoda
Stopień otwarcia aparatów szparkowych można oznaczyć na podstawie szybkości wnikania cieczy
o różnym napięciu powierzchniowym do liścia. Na dolną stronę liścia nanieść po kropli toluenu,
alkoholu etylowego i wody. Obserwować, która ciecz i jak szybko wniknie. Jeżeli szparki są
szeroko otwarte wniknie woda, przez półotwarte przechodzi etanol. Natomiast toluen wnika
najłatwiej, nawet przy niewielkim stopniu otwarcia szparek. Wniknięcie ujawnia się jako tłusta
plama na powierzchni liścia w miejscu, gdzie znajdowała się naniesiona ciecz. Wypierając
powietrze przedostała się ona do przestworów międzykomórkowych Zaobserwować, która z
naniesionych cieczy wniknęła i określić na tej podstawie stopień otwarcia aparatów szparkowych.
Uzupełnić tabelę.
Ciecz
Czas
Początek
Koniec
Stopień otwarcia
Woda
Etanol
Toluen
Rola ochronna skórki
Materiał:
a/ rośliny: bulwy ziemniaka, jabłka lub owoce kasztanowca
b/ inny sprzęt: nóż lub skalpel, eksykator, waga
Metoda:
Wybrać dwie bulwy ziemniaczane i dwa jabłka o jednakowej wielkości. Jedną bulwę i jedno jabłko
obrać cienko ze skórki. Zważyć dokładnie wszystkie obiekty i włożyć je do eksykatora z CaCI 2. Po
30
upływie jednej godziny zważyć bulwy i jabłka ponownie. Następnego pomiaru dokonać po
ustalonym czasie (2, 4 godziny, 1 dzień). Obliczyć w % ubytek świeżej masy dla wszystkich
obiektów. Wyciągnąć wnioski.
Ciężar
Początkowy
po 1 h
ubytek w %
po ..................
ubytek w %
p o ............
ubytek w %
Bulwa ziemniaka
nie obrana obrana
Jabłko
nie obrane
obrane
Kasztan
nie obrany obrany
Oznaczanie intensywności transpiracji metodą wagową
Materiał:
a/ ulistniona gałązka trzykrotki lub wybranego drzewa
b/ olej, woda destylowana
c/ 5 erlenmajerek
Metoda
Do 5 erlenmajerek z wodą włożyć po jednej ulistnionej gałązce np. trzykrotki. Powierzchnię wody
w erlenmajerkach pokryć warstwą oleju. Kolbki z roślinami dokładnie zważyć po czym, umieścić
je w następujących warunkach:
a/ na świetle, w temp. pokojowej (20° C), w atmosferze normalnej wilgotności - kontrola
b/ na świetle, w temp. pokojowej, w atmosferze o obniżonej wilgotności (eksykator z chlorkiem
wapnia)
c/ na świetle, w temp. pokojowej, w atmosferze o podwyższonej wilgotności (eksykator z wodą)
d/ w ciemności, w temp. pokojowej, w atm. normalnej wilgotności (ciemna szafka)
e/ w ciemności, w temp. 0 stopni, w atm. podwyższonej wilgotności (lodówka)
Po godzinie zważyć kolbki ponownie. Na podstawie różnicy ciężarów obliczyć intensywność
transpiracji dla każdego układu warunków. Wyniki zebrać w tabeli.
WARUNKI:
masa
masa
początkowa
końcowa [g]
[g]
a/ kontrola
b/
c/
d/
e/
różnica
Intensywnoś
ć
transpiracji
31
Oznaczanie transpiracji względnej metodą Stahla
Materiał:
a/ rośliny: liście begonii, trzykrotki lub inne
b/ odczynniki: 5% roztwór chlorku kobaltu
c/ inny sprzęt: eksykator, bibuła, szkiełka mikroskopowe, kwadraciki z metalowej siatki,
ściskacze, stoper
Metoda:
Wycięte z bibuły filtracyjnej małe kwadraciki (0.5 x 0.5 cni) umieścić w 5 % roztworze chlorku
kobaltu. Po równomiernym wysyceniu wyjąć je z roztworu i przenieść do suszarki. Gdy uzyskają
niebieskie zabarwienie przenieść do eksykatora. Przed przystąpieniem do doświadczenia
przeprowadzić standaryzację papierków kobaltowych. W tym celu należy umieścić kwadracik
bibuły wysyconej CoCl2 nad wolną powierzchnią parującą (może to być kawałek bibuły nasyconej
wodą). Na siateczkę metalową należy położyć papierek kobaltowy, przykryć szkiełkiem, całość
objąć ściskaczem. Przy pomocy stopera mierzyć czas, po którym następuje zmiana zabarwienia
papierka kobaltowego z niebieskiego na różowe.
Porównanie transpiracji względnej między dolną i górną stroną liścia: kwadraciki wysuszonej
bibuły nasyconej chlorkiem kobaltu umieścić nad dolną i górną stroną liścia. Przykryć szkiełkami
przytrzymywanymi przez ściskacz. Zmierzyć dokładnie czas potrzebny do zmiany zabarwienia
papierków na górnej i dolnej stronie liścia. Obliczyć współczynnik transpiracji względnej dla obu
stron liścia.
Obliczenie współczynnika transpiracji względnej.
dla dolnej strony liścia Tw1 = t : t1
dla górnej strony liścia Tw2 = t : t2
gdzie:
t - czas potrzebny do zmian zabarwienia papierków kobaltowych umieszczonych nad wolną
powierzchnią parującą (czas kontrolny)
t1 - czas potrzebny do zmian zabarwienia papierków kobaltowych umieszczonych nad dolną
powierzchnią liścia
t2 - czas potrzebny do zmian zabarwienia papierków kobaltowych umieszczonych nad górną
powierzchnią liścia
32
Gutacja – obserwacja
Materiał:
a/ rośliny: tygodniowe siewki pszenicy
b/ inny sprzęt: szalki Petriego, eksykator lub szklany pojemnik
Metoda:
Tydzień przed doświadczeniem wysiać na bibułę do szalek Petriego, uprzednio moczone przez kilka
godzin nasiona pszenicy. Kiełkować je w termostacie w temperaturze 22°C. Liście siewek
wykorzystanych do doświadczenia powinny wydobyć się juz z pochewek liściowych. Tak
przygotowany materiał roślinny należy przenieść do szklanego naczynia (na przykład do eksykatora).
Siewki obficie podlać wodą. Do szybkiego wysycenia powietrza parą wodną należy do naczynia
wstawić pojemnik z wodą. Po około godzinie czasu można już obserwować wykraplanie wody przez
liście. Z doświadczenia wyciągnąć wnioski.
33