Szanowni Państwo - Dostępność turystyki dla osób

Dostępność usług turystycznych dla Osób Niepełnosprawnych
Warsztaty dla pracowników i kadry zarządzającej w sektorze usług turystycznych
Czas trwania 60 minut
Alternatywne moduły praktyczne dobierane w zależności od charakterystyki zawodowej grupy odbiorców.
Moduł 1:
Dostosowanie usług turystycznych dla osób z niepełnosprawnością w odniesieniu do pełnej oferty turystycznej –
organizacji usługi lub imprezy turystycznej
Odbiorcy: Pracownicy lub osoby zarządzające biur podróży, agencji turystycznych, centrów informacji turystycznej,
inne podmioty zajmujące się organizacją imprez I wyjazdów, itd.
Moduł powinien obejmować wybrane ćwiczenia spośród poniższych propozycji (przynajmniej jedno dotyczące
każdego z głównych rodzajów niepełnosprawności) oraz ćwiczenie nr 10.
1. Osoba niewidoma pojawia się w Państwa biurze. Porusza się z białą laską, bez przewodnika. Potrzebuje
pomocy w dojściu do stanowiska obsługi, ponieważ w lobby stoi dużo osób i bagaży. W jaki sposób jej
pomożecie?
Prowadzący zachęca kogoś z uczestników do zaprezentowania sposobu pomocy. Jeśli jest to prawidłowy
sposób, należy to podkreślić, a następnie rozwinąć instrukcję prawidłowego prowadzenia osoby niewidomej
– osoba niewidoma trzyma przewodnika za łokieć, idzie pół kroku za nim, przewodnik daje sygnał ruchem
łokcia o zwężeniu przejścia, informuje o zbliżających się schodach jednocześnie zwalniając lub nawet
zatrzymując się przed nimi na chwilę, właściwym sposobie przechodzenia przez drzwi, wskazywania miejsca
siedzącego, itp. (ok. 10 min.)
2. Uczestnicy zachęcani są do podzielenia się na pary i jedna z osób odgrywa rolę osoby niewidomej. Uczestnicy
otrzymują białe laski oraz opaski na oczy. Dodatkowo warto, jeśli są dostępne, wykorzystać symulatory
różnych wad wzroku. Jeśli ktoś z uczestników nie chce nałożyć opaski, nie należy go przymuszać. Może pełnić
wyłącznie rolę przewodnika. Po przejściu wszystkich par przez przygotowaną wcześniej trasę (obejmującą
takie elementy jak: schody, przejście przez drzwi, zwężające się przejścia) następuje zmiana ról. W razie
braku osoby do pełnienia roli osoby niewidomej, może ją odegrać jeden z trenerów.
Po zakończeniu ćwiczenia uczestnicy dzielą się swoimi odczuciami - co było dla nich problemem, co
zwiększało lub zmniejszało ich poczucie bezpieczeństwa, itp. (ok. 15 min.)
3. Trener wyłącza lub przykrywa ekran komputera i uruchamia program udźwiękowiający, następnie prosi
jednego z uczestników o wypełnienie formularza rejestracyjnego online lub prosi o znalezienie określonej
informacji na stronie. Wskazane jest, by wykorzystać do tego celu serwis podmiotu reprezentowanego przez
uczestnika. Trener przekazuje ochotnikowi podstawowe instrukcje jak poruszać się po stronie zużyciem
wyłącznie klawiatury.
Po wykonaniu zadania prowadzący zachęca uczestnika do podzielenia się uwagami i obserwacjami na temat
korzystania z oprogramowania specjalistycznego oraz wyglądu strony internetowej, która została
wykorzystana do ćwiczenia. Prowadzący udziela informacji na temat tworzenia dostępnych serwisów
internetowych, właściwego formatu dokumentów elektronicznych oraz barier i możliwości osób
niewidomych i słabowidzących w zakresie korzystania z serwisów internetowych. Podkreśla przy tym rolę
dostępności e-usług turystycznych, z których bardzo chętnie korzystają osoby z niepełnosprawnością, gdyż
często łatwiej tej grupie osób skorzystać z możliwości online niż osobiście dotrzeć np. do biura turystycznego.
(ok. 10 min.)
4. Klientem jednego z biur podróży jest osoba niepełnosprawna intelektualnie. Ma problemy ze zrozumieniem
dość skomplikowanych tekstów. Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy i każda z grup otrzymuje
ofertę turystyczną, którą ma tak przekształcić, aby była ona jak najłatwiejsza do zrozumienia dla
niepełnosprawnego intelektualnie klienta. Uczestnicy dostają 10 min. na wykonanie zadania. Następnie
każda z grup przedstawia wyniki swojej pracy pozostałym. Prowadzący zachęca uczestników do komentarzy.
Następnie wskazuje najciekawsze i najbardziej upraszczające pomysły i na ewentualne błędne sposoby i
podsuwa jeszcze inne rozwiązania, które można wykorzystać. (Całość ok. 15 minut)
5. Do biura turystycznego przychodzi osoba niesłysząca. Chce wybrać spośród ofert miejsce gdzie spędzi urlop.
Prowadzący prosi chętnego uczestnika, który zajmie się obsługą klienta i postara się wspólnie z nim dokonać
wyboru miejsca, terminu oraz zrobi rezerwację. Do dyspozycji ma m.in. kartki, długopis, ofertę hotelu.
Niesłyszącego klienta odgrywa jeden z prowadzących. Pozostali uczestnicy mogą podpowiadać ochotnikowi
sposoby porozumienia się. Prowadzący odnosi się do podpowiedzi na koniec i podsumowuje wskazując
różne możliwości zachowania w tej sytuacji i przypominając zasady ułatwiające komunikację z osobą z
dysfunkcją słuchu. (15 minut)
6. Prowadzący demonstruje działanie kilku dostępnych na rynku usług umożliwiających skorzystanie z pomocy
tłumacza języka migowego online. Warto w tym miejscu nauczyć uczestników kilku zwrotów w języku
migowym (bądź bezpośrednio przez prowadzącego, bądź z wykorzystaniem jednego z serwisów
internetowych oferujących słowniki i/lub tłumaczenie z i na język migowy) (ok 10 minut)
7. Prowadzący prezentuje uczestnikom dwa rodzaje wózków inwalidzkich (pasywny i aktywny). Jeśli nie ma
możliwości bezpośredniego zaprezentowania obu rodzajów, jeden typ wózka można przedstawić na zdjęciu.
Informujemy o różnicach. Prezentuje także, co należy zrobić, aby prawidłowo rozłożyć i złożyć wózek w razie
potrzeby. Podkreśla przy tej okazji różnorodność wózków i rozwiązań w nich zastosowanych oraz ogromne
znaczenie skonsultowania się najpierw z właścicielem wózka, jak należy prawidłowo chwytać i rozkładać
dany wózek. Prowadzący zachęca ochotnika do powtórzenia tych czynności. (10 min.)
8. Prowadzący prosi uczestników o wyobrażenie sobie np. hotelu, który jest niedostępny. Następnie kieruje
pytanie do uczestników, w jaki sposób pomogłyby osobie na wózku pokonać trzy stopnie, które np. dzielą
lobby hotelowe od restauracji. Zachęca uczestników do dzielenia się pomysłami. Następnie komentuje różne
propozycje pomocy i przedstawia właściwy i bezpieczny sposób udzielania takiej pomocy. W przypadku
osoby korzystającej z ręcznego wózka i konieczności pokonania więcej niż 1 stopnia, należy poprosić trzecią
osobę o pomoc. Osoba prowadząca wózek powinna być powyżej niego, a druga osoba powinna asekurować
osobę na wózku będąc poniżej wózka.
Prowadzący proponuje uczestnikom praktyczne przećwiczenie tej pomocy. Może zaproponować
uczestnikom odgrywanie osoby na wózku, ale nie powinien naciskać i jeśli nikt nie wyraża ochoty, jeden z
prowadzących może odgrywać tą rolę. Wskazane jest, by nie ćwiczyć z pustym wózkiem, żeby pokazać istotę
odpowiedniego operowania wózkiem z obciążeniem. (15 minut)
9. Prowadzący zachęca jednego z uczestników do zakupu biletu PKP wykorzystując stronę internetową. Od
komputera, z którego będzie korzystał uczestnik odłączamy myszkę albo, jeśli jest praworęczny prosimy, aby
myszkę obsługiwał lewą ręką.
Prosimy uczestnika o informację zwrotną, co mu utrudniał zrealizowanie zadania oraz komentarz grupy.
Prowadzący podkreśla ogromną rolę dostępności serwisów internetowych i dokumentów elektronicznych
oraz fakt, że osobom z niepełnosprawnością ruchu dużo łatwiej zamówić usługę, zakupić przez Internet, niż
dotrzeć osobiście do biura turystycznego. (10 min.)
10. Prowadzący dzieli uczestników na 3 mniejsze grupy (3-5 osób w zależności od liczby wszystkich uczestników).
Prowadzący prosi każdą z grup o przygotowanie oferty turystycznej z podkreśleniem elementów, które
zapewnią jej pełną dostępność dla określonego klienta ze specjalnymi potrzebami:
a. Ofertę dla klientów z niepełnosprawnością wzroku,
b. Ofertę dla klientów z niepełnosprawnością słuchu, mowy lub niepełnosprawnością intelektualną,
c. Ofertę dla klientów z niepełnosprawnością ruchową.
Przedstawiciel każdej z grup prezentuje ofertę pozostałym uczestnikom. Wszyscy uczestnicy
zachęcani są do dyskusji, komentowania I dzielenia się opiniami. Prowadzący w razie konieczności
uzupełnia lub zadaje dodatkowe pytania, jeśli w ofercie zabraknie jakiegoś istotnego elementu
dostępności. (30 minut)
Moduł 2
Dostosowanie usług turystycznych dla osób z niepełnosprawnością w odniesieniu do zakwaterowania i
obiektów turystycznych
Odbiorcy: Pracownicy i osoby zarządzające obiektami turystycznymi (muzea, ośrodki rekreacyjne, centra
rozrywki, itd.), miejscami zakwaterowania i inne
Moduł powinien obejmować wybrane ćwiczenia spośród poniższych propozycji. Ważne, by obejmował
przynajmniej jedno dotyczące każdego z głównych rodzajów niepełnosprawności.
1. Osoba niewidoma pojawia się w Państwa obiekcie. Porusza się z białą laską, bez przewodnika. Potrzebuje
pomocy w dojściu do recepcji lub stanowiska informacji, ponieważ w lobby stoi dużo Osób z bagażami. W jaki
sposób jej pomożecie?
Prowadzący zachęca kogoś z uczestników do zaprezentowania sposobu pomocy. Jeśli jest to prawidłowy
sposób, należy to podkreślić, a następnie rozwinąć instrukcję prawidłowego prowadzenia osoby niewidomej
– osoba niewidoma trzyma przewodnika za łokieć, idzie pół kroku za nim, przewodnik daje sygnał ruchem
łokcia o zwężeniu przejścia, informuje o zbliżających się schodach jednocześnie zwalniając lub nawet
zatrzymując się przed nimi na chwilę, właściwym sposobie przechodzenia przez Drzwi, wskazywania miejsca
siedzącego, itp. (ok. 10 min.)
2. Uczestnicy zachęcani są do podzielenia się na pary i jedna z osób odgrywa rolę osoby niewidomej. Uczestnicy
otrzymują białe laski oraz opaski na oczy. Dodatkowo warto, jeśli są dostępne, wykorzystać symulatory
różnych wad wzroku. Jeśli ktoś z uczestników nie chce nałożyć opaski, nie należy go przymuszać. Może pełnić
wyłącznie rolę przewodnika. Po przejściu wszystkich par przez przygotowaną wcześniej trasę (obejmującą
takie elementy jak: schody, przejście przez drzwi, zwężające się przejścia) następuje zmiana ról. W razie
braku osoby do pełnienia roli osoby niewidomej, może ją odegrać jeden z trenerów.
Po zakończeniu ćwiczenia uczestnicy dzielą się swoimi odczuciami - co było dla nich problemem, co
zwiększało lub zmniejszało ich poczucie bezpieczeństwa, itp. (ok. 15 min.)
3. W recepcji hotelu pojawia się klient z poważną wadą wzroku. Musi wypełnić formularz meldunkowy.
Prowadzący prosi ochotnika o zaproponowanie, w jaki sposób można pomóc temu klientowi. Zachęca
pozostałych uczestników do podzielenia się pomysłami. Następnie komentuje i wskazuje właściwe sposoby
(zawsze informowanie o podawanych lub stawianych przed osobą przedmiotach np. Formularzu, kluczach,
odczytywaniu pełnej treści dokumentu, sposobie pomocy w podpisywaniu dokumentu, itp.). (ok. 15 minut)
4. W hotelu pojawia się niewidomy klient i prosi o opisanie położenia różnych miejsc w hotelu. Prowadzący
dzieli uczestników na 3 grupy. Każda z grup otrzymuje zdjęcie przestrzeni hotelowej. Po krótkiej burzy
mózgów, reprezentant każdej z grup opisuje lokalizacje podstawowych obiektów na zdjęciu, tak, jakby opisał
to osobie niewidomej. Pozostali uczestnicy na podstawie tego opisu rysują rozmieszczenie opisywanych
obiektów w przestrzeni. Po zakończeniu opisu przez wszystkie grupy, oryginalne zdjęcia są wyświetlane I
uczestnicy mogą z nimi porównać swoje rysunki.
Prowadzący zachęca uczestników do podzielenia się spostrzeżeniami i pomysłami. Następnie prowadzący
wskazuje najważniejsze przykłady opisywania, które mogły być źle zrozumiane oraz podpowiada
najefektywniejsze metody opisywania przestrzeni (np. Metoda wskazówek zegara). (20 minut)
5. Trener wyłącza lub przykrywa ekran komputera i uruchamia program udźwiękowiający, następnie prosi
jednego z uczestników o wypełnienie formularza rejestracyjnego Online lub prosi o znalezienie określonej
informacji na stronie. Wskazane jest, by wykorzystać do tego celu serwis podmiotu reprezentowanego przez
uczestnika. Trener przekazuje ochotnikowi podstawowe instrukcje jak poruszać się po stronie zużyciem
wyłącznie klawiatury.
Po wykonaniu zadania prowadzący zachęca uczestnika do podzielenia się uwagami i obserwacjami na temat
korzystania z oprogramowania specjalistycznego oraz wyglądu strony internetowej, która została
wykorzystana do ćwiczenia. Prowadzący udziela informacji na temat tworzenia dostępnych serwisów
internetowych, właściwego formatu dokumentów elektronicznych oraz barier i możliwości osób
niewidomych i słabowidzących w zakresie korzystania z serwisów internetowych. Podkreśla przy tym rolę
dostępności e-usług turystycznych, z których bardzo chętnie korzystają osoby z niepełnosprawnością, gdyż
często łatwiej tej grupie osób skorzystać z możliwości online niż osobiście dotrzeć np. do biura turystycznego.
(ok. 10 min.)
6. Klientem muzeum/ centrum rekreacyjnego/ restauracji jest osoba niepełnosprawna intelektualnie. Ma
problemy ze zrozumieniem dość skomplikowanych tekstów. Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy i
każda z grup otrzymuje tekst z broszury/ ulotki/ menu, który ma tak przekształcić, aby był jak najłatwiejszy
do zrozumienia dla niepełnosprawnego intelektualnie klienta. Uczestnicy dostają 10 min. na wykonanie
zadania. Następnie każda z grup przedstawia wyniki swojej pracy pozostałym. Prowadzący zachęca
uczestników do komentarzy. Następnie wskazuje najciekawsze i najbardziej upraszczające pomysły i na
ewentualne błędne sposoby i podsuwa jeszcze inne rozwiązania, które można wykorzystać. (całość ok. 15
minut)
7. Do ośrodka rekreacyjnego przychodzi osoba niesłysząca. Chce wybrać najbardziej odpowiednią dla siebie
usługę. Prowadzący prosi chętnego uczestnika, który zajmie się obsługą klienta i postara się pomóc klientowi
dokonać wyboru usługi, przedstawi cennik, dostępne terminy oraz pomoże w zakupie. Do dyspozycji ma
m.in. kartki, długopis, ulotki, broszury, katalogi. Niesłyszącego klienta odgrywa jeden z prowadzących.
Pozostali uczestnicy mogą podpowiadać ochotnikowi sposoby porozumienia się. Prowadzący odnosi się do
podpowiedzi na koniec i podsumowuje wskazując różne możliwości zachowania w tej sytuacji i
przypominając zasady ułatwiające komunikację z osobą z dysfunkcją słuchu. (15 minut)
8. Prowadzący demonstruje działanie kilku dostępnych na rynku usług umożliwiających skorzystanie z pomocy
tłumacza języka migowego online. Warto w tym miejscu nauczyć uczestników kilku zwrotów w języku
migowym (bądź bezpośrednio przez prowadzącego, bądź z wykorzystaniem jednego z serwisów
internetowych oferujących słowniki i/lub tłumaczenie z i na język migowy) (ok 10 minut)
9. Prowadzący prezentuje uczestnikom dwa rodzaje wózków inwalidzkich (pasywny i aktywny). Jeśli nie ma
możliwości bezpośredniego zaprezentowania obu rodzajów, jeden typ wózka można przedstawić na zdjęciu.
Informujemy o różnicach. Prezentuje także, co należy zrobić, aby prawidłowo rozłożyć i złożyć wózek w razie
potrzeby. Podkreśla przy tej okazji różnorodność wózków i rozwiązań w nich zastosowanych oraz ogromne
znaczenie skonsultowania się najpierw z właścicielem wózka, jak należy prawidłowo chwytać i rozkładać
dany wózek. Prowadzący zachęca ochotnika do powtórzenia tych czynności. (10 min.)
10. Prowadzący prosi uczestników o wyobrażenie sobie hotelu, muzeum, czy innego obiektu turystycznego,
który jest niedostępny. Następnie kieruje pytanie do uczestników, w jaki sposób pomogłyby osobie na wózku
pokonać trzy stopnie, które prowadzą do obiektu. Zachęca uczestników do dzielenia się pomysłami.
Następnie komentuje różne propozycje pomocy i przedstawia właściwy i bezpieczny sposób udzielania takiej
pomocy. W przypadku osoby korzystającej z ręcznego wózka i konieczności pokonania więcej niż 1 stopnia,
należy poprosić trzecią osobę o pomoc. Osoba prowadząca wózek powinna być powyżej niego, a druga
osoba powinna asekurować osobę na wózku będąc poniżej wózka.
Prowadzący proponuje uczestnikom praktyczne przećwiczenie tej pomocy. Może zaproponować
uczestnikom odgrywanie osoby na wózku, ale nie powinien naciskać i jeśli nikt nie wyraża ochoty, jeden z
prowadzących może odgrywać tą rolę. Wskazane jest, by nie ćwiczyć z pustym wózkiem, żeby pokazać istotę
odpowiedniego operowania wózkiem z obciążeniem. (15 minut)
11. Prowadzący zachęca jednego z uczestników do zakupu biletu PKP wykorzystując stronę internetową. Od
komputera, z którego będzie korzystał uczestnik odłączamy myszkę albo, jeśli jest praworęczny prosimy, aby
myszkę obsługiwał lewą ręką.
Prosimy uczestnika o informację zwrotną, co mu utrudniał zrealizowanie zadania oraz komentarz grupy.
Prowadzący podkreśla ogromną rolę dostępności serwisów internetowych i dokumentów elektronicznych
oraz fakt, że osobom z niepełnosprawnością ruchu dużo łatwiej zamówić usługę, zakupić przez Internet, niż
dotrzeć osobiście do biura turystycznego. (10 min.)
12. Prowadzący zachęca ochotnika do zajęcia miejsca na wózku i spróbowania samodzielnego obsłużenia się
podczas przerwy kawowej lub podczas lunchu podawanego w formie bufetu. Uczestnik ma nie tylko nalać
sobie wybrany napój lub nałożyć sobie wybrane potrawy, ale także przemieścić się z nimi do miejsca
przeznaczonego na spożycie posiłku.
Prowadzący zachęca ochotnika do podzielenia sie wrażeniami i napotkanymi trudnościami. Wszyscy
uczestnicy zachęcani są do dyskusji i zaproponowania sposobów na pokonanie tych trudności. (ok. 10 minut)
Moduł 3:
Dostosowanie usług turystycznych dla osób z niepełnosprawnością w odniesieniu do innych usług
turystycznych
Odbiorcy: Pracownicy i osoby zarządzające usługami transportowymi, przewodników itp.
Moduł powinien obejmować wybrane ćwiczenia spośród poniższych propozycji. Ważne, by obejmował
przynajmniej jedno dotyczące każdego z głównych rodzajów niepełnosprawności.
1. Osoba niewidoma pojawia się w Państwa biurze. Porusza się z białą laską, bez przewodnika. Potrzebuje
pomocy w dojściu do stanowiska informacji lub zakupu biletów. W jaki sposób jej pomożecie?
Prowadzący zachęca kogoś z uczestników do zaprezentowania sposobu pomocy. Jeśli jest to prawidłowy
sposób, należy to podkreślić, a następnie rozwinąć instrukcję prawidłowego prowadzenia osoby niewidomej
– osoba niewidoma trzyma przewodnika za łokieć, idzie pół kroku za nim, przewodnik daje sygnał ruchem
łokcia o zwężeniu przejścia, informuje o zbliżających się schodach jednocześnie zwalniając lub nawet
zatrzymując się przed nimi na chwilę, właściwym sposobie przechodzenia przez drzwi, wskazywania miejsca
siedzącego, itp. (ok. 10 min.)
2. Uczestnicy zachęcani są do podzielenia się na pary i jedna z osób odgrywa rolę osoby niewidomej. Uczestnicy
otrzymują białe laski oraz opaski na oczy. Dodatkowo warto, jeśli są dostępne, wykorzystać symulatory
różnych wad wzroku. Jeśli ktoś z uczestników nie chce nałożyć opaski, nie należy go przymuszać. Może pełnić
wyłącznie rolę przewodnika. Po przejściu wszystkich par przez przygotowaną wcześniej trasę (obejmującą
takie elementy jak: schody, przejście przez drzwi, zwężające się przejścia) następuje zmiana ról. W razie
braku osoby do pełnienia roli osoby niewidomej, może ją odegrać jeden z trenerów.
Po zakończeniu ćwiczenia uczestnicy dzielą się swoimi odczuciami - co było dla nich problemem, co
zwiększało lub zmniejszało ich poczucie bezpieczeństwa, itp. (ok. 15 min.)
3. Osoba z poważną wadą wzroku jest państwa klientem. Musi zapoznać się z umową na usługę i ją podpisać.
Prowadzący prosi ochotnika o zaproponowanie, w jaki sposób można pomóc temu klientowi. Zachęca
pozostałych uczestników do podzielenia się pomysłami. Następnie komentuje i wskazuje właściwe sposoby
(zawsze informowanie o podawanych lub stawianych przed osobą przedmiotach np. formularzu,
odczytywaniu pełnej treści dokumentu, sposobie pomocy w podpisywaniu dokumentu, itp.). (ok. 15 minut)
4. Niewidomy klient prosi o opisanie położenia miejsca odjazdu autokaru lub busa. Prowadzący dzieli
uczestników na 3 grupy. Każda z grup otrzymuje zdjęcie jakiejś lokalizacji stanowiska odjazdu. Po krótkiej
burzy mózgów, reprezentant każdej z grup opisuje lokalizacje podstawowych obiektów na zdjęciu, tak, jakby
opisał to osobie niewidomej. Pozostali uczestnicy na podstawie tego opisu rysują rozmieszczenie
opisywanych obiektów w przestrzeni. Po zakończeniu opisu przez wszystkie grupy, oryginalne zdjęcia są
wyświetlane i uczestnicy mogą z nimi porównać swoje rysunki.
Prowadzący zachęca uczestników do podzielenia się spostrzeżeniami i pomysłami. Następnie prowadzący
wskazuje najważniejsze przykłady opisywania, które mogły być źle zrozumiane oraz podpowiada
najefektywniejsze metody opisywania przestrzeni (np. Metoda wskazówek zegara). (20 minut)
5. Trener wyłącza lub przykrywa ekran komputera i uruchamia program udźwiękowiający, następnie prosi
jednego z uczestników o wypełnienie formularza rezerwacji online lub prosi o znalezienie określonej
informacji na stronie. Wskazane jest, by wykorzystać do tego celu serwis podmiotu reprezentowanego przez
uczestnika. Trener przekazuje ochotnikowi podstawowe instrukcje jak poruszać się po stronie zużyciem
wyłącznie klawiatury.
Po wykonaniu zadania prowadzący zachęca uczestnika do podzielenia się uwagami i obserwacjami na temat
korzystania z oprogramowania specjalistycznego oraz wyglądu strony internetowej, która została
wykorzystana do ćwiczenia. Prowadzący udziela informacji na temat tworzenia dostępnych serwisów
internetowych, właściwego formatu dokumentów elektronicznych oraz barier i możliwości osób
niewidomych i słabowidzących w zakresie korzystania z serwisów internetowych. Podkreśla przy tym rolę
dostępności e-usług turystycznych, z których bardzo chętnie korzystają osoby z niepełnosprawnością, gdyż
często łatwiej tej grupie osób skorzystać z możliwości online niż osobiście dotrzeć np. do biura turystycznego.
(ok. 10 min.)
6. Prowadzący przedstawia uczestnikom treść artykułu opisującego sytuację, gdy grupa osób z
niepełnosprawnością nie została zabrana na pokład samolotu. Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy
– jedna ma przedstawiać argumenty, dlaczego to postępowanie było właściwe, a druga argumenty, dlaczego
było niewłaściwe.
Prowadzący moderuje i stymuluje dyskusję. Następnie komentuje i podsumowuje dyskusję, uwzględniając
kwestie prawa osób z niepełnosprawnością do swobodnego przemieszczania się oraz kwestie
bezpieczeństwa. (10 min.)
7. Klientem Państwa usługi jest osoba niepełnosprawna intelektualnie. Ma problemy ze zrozumieniem dość
skomplikowanych tekstów. Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy i każda z grup otrzymuje tekst z
broszury/ ulotki/ regulaminu, który ma tak przekształcić, aby był jak najłatwiejszy do zrozumienia dla
niepełnosprawnego intelektualnie klienta. Uczestnicy dostają 10 min. na wykonanie zadania. Następnie
każda z grup przedstawia wyniki swojej pracy pozostałym. Prowadzący zachęca uczestników do komentarzy.
Następnie wskazuje najciekawsze i najbardziej upraszczające pomysły i na ewentualne błędne sposoby i
podsuwa jeszcze inne rozwiązania, które można wykorzystać. (całość ok. 15 minut)
8. Do stanowiska informacji przychodzi osoba niesłysząca. Chce wybrać najbardziej odpowiednie połączenie.
Prowadzący prosi chętnego uczestnika, który zajmie się obsługą klienta i postara się pomóc klientowi
dokonać właściwego wyboru, przedstawi cennik, dostępne rozkłady oraz pomoże w zakupie. Do dyspozycji
ma m.in. kartki, długopis, ulotki, broszury, katalogi. Niesłyszącego klienta odgrywa jeden z prowadzących.
Pozostali uczestnicy mogą podpowiadać ochotnikowi sposoby porozumienia się. Prowadzący odnosi się do
podpowiedzi na koniec i podsumowuje wskazując różne możliwości zachowania w tej sytuacji i
przypominając zasady ułatwiające komunikację z osobą z dysfunkcją słuchu. (15 minut)
9. Prowadzący demonstruje działanie kilku dostępnych na rynku usług umożliwiających skorzystanie z pomocy
tłumacza języka migowego online. Warto w tym miejscu nauczyć uczestników kilku zwrotów w języku
migowym (bądź bezpośrednio przez prowadzącego, bądź z wykorzystaniem jednego z serwisów
internetowych oferujących słowniki i/lub tłumaczenie z i na język migowy) (ok 10 minut)
10. Prowadzący prezentuje uczestnikom dwa rodzaje wózków inwalidzkich (pasywny i aktywny). Jeśli nie ma
możliwości bezpośredniego zaprezentowania obu rodzajów, jeden typ wózka można przedstawić na zdjęciu.
Informujemy o różnicach. Prezentuje także, co należy zrobić, aby prawidłowo rozłożyć i złożyć wózek w razie
potrzeby. Podkreśla przy tej okazji różnorodność wózków i rozwiązań w nich zastosowanych oraz ogromne
znaczenie skonsultowania się najpierw z właścicielem wózka, jak należy prawidłowo chwytać i rozkładać
dany wózek. Prowadzący zachęca ochotnika do powtórzenia tych czynności. (10 min.)
11. Prowadzący prosi uczestników o wyobrażenie sobie takiej lokalizacji odjazdu autokaru, która jest
niedostępna architektonicznie. Następnie kieruje pytanie do uczestników, w jaki sposób pomogłyby osobie
na wózku pokonać trzy stopnie, które trzeba pokonać, żeby się tam dostać. Zachęca uczestników do dzielenia
się pomysłami. Następnie komentuje różne propozycje pomocy i przedstawia właściwy i bezpieczny sposób
udzielania takiej pomocy. W przypadku osoby korzystającej z ręcznego wózka i konieczności pokonania
więcej niż 1 stopnia, należy poprosić trzecią osobę o pomoc. Osoba prowadząca wózek powinna być powyżej
niego, a druga osoba powinna asekurować osobę na wózku będąc poniżej wózka.
Prowadzący proponuje uczestnikom praktyczne przećwiczenie tej pomocy. Może zaproponować
uczestnikom odgrywanie osoby na wózku, ale nie powinien naciskać i jeśli nikt nie wyraża ochoty, jeden z
prowadzących może odgrywać tą rolę. Wskazane jest, by nie ćwiczyć z pustym wózkiem, żeby pokazać istotę
odpowiedniego operowania wózkiem z obciążeniem. (15 minut)
12. Prowadzący zachęca jednego z uczestników do zakupu biletu PKP wykorzystując stronę internetową. Od
komputera, z którego będzie korzystał uczestnik odłączamy myszkę albo, jeśli jest praworęczny prosimy, aby
myszkę obsługiwał lewą ręką.
Prosimy uczestnika o informację zwrotną, co mu utrudniał zrealizowanie zadania oraz komentarz grupy.
Prowadzący podkreśla ogromną rolę dostępności serwisów internetowych i dokumentów elektronicznych
oraz fakt, że osobom z niepełnosprawnością ruchu dużo łatwiej zamówić usługę, zakupić przez Internet, niż
dotrzeć osobiście do biura turystycznego. (10 min.)