Strategia Rozwoju Powiatu Tatrzańskiego 2007-2013
Transkrypt
Strategia Rozwoju Powiatu Tatrzańskiego 2007-2013
UCHWAŁA IX/79/07 Rady Powiatu Tatrzańskiego z dnia 31 sierpnia 2007 r. w sprawie : przyjęcia Strategii Rozwoju Powiatu Tatrzańskiego. Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 21w związku z art. 12 pkt 11 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym ( tekst jednolity Dz. U. z 2001 Nr 142 poz.1592 z póź. zm.) RADA POWIATU TATRZAŃSKIEGO uchwala, co następuje: §1 Przyjmuje się Strategię Rozwoju Powiatu Tatrzańskiego w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. §2 Traci moc Uchwała Rady Powiatu Tatrzańskiego z dnia 6 grudnia 1999 r. Nr XI/64/99 w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Powiatu Tatrzańskiego. §3 Wykonanie uchwały zleca się Zarządowi Powiatu. §4 Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń Starostwa Powiatowego w Zakopanem oraz na tablicach ogłoszeń Urzędów Gmin wchodzących w skład Powiatu. Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IX/79/07 Rady Powiatu Tatrzańskiego z dnia 31 sierpnia 2007 r. Strategia Rozwoju SpołecznoGospodarczego Powiatu Tatrzańskiego 2007-2013 1 SPIS TREŚCI: A. Wstęp - cele, źródła i zakres dokumentu ......................................................... 3 B. Sytuacja wyjściowa ......................................................................................... 5 Powiat tatrzański – podstawowe informacje ...................................................................... 6 Analiza SWOT powiatu .................................................................................................. 11 C. Strategia Rozwoju Powiatu na lata 2007-2013 ............................................. 15 Wizja i strategia rozwoju społeczno-gospodarczego w poszczególnych obszarach............... 16 Zadania strategiczne ..................................................................................................... 24 Zadania strategiczne dla CELU I: TURYSTYKA I SPORT MOTOREM ROZWOJU PODHALA .... 25 Zadania strategiczne dla CELU II - WYSOKA JAKOŚĆ EDUKACJI I KULTURY ...................... 33 Zadania strategiczne dla CELU III: RZECZYWISTA POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA ............... 45 Zadania strategiczne dla CELU IV: SPRAWNA OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA . 49 Zadania strategiczne dla CELU V: DOSTĘPNOŚĆ POWIATU I SPRAWNA, ŁATWA I RÓśNORODNA KOMUNIKACJA ...................................................................................... 56 Zadania strategiczne dla CELU VI: WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY I INTEGRACJI ............... 60 Finansowanie Strategii ................................................................................................. 64 D. Śledzenie postępów i ocena strategii ............................................................. 65 Monitorowanie postępów w realizacji ............................................................................. 66 Ocena Strategii ............................................................................................................ 67 Procedura dalszych prac ............................................................................................... 68 Spis Tabel.................................................................................................................... 69 2 A. WSTĘP - CELE, ŹRÓDŁA I ZAKRES DOKUMENTU 1.- Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Tatrzańskiego z elementami programu działania na najbliŜsze lata jest podstawowym dokumentem programowym ukierunkowującym politykę Powiatu w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego w wyznaczonym horyzoncie czasu i tworzącym ramy dla pro-rozwojowych programów i projektów realizacyjnych. Zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju „politykę rozwoju prowadzi się na podstawie strategii rozwoju” i dotyczy to zarówno strategii krajowych, jak i strategii rozwoju lokalnego, w tym strategii rozwoju powiatów. Celem opracowania niniejszej Strategii jest: - zaktualizowanie ustaleń strategicznych sformułowanych w poprzednich latach i w istniejących dokumentach, - doprecyzowanie wskazanych wówczas kierunków działania Powiatu w perspektywie najbliŜszych lat; - dostosowanie strategii i kierunków rozwoju Powiatu do zmieniających się warunków Ŝycia oraz społecznych potrzeb i oczekiwań w tym zakresie, a takŜe wyzwań otoczenia. 2.- W przypadku kaŜdej aktualizacji strategii czy programu rozwoju społeczno-gospodarczego punktem wyjścia jest udzielenie odpowiedzi na co najmniej dwa pytania: > Po pierwsze: czy – a jeśli tak to na ile – dotychczasowe załoŜenia strategiczne określone w pierwotnej strategii czy programie rozwoju są nadal aktualne, innymi słowy czy są adekwatne do obecnej, nieco odmiennej, sytuacji powiatu oraz odmiennego kontekstu otoczenia? Inaczej mówiąc – na ile dotychczasowe kierunki działania faktycznie odpowiadają na najwaŜniejsze problemy i bariery rozwoju lokalnej społeczności „tu i teraz” oraz na najwaŜniejsze obecnie potrzeby jej członków (mieszkańców, przedsiębiorców)? > Po drugie: jakie są obecne aspiracje lokalnej społeczności, jej szeregowych członków, jej liderów? Na ile pozostaje niezmienna – lub teŜ zmieniła się – wizja przyszłości powiatu? Niniejszy dokument jest generalną odpowiedzią na powyŜsze pytania wypracowaną w trakcie warsztatów lokalnych, wspartą ogólną diagnozą stanu powiatu. 3.- Podstawowy kształt Strategii wypracowany i uzgodniony został w trakcie cyklu spotkań, w tym dwóch warsztatów planowania strategicznego, które odbyły się w ostatnim kwartale 2006 roku w Zakopanem oraz dzięki wkładowi merytorycznemu wypracowanemu w trybie indywidualnym przez przedstawicieli właściwych komórek organizacyjnych Starostwa i jednostek Powiatu. W warsztatach strategicznych uczestniczyli zarówno przedstawiciele Powiatu, jak i Gmin połoŜonych w granicach powiatu, a takŜe liderzy innych środowisk lokalnych – przedsiębiorców, waŜnych instytucji edukacji i kultury, organizacji pozarządowych. Wstępem do prac warsztatowych było badanie ankietowe opinii gmin z terenu powiatu, w ramach którego zebrane zostały informacje nt. najwaŜniejszych deklarowanych problemów społecznych, odczuwanych barier rozwoju i potrzeb społeczności gmin w kontekście rozwoju całego obszaru powiatu. Wyniki zostały wykorzystane w trakcie warsztatów. Proces planowania Strategii był moderowany i wspierany przez zewnętrznych konsultantów głównie w zakresie metodologii i procedury prac, diagnozy stanu powiatu, moderowania warsztatów strategicznych, propozycji mierników osiągnięć strategii oraz opracowania i syntezy wyników prac. 3 4.- Zakres prezentowanej Strategii obejmuje wiodące z punktu widzenia rozwoju lokalnego obszary aktywności władz lokalnych i skupia się przede wszystkim na priorytetach. Zgodnie z zamierzeniami inicjatorów aktualizacji dokument Strategii nie obejmuje więc wszystkich zadań realizowanych przez Powiat, lecz przeciwnie – dokonuje się w nim wyboru i koncentruje się na zagadnieniach najwaŜniejszych dla rozwoju społeczno-gospodarczego i jakości Ŝycia wspólnoty powiatowej. Wskazane w dokumencie priorytetowe zadania nie obejmują w przewaŜającej większości działań bieŜących i o charakterze obsługowym, które to działania jednostki powiatu są obowiązane prowadzić w kaŜdym razie. Są one uwzględniane jedynie w tym przypadku, gdy uznano ich wyjątkowe i bezpośrednie znaczenie dla tworzenia korzystnych warunków lokalnego rozwoju, dla realizacji celów strategii Powiatu. 5.- Istotą Strategii jest więc wyznaczenie głównych, najwaŜniejszych kierunków działań średnio i długookresowych i takie opisanie sposobu ich realizacji, które pozwoli na wykorzystanie dokumentu Strategii do wspomagania zarządzania Powiatem. Poza wskazaniem głównych obszarów i kierunków działania Strategia ustala równieŜ w jaki sposób śledzone będą postępy w jej realizacji i jaki będzie mechanizm ich oceny. 6.- Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Tatrzańskiego jest głównym długoterminowym dokumentem programowym przygotowywanym przez władze samorządowe i ma charakter organizujący pozostałe prace programowe. Kolejnym krokiem powinno być zintegrowanie ze Strategią istniejących programów i planów dziedzinowych, a takŜe przygotowanie na tej podstawie zaktualizowanych szczegółowych planów realizacyjnych rozwoju w poszczególnych obszarach strategicznych. Osią tych planów będą priorytety ujęte w Strategii, uzupełnione o plan realizacji pozostałych waŜnych zadań w danej dziedzinie. 7. - Ustalenia zawarte w dokumencie Strategii będą wykorzystywane corocznie jako podstawowe wytyczne programowe przy formułowaniu projektu budŜetu Powiatu oraz przy formułowaniu strategii postępowania w zakresie pozyskiwania przez Powiat zewnętrznych środków pomocowych, szczególnie ze źródeł UE. 8. - Ustalenia zawarte w dokumencie Strategii będą równieŜ wykorzystywane jako wskazówki do współpracy Powiatu z partnerami samorządowymi i społecznymi i – w konsekwencji podejmowania wspólnych przedsięwzięć słuŜących zaspokojeniu potrzeb społeczności powiatu. 4 B. SYTUACJA WYJŚCIOWA Punktem wyjścia do kształtowania strategii rozwoju lokalnego jest moŜliwie aktualne rozpoznanie stanu obecnego – nie tylko pod względem podstawowej charakterystyki obszaru powiatu i jego administracji, z którą mieszkańcy mają do czynienia na co dzień, lecz takŜe pod względem zidentyfikowania tendencji zmian oraz pozycji danego obszaru na tle innych wspólnot lokalnych oraz w otoczeniu innych powiatów i województwa, na którego terenie jest połoŜony. Wychodząc od rozpoznania tego obrazu i porównując go z jednej strony z aspiracjami mieszkańców i lokalnych liderów, zaś z drugiej strony z moŜliwie zobiektywizowanymi wskaźnikami określającymi pozycję powiatu, określić moŜna cechy i okoliczności, na których moŜe on budować swoją atrakcyjność jako miejsce zamieszkania oraz prowadzenia działalności gospodarczej i społecznej (inwestowania), a w konsekwencji moŜna określić dziedziny i obszary, w których prorozwojowa aktywność władz powiatowych powinna się koncentrować. 5 Powiat tatrzański – podstawowe informacje Powiat tatrzański połoŜony jest w południowej części Małopolski. Jest powiatem niewielkim obszarowo - zajmuje obszar górski o pow. 472 km2, z czego ok. 55% to powierzchnia obszarów prawnie chronionych. Powiat ma specyficzne połoŜenie w kraju i w samej Małopolsce - od strony północnej sąsiaduje z powiatem nowotarskim, natomiast wschodnie, południowe i zachodnie jego granice stanowi granica państwa. W skład powiatu wchodzą następujące gminy: Zakopane – gmina miejska i jednocześnie siedziba starostwa, Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Kościelisko i Poronin (gminy wiejskie). Ludność powiatu liczy ponad 65,3 tys. Prawie 57% ludności zamieszkuje tereny wiejskie, ponad 28 tys. osób mieszka w jedynym mieście na terenie powiatu – Zakopanem. Ludność zamieszkała w powiecie stanowi ok.2% ludności Małopolski i podobnie, jak w przypadku powierzchni jest to trzy razy mniej w porównaniu z pokrewnymi powiatami – nowosądeckim i nowotarskim. Na tle najbliŜszego otoczenia pozycja powiatu w syntetycznym ujęciu przedstawia się następująco (w porównaniach zostały uwzględnione dwa powiaty połoŜone w górskiej części województwa: nowosądecki i nowotarski, oraz Województwo Małopolskie): - powiat jest jednym z najmniejszych w województwie, zajmuje 3,11% powierzchni województwa małopolskiego1, jest ponad trzykrotnie mniejszy od powiatów nowotarskiego i nowosądeckiego, co w połączeniu ze znacznym obszarem chronionym oraz naturalną granicą fizyczną Tatr na południu w sposób oczywisty ogranicza i moŜliwości samodzielnego rozwoju i intensywnego zagospodarowania przestrzeni; - pozycja pod względem ludności w wieku produkcyjnym2 - a więc w wieku zdolności do pracy, co jest waŜnym czynnikiem potencjału ekonomicznego obszaru - jest nieznacznie słabsza od średnich dla województwa: ludność w tej grupie w powiecie tatrzańskim stanowi 60,8% ogółu ludności w powiecie (w województwie: 62,7%) i 2% ludności w wieku produkcyjnym całego województwa. Prawie identyczny wskaźnik dla tej grupy jest w powiecie nowotarskim (60,5%); - pod względem liczby podmiotów gospodarki narodowej powiat tatrzański zajmuje 13-tą pozycję wśród powiatów Małopolski, natomiast pod względem wskaźnika przedsiębiorczości tzn. liczby podmiotów na 1000 mieszkańców zajmuje drugą pozycję tuŜ za metropolitalnym Krakowem (125 podmiotów/1000 mieszkańców, Kraków – 137). Znakomicie wypada w porównaniu z powiatem nowotarskim (65) i nowosądeckim (49) oraz średnią dla całego województwa (88); - wg danych statystyki publicznej na teren powiatu przypada ok. 1,5% ogółu pracujących3 w Małopolsce - ponad 13 tys. osób; z tej liczby 28% pracuje w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie, ok. 7% w przemyśle i budownictwie i aŜ 65% w usługach rynkowych i nierynkowych; jest to struktura znacząco odbiegająca od obrazu występującego w porównywanych pokrewnych powiatach: w nowosądeckim i nowotarskim wskaźniki są bardzo zbliŜone do siebie – w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie pracuje ok. 45% osób, a w usługach łącznie – ok. 40%; jako bardzo korzystny wskaźnik w powiecie tatrzańskim, zwraca uwagę wysoki udział usług (w tym rynkowych – 40%), które w nowoczesnej gospodarce są perspektywicznym i stosunkowo trwałym źródłem miejsc pracy; 1 te i następne dane – jeśli nie wskazano inaczej - za: Województwo Małopolskie 2006. Podregiony, powiaty, gminy. Urząd Statystyczny w Krakowie. Kraków 2006; 2 dla męŜczyzn przyjmuje się umownie wiek 18-64 lata, dla kobiet 18-59 lat; 3 osoby pracujące na terenie powiatu bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób, z uwzględnieniem pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie; 6 - pod względem głównych źródeł utrzymania ludności powiat tatrzański korzystnie wyróŜnia się na tle województwa: dla 64,6% ludności w 2002 roku4 głównym źródłem utrzymania była praca (łącznie z dochodami z najmu, w porównaniu do 61,8% średnio dla województwa); dla 53% ludności w powiecie źródłem dochodu jest praca poza rolnictwem (w województwie – 55%); - duŜym zaskoczeniem jest aktualnie notowany niski przyrost naturalny w powiecie kształtujący się na poziomie 0,2/1000 (!) ludności (w por. do 1,1/1000 średnio dla całej Małopolski i 5,6/1000 dla powiatu nowosądeckiego); - pod względem wykształcenia na tle województwa powiat tatrzański wypada przeciętnie, natomiast znacznie lepiej w porównaniu z pokrewnymi powiatami: osoby z wyŜszym wykształceniem stanowią w powiecie 8% (w Małopolsce 10%, a w powiecie nowosądeckim 4,6%) podstawowe wykształcenie ma w powiecie tatrzańskim 36,4% ludności (podczas gdy w Małopolsce grupa tak słabo wykształconych osób liczy 29%, a dla powiatu nowotarskiego – 41,4%) gorzej sytuacja przedstawia się na wsiach: w powiecie tatrzańskim aŜ 46,7% osób ma tylko podstawowe wykształcenie, wskaźnik jest jeszcze bardziej niekorzystny, gdy dodamy niemałą grupę z niepełnym wykształceniem podstawowym i bez wykształcenia (razem stanowią ok.53%). - wg stanu na koniec 2005 r. w powiecie tatrzańskim było zatrudnionych podstawowo5 w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej oraz gabinetach prywatnych 148 lekarzy i 356 pielęgniarek; wynika z tego, iŜ na jednego lekarza przypadało w powiecie 442 osoby, a na jedną pielęgniarkę 184 osoby; dla województwa wskaźniki te wynoszą odpowiednio 481 i 219; dla powiatu nowotarskiego – 600 i 198; z obu porównań wynika, Ŝe wskaźniki dla powiatu tatrzańskiego są stosunkowo korzystne; - w 2005 r. w powiecie tatrzańskim udzielono świadczenia społeczne na kwotę 3.303 600 zł, na jednego mieszkańca wypadło zatem 50,72 zł; wskaźnik ten dla województwa wynosi 56, 85 zł, dla powiatu nowotarskiego – 40, 11 zł, dla nowosądeckiego – 61,07 zł; - powiatowy wskaźnik przestępstw stwierdzonych na 1 tys. ludności na poziomie 45 jest znacznie wyŜszy od średniej dla województwa (35) i dwukrotnie wyŜszy od wskaźnika dla powiatu sąsiedzkiego – nowotarskiego (17,8); przyczyną moŜe być tutaj stale zwiększająca się liczba turystów na tym terenie, podczas, gdy etaty policyjne zaleŜne są od liczby stałych mieszkańców; wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych na miejscu na poziomie 58,5% jest wyŜszy od średniej dla województwa (53,7%); - przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2005 r. w powiecie tatrzańskim naleŜało do najniŜszych w województwie i wynosiło 1594,17 zł (średnio w Małopolsce: 2153,01 zł, w powiecie nowosądeckim 1706,81 zł, w nowotarskim 1436,02 zł);6 - pod względem nakładów inwestycyjnych powiat zajmuje jedno z ostatnich miejsc w województwie (1,29%) na teren powiatu przypada zaledwie 1,29% nakładów inwestycyjnych ponoszonych w Małopolsce; na dalszych pozycjach są tylko powiaty: dąbrowski (1,1%) i proszowicki (0,6%); - gminy połoŜone na terenie powiatu bardzo słabo lokują się pod względem zewnętrznej atrakcyjności inwestycyjnej – Zakopane klasyfikowane jest jako siedemnaste pod tym 4 5 6 wg danych Narodowego Spisu Powszechnego 2002 zatrudniony, dla którego jednostka sprawozdawcza jest głównym miejscem pracy dane Urzędu Statystycznego w Krakowie 7 względem w Małopolsce wśród wszystkich 19 miast powiatowych (poziom 36,2 pkt w ocenie syntetycznej w skali do 100 pkt, wobec maksymalnie 92,5 dla Krakowa i np. 48,1 dla Nowego Targu, czy 55,6 pkt dla Nowego Sącza), pozostałe gminy z terenu powiatu klasyfikowane są w ostatniej, najsłabszej grupie (poniŜej 25 pkt); - stosunkowo słabo obszar powiatu wypada pod względem wykorzystania środków z funduszy strukturalnych UE – w latach 2004-2006 na teren powiatu podmioty publiczne pozyskały nieco ponad 8 mln zł z programu ZPORR (17-e miejsce w Małopolsce, ok. 1,2% alokacji programu w Małopolsce), - na powiat przypada ponad 5% powierzchni wszystkich obszarów prawnie chronionych w województwie - 47,162 tys. ha w roku 2005; - bogactwem powiatu są lasy – wskaźnik lesistości naleŜy do najwyŜszych w województwie (wynosi 45,5%), wyŜszy ma tylko powiat suski (48,3%); dla powiatu nowosądeckiego wskaźnik ten wynosi 43,4%, dla nowotarskiego 37%. W 2005 roku dochody Powiatu ogółem wyniosły niespełna 37 mln złotych , w tym około 26% (ok.9,5 mln zł) stanowiły dochody własne; w tym samym roku wydatki ogółem budŜetu były zrównowaŜone z dochodami (wykonanie na poziomie prawie 99,9%), a wydatki inwestycyjne wyniosły zaledwie 1,75 mln zł co stanowiło ok. 4,8% wydatków ogółem budŜetu Powiatu. Pod względem ruchu budowlanego od 2004 roku notuje się wyraźny wzrost - liczba wydanych pozwoleń na budowę w powiecie w latach 2002 – 2005 przedstawia się następująco: 2002 – 414, 2003 – 402, 2004 – 452, 2005 – 460. Na terenie powiatu jest ponad 5700 gospodarstw rolnych, średnia wielkość gospodarstwa wynosi 1,94 ha; zarejestrowanych jest 12 gospodarstw ekologicznych; uŜytki rolne stanowią 17693 ha, lasy – 24856 ha, a nieuŜytki – 4584 ha. Stopa rejestrowanego bezrobocia w powiecie na przestrzeni ostatnich lat jest nieznacznie niŜsza niŜ średnia dla całego województwa i utrzymuje się na poziomie ok. 13%; - niekorzystna jest struktura bezrobocia - największą grupę bezrobotnych stanowią: ze względu na wiek - osoby w grupie wiekowej: 25-34 lata (25%), z uwagi na wykształcenie – z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym (35,7%) oraz z zasadniczym zawodowym (32,8%), ze względu na staŜ pracy – grupa bez staŜu (23,8%), z uwagi na czas pozostawania bez pracy – powyŜej 24 miesięcy (35,2%). Co roku na poziomie ponadgimnazjalnym powiatowe szkoły opuszcza niemal tysiąc absolwentów: w roku szkolnym 2004/2005 było to 941 osób, 2005/2006 – 885 osób. Szkoły ponadgimnazjalne prowadzone przez Powiat Tatrzański wg stanu na wrzesień 2006 r. to: 1) Zespół Szkół Ogólnokształcących w Zakopanem w tym: Liceum Ogólnokształcące, Gimnazjum; 2) Zespół Szkół Hotelarsko-Turystycznych im. Władysława Zamoyskiego w Zakopanem, w tym: Technikum Hotelarskie, Technikum Gastronomiczne, Technikum Ekonomiczne, Technikum Handlowe, Liceum Profilowane, Internat; 3) Zespół szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza w Zakopanem, w tym: Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego, Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego, Internat; 4) Zespół Szkół Budowlanych im. Władysława Matlakowskiego w Zakopanem w tym: Technikum Budowlane, Technikum Urządzeń Sanitarnych, Technikum Architektury 8 Krajobrazu, Liceum Profilowane, Technikum Budowlane; Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Uzupełniające 5) Zespół Szkół Zawodowych Nr 2 im. Heleny Modrzejewskiej w Zakopanem, w tym: Liceum Profilowane, Szkoła Policealna; 6) Zespół Szkół Zawodowych nr 1 im. Aleksandra Dziedzica w Zakopanem w tym: Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Zasadnicza Szkoła Specjalna, Uzupełniające Technikum Gastronomiczne dla Dorosłych; 7) Gimnazjum Specjalne w Zakopanem. W szkołach tych zatrudnionych jest 322 nauczycieli (pełno i niepełnozatrudnionych, 2006). Powiat Tatrzański prowadzi równieŜ placówki oświatowe: Poradnię PsychologicznoPedagogiczną w Zakopanem, Tatrzańskie Centrum Kultury i Sportu „Jutrzenka” w Zakopanem, Dom Wczasów Dziecięcych „Pałac Tatrzański” w Kościelisku, Szkolne Sezonowe Schronisko MłodzieŜowe w Brzegach. Dotuje takŜe szkoły i placówki niepubliczne – wg stanu w 2006 roku: Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy w Zakopanem oraz 10 szkół niepublicznych dla dorosłych i dla dzieci. Na terenie powiatu działają organizacje pozarządowe o róŜnym profilu, najwięcej stowarzyszeń moŜna zidentyfikować w obszarze kultury fizycznej – zarejestrowanych jest 36, ponadto działają 34 Uczniowskie Kluby Sportowe; zarejestrowanych jest teŜ 18 stowarzyszeń kulturalnych oraz 55 róŜnych innych stowarzyszeń działających między innymi w sferze społecznej; z grupy wszystkich wymienionych 13 organizacji posiada status poŜytku publicznego. Są to: Klub Sportowy Sekcja Narciarska Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Zakopane, Towarzystwo Gimnastyczne „SOKÓŁ” w Zakopanem, Zakopane, Stowarzyszenie – Skoki Narciarskie „START KROKIEW ZAKOPANE”, Zakopane, Towarzystwo Edukacji Artystycznej, Zakopane, Towarzystwo Muzyczne im. Karola Szymanowskiego, Zakopane Tatrzańskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom UzaleŜnionym i ich Rodzinom „RODZINA”, Zakopane, Towarzystwo Sportowe „WISŁA” w Zakopanem – Zakopane, Uczniowski Klub Sportowy przy Zespole Szkół Mistrzostwa Sportowego w Zakopanem, Zakopane, Podhalańskie Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych - Hospicjum Jezusa Miłosiernego, Zakopane, Fundusz Pomocy Dzieciom i MłodzieŜy im. Matki BoŜej z La Salette, Zakopane, Związek Podhalan – Oddział Kościelisko, Chotarz - Kościelisko, Katolickie Stowarzyszenie Krzewienia Kultury Regionalnej, Biały Dunajec, Uczniowski Klub Sportowy „REGLE”, Szeligówka - Kościelisko. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa teren powiatu jest waŜną częścią tzw. obszaru aktywizacji i promocji produktu turystycznego Małopolski Południowej, który obejmuje tereny o najwyŜszych walorach przyrodniczych i krajobrazowo-kulturowych, stwarzające jedne z największych w skali województwa i kraju moŜliwości rozwoju „przemysłu turystycznego” na szeroką skalę. Zgodnie z zapisami planu zakłada się z jednej strony, Ŝe rozwój na tych obszarach będzie aktywizował coraz większe zasoby siły roboczej odchodzące z sektora rolniczego, co będzie miało korzystny wpływ na procesy społeczne (równowaŜenie rynku pracy, zmniejszanie dysproporcji ekonomicznych wśród mieszkańców). Z drugiej strony będzie on miał miejsce w kreślonych ramami ochrony prawnej środowiska przyrodniczego i kulturowego uwarunkowaniach. Na terenie powiatu tatrzańskiego wg stanu na koniec 2005 r. znajdowało się 151 obiektów zakwaterowania z 11.320 miejscami noclegowymi (z tego 94% - całoroczne); pod tym względem powiat zajmuje drugie miejsce w Małopolsce – po pobliskim powiecie 9 nowosądeckim (173 obiekty noclegowe), a przed sąsiednim powiatem nowotarskim (130 obiektów); obiekty i miejsca noclegowe zarejestrowane na terenie powiatu tatrzańskiego stanowią 18% wszystkich obiektów i miejsc zarejestrowanych w Małopolsce; W 2005 roku z rejestrowanych miejsc noclegowych skorzystało blisko 450 tys. turystów (w tym blisko 77 tys. turystów zagranicznych); zostało udzielonych ponad 1,46 mln noclegów, w tym ponad 221 tys. turystom zagranicznym; pod tym względem powiat tatrzański (w tym przede wszystkim Zakopane) jest drugą po Krakowie destynacją turystyczną w Małopolsce. W roku 2006 powiat zaczął wykorzystywać środki pomocowe na rozwój turystyki: realizowane byly dwa projekty międzynarodowe w ramach Programu INTERREG IIIA : „Wykorzystanie produktów regionalnych do rozwoju turystyki kulturowej w rejonie tatrzańskim – Tatrzańska Marka” oraz „Prezentacja polskich i słowackich tradycji na imprezie folklorystycznej – V Tatrzańskie Wici”. W ramach działań promocyjnych Powiat Tatrzański organizuje cykliczne imprezy takie jak Wielka Majówka Tatrzańska, Tatrzańskie Wici, Tatrzańskie Forum Gospodarcze, Konkurs Fotograficzny „Tatrzańska Jesień” oraz Rajd Rodzinny na nartach biegowych. Wspólnie z gminami wchodzącymi w skład powiatu został wytyczony Tatrzański Szlak Rowerowy , składający się z 8 tras górskich oraz Szlak Oscypkowy , który prowadzi turystów i mieszkańców po najlepszych bacówkach powiatu. Corocznie opracowywany jest kalendarz imprez kulturalno-sportowych. 10 Analiza SWOT powiatu Analiza SWOT jest powszechnie stosowaną metodą wspierającą opis i analizę pozycji rozwojowej obszarów. Pozwala ona na uporządkowanie wiedzy o charakterystyce danego obszaru w układzie czterech kategorii: mocnych stron, słabych stron, szans i zagroŜeń, przy czym poszczególne kategorie definiowane są jako: a/ mocne strony – korzystne okoliczności wewnętrzne, pozytywne cechy rzeczywistości, sprzyjające rozwojowi, b/ słabe strony – niekorzystne okoliczności wewnętrzne, negatywne cechy rzeczywistości stanowiące bariery lub ograniczenia rozwoju, c/ szanse – korzystne okoliczności zewnętrzne, pozytywne tendencje, jakie niesie przyszłość lub pozytywne okoliczności tkwiące w otoczeniu (pozytywne uwarunkowania zewnętrzne rozwoju), d/ zagroŜenia – niekorzystne okoliczności zewnętrzne, negatywne tendencje, jakie niesie przyszłość lub negatywne okoliczności tkwiące w otoczeniu (negatywne uwarunkowania zewnętrzne rozwoju). W trakcie prac nad wytycznymi do strategii prowadzonymi w ramach lokalnych warsztatów strategicznych wskazane zostały przez uczestników cechy charakterystyczne powiatu i potencjalne wpływy otoczenia mające podstawowe znaczenie dla jego rozwoju. Analizę przeprowadzono w układzie 5, wstępnie określonych, podstawowych obszarów strategicznych rozwoju powiatu: 1. GOSPODARKA 2. KULTURA I EDUKACJA 3. BEZPIECZEŃSTWO I POLITYKA SPOŁECZNA 4. KOMUNIKACJA 5. WSPÓŁPRACA. Wyniki przedstawione są w tabelach poniŜej. 11 Tabela 1. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Gospodarka. cechy otoczenia, niezaleŜne trendy i zjawiska cechy wewnętrzne, „własne” powiatu Atuty: Aktywna i przedsiębiorcza społeczność Dobrze rozwinięta baza turystyczna Unikalna architektura Tradycja sportów zimowych Zakopane jako marka Słabości: Brak planu zagospodarowania przestrzennego w Zakopanem Brak dobrej współpracy wszystkich podmiotów na poziomie lokalnym Mała oferta pracy dla ludzi młodych z wyŜszym wykształceniem Mała skuteczność przestrzegania przepisów prawa budowlanego Szara strefa w usługach Szanse: ZagroŜenia: Podniesienie poziomu świadomości praw konsumenckich Napływ turystów i podniesienie poziomu Ŝycia mieszkańców Ciągły rozwój kultury regionalnej i atrakcyjności terenu Rozwój zaplecza kulturalnego (baza) Promocja przez kulturę Pozyskiwanie funduszy unijnych Wyeliminowanie uprawnień emerytalnych dla twórców ludowych Brak środków finansowych na edukację konsumencką Zalanie rynku regionalnego tandetą Komercjalizacja kultury podhalańskiej Mały przyrost naturalny Małe nakłady finansowe Państwa Niedostosowanie przepisów prawnych do rzeczywistości cechy wewnętrzne, „własne” powiatu Tabela 2. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Kultura i edukacja. Atuty: RóŜnorodność produktów regionalnych Funkcjonująca instytucja rzecznika konsumentów Liczne środowisko twórców ludowych i profesjonalnych Bogactwo i dostępność oferty kulturalnej RóŜnorodność propozycji edukacyjnych na poziomie szkolnictwa średniego Czyste środowisko Warunki przyrodnicze cechy otoczenia, niezaleŜne trendy i zjawiska Szanse: Sport jako „okno na świat” Wykorzystanie funduszy UE na rozwój infrastruktury ZrównowaŜony rozwój turystyki Rozwój infrastruktury komunikacyjnej – dostępność komunikacyjna do regionu Rozwój energetyki odnawialnej Słabości: Brak Biura Rzecznika Konsumenta i brak całego etatu dla tego rzecznika Brak nawyku segregacji śmieci Niski poziom świadomości ekologicznej Kształcenie ustawiczne – brak Likwidacja szkół o profilu specjalistycznym w kierunku regionalnym Brak Podhalańskiego Parku Etnograficznego Ginące zawody Brak bazy na zajęcia pozaszkolne Brak wystarczającej bazy i wyposaŜenia szkolnego Brak monitoringu w szkołach ZagroŜenia: Niestabilne (zmienne) przepisy prawa gospodarczego Intensywny rozwój infrastruktury turystycznej na Słowacji Odpływ wykształconych, młodych ludzi z regionu Niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej „Prawo górskie” 12 Tabela 3. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Bezpieczeństwo i polityka społeczna. cechy otoczenia, niezaleŜne trendy i zjawiska cechy wewnętrzne, „własne” powiatu Atuty: Zasoby ludzkie, kadry kierownicze Centrum Powiadamiania Ratowniczego Zmodernizowana PSP Zmodernizowany szpital powiatowy Skuteczna Policja Infrastruktura społeczna Wielość instytucji pomocowych TOPR Krajowy System Ratowniczo - Gaśniczy Szanse: Ustawodawstwo Prawo miejscowe MoŜliwość pozyskania funduszy zewnętrznych (unijnych) Zintegrowany System Ratowniczy Współpraca przygraniczna słuŜb Dokształcanie zawodowe Słabości: Brak miejscowych kadr Niewystarczająca liczba policjantów, straŜy i słuŜby medycznej w stosunku do liczby turystów stale przebywających na terenie powiatu (300 – 500 tys.) Braki sprzętowe słuŜb Niezmodernizowana Policja (budynki, samochody, komputery) Bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych Brak moŜliwości zatrudniania osób niepełnosprawnych Brak schronisk (noclegowni) dla osób bezdomnych spoza powiatu Brak oferty kulturalnej, sportowej dla dzieci i młodzieŜy miejscowej ZagroŜenia: Wykluczenie społeczne osób niepełnosprawnych Bezrobocie Likwidacja CPR Zwiększenie liczby turystów, a moŜliwości słuŜb Degradacja środowiska naturalnego Tabela 4. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Komunikacja. cechy wewnętrzne, „własne” powiatu Atuty: Działania mające na celu wykonanie końcowego odcinka „Zakopianki” - opracowanie projektu - konsultacje społeczne z mieszkańcami bezpośrednio zainteresowanymi - częściowy wykup terenów Przedsiębiorczość mieszkańców Strategiczne połoŜenie Słabości: Brak konsultacji projektu „Zakopianki” z fachowcami Brak konsultacji ogólnospołecznych Niewystawienie projektu końcowego odcinka „Zakopianki” na widok publiczny Brak alternatywnego projektu tego odcinka drogi Brak wygodnych połączeń lokalnych Brak alternatywnych rodzajów transportu publicznego (lobbowanie tylko za motoryzacją) Rozproszona zabudowa terenu Rozdrobniona własność Zły stan istniejących dróg Brak infrastruktury (zatoki, parkingi itp.) dla komunikacji lokalnej (busy) 13 cechy otoczenia, niezaleŜne trendy i zjawiska Szanse: ZagroŜenia: Popularność regionu Niestabilność prawa – brak dobrych Silna presja społeczna na dostępność terenu rozwiązań prawnych MoŜliwość pozyskiwania środków Protesty społeczne ( brak pełnej akceptacji i pomocowych informacji) Rentowność inwestycji Brak komunikacji między władzą i planami Teren przygraniczny strategicznymi, a społeczeństwem Skomplikowane procedury związane z pozyskiwaniem środków pomocowych MoŜliwość pogorszenia wizerunku regionu w mediach Promocja innych terenów – osłabienie atrakcyjności tutejszego regionu Nieodwracalna (degradacja?) zmiana krajobrazu przez realizację istniejącego projektu końcowego odcinka „Zakopianki” Brak planów zagospodarowania przestrzennego gmin cechy otoczenia, niezaleŜne trendy i zjawiska cechy wewnętrzne, „własne” powiatu Tabela 5. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Współpraca. Atuty: Potencjał mieszkańców Świadomość kulturowa DuŜa liczba organizacji i stowarzyszeń działających w sferze kultury, turystyki i sportu Otwartość na turystę Szanse: Ciągły wzrost popularności, góralszczyzny Ustawodawstwo unijne Programy pomocowe Korzystanie z doświadczeń innych wspólnot Wykorzystanie środków unijnych Słabości: Zniekształcony indywidualizm Brak umiejętności dochodzenia do kompromisu Mała świadomość wspólnoty Brak konsekwencji w realizacji przyjętych postulatów ZagroŜenia: Polskie ustawodawstwo utrudniające wykorzystywanie programów unijnych Globalizacja Migracja Negatywny wpływ zewnętrznych grup interesu 14 C. STRATEGIA ROZWOJU POWIATU NA LATA 2007-2013 Powiat jako jednostka samorządowa pełni rolę słuŜebną w stosunku do wspólnoty mieszkańców na swoim terenie. Jest powołany i działa po to, aby członkom tej wspólnoty, a takŜe innym uŜytkownikom przestrzeni powiatu zapewnić godziwy poziom usług publicznych i dobre warunki do Ŝycia oraz prowadzenia działalności uŜytecznej społecznie i gospodarczo – oczywiście w ramach ustalonych w ustawach obowiązków i kompetencji. Stąd zapisane w Strategii rozwoju Powiatu cele działania, zarówno na poziomie ogólnym - tzw. strategiczne, jak i na poziomie poszczególnych, bardziej szczegółowych zagadnień (zadania strategiczne) sformułowane są w taki sposób, aby jak najpełniej ukazać właśnie tę słuŜebną rolę samorządowej administracji. Na ile to moŜliwe są formułowane z punktu widzenia tych grup społecznych, środowisk, wartości, którym działalność Powiatu w poszczególnych obszarach strategicznych winna bezpośrednio lub pośrednio słuŜyć. Innymi słowy jest to próba spojrzenia na misję i działania Powiatu z punktu widzenia ich uŜytkowników i beneficjentów. 15 Wizja i strategia rozwoju społeczno-gospodarczego w poszczególnych obszarach WIZJA POWIATU, rozumiana jako postrzegany i jednocześnie poŜądany przez lokalnych liderów obraz powiatu to: Powiat tatrzański - skarbnica tradycji i kultury podhalańskiej (góralskiej) oraz unikalnej przyrody tatrzańskiej; otwarte na świat centrum turystyki górskiej, sportu i wypoczynku; powiat gościnny i gospodarny, dbający o godne Ŝycie swoich mieszkańców MISJĄ LOKALNEGO SAMORZĄDU POWIATOWEGO, radnych Powiatu, urzędników Starostwa, pracowników jednostek podległych - jest tworzenie w powiecie tatrzańskim optymalnych warunków dla funkcjonowania i rozwoju wspólnoty powiatowej w taki właśnie sposób. Misję tę lokalny samorząd powiatowy urzeczywistnia w pierwszym rzędzie poprzez aktywność w sześciu obszarach: GOSPODARKA KULTURA I EDUKACJA BEZPIECZEŃSTWO POLITYKA SPOŁECZNA KOMUNIKACJA WSPÓŁPRACA Aktywność samorządu powiatowego w tych najwaŜniejszych obszarach jest podporządkowana realizacji sześciu CELÓW STRATEGICZNYCH. 16 Tabela 6. Obszary strategii i cele strategiczne. Obszar strategiczny GOSPODARKA KULTURA I EDUKACJA BEZPIECZEŃSTWO POLITYKA SPOŁECZNA Cel strategiczny I. - Turystyka i sport motorem rozwoju Podhala II. - Wysoka jakość edukacji i kultury III. - Rzeczywista poprawa bezpieczeństwa IV. – Sprawna ochrona zdrowia i pomoc społeczna KOMUNIKACJA V. - Dostępność powiatu i sprawna, łatwa i róŜnorodna komunikacja WSPÓŁPRACA VI. - Wzmocnienie współpracy i integracji w powiecie KaŜdy z celów strategicznych generalnie organizuje i wskazuje kierunek działania Powiatu w wybranym obszarze lokalnego Ŝycia społeczno-gospodarczego. W konsekwencji planowane i realizowane w kolejnych latach działania powinny w kaŜdym przypadku w sposób bezpośredni bądź pośredni słuŜyć i przyczyniać się do osiągania celów strategicznych, a wskazane w Strategii najwaŜniejsze, wiodące przedsięwzięcia – zadania strategiczne, będą priorytetowo traktowane przy podejmowaniu decyzji o szczegółowych kierunkach działania, przydziale środków budŜetowych i staraniach o zewnętrzne źródła finansowania. Biorąc pod uwagę wspólnotę historyczną dziedzictwa kulturowego oraz połoŜenia geograficznego wprowadza się jednocześnie generalną zasadę współpracy i koordynowania działań strategicznych z Powiatem Nowotarskim oraz sąsiadującymi obszarami po stronie słowackiej. CEL STRATEGICZNY I. - TURYSTYKA I SPORT MOTOREM ROZWOJU PODHALA. W dziedzinie rozwoju gospodarczego za strategiczne kierunki uznaje się turystykę i sport. Z racji obecnej, silnej pozycji na rynku turystycznym i sportowym, wyjątkowo atrakcyjnych i bogatych walorów przyrodniczo-kulturowych, tradycyjnie ugruntowanego, korzystnego wizerunku i popularności Podtatrza w tych dziedzinach, a takŜe tradycji sportowych – uznaje 17 się, Ŝe te dwie dziedziny tworzą największy potencjał dla rozwoju gospodarczego na terenie powiatu. Rolą Powiatu jest wspieranie prywatnych podmiotów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, wytwórców i twórców, a takŜe gmin ze swojego terenu, w kreowaniu i promocji konkurencyjnych produktów na rynkach krajowych i zagranicznych. Mając na uwadze z jednej strony rosnącą konkurencję (szczególnie w turystyce), a z drugiej strony naturalne ograniczenia rozwojowe – jak stosunkowo mały obszar powiatu, znaczny udział obszarów chronionych, cenne dziedzictwo przyrodniczo-kulturowe, które wymaga pielęgnowania i ochrony – działania na rzecz rozwoju gospodarczego koncentrują się na kreowaniu produktów wysokiej jakości, nie masowych. Nacisk połoŜony jest na poszukiwanie, pomoc w kreowaniu i promowanie produktów i usług o wyraźnej lokalnej specyfice - specjalistycznych, niszowych, przeznaczonych dla klientów o specyficznych i wyrobionych potrzebach, których zaspokojenie nie jest bezpośrednio lub łatwo moŜliwe w innych miejscach. Dzięki takiemu podejściu produkty i usługi oferowane przez przedsiębiorców z terenu powiatu mają szansę trwale konkurować na rynkach jakością i unikalnością oferty, a nie tylko ceną. Strategię na rzecz rozwoju gospodarczego Powiat realizuje poprzez trzy grupy działań: 1/ poprawę podstawowej infrastruktury i usług wspierających ukierunkowany rozwój gospodarczy powiatu, 2/ promocję gospodarczą i turystyczną powiatu, 3/ aktywność na rzecz rozwoju lokalnego rynku pracy i promocję zatrudnienia. W celu jak najlepszego wykorzystania pojawiających się szans rozwojowych i moŜliwości promocji powiatu na arenie europejskiej szczególną uwagę poświęca się moŜliwie jak najpełniejszemu korzystaniu z funduszy strukturalnych UE, w tym szczególnie środków przeznaczonych na rozwijanie współpracy transgranicznej. Dotyczy to zarówno Starostwa, jednostek, jak i wsparcia dla innych podmiotów starających się o środki na projekty przyczyniające się do realizacji strategii rozwoju Powiatu. Miary sukcesu: Rosnący udział osób pracujących w usługach rynkowych7 (poziom bazowy: wg danych GUS/BDR 8 na koniec 2006r.) Spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem oraz bezrobotnych z wyŜszym wykształceniem na koniec roku (poziom bazowy: wg danych PUP na koniec 2006 roku) Rosnący udział podmiotów gospodarczych prowadzących podstawową działalność w sekcji H w liczbie podmiotów gospodarczych w powiecie ogółem, wg danych systemu Regon (poziom bazowy: wg danych GUS/BDR na koniec 2006r.) Wzrost szacunkowych przychodów z turystyki w skali roku (ustalane w oparciu o jednolitą metodologię na podstawie wyników badan ruchu turystycznego – szacunkowo: średnie deklarowane wydatki turysty wg badania opinii x liczba turystów, poziom bazowy w r. 2007 do ustalenia w badaniach) 7 jedna z dwóch składowych sektora ekonomicznego usług (obok usług nierynkowych). Do usług rynkowych zalicza się usługi ujęte w innych sekcjach PKD niŜ Administracja publiczna i obrona narodowa, Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne, Edukacja, Ochrona zdrowia i pomoc społeczna. 8 ogólnodostępne dane publikowane przez Główny Urząd Statystyczny w ramach Banku Danych Regionalnych (dane za dany rok publikowane są jesienią-zimą roku następnego) 18 Wzrost wielkości środków rozwojowych i pomocowych - fundusze strukturalne, inne fundusze UE, programy pomocowe - przyciągniętych do powiatu na projekty turystyczne w skali roku (ustalane w oparciu o dane zbierane z jednostek, obejmuje środki pozyskane przez wszystkie jednostki samorządowe tj. powiatowe i gminne; poziom bazowy: za 2006 r.). CEL STRATEGICZNY II. - WYSOKA JAKOŚĆ EDUKACJI I KULTURY. W dziedzinie edukacji i kultury najwaŜniejszym dla rozwoju powiatu zagadnieniem jest wyraźne podniesienie poziomu wykształcenia mieszkańców, docelowo do co najmniej 15% ogółu mieszkańców. Obecnie jest to podstawowy społeczny deficyt rozwojowy Podhala. Bogactwo i siła Ŝywego, powszechnie kultywowanego dziedzictwa kulturowego kontrastuje z bardzo słabym poziomem wykształcenia mieszkańców i niewielką liczbą osób z wykształceniem wyŜszym oraz władających biegle językami obcymi. Te dwa zagadnienia wymagają znaczącej poprawy. Docelowo udział osób z wyŜszym wykształceniem wśród mieszkańców powiatu powinien zdecydowanie wzrosnąć, podobnie jak zdolność mieszkańców do porozumiewania się w językach obcych. Zakłada się, Ŝe sukcesem strategii będzie doprowadzenie do sytuacji, gdy 80% uczniów szkół ponadgimnazjalnych będzie corocznie z powodzeniem zdawać egzamin maturalny z języka obcego na poziomie rozszerzonym. Jest to bardzo waŜne m.in. ze względu na szanse dobrego Ŝycia i rozwoju dla młodego pokolenia – młodzieŜ kończąca szkoły w powiecie powinna mieć moŜliwość dobrej pracy, rozwijania się i kariery zawodowej na miejscu i w wyuczonym zawodzie. Jest to takŜe waŜne ze względów gospodarczych – jako warunek trwałej konkurencyjności oferty turystycznej, która wymaga obsługi na coraz wyŜszym poziomie kulturowym i cywilizacyjnym. Bardzo istotnym elementem jest wzmocnienie proedukacyjnych postaw wśród mieszkańców, szczególnie wśród młodzieŜy, i wzmocnienie aspiracji młodzieŜy do kontynuowania kształcenia – docelowo przynajmniej ¾ młodzieŜy kończącej naukę w szkołach powiecie powinno decydować się na jej kontynuację na poziomie wyŜszym. Strategię na rzecz rozwoju społecznego Powiat realizuje poprzez cztery grupy działań: 1/ poprawę bazy materialnej szkół i placówek oświatowych, 2/ reorientację i rozwój oferty szkolnictwa powiatowego zgodnie z aktualnymi potrzebami, 3/ organizację imprez kulturalnych o charakterze promocyjnym, 4/ wsparcie inicjatyw chroniących kulturę regionalną. Zakłada się, Ŝe efektem działań realizowanych w ramach strategii będzie doprowadzenie do sytuacji, gdy prawie wszyscy (95%) absolwenci - mieszkańcy powiatu znajdują zatrudnienie w wyuczonym zawodzie, a jednocześnie mają utrwaloną potrzebę ustawicznego kształcenia się (a tym samym rozwijania swoich kwalifikacji, umiejętności i moŜliwości). Aby to było moŜliwe samorząd powiatowy musi zapewnić właściwe warunki w postaci bazy edukacyjnej i kulturalnej na dobrym, europejskim poziomie. Miary sukcesu: Rosnąca liczba podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w powiecie ogółem, wg danych systemu Regon (poziom bazowy: wg danych GUS/BDR na koniec 2006r.) Rosnąca liczba wydarzeń kulturalnych realizowanych na terenie powiatu (do ustalenia wg danych za 2006 rok w oparciu o dane powiatowe oraz zbierane z gmin) 19 Udział młodzieŜy – absolwentów szkół w powiecie, kontynuującej naukę w szkołach wyŜszych (poziom bazowy: wg danych dla roku szkolnego 2006/7) Udział uczniów szkół ponadgimnazjalnych , którzy zdali egzamin maturalny z języka obcego na poziomie rozszerzonym w liczbie uczniów ogółem (poziom bazowy: wg danych dla roku szkolnego 2006/7) Baza oświatowa spełnia właściwe normy krajowe i europejskie (poziom bazowy: wg stanu na koniec 2006r.). CEL STRATEGICZNY III. - RZECZYWISTA POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA. W dziedzinie szeroko zapewnienia bezpieczeństwa oraz poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i turystów w powiecie podstawowym problemem jest stosunkowo wysoki poziom przestępczości i innych zagroŜeń, związany w znacznej mierze z kumulowaniem się na niewielkim obszarze bardzo duŜego i zróŜnicowanego społecznie i ekonomicznie ruchu turystycznego. Stąd najwaŜniejszym zadaniem w perspektywie realizacji Strategii jest doprowadzenie do znaczącego wzmocnienia słuŜb odpowiedzialnych na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców i turystów – Policji i StraŜy poŜarnej, a w efekcie doprowadzenie do wyraźnego spadku liczby przestępstw dokonywanych na terenie powiatu, poprawy bezpieczeństwa mieszkańców i zapewnienia przyjaznego i bezpiecznego wizerunku w oczach odwiedzających. Strategia postępowania Powiatu w tym zakresie koncentruje się na dwóch kierunkach działania: 1/ zapewnieniu właściwej infrastruktury i wyposaŜenia dla słuŜb, 2/ doprowadzeniu do istotnego wzmocnienia kadrowego. Miary sukcesu: Spadek liczby przestępstw stwierdzonych ogółem w przeliczeniu na 10 tys. ludności, na tle powiatów sąsiednich (poziom bazowy: wg danych GUS/BDR na koniec 2006r.) Spadek liczby przestępstw popełnianych przez osoby niepełnoletnie, na tle powiatów sąsiednich (poziom bazowy: wg danych GUS/BDR na koniec 2006r.) CEL STRATEGICZNY IV. - SPRAWNA OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA W zakresie polityki społecznej i zdrowotnej podstawowym zadaniem Powiatu jest osiągnięcie istotnego wzrostu udziału dzieci i osób objętych programami profilaktyki, opieki i rehabilitacji, znaczące poszerzenie wsparcia dla rodzin dysfunkcyjnych i patologicznych oraz zmniejszenie liczby osób, które zmuszone są oczekiwać na pomoc medyczną. Istotnym zagadnieniem jest takŜe włączanie, na ile to moŜliwe, osób niepełnosprawnych oraz z zaburzeniami psychicznymi, i ich rodzin, w tok normalnego Ŝycia społecznego i gospodarczego. 20 W tym wypadku działania powiatu zmierzają do zwiększania ich udziału w kompleksowym programie rehabilitacji, edukacji, zatrudnienia oraz wsparcia w samodzielnym Ŝyciu. Strategia postępowania Powiatu w tej dziedzinie obejmuje trzy grupy działań: 1/ profilaktykę i promocję zdrowia, 2/ lecznictwo, 3/ opiekę i pomoc dla osób w trudnej sytuacji społecznej i zdrowotnej. WaŜnym partnerem administracji powiatowej w dziedzinie polityki społecznej są organizacje pozarządowe, stąd duŜe znaczenie przywiązuje się do wypracowania sprawnego modelu i instytucji współpracy i koordynacji działań jak największej liczby organizacji pozarządowych w obszarze polityki społecznej – tak, aby dotrzeć ze skuteczną pomocą do wszystkich potrzebujących mieszkańców powiatu. Miary sukcesu: Wzrost udziału dzieci korzystających z rodzinnych form opieki, w liczbie dzieci korzystających z opieki ogółem (poziom bazowy: do ustalenia wg stanu na koniec 2006 wg danych PCPR) Zmniejszenie liczby rodzin dysfunkcyjnych i patologicznych (poziom bazowy: do ustalenia wg stanu na koniec 2006 wg danych PCPR) Spadek liczby zgonów niemowląt na 1000 urodzeń Ŝywych (poziom bazowy: danych GUS/BDR na koniec 2006r.) Sukcesywne zmniejszanie się czasu oczekiwania na bezpłatną (refundowaną) medyczną poradę specjalistyczną (wg najdłuŜszego czasu zanotowanego w danym roku; poziom bazowy: do ustalenia wg danych własnych Starostwa na koniec 2006r.) Wzrost udziału osób objętych zdrowotnymi programami profilaktycznymi w populacji ogółem, na tle powiatów sąsiednich, w % (poziom bazowy: do ustalenia wg stanu na koniec 2006r. wg danych PCPR) Liczba organizacji objętych porozumieniem OBCeSS - Obywatelskie Centrum Spraw Społecznych, w stosunku do ogółu organizacji pozarządowych zarejestrowanych w powiecie (poziom bazowy: wg stanu na koniec 2006 roku) CEL STRATEGICZNY V. - DOSTĘPNOŚĆ RÓśNORODNA KOMUNIKACJA. POWIATU I SPRAWNA, ŁATWA wg I Jednym z najwaŜniejszych, najbardziej widocznych i dotkliwych utrudnień, a jednocześnie zagroŜeń rozwoju powiatu jest jego zewnętrzna dostępność komunikacyjna oraz model i sprawność rozwiązań komunikacyjnych i transportowych w obrębie powiatu. Z jednej strony łatwy i szybki dojazd jest w dzisiejszym czasach kluczowym warunkiem atrakcyjności turystycznej i waŜnym elementem wpływającym na warunki prowadzenia działalności gospodarczej, czy po prostu jakość Ŝycia ogółu mieszkańców. 21 Z drugiej strony duŜy ruch samochodowy jest istotnym zagroŜeniem dla atrakcyjności powiatu jako miejsca zamieszkania i destynacji turystycznej - w związku z duŜą skalą ruchu turystycznego, który powszechnie realizowany jest obecnie w Polsce w oparciu o transport samochodowy, teren powiatu jest coraz bardziej zagroŜony zanieczyszczeniami komunikacyjnymi, komunikacyjnym hałasem, korkami, zajmowaniem przez samochody coraz większych połaci cennej, a w centrach miejscowości niejednokrotnie juŜ deficytowej, przestrzeni. Stąd kluczowym dla przyszłego modelu rozwoju powiatu, jakości Ŝycia mieszkańców oraz konkurencyjności jako destynacji turystycznej jest przyjęcie takiego modelu komunikacji, który połączy łatwą dostępność zewnętrzną - zarówno w prywatnym ruchu samochodowym, jak i w transporcie kolejowym – ze zrównowaŜonym systemem komunikacji wewnątrz powiatu – wykorzystującym w duŜy stopniu transport zbiorowy i chroniącym, na ile to moŜliwe, centra miejscowości przed indywidualnym ruchem samochodowym. Zakłada się, Ŝe docelowo czas dojazdu do centrum Zakopanego z Krakowa nie powinien przekraczać 2 godzin, a optymalnie powinien mieścić się w 1,5 godzinie. W perspektywie realizacji strategii naleŜy teŜ doprowadzić do znacznego skrócenia czasu dojazdu do Zakopanego koleją – co nie leŜy w gestii lokalnych władz samorządowych, ale wymaga usilnego lobbingu. Dobra dostępność komunikacyjna koleją oznacza, Ŝe czas dojazdu z Krakowa pociągiem nie powinien przekraczać 2 godzin. WaŜnym elementem wewnętrznego układu komunikacyjnego powiatu stają się ścieŜki rowerowe, które - na ile pozwala na to ukształtowanie terenu - powinny umoŜliwiać swobodne poruszanie się po terenie powiatu rowerem traktowanym jako alternatywny środek transportu (nie tylko rekreacja). Wymaga to co najmniej podwojenia obecnej długości tras rowerowych. Miary sukcesu: Działają parkingi zaporowe ulokowanych przy wjeździe na teren powiatu wraz z siecią połączeń komunikacyjnych parkingów z miejscowościami powiatu (poziom bazowy: na koniec 2006 r.) Zmniejszenie się czasu przejazdu samochodem między krańcowymi punktami powiatu (Białka Tatrzańska – Witów) do 30 minut WzdłuŜ wszystkich dróg powiatowych zbudowane są ścieŜki rowerowe o standardzie europejskim Zmniejszenie liczby wypadków w powiecie o połowę (poziom bazowy: GUS/BDR na koniec 2006r.) Działające obwodnice Zakopanego i Kościeliska wg danych CEL STRATEGICZNY VI. - WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY I INTEGRACJI W POWIECIE. Współpraca i integracja działań róŜnych podmiotów jest coraz częściej jednym z istotnych warunków sukcesu rozwojowego lokalnych społeczności. W tym kontekście często mówi się o tzw. kapitale społecznym – rozumianym jako obywatelskie nastawienie członków społeczeństwa, normy społeczne wspierające wspólne działania oraz zaufanie międzyludzkie i zaufanie obywateli do instytucji publicznych. UwaŜa się, Ŝe społeczności o wysokim poziomie kapitału społecznego osiągają w dzisiejszych czasach największe sukcesy rozwojowe, a w 22 konsekwencji Ŝyje im się najlepiej. Nierzadko jest tak, Ŝe nawet słabe wspólnoty działają sprawniej i z większym sukcesem rozwojowym dzięki umiejętności współpracy i łączenia moŜliwości i umiejętności róŜnych partnerów i wspólnego działania. I odwrotnie – nierzadko jest tak, Ŝe potencjalnie silne miejsca przegrywają, gdy zabraknie umiejętności współdziałania. Zmierzając do zrealizowania załoŜonych celów rozwoju społecznego i gospodarczego Powiat działa równolegle na rzecz wzmacniania kapitału społecznego na swoim terenie. Buduje wzorce i pokazuje moŜliwości współpracy międzysektorowej – pomiędzy podmiotami z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego, jak i współpracy pomiędzy róŜnymi urzędami samorządowymi i administracyjnymi. Sukces strategii w tym zakresie rozumiany jest jako wypracowanie sytuacji, w której w powiecie tatrzańskim realizuje się i organizuje wspólnie wiele róŜnorodnych działań i imprez, ilość przedsięwzięć jest z roku na rok większa, a ich poziom organizacyjny, merytoryczny i efekt społeczny coraz wyŜszy. Świadczą o tym opinie współpracujących ze sobą osób, grup organizatorów i uczestników oraz materialne efekty wspólnych działań, takie jak np. wydawnictwa, katalogi wystaw, wybudowane lub wyremontowane obiekty, nowe miejsca pracy, sprawniejsza komunikacja czy szereg innych zrealizowanych wspólnie projektów. Efektywna, zauwaŜalna i nowoczesna promocja wspólnych przedsięwzięć wyraŜa się w duŜej popularności organizowanych działań, które ponadto zyskują uznanie mieszkańców powiatu. W tej docelowej wizji mieszkańcy powiatu znają najwaŜniejsze potrzeby, ale i sukcesy samorządów i obywateli gmin. Są gotowi w imię współpracy akceptować inwestycje czy organizowanie imprez tam, gdzie jest taka potrzeba. Po stronie urzędów współpraca w kaŜdej dziedzinie jest ustalana wg standardów, np. terminy imprez nie pokrywają się, a ustalanie budŜetów gmin i powiatu w części poświęconej wspólnym działaniom jest zsynchronizowane w czasie i ma na uwadze cele ogólne-wspólne (poziom powiatowy) oraz szczegółowe (poziom gmin). Uczestnicy wspólnych działań traktują się partnersko w kaŜdym działaniu najwaŜniejszy jest wspólny, uzgodniony cel, a nie partykularne interesy stron biorących w nim udział. W efekcie opinia społeczna o umiejętności współpracy i integracji w całej strukturze powiatu jest pozytywna i zaczyna tworzyć powszechną normę społeczną, która po latach staje się tradycją. Współpraca wielu podmiotów i integracja wszystkich działań podejmowanych na terenie Powiatu Tatrzańskiego jest tak dobra, Ŝe stanowi wzór dla innych powiatów. Miary sukcesu: Liczba projektów na rzecz rozwoju powiatu realizowanych wspólnie z udziałem starostwa i jednostek powiatowych w partnerstwie z innymi podmiotami w skali roku (poziom bazowy: do ustalenia wg danych własnych Starostwa wg stanu w 2006r.) 23 Zadania strategiczne Na kolejnych stronach przedstawiona jest ścieŜka postępowania w realizacji przyjętej strategii, z listą zadań strategicznych, których podjęcie i zrealizowanie warunkuje sukces w osiągnięciu celów Strategii w przyszłości. Zestawienie 102 zadań strategicznych w układzie kolejnych celów strategii ujmuje zarówno te zadania, które samorząd powiatowy powinien podjąć samodzielnie, jak i te, które powinien zainicjować, podjąć lub wesprzeć w porozumieniu z partnerami administracyjnymi, społecznymi i gospodarczymi. Liczebnie i wartościowo większość z nich dotyczy tworzenia infrastruktury i realizowania innych zadań w ramach polityki słuŜącej rozwojowi społecznemu powiatu. Znacząca liczebnie jest grupa zadań przewidzianych do realizacji we współpracy z partnerami samorządowymi oraz z sektora pozarządowego i prywatnego. Podejmowanie takich bardziej złoŜonych przedsięwzięć jest nieuniknionym krokiem na drodze do zintegrowanego zarządzania zadaniami publicznymi na terenie powiatu – nie tylko poprzez administrację powiatową, ale i we współpracy z administracjami gminnymi oraz innymi liderami lokalnych środowisk. Zestawienie zadań strategicznych obejmuje ich ramowy, orientacyjny opis. Uszczegółowienie tych zapisów będzie następować sukcesywnie w dokumentach programowych i budŜetowych, w tym ewentualnych aktualizacjach strategii oraz wieloletniego planu inwestycyjnego. 24 Zadania strategiczne dla CELU I: TURYSTYKA I SPORT MOTOREM ROZWOJU PODHALA I.1. – POPRAWA INFRASTRUKTURY I USŁUG WSPIERAJĄCYCH Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe I.1.1. Centrum Kongresowo Targowe miejsce do organizacji konferencji i targów; rozwój turystyki konferencyjnej; wzbogacenie oferty konferencyjno - targowej Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 I.1.2. współpraca i wymiana „Dom Europejski” doświadczeń w sferze turystyki; pozyskiwanie nowych partnerów i rynków; wzrost jakości bazy turystycznej, wzrost inwestycji I.1.3. rzetelny przekaz informacji; Uruchomienie stworzenie bazy turystycznej; komputerowego rozwój ruchu turystycznego systemu informacji turystycznej 30 000 35 000 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji 2010 2011-2015 2 000 000 7 000 000 TARPiK, środki europejskie 20% TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze 50 000 2 000 000 TARPiK środki europejskie, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze 20% TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze, organizacje pozarządowe 50 000 1 500 000 TARPiK, środki europejskie 30% TARPiK, Gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze 25 I.1.4. Modernizacja części hotelowej COS I.1.5. Modernizacja, rozbudowa obiektów sportowych w COS OPO Zakopane modernizacja dachu w ośrodku Zakopane; modernizacja ośrodka Imperial; modernizacja ośrodka Zakopane, basenu i obiektów odnowy biologicznej 1 000 000 Budowa trasy biegowej oraz rowerowej dla poszerzenia oferty rekreacyjnej dla turystów i sportowców I.1.7 Reorganizacja punktów wejścia do TPN 1. Rozwój turystyki w Powiecie Tatrzańskim oraz tworzenie przyjaznego wizerunku regionu. 2. Polepszenie informacji turystycznej i poziomu obsługi turystów. 3. Budowa nowych tablic informacyjnych do ustalenia do ustalenia 22 000 000 28 000 000 budowa toru lodowego i Ok. 500 000 lodowiska modernizacja kolejki na duŜej na 5 000 000 duŜej skoczni budowa toru wrotkarskiego 1 100 000 modernizacja pawilonu na duŜej skoczni, trybun i loŜy VIP modernizacja stadionu I.1.6 Trasa biegowa narciarsko rowerowa Ministerstwo Sportu 50 000 Ok. 8 000 000 Ministerstwo Sportu 12 000 000 7 000 000 400 000 200 000 Powiat Tatrzański Gminy Powiatu Fundusz Norweski 15% Gminy Powiatu Tatrzańskiego AWF Kraków 100 000 100 000 BudŜet Państwa, inne publiczne środki krajowe 0 Powiat Tatrzański, Gminy Bukowina Tatrzańska, Poronin, Zakopane, Kościelisko, TOPR. 26 I.1.8 Adaptacja przejścia granicznego na Łysej Polanie na centrum Wolontariatu 1. Polepszenie informacji turystycznej i obsługi turystów. 2. Zwiększenie społecznego oddziaływania TPN. 3. Aktywizacja młodzieŜy 500 000 I.1.9 Modernizacja parkingu dla doroŜek 1. Polepszenie wizerunku regionu 2. Polepszenie obsługi ruchu turystycznego 3. Budowa nowych miejsc postojowych dla doroŜek 500 000 I.1.10 Modernizacja parkingu na Palenicy Białczańskiej 1. Rozwój turystyki w Powiecie Tatrzańskim oraz tworzenie przyjaznego wizerunku regionu. 2. Polepszenie obsługi ruchu turystycznego. 3. Modernizacja nawierzchni oraz budowa nowych punktów obsługi turystów. 4. Budowa nowych miejsc postojowych dla konnych pojazdów zaprzęgowych 500 000 250 000 BudŜet Państwa, inne publiczne środki krajowe, Małopolski Regionalny Program Operacyjny, Instrument Norweski, 0 BudŜet Państwa, inne publiczne środki krajowe, Małopolski Regionalny Program Operacyjny, Instrument Norweski, NFOŚiGW, Ekofundusz 500 000 BudŜet Państwa, inne publiczne środki krajowe, Małopolski Regionalny Program Operacyjny, Instrument Norweski, NFOŚiGW, Ekofundusz Powiat Tatrzański, Gminy Bukowina Tatrzańska, Poronin, Zakopane, Kościelisko. Powiat Tatrzański, Gmina Kościelisko 0 Powiat Tatrzański, Gmina Bukowina Tatrzańska 27 I.1.11 Wspieranie rozwoju infrastruktury narciarskiej na terenie Powiatu Wspieranie budowy stacji narciarskich na terenie Powiatu Tatrzańskiego oraz infrastruktury towarzyszącej 0 przedsiębiorcy, PKL samorządy, przedsiębiorcy, PKL 28 I.2. - PROMOCJA GOSPODARCZA Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji I.2.1. Wydawnictwa promujące Powiat Tatrzański upowszechnienie informacji o regionie; zwiększenie ruchu turystycznego; rozwój bazy turystycznej i sportowej; tworzenie przyjaznego wizerunku regionu 25 000 25 000 30 000 30 000 95 000 budŜet Tatrzańskiej Agencji Rozwoju, Promocji i Kultury9, sponsorzy, fundusze europejskie 60% TARPiK TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, GOK I.2.2. Zimowy Podhalański Rajd Rodzinny popularyzacja narciarstwa śladowego jako formy rodzinnego wypoczynku; krzewienie kultury naszego regionu poprzez ruch i zabawę; wzbogacenie oferty imprez sportowych 4 000 4 000 5 000 5 000 15 000 budŜet TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego 40 % TARPiK TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego I.2.3. Targi Turystyczne promocja Powiatu Tatrzańskiego; rozwój turystyki w Powiecie Tatrzańskim; rozwój bazy turystycznej 20 000 25 000 30 000 35 000 105 000 budŜet TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze 50 % TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze 9 w skrócie TARPIK 29 I.2.4. Promocja twórczości powstającej jako komercyjnego kulturowego produktu turystycznego popularyzacja i promocja gospodarcza rękodzieła, sztuki ludowej i naiwnej oraz sztuki profesjonalnej powstających w regionie jako specyficznego kulturowego produktu turystycznego; tworzenie nowych moŜliwości prezentacji i sprzedaŜy; wsparcie dla twórców, ich projektów i organizacji; kontynuacja projektu „Tatrzańska marka” do ustalenia budŜet TARPiK, fundusze europejskie, programy grantowe 50% TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, Małopolskie Towarzystwo Doradcze i inne organizacje pozarządowe, podmioty gospodarcze 30 I.3. - PROMOCJA ZATRUDNIENIA Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA I.3.1. Aktywizacja zawodowa bezrobotnych, w tym osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy (m.in. młodzieŜy, osób z grupy 50+, niepełnosprawnych, długotrwale bezrobotnych) Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 zmniejszenie liczby osób działania ciągłe naleŜących do grup szczególnie zagroŜonych bezrobociem; Zasięg proponowanych działań uzaleŜniony jest od przyjętego algorytmu przyznającego środki finansowe zarówno z Funduszu Pracy, aktywizacja zawodowa, wzrost jak i Europejskiego Funduszu Społecznego – Działanie 6.1 schemat A) kwalifikacji oraz podniesienie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. umiejętności zawodowych, zwiększenie integracji osób niepełnosprawnych z rynkiem pracy, tzw. "efekty miękkie” ; Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział % środków powiatu Fundusz do ustalenia Pracy, Europejski Fundusz Społeczny, budŜet powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji pracodawcy, instytucje szkoleniowe, szkoły ponadgimnazjalne zakładane efekty rzeczowe: przeszkolenie osób bezrobotnych, organizacja staŜy dla młodych osób bezrobotnych, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, prac interwencyjnych, prac społecznie uŜytecznych, przyznanie jednorazowych środków na działalność gospodarczą, objęcie członków grupy docelowej usługami poradnictwa zawodowego oraz pośrednictwa pracy, a takŜe innymi instrumentami rynku pracy 31 I.3.2. wzrost przedsiębiorczości w Promocja rozwoju powiecie tatrzańskim oraz przedsiębiorczości zwiększenie dynamiki przyrostu przedsiębiorstw; zwiększenie potencjału gospodarczego powiatu tatrzańskiego, działania ciągłe Fundusz Pracy, Europejski Fundusz Społeczny, budŜet powiatu do ustalenia organizacje pracodawców, instytucje wspierające rozwój przedsiębiorczości działania ciągłe Fundusz Pracy, Europejski Fundusz Społeczny, budŜet powiatu do ustalenia inne instytucje rynku pracy oraz integracji i pomocy społecznej umoŜliwienie osobom chcącym załoŜyć własną działalność gospodarczą skorzystanie z pozabankowych źródeł finansowania swojego przedsiębiorstwa, ograniczenie skali bezrobocia; I.3.3. Zwiększenie efektywności działania publicznych słuŜb zatrudnienia z obszaru powiatu tatrzańskiego podniesienie jakości usług publicznych słuŜb zatrudnienia; doskonalenie kwalifikacji pracowników PSZ, wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań organizacyjnych oraz rozwój systemu monitorowania rynku pracy; wzrost umiejętności identyfikacji potrzeb osób bezrobotnych, zwiększenie zaufania klientów do działań PSZ, polepszenie jakości usług dzięki pogłębionej znajomości sytuacji na rynku pracy. 32 Zadania strategiczne dla CELU II - WYSOKA JAKOŚĆ EDUKACJI I KULTURY II.1. - POPRAWA BAZY MATERIALNEJ SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe II.1.1. Modernizacja zespołu Szkół HotelarskoTurystycznych tj. budynku szkoły, internatu, sali gimnastycznej, boiska oraz auli Szacunkowe koszty w zł Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji 2007 2008 2009 2010 2011-2015 poprawa warunków kształcenia i umoŜliwienie zwiększenia liczby uczniów dzięki dostosowaniu budynku szkoły wraz z internatem do potrzeb i standardów UE efekty rzeczowe: sala gimnastyczna oraz nowoczesna i funkcjonalna aula , boisko 2 500 000 400 000 240 000 260 000 300 000 budŜet państwa, budŜet powiatu, WFOŚiGW10, fundusze europejskie do ustalenia Ministerstwo Sportu, Ministerstwo Edukacji Narodowej II.1.2. Modernizacja Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Zakopanem poprawa warunków kształcenia i dostosowanie szkoły wraz z zapleczem (boiska) do standardów UE 300 000 550 000 500 000 570 000 j. w. j.w. j.w II.1.3. Modernizacja Zespołu Szkół Zawodowych W Zakopanem poprawa warunków kształcenia poprzez dostosowanie budynków szkoły do odpowiedniego standardu j. w. j.w. j.w 10 560 000 380 000 305 000 163 000 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 33 II.1.4. poprawa warunków kształcenia Modernizacja Zespołu dzięki poprawie funkcjonalności Szkół Budowlanych obiektów w Zakopanem tj. bud. Szkoły internatu, bud. Warsztatów, boiska 85 000 200 000 275 000 110 000 j. w j.w. j.w II.1.5. poprawa warunków kształcenia Modernizacja Gimnazjum dzięki przystosowaniu obiektów Specjalnego do potrzeb specjalnych uczniów w Zakopanem wraz z zapleczem sportowym lub pozyskanie nowego obiektu na GS 200 000 180 000 30 000 100 000 j.w. j.w. j.w do ustalenia j.w. do ustalenia j.w. j.w. j.w. II.1.6. podniesienie standardu budynku Modernizacja Domu i wyposaŜenie dostosowane do Wczasów Dziecięcych w potrzeb wychowanków Kościelisku11 II.1.7. Rozbudowa Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego im. S. Marusarza w Zakopanem oraz budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego 11 poprawa warunków kształcenia i umoŜliwienie zwiększenia liczby uczniów dzięki stworzeniu kompleksu sportowego dla uczniów i mieszkańców powiatu do ustalenia 2 000 000 2 000 000 2 000 000 Placówka oświatowa w gestii Starostwa 34 II.2. – REORIENTACJA I ROZWÓJ OFERTY SZKOLNICTWA POWIATOWEGO ZGODNIE Z AKTUALNYMI POTRZEBAMI Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 II.2.1. ujednolicenie typów i profili Reorganizacja struktury zawodowych w poszczególnych kształcenia zawodowego placówkach i liceum profilowanego 2009 2010 2011-2015 Do ustalenia II.2.2. Organizacja zajęć pozalekcyjnych w szkołach prowadzonych przez Powiat Tatrzański umoŜliwienie rozwijania zainteresowań uczniów, co pośrednio przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa 200 000 II.2.3. Stworzenie systemu zapewniającego bezpieczeństwo uczniom i nauczycielom w szkołach - monitoring ochrona przed zagroŜeniami uczniów i nauczycieli i podniesienie poczucia bezpieczeństwa dzięki uruchomieniu systemu monitoringu w szkołach 60 000 II.2.4. Programy stypendialne dla uczniów mających trudne warunki Ŝycia oraz dla uczniów osiągających wyróŜniające wyniki w nauce i sporcie, a takŜe kontynuacja warsztatów naukowych organizowanych przez wyŜsze uczelnie udzielenie pomocy w uzyskaniu wykształcenia i podniesienie motywacji wśród uczniów dzięki czemu wzrośnie liczba uczniów w szkołach oraz poprawi się frekwencja i wyniki w nauce 200 000 200 000 200 000 200 000 200 000 200 000 200 000 1 000 000 200 000 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji do ustalenia do ustalenia do ustalenia budŜet powiatu, fundusze europejskie j.w. dyrektorzy szkół, nauczyciele budŜet powiatu, sponsorzy, Rady Rodziców j.w. dyrektorzy szkół, Policja, StraŜ PoŜarna, Sanepid fundusze europejskie, budŜet państwa, budŜet powiatu j.w. Urząd Marszałkowski, inne instytucje państwowe, organizacje pozarządowe 35 II.2.5. Podniesienie jakości edukacji w szkołach i placówkach oświatowych poprzez dostosowanie struktury szkół do wymagań środowiska i specjalnych potrzeb uczniów budowa wizerunku przyjaznej szkoły i zapewnienie warunków nauczania spełniających oczekiwania i wymagania środowiska; zwiększenie liczby godzin języków obcych, zatrudnienie pedagogów i psychologów szkolnych, zapewnienie odpowiedniego sprzętu szkolnego i wyposaŜenia dostosowanego do potrzeb uczniów 115 000 115 000 115 000 115 000 200 000 programy grantowe, budŜet powiatu, budŜet państwa, fundusze europejskie j.w. dyrektorzy szkół, Kuratorium Oświaty II.2.6. Realizacja programu działań na rzecz utrwalenia kultury regionalnej wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych szerzenie wśród dzieci i młodzieŜy wiedzy regionalnej oraz poszerzenie zainteresowań i utrwalenie toŜsamości regionalnej dzięki zajęciom pozalekcyjnym oraz organizacji i udziałowi szkół w róŜnorodnych imprezach regionalnych 20 000 20 000 20 000 20 000 100 000 budŜet powiatu, sponsorzy, fundusze europejskie j.w. powiaty, z którymi Powiat Tatrzański podpisał porozumienie o współpracy (Powiat Kartuski, Powiat Łowicki), gminy Powiatu Tatrzańskiego, organizacje pozarządowe II.2.7. j.w. Wywieranie nacisku na władze oświatowe (MEN) i Kuratorium Oświaty i Wychowania o przywrócenie kształcenia w zakresie zawodów regionalnych12 (m.in. technik budownictwa regionalnego i stolarz regionalny) 12 Kierunek „Budownictwo Regionalne” został skreślony przez centralne władze oświatowe (MEN) 36 II.2.8. Organizacja kursów w zakresie ginących zawodów (haft, koronkarstwo, tkactwo, snycerka, malarstwo na szkle) kultywowanie i rozwijanie cenionych tradycyjnych umiejętności, poszerzanie moŜliwości utrzymywania się przy jednoczesnym utrwalaniu toŜsamości regionalnej do ustalenia II. 2.9. System ustawicznego doskonalenia kompetencji zawodowych nauczycieli podniesienie jakości pracy szkół i placówek dzięki poszerzeniu kompetencji nauczycieli; działalność ośrodka doskonalenia zawodowego lub doradców metodycznych 50 000 50 000 50 000 50 000 II.2.10. Stworzenie systemu dokształcania i przekwalifikowywania się absolwentów szkół powiatowych zwalczanie bezrobocia poprzez udział uczniów i absolwentów w kursach i zajęciach uzupełniających wykształcenie 100 000 100 000 100 000 100 000 budŜet powiatu programy grantowe, TARPiK, fundusze europejskie j.w. organizacje pozarządowe, 50 000 budŜet powiatu programy grantowe, budŜety gmin j.w. powiaty sąsiednie, gminy 100 000 fundusze europejskie, budŜet powiatu j.w. Powiatowy Urząd Pracy, Cech Rzemiosł RóŜnych, pracodawcy, szkoły, organizacje pozarządowe II.2.11. Podniesienie świadomości konsumenckiej poprzez wprowadzanie edukacji konsumenckiej (od przedszkola do szkół wyŜszych) realizacja edukacji konsumenckiej w szkołach i poszerzenie kompetencji nauczycieli do ustalenia budŜet powiatu j.w. Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, Federacja Konsumentów, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów II.2.12. Współdziałanie w zakresie doskonalenia nauczycieli i innych grup zawodowych, w szczególności z branŜy turystycznej organizowanie warsztatów i kursów doskonalących w celu podniesienie poziomu kształcenia w szkołach do ustalenia budŜet powiatu j.w. Powiatowy Urząd Pracy, pracodawcy, szkoły, organizacje pozarządowe 37 II.2.13. Współdziałanie w zakresie rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych stworzenie systemu informatycznego obsługującego przyjęcia do szkół, oraz organizowanie „Dni otwartych” szkół ponadgimnazjalnych dla uczniów klas III gimnazjów do ustalenia budŜet powiatu j.w. dyrektorzy gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych II.2.14. BieŜące dostosowywanie kierunków kształcenia zgodnie z potrzebami rynku pracy pełna współpraca pomiędzy szkołami, PUP-ami,, organizacjami przedsiębiorców i rzemiosłem, w celu zwiększenia liczby absolwentów szkół z terenu powiatu zatrudnianych zgodnie z wykształceniem do ustalenia budŜet powiatu j.w. Powiatowy Urząd Pracy, pracodawcy, szkoły, organizacje pozarządowe II.2.15. Rozwijanie współpracy młodzieŜy i nauczycieli z innymi regionami Polski i zagranicą podniesienie jakości i atrakcyjności oświaty poprzez wspólne przedsięwzięcia, wymianę doświadczeń, poszerzanie horyzontów fundusze europejskie, budŜet powiatu j.w. powiaty i gminy z terenu Polski, partnerzy zagraniczni, organizacje pozarządowe, urząd marszałkowski BudŜet Państwa, Małopolski Regionalny Program Operacyjny, Instrument Norweski, NFOŚiGW, Ekofundusz, inne publiczne środki krajowe 0 Muzeum Tatrzańskie II.2.16 Organizacja stałej wystawy przyrodniczej TPN 1. Zobrazowanie procesów przyrodniczych zachodzących w Tarach 2. Zwiększenie efektywności edukacji przyrodniczej 3. Podniesienie atrakcyjności regionu 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 400 000 200 000 50 000 38 II.3. – ORGANIZACJA IMPREZ KULTURALNYCH O CHARAKTERZE PROMOCYJNYM Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Szacunkowy udział Potencjalni partnerzy % środków w przygotowaniu i powiatu realizacji II.3.1. Wielka Majówka Tatrzańska wzbogacenie oferty kulturalno – rozrywkowej dla turystów i mieszkańców Powiatu i upowszechnienie kultury regionu, przyczynienie się do rozwoju turystyki przyjazdowej na Podhale 100 000 120 0 120 000 130 000 00 450 000 TARPiK, sponsorzy, środki europejskie 20 % TARPiK TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, organizacje pozarządowe, związki II.3.2. Tatrzańskie Wici wzbogacenie oferty kulturalno – rozrywkowej dla turystów i mieszkańców Powiat, integracja środowiska lokalnego oraz promocja, przyczynienie się do rozwoju turystyki przyjazdowej na Podhale 130 000 150 0 150 000 160 000 00 480 000 TARPiK, sponsorzy, środki europejskie 20 % TARPiK TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, organizacje pozarządowe, związki II.3.3. Konkurs Fotograficzny „Tatrzańska Jesień” rozwój turystyki górskiej poprzez prezentację piękna gór i tatrzańskich wiosek i zachęcanie turystów do przyjazdów w Tatry w okresie jesiennym 6 500 30 00 0 TARPiK, sponsorzy 70 % TARPiK TARPiK 30% TARPiK, gminy Powiatu Tatrzańskiego, podmioty gospodarcze, organizacje pozarządowe II.3.4. propagowanie kultury lokalnej Centrum Góralszczyzny dzięki pozyskaniu sal i prowadzeniu działalności wystawienniczo – warsztatowej oraz stworzeniu komórki naukowo-badawczej i rozwijaniu badań nad góralszczyzną 7 000 8 000 27 000 80 000 1 500 000 5 000 000 TARPiK środki europejskie 39 II.3.5. Wsparcie obchodów rocznicowych Wsparcie finansowe i organizacyjne obchodów rocznicowych: 2008 – 70. rocznica urodzin Adama Asnyka, 2009 – 120. rocznica śmierci Tytusa Chałubińskiego, setna rocznica śmierci Mieczysława Karłowicza, 2010 – 70. rocznica śmierci i 145. rocznica urodzin Kazimierza Przerwy-Tetmajera, 2011 – 95. rocznica śmierci Bartusia Obrochty. II.3.6 Sporządzenie planu współpracy z organizacjami pozarządowymi i środowiskowymi, ustalenie programu współdziałania w ramach partnerstwa publiczno – prawnego Opracowany program współpracy z organizacjami pozarządowymi, dla wspólnej organizacji imprez kulturalnych o charakterze promocyjnym. do ustalenia TARPiK, Powiat Tatrzański, organizacje pozarządowe Organizacje pozarządowe działające na terenie Powiatu 40 II.4. – WSPARCIE INICJATYW CHRONIĄCYCH KULTURĘ REGIONALNĄ Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA II.4.1. Opracowanie i realizacja – wspólnie z gminami – programu opieki nad zabytkami na terenie powiatu. Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 do ustalenia Opracowanie w ramach wspólnego przedsięwzięcia Powiatu i Gmin inwentaryzacji obiektów zabytkowych i jednolitego planu opieki nad zabytkami wraz z propozycjami narzędzi działania, dla terenu całego powiatu 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania BudŜet Powiatu, budŜety Gmin, Udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji do ustalenia 41 II.4.2. XIX wieczna wieś turystyczna na Polanie Biały Potok w gminie Kościelisko uratowanie wartości kulturowych regionu i podniesienie poziomu wiedzy o jego historii; uświadamianie młodzieŜy z. ochrony przyrody i dóbr kultury, oraz w dziedzinach takich jak: etnografia, ginące zawody, ETAP PIERWSZY tradycyjne obrzędy i zwyczaje; (projekt, uzbrojenie, uratowanie zabytkowych ogrodzenie, obiektów; stworzenie atrakcji rekonstrukcja XIX w. turystycznej odciąŜającej ruch w karczmy i budynku sąsiednich dolinach tatrzańskich, głównego, przy współpracy z TPN i uratowanie chaty) Wspólnotą 8 wsi II.4.3. XIX wieczna wieś turystyczna podniesienie atrakcyjności regionu; stworzenie nowych miejsc pracy wraz z miejscem do sprzedaŜy produktu ETAP DRUGI regionalnego; utrzymanie (budowa wraz z tradycyjnego stylu w regionie jako rekonstrukcją i alternatywy dla chaosu przeniesieniem architektonicznego; stworzenie głównych obiektów, profesjonalnej placówki ratującej wykonanie systemu spuściznę kulturową Podhala, p.poŜ., utw. Spisza i Orawy; Pracowni konserwacji drewna kamienia i metalu) 150.000 - 350.000 600.000 - 900.000 200.000 - 500.000 500 000 - 700 000 600 000 -1 000 000 Zakopiańska Fundacja Narodowa SKANSEN, Gmina Kościelisko, budŜet państwa, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, udziałowcy prywatni 1 000 000 - 1 700 000 1 500 000 – budŜet 1 900 000 państwa, udziałowcy prywatni, właściciele Polan, EFRR, ZFN SKANSEN, Ministerstwo KiDN 10 % Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Politechniki Krakowskiej, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, Gmina Kościelisko, Wspólnota 8 Uprawnionych Wsi 15-20% Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Oddział Politechniki Krakowskiej, Konserwator Zabytków, Główny Konserwator Zabytków 42 II.4.4. Rewitalizacja zespołu parkowego Pierwszego Zakładu Klinicznego dr. Andrzeja Chramca „Park zdrojowy im. Dr. Chramca” odtworzenie historycznego zespołu parkowego i XIX w. obiektów Zakładu Hydropatycznego dr.Chramca i uratowanie zabytkowych obiektów(kaplica) tworzących wartości kulturowe regionu; podniesienie atrakcyjności regionu; II.4.5. Rewitalizacja zabytkowego zespołu dworskoparkowego w Kuźnicach ETAP DRUGI (remont i adaptacja budynku byłego szpitala oraz pralni) 1. Zwiększenie roli Kuźnic jako ośrodka cywilizacji i kultury w Zakopanem 2. Wzmocnienie konkurencyjności regionu poprzez dywersyfikację oferty turystycznej Zakopanego 3. Zabezpieczenie historycznych obiektów przed deprecjacją II.4.6. Odtworzenie górskiej dziedziny (osady) w Kuźnicach, jako uzupełnienie projektu rewitalizacji Przeniesienie do Kuźnic i odtworzenie tradycyjnej zabudowy drewnianej, projekt komplementarny do rewitalizacji zabytkowego zespołu dworskoparkowego w Kuźnicach, uzupełniający jego funkcje 30 000 1 550 000 1 120 000 1 500 000 NFOŚiGW 10-20% Gmina Zakopane Konserwator Zabytków Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska 0 Muzeum Tatrzańskie, Wojewódzki Konserwator Zabytków, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Tatrzański Park Narodowy EFRR Powiat Tatrzański Gmina Zakopane Budzet państwa 2 000 000 1 900 000 2 000 000 do ustalenia BudŜet Państwa, Małopolski Regionalny Program Operacyjny, Instrument Norweski, NFOŚiGW, Ekofundusz, inne publiczne środki krajowe j.w. 43 II.4.7. OŜywienie zespołu szałasów pasterskich w Jurgowie – „Pod okólnem” II.4.8. Opracowanie i realizacja – wspólnie z gminami – programu ochrony dziedzictwa tradycyjnego rolnictwa i pasterstwa Odnowa i oŜywienie istniejącego zespołu tradycyjnych drewnianych szałasów pasterskich do ustalenia Muzeum Tatrzańskie, Powiat, Gminy do ustalenia Muzeum Tatrzańskie, Powiat, Gminy, Związek Podhalan 44 Zadania strategiczne dla CELU III: RZECZYWISTA POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA III.1.– ZAPEWNIENIE WŁAŚCIWEJ INFRASTRUKTURY I WYPOSAśENIA DLA SŁUśB ODPOWIEDZIALNYCH ZA BEZPIECZEŃSTWO Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania Udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji budŜet powiatu, budŜet miasta Zakopane, budŜet państwa – Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie do ustalenia Komenda Główna Policji POLICJA III.1.1. Budowa nowej Komendy Powiatowej Policji z całą infrastrukturą (wariant podstawowy, najbardziej poŜądany) lub: Całościowa modernizacja istniejącego budynku Komendy Powiatowej Policji w Zakopanem (wariant alternatywny) efektem jest budynek spełniający wszystkie wymogi „Przyjaznego Urzędu” odnośnie standardów i jakości obsługi interesantów (w tym interesantów niepełnosprawnych), posiadający zaplecze logistyczne (PDOZ, recepcyjna obsługa interesantów, stanowisko kierowania, parkingi, garaŜe, samochody np.) oraz odpowiednie wyposaŜenie stanowisk pracy (meble, komputery, sprzęt łączności); dzięki temu wzrośnie jakość i szybkość obsługi interesantów, poprawi się wizerunek zakopiańskiej Policji, a w konsekwencji wzrośnie bezpieczeństwo w mieście i powiecie 300 000 (projekt) do ustalenia 45 STRAś POśARNA III.1.2. Zakup samochodu średniego do ratownictwa technicznego wymiana na nowszy typ i poprawa warunków jazdy oraz przewoŜenia sprzętu ratowniczego, poprzez to poprawa zabezpieczenia operacyjnego III.1.3. Zakup samochodu cięŜkiego gaśniczego wymiana na nowszy typ i poprawa parametrów techniczno-funkcjonalnych samochodu gaśniczego, dzięki czemu poprawi się zabezpieczenie operacyjne III.1.4. DoposaŜenie placu ćwiczeń (wieŜa ćwiczebna, wspinalnia, fantom) zapewnienie odpowiednich warunków do ćwiczeń doskonalących dla straŜaków oraz do suszenia węŜy. Stworzenie warunków do podnoszenia umiejętności związanych z ratownictwem medycznym III.1.5. Zintegrowany system łączności ze wszystkimi słuŜbami zapewnienie spójnej łączności pomiędzy poszczególnymi słuŜbami ratowniczymi i pokrycie dobrym zasięgiem łączności całego terenu powiatu. W efekcie – poprawa współpracy i komunikacji między słuŜbami w czasie akcji 800 000 350 000 500 000 700 000 budŜet państwa, budŜet powiatu 10% Komenda Główna Państwowej StraŜy PoŜarnej budŜet państwa, budŜet powiatu 10% Komenda Główna Państwowej StraŜy PoŜarnej budŜet państwa budŜet państwa – Komenda Główna Państwowej StraŜy PoŜarnej Komenda Główna Państwowej StraŜy PoŜarnej 100 % Komenda Główna Państwowej StraŜy PoŜarnej 46 III.2.– WZMOCNIENIE KADROWE POLICJI I STRAśY POśARNEJ Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania Udział % Potencjalni środków powiatu partnerzy w przygotowaniu i realizacji POLICJA III.2.1. Zwiększenie stanu etatowego Policji zakopiańskiej o co najmniej 60 etatów osiągnięcie stanu etatowego pozwalającego w odpowiedni sposób reagować na zagroŜenie przestępczością w mieście i w powiecie; umoŜliwienie wystarczającego nasycenia patrolami terenu miasta i gmin dzięki utworzeniu: - Kompanii Patrolowo – Interwencyjnej KPP Zakopane, - Posterunku Policji w Białym Dunajcu, - Posterunku Policji w Kościelisku, oraz dzięki zwiększeniu stanu etatowego Zespołów Interwencyjno – Patrolowych w Komisariacie Policji w Poroninie i Komisariacie Policji w Bukowinie Tatrzańskiej. Do ustalenia budŜet państwa – Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie, budŜety gmin, budŜet powiatu j.w. Komenda Główna Policji 47 STRAś POśARNA III.2.2. wzmocnienie obsady kadrowej, Wsparcie adekwatnie do ilości turystów samorządu w celu przebywających na terenie pozyskania powiatu; większej liczby pozyskanie dodatkowej kadry kadry dla straŜy pozwoli na poprawę wydajności poŜarnej pracy i w efekcie zwiększenie bezpieczeństwa powiatu w zakresie ochrony ppoŜ. III.2.3. Promocja jednostek OSP (finansowanie nagród motywujących) spadające zainteresowanie młodych ludzi słuŜbą w OSP wymaga prowadzenia promocji jednostek OSP, np. poprzez finansowanie nagród motywujących dla jednostek OSP (co pozwoli na przyciągnięcie do OSP młodych ludzi) Do ustalenia do ustalenia budŜety gmin, budŜet powiatu budŜety gmin, budŜet powiatu 100% samorząd powiatowy i gminny samorząd powiatowy i gminny 48 Zadania strategiczne dla CELU IV: SPRAWNA OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA IV.1.– PROFILAKTYKA I PROMOCJA ZDROWIA Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 IV.1.1. ogólnodostępne badania w celu Program badań zwiększenia wykrywalności mammograficznych zachorowań dla mieszkanek Powiatu 20 000 IV.1.2. ogólnodostępne badania w celu Program badań zwiększenia wykrywalności cytologicznych dla zachorowań mieszkanek Powiatu 10 000 IV.1.3. Inne programy profilaktyki i promocji zdrowia: - przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, - chorób układu krąŜenia, - chorób tarczycy, - pierwsza pomoc w ratownictwie medycznym, - uzaleŜnień 8 000 ogólnodostępne badania w celu zwiększenia wykrywalności zachorowań; promocja zachowań prozdrowotnych w celu upowszechnienia zdrowego stylu Ŝycia; przeszkolenie znacznej liczby ludności – głownie młodzieŜy – w celu upowszechnienia zasad udzielania pierwszej pomocy. 2008 12 000 2009 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji 2010 2011-2015 25 000 25 000 50% SP ZOZ –y, urząd marszałkowski, urzędy gmin, 10 000 10 000 25% SP ZOZ –y , urząd marszałkowski, urzędy gmin, 30 000 60 000 25-100% SP ZOZ-y, NZOZ, urząd marszałkowski, urzędy gmin, organizacje pozarządowe, SłuŜby Ratownicze 49 alkoholowych i narkotykowych IV.2.– LECZNICTWO SZPITAL POWIATOWY IM. DR TYTUSA CHAŁUBIŃSKIEGO SAMODZIELNY PUBLICZNY SZPITAL SPECJALISTYCZNY CHORÓB PŁUC IM. DR O. SOKOŁOWSKIEGO Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe IV.2.1. Modernizacja i adaptacja pomieszczeń II piętra na Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii – Szpital Chorób Płuc podniesienie jakości świadczonych usług poprzez dostosowanie Oddziału do wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10.11.2006 Dz. U 213 poz.1568 IV.2.2. Termomodernizacja budynków SzpitalI wymiana okien i drzwi, remont i ocieplenie elewacji budynku, zmniejszenie strat cieplnych; w efekcie zmniejszenie kosztów eksploatacji budynku szpitala i poprawa komfortu pobytu pacjenta w szpitalu, poprawa estetyki Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji 1 900 000 1 500 000 50 IV.2.3. Blok operacyjnynadbudowa i przebudowa Szpital Chorób Płuc nadbudowa i przebudowa skrzydła szpitala mieszczącego blok operacyjny; dzięki temu poprawa warunków na Sali operacyjnej, umoŜliwienie utrzymania właściwych warunków sanitarnych i dostosowanie do Min. Zdrowia IV.2.4. Modernizacja zepińsk stosownie do wymogów dostosowanie pomieszczeń i urządzeń Szpitala do wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10.11.2006 pod względem fachowym i sanitarnym - program dostosowawczy IV.2.5. Zakup sprzętu medycznego dla szpitali podniesienie jakości usług poprzez, zakup sprzętu: myjnia dezynfektor, spirometr, wywoływarka RTG IV.2.6. Modernizacja i przebudowa bloku operacyjnego oraz oddziału intensywnej terapii Szpitala Powiatowego Poprawa warunków leczenia poprzez dostosowanie bloku operacyjnego oraz oddziału intensywnej terapii do odpowiednich standardów leczenia IV.2.7. Rozwój bazy w zakresie lecznictwa psychiatrycznego - utworzenie całodobowego pomoc dla osób chorych i ich rodzin w ramach realizacji Małopolskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego 15 000 000 do ustalenia do ustalenia 2 000 000 3 100 000 2 000 000 130.000 Urząd Marszałkowski, budŜet powiatu 25 % Urząd Marszałkowski, urzędy gmin, NZOZ, organizacje 51 oddziału stacjonarnej opieki psychiatrycznej (40 –50 łóŜek) pozarządowe - utworzenie oddziału dziennego (20 miejsc) IV.2.8. Wzmocnienie opieki kardiologicznej poprzez utworzenie oddziału kardiologii inwazyjnej do ustalenia 52 IV.3.– OPIEKA I POMOC DLA OSÓB W TRUDNEJ SYTUACJI SPOŁECZNEJ I ZDROWOTNEJ Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 IV.3.1. zapewnienie opieki nad Pozyskanie dzieckiem i wychowania dzieci kandydatów na w rodzinie zawodowe rodziny zastępcze IV.3.2. Utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej 13 14 zapewnienie warunków pracy, zatrudnienia i rozwoju osobom o znacznym stopniu niepełnosprawności, pobudzenie i wsparcie aktywności społecznej i zawodowej zamiast uzaleŜnienia wyłącznie od świadczeń z pomocy społecznej; w efekcie – uspołecznienie i usamodzielnienie osób niepełnosprawnych. 2009 2010 2011-2015 500 000 2.500 000 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Udział % środków powiatu Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym13/Koło w Zakopanem, Urząd Marszałkowski, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych14, PUP 1,2 % Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji do ustalenia 1 400 000 440 000 450 000 PSOUU, PUP, Urząd Marszałkowski, organizacje pozarządowe PSOUU PFRON 53 IV.3.3. Agencja Zatrudnienia Wspomaganego zorganizowanie zatrudnienia osób z upośledzeniem umysłowym na otwartym rynku pracy poprzez uzyskanie miejsc pracy wspieranej u pracodawców z terenu powiatu 150 000 150 000 150 000 150 000 750 000 PSOUU, PFRON, PUP - PSOUU, PUP, organizacje pozarządowe, organizacje pracodawców IV.3.4. Dom Mieszkalny dla osób niepełnosprawnych zapewnienie warunków wspieranego i samodzielnego mieszkania dla osób z upośledzeniem umysłowym tracących naturalne oparcie w rodzinie oraz dla znajdujących się w sytuacjach kryzysowych osób znacznie niepełnosprawnych. 700 000 1 100 000 250 000 300 000 1 400 000 PSOUU, Urząd Marszałkowski, PFRON, PCPR 1,2 % PSOUU, fundusze społeczne, Urząd Marszałkowski, PFRON, PCPR IV.3.5. Ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi ośrodek wsparcia, przygotowania do pracy i terapii zajęciowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi; umoŜliwienie podopiecznym podjęcia zatrudnienia 180 000 192 000 204 000 216 000 1 260 000 Urząd Marszałkowski, budŜet powiatu, 10% PCPR, Urząd Marszałkowski, słuŜba zdrowia, Poradnia Zdrowia Psychicznego, Szpitale Psychiatryczne IV.3.6. Obywatelskie Centrum Spraw Społecznych zorganizowanie miejsca wspólnego rozwiązywania spraw społecznych przez lokalne organizacje pozarządowe. Integracja działań organizacji pozarządowych uczestniczących w realizowaniu polityki społecznej powiatu 90 000 50 000 50 000 50 000 250 000 PSOUU / Koło Zakopane, PCPR, PFRON, PUP 1,2 % PCPR, organizacje pozarządowe, PFRON, PUP 54 IV.3.7 Modernizacja Domu Dziecka Poprawa warunków mieszkaniowych wychowanków oraz budowa pomieszczeń do terapii IV.3.8 Modernizacja Budynku „ zepińska” Lub pozyskanie nowego budynku Poprawa warunków pracy oraz warunków pobytowych podopiecznych- ofiar przemocy w rodzinie 150 000 800 000 200 000 250 000 IV.3.9. Pozyskanie budynku pod działalność hospicjum Do ustalenia IV.3.10. Utworzenie zakładu opieki paliatywnej Do ustalenia BudŜet powiatu PCPR Organizacje pozarządowe j.w j.w. 55 Zadania strategiczne dla CELU V: DOSTĘPNOŚĆ POWIATU I SPRAWNA, ŁATWA I RÓśNORODNA KOMUNIKACJA Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe V.1. Likwidacja osuwisk na drogach powiatowych stabilizacja skarp zabezpieczająca powstawanie nowych osuwisk – usprawnienie ruchu pojazdów i poprawa bezpieczeństwa na drogach powiatowych Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 3 000 000 3 7000 000 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) budŜet państwa, budŜet powiatu, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Udział % środków powiatu 20% Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji Gmina Bukowina, Gmina Poronin V.2. ułatwienie dojazdu z przejścia Przebudowa drogi granicznego Łysa Polana do Oswalda Balzera Zakopanego i doprowadzenie do statusu drogi spełniającej standardy europejskie 500 000 1 500 000 1 000 000 j.w. Gmina Zakopane Gmina Poronin Gmina Bukowina V.3. zepińs dojazdu do wsi Suche Przebudowa drogi poprzez skrócenie czasu Poronin Suche dojazdu, i doprowadzenie do statusu drogi spełniającej standardy europejskie 100 000 500 000 1 500 000 j.w Gmina Poronin 2 400 000 3 000 000 j.w., Gmina Biały Dunajec Gmina Biały Dunajec V.4. Budowa mostu na Białym Dunajcu w ciągu drogi do Gliczarowa budowa mostu spełniającego potrzeby komunikacyjne mieszkańców i turystów poprawa dostępności terenów turystycznych, skrócenie czasu dojazdu 150 000 56 V.5. Modernizacja estakady w ul. Powstańców Śląskich usprawnienie komunikacji na obwodnicy Zakopanego – skrócenie czasu dojazdu do terenów rekreacyjnych stacji narciarskich oraz przejścia granicznego ze Słowacją estakada spełniająca standardy UE V.6. Budowa chodników na odcinkach dróg powiatowych przebiegających przez wsie budowa chodników, bezpiecznych przejść dla pieszych i oświetlenia – poprawienie bezpieczeństwa mieszkańców i turystów i usprawnienie komunikacji V.7. Budowa ronda przy ul. Powstańców śląskich budowa ronda w celu usprawnienia komunikacji na obwodnicy Zakopanego – skrócenie czasu dojazdu do terenów rekreacyjnych stacji narciarskich V.8. Budowa połączenia drogowego zepińska – Ciągłówka V.9. Lobbing i wspieranie działań innych podmiotów na rzecz: 100 000 1 500 000 2 000 000 200 000 200 000 500 000 500 000 500 000 j.w Gmina Zakopane, Zarząd Dróg Wojewódzkich j.w., Gminy powiatu tatrzańskiego Gminy powiatu tatrzańskiego j.w Gmina Zakopane do ustalenia Działanie na rzecz wpisania do planów, przygotowania realizacji inwestycji kluczowych dla zapewnienia dobrej dostępności komunikacyjnej terenu powiatu tatrzańskiego - modernizacji „zakopianki” na 57 ostatnim odcinku, - budowy bezkolizyjnego węzła drogowego w Poroninie (rozjazd do Bukowiny Tatrz.) - budowy szybkiej kolei Kraków – Zakopane - budowy obwodnicy Zakopanego, - budowy obwodnicy centrum Kościelisk, - udroŜnienia połączenia Łapszanka – Jurgów (przez zepińska) - budowy lotniska w Nowym Targu, - połączenia kolejowego ze Słowacją 58 V.9 Budowa północnej obwodnicy Zakopanego Usprawnienie komunikacji na terenie Powiatu Tatrzańskiego Skrócenie dojazdu do terenów rekreacyjnych 100 000 1 500 000 1 900 000 1 000 000 BudŜet państwa, BudŜet powiatu BudŜet Województwa Wojewódzki Zarząd Dróg Powiat Tatrzański Gmina Zakopane 59 Zadania strategiczne dla CELU VI: WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY I INTEGRACJI W POWIECIE Nazwa zadania – PROGRAMU, PROJEKTU, DZIAŁANIA Opis: cele bezpośrednie i oczekiwane bezpośrednie korzyści oraz zakładane efekty rzeczowe VI.1. Koordynacja duŜych imprez kulturalnych, turystycznych i sportowych organizowanych na terenie Powiatu Tatrzańskiego wspólne opracowywanie kalendarza całorocznego i kalendariów comiesięcznych – zgodnie z planami poszczególnych gmin i Starostwa, w kilku wersjach językowych; dzięki temu zapewnienie bezkonfliktowej i szerokiej oferty dla turystów i mieszkańców i przedłuŜenie sezonu turystycznego VI.2. prowadzenie spójnej polityki Tworzenie promocyjnej przyjaznego wizerunku regionu VI.3. Utworzenie zintegrowanego systemu informacji utworzenie jednolitego systemu Informacji w zakresie bazy turystycznej, noclegowej, kulturalnej, sportowej i biznesowej (informacja wielojęzyczna); promocja bazy w mediach Szacunkowe koszty w zł 2007 2008 2009 2010 2011-2015 Potencjalne źródła finansowania (o ile znane) Udział % środków powiatu Potencjalni partnerzy w przygotowaniu i realizacji do ustalenia budŜet powiatu, TARPIK, budŜety gmin, fundusze europejskie, Urząd Marszałkowski Gminy powiatu tatrzańskiego, Urząd Marszałkowski, organizacje pozarządowe, instytucje kultury, podmioty gospodarcze do ustalenia j.w. j.w. do ustalenia j.w., podmioty gospodarcze j.w. 60 VI.4. Systemowe rozwiązanie problemów komunikacyjnych poprawa dostępności komunikacyjnej, zapewnienie szybszego i bezpieczniejszego dojazdu do miejsc docelowych poprzez wspólne wypracowanie rozwiązań („Zakopianki”, drogi, parkingi, oznakowanie oraz transport, przejście pod Gubałówką) do ustalenia j.w. administracja i samorządy wszystkich szczebli, organizacje pracodawców, organizacje pozarządowe VI.5. Określenie obszaru wspólnego działania gmin i powiatu oraz sposobu pozyskiwania na nie środków pomocowych wypracowanie programu współdziałania w zakresie pozyskiwania środków pomocowych i realizacji znaczących projektów na rzecz poprawy atrakcyjności regionu i unowocześnienia jego infrastruktury do ustalenia j.w. Gminy powiatu tatrzańskiego, organizacje pozarządowe, podmioty gospodarcze VI.6. Wspólna promocja markowych produktów regionalnych: promocja regionu poprzez wydarzenia oraz pielęgnowanie tradycji góralskiej: - oscypek i inne wyroby np. Ŝętyca, - wydarzenia na Krupówkach, - baza sportowa, - międzynarodowe wydarzenia kulturalne i sportowe; budowanie wizerunku powiatu tatrzańskiego jako centrum Ŝywej tradycji góralskiej oraz ośrodka kultury, sportu i turystyki międzynarodowej do ustalenia j.w. j.w. 61 VI.7. Mecenat powiatu nad twórcami ludowymi i rzemiosłem wsparcie dla twórców ludowych i rzemieślników wytwarzających tradycyjne wyroby i świadczących tradycyjne usługi – zachowanie i promocja dziedzictwa kulturowego regionu do ustalenia j.w. j.w. VI.8. Współpraca międzyregionalna i transgraniczna realizacja wspólnych przedsięwzięć z podmiotami z innych części Polski i zagranicy, rozwój współpracy z sąsiadującymi terenami na Słowacji, rozwój kontaktów i współpracy z innymi regionami górskimi; w tym współpraca ze stroną słowacką w projekcie „Magistrali Tatrzańskiej” do ustalenia j.w. j.w. VI.9. Koordynacja działań pomiędzy gminami przy tworzeniu planów zagospodarowania przestrzennego bieŜąca wymiana informacji , koordynacja i zintegrowanie działań urzędów w zakresie polityki zagospodarowania przestrzennego i gospodarowania przestrzenią na terenie powiatu VI.10. Wsparcie gmin na rzecz budowy wielofunkcyjnego stadionu sportowego w Zakopanem oraz boisk sportowych w kaŜdej wsi na terenie powiatu. Wsparcie ze strony Powiatu dla działań Gmin zmierzających do wzbogacenia ogólnodostępnej infrastruktury sportowej na swoim terenie działania ciągłe Gminy powiatu tatrzańskiego, Urząd Marszałkowski do ustalenia Gminy powiatu tatrzańskiego 62 VI.11. Współdziałanie z gminami w Przygotowanie zakresie poprawy środowiska planu współpracy naturalnego na terenie Powiatu. z gminami w zakresie inwentaryzacji zagroŜeń dla środowiska naturalnego, sposobu ich ograniczenia, a takŜe zasad współdziałania z przedsiębiorcami, organizacjami pozarządowymi i środowiskowymi w ramach partnerstwa publiczno – prawnego. do ustalenia j.w. Gminy Powiatu Tatrzańskiego Organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy 63 Finansowanie Strategii Wstępny szacunkowy koszt zadań ujętych w Strategii w perspektywie lat 2007-2015 roku oceniać moŜna na co najmniej 200 milionów złotych, z kumulacją wydatków przypadającą na lata 2009-2011 – na ponad 180 milionów złotych15 szacowane są zewnętrzne koszty zadań, których wstępna wycena była moŜliwa na etapie opracowywania projektu dokumentu Strategii czyli w III. i IV. kwartale 2006r. NaleŜy się spodziewać, Ŝe w miarę krystalizowania się planów inwestycyjnych oraz programów i projektów realizacyjnych wymiar finansowy zadań Strategii jeszcze znacząco wzrośnie. ZwaŜywszy na dotychczasową skalę środków finansowych w dyspozycji budŜetu Powiatu w skali roku realizacja Strategii wymaga więc zaangaŜowania środków finansowych wielokrotnie przewyŜszających obecne moŜliwości samodzielnego finansowania z budŜetu Powiatu. W konsekwencji naleŜy przyjąć, Ŝe realizacja Strategii nie będzie moŜliwa bez aktywnej polityki finansowej Powiatu - pozyskania i zaangaŜowania znaczących zewnętrznych środków finansowych oraz w jak największym stopniu wykorzystywania środków budŜetu jako wkładu własnego do projektów współfinansowanych ze źródeł zewnętrznych (nie zaś jako wyłącznego źródła finansowania). ZwaŜywszy na duŜą skalę potrzeb finansowych rozwaŜone zostaną i – tam gdzie to moŜliwe i opłacalne - wprowadzić do praktyki realizacyjnej Strategii mechanizmy realizowania wspólnych przedsięwzięć z podmiotami nie naleŜącymi do sektora finansów publicznych, przewidziane ustawami o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz o działalności poŜytku publicznego i wolontariacie. Wymaga to aktywnego i przedsiębiorczego podejścia ze strony kierowników poszczególnych powiatowych jednostek organizacyjnych – w celu moŜliwie jak najszerszego wykorzystania źródeł i mechanizmów finansowania spoza budŜetu Powiatu. 15 według szacunków jednostek organizacyjnych Powiatu i współpracujących partnerów 64 D. ŚLEDZENIE POSTĘPÓW I OCENA STRATEGII 65 Monitorowanie postępów w realizacji Ustala się, Ŝe postępy w realizacji przyjętej strategii postępowania będą na bieŜąco śledzone – monitorowane - z uwzględnieniem następujących zasad i procedur: a/ Monitoring prowadzony jest na bieŜąco, z wykorzystaniem m.in. wskaźników sformułowanych w dokumencie Strategii jako miary sukcesu strategii. Monitorowanie prowadzone jest w oparciu o schemat informacji przedstawiony w poniŜszej tabeli: Tabela 7. Układ danych do monitorowania realizacji celów strategii Cel strategii Miary sukcesu Poziom bazowy (wartość wyjściowa wskaźnika) Wartość w kolejnym roku realizacji Strategii Źródło informacji i podmiot odpowiedzialny za dostarczenie danych b/ Monitoring prowadzony jest w powiązaniu z informacją finansową nt. wielkości środków przeznaczonych w danym roku budŜetowym na realizację poszczególnych celów Strategii. c/ Monitoring ma charakter wewnętrzny, oparty jest o sprawozdawczość poszczególnych jednostek organizacyjnych Powiatu, prowadzony przez wskazaną przez Starostę komórkę organizacyjną i i koordynowany przez wyznaczoną do tego zadania osobę. Sprawozdanie z monitoringu - obejmujące informację nt. realizacji i osiągnięć strategii powstaje corocznie za kaŜdy zakończony rok budŜetowy, w oparciu o dane wewnętrzne Powiatu oraz dane ze statystyki publicznej za ostatni dostępny rok i jako dokument informacyjny przedstawiany jest przez Starostę Radzie Powiatu wraz ze sprawozdaniem z wykonania budŜetu. W 2007 roku przedstawiony zostaje Radzie Powiatu „Raport Otwarcia Strategii” – opisujący w sposób syntetyczny punkt wyjścia w realizacji poszczególnych celów strategii (w układzie j.w.). Pierwsze sprawozdanie z realizacji i osiągnięć Strategii przedstawione zostanie Radzie Powiatu w 2008 roku. 66 Ocena Strategii Ocena (ewaluacja) sposobu realizacji i osiągnięć Strategii dokonywana jest dwukrotnie (co dwa lata) w trakcie kaŜdej kadencji i ma charakter całościowy - obejmuje całość spraw ujętych w Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Tatrzańskiego. Ponadto po zakończeniu całego okresu objętego Strategią, w roku 2014, dokonana zostanie całościowa ewaluacja osiągnięć i sposobu realizacji Strategii za cały okres 2007-2013. Jej podstawowym zadaniem jest określenie czy i na ile przyjęta strategia działania i sposoby jej realizacji są wdraŜane, sprawdzają się oraz czy nadal są adekwatne do zmieniających się warunków wewnętrznych i zewnętrznych. Istotnym elementem ewaluacji jest formułowanie – o ile jest to potrzebne - wytycznych do aktualizacji Strategii Rozwoju. Ocena realizacji strategii ma charakter zewnętrzny i prowadzona jest dwutorowo: przez niezaleŜnych ekspertów z wykorzystaniem danych m.in. pochodzących z monitoringu prowadzonego przez Powiat oraz w procesie konsultacyjnym w ramach lokalnych warsztatów ewaluacyjnych z udziałem liderów lokalnych reprezentujących moŜliwie wszechstronnie lokalne środowiska. Dodatkowo prowadzona moŜe być ewaluacja dokonań w poszczególnych obszarach Strategii Rozwoju, w zaleŜności od bieŜących potrzeb zarządzania Powiatem. 67 Procedura dalszych prac Przyjęta Strategia Rozwoju jest dokumentem dynamicznym. Oznacza to, Ŝe moŜe ulegać aktualizacji i dostosowaniom w zaleŜności od zmieniających się istotnych uwarunkowań rozwoju powiatu oraz oceny skuteczności przyjętej strategii postępowania dokonywanej w trakcie ewaluacji. Rozszerzeniem Strategii są programy i plany realizacyjne skoordynowane z ramami nakreślonymi w Strategii, w szczególności te, których przygotowanie i realizację ujęto w Strategii bezpośrednio oraz te, których opracowanie i realizacja jest obowiązkiem ustawowym Powiatu. Zarówno w procesie aktualizacji jak i rozszerzania ustaleń Strategii stosowana jest procedura uczestnictwa Gmin i konsultacji społecznych, w celu budowania poczucia szerokiego udziału i współodpowiedzialności za losy powiatu, budowania wzorców współpracy i integrowania lokalnej społeczności oraz wzmacniania lokalnej demokracji. 68 Spis Tabel Tabela 1. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Gospodarka. ............................. 12 Tabela 2. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Kultura i edukacja. .................... 12 Tabela 3. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Bezpieczeństwo i polityka społeczna. ............................................................................................................. 13 Tabela 4. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Komunikacja............................. 13 Tabela 5. Wyniki warsztatowej analizy SWOT dla obszaru Współpraca. ............................. 14 Tabela 6. Obszary strategii i cele strategiczne. ................................................................ 17 Tabela 7. Układ danych do monitorowania realizacji celów strategii .................................. 66 69 Dokument opracowany w 2006 roku przez Powiat Tatrzański przy wsparciu doradczym i moderatorskim firmy BoŜena Pietras-Goc Koordynator prac z ramienia Starostwa: Krzysztof Król-Łęgowski. Moderowanie warsztatów strategicznych: Małgorzata Rudnicka. Moderowanie procesu i przygotowanie projektu dokumentu: BoŜena Pietras-Goc. 70