energooszczędne rozwiązanie seleny
Transkrypt
energooszczędne rozwiązanie seleny
OD REDAKCJI Profesjonalna obsługa klienta połączona z fachowym montażem stolarki coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Rośnie wśród inwestorów wiedza o korzyściach z fachowego montażu, ale rośnie też świadomość producentów stolarki o plusach posiadania wykwalifikowanych partnerów handlowych. Na pewno przyczynia się do tego działalność Zrzeszenia Montażystów Stolarki, które inspiruje kolejne firmy do prowadzenia szkoleń, seminariów i pokazów. Kulminacją tych działań będzie wrześniowy Piknik Montażowy, gdzie przyjadą najlepsi w naszym kraju fachowcy, których specjalnością jest sprzedawanie i montaż stolarki; przybędą tu także ich najlepsi dostawcy. Warto zauważyć, że 1 lipca zmieniło się w naszym kraju prawo, które na sprzedawców okien i drzwi nałożyło nowe obowiązki. Teraz muszą oni pilnować, aby każdemu wyrobowi towarzyszyła deklaracja właściwości użytkowych oraz odpowiednia etykieta ze znakiem CE. Niebawem opublikowane zostanie również rozporządzenie ministra budownictwa (MTBiGM) zmieniające wymagania cieplne wobec okien i drzwi, ale też nakazujące wykonywanie montaży w sposób szczelny – warstwowy. Nie jest to trudne – wystarczy stosować odpowiednie materiały uszczelniające i przestrzegać podstawowych zasad montażu warstwowego. Jak mówi Waldemar Knelsen – gość obecnego wydania – od tej techniki montażu odwrotu już nie będzie. O zmianach w prawie budowlanym, o poprawnej technice montażu oraz właściwych dla niej materiałach rozmawiać będziemy we wrześniu w Warszawie na Pikniku Montażowym, na który już dzisiaj serdecznie wszystkich zapraszamy. Zachęcamy do lektury. Przeczytajcie i przekażcie znajomym montażystom. Zaproszenie na Piknik Montażowy Wrześniowe targi Windows&Doors w Warszawie wybrane zostały przez Zrzeszenie Montażystów Stolarki na miejsce organizacji II Ogólnopolskiego Pikniku Montażowego. To prawdziwe święto dla kilkudziesięciotysięcznego środowiska fachowców zajmujących się instalowaniem okien, drzwi, rolet, bram i całych fasad. W jednym miejscu będą oni mieli okazję wysłuchać prelekcji o prawie budowlanym i wymaganiach przepisów unijnych, o nowych technologiach i ich wpływie na energooszczędność budynków, o najnowszych narzędziach i zasadach ich stosowania. Równolegle z prelekcjami odbywać się będą pokazy montażowe, gdzie Mistrzowie Montażu zaprezentują techniki montażu warstwowego, montażu w ociepleniu oraz montażu okna z roletą. Pokazom towarzyszyć będą objaśnienia i konsultacje specjalistów w zakresie poszczególnych materiałów: pian i silikonów, folii izolacyjnych i taśm rozprężnych, materiałów wykończeniowych, techniki mocowań i elektronarzędzi. Wszystkie nowinki branżowe będzie można zobaczyć w akcji „na żywo”, a w razie jakichkolwiek pytań do dyspozycji będą eksperci, którzy wyjaśnią jak to działa i jaką rolę pełni w poprawnym wykonaniu szczelnego montażu warstwowego. Obok tego funkcjonować będą stoiska targowe prezentujące poszczególne materiały i narzędzia, a dyżurujący tam specjaliści wprowadzą w tajniki ich stosowania i poprawnej aplikacji. Najlepsze technologie i materiały nagrodzone zostaną przez ekspertów Zrzeszenia dyplomami „Polecane przez Fachowców”. II Ogólnopolski Piknik Montażowy to okazja nie tylko do podniesienia kwalifikacji zawodowych, ale też do wzajemnej wymiany doświadczeń. Sprzyjać temu będzie piknikowa kawiarenka, gdzie przy grillu i napojach toczyć się będą rozmowy, dyskusje, ale też konkursy, w których każdy będzie miał okazję wykazać się fachową wiedzą. Każdy z uczestników otrzyma aktualne wydawnictwa branżowe, podręczniki montażowe oraz próbki materiałów przydatne w codziennej pracy. To dlatego także 11 września do warszawskiej hali Expo XXI zjadą fachowcy z całej Polski, by wziąć udział w dorocznym święcie, na które zapraszają również swoich kooperantów i inwestorów. (zms) Centrum Informacji Branżowej ul. Turmoncka 22/110 03-254 Warszawa tel.: 22 678 50 73 tel./faks: 22 678 41 32 e-mail: [email protected] www.forumbranzowe.com Reklama: Małgorzata Klos 722 28 94 53 Redakcja: Anna Błaszczyńska Skład i łamanie: Anna Urbańska Ilustracje: Agata Woźniak W publikacji wykorzystano zdjęcia z firm. FORUM MONTAŻOWE ROZMOWA FORUM KOCHAM TĘ ROBOTĘ Rozmowa z Waldemarem Knelsenem, doświadczonym montażystą, twórcą systemu mocowania. prototypów w praktyce na budowie. Po roku 2008 zaczęliśmy nasz system sprzedawać na zewnątrz. Czy montaż stolarki w warstwie ocieplenia jest w Niemczech popularny? Jakie miał pan przygotowanie do stworzenia własnego systemu montażowego? Życiowe. Montażem okien zajmuję się od 1990 roku. Początkowo pracowałem w niemieckiej firmie jako zwykły montażysta. Po trzech latach pracy awansowałem na stanowisko majstra – szefa grupy montażowej. Potem otworzyłem własną firmę i jeszcze w 2010 roku zajmowałem się montażami osobiście. To właśnie w trakcie pracy okazało się, że istnieje potrzeba wykonania jakichś wsporników, konsol, które pomagałyby w sprawniejszym, ale i bardziej stabilnym mocowaniu okien poza murem. Na szczęście, miałem zdolnego brata – ślusarza, który pomagał mi rozwiązywać te i inne problemy pojawiające się na budowie. Pomagał na tyle dobrze, że stał się pana wspólnikiem w interesie? Owszem, już w 2004 roku otworzyliśmy wspólną firmę i zaczęliśmy doskonalić nasze rozwiązania oraz scalać je w jeden spójny system mocowania. Chodziło nam o to, żeby za pomocą kilku, może kilkunastu prostych elementów metalowych i łączników, można było rozwiązać każde zadanie, jakie staje na co dzień przed montażystą okien. Początkowo robiliśmy to na potrzeby mojej firmy montażowej, a więc też od razu była okazja zweryfikowania 2 O tak, szacuję, że w 80 proc. nowo budowanych obiektów stosuje się wyłącznie tę technikę mocowania. Także w budynkach remontowanych, gdzie stare okna znajdują się w warstwie ocieplenia, np. przed klinkierem – tam też używa się konsol do montażu poza licem muru. Ostatnie realizacje z użyciem naszych konsol i kotew to zarówno duże budowle publiczne i przemysłowe, jak też setki mniejszych obiektów i domów jednorodzinnych w całych Niemczech. Jak określiłby pan udział systemu Knelsen w rynku niemieckim? Myślę, że może to być nawet 1/3 tamtejszego rynku. Geograficznie nasze rozwiązania bardziej popularne są na północy Niemiec i w części środkowej. W południowych landach sprzedajemy za to dużo wsporników do parapetów i prostych kotew EL. Muszę powiedzieć, że niedawno zaczęliśmy eksport bezpośredni do Finlandii, Polski i na Litwę, a przez pośredników handlowych obecni jesteśmy w Irlandii, Danii, Belgii, Austrii i Szwajcarii. Obserwuję, że z roku na rok rośnie zainteresowanie naszymi rozwiązaniami, także na rynku polskim. Czy są to rozwiązania dobre dla budynków energooszczędnych? Przede wszystkim dla nich, ponieważ maksymalnie ograniczają występowanie mostków termicznych w warstwie mocowania okien. Zapewniają odpowiednią statykę i umożliwiają wykonanie poprawnego ocieplenia i uszczelnienia szczelin montażowych. Jako ciekawostkę powiem, że dzisiaj każda większa budowa w Niemczech ma dwóch odrębnych inspektorów odbierających prace montażowe: jeden odpowiada za statykę elementów budowlanych, a drugi za szczelność przegród. Nawet w budynkach jednorodzinnych zakończenie prac montażowych kończy się sprawdzianem – testem szczelności tzw. Bloower Door Test. W Niemczech nie da się dzisiaj sprzedać domu, jeśli nie miałby on profesjonalnego badania szczelności. Myśli pan, że to samo czeka nas w Polsce? Z całą pewnością, bo dzisiaj cała Unia Europejska stawia na oszczędzanie energii, także tej wykorzystywanej do ogrzewania budynków. Ale też inwestorzy chcą mieć dzisiaj dobrze wykonane prace montażowe, chcą mieć wpływ na szczelność budynku. Jestem przekonany, że także tutaj normą staną się testy szczelności budynków i wymaganie stosowania odpowiednich materiałów mocujących i uszczelniających. Wiem od naszych polskich odbiorców, że już zaczyna się tak dziać. Czy polscy montażyści są do tego właściwie przygotowani? Wielu na pewno już tak. Ale nie jest to przecież sztuka magiczna i dość szybko można opanować umiejętność poprawnego montażu w warstwie ocieplenia. Trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać i znaleźć system odpowiedni dla siebie: w miarę prosty, ale dający gwarancję stabilności zamocowania. Warto się tego nauczyć i dać się poznać na rynku jako fachowiec, jako specjalista w swoim zakresie. A nade wszystko – polecam to rozwadze wszystkim kolegom-montażystom – trzeba kochać tę robotę. Kiedy się ją kocha, kiedy wkłada się w to serce, to efekty przyjdą wcześniej czy później. I tego wam wszystkim życzę. Dziękuję za życzenia, za wykład dla montażystów i za tę rozmowę Jan Stolczyk FORUM MONTAŻOWE ZAPROSZENIE DO KLUBU PRAKTYCZNI EKSPERCI Regularnie powiększa się grono ekspertów ZMS-u, którzy na co dzień służą montażystom swoją wiedzą i doświadczeniem. Dołączają do nas również fachowcy zagraniczni: w lutym wsparł nas Andreas Lange z ISO-Chemie, a w maju – Waldemar Knelsen – twórca specjalnego systemu mocowania okien w warstwie ocieplenia. W spotkaniu z nim w zrzeszeniowym Klubie Podgrodzie w Warszawie wzięli udział i nasi eksperci, i praktycy montażu. Nasz gość z Bielefeld zaprezentował cały system konsol i kotew metalowych, także tych służących do mocowania w ociepleniu skrzynek roletowych oraz do mocowania ciężkich parapetów i nastopnic. Można to było zobaczyć na zdjęciach, można było o tym przeczytać, a wkrótce będzie można obejrzeć na YouTube. Dużo ważniejsze były praktyczne wskazówki montażowe, jakie pan Waldemar przekazywał zebranym. Przytoczę kilka z nich, bo wydaje się, że mogą być przydatne każdemu montażyście, niezależnie od tego, jaki system stosuje. Dziur w bloczkach z porotermu nie można, jak wiadomo, nawiercać wiertarką udarową, gdyż powoduje to pękanie ścianek. Zwykłym wiertłem widiowym, bez udaru, jest to zadanie trudne, o czym przekonali się uczestnicy spotkania. Istnieje jednak specjalne wiertło frezujące (fot. 1), przeznaczone właśnie do ceramiki, które wchodzi w poroterm jak w masło. Koszt takiego wiertła to ok. 50 euro, ale jak zapewnia Waldemar Knelsen, wystarcza ono na co najmniej rok intensywnej pracy. Mocując konsole w porotermie lepiej jest używać tworzywowych kołków (fi 10) o długości 6 – 8 cm niż mocować samymi wkrętami. Chodzi o to, że przy wkręcie często używa się zbyt dużej siły dokręcania i przekręca się gwint, niszcząc ścianki. W przypadku tworzywowych kołków rozporowych to ryzyko nie istnieje. Pan Waldemar używa kołków Fischera, trochę droższych od tych z marketów, ale i pewniejszych. Jeżeli w progu ościeża wymurowana jest cienka warstwa pojedynczej cegły lub kratówki, to warto przewiercić się przez nią mocowaniem, a szynę montażową zamontować w niższej warstwie. Najlepiej gdy tę niższą warstwę tworzą pustaki ceramiczne z zamkami, gdyż wówczas siły przenoszone są na cały mur, a nie na pojedynczy pustak. Mocując od lica wewnętrznego muru (dodatkowy kątownik mocujący) warto wybrać taki kątownik, który ma dłuższe ramię, sięgające niższej warstwy pustaków. Odległość między płaszczyzną muru, a płaszczyzną wewnętrzną okna przy wysunięciu okna w warstwę ocieplenia nie powinna być większa niż 4 – 8 cm, gdyż wówczas uzyskamy najniższą wartość mostka liniowego w obszarze mocowania okna. To jest standard dla murów dwuwarstwowych. Większe konsole, o większym wysięgu przeznaczone są przede wszystkim do mocowania okien w murach trzywarstwowych, przeważnie przed ścianą z cegły lub klinkieru. Zarówno w wymianach, jak i w nowych obiektach. Odległość między punktami mocowania nie powinna być mniejsza niż długość zastosowanych kołków czy wkrętów (fot. 2). Jeśli stosujemy np. kołki 6-centymetro- we, wówczas odległość między kołkami powinna wynosić min. 6 cm. Podobna powinna być odległość mocowania od krawędzi muru. Jedyne odstępstwo od tej zasady może być przy zastosowaniu szyny montażowej SCH. To tylko niektóre, zapamiętane wskazówki Waldemara Knelsena, którymi podzielił się z uczestnikami majowego spotkania. Mniej mówił o teorii, o fizyce budowli, a więcej o wytrzymałości materiałów i praktyce montażowej (od 1990 roku nie zajmuje się niczym innym, tylko montowaniem okien, drzwi i bram). System mocowania, który wymyślił i dopracował wraz z bratem, nie jest pomysłem marketingowym, ale rezultatem wielu lat ciężkiej pracy na niemieckich budowach. Po prostu powstawał z kolejnych potrzeb montażowych i od razu był sprawdzany w warunkach poligonowych. Tworzyli go praktycy montażu i pewnie dlatego tak chętnie jest stosowany nie tylko w Niemczech, ale w całej Europie. To zaszczyt dla nas, że Waldemar Knelsen zechciał dołączyć do grona ekspertów Zrzeszenia Montażystów Stolarki. Dzięki takim ludziom polscy montażyści mogą liczyć na wartościową naukę i wsparcie w swojej codziennej pracy. Umówiliśmy się z naszym gościem, że jesienią przyjedzie do nas ponownie, by dla kolejnej grupy fachowców zrobić pokaz i omówić praktyczne aspekty mocowania okien, drzwi i rolet w warstwie ocieplenia. Informację o terminie znajdziecie na stronie zrzeszenia i w naszych newsletterach. (aga) 3 FORUM MONTAŻOWE SONDA JAK MINĘŁO PÓŁROCZE W FIRMACH ZRZESZENIA MONTAŻYSTÓW STOLARKI Arkadiusz Straszok, Portalux Mikołów Generalnie spadku zamówień nie odnotowaliśmy. Najgorszy – co nie powinno dziwić – był początek roku. Długa zima wszystkim dała się we znaki, niemniej od marca jest coraz lepiej. Liczba zamówień rośnie, co niewątpliwie jest efektem tego, że na rynku jesteśmy od lat, mamy stałych klientów i – co najważniejsze – zajmujemy się montażem kompleksowo, to znaczy od podstaw. Tomasz Remiszewski, Kwadra-T Pierwsze półrocze upłynęło głównie pod znakiem przedłużającej się zimy, która na dłuższy okres zablokowała prace montażowe, szczególnie w nowych budynkach. Czas, kiedy nie mogliśmy prowadzić prac, wykorzystaliśmy na podnoszenie kwalifikacji naszych pracowników, aktywnie uczestniczyliśmy w szkoleniach branżowych oraz nawiązaliśmy nowe kontakty handlowe. W czasie najbliższych miesięcy chcemy skupić się między innymi na propagowaniu nowoczesnych technik montażu oraz wdrażaniu nowych rozwiązań, które wpłyną na atrakcyjność naszej oferty. Marcin Marchewka, Langer Okna Moja firma zaczęła rok z małym impetem – to po części dzięki montażom zaplanowanym jeszcze w minionym roku, ale też dzięki klientom z polecenia oraz tym, którzy wrócili do nas mając w świadomości, że okna zimą są tańsze. Zapytań odnotowaliśmy nieco mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, lecz za to oferty w większym stopniu skutkowały zawarciem umów i kontraktów. Udało się zrealizować pierwsze w Polsce zamówienie na okna Schüco SI82 z powłoką Automotive Finish (rodem z motoryzacji), zamontowane na konsolach Knelsen z użyciem – także pierwszy raz w Polsce – konsol parapetowych do montażu parapetów zewnętrznych. Niestety, zdarzyły się także niepowodzenia, wszystkie związane z niesolidnością dotychczasowych partnerów, którzy do dziś nie wywiązali się z płatności za wykonane przez nas usługi. Zygmunt Laska, Laska Pierwsze półrocze bieżącego roku wypadło gorzej niż ten sam okres w roku poprzednim; szczególnie w południowo-wschodniej Polsce. Długa i ostra zima miała znaczący wpływ na przestoje w zamówieniach. Niski wzrost gospodarczy w naszym regionie również przyczynił się do kiepskiej sprzedaży okien z PCW, co skutkowało niską liczbą zamówień montażu okien i drzwi zewnętrznych. Sytuacja zaczęła się stabilizować dopiero w maju, kiedy zawitała wiosna. To pokazuje, jaki wpływ mają warunki pogodowe i rozwój gospodarczy na rynek budownictwa. 4 Cezary Nowacki, Nowal Pierwsze półrocze nie było zbytnio udane. Nadal utrzymuje się tendencja wyboru dobrych, energooszczędnych okien, ale nie ciepłego montażu. Szkoda, że nasza natura podpowiada nam, aby robić oszczędności na jednym z najważniejszych etapów budowy. Choć maj i czerwiec przyniosły zwiększone obroty, to sądzę, że kolejne miesiące w tym roku nie wniosą kolosalnych zmian. Paweł Zajkowski, ZED Ostatnie półrocze to chyba najbardziej zróżnicowany czas w historii naszej firmy. Żartobliwie mówimy, że czemu nie dał rady ogólnoświatowy kryzys, temu dała radę pogoda. Ostatnie lata były dla naszej firmy pasmem nieustannego rozwoju. Dopiero długa zima tego roku trochę nas wyhamowała. Niemniej zwiększyliśmy w tym półroczu zatrudnienie o dwie osoby, uczestniczymy w targach i mamy nadzieję, że drugie półrocze będzie lepsze. Marcin Łoski, Klucz Serwis Jeśli chodzi o okres zimowy, nie było ciekawie. Oczywiście, montaż się odbywał. Od stycznia do połowy maja montowaliśmy przede wszystkim drzwi wewnętrzne. Popyt na zamówienia był imponujący. Teraz jednak prym wiedzie stolarka okienna. Wszystko w skali makro jest porównywalne z rokiem ubiegłym. Co ciekawe, z roku na rok montujemy coraz mniej okien, za to ich jakość i cena idą w górę. FORUM MONTAŻOWE WSPÓŁPRACA Partnerzy ZMS Przed dwoma laty, we wrześniu 2011 roku zostało powołane nowe stowarzyszenie branżowe – Zrzeszenie Montażystów Stolarki. Jest to dzisiaj najbardziej dynamicznie rozwijająca się organizacja branżowa: gromadzi obecnie prawie setkę fachowców montażowych o zweryfikowanej wiedzy i umiejętnościach oraz ma kilkuset zadeklarowanych sympatyków. W działaniach wymagających większych funduszy opieramy się na wsparciu firm, którym równie bliskie są tematy montażowe i profesjonalizacja usług montażu stolarki. A takich firm jest na szczęście naprawdę wiele. Już dzisiaj naszą pracę wspierają tak znane marki, jak Aereco, Drutex, Effector, Inoutic/Deceuninck, ISO-Chemie, a kilka kolejnych zastanawia się nad wsparciem środowiska montażowego. Jaka jest rola Partnera Zrzeszenia? Przede wszystkim deleguje do współpracy z nami Eksperta, który służy członkom Zrzeszenia konsultacjami technicznymi. Jeżeli montażysta staje przed jakimś problemem z zakresu techniki okiennej, wentylacji, uszczelniania, mocowania czy zastosowania aluminium, kontaktuje się przez biuro ZMS z konkretnym ekspertem i wspólnie z nim ten problem rozwiązuje. Eksperci piszą również specjalistyczne artykuły poradnikowe, aby rozwiązania tych jednostkowych problemów mogły zostać upowszechnione. Publikowane są one na stronie internetowej Zrzeszenia lub w naszym Kwartalniku. Partnerzy będą również zapraszać Mistrzów Montażu zimą na specjalistyczne kursy, które pozwolą im zdobyć nową wie- dzę i nowe doświadczenia. Najlepsi polecani będą przez nich inwestorom i klientom indywidualnym. Montażyści to także eksperci dla firm partnerskich – to im jako pierwszym przekazywane będą do testowania nowe produkty, są narzędzia i materiały. Ta wzajemna współpraca będzie przybierać różne formy, ale już dzisiaj jest pewne, że korzystna będzie zarówno dla członków Zrzeszenia, jak i dla firm partnerskich. Partnerem Zrzeszenia może zostać każda Firma, więc jeśli macie pomysł na włączenie się w proces profesjonalizacji usług montażowych, wystarczy odezwać się do biura Zrzeszenia i uzgodnić szczegóły współpracy. Zapraszamy! DRUTEX S.A. 77-100 Bytów ul. Lęborska 31, tel. +48 59 822 91 01 fax: +48 59 822 91 03 [email protected] www.drutex.eu DRUTEX S.A. to największy producent stolarki okienno-drzwiowej w Europie, działający od 1985 roku. Firma posiada w ofercie produkty z PVC, okna, drzwi i fasady z aluminium i drewna, a także rolety. DRUTEX jest laureatem wielu prestiżowych nagród biznesowych i konsumenckich. Doceniany jest za tworzenie najnowocześniejszych produktów, inwestowanie w innowacyjne rozwiązania oraz budowanie dynamicznej sieci sprzedaży. Obecnie produkty firmy można kupić w większości krajów europejskich, USA, Kanadzie, Meksyku, Australii i na Dalekim Wschodzie. Aereco Wentylacja Sp. z o.o. 05-152 Czosnów Łomna Las, ul. Dobra 13 tel. +48 22 380 30 00 fax: +48 22 380 30 01 [email protected] www.aereco.com.pl Firma Aereco jest wynalazcą wentylacji higrosterowanej, zapewniającej pełne zaspokojenie potrzeb jakości powietrza w pomieszczeniach. Oprócz tego w ofercie firmy znaleźć można różnorodne elementy stosowane w prostych i bardziej skomplikowanych systemach wentylacji, m.in. nawiewniki okienne, kratki wyciągowe, wentylatory i systemy oddymiania. Siedziba grupy i fabryka znajdują się we Francji. W Polsce firma działa od 1999 roku - prowadzi profesjonalną obsługę klienta w 8 biurach regionalnych oraz udziela porad technicznych na każdym etapie inwestycji. Inoutic / Deceuninck Sp. z o.o. 62-020 Swarzędz Jasin, ul. Poznańska 34 tel. +48 61 818 70 00 fax: +48 61 818 70 01 [email protected] www.inoutic.pl Inoutic to jeden z wiodących europejskich producentów systemów profili okiennych i drzwiowych z PVC oraz materiałów kompozytowych, działający w Polsce od 1993 r. Produkty firmy od wielu lat oceniane są jako jedne z najlepszych na świecie zarówno przez ekspertów, jak i przez klientów. Inoutic przeprowadza w swoich fabrykach pełne procesy produkcyjne: od wstępnego projektu, poprzez testy laboratoryjne, aż po wytłaczanie i okleinowanie. Najbardziej zaawansowany system energooszczędny Eforte może być z powodzeniem stosowany w budownictwie pasywnym. Inoutic to także dystrybutor systemów tarasowych i elewacyjnych w technologii Twinson. ISO-Chemie GmbH 73431 Aalen, Niemcy Röntgenstrasse 12 Biuro Polska : tel. +48 71 881 00 48 fax: +48 71 881 00 49 [email protected] www.iso-chemie.pl Firma ISO-Chemie specjalizuje się w produkcji innowacyjnych rozwiązań systemowych dla uszczelnień budynków, które przyczyniają się do osiągnięcia pozytywnego bilansu energetycznego. Jako przedsiębiorstwo działające w obszarze techniki uszczelnień, firma ISO-Chemie rozwinęła całe spektrum wydajnych produktów, m.in. folii i taśm, które przyczyniają się do osiągnięcia pozytywnego bilansu energetycznego budynku. Produkty firmy są stale polepszane w zakresie odporności na warunki pogodowe, zatrzymywania ciepła, ochrony przed wilgocią i ogniem. ZMS 5 FORUM MONTAŻOWE TECHNIKA MONTAŻU OPŁACALNE MONTOWANIE Wciąż jeszcze zbyt wielu montażystów nie ma doświadczenia w szczelnym montażu warstwowym, co więcej, ma ciągle obawy przed zastosowaniem tej techniki w swojej pracy. Tymczasem nie ma czego się bać – trzeba spróbować się tego podjąć, bo jest to jedyny poprawny sposób szczelnego zamontowania okien czy drzwi. Już niedługo żaden z klientów nie zgodzi się na montaż „na samą pianę”, więc lepiej od razu się do tego przygotować. A że najlepiej uczyć się obserwując, jak to robią inni, prezentujemy fotorelację z montażu na jednym z budów w Pomorskiem. Wykonali go Mistrzowie Montażu z firmy Bysewo-Kolor pod nadzorem ekspertów Zrzeszenia Montażystów Stolarki. A oto, jak przebiegała praca. 1. Ościeże przed montażem zostało wyrównane warstwą tynku (także na zewnątrz), żeby naklejane potem folie miały do czego przylegać. Przyklejanie folii specjalnym klejem daje większą pewność zachowania szczelności, gdyż klej nanoszony w odpowiedniej ilości niweluje ewentualne nierówności muru. 2. Po zdjęciu skrzydeł, na zewnętrzne powierzchnie dookoła ościeżnicy naklejamy folie. Od środka folię paroszczelną (różowa), a od zewnętrza folię paroprzepuszczalną (biała). Warto zwrócić uwagę na charakterystyczne „uszy”, czyli nadmiar folii pozostawiony w narożnikach. Ten nadmiar pozwoli na właściwe uformowanie mocowania folii w narożach ościeży. 3. Przed wstawieniem ramy w otwór okienny mocujemy do niej kotwy, zachowując zasadę odległości 15 cm od narożników i 70 cm między kotwami. Każda kotwa jest przykręcona jednym wkrętem do wzmocnienia ramy oraz dwoma kołkami zamocowana w murze. 6 4. Zanim jednak je zamocujemy, musimy tradycyjnie ustawić ościeżnicę na odpowiedniej wysokości, poziomując ją i regulując właściwy pion i przekos okna. Okno ustawiamy na klockach podporowych, których już potem nie dotykamy, a tymczasowo blokujemy ramę klinami, które po zapianowaniu będą usunięte. Uwaga: klocki podporowe nie powinny być szersze niż rama, gdyż uniemożliwi to późniejsze zamontowanie parapetu. 5. Po ustawieniu ościeżnicy i jej zamocowaniu do muru zwilżamy szczelinę wokół okna wodą i aplikujemy w nią pianę montażową. Po naniesieniu piany powinniśmy ją także zmoczyć wodą, gdyż przyspiesza to wiązanie i daje lepszą strukturę wewnętrzną tej warstwy. FORUM MONTAŻOWE TECHNIKA MONTAŻU 6. Na kotwy od środka pomieszczenia naklejamy paski folii paroszczelnej – to zlikwiduje ewentualne nieszczelności między kotwą a murem. 7. Do klejenia folii używamy specjalnego kleju montażowego dostarczanego w opakowaniu (tzw. kiełbasa), a wyciskanego za pomocą specjalnego pistoletu do kleju i silikonu. Klej nakładamy na mur jako gęstą „falę”, a nie w linii prostej – to zapobiega ewentualnym przerwom warstwy klejącej. 9. Efekt końcowy naszych działań z folią paroszczelną powinien wyglądać w widoku od wewnątrz mniej więcej tak, jak na zdjęciu. 10. Nie gorzej powinna wyglądać taśma paroprzepuszczalna doklejona do muru od zewnątrz. Ewentualne nieszczelności zawsze można naprawić, używając kleju i pasków folii. 11. A tak wyglądać będzie ukończone dzieło, kiedy już zawiesimy skrzydła i je wyregulujemy. Folia zewnętrzna przykryta będzie ociepleniem, a folię wewnętrzną pokryje tynk. Ważne, żeby nastąpiło to nie później niż w ciągu dwóch miesięcy. 8. Po wyschnięciu pianki i usunięciu jej nadmiaru, doklejamy folię do muru na całym obwodzie, zwracając uwagę, aby na całej długości dobrze przylegała do muru i wszędzie była doklejona. To jest najważniejsza czynność, aby zapobiec wnikaniu pary wodnej w warstwę ocieplenia. Prawda, że to proste? I choć bardziej pracochłonne niż montaż „na samą pianę”, to po pierwsze bardziej poprawne technicznie, a po drugie bardziej opłacalne dla firmy montażowej. Dlaczego? Bo dodatkowy koszt folii i kleju, to nie więcej niż 5 – 6 zł/mb, a stawka jaka jest liczona za tego typu montaż waha się w granicach 35 – 40 zł/mb. Nie dość więc, że można na takim montażu więcej zarobić, to jeszcze do tego mieć pewność, że praca została wykonana zgodnie z regułami sztuki budowlanej. Takiej pracy nikt nie zakwestionuje. Nie dziwi więc, że coraz więcej ekip tak właśnie montuje okna, ale co też ważne, coraz więcej klientów jest przekonanych, że jeśli montować, to tylko w sposób szczelny. Waszych klientów też warto do tego przekonać. inż. Jan Stolczyk 7 FORUM MONTAŻOWE TECHNIKA MONTAŻU OKNA SPECJALNEJ TROSKI Architekci coraz śmielsi, inwestorzy coraz odważniejsi – gabaryty montowanych okien rosną, a montażyści truchleją... Na tych ostatnich jednak spoczywa odpowiedzialność za prawidłowy montaż nawet najbardziej wymyślnych konstrukcji okienno-drzwiowych. 3. Zastosowanie bloków (kształtek) podbalkonowych z utwardzonego styropianu, styroduru lub podobnego materiału – gdy montaż odbywa się w płaszczyźnie muru. Korzyść: Rama stabilnie osadzona na całej długości, doskonale uszczelniona i odizolowana od fundamentu, muru, posadzki, wylewki betonowej zewnętrznej i wewnętrznej. Zastosowanie listew podokiennych jest zbędne. Trzeba tu pamiętać, że nieodzownym elementem uszczelnienia styku progu ramy z kształtką jest taśma rozprężna min. 300 Pa, choć najlepiej 600 Pa. Jedną z konstrukcji, która wymaga specjalnej troski, są okna (drzwi) przesuwne (PSK, HS, HS-T). O ile mocowanie mechaniczne stojaków ram (boki konstrukcji) i części nadprożowej ramy nie stwarza najczęściej problemów, to mocowanie mechaniczne części progowej często pozostawia wiele do życzenia. Tymczasem zasadą jest, że próg ramy musi być stabilnie osadzony i zabezpieczony przed odkształcaniem pod wpływem ciężaru. Jak to zrobić? Jest kilka sposobów: 1. Podmurowanie otworu okiennego na wysokość planowanej wylewki, gdy montaż odbywa się w płaszczyźnie muru. Korzyść: Próg ramy jest osadzony całą płaszczyzną na podmurowaniu. Pamiętamy przy tym o klockach podporowych, które nigdy nie powinny być stamtąd usunięte oraz o trwałym mocowaniu mechanicznym. Ważne jest, by podmurowanie zaizolować przed wilgocią. Musi być też stabilne i solidnie przytwierdzone do podłoża – częstym błędem jest ustawienie rzędu pustaków na zaprawie leżącej na arkuszu folii budowlanej lub papy do tego nie przeznaczonej Okno HST osadzone całą – w efekcie uderzenie w podpłaszczyzną progu na pod- murowanie odkleja ten element muru od podłoża. murowaniu. 8 Zdjęcia: autor 2. Zastosowanie poszerzeń systemowych, gdy montaż odbywa się w płaszczyźnie muru. Poszerzenia wzmacniają równolegle próg ramy, zapobiegając odkształcaniu. Również należy pamiętać, by zamocować tak poszerzoną ramę mechanicznie i dokładnie uszczelnić. Okno PSK osadzone całą płaszczyKorzyść: Próg ramy osa- zną na poszerzeniu. dzony całą długością na podłożu, a poszerzenia stanowią separację termiczną między posadzką (wylewką) wewnętrzną, a wylaną płytą betonową zewnętrzną. Korzystniej jest, gdy poszerzenia są wypełnione materiałem termoizolacyjnym. 4. Zastosowanie konsol nośnych, gdy rama montowana jest w warstwie ocieplenia. Konsole Knelsen lub SFS muszą być odpowiednio dobrane do ciężaru konstrukcji i surowca muru, w którym kotwione są konsole. Sposób mocowania konsol do muru również nie może być przypadkowy – tu uwaga na pustaki ceramiczne, Porotherm, bloczki betonu komórkowego o małej gęstości itp. Jak w pierwszym przypadku, podmurowanie musi być stabilne i dobrze zaizolowane. Bez względu na to, w jaki sposób montowane są przesuwne okna balkonowe, należy pamiętać, że ruchome skrzydło podczas przesuwania przenosi środek ciężkości całej konstrukcji wraz ze sobą, a to znaczy, że odsunięte skrzydło potrafi zwiększyć ciężar pionowy nawet 2-krotnie na jedną stronę konstrukcji, podczas gdy druga część jest odciążona. Wymaga to zastosowania klocków podporowych (lub konsol nośnych) gęściej, niż wymagają tego instrukcje ITB dla standardowych okien (dla PCW co 700 mm, dla drewna co 800 mm). Klocki podporowe powinny być takie, by nie sprawiać problemów następnym ekipom budowlanym: ociepleniowcom, tynkarzom, posadzkarzom itp. Osobną kwestią jest uszczelnienie i odizolowanie ramy na styku z warstwą tynku. Należy użyć elastycznych listew lub taśm dylatacyjnych, by zminimalizować ryzyko pękania tynku. Im większy obwód ramy okiennej, tym większe jej drgania. Należy też pamiętać o wymaganiach montażowych stawianych przez producentów stolarki i systemodawców. Marcin Marchewka, Langer-Okna Okno balkonowe drewniane osadzone na ciepłej kształtce podprogowej. Jak położyć okładziny Aluminiowe okładziny okienne chronią okna drewniane, zwiększają ich sprawność, poprawiają izolacyjność akustyczną oraz zapewniają estetyczny wygląd na długie lata. System Proxima Effect firmy Effector można adaptować do okien drewnianych, zarówno fabrycznie nowych, jak też wcześniej zamontowanych. Przed przystąpieniem do montażu na oknie, należy z systemowych profili aluminiowych wykonać ramy. Ich instalacja polega na połączeniu elementów (dociętych pod kątem 45 st.) za pomocą narożników montażowych. W kolejnym etapie, przy pomocy szablonu wyznaczamy miejsca, w których zamocujemy zaczepy (odległość między nimi powinna wynosić 250 – 300 mm), a następnie montujemy je na oknie. W ten sam sposób umieszczamy pozostałe ramy. W zależności od konstrukcji okna, po przytwierdzeniu ram, przystępujemy do montażu dodatkowych elementów, takich jak: profil maskujący słupek stały, słupek ruchomy, szpros. Na koniec starannie silikonujemy fugi między szybą a okładziną. ISO-BLOCO Reno Wielofunkcyjny system uszczelniający i tłumiący specjalnie do energetycznej renowacji okien. 3-płaszczyznowe uszczelnienie w jednym produkcie Wysoka elastyczność oraz pewność zastosowań przy różnych głębokościach spoin budowlanych Sprawdzone według klasy odpornościowej BG1/ BGR, zgodnie z wytycznymi RAL „Leitfaden zur Montage” (zasady montażowe RAL) Czysty montaż bez strat materiału Przy okazji montażu należy pamiętać o możliwości dystansowania okładzin przy pomocy klipsów. Jest to konieczne w oknach drewnianych, w przypadku występowania różnej wysokości przylgi. Możemy również zniwelować tę rozbieżność, wykorzystując podkładki pod klipsy montażowe. W przypadku zastosowania systemu do renowacji okien używanych, warto zwrócić uwagę na uszczelnienie miejsc pomiędzy aluminiową okładziną ościeżnicy a ścianą. Jarosław Chorab, Effector ISO-Chemie GmbH [email protected] • www.iso-chemie.pl 9 Tel. +48 71 881 00 48 • Fax +48 71 881 00 49 FORUM MONTAŻOWE PRZYDATNE W PRACY Narzędzie wielofunkcyjne Uneo to nowy produkt firmy Bosch, który jest przeznaczony do wiercenia, wiercenia z udarem i wkręcania. Uneo ma 2-biegową przekładnię pozwalającą na bardziej efektywne wkręcanie na drugim biegu. Dodatkową zaletą Uneo jest krótszy czas ładowania baterii, który wynosi teraz zaledwie jedną godzinę. Pilarki Alligator to nowe produkty w ofercie firmy DeWalt. Urządzenia DWE396, DWE397, DWE398 i DWE399 są wyposażone w prowadnice o długościach: 295 mm i 430 mm. Do pilarek jest dostępnych 10 rodzajów wymiennych brzeszczotów (z zębami wykonanymi z węglika wolframu i z zębami ze stali HSS), które służą do cięcia m.in. bloczków ceramicznych, gazobetonu i drewna. Kotwy montażowe Justa to nowe produkty w ofercie firmy Regel-air Polska, które są polecane dla domów pasywnych. Mają atest Instytutu Techniki Okiennej w Rosenheim i służą do montażu okien i drzwi z drewna, aluminium i PCW. Ich nośność maksymalna to 85 kg. System do przechowywania narzędzi i osprzętu TSTAK to produkt, który oferuje DeWalt. System składa się z siedmiu elementów: sześciu kompatybilnych skrzyń oraz wózka. Skrzynie wyposażono w dużą rękojeść, odporne na rdzę klamry oraz metalowe prowadnice szuflad. Wnętrza skrzyń wypełniają: pianka ochronna oraz plastikowe pojemniki na akcesoria. Jeśli chodzi o wózek, jego gumowe koła obracają się o 360 stopni, a cała konstrukcja wytrzymuje obciążenie całkowite nie przekraczające 100 kilogramów. ISO-Chemie uzupełniła swój asortyment folii o dwa nowe produkty: ISO-Connect Vario Fix jest to specjalna folia, którą można zastosować zarówno do wewnętrznych, jak i zewnętrznych uszczelnień spoin w połączeniach okien i drzwi. Folia reaguje poprzez dopasowanie współczynnika Sd (współczynnik oporu dyfuzyjnego) do zmiennych temperatur o różnych porach roku. Zalety produktu: - zwiększenie przyczepności tynkowania poprzez praktyczną siatkę; - dwa paski samoprzylepne oraz wydajna powierzchnia klejąca po stronie włókniny; - brak konieczności stosowania dodatkowych klejów budowlanych; - proste stosowanie także na trudnych podłożach; - moc klejenia, scalająca w pełni już po 60 minutach; - jeden produkt do zastosowań od wewnątrz i na zewnątrz; - bardzo dobry efekt wysychania w spoinie dzięki mechanizmowi funkcyjnemu, który reguluje wilgoć. 10 ISO-Connect Vario XD jest to folia zmieniająca parametry w zależności od wilgoci. Stosowana jest do wewnętrznych i zewnętrznych uszczelnień spoin połączeniowych okien i elewacji. Podobnie jak Vario Fix, tak i Vario XD, reaguje poprzez dopasowanie współczynnika Sd do panującej temperatury. Zalety produktu: - jeden produkt do uszczelnienia wewnętrznego i zewnętrznego; - bardzo dobry efekt wysychania w spoinie poprzez mechanizm funkcyjny regulujący wilgoć; - odporność na zacinający deszcz do ponad 1050 Pa; - wysoka wytrzymałość na rozrywanie; - stabilność UV do roku przy ułożeniu na wolnym powietrzu; - specjalna powierzchnia z włókniny dla dobrego zatynkowania i naklejania; - powierzchnia samoprzylepna dla racjonalnego montażu. FORUM MONTAŻOWE PRZYDATNE W PRACY Odkurzacze przemysłowe to nowe produkty oferowany przez DeWalt. Urządzenia są wyposażone w dwa filtry oraz automatyczny system czyszczący, który wykorzystuje odwrotny przepływ powietrza. Filtry oczyszczane są co 15 sekund, co zapobiega ich zapychaniu i utrzymuje stałą moc ssania, nawet podczas usuwania pyłu cementowego lub pyłu z twardego drewna. Warta zauważenia jest również obudowa o podwójnej konstrukcji z grubymi przedni zdeściankami zbiornika, trwały wąż, rzak ochronny, pyłoszczelne zabezpieczenie przełączników oraz mocna konstrukcja przednich kółek obrotowych. Sugerowana cena brutto odkurzaczy, zależna od typu, i wynosi 2500 – 2700 zł. Kompaktowe odkurzacze akumulatorowe proponowane przez firmę Hitachi, to urządzenia służące do usuwania lekkich zabrudzeń, w tym także wilgotnych i mokrych nieczystości. Produkty Hitachi są zasilane litowo-jonowymi bateriami o pojemności 1,5 i 3,0 Ah serii BSL (w zależności od wyposażenia). Odkurzacz typu R 14DSL może na nich pracować 23 minut, a drugi – R 18DSL – 29 minut (dane dotyczą akumulatorów o pojemności 3,0 Ah). Konstrukcja tych urządzeń jest prosta – składają się one z części napędowej (elektronika i silnik z turbiną) z rękojeścią i włącznikiem, w którą wpina się z jednej strony akumulator, a z drugiej pojemnik na nieczystości z filtrem, osłoną zabezpieczającą przed wodą oraz dyszą do odkurzania. Wydajność odkurzania wynosi 670 ml powietrza na sekundę. Ściereczki Swipex marki Soudal, pozwalają w łatwy i szybki sposób usunąć pozostałości po różnego rodzaju piankach, silikonach, farbach i klejach. Chusteczki są wykonane z niepylącej tkaniny, nasączonej mieszaniną łagodnych rozpuszczalników i substancji powierzchniowo czynnych oraz środków ochrony skóry. Dzięki temu są alternatywą dla rozpuszczalników, które nierzadko rysują i niszczą czyszczone powierzchnie. Produkt dostępny jest w cenie 22 – 25 zł. Szlifierka oscylacyjna Duosand to produkt oferowany przez Stanley Black & Decker, który nie tylko zapewnia odsysanie pyłu i urobku w trakcie pracy, ale także przyspiesza oczyszczanie powierzchni, poprawia jakość szlifowania i zwiększa trwałość materiałów ściernych oraz frezów. Urządzenie jest wyposażone w silnik o mocy 270 W i regulowaną prędkość oscylacji w zakresie od 10 000 do 26 000 obrotów na minutę. Sugerowana cena detaliczna w zależności od typu: 288 – 325 zł. Mineralne płyty izolacyjne Multipor proponowane przez firmę Xella Polska, to produkt przeznaczony do ocieplania od wewnątrz tych miejsc, które wymagają cienkiej warstwy izolacji. Multipor sprawdzi się przy uszczelnianiu glifów okiennych i drzwiowych. Płyty można przycinać do wymaganego rozmiaru, a dzięki formatowi 60 x 25 cm można je przyklejać w pionie i poziomie. Producenci, handlowcy i montażyści pasjonaci stolarki i motocykli zaproszeni są od 6 do 8 września 2013 na IX Branżowy Zlot Motocyklowy MOTOBUD 2013 do Poraja pod Częstochową Szczegóły na stronie www.motobud.pl Mecenasem MotoBudu jest w tym roku 11 FORUM MONTAŻOWE ELEKTRONARZĘDZIA BEZPRZEWODOWO – BEZPROBLEMOWO? Hitem ostatnich lat są wszelkie narzędzia bezprzewodowe. Jeszcze kilka lat temu praktycznie jedynym powszechnie znanym i używanym urządzeniem tego typu była wiertarko-wkrętarka akumulatorowa. Rozwój techniki napędu na prąd stały oraz magazynowania energii eklektycznej pozwoliły jednak na ekspansję tego typu urządzeń. Rozpowszechniły się przecież nowej generacji silniki prądu stałego. Nowej generacji, czyli znacznie mniejsze i lżejsze niż ich tradycyjni poprzednicy. Są to na przykład silniki czterobiegunowe prądu stałego, albo jeszcze większa nowinka – silniki bezszczotkowe. Oznacza to, że ciężar i rozmiar jednostki napędowej zasilanej prądem stałym nie są już przeszkodą do budowy dużej mocy elektronarzędzi. Podobna sytuacja występuje po stronie akumulatorów. Można w nich zmagazynować coraz to większą ilość energii, bez zwiększania ich masy i wymiarów. Tutaj największą rolę odgrywają akumulatory litowo-jonowe. Ich dodatkową zaletą jest także charakterystyka pracy, która pozwala na wykorzystywanie optymalnych parametrów użytkowych narzędzia w czasie niemal całego okresu, pomiędzy pełnym naładowaniem oraz rozładowaniem. W praktyce oznacza to, że urządzenie tego typu nie okazuje w znaczący sposób spadku mocy w miarę rozładowania akumulatora. we). Wachlarz wkrętarek jest bardzo szeroki i o jego różnorodności świadczy zarówno moc tych narzędzi utożsamiana z napięciem zasilającym (nawet do 36V), jak i funkcje, a raczej przeróżne ich kombinacje pozwalające dobrać odpowiednie urządzenie do określonych zastosowań. Są też na rynku wkrętarki specjalizowane, choćby przystosowane specjalnie do montażu płyt gipsowo-kartonowych, kątowe klucze udarowe, wiertarki kątowe, szczególnie przydatne w miejscach trudnodostępnych (fot. 1). Z dokręcaniem kojarzą się też wysokomomentowe klucze udarowe, które również dorobiły się swojego przedstawiciela w wersji bezprzewodowej. Możliwe już jest dokręcanie bez przewodu elektrycznego czy pneumatycznego śrub z momentem powyżej 400 Nm. Fot. 2. Akumulatorowa szlifierka kątowa Metabo W 18 LTX 125. Fot. 1. Akumulatorowa wiertarka kątowa Makita BDA341RFE. Dlaczego tak długo musieliśmy czekać na zastosowanie tych środków technicznych w elektronarzędziach? Przecież telefony komórkowe mają od lat montowane baterie tego typu, a sprzęt komputerowy już od dawna oparty jest na silnikach bezszczotkowych. A to dlatego, że wspomniane urządzenia są urządzeniami małej mocy… Elektronarzędzia wręcz przeciwnie. Duża moc – więcej problemów. W czasie poboru dużej mocy z akumulatorów dochodzi bowiem do wielu ubocznych niepożądanych zjawisk i efektów, które mają negatywny wpływ na żywotność baterii. Po tej szczypcie informacji wstępnych, najwyższy czas na porcję praktycznych konkretów. Pytanie – czym możemy dziś pracować, mając możliwość swobodnego przemieszczania się? Protoplastą w gamie urządzeń akumulatorowych była wiertarko-wkrętarka, a następnie jej przeróżne modyfikacje, poczynając od stosowania udaru mechanicznego do wiercenia w materiałach kruchych, a skończywszy na małych zakrętarkach udarowych do dokręcania śrub (małe klucze udaro12 Kolejnym krokiem w technice akumulatorowej są młotowiertarki, które swoimi parametrami nie ustępują odpowiednikom sieciowym. Już chyba każdy szanujący się producent elektronarzędzi ma w swojej ofercie co najmniej jeden taki egzemplarz. Szlifierki kątowe były dość dużym wyzwaniem dla producentów, gdyż te urządzenia pracują często w warunkach przeciążenia. Jest to spowodowane nie tylko sposobem ich użytkowania, ale również zdarzeniami losowymi, takimi na przykład jak zakleszczenie tarczy w czasie cięcia itp. Konieczne było wprowadzenie Fot. 3. Akumulatorowa wyrzynarka Festool PSC 400 EB. FORUM MONTAŻOWE ELEKTRONARZĘDZIA szeregu zabezpieczeń przeciążeniowych zapobiegających uszkodzeniu takiego sprzętu. W jeszcze większej mierze zaprzęgnięto więc do pracy elektronikę, która kontroluje takie parametry, jak wartość chwilową prądu pobieranego z akumulatora (zapobiegając jego przeciążeniu poprzez odłączenie zasilania w sytuacjach awaryjnych) czy temperaturę uzwojeń silnika, aby zapobiec w ten sam sposób przegrzaniu. Godna polecenia w tej kategorii jest szlifierka kątowa Metabo W 18 LTX 125 (fot. 2), która bije na głowę takich konkurentów, jak Makita czy Bosch. A walka toczy się teraz o to, kto zastosuje lepsze ogniwa bateryjne, lepsze silniki, by odłączenie zasilania przez elektroniczny układ sterujący następowało przy jak najwyższych parametrach pracy, by szlifierkę taką można było przycisnąć do materiału w czasie cięcia bez jej unieruchomienia. Dokładne cięcie jest również możliwe przy zastosowaniu narzędzi akumulatorowych. Powszechne stają się już piły tarczowe, wyrzynarki (fot. 3) i piły szablaste. Makita w swojej ofercie ma ponadto ukośnicę zasilaną akumulatorem (fot. 4). Fot. 5. Radio budowlane z funkcją ładowarki do akumulatorów Metabo RC 14,4-18. dzi często fakt, że mając np. cztery narzędzia mamy do dyspozycji tylko dwa akumulatory. Prawda jednak jest taka, że zazwyczaj z danego zestawu wykorzystywane jest jedno z narzędzi w danej chwili. Jeśli jest inaczej, polecam skorzystać z innej formy zakupu akumulatorówek. Zestawy elektronarzędzi występują w przeróżnych konfiguracjach i zazwyczaj nie jest problem znalezienie zestawu odpowiedniego dla siebie. Narzędzia akumulatorowe są nadal nowością na rynku. Niektóre firmy mają tę grupę narzędzi bardziej dopracowaną, inne mniej. Przy zakupie warto porównywać i ocenić, która marka w danej kategorii narzędzi zadowoli nas najbardziej. Ale przestrzegam przed porównywaniem jedynie kart katalogowych. Jeśli zależy nam na miarodajnej ocenie, znajdźmy dystrybuto- Fot. 4. Akumulatorowa ukośnica Makita BLS713RFE. Oprócz tych potencjalnie przydatnych urządzeń dla montażystów jest masa innych narzędzi w odmianie bezprzewodowej: nożyce do blachy, zszywacze i gwoździarki, szlifierki proste, zagęszczacze do betonu, dmuchawy, odkurzacze, latarki, nowość światowa – wiertarka magnesowa Metabo, a nawet radia budowlane o odpowiednim stopniu ochrony przed pyłem, wodą oraz drganiami, które nadają się do używania nawet na najcięższych budowach (fot. 5). Także po godzinach pracy technika akumulatorowa przychodzi człowiekowi z pomocą. Po pracy zadbamy o swój ogród korzystając z bateryjnej kosiarki do trawy, nożyc do żywopłotu, kosy do podcinania trawy, a nawet pilarki łańcuchowej. Warto również wspomnieć o sposobie przechowywania narzędzi akumulatorowych. Zazwyczaj wraz z narzędziem otrzymujemy walizkę (w końcu jest to narzędzie mobilne), w której można znaleźć narzędzie główne (np. wkrętarkę), ładowarkę oraz od jednego do trzech akumulatorów. Istnieją również cieszące się coraz większą popularnością zestawy składające się zazwyczaj z kilku narzędzi głównych, akumulatorów (zazwyczaj dwie sztuki) oraz oczywiście ładowarki (fot. 6). Jest to oferta dość atrakcyjna cenowo w porównaniu z zakupem pojedynczych egzemplarzy. Wątpliwość bu- Fot. 6. Zestaw elektronarzędzi akumulatorowych Makita LXT600, składający się z wiertarko-wkrętarki udarowej, pilarki tarczowej, wkrętarki udarowej, pilarki szablastej, szlifierki kątowej, dwóch akumulatorów, ładowarki oraz torby. ra, który umożliwi przetestowanie narzędzi tego typu. Większość producentów elektronarzędzi dysponuje samochodami pokazowymi i jestem przekonany, że samochody te wyposażone są w wiele narzędzi akumulatorowych, gdyż są one absolutnym hitem ostatnich lat. Warto umówić się na pokaz i przetestować takie narzędzia w pracy, próbując je przeciążyć, obserwując ich pracę. Zainteresujmy się dniami otwartymi z udziałem demobusów u naszych dostawców elektronarzędzi. Jednak odradzam kupowanie wyrobów tego typu od różnych producentów, gdyż ważne jest, aby narzędzia, które mamy na wyposażeniu naszej firmy, miały ten sam standard akumulatorów. Ułatwi to organizację pracy i w razie awarii akumulatora umożliwi wykorzystanie baterii z innego zestawu. Przemysław Ratajczak 13 FORUM MONTAŻOWE PROMOCJA energooszczędne rozwiązanie Seleny Budynki o wysokiej efektywności energetycznej stają się w Polsce coraz bardziej popularne. Trendem tym są zainteresowani zarówno inwestorzy jak i wykonawcy, którzy poszukują nowatorskich metod montażu, a także profesjonalnych produktów, cechujących się wysokimi parametrami energooszczędności. Nowy kierunek rozwoju budownictwa mieszkaniowego jest związany ze zmieniającą się świadomością odbiorców rynku budowlanego, ceniących ekonomiczne i dobre jakościowo rozwiązania oraz z nowymi regulacjami prawnymi. Dyrektywy unijne wprowadzają coraz wyższe wymagania wobec producentów branży w zakresie obniżania strat Tynk Taśma Okienna Zewnętrzna Tytan Professional (paroprzepuszczalna) Piana Montażowa Tytan Professioal ARTYKUŁ PROMOCYJNY Taśma Okienna Wewnętrzna Tytan Professional (paroizolacyjna) energii, obowiązuje też szereg nowych zasad m.in. dopłaty dla budujących energooszczędnie, których celem jest rozpowszechnienie budownictwa energooszczędnego. Nurt ten staje się także wyzwaniem dla producentów chemii budowlanej. Selena – lider w branży – przygotowała rozwiązania wpisujące się w aktualny trend energooszczędności, rozszerzając portfolio o Taśmy Okienne Tytan Professional dedykowane do „ciepłego montażu”. Dłu- FORUM ZDOBYWA ŚWIAT Liczby dowodzą, że coraz więcej naszych okien, drzwi czy bram sprzedawanych jest za granicą. A wielcy i mali eksporterzy wiedzą, że stale należy rozwijać swoją sprzedaż, i wciąż zdobywać nowych klientów. Znakomitym narzędziem do tego, by pokazać swoją ofertę czy znaleźć nowych nabywców jest reklama czy artykuł promocyjny w „Forum International”. Najnowszy magazyn będzie wyjątkowy, bo aż trzyjęzyczny – napisany po francusku, angielsku i włosku. Prezentacja polskich firm, a także samej branży opublikowana będzie w trzech wersjach identycznych pod względem merytorycznym, ale o różnej objętości reklamowej, dostosowanej do państwa potrzeb. 14 goletnie użytkowanie stolarki otworowej wymaga nie tylko wysokiej jakości samych okien i drzwi. Należy również mieć na uwadze sposób montażu, który gwarantuje trwałość i odporność połączenia okna z budynkiem na działanie warunków atmosferycznych – mówi Anna Jezierska, Product Manager w firmie Selena – Montaż Warstwowy przy użyciu Taśm Okiennych Tytan Professional zapewnia skuteczną eliminację mostów termicznych i podnosi efektywność energetyczną budynków. Taśmy Okienne Tytan Professional zabezpieczają przed szkodliwym działaniem wilgoci, pary wodnej i wiatru w połączeniach pomiędzy murem, a ramą okna. Wysoka jakość wyrobów – połączenie włókien poliestrowych ze specjalistyczną membraną – gwarantuje najlepszą wartość współczynnika SD, a dzięki temu zapewnia najwyższą izolację uszczelnienia. Produkty, dzięki wysoko elastycznej włókninie są łatwe w montażu, idealnie nadają się do malowania oraz tynkowania. Taśmy wyposażone zostały we specjalną wstęgę kleju, umożliwiającą łatwy montaż do ramy okiennej. Opcjonalnie produkty są wyposażone w drugą wstęgę kleju butylowego, za pomocą której odbywa się montaż do ściany, co ogranicza potrzebę stosowania dodatkowego kleju montażowego. Produkt występuje w różnych rozmiarach. Selena SA ul. Wyścigowa 56 E, 53-012 Wrocław tel. +48 71 78 38 301, fax +48 71 78 38 300 „Forum International” to świetne miejsce na promocję; już teraz większość polskich ambasad zamieszcza na swoich stronach wersję elektroniczną pisma. Gazeta zaś trafi na największe targi budowlane organizowane w Europie i na świecie. Wszyscy dobrze znają Made Expo w Mediolanie czy Batimat w Paryżu, gdzie znaleźć będzie można „Forum International. W Czechach pojawi się ono na targach For Arch, w Norwegii będzie to Bigg Reis Deg 2013, w Irlandii – Sustainable Building & Retrofit Show, we Francji – Midest, we Włoszech – Restructura, a także Expo Edilizia. Ta edycja magazynu trafi również na inne kontynenty. Prezentowana będzie także na giełdach kooperacyjnych i misjach gospodarczych. A pierwszym miejscem, gdzie znajdzie się „Forum International”, będą warszawskie targi Windows & Doors – 1. Międzynarodowe Targi Technologii Produkcji Okien i Drzwi. (red.) FORUM MONTAŻOWE MATERIAŁY FOLIE MONTAŻOWE Na każdym kroku da się słyszeć opinie, że poprawnie wykonany montaż okien czy drzwi to montaż szczelny. Od strony prawnej potwierdza to rozporządzenie ministra budownictwa (pisaliśmy o nim w poprzednim wydaniu) oraz wymagania programu dopłat do budynków energooszczędnych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Mówi o tym także gość obecnego wydania – Waldemar Knelsen. Coraz lepiej wdraża się u nas przepisy unijne, ale wraz z nimi przyjdzie i do nas obowiązek badania szczelności budynków. W badaniu Bloower Door Test wychwytywane są wszelkie nieszczelności – nie tylko samych okien, ale także obszaru montażowego wokół nich. Aby uchronić się przed odrzuceniem pracy z powodu nieszczelności w samej piance montażowej, najlepiej jest wykonać montaż szczelny, trójwarstwowy. Najprostszym, ale i najmniej pewnym, a już na pewno najmniej trwałym sposobem wykonania takiego montażu jest użycie silikonów paroszczelnych i akryli paroprzepuszczalnych. Dużo pewniejsze, a niewiele zapewne droższe jest zastosowanie taśm montażowych o właściwościach paroszczelnych lub paroprzepuszczalnych. Na rynku mamy wielu dostawców i swobodnie możemy wybierać w ich ofertach. VBH – system Greenteq – folie w rolkach 30 m o szerokości 75, 100 i 150 mm wyłącznie w wersji bez paska butylu, do muru klejone specjalnym klejem do folii. także ze zintegrowaną siatką podtynkową polecaną szczególnie przy wymianie okien. Illbruck – system i3 – folie ME500 Duo EW+ – klej ma formę pasków samoprzylepnych, co umożliwia przyklejanie folii do ościeżnicy okna i do muru. Folia może być stosowana zarówno z jednej, jak i z drugiej strony ościeżnicy (wariant uniwersalny EW). Sprzedaż w rolkach 50 m o szerokości 50, 70, 100 i 140 mm. Dostępna także folia z siatką podtynkową. Den Braven – folie w rolkach 25 m o szerokości 70, 100 i 150 mm, zarówno z dodatkowym paskiem butylu, jak i bez. Także folia uniwersalna o zmiennym współczynniku Sd, do zastosowań wewnętrznych i zewnętrznych. Penosil – system 3W – folie GoldPlus w rolkach 25 m o szerokości 70, 100 i 150 mm, wyłącznie z dodatkowym paskiem butylu. Outside (biała) – paroprzepuszczalna do zastosowania na zewnątrz, Inside (niebieska) – paroszczelna do zastosowania wewnątrz. Hanno – system Hanno-Folienband – folie w rolkach 30 m o szerokości 50, 75, 100 i 150 mm, zarówno z dodatkowym paskiem butylu, jak i bez. Także folia Duo o zmiennym współczynniku Sd. AIB – system Integra – folie w rolkach 30 m o szerokości 70, 100 i 150 mm dostępne w wersji bez paska butylowego (Silver) i z paskiem (Gold). Także folia Duo o zmiennym wsp. Sd, do zastosowań z obydwu stron okna. ISO-Chemie – system ISO3 – folie ISO-Connect w rolkach 30 m o szerokości 70, 90 i 145 mm, a na zamówienie również 180, 235 i 290 mm. Folie bez dodatkowego paska butylowego, klejone specjalnym klejem flex SP lub SP+. Także folia Vario SD o zmiennym wsp. Sd, do zastosowań z obydwu stron okna. Soudal – system SWS – folie SWS w rolkach 30 m o szerokości 70, 100 i 150 mm, z dodatkowym paskiem butylowym przyklejanym do muru. Folia SWS Outside (biała) – paroprzepuszczalna do zastosowania na zewnątrz. Folia SWS Inside (czerwona) – paroszczelna do zastosowań od wewnątrz. Dostępna Cena folii montażowych waha się i wynosi 2 – 4 zł za metr w zależności od szerokości folii i obecności lub nie paska butylowego. Cena 600 ml opakowania kleju do folii wynosi ok. 25 zł, co wystarcza na 1,5 – 2 okna O-34 (do otworu 150 x 150 cm). Dodatkowy koszt materiałów na wykonanie dodatkowych warstw w montażu 3-warstwowego okna O-34 wynosi więc 40 – 50 zł netto. Naklejaniu folii na okno i na mur montażyści muszą poświęcić jeszcze połowę czasu, jaki zużyliby przy montażu „na samą pianę”. W praktyce oznacza to, że zamiast stawki 20 zł/m obwodu okna, należałoby policzyć sobie stawkę 35 – 40 zł/m. W zamian mamy pewność, że wykonany montaż jest rzeczywiście szczelny, a uszczelnienie trwałe przez lata. Pod warunkiem, oczywiście, że poprawnie i starannie go wykonamy. (stol) 15 FORUM MONTAŻOWE SZKOLENIA MONTAŻ JEST SZTUKĄ Wiele firm, szczególnie dostawcy systemów okiennych, organizuje szkolenia dla montażystów okien i drzwi. To bardzo cenne spotkania. Oprócz uczestnictwa w prezentacji rozwiązań i technik montażu zgodnie z obowiązującymi zasadami uczestnicy mogą podzielić sie problemami, z którymi spotykają się w codziennej pracy. Szkolenia od wielu już lat prowadzi m.in. Rehau pod hasłem Akademia Rehau. Jedno z nich odbyło się 5 marca w Warszawie, a uczestniczyli w nim pracownicy firm montażowych. Założenie szkoleń jest takie, że jest prezentowany wzorcowy montaż okna, które Łukasz Ulatowski objaśnia miejsca mocowania kotew. wyprodukowano przy użyciu profili firmy Rehau. Jednak montażyści instalują także inne systemy okienne, wykonane przez producentów, którzy nie współpracują z Rehauem. Do prowadzącego były więc skierowane pytania, które nie dotyczyły bezpośrednio techniki montażu, ale wadliwie wykonanych okien. Okazało się, że jest to duży kłopot, zwłaszcza na budowach, gdzie stolarka nie spełnia podstawowych wymagań. Tymczasem inwestorzy często domagają się, by mimo wszystko takie okna montować. Oczekiwania te są tym bardziej kategoryczne, że za ewentualne usterki, niestety, odpowiada montażysta. Inny, duży problem związany jest z ceną montażu. Jeśli bowiem okno zostało sprzedane z usługą instalacji, ale za niską kwotę, to nie ma mowy o montażu okna w systemie warstwowym. Czasami w ogóle trudno utrzymać wysoki standard montażu. Spory jest także kłopot w przypadku wygranego przetargu. Montażyści przyjeżdżają na budowę i oceniają, jakie czeka ich zadanie w sytuacji, gdy ustalone są już kwoty za pracę. 16 Wtedy zwykle okazuje się, że gdyby chcieli wykonać swoje zadanie, zachowując zasady sztuki, znacznie przekroczyliby budżet. Montażyści pytali więc prowadzących szkolenia i siebie nawzajem, co mają w takich sytuacjach robić? Doradca techniczny Rehau, Łukasz Ulatowski, choć pytania nie dotyczyły produktów jego firmy ani też samego montażu, starał się podpowiedzieć słuchaczom najlepsze rozwiązania. W przypadku wadliwego okna odpowiedź jest jedna – nie montować. Doradca sugerował, że gdy, powiedzmy, okno ma krzywe skrzydło, to najlepiej zrobić zdjęcie, pokazać je inwestorowi i wytłumaczyć, dlaczego takiej stolarki nie należy montować. Ważne jest także, by przed pracą omówić z kierownikiem budowy sposób montażu i materiały, jakie będą użyte, a potem należy sporządzić notatkę z tego, co zostało ustalone. Wtedy można uniknąć sytuacji zakwestionowania montażu z powodu, na przykład, inaczej umiejscowionych kotew, niż to sobie wymyślił inwestor lub kierownik budowy. Podczas szkolenia można się było także zapoznać z produktami do montażu różnych firm. Łukasz Ulatowski pokazał m.in. kilka konsol, omawiając ich cechy, ale też wskazując, że różnią się ceną. W tym przypadku można wybrać wyrób tańszy, choć wcale nie gorszy pod względem jakości. Takich przykładów podczas szkolenia było kilka, kiedy to prowadzący podsuwał rozwiązania tańsze, ale umożliwiające wykonanie montażu o wysokim standardzie. Problemy montażystów z niechlujnie wykonanymi ścianami, a przede wszystkim z wadliwymi oknami zrodziły też pytanie, czy nie należałoby wyceniać usługi montażu od punktu, czyli od liczby wstawionych okien, a nie od metrów bieżących stolarki. Niektóre okna bowiem wymagają znacznie więcej pracy i czasu, zatem taka wycena zależna od stopnia trudności byłaby bardziej odpowiadająca rzeczywistości. Doradca techniczny podkreślał, że wówczas montaż niektórych okien byłby tak drogi, że nie opłacałoby się kupować stolarki złej jakości. FORUM MONTAŻOWE SZKOLENIA Zdjęcia: autorka Jednak wprowadzenie takiego rozwiązanie jest na razie mało prawdopodobne, skoro nawet montaż trójwarstwowy nie jest przez inwestorów powszechnie zamawiany. Tymczasem montażysta powinien mieć na budowie porządne okno, przygotowany odpowiednio otwór i najlepiej, by miał zamówienie na montaż warstwowy. To sytuacja idealna. Takiej więc postanowił się trzymać doradca techniczny Rehaua. Bo przecież tak powinny wyglądać warunki pracy montażysty. Materiały do montażu i próbki profili wzbudziły duże zainteresowanie uczestników szkolenia. Montaż okien należy wykonać według instrukcji producenta lub systemodawcy. Gdy te wytyczne nie będą wystarczające albo w ogóle ich nie będzie, najlepiej wówczas posługiwać się instrukcją ITB. Są to, jak wiadomo, szczegółowe wskazówki, jak wzorcowo należy wykonać montaż. W Polsce nie ma normy dotyczącej instalacji okna w ścianie, więc pracownicy nadzoru budowlanego odwołują się do Instrukcji ITB. Jest to zatem kolejny powód, by trzymać się zaleceń zawartych w książeczce. Poza tym prowadzący szkolenie radził montażystom, by używali w swojej pracy wyrobów atestowanych. To wydaje się pozornie oczywiste, natomiast na rynku jest wiele podróbek czy też tańszych, czyli gorszych, odpowiedników, które potem wpływają na to, że montaż jest źle wykonany. Poza tym gdy używa się wyrobów z atestem, wiadomo że ich producent ponosi odpowiedzialność za ewentualne usterki. Przy okazji unika się problemów z inspektorem nadzoru budowlanego. Montaż składa się z trzech następujących po sobie etapów: mocowania, uszczelniania i izolacji. Łukasz Ulatowski zwracał uwagę montażystom, że sposób mocowania zależy także od rodzaju ściany i okna. Inaczej wygląda to na przykład przy płytach żelbetonowych, a inaczej, gdy mamy do czynienia z cegłą typu parotherm. Doradca podkreślał także, że montaż warstwowy jest przeznaczony do instalacji okien wysokiej jakości, o bardzo dobrych współczynnikach izolacji termicznej. Stolarka wykonana w tym systemie zwykle jest nieco droższa i zalecany jest tu montaż warstwowy. Inwestor, kupując takie okno, zamawia też odpowiednie prace instalacyjne. Łukasz Ulatowski twierdzi, że niektóre okna są za drogie, by montować je tradycyjnie, bo stracą swoje właściwości. Jednocześnie nie wszystkie okna należy montować warstwowo, bo w ogóle się do tego nie nadają. Szkolenie obfitowało w wiele ciekawych przykładów z życia montażystów. Jest to zawód, w którym, jak niektórzy mówili, dużo się „rzeźbi”. Trzeba bowiem pracować w różnych, czasami trudnych sytuacjach na budowie. Ma to niekiedy wiele wspólnego ze sztuką. Magdalena Rocka 17 FORUM MONTAŻOWE REGULACJE PRAWNE SPRZEDAWCA MOŻE BYĆ PRODUCENTEM Od 1 lipca 2013 roku obowiązuje w Polsce unijne Rozporządzenie 305/2011, które częściowo uchyla prawo krajowe i stawia sprzedawców w roli jednego z ważniejszych ogniw łańcucha dystrybucji wyrobów stolarki budowlanej. Dystrybutorzy, którzy udostępniają wyrób budowlany na rynku, muszą teraz działać z należytą starannością, stosując się do wymagań zapisanych w tym rozporządzeniu. Przed udostępnieniem wyrobu budowlanego na rynku dystrybutorzy muszą zapewnić, by okna, drzwi wejściowe i bramy nosiły oznakowanie CE i by towarzyszyły im: karta i deklaracja właściwości użytkowych, a także instrukcje obsługi oraz informacje dotyczące bezpieczeństwa. Do każdej partii wyrobów musi być dołączona instrukcja wbudowywania oraz karta gwarancyjna wystawiona przez producenta. Ci, którzy eksportują wyroby i usługi, muszą te dokumenty sporządzić w języku określonym przez dane państwo członkowskie UE, by były one łatwo zrozumiałe dla ostatecznych użytkowników Dystrybutorzy muszą zapewnić klientom spełnienie wymagań rozporządzenia, czyli muszą zadbać, aby producent umieścił na wyrobie numer typu, partii lub serii bądź inną informację umożliwiającą identyfikację takiego wyrobu. Ponadto na wyrobie musi być umieszczona karta właściwości użytkowych, a na niej (poza zadeklarowanymi parametrami wyrobu) także m.in. nazwa i adres producenta. Adres winien wskazywać konkretny punkt, w którym można skontaktować się z producentem. podejmowane są środki naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności wyrobu, aż do jego wycofania z obrotu lub od użytkowników, stosownie do okoliczności. Nie wystarczy więc zgłosić niezgodność do producenta, ale należy monitorować, czy na pewno podjął on stosowne działania wobec klienta. Na podstawie nowego rozporządzenia, dystrybutora można w pewnych okolicznościach uznać za producenta, wskutek czego podlega on obowiązkom producenta określonym w art. 11 (sporządzenie deklaracji i oznakowanie CE). Dzieje się tak w przypadku, gdy wprowadza on wyrób do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub gdy zmienia on w taki sposób wyrób budowlany wcześniej wprowadzony do obrotu, że może to wpływać na zgodność z deklaracją właściwości użytkowych. Przykładem takiej zmiany może być wyfrezowanie otworów w ramie okiennej i zamontowanie nawiewnika. W związku z wejściem w życie rozporządzenia, nowelizacji podlegać będą krajowe przepisy ustawy o wyrobach budowlanych oraz Prawo budowlane. Zwiększą Gdy dystrybutor ma uzasadnione one m.in. uprawnienia inspekcji podejrzenie lub uzna, że wyrób bu- Od 1 lipca każdemu oknu towarzyszyć powin- budowlanej, a jej urzędnikom dadowlany nie jest zgodny z deklara- na deklaracja właściwości użytkowych. dzą prawo do kontrolowania wycją właściwości użytkowych, nie porobów i nakładania mandatów winien udostępnić wyrobu budowlanego na rynku, wszędzie tam, gdzie naruszane są postanowienia dopóki wyrób ten nie będzie zgodny z towarzyszącą nowego, unijnego rozporządzenia. Warto więc je mu deklaracją właściwości użytkowych lub dopóki poznać (treść m.in. na stronie www.montaze.info.pl), deklaracja ta nie zostanie poprawiona. W przypada już na pewno do nich się zastosować. Pierwszym ku, gdy wyrób stwarza zagrożenie dla jego użytkowkrokiem będzie sprawdzenie przy najbliższej dostaników, dystrybutor ma obowiązek poinformowania wie okien, drzwi zewnętrznych oraz bram, czy na o tym producenta oraz organy nadzoru rynku. wyrobie jest naklejona karta właściwości użytkowych, a dokumentom towarzyszy deklaracja oraz Dystrybutor zapewnia, że w tym czasie, gdy ponosi on instrukcje. Pamiętajmy, że na życzenie klienta dysodpowiedzialność za wyrób budowlany, warunki jego trybutor ma obowiązek dostarczyć mu papierowy przechowywania lub transportu nie wpływają niekowydruk deklaracji właściwości użytkowych wyrobu, rzystnie na jego zgodność z deklaracją właściwości a jeśli tego nie zrobi, to postawi się w bardzo niekoużytkowych oraz innymi mającymi zastosowanie wyrzystnej pod względem prawnym sytuacji. Warto więc maganiami określonymi w rozporządzeniu. Dystrybujuż dzisiaj omówić ze swoimi dostawcami sposoby torzy, którzy uznają, że udostępniony przez nich na dostarczania tych dokumentów i oznakowania okien rynku wyrób budowlany nie jest zgodny z deklaracją oraz drzwi. właściwości użytkowych powinni też upewnić się, że Jan Stolczyk 18 FORUM MONTAŻOWE REGULACJE PRAWNE ZALICZKA CZY ZADATEK Instytucja zaliczki nie jest wprost uregulowana ani w przepisach Kodeksu cywilnego, ani w przepisach innych ustaw. Jakie są skutki wręczenia zaliczki wywnioskować można jedynie z ogólnych przepisów Kodeksu cywilnego o wykonywaniu umów wzajemnych. Jaką umowę należy uważać za umowę wzajemną określa art. 487 § 2 Kc, w którym stwierdza się, że: Umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. Obowiązki odstępującego od umowy wzajemnej określone są w art. 494 Kc, w którym stwierdza się, że: Strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Z powyższego przepisu wynika zasada, że w przypadku, gdy umowa nie zostanie wykonana na skutek odstąpienia od niej, strony zobowiązane są do zwrotu sobie wszystkiego, co już świadczyły. Brak jest określonych w ustawie wyjątków, które przewidywałyby sytuacje, w których strony mogą zatrzymać świadczenie drugiej strony. Dochodzenie odszkodowań odbywa się na zasadach ogólnych wynikających z treści art. 471 Kc. Wysokość oraz sposób zapłaty zaliczki zależy wyłącznie od woli umawiających się stron, a spotykane i stosowane czasem w umowach postanowienia dotyczące przepadku wpłaconej przez konsumenta zaliczki, w wypadku odstąpienia przez niego od umowy, uznawane są za umowne klauzule niedozwolone. Sprzedawcy i nabywcy okien powinni w tym miejscu zwrócić uwagę na treść przepisów dotyczących sposobu zawierania umów poza lokalem przedsiębiorstwa i umów na odległość, znajdujących się w ustawie: „O ochronie niektórych praw konsumentów oraz o od- powiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny” z 2 marca 2000 r. (Dz. U. nr 22, poz. 271 z późn. zm.). Zarówno od umów zawieranych na odległość, jak i poza lokalem przedsiębiorstwa konsument ma prawo odstąpić w ciągu 10 dni bez podawania przyczyn. Odstąpienie od umowy powoduje, że jest ona uważana za niezawartą, a konsument zostaje zwolniony ze wszystkich zobowiązań. Wszystko, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym (chyba, że taka zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu), a przedsiębiorca powinien poświadczyć zwrot świadczenia na piśmie. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe liczone od daty dokonania przedpłaty. Odmienną instytucją prawną i formą umownej przedpłaty jest zadatek. Ogólny sposób działania zadatku wynika z treści art. 394 § 1 Kodeksu cywilnego, w którym stanowi się, że: W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Do zaliczki nie stosuje się zasad dotyczących przepadku zadatku lub obowiązku jego zwrotu w podwójnej wysokości, a zatem zaliczka jest kwotą wpłaconą na poczet przyszłych należności i nie stanowi, jak zadatek formy zabezpieczenia wykonania umowy, a jedynie część ceny. W razie należytego wykonania umowy zaliczka podlega, podobnie jak zadatek, zaliczeniu na poczet ceny świadczenia. Opracowanie redakcyjne na podstawie poradnika „Systemy okienne”. Różnice pomiędzy zaliczką a zadatkiem Zaliczka Zadatek - Zaliczka jest zawsze ustaloną przez strony kwotą pieniężną. - Nic oprócz woli stron wynikającej z umowy nie reguluje wysokości oraz sposobu i terminu zapłaty zaliczki. - Zaliczka po zrealizowaniu umowy zostaje wliczona w cenę przedmiotu zamówienia. - Odstąpienie od umowy zobowiązuje strony do zwrotu tego, co wcześniej wzajemnie sobie świadczyły, w tym także zaliczek. - Jeśli od umowy odstępuje strona biorąca zaliczkę, jest ona zobowiązana do zwrotu pobranej zaliczki, a jeśli dający poniósł szkodę z tytułu odstąpienia od umowy przez biorącego może dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. - Jeśli od umowy odstępuje dający zaliczkę, przysługuje mu prawo żądania jej zwrotu przez biorącego, a biorącemu przysługuje prawo uzyskania odszkodowania na zasadach ogólnych z tytułu odstąpienia od umowy przez dającego. - Zadatek nie ma nic wspólnego ze szkodą, która mogłaby powstać w związku z niewykonaniem umowy. - Mimo zastrzeżenia zadatku w umowie, dającemu zadatek, który nie odstępuje od umowy mimo jej niewykonania przez jego kontrahenta, przysługuje uprawnienie do dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych. - Jeśli umowa zostaje rozwiązana za zgodą obu stron, to zwracają one sobie wzajemne świadczenia; także zadatek. - Jeśli umowa została wykonana prawidłowo, zadatek zostaje zaliczony na poczet ceny. - Jeśli umowa nie została wykonana, z uwagi na rezygnację strony, która zadatek dała, zadatek przepada na rzecz biorącego zadatek. - Jeśli umowa nie została zrealizowana z przyczyn leżących po stronie biorącej zadatek, strona dająca zadatek może od umowy odstąpić i żądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości. 19 FORUM MONTAŻOWE AKADEMIA WIEDZY ZGUBNA REGUŁA D+M+O Demontaż, montaż, obróbka – te trzy pojęcia składają się na dość powszechną regułę wyceny robót montażowych, oddającą rzekomo całą złożoność tego procesu. Pod każdą z liter tej reguły, czyli DMO, kryje się pewien z góry przyjęty zakres niezbędnych do wykonania czynności montażowych. Nie byłoby w tym nic złego, gdyby w ten sposób był określany i wyceniany faktyczny, ustalony i zweryfikowany zakres robót montażowych niezbędnych do wykonania na konkretnym placu budowy albo wyznaczana minimalna hipotetyczna wartość robót stanowiąca bazę dalszego kosztorysowania. Niestety, tak nie jest. D+M+O jest często jedyną, podstawową i ostateczną ryczałtową formą wyceny robót montażowych, opartą na przewidywanym, uśrednionym zakresie prac i cen wynikającą z określonego stanu wiedzy technicznej i doświadczenia konkretnego sprzedawcy. Co prawda, w ten sposób można klientowi naprawdę szybko podać cenę usługi, ale bardzo często nie ma ona nic wspólnego z realnie ponoszonym kosztem i koniecznym do wykonania zakresem robót. Ustalenia Prawidłowy montaż rozpoczyna się długo przedtem, zanim wyprodukowane zostanie okno, będące jego przedmiotem. Już w trakcie pierwszego spotkania z potencjalnym klientem omówienie sposobów i techniki montażu powinno stanowić istotny element prezentacji handlowej, a później negocjacji zmierzających do określenia przedmiotu umowy i podpisania kontraktu. Zanim sprzedawca poda choćby wstępną cenę usługi montażowej zgodnie z regułą D+M+O, powinien wcześniej pozyskać co najmniej informacje o: - zaawansowaniu budowy, - materiałach i technologii wykonania ścian konstrukcyjnych budynku i ościeży, - sposobie wykończenia powierzchni murów w obrębie ościeży, - głębokości muru w obrębie ościeży, - przewidywanej pozycji okien w murze ościeży, - zakresie robót związanych z zewnętrznym dociepleniem ścian planowanych po montażu okien, - zaawansowaniu robót posadzkarskich, - wyznaczonych budowlanych punktach wysokościowych, - rodzajach parapetów, które będą stosowane w trakcie lub po montażu okien, - istniejących rozwiązaniach wewnętrznej komunikacji w obiekcie. To tylko mały wycinek z zestawu niezbędnych informacji, który pozwala na wyrobienie sobie dość ogólnego poglądu o możliwym, przyszłym zakresie czynności, niezbędnych materiałach i czasie wykonania montażu. Przed sporządzeniem szacunkowego kosztorysu robót warto jeszcze dowiedzieć się nieco więcej o wymaganych właściwościach okien, ich gabary20 tach, konstrukcji i przeznaczeniu, o przewidywanych dodatkowych elementach wyposażenia, np. roletach, nawiewnikach, a także przygotowaniu obiektu do montażu. Podanie ostatecznej ceny wymaga zaś wykonania jeszcze jednej, najważniejszej czynności – weryfikacji wstępnych ustaleń podczas oględzin placu budowy! Oględziny Potocznie mówi się o takich oględzinach: pomiar okien, co gorsza, takie oględziny często faktycznie ograniczają się wyłącznie do pospiesznego i pobieżnego zmierzenia otworów okiennych. Ustalenie ich wielkości, choć niezmiernie ważne, nie może być jedynym celem wizyty przedstawiciela sprzedawcy na placu budowy. Spotkanie z inwestorem powinno prowadzić do weryfikacji wszelkich zebranych wcześniej informacji dotyczących stanu technicznego obiektu, zaawansowania budowy oraz do poczynienia ostatecznych ustaleń związanych z wyborem techniki montażu, zakresem czynności przygotowawczych, które nabywca okien wykona we własnym zakresie przed rozpoczęciem robót montażowych i po ich zakończeniu, zalecanym sposobem ich wykonania, a także określeniem typów okien, ich konstrukcji, właściwości i wyposażenia dodatkowego. W wielu firmach sprzedających okna utrwaliła się zasada, że inna osoba rozmawia z klientem, inna odwiedza plac budowy, a jeszcze inna wykonuje czynności montażowe. Taki podział zadań i zróżnicowany poziom wiedzy technicznej wszystkich wymienionych osób przyczynia się do powstawania wielu problemów w trakcie montażu i często może być bezpośrednią przyczyną powstawania błędów montażowych. Jeśli już tak być musi, to wydaje się wskazane, aby dla wszystkich uczestników opracować procedurę zbierania i weryfikacji informacji o warunkach montażu. Jedną z pożytecznych w tym względzie wskazówek może być raport z oględzin, który powinna sporządzić osoba dokonująca oględzin placu budowy. Wzór takiego raportu można znaleźć w poradniku „Systemy okienne”, ale zawsze o ostatecznym jego kształcie musi i tak zadecydować sprzedawca lub osoby odpowiedzialne za nadzór nad jakością usług. Optymalnym rozwiązaniem w tworzeniu treści takiego raportu byłoby uczestnictwo osoby bezpośrednio odpowiedzialnej za późniejszy montaż stolarki okiennej. (red.) Partnerem Akademii Wiedzy jest Inoutic / Deceuninck. Artykuł ten jest fragmentem poradnika „Systemy okienne”, który w całości jest dostępny na stronie www.inoutic.pl. Czytelnicy zainteresowani otrzymaniem bezpłatnego egzemplarza w formie drukowanej proszeni są o kontakt mailowy: [email protected].