Uważaj na przyczynienie - WYPADKI i ODSZKODOWANIA

BHP
Współodpowiedzialność pracownika
Uważaj na przyczynienie
Tomasz Popielski
Pracownik może zwiększyć swoim zachowaniem szansę wystąpienia wypadku
lub też rozmiar szkody powstałej na jego skutek. W takich sytuacjach sąd cywilny
może obniżyć należne odszkodowanie o stopień przyczynienia.
Temat przyczynienia pracownika do powstania szkody nie jest szeroko omawiany w kontekście spraw BHP. Wynika to
z faktu, że przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku
przy pracy nie przewidują takiego rozwiązania. Jest to konstrukcja typowa dla
przepisów prawa cywilnego. Dla ustalenia, czy wypadek był wypadkiem przy
pracy, kluczowe jest, aby nieprawidłowe
zachowanie pracownika nie stanowiło
wyłącznej przyczyny wypadku. Skutkuje
to odmową świadczeń wypadkowych.
dowany będzie mógł ubiegać się również
o odszkodowanie cywilne. W większości
wypadków przy pracy odpowiedzialność
ponosi również pracodawca, choć rzadko
jest to wskazywane w protokole wypadku
przy pracy. Nieprawidłowości polegają
na złej organizacji pracy lub też stosowaniu niesprawnych urządzeń, mogących
stanowić zagrożenie dla pracownika. Są
to okoliczności, które obciążają pracodawcę, nawet jeżeli początkowo to na
pracownika będzie ta odpowiedzialność
przerzucana.
Jeżeli pracownik naruszył przepisy dotyczące ochrony życia i zdrowia, ale pracodawca również był odpowiedzialny za wypadek, świadczenia zostaną przyznane.
Niebezpieczna prasa
!
Pamiętaj: Przyczynieniem się jest
każde zachowanie poszkodowanego
pozostające w normalnym związku
przyczynowym ze szkodą i jest warunkiem miarkowania odszkodowania.
§
Orzecznictwo: wyrok Sądu Naj-
wyższego z 10 lipca 2014 roku
(II PK 239/13)
Przyczynienie, bądź też jego brak, nie
ma większego znaczenia dla ustalenia
okoliczności wypadku przy pracy.
Dobrym przykładem są wypadki związane z urządzeniami zgniatającymi, takimi
jak prasy. Schemat wypadku jest zazwyczaj taki sam. Podczas pracy na takim
urządzeniu dochodzi do zacięcia się wykrawanego elementu. Pracownik, który
zauważa problem, próbuje rękoma uwolnić przedmiot, jednocześnie operując
w strefie niebezpiecznej. Wtedy następuje ponowne uruchomienie maszyny,
która zgniata rękę poszkodowanego do‑
prowadzając do poważnych obrażeń.
Można zarzucić, że gdyby pracownik nie
włożył reki w miejsce zagrożone to do wypadku by nie doszło. Jednak zapoznanie
się z przepisami pozwala stwierdzić, że
większa wina leży po stronie pracodawcy.
ZUS to nie ubezpieczenie OC
Świadczenia wypadkowe nie są jedynymi,
o które może starać się poszkodowany
pracownik. Jeżeli wypadek wystąpił na
skutek zawinionego działania pracodawcy lub też innego pracownika, to poszko-
Regulacje prawne wymagają, żeby tego
typu urządzenia posiadały osłony uniemożliwiające prace w strefie zgniotu. Do
wypadku w ogóle nie doszłoby, gdyby
urządzenie było odpowiednio wyposażone. Dość często okolicznościami sprzyja-
jącymi wystąpieniu wypadku są nieprawidłowe szkolenia, a także niewłaściwie
sprawowany nadzór nad pracownikami.
Mimo to zachowanie pracownika będzie
kwalifikowane jako przyczynienie do
powstania szkody. Gdyby nie jego nieprawidłowe zachowanie, do wypadku
by nie doszło, w związku z czym sąd cywilny zapewne obniży zadośćuczynienie
i odszkodowanie.
Bezpieczny kask
Przykładem przyczynienia się do zwiększenia rozmiaru szkody, może stanowić
przykład nieprawidłowego zrzutu materiału z wyższych kondygnacji budowy.
Jeżeli poszkodowany pracownik mógłby
zmniejszyć obrażenia, mając założony
kask, to również w tym przypadku sąd
może odszkodowanie obniżyć, stwierdzając, że to brak kasku spowodował aż tak
rozległe obrażenia. Ważne jest, że stopień
przyczynienia każdorazowo oceniany jest
przez sąd orzekający w sprawie. Bowiem
od sądu zależy, jaki stopień przyczynienia
ostatecznie zostanie uznany. Sąd każdorazowo bierze pod uwagę wszystkie
okoliczności szkody i nawet w przypadku znacznego przyczynienia, może stosownie je obniżyć. Niemniej, szczególnie
w pracy, warto dbać o swoje bezpieczeństwo, nie tylko ze względu na ewentualne
przyczynienie, ale również na dbałość
o swoje zdrowie. Gdy natomiast dojdzie
do wypadku, trzeba pamiętać, że należy
dokładnie ocenić zachowanie każdej ze
stron zaangażowanych w wypadek, aby
ustalając stopień przyczynienia, robić to
na podstawie rzetelnych dowodów.
WYPADKI i ODSZKODOWANIA 29 LIPIEC 2016
37