Marzec 2015 - Ziemia Ropczycka
Transkrypt
Marzec 2015 - Ziemia Ropczycka
IEMIA Z ROPCZYCKA ISSN 1508-4604 GAZETA POWIATOWA NR 3 (281) MARZEC 2015 CENA 2,50 ZŁ (w tym 5% VAT) MIESIĘCZNIK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ ZIEMI ROPCZYCKIEJ IWIERZYCE l OSTRÓW l ROPCZYCE l SĘDZISZÓW MŁP. l WIELOPOLE SKRZ. W numerze m.in.: Najważniejsze są ludzkie sprawy - wywiad z Burmistrzem Ropczyc Bolesławem Bujakiem IX Gala Sportu „Najpopularniejsi w ropczyckim sporcie” Nadanie imienia i przekazanie sztandaru Szkole Podstawowej w Niedźwiadzie Dolnej Ropczyce zawsze mi się podobały - rozmowa ze Stanisławem Misztalem ROPCZYCE SPIS TREŚCI WIEŚCI Z MAGISTRATU ..........................................................................................4-5 OBRADOWAŁA RADA MIEJSKA ...............................................................6-8 Uroczysta sesja Rady Miejskiej w Ropczycach • IV sesja • V sesja SPOŁECZEŃSTWO I GOSPODARKA ..................................................................9-21 • Z życia powiatu subiektywnym okiem • Najważniejsze są ludzkie sprawy • Spotkanie z wolontariuszami 23. Finału WOŚP • Spotkanie w Państwowej Straży Pożarnej w Ropczycach • Projekty edukacyjne w Zespole Szkół nr 1 • Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych • Trzeba zapamiętać i dzieciom w szkole powiedzieć… • Polskoukraińskie spotkania dla organizacji pozarządowych • Rolnicy będą mogli dorobić bez utraty uprawnień do KRUS • Co zrobić, by leczyć się w uzdrowisku i jak skorzystać z rehabilitacji? • Ropczyce zawsze mi się podobały • Integracja poprzez rozrywkę • Spotkanie członków Klubu HDK • Noworoczne spotkanie emerytów i rencistów ZNP • Tak świętujemy Dzień Kobiet! • Seniorzy chcą być bardziej aktywni NA KARTACH HISTORII ............................................................................................22 • Niezapomniana patriotka. Jadwiga Jawor. Moje „trzy grosze” o cioci Jadzi MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH ......22-25 • 2015 - rok Jana Pawła II • Biblioteka poleca • Zaczarowany świat kolęd i pastorałek • Ferie w bibliotece • Spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki • Lekcja historii • Rozstrzygnięcie konkursu Najaktywniejszy Czytelnik 2014 CENTRUM KULTURY IM. JÓZEFA MEHOFFERA W ROPCZYCACH .........26-28 • Działo się… w Wiejskim Centrum Kultury w Gnojnicy Dolnej • Dzień Seniora w Niedźwiadzie • Ferie w ropczyckim Centrum Kultury • Było naprawdę super Z PRZEDSZKOLI I SZKÓŁ GMINY ROPCZYCE ..................................28-29, 32-34 • Sukcesy uczniów Szkoły Muzycznej • Imprezy w żłobku • Jasełka w kościele parafialnym w Lubzinie • Bal karnawałowy przedszkolaków • Babciu i Dziadziu kochamy was! • Szkoła imienia Baśni Polskiej • Uczniowie na zaśnieżonych trasach • Stypendyści z Zespołu Szkół w Niedźwiadzie Dolnej LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE W ROPCZYCACH ......................................35-36 • Jubileusz 15-lecia Szkolnego Koła Caritas • Konkurs chemiczny dla gimnazjalistów • Matematyczni mistrzowie z ropczyckiego LO • Spotkanie noworoczne drużyn harcerskich ZESPÓŁ SZKÓŁ W ROPCZYCACH ....................................................................37-39 • Pamiętamy… • Dzień języka ojczystego • „Mundurówki” na wycieczce zawodowej • Konkurs translatorski WIADOMOŚCI Z GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE ...................................40-41 • Ferie na sportowo • Akcje ferie 2015 • Turniej gmin zaprzyjaźnionych w piłce siatkowej WIADOMOŚCI Z GMINY OSTRÓW ...................................................................41-42 • Sukces Oliwii • Dzieci ze Lwowa w Woli Ocieckiej • VIII Charytatywny Bal Karnawałowy w Skrzyszowie Delegacja samorządu Ropczyc oraz TPZR złożyła kwiaty pod pomnikiem króla Kazimierza Wielkiego. 4 marca tradycyjnie świętowaliśmy 653. rocznicę nadania naszemu miastu praw miejskich przez króla Kazimierza Wielkiego. Aby podkreślić doniosłość tego wydarzenia, w Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera odbyła się uroczysta sesja Rady Miejskiej, którą poprzedziło złożenie wiązanek kwiatów pod pomnikami króla Kazimierza Wielkiego oraz księdza Jana Zwierza przez samorządy Ropczyc i powiatu ropczycko-sędziszowskiego, a także Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Ropczyckiej i Liceum Ogólnokształcącego Burmistrz B. Bujak i przewodniczący Rady Miejskiej J. Misiura wręczyli ministerialne odznaki za restauracje zabytków oraz dyplomy za opiekę nad kapliczkami i przydrożnymi krzyżami. Szczegóły na str. 4 WIADOMOŚCI Z GMINY SĘDZISZÓW MAŁOPOLSKI .......................................43 • Po raz szósty dla szpitala TO I OWO .................................................................................................................44-51 • Dieta, a choroby nowotworowe • Pięć grzechów przeciw kręgosłupowi • Marzec • Wielkanocne zwyczaje • Dzień Kobiet - zwiastun wiosny • Wpływ diety na wygląd skóry • W lodówce, a może poza lodówką? PTTK W ROPCZYCACH ..............................................................................................52 • PTTK w Ropczycach podsumowało rok • Kalendarz imprez turystycznych WIADOMOŚCI SPORTOWE ...............................................................................53-57 • IX Gala Sportu • Turniej halowej piłki nożnej • Turniej piłki siatkowej dziewcząt i chłopców • Turniej tenisa stołowego im. Władysława Sąsiadka • Ropczycka młodzież na Podpromiu • II Zadaniowy Rajd na Orientację PRZEPRAWA • Turniej Firm i Zakładów Pracy IEMIA Z ROPCZYCKA GAZETA POWIATOWA Fot. Piotr Skałuba Uczestnicy uroczystej sesji. Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Ropczyckiej w Ropczycach. Nakład: 1200 egz. Zespół redakcyjny: Teresa Kiepiel – red. nacz., Elżbieta Kosydar, Agnieszka Szela, Edyta Pazdan, Piotr Skałuba, Jolanta Kaszowska, Marcin Świerad – red. Wielopole Skrz. Współpracują: Katarzyna Sikora, Maria Wójcik, Barbara Traciak (Sędziszów Młp.). Adres redakcji: ul. Bursztyna 1, 39-100 Ropczyce. Dyżury redakcyjne: czwartek w godz. 10.00-12.00 w Centrum Kultury tel. 17 22-18-228. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych tekstów. Za treść poszczególnych artykułów odpowiadają ich autorzy. Druk: Drukarnia „Duet”, tel. 17 87-11-281. Reklamy prosimy przesyłać na e-mail: [email protected], [email protected] www.gazeta-ziemiaropczycka.pl Miesięcznik Powiatowy „Ziemia Ropczycka” jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Prasy Lokalnej Z okazji Świąt Wielkanocnych życzymy byłym i obecnym Pracownikom Spółki oraz ich Rodzinom spokoju, rodzinnej atmosfery, szczęścia osobistego, pogody ducha, smacznego święconego jajka oraz wiosennego optymizmu. Zarząd Zakładów Magnezytowych „ROPCZYCE” S.A. Zdrowych i pogodnych Świąt Wielkanocnych. Obfitości na świątecznym stole, smacznego jajka oraz wiosennego nastroju w rodzinnym gronie życzą dyrektor i pracownicy Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera w Ropczycach Z okazji Świąt Wielkanocnych najlepsze życzenia szczęścia, pomyślności oraz wiele radości Klientom i Konsumentom składa Zarząd i pracownicy Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Ropczycach Czytelnikom i Przyjaciołom biblioteki radosnych świąt Wielkiej Nocy przepełnionych wiarą, nadzieją i miłością płynącą od zmartwychwstałego Chrystusa życzą dyrekcja i pracownicy MiPBP w Ropczycach WIEŒCI Z MAGISTRATU WIEŚCI Z MAGISTRATU Uroczysta sesja 653. lata Ropczyc Urząd Miejski w Ropczycach 39-100 Ropczyce, ul. Krisego 1 tel. (17) 22 10 510, fax. (17) 22 10 555 e-mail: [email protected] www.ropczyce.eu Dni pracy: pn. 7.30-18:00 wt.-pt. 7:30-15:30 Przyjęcia stron przez burmistrza: piątek 8:00-12:00 co drugi poniedziałek 14:00-18:00 (szczegółowy plan na stronie internetowej UM) Bolesław Bujak – Burmistrz Wiesław Maziarz – Zastępca Burmistrza Urząd Stanu Cywilnego tel. (17) 22 10 538 Referat Spraw Organizacyjnych i Obywatelskich tel. (17) 22 10 520 Ewidencja Ludności tel. (17) 22 10 526 Ewidencja Działalności Gospodarczej tel. (17) 22 20 271 Referat Budżetu i Finansów tel. (17) 22 10 540 Referat Podatków tel. (17) 22 10 546 podatki z terenu miasta tel. (17) 22 10 545 podatki z terenów wiejskich tel. (17) 22 10 548 opłaty za śmieci Referat Budownictwa, Planowania Przestrzennego i Nieruchomości tel. (17) 22 10 560, 564 decyzje o warunkach zabudowy, wyrysy z miejscowego planu, podział, sprzedaż nieruchomości i inne Referat Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami tel. (17) 22 10 557 spory wodne, wycinka drzew, decyzje środowiskowe, gospodarka odpadami Referat Dróg i Gospodarki Mieszkaniowej tel. (17) 22 10 531, 532 utrzymanie dróg i ulic miejskich tel. (17) 22 10 530 dodatki mieszkaniowe Referat Rozwoju Gospodarczego tel. (17) 22 10 565 Referat Programów Pomocowych i Rozwoju tel. (17) 22 10 558 Referat Zamówień Publicznych tel. (17) 22 20 275 Biuro Rady Miejskiej tel. (17) 22 10 535 Zespół ds. Promocji Gminy tel. (17) 22 10 559 Pożytek Publiczny tel. (17) 22 10 523 STR. 4 Obchody kolejnych rocznic za³o¿enia naszego miasta to podró¿ w minione dzieje i podziêkowanie poprzednim pokoleniom za czynione dobro. Aby podkreœliæ donios³oœæ jubileuszu, w Centrum Kultury odby³a siê uroczysta sesja Rady Miejskiej. Obrady 6. sesji rozpocz¹³ Józef Misiura – przewodnicz¹cy Rady, witaj¹c zaproszonych goœci. Obecni byli na niej przedstawiciele sejmiku województwa podkarpackiego, samorz¹du powiatowego, s³u¿b mundurowych oraz duchowni. Nie zabrak³o radnych wszystkich szczebli samorz¹du, so³tysów i przewodnicz¹cych osiedli, dyrektorów i prezesów firm, przedstawicieli zak³adów pracy i instytucji, spó³ek gminnych, szkó³ i przedszkoli, a tak¿e reprezentantów stowarzyszeñ oraz kierowników Urzêdu Miejskiego. Wyk³ad zatytu³owany Król Kazimierz – „Wielki” król ch³opów wyg³osi³ prof. Staropolskiej Szko³y Wy¿szej, dr hab. W³adys³aw Tabasz. Przedstawi³ w³adcê, za³o¿yciela Ropczyc jako wielkiego reformatora. Wa¿nym punktem uroczystoœci by³o symboliczne uhonorowanie osób, które w szczególny sposób sprawuj¹ opiekê nad zabytkami i innymi pami¹tkami polskiej kultury. Na wniosek burmistrza Boles³awa Bujaka Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyzna³a srebrn¹ odznakê „Za opiekê nad zabytkami” Miros³awowi Wdowiarzowi zaœ z³ote odznaki: Jackowi Bokocie, ks. Ryszardowi Pietrasikowi i ks. Jackowi Pirogowi. Okolicznoœciowymi grawertonami zostali wyró¿nieni wszyscy, którzy nie sk¹pi¹ si³, ani funduszy na odnowienie przydro¿nych kapliczek, krzy¿y i figur, utrzymuj¹c w ten sposób i przekazuj¹c polsk¹ tradycjê i to¿samoœæ. Otrzymali je: Stanis³aw Szczyrek, Kazimierz NiedŸwiedŸ, Jan Curzytek, Tadeusz Szapara, Tadeusz Ksi¹¿ek oraz Krzysztof Œlusarczyk. Ropczycki Oddzia³ PTTK wyró¿niony zosta³ za oznaczenie tras turystycznych i ewidencjonowanie zabytków, a Stanis³aw Mroczka za wieloletnia pracê na rzecz mieszkañców oraz promocjê naszego regionu. Kolejno g³os zabrali organizatorzy uroczystych obchodów jubileuszowych, gospodarz Ropczyc burmistrz Boles³aw Bujak oraz Adam Sypel Prezes Towarzystwa Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej. Balet Dworski „Cracovia Danza” zakoñczy³ 6. sesjê Rady Miejskiej, prezentuj¹c spektakl „Tañce i zabawy w czasach œredniowiecza”. rz¹dowcy skierowali proœbê do Marsza³ka Województwa Podkarpackiego o pilne przywrócenie zlecenia na opracowanie warunków techniczno-ekonomicznych przebudowy tej drogi wojewódzkiej. Realizacja inwestycji u³atwi³aby warunki dojaz- du do licznych lokalnych przedsiêbiorców oraz znacz¹co poprawi³aby bezpieczeñstwo zarówno kierowców jak i pieszych. Debatowano tak¿e nad utworzeniem oddzia³u geriatrycznego w Ropczycach dla osób starszych i schorowanych. Konwent wójtów i burmistrzów 27 stycznia br. w Urzêdzie Miejskim w Ropczycach odby³o siê posiedzenie konwentu wójtów i burmistrzów z powiatu ropczycko-sêdziszowskiego. Gospodarzem spotkania by³ Boles³aw Bujak – burmistrz Ropczyc. Tematem przewodnim by³a przebudowa drogi wojewódzkiej nr 986 Tuszyma-Ropczyce-Wiœniowa. Zebrani jednog³oœnie wyrazili swoje zaniepokojenie faktem, i¿ to zadanie zosta³o wycofane z planowanych do realizacji inwestycji w ramach œrodków, które bêd¹ dostêpne z Regionalnego Programu Operacyjnego. Samo- Ropczyce z tytu³em Gmina na 5! storów przez urzêdy gmin. nami metod¹ tajemniczego klienStudenckie Ko³o Naukowe Przedsiêbiorczoœci i Analiz Regionalnych, dzia³aj¹ce przy Instytucie Przedsiêbiorstwa Kolegium Nauk o Przedsiêbiorstwie Szko³y G³ównej Handlowej w Warszawie, przygotowa³o ranking prezentuj¹cy ocenê z badania jakoœci obs³ugi potencjalnych inwe- W czwartej edycji rankingu tytu³ „Gmina na 5” zosta³ przyznany 59 jednostkom samorz¹du terytorialnego, w tym gminie Ropczyce. Badanie, w którym wziê³o udzia³ 656 polskich gmin, sk³ada³o siê z dwóch czêœci: audytu stron internetowych oraz oceny kontaktu elektronicznego z gmi- ta w jêzyku polskim i angielskim. 27 lutego br. w siedzibie SGH odby³a siê podsumowuj¹ca konferencja „Forum Gmin na 5!”, podczas której nast¹pi³o uroczyste rozdanie dyplomów i nagród. Szczegó³owy raport dostêpny jest na stronie internetowej Szko³y G³ównej Handlowej w Warszawie. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIEŒCI Z MAGISTRATU Budowa ³¹cznika zjazdu z autostrady A4 z drog¹ krajow¹ nr 4 Budowa przyszkolnych boisk sportowych o sztucznej nawierzchni Burmistrz Ropczyc Boles³aw Bujak, chc¹c stworzyæ nowe mo¿liwoœci dla rozwoju sportowych talentów dzieci i m³odzie¿y oraz doskonalenia umiejêtnoœci w warunkach gwarantuj¹cych bezpieczeñstwo i wysoki poziom, zamierza w kadencji 2014-2018 realizowaæ zadania zwi¹zane z budow¹ boisk sportowych wielofunkcyjnych o sztucznej nawierzchni przy szko³ach na terenie naszej gminy. W poprzedniej kadencji 2010-2014 Samorz¹d Ropczyc wybudowa³ Z inicjatywy samorz¹dów Ropczyc i Sêdziszowa M³p., przy wsparciu OSP i parlamentarzystów z powiatu ropczycko-sêdziszowskiego, Samorz¹d Województwa Podkarpackiego zleci³ swojej jednostce organizacyjnej, Podkarpackiemu Zarz¹dowi Dróg Wojewódzkich, og³oszenie przetargu na opracowanie programu funkcjonalno-u¿ytkowego dla zadania pn. „Budowa nowego odcinka drogi wojewódzkiej – ³¹cznika autostrady A4 z drog¹ krajow¹ nr 4 wraz z niezbêdn¹ infrastruktur¹ techniczn¹, budowlami i urz¹dzeniami budowlanymi”. Przetarg wy- place rekreacji i zabaw w ramach rz¹dowego programu „Radosna szko³a”. Wzoruj¹c siê na tym programie, planuje siê wybudowanie nowych boisk poliuretanowych przy ka¿dej szkole nieposiadaj¹cej bazy sportowej. W chwili obecnej zlecane s¹ opracowania projektów technicznych. Budowa tego typu obiektów mo¿liwa bêdzie po uzyskaniu dofinanso- Zebrania sprawozdawcze OSP Na terenie gminy Ropczyce wania z Ministerstwa Sportu i Tuzakoñczy³y siê zebrania sprawozrystyki w ramach Programu Rozdawcze we wszystkich dwunastu woju Infrastruktury Sportowej. jednostkach Ochotniczych Stra¿y Po¿arnych. 20 lutego br. w sali Kolejne dotacje na infrastrukturê drogow¹ w gminie Ropczyce konferencyjnej Urzêdu MiejGmina Ropczyce po raz ko- nia to ok. 3 mln z³, z czego 50% skiego w Ropczycach odby³o siê lejny otrzyma³a dofinansowanie stanowiæ bêdzie dofinansowa- spotkanie podsumowuj¹ce, z Narodowego Programu Prze- nie. Realizacja inwestycji, która w którym udzia³ wziêli: burmistrz budowy Dróg Lokalnych, tzw. bêdzie najwiêksz¹ tego typu Ropczyc Boles³aw Bujak wraz Schetynówek, tym razem na re- w roku bie¿¹cym w gminie, prze- z zastêpc¹ Wies³awem Maziamont infrastruktury drogowej widziana jest na okres wakacyj- rzem, Komendant Powiatowy w so³ectwie Gnojnica Wola. W ny. W planach samorz¹du na PSP st. bryg. Jacek Róg, prezes ramach zadania wykonana zo- rok bie¿¹cy jest równie¿ remont Zarz¹du Gminnego OSP W³adystanie nowa nawierzchnia asfal- drogi gminnej Ma³a – Granice s³aw Malinowski, Komendant towa na czterech odcinkach przy udziale pozyskanych œrod- Zarz¹du Gminnego OSP Bolewraz ze skrzy¿owaniem o ³¹cznej ków w wysokoœci 410 tys. z³ s³aw Dziedzic oraz prezesi i nad³ugoœci 2800 mb. W chwili obec- z Ministerstwa Administracji i Cy- czelnicy jednostek OSP z naszej nej przygotowywany jest prze- fryzacji na usuwanie skutków gminy. targ. Szacunkowa wartoœæ zada- klêsk ¿ywio³owych. Podczas spotkania podsumo- Uroczystoœci w Zespole Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej 22 stycznia br. w Zespole Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej odby³a siê uroczystoœæ nadania imienia Baœni Polskiej Szkole Podstawowej oraz zakoñczenia rozbudowy szko³y. Uroczystoœæ poprzedzona zosta³a msz¹ œwiêt¹ odprawion¹ w koœciele p.w. œw. Bart³o- mieja Aposto³a, podczas której zosta³ poœwiêcony sztandar szko³y. Czêœæ oficjalna odby³a siê w nowo wybudowanej sali gimnastycznej, któr¹ poœwiêci³ ks. proboszcz Marian Baran. Po powitaniu goœci przez dyrektor ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Zespo³u Szkó³ Wiolettê Czemarnik, przewodnicz¹cy Rady Miejskiej Józef Misiura przekaza³ pani dyrektor akt nadania imienia szkole. W dalszej czêœci odby³o siê przekazanie sztandaru oraz uroczyste œlubowanie uczniów. Nastêpnie program artystyczny zaprezentowa³y dzieci z miejscowej szko³y. W uroczystoœci udzia³ wziêli przedstawiciele samorz¹du gminnego, kuratorium oœwiaty, duchowni, dyrektorzy placówek oœwiatowych, mieszkañcy oraz m³odzie¿ szkolna. Burmistrz Boles³aw Bujak podziêkowa³ wszystkim zaanga¿owanym w rozbudowê szko³y, m³odzie¿y zaœ ¿yczy³, by rozwija³a swoje zdolnoœci, zainteresowania oraz sportowe pasje, a sukcesy przek³ada³y siê na wyniki. Rozbudowa szko³y rozpoczê³a siê z koñcem 2013 roku. Zakres prac obejmowa³ budowê nowej sali gimnastycznej i sal gra³a firma Trasal sp. z o.o. Powy¿sze opracowanie bêdzie podstaw¹ do ewentualnego og³oszenia przetargu na wykonanie projektu budowy ³¹cznika. Planowany ³¹cznik o kategorii drogi wojewódzkiej, o d³ugoœci ok. 4,4 km po³¹czy zjazd z autostrady A4 w Borku Wielkim z drog¹ krajow¹ nr 4 na wysokoœci skrzy¿owania Gnojnica – Czujek zgodnie z uchwalonymi Miejscowymi Planami Zagospodarowania Przestrzennego, Studium Uwarunkowañ i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gmin: Ropczyce i Sêdziszów M³p. wano zebrania sprawozdawcze oraz omówiono podzia³ œrodków bud¿etowych na dane jednostki w roku 2015. Poruszone zosta³y tak¿e bie¿¹ce tematy, tj. szkolenia i wyjazdy do dzia³añ wspieraj¹cych i zabezpieczaj¹cych akcje PSP. Przyjêto równie¿ opiniê o skierowaniu wniosku do ZG OSP w Warszawie na dotacjê do zakupu bojowego samochodu gaœniczego typ lekki dla OSP Brzezówka. Jednostki OSP na terenie miasta i gminy Ropczyce, z których dwie (Lubzina i Ropczyce – Œródmieœcie) w³¹czone s¹ do Krajowego Systemu Ratownictwa), zrzeszaj¹ ogó³em ok. 600 stra¿aków (druhen, druhów i m³odzie¿y stra¿ackiej). dydaktycznych wraz z termomodernizacj¹ istniej¹cego obiektu szkolnego i przebudow¹ obecnego przedszkola, które mieœci siê na terenie szko³y. Budynek sali gimnastycznej, oddzielny budynek dydaktyczny, w którym bêdzie szeœæ nowych sal lekcyjnych oraz zmodernizowane zaplecze socjalno-technicznego po³¹czone s¹ przewi¹zk¹ z istniej¹cym budynkiem szko³y. Koszt inwestycji to ok 4,5 mln z³. Samorz¹d Ropczyc pozyska³ na to zadanie dofinansowanie w wysokoœci ok. 1,1 mln z³ z EFRR i MSiT. Dodatkowo w listopadzie 2014 r. zosta³ ukoñczony i oddany do u¿ytku plac zabaw, mieszcz¹cy siê przy szkole, utworzony w ramach rz¹dowego programu „Radosna szko³a”. Plac rekreacyjny i nowa sala gimnastyczna tworz¹ wspania³e miejsce aktywnego wypoczynku nie tylko najm³odszych. STR. 5 OBRADOWA£A RADA MIEJSKA IV sesja 26 stycznia br. podczas obrad IV sesji (siódmej kadencji) Rady Miejskiej w Ropczycach radni rozpatrzyli 13 projektów uchwa³ i tyle samo przyjêli. Najwa¿niejsza z nich dotyczy³a przyjêcia bud¿etu Gminy Ropczyce na 2015 rok. Planowane dochody i wydatki to 77.565.887,41 z³. Planowane przychody (kredyty) i rozchody (sp³aty kredytów) zaplanowano w tej samej kwocie – to jest 3.357.882 z³. Bud¿et nie ustala zad³u¿enia gminy w 2015 roku. Najwiêksze grupy planowanych dochodów: l podatki gminne (od nieruchomoœci, rolny, leœny, od œrodków transportowych), podatki wp³ywaj¹ce za poœrednictwem urzêdu skarbowego, udzia³ w podatkach PIT i CIT, inne op³aty – 30 076 940 z³; l subwencje z bud¿etu pañstwa – 26 158 573 z³, w tym czêœæ oœwiatowa – 21 991 317 z³ (jej wy³¹czne przeznaczenie to wydatki zwi¹zane ze szko³ami), czêœæ wyrównawcza – 4 098 256 z³; l dotacje na pomoc spo³eczn¹ – 9 956 540 z³ (kwota obejmuje œrodki na zasi³ki rodzinne); l dotacje na zadania o charakterze maj¹tkowym – 2 366 400 z³; l sprzeda¿ mienia 2 200 000 z³; l ró¿nego rodzaju op³aty wnoszone za konkretne œwiadczenia, które nie mog¹ byæ wydane na inne cele, ni¿ ich przeznaczenie, ale musz¹ „przejœæ” przez bud¿et Gminy – np. op³aty za: gospodarowanie odpadaSTR. 6 mi, wy¿ywienie w sto³ówkach, us³ugi opiekuñcze, pobyt dzieci w placówkach opiekuñczych. Najwiêksze grupy planowanych wydatków: l utrzymanie przedszkoli, w tym przedszkola zwanego Ochronk¹, ¿³obka, szkó³ (zadania, na które nie wystarcza subwencja) l szeroko rozumiana dzia³alnoœæ komunalna: drogi, ulice, chodniki, oœwietlenia, domy kultury, biblioteki, stowarzyszenia, pomoc spo³eczna, program Karta Rodziny Wielodzietnej +, l inwestycje w dziedzinie oœwiaty, sportu, odwodnienia, obiektów wielofunkcyjnych w so³ectwach. Potocznie mówimy lub s³yszymy: by³ zespó³ na stadionie na do¿ynkach, jest lodowisko, wybudowali chodnik, kupili ksi¹¿ki do biblioteki, zapiszê dziecko do przedszkola, ona daje dziecko do ¿³obka, wybudowali plac zbaw, projektuj¹ kanalizacjê, czyszcz¹ rowy, wysypali na drogê kamieñ, odœnie¿aj¹ w zimie, chodzi na obiady do dziennego domu, chodzi na basen, ma stypendium szkolne, dosta³ z opieki, itd. – pod tymi zwrotami znajduj¹ siê wydatki Gminy Ropczyce. Plan finansowy miasta i gminy Ropczyce na 2015 rok scharakteryzowa³ burmistrz Ropczyc Boles³aw Bujak. O mo¿liwoœci i wysokoœci wydatków decyduj¹ dochody. Podatki gminne, podstawowy dochód bud¿etu gminy, tzw. dochód w³asny, zosta³y ustalone w 2014 roku, w stawkach, jak obowi¹zuj¹ce w 2014 roku. W porównaniu do lat poprzednich, na wysokim poziomie ustalono dochody ze sprzeda¿y mienia, z myœl¹ o zbyciu terenu po³o¿onego w strefie ekonomicznej. Najlepiej by³oby, aby za zbyciem terenu „posz³a” budowa obiektów produkcyjnej dzia³alnoœci gospodarczej. Faktyczna realizacja tego za³o¿enia bêdzie mia³a zasadniczy wp³yw na wykonywanie wytyczonych zadañ rzeczowych na bie¿¹cy rok, zw³aszcza inwestycji prowadzonych tylko z w³asnych œrodków, jak np. drugie etapy rozbudowy obiektu wielofunkcyjnego w Lubzinie i w Brzezówce, projektowanie kanalizacji i wodoci¹gu w Gnojnicy, £¹czkach Kucharskich, Brzezówce, budowa placu zabaw przy przedszkolu nr 1. Dobrze by³oby, aby w ci¹gu roku rz¹d przynajmniej utrzyma³ subwencje i dotacje na zadania zlecone w wysokoœci ujêtej w planie finansowym, wskazanej przez Ministra Finansów. Po stronie dochodów 18%, tj. 13 894 000 z³ przeznaczone jest na wydatki inwestycyjne. Priorytety w wydatkach za³o¿one na 2015 rok to: kszta³cenie i wychowanie w po³¹czeniu z kultur¹ i sportem oraz budowa dróg, ulic, chodników oœwietlenia. Intencj¹ pierwszego priorytetu jest, aby ka¿demu rocznikowi dzieci i m³odzie¿y przekazaæ najwiêksz¹, jak tylko to mo¿liwe, wiedzê podczas procesu nauczania, szansê na rozwijanie zainteresowañ oraz na rekreacjê ruchow¹. Zaniedbania w tej dziedzinie trudno odrobiæ, a niekiedy jest to niemo¿liwe. Praktycznie realizacja tego priorytetu przejawia siê poprzez systematyczn¹ poprawê warunków bazowych szeroko rozumianej edukacji, wprowadzanie nowatorskich pomocy naukowych i metod nauczania, bogat¹ ofertê zajêæ pozalekcyjnych, w tym, w formie pomocy finansowej stowarzyszeniom. Prawie 600 000 z³ planuje siê wydaæ na wsparcie stowarzyszeñ dzia³aj¹cych w dziedzinie sportu, kultury i pomocy spo³ecznej, inaczej mówi¹c, na wsparcie „nieurzêdowych” inicjatyw i pomys³ów w rozwijaniu zdolnoœci i zainteresowañ ró¿nych grup mieszkañców. W zakresie poprawy warunków bazowych edukacji na bie¿¹cy rok zaplanowano realizacjê programu, którego celem jest budowa boisk sportowych wielofunkcyjnych o sztucznej nawierzchni przy szko³ach na terenie naszej gminy, modernizacjê obiektu krytej p³ywalni, a tak¿e zakoñczenie, pod wzglêdem finansowym i formalnym, rozbudowy szko³y w NiedŸwiadzie Dolnej (inwestycja zosta³a uroczyœcie okazana publicznie 22 stycznia br. Podczas uroczystoœci, szkole podstawowej nadano imiê Baœni Polskiej. Istot¹ tej nazwy jest nawi¹zanie do polskoœci, do naszej tradycji narodowej i przekazywania tych wartoœci najm³odszym obywatelom). Drugi priorytet wydatkowy 2015 roku bêdzie realizowany przez kontynuacjê modernizacji i budowy dróg o nawierzchniach asfaltowych, w pierwszej kolejnoœci do wiêkszych skupisk domów oraz budowê chodników i oœwietlenia ulicznego wzd³u¿ najbardziej uczêszczanych ci¹gów dróg. Na wspó³udzia³ w przedsiêwziêciach drogowych realizowanych przez powiat, a wiêc na drogi powiatowe znajduj¹ce siê na terenie miasta i gminy Ropczyce, planuje siê wydaæ 500 tys. z³. Na udzia³ w budowie chodników przy drodze wojewódzkiej (jeden odcinek w £¹czkach Kucharskich, drugi na osiedlu Czekaj w Ropczycach) przeznacza siê 400 000 z³. Nie id¹ w zapomnienie du¿e inwestycje, jak kanalizacje sanitarne (na które s¹ opracowane projekty tech- ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) OBRADOWA£A RADA MIEJSKA niczne o wartoœci oko³o 20 mln z³). Jednak bez znalezienia Ÿród³a dotacji z funduszu lub programu pomocowego nie bêd¹ zaczynane, gdy¿ by³oby to zbyt wielkim obci¹¿eniem dla bud¿etu gminy i jednoczeœnie kosztem niemo¿liwym do udŸwigniêcia przez mieszkañców. Na zakoñczenie burmistrz zaznaczy³, ¿e jak co roku, w zale¿noœci od bie¿¹cych okolicznoœci bud¿et bêdzie korygowany. Najlepiej by³oby, aby zmiany nie dotyczy³y zmniejszeñ zaplanowanych dochodów lecz ich zwiêkszeñ i tym samym zwiêkszeñ zakresu rzeczowego wydatków. Bud¿et miasta i gminy Ropczyce na 2015 rok zosta³ zaakceptowany przez wszystkich radnych. Inne uchwa³y podjête na sesji to: l grupa uchwa³ tzw. oko³obud¿etowych, a wiêc dotycz¹cych niektórych zapisów cyfrowych w bud¿ecie, l korekty uchwa³ podjêtych na poprzedniej sesji w zwi¹zku z zaleceniami organów nadzoru, l uchwa³y dotycz¹ce diet radnych, wynagrodzenia burmistrza Ropczyc w zwi¹zku z now¹ kadencj¹ organów gminy, l uchwa³y ustalaj¹ce: program profilaktyki i rozwi¹zywania problemów alkoholowych, program przeciwdzia³ania narkomanii, l uchwa³y dotycz¹ce: zbycia nieruchomoœci w Gnojnicy, upowa¿nienia Przedsiêbiorstwa Us³ug Komunalnych do sprawdzania i egzekwowania prawid³owoœci gospodarki œciekowej w obrêbie zabudowanych nieruchomoœci. W czêœci informacyjnej burmistrz Boles³aw Bujak najwiêcej czasu poœwiêci³ przybli¿eniu dzia³alnoœci spó³ek gminnych w minionym roku: Przedsiêbiorstwa Us³ug Komunalnych, Przedsiêbiorstwa Energetyki Cieplnej, Towarzystwa Budownictwa Spo³ecznego. Towarzystwo Budownictwa Spo³ecznego pe³ni rolê zarz¹dcy wspólnot mieszkaniowych, wspólnot, w sk³ad któ- rych wchodz¹ lokale u¿ytkowe, a tak¿e jest jednym z lokalnych deweloperów. W ramach tej ostatniej dzia³alnoœci, TBS aktualnie buduje pierwszy z dziewiêciu zaplanowanych bloków przy ul. Mehoffera. Blok liczy 24 mieszkania, 16 z nich zostanie przeznaczonych do sprzeda¿y, 8 – na wynajem, z mo¿liwoœci¹ ratalnej sp³aty kredytu i wykupu mieszkania. Przedsiêbiorstwo Energetyki Cieplnej to lokalny wytwórca i sprzedawca ciep³a na potrzeby ogrzewania mieszkañ i wody w zabudowie blokowej oraz instytucjach i obiektach tzw. u¿ytecznoœci publicznej. Ogó³em wartoœæ przedsiêwziêæ zapewniaj¹cych trwa³¹ dostawê ciep³a wynios³a: inwestycyjno-modernizacyjnych – ok. 3,1 mln z³, zaœ remontowych – ok. 170 tys. z³. Przedsiêbiorstwo Us³ug Komunalnych, z racji œwiadczonych us³ug, jest najbardziej znan¹ spó³k¹ gminy w œrodowisku. G³ówna dziedzina dzia³alnoœci spó³ki to zaopatrzenie w wodê, odprowadzanie i oczyszczanie œcieków. Na Przedsiêbiorstwo Us³ug Komunalnych warto spojrzeæ nie tylko, jak na instytucjê pobieraj¹c¹ op³aty. Trzeba przyj¹æ do wiadomoœci dokonania, przynajmniej inwestycyjne, nie licz¹c bie¿¹cej konserwacji eksploatowanych urz¹dzeñ i sieci, wykonane w 2014 roku. S¹ one nastêpuj¹ce: l zakoñczenie zadania pn. „Przebudowa wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach etap II”. Zakres przedsiêwziêcia: przebudowa g³ównych sieci wodoci¹gowych przy ulicach Przemys³owej, Broniewskiego, Wyszyñskiego, Pa³acowej, Rzeszowskiej i Rataja oraz rozbudowa wodoci¹gu na osiedlu Czekaj. Ca³kowity koszt projektu wyniós³ 1 681 026 z³, a dofinansowanie ze œrodków unijnych – 958 573 z³. l opracowanie wniosku skierowanego do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich dotycz¹cego przebudowy wodoci¹gu Lubzina – Przymiarki wraz z dokumen- ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) tacj¹ projektow¹, co w przysz³oœci umo¿liwi³oby dostarczanie wody w kierunku £¹czek Kucharskich i NiedŸwiady oraz opracowanie wniosku do POIIŒ dotycz¹cego dotacji na wykonanie projektu przebudowy i modernizacji oczyszczalni œcieków przy ul. Masarskiej wraz z opracowaniem koncepcji przebudowy i modernizacji tej oczyszczalni. Obydwa wnioski pozytywnie przesz³y ocenê merytoryczn¹. l inne wa¿ne inwestycje w³asne: przebudowa i rozbudowa oczyszczalni œcieków przy ul. Robotniczej (wykonanie systemu automatyki i sterowania oraz elektronicznego systemu dozoru), wywiercenie studni zastêpczej w Brzezówce, remont wylotu œcieków na oczyszczalni œcieków w Paszczynie, modernizacja wodoci¹gu przy ul. Konarskiego, budowa sieci wodoci¹gowej i kanalizacyjnej przy ul. Mehoffera. Wymienione dzia³ania inwestycyjne tworz¹ warunki rozwoju sieci wodoci¹gowej i kanalizacyjnej na terenach miasta i gminy Ropczyce przeznaczonych pod zabudowê, a przede wszystkim poprawiaj¹ jakoœæ wody oraz zapewniaj¹ ci¹g³oœæ us³ug wodnokanalizacyjnych. V sesja Porz¹dek obrad 5. sesji Rady Miejskiej w Ropczycach, która odby³a siê 23 lutego, obejmowa³ jedenaœcie projektów. Wynikiem obrad i g³osowañ by³o podjêcie uchwa³ dotycz¹cych: l programu opieki nad zwierzêtami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomnoœci zwierz¹t, l zasad zwrotu wydatków na pomoc rzeczow¹, zasi³ki okresowe i zasi³ki celowe (w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych, mimo przekroczenia kryterium dochodowego wynikaj¹cego z ustawy o po- mocy spo³ecznej, Oœrodek Pomocy Spo³ecznej mo¿e przyznaæ pomoc rzeczow¹ lub finansow¹ osobom dotkniêtym nieszczêœciem, pod warunkiem jej zwrotu w czêœci lub ca³oœci.) l planu pracy Komisji Rewizyjnej, l œwiadczeñ dla nauczycieli przyznawane w ramach pomocy zdrowotnej, l kryteriów rekrutacyjnych do przedszkoli publicznych, oddzia³ów przedszkolnych w szko³ach prowadzonych przez gminê Ropczyce, l przekazania prowadzenia Publicznej Szko³y Podstawowej w Brzezówce osobie prawnej. Ide¹ niniejszej uchwa³y jest zawi¹zanie partnerstwa publiczno-prywatnego w kwestii prowadzenia publicznej szko³y podstawowej w Brzezówce, obecnie czteroklasowej, z mo¿liwoœci¹ perspektywicznego jej rozwoju do pe³nej szko³y podstawowej – szeœcioklasowej. Partnerami byliby: Gmina Ropczyce oraz alternatywnie: Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej lub firma Weldon z Brzezówki. Patrz¹c na proponowan¹ zmianê z punktu widzenia uczniów i rodziców – nie by³oby zmian. Nauka by³aby nadal nieodp³atna, a przebieg nauczania – na obowi¹zuj¹cych zasadach. Gmina bêdzie finansowaæ tê szko³ê zgodnie z uchwa³¹ w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkó³ i przedszkoli prowadzonych przez podmioty inne, ni¿ Gmina i liczy na oszczêdnoœci wynikaj¹ce z wy³¹czenia ze swojego zarz¹du dotychczas najdro¿szej szko³y gminnej w przeliczeniu na jednego ucznia. Obydwa podmioty wytypowane do prowadzenia szko³y w Brzezówce maj¹ doœwiadczenie w dziedzinie prowadzenia szkó³: Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej niegdyœ by³o organem prowadz¹cym Szko³y Muzycznej, natomiast firma Weldon ci¹g dalszy na str. 8 STR. 7 OBRADOWA£A RADA MIEJSKA ci¹g dalszy ze str. 7 aktualnie prowadzi placówki oœwiatowe na terenie Dêbicy. W planach jest budowa nowej szko³y, je¿eli wol¹ rodziców z Brzezówki bêdzie, aby ich dzieci by³y uczniami szko³y podstawowej w Brzezówce.) l nadania imienia œw. Maksymiliana Kolbe Szkole Podstawowej w Gnojnicy Dolnej oraz Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej, l nabycia nieruchomoœci po³o¿onych w Ropczycach. Jedna uchwa³a dotyczy uregulowania praw w³asnoœci – Gmina zostanie w³aœcicielem dzia³ki, której dotychczas by³a jednym ze wspó³w³aœcicieli. Druga uchwa³a daje podstawê do wziêcia udzia³u w postêpowaniu przetargowym na nabycie terenu (1,4364 ha) i budynku tworz¹cych nieruchomoœæ dworca autobusowego w Ropczycach. Je¿eli uda³oby siê nabyæ ten teren s¹ ró¿ne pomys³y na jego zagospodarowanie w wieloletniej perspektywie czasowej oraz po dokumentacyjnej zmianie przeznaczenia. Podstaw¹ bêdzie utrzymanie funkcji dworca autobusowego, urz¹dzonego na nowo, z dostêpem dla wszystkich chêtnych przewoŸników na tych samych zasadach. Ponadto w ramach tego obszaru by³by wyeksponowany pomnik króla Kazimierza Wielkiego, jako jednej z charakterystycznych budowli Ropczyc. Inne pomys³y na wykorzystanie tego terenu to: targowisko miejskie urz¹dzone przy pomocy dotacji ze œrodków europejskich, wydzielenie strefy na dzia³alnoœæ handlowo-us³ugow¹. W sferze rozwa¿añ jest usytuowanie w tym obszarze nowej siedziby biblioteki publicznej, l zmian w bud¿ecie wraz z prognoz¹ finansow¹. W czêœci sprawozdawczej burmistrz Boles³aw Bujak przedstawi³ najwa¿niejsze przedsiêwziêcia, którymi w okresie sprawozdawczym zajmowali siê pracownicy poSTR. 8 szczególnych referatów Urzêdu Miejskiego oraz jednostek organizacyjnych. By³a to przede wszystkim praca wynikaj¹ca z realizacji ustaw, uchwa³ Rady, zarz¹dzeñ burmistrza i w³asnych planów pracy. Miejsko-Gminny Oœrodek Pomocy Spo³ecznej zajmowa³ siê przeprowadzaniem wywiadów œrodowiskowych pod k¹tem przyznawania pomocy rzeczowej lub finansowej. Biblioteka, Centrum Kultury, Centrum Sportu – ka¿da z tych jednostek zajmowa³a siê swoim rodzajem dzia³alnoœci: udostêpnianiem ksiêgozbioru, organizowaniem imprez, uroczystoœci, codziennym œwiadczeniem us³ug, np. zwi¹zanych z posiadanym zapleczem. W Urzêdzie Miejskim najbardziej istotne przedsiêwziêcia dotycz¹ spraw konkretnych, zauwa¿alnych z punktu widzenia poszczególnych so³ectw i osiedli, których krótki opis jest zamieszczony poni¿ej. Znaczna czêœæ zadañ gospodarczych i inwestycyjnych zaplanowanych na bie¿¹cy rok jest rozpisana w formie przetargów lub ju¿ podpisanych umów. Dotyczy to infrastruktury typu wodoci¹gi, kanalizacja, uzbrojenie terenu. Koñczy siê realizacja niektórych zadañ z poprzedniej kadencji, takich jak uzbrojenie terenu „pod pa³acem”, czy formalno-prawne dzia³ania zwi¹zane z uzyskiwaniem pozwolenia na kanalizacjê osiedli: Brzyzna i Granice, formalne i fizyczne dokoñczenie rozbudowy wodoci¹gu w NiedŸwiadzie w celu zabezpieczenia wody dla rozbudowanego obiektu Zespo³u Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej, w którym przyby³o dziewiêæ sal lekcyjnych, sala gimnastyczna, zmodernizowana czêœæ przedszkolna oraz rozbudowane zaplecze socjalne, co w oczywisty sposób poprawi³o warunki nauczania, rozwijania zdolnoœci uczniów na zajêciach pozalekcyjnych itp. Szko³a ta dalej bêdzie objêta ró¿nymi przedsiêwziêciami. W pierwszej kolejnoœci chodzi o uch- walenie miejscowego planu zagospodarowania rezerwuj¹cego obszar na obiekt sportowy (kompleks boisk), nastêpnie opracowanie projektu tego obiektu i wreszcie jego budowa. Trwa projektowanie koncepcyjne modernizacji p³ywalni krytej. W grê wchodzi nie tylko techniczna odnowa istniej¹cego obiektu, ale równie¿ wprowadzenie nowych funkcji: jacuzzi i znaczna poprawa dostêpnoœci dotychczasowych atrakcji: groty solnej i sauny. Opracowana koncepcja bêdzie podstaw¹ wyboru konkretnych rozwi¹zañ do wykonania projektu technicznego. Przygotowywany jest wniosek na œrodki finansowe w celu wdro¿enia drugiego etapu ¿³obka (25 dzieci, oko³o 5 opiekunek). Do Ministerstwa Sportu skierowany zosta³ wniosek o dofinansowanie modernizacji zespo³u boisk ORLIK przy ul. Konarskiego w Ropczycach. Wartoœæ planowanej modernizacji opiewa na 700 tys. z³, przy za³o¿eniu 50% dotacji. W przypadku niepomyœlnego rozpatrzenia wniosku koniecznoœci¹ bêdzie wykonanie tylko najpilniejszych prac remontowych ze œrodków w³asnych bud¿etu Gminy. W dziedzinie rozwoju bazy sportowo-rekreacyjnej zosta³o wdro¿one przedsiêwziêcie zaplanowane na bie¿¹c¹ kadencjê pod robocz¹ nazw¹ „przy ka¿dej szkole boisko wielofunkcyjne o sztucznej nawierzchni”. Zacznie siê ono od opracowania projektów technicznych, a dotyczy szkó³, które tego typu obiektów nie posiadaj¹. Pierwsz¹ szko³¹ objêt¹ ju¿ etapem wykonawstwa by³by Zespó³ Szkó³ w NiedŸwiadzie Górnej, po uzyskaniu dofinansowania. Wdro¿one zosta³y prace projektowe dotycz¹ce modernizacji budynku OSP w Ma³ej oraz budynku zaplecza sportowego w Gnojnicy Dolnej. W przygotowaniu znajduje siê wdro¿enie etapowej realizacji budynków wielofunkcyjnych w Brzezówce i Lubzinie. W zakresie dróg: przygotowywany jest przetarg na wy³onienie wykonawcy na modernizacjê dróg w Gnojnicy z tzw. programu „Schetynówka”. Przyznana dotacja wynosi 1.475.000 z³ i tak¹ sam¹ iloœæ œrodków trzeba wygenerowaæ z dochodów w³asnych, by to zadanie uruchomiæ. Wynik przetargu da odpowiedŸ, czy pod wzglêdem finansowym zadanie bêdzie mo¿liwe do uruchomienia. W pierwszym rzêdzie do remontu typowana jest „droga na kopiec”. Trwa przygotowanie do og³oszenia przetargu na budowê drogi o nawierzchni asfaltowej Ma³a – Granice. Skuteczna modernizacja drogi zale¿y od decyzji nadleœnictwa, które posiada swoje dzia³ki w ci¹gu tej drogi, a tak¿e w³aœcicieli przyleg³ych nieruchomoœci, które bêd¹ niezbêdne na jej poszerzenie w najwê¿szych odcinkach. Przedsiêwziêcia projektowe w dziedzinie ulic i chodników to: l rozwi¹zanie problemu drogowego na newralgicznym skrzy¿owaniu ulic powiatowych Witosa, Najœwiêtszej Marii Panny i by³ej drogi E4, czyli ko³o Zespo³u Szkó³ i Powiatowego Urzêdu Pracy, w formie ronda lub systemu sygnalizacji œwietlnej, l chodnik w Ropczycach od CPN-u do ronda 650-lecia oraz oœwietlenia uliczne. W ramach odpowiedzi na interpelacje i zapytania burmistrz zwróci³ uwagê na potrzebê budowy miejsc parkingowych przez przedsiêbiorców na potrzeby prowadzonej dzia³alnoœci w ramach w³asnych nieruchomoœci, celem pozostawienia parkingów publicznych w centrum Ropczyc dla goœci i interesantów przybywaj¹cych tu w ró¿nych sprawach. Przypomnia³ tak¿e, ¿e bêdzie kierowa³ wyst¹pienia do w³aœcicieli i zarz¹dców nieruchomoœci (us³ugowych i mieszkaniowych) o odnowê obiektów po³o¿onych w œcis³ym centrum, pod k¹tem poprawy estetycznego, zewnêtrznego wizerunku miasta. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Z ¿ycia powiatu subiektywnym okiem Uchwa³a bud¿etowa czy hazardowa? Z zadowoleniem przyjêliœmy niektóre zapisy w uchwale bud¿etowej powiatu na 2015 rok. Znalaz³y siê w nim np. zapisy gwarantuj¹ce realizacjê tak wa¿nych inwestycji drogowomostowych, jak przebudowa mostów w Wiercanach i Iwierzycach, czy te¿ oczekiwana od dawna przebudowa drogi powiatowej w Lubzinie na kwotê 758 800 z³. Bêdziemy wspieraæ te zadania i pilnowaæ ich dobrej i terminowej realizacji. Niestety, jednoczeœnie bud¿et powiatu przypomina grê w rosyjsk¹ ruletkê. Powiat niebezpiecznie, coraz bardziej siê zad³u¿a. Obecne w³adze powiatowe uchwali³y kolejn¹ po¿yczkê w wys. ponad 2, 5 mln z³ po to, by sp³aciæ ni¹ raty starego d³ugu w wys. 1,4 mln z³. To tzw. rolowanie d³ugu. Przez to zwiêkszy siê zad³u¿enie powiatu na koniec 2015 roku z 10 mln z³ do 11 mln z³. To z³a i niebezpieczna droga, której nie akceptujemy jako radni klubu ludowo-samorz¹dowego. Na niebezpieczeñstwo zbyt wysokiego zad³u¿enia zwróci³a te¿ uwagê Regionalna Izba Obrachunkowa, stwierdzaj¹c fakt zaistnienia wysokiego ryzyka dla finansów powiatu. Oznacza to, ¿e powiat mo¿e mieæ powa¿ny problem w realizacji potrzebnych projektów unijnych, bo nie bêdzie móg³, na przyk³ad, zaci¹gn¹æ dodatkowych kredytów na tzw. udzia³ w³asny. Co gorsza, powiat nie radzi sobie z bie¿¹cym funkcjonowaniem oœwiaty. Niew³aœciwe gospodarowanie subwencj¹ oœwiatow¹ wymusza jej zwrot w wys. 1,2 mln z³ w br. a ponad- to w bud¿ecie oœwiaty na 2015 (wg dyrektorów szkó³ ponadgimnazjalnych) zabraknie ponad 2 mln z³. Dziœ nie wiadomo, czy na p³ace, op³aty mediów, czy na przys³owiow¹ kredê? Bud¿et jednak uchwalono g³osami rz¹dz¹cej koalicji ustalaj¹c dodatkowo deficyt w wys. ponad 1,1 mln z³. uzyskaliœmy, poza stwierdzeniem, ¿e wci¹¿ w³adze powiatu nie maj¹ pomys³u na dalsze losy obiektu. Zarówno remont oœrodka, jak i budowa chodnika to naszym zdaniem niezbêdne i pilne inwestycje, które powiat powinien zrealizowaæ w najbli¿szych latach i bêdziemy siê o to upominaæ. W Domu Pomocy Spo³ecznej w Lubzinie bêdzie bezpieczniej Bêdzie trochê bezpieczniej w DPS w Lubzinie. O zwiêkszenie obsady personelu opiekuñczego w okresie nocnym upomnia³ siê u dyrekcji DPS oraz na sesji powiatowej radny Wies³aw Rygiel. Zwróci³ uwagê na tragediê z po¿arem w DPS Górno, gdzie 2 osoby z personelu opiekowa³o siê 18 podopiecznymi. W po¿arze zginê³o tam 4 osoby. Dla porównania w Lubzinie nocn¹ opiekê nad ponad 80 podopiecznymi sprawowa³o równie¿ 2 osoby. Dobrze siê sta³o, ¿e po tragedii w Górnie zwiêkszono liczbê opiekunów chocia¿ do 3 osób i ¿e powiat przeprowadzi³ szczegó³ow¹ kontrolê stanu zabezpieczeñ przeciwpo¿arowych w DPS Ruda i DPS Lubzina. Bêdziemy monitorowaæ ten problem w dalszym ci¹gu. Niebezpiecznie w Wielopolu Skrzyñskim Wci¹¿ na jednej z dróg powiatowych w gminie Wielopole wystêpuje czynne osuwisko, co zagra¿a bezpieczeñstwu i wymaga wykonania kosztownych zabezpieczeñ. O podjêcie pilnych prac apelowaliœmy równie¿ w czasie ostatnich sesji powiatowych. Podpowiadaliœmy równie¿ z jakich Ÿróde³ (spoza bud¿etu) mo¿na takie zadanie zrealizowaæ. W tej sprawie szczególnie upomina³ siê radny Marcin Œwierad, który równie¿ negatywnie odniós³ siê do planu bud¿etu, w którym w³adze powiatowe nie umieœci³y ¿adnego zadania inwestycyjnego na WielopolszczyŸnie. Potrzeb jest wiele, a absolutnie priorytetowo nale¿a³oby potraktowaæ budowê chodników, w pierwszej kolejnoœci na najbardziej ruchliwych drogach. Radny Œwierad apelowa³ ponadto do komendanta powiatowego policji, aby ograniczyæ mandatowanie u¿ytkowników ruchu i zast¹piæ je pouczeniami. S³u¿¹ i chroni¹ – takie motto maj¹ czescy policjanci na samochodach. Warto wzi¹æ z nich przyk³ad. Zbyt restrykcyjne mandatowanie to nie jest dobra metoda – mówi³ radny. NiedŸwiada – obskurnie i niebezpiecznie Powiatowy obiekt oœrodka zdrowia w NiedŸwiadzie Dolnej szpeci i pilnie wymaga remontu, a brak chodnika przy szkole stwarza niebezpieczeñstwo dla dzieci i m³odzie¿y. Te problemy równie¿ podnieœli na sesji powiatowej radni klubu ludowo-samorz¹dowego. Radna Wioletta Czemarnik, dyrektor szko³y w NiedŸwiadzie Dolnej, zaapelowa³a do w³adz powiatowych o remont obiektu oœrodka i jego rozwój oraz o budowê chodnika przy drodze powiatowej. Niestety, ¿adnej konkretnej odpowiedzi nie ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Próba ukarania za 75 lat dobrej pracy? Z tak¹ prób¹ zetknêliœmy siê na sesji powiatowej 19 listopada. W³odarze powiatu najpierw zaplanowali w³¹czenie warsztatów Zespo³u Szkó³ Agro-Technicznych do Centrum Kszta³cenia Praktycznego, a potem wycofali uchwa³ê informuj¹c, ¿e sprawa wymaga analizy. Na przysz³oœæ zachêcamy do normalnoœci. Najpierw ekspertyzy i analizy sytuacji, a potem zmiany i projekty uchwa³. Tak by³oby rozs¹dniej i m¹drzej. Zw³aszcza, ¿e decyzja dotyczy³a kilkudziesiêciu osób zatrudnionych w warsztatach i wielu uczniów. Zepsuæ co dobre i skrzywdziæ ludzi jest ³atwo, zw³aszcza, ¿e pomys³ to by³ nieprzemyœlany i z³y. Mówi³ o tym w imieniu radnych klubu ludowo-samorz¹dowego radny Wies³aw Rygiel na sesji powiatowej. Pomys³ zarz¹du zmierza³ do dezintegracji procesu kszta³cenia i wychowania m³odzie¿y. Po w³¹czeniu warsztatów ZSA-T do CKP, dyrektor ZSA-T utraci³by bezpoœredni¹ nadrzêdnoœæ s³u¿bow¹ nad kierownikiem i pracownikami praktycznej nauki zawodu, sta³by siê petentem w odrêbnej jednostce (w CKP). Rozmy³aby siê odpowiedzialnoœæ za poziom kszta³cenia i wychowania i utrudniono obecne zarz¹dzanie. Zarz¹d powiatu „wzi¹³ na celownik” warsztaty. Dlaczego akurat warsztaty ZSA-T samofinansuj¹ce swoj¹ dzia³alnoœæ wp³ywami ze szkoleñ, us³ug i produkcji oraz gwarantuj¹ce 100% zdawalnoœci z egzaminów praktycznych, pe³ni¹ce rolê Oœrodka Egzaminacyjnego Okrêgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie? Dlaczego uczepiono siê wiêc tej jednostki, skoro w kilku innych placówkach oœwiatowych powiatu wystêpuje niedobór finansowy, a nasi maturzyœci z techników zdali maturê w ubieg³ym roku najgorzej w skali województwa? – pyta³ radny Wies³aw Rygiel. Wygl¹da na to, ¿e w³adze powiatu zamiast zaj¹æ siê podniesieniem jakoœci nauczania i szukaniem œrodków na ³atanie dziury bud¿etowej w powiatowej oœwiacie po omacku i bezmyœlnie poruszaj¹ siê w tym obszarze. Jedyna dobra rzecz w tej dziwnej sprawie to fakt, ¿e zreflektowano siê i wycofano z uchwa³y. Dziêki temu z³y pomys³ nie zak³óci pracy zas³u¿onej szko³y w 75-lecie jej powstania i nie bêdzie kary za dobra edukacyjn¹ s³u¿bê. Przynajmniej jak na razie. Wies³aw Rygiel STR. 9 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Najwa¿niejsze s¹ ludzkie sprawy Wywiad z burmistrzem Ropczyc Boles³awem Bujakiem Obwodnica daje szansê rozwoju ró¿nych us³ug Ziemia Ropczycka: Dlaczego w naszym mieœcie rocznicê nadania praw miejskich przypominamy corocznie? Boles³aw Bujak: Pomys³, aby ka¿dego roku pamiêtaæ o kolejnej rocznicy nadania Ropczycom praw miejskich, powsta³ po uroczystej sesji w 2012 roku, kiedy œwiêtowaliœmy okr¹g³y jubileusz 650lecia. Przyjêliœmy, ¿e co roku bêdziemy, w terminie nadania praw miejskich, w dniu imienin króla Kazimierza Wielkiego, spotykaæ siê w poszerzonym gronie, w ramach posiedzeñ Rady Miejskiej, by kreowaæ pamiêæ o naszej to¿samoœci, historii regionu i miasta. Naszym celem jest uœwiadamianie, zw³aszcza m³odzie¿y, jak wa¿na jest pamiêæ historyczna i wychowanie m³odego pokolenia w duchu patriotyzmu, przywi¹zania do miejsca urodzenia i zamieszkania. Liczymy na wspó³pracê miêdzy samorz¹dem, a nauczycielami szkó³, Koœcio³em oraz organizacjami i stowarzyszeniami pozarz¹dowymi. Naszym zamiarem jest równie¿ pokazywanie ludzi zwi¹zanych dziœ z regionem. Temu maj¹ s³u¿yæ te uroczyste sesje, które od trzech lat organizujemy. W tym roku skupiamy siê na zabytkach w Ropczycach i reSTR. 10 Fot. M. Kukla inwestorów zewnêtrznych, rozmawiamy z przedstawicielami ró¿nych firm, ale teraz nie mo¿na jednoznacznie stwierdziæ, jakie bêd¹ tego efekty. Byæ mo¿e ju¿ nied³ugo powiemy, jakim rezultatem zakoñczy³y siê kilkumiesiêczne negocjacje. Staramy siê te¿ przygotowywaæ tereny inwestycyjne i tworzymy bazê poZR: Jak przebiega realizacja datkow¹, która ma sprzyjaæ obietnic wyborczych? Mieszkañinwestycjom – mam na myœli cy czekaj¹ na wprowadzenie ich ulgi inwestycyjne dla firm w ¿ycie. Które spoœród nich s¹ zatrudniaj¹cych w d³u¿szej najwa¿niejsze? BB: Minê³o ju¿ kilka mieperspektywie czasowej. Now¹ siêcy od wyborów. Mamy baruchwa³ê przed³o¿ê Radzie dzo zgodnie uchwalony buMiejskiej pod koniec kwietd¿et na ten rok i strategiê na nia. kilka lat do przodu. Teraz w³aInnym problemem, wa¿œnie dokonujemy wyboru nym dla lokalnej spo³ecznoprzedstawicielstwa samorz¹œci, jest s³u¿ba zdrowia, a zw³aszcza dostêp do specjalistów i koniecznoœæ stworzenia warunków do opieki nad ludŸmi starszymi. W tym zakresie od 1 wrzeœnia bêdziemy wdra¿ali w szko³ach program opieki stomatologicznej dla dzieci m³odszych klas szkó³ podstawowych. Bêdziemy rozwijaæ ten program w przysz³oœci. Równoczeœnie, wspólnie ze starostwem, chcielibyœmy przygotowywaæ, na bazie ZOZ-u, program szerszej opieki pielêgnacyjRemont ul. Kolonia w 2014 r., to najwiêksza inwestycja drogowa no-opiekuñczej dla ludzi starw naszej gminie po obwodnicy Fot. P. Ska³uba szych. gionie, a przede wszystkim na ludziach, którzy tymi zabytkami w ostatnich latach bardzo aktywnie siê zajmowali, remontuj¹c je i modernizuj¹c. To panowie: Jacek Bokota i Miros³aw Wdowiarz oraz ksiê¿a: Ryszard Pietrasik i Jacek Piróg. dowego w jednostkach pomocniczych, do których nale¿¹ osiedla i so³ectwa. Kadencja tych organów, rad oraz so³tysów i przewodnicz¹cych osiedli, trwa cztery lata. Zaczynamy tak¿e rozwi¹zywaæ te problemy, o których mówiliœmy podczas kampanii wyborczej do samorz¹du. Co jest najwa¿niejsze? Wiele ludzi jest bez pracy. W kreowaniu, tworzeniu tych miejsc pracy wa¿na jest rola samorz¹du (choæ samorz¹d mo¿e dzia³aæ tylko w wymiarze lokalnym, a do wyeliminowania tego problemu potrzebne s¹ rozwi¹zania na skalê ogólnopolsk¹). Jako samorz¹d miasta podejmujemy ró¿ne zabiegi, aby pozyskaæ ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA ZR: Mieszkañcom Ropczyc coraz mniej podoba siê dworzec PKS i teren wokó³ niego. Czy samorz¹d ma jakiœ pomys³, co z tym zrobiæ? BB: Jest kilka obiektów, czy obszarów, nad którymi musimy siê zastanowiæ. Do nich nale¿y na pewno teren dworca PKS. W tym temacie bêdziemy aktywni, jako samorz¹d, wspó³pracuj¹c z dotychczasowym w³aœcicielem, firm¹ Arriva. Opieramy siê na uchwale Rady Miejskiej, która da³a nam „zielone œwiat³o” w tych dzia³aniach. Rada zgadza siê na mo¿liwoœæ zakupu tego terenu i stworzenia dla niego nowych funkcji, w tym oczywiœcie i funkcji centralnego dworca komunikacyjnego (osobowego) dla ró¿nych podmiotów, œwiadcz¹cych us³ugi przewozowe dla ludnoœci na terenie powiatu. Innym obiektem, o którym myœlimy, jest budynek dawnej Kasy Oszczêdnoœciowej zarz¹dzany obecnie przez Starostwo Powiatowe. To najpiêkniejszy, najbardziej cenny obiekt zabytkowy w Ropczycach. Chcielibyœmy pomóc Powiatowi w rewitalizacji tego budynku. Czekamy na przypisanie mu funkcji przez starostwo, my równie¿ mamy swoje propozycje. Wci¹¿ rozwa¿amy mo¿liwoœci inwestycyjne dla budowy biblioteki z prawdziwego zdarzenia. Obiekt, w którym mieœci siê biblioteka, ma charakter tymczasowy, nie spe³nia standardów XXI wieku. Liczy- my na mo¿liwoœæ uzyskania wsparcia, byæ mo¿e z Regionalnego Programu Operacyjnego. Mamy gotowe projekty techniczne. Jeœli chodzi o lokalizacjê, projekt techniczny zawsze mo¿na usytuowaæ w innym miejscu. Innym tematem, który rozwa¿amy jest kwestia przeniesienia szko³y muzycznej w inne miejsce, lub dobudowanie sali koncertowej przy tym obiekcie, który dzisiaj szko³a muzyczna zajmuje. Gdyby by³o to mo¿liwe, dzisiejszy obiekt szko³y muzycznej pe³ni³by rolê opiekuñcz¹ dla dzieci w wieku od pó³ roku do 3 lat; dalej rozwijalibyœmy ¿³obek w tym miejscu, a szko³ê mo¿na by by³o usytuowaæ w innym miejscu. Wszystko zale¿y od wsparcia ze Ÿróde³ zewnêtrznych, czyli Ministerstwa Kultury lub Regionalnego Programu Operacyjnego. ZR: Temat, który wci¹¿ jest aktualny – drogi. Czy i w tej dziedzinie szykuj¹ siê jakieœ zmiany? BB: Wci¹¿ mamy wpisany w nasz¹ strategiê rozwój sieci dróg i poprawê komunikacji na terenie Ropczyce. Trzeba powiedzieæ, ¿e dzisiaj te drogi nie s¹ ju¿ takie z³e i nie stanowi¹ wielkiego problemu. Z nowych pomys³ów – mo¿liwoœæ budowy, wspólnie z samorz¹dem wojewódzkim, ³¹cznika do autostrady A4, da³aby szansê otwarcia terenów na osiedlu Czekaj, dziœ maj¹cych Budynek wielofunkcyjny w Brzezówce, do którego zostanie dobudowane skrzyd³o szkolne Fot. P. Ska³uba funkcjê roln¹ pod tereny inwestycyjne, które s¹ Ropczycom bardzo potrzebne. Trzeba je scaliæ, by na przysz³e lata nasze miasto mia³o wiêksze szanse na rozwój gospodarczy. W³aœnie ta droga mog³aby pomóc w rozwoju tego terenu. Mamy te¿ pomys³y i projektujemy drogi, które komunikowa³yby nas lepiej od strony po³udniowej z by³¹ E4, w rejonie Witkowic. Wykorzystujemy tak¿e to, ¿e obwodnica daje szansê rozwoju ró¿nych us³ug i te¿ pozwala na skomunikowanie terenów, zw³aszcza po stronie po³udniowej. ZR: Ostatni temat, wzbudzaj¹cy wiele emocji, to próba przekazania prowadzenia szko³y w Brzezówce. BB: Na ostatniej sesji Rady Miejskiej w Ropczycach poruszy³em temat przekazania prowadzenia szko³y podstawowej w Brzezówce firmie Weldon lub Towarzystwu Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej. Przes³anki za tak¹ decyzj¹ s¹ dwojakiego rodzaju: ekonomiczne (utrzymanie tej szko³y kosztu- je rocznie ponad 320 tys. z³) i spo³eczne (nieodpowiedni budynek, klasy ³¹czone: 0-I i II-III). W szkole uczy siê 32 dzieci, w tym 7 w zerówce. Propozycja dla tej miejscowoœci jest taka: od 1 wrzeœnia 2015 r. rozpoczyna dzia³alnoœæ publiczna szko³a podstawowa prowadzona rzez firmê WELDON lub Towarzystwo Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej (lub inne stowarzyszenie za³o¿one przez œrodowisko Brzezówki). Zarówno WELDON, jak i TPZR maj¹ doœwiadczenie w prowadzeniu jednostek oœwiatowych. Firma prowadzi w Dêbicy przedszkole i szko³ê podstawow¹, ropczyckie stowarzyszenie by³o do niedawna organem prowadz¹cym szko³y muzycznej. Obecnie zatrudnieni w tej szkole nauczyciele dostaliby propozycje pracy w innych jednostkach, na dotychczasowych warunkach p³acowych. Program nauczania pozostanie bez zmian, a nadzór merytoryczny nad szko³¹ sprawowaæ bêdzie Kuratorium Oœwiaty. We wrzeœniu 2016 roku oddajemy do u¿ytku budynek wielofunkcyjny w Brzezówce, do koñca kadencji rozbudowuj¹c go o skrzyd³o szkolne z myœl¹ o 6-klasowej szkole podstawowej (wykorzystuj¹c oszczêdnoœci wynikaj¹ce ze zmiany organu prowadz¹cego). Co roku przyjmujemy dzieci, tworz¹c sukcesywnie nowe oddzia³y, poczynaj¹c od zerówki. Tak¹ wizjê zmian przedstawi³em so³tysowi i radnemu oraz przedstawicielom rady so³eckiej. Je¿eli spo³ecznoœæ Brzezówki zaakceptuje ten projekt, rozpoczniemy wdra¿anie odpowiedniej procedury. ZR: Dziêkujê za rozmowê. Rozwa¿amy mo¿liwoœæ przeniesienia Szko³y Muzycznej w inne miejsce lub dobudowanie sali koncertowej przy obiekcie, który szko³a obecnie u¿ytkuje Fot. P. Ska³uba ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Teresa Kiepiel STR. 11 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Spotkanie z wolontariuszami 23. Fina³u WOŒP Spotkanie w Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Ropczycach 29 stycznia 2015 r. burmistrz Boles³aw Bujak spotka³ siê w Urzê- ska, Natalia Ch³êdowski, Justydzie Miejskim z organizatorami i wolontariuszami 23. Fina³u Wiel- na Szlachetka, Justyna Dunaj, 5 marca br. stra¿acy z KoPatrycja Kozio³, Antonina Lakiej Orkiestry Œwi¹tecznej Pomocy. mendy Powiatowej PSP ska, Igor Kotyñski, Barbara Gospodarz miasta zapraszaj¹c organizatorów, harcerzy, nauczycieli oraz m³odzie¿ na spotkanie, chcia³ na ich rêce z³o¿yæ osobiste podziêkowania za wspieranie idei wolon- Najm³odsza wolontariuszka tariatu, za poœwiêcenie swojego wolnego czasu oraz zaanga¿owanie w tegoroczn¹ kwestê. Obecnym na spotkaniu wrêczy³ okolicznoœciowe adresy oraz publikacje ksi¹¿kowe. W roku bie¿¹cym setce wolontariuszy uda³o siê zebraæ w Ropczycach 30 847,07 z³. Dotychczas WOŒP w naszym mieœcie zebra³a ³¹cznie ponad 300 000 z³. Najbardziej aktywni wolontariusze: Marcelina Be³zo, Agata Kujda, Paulina Ch³êdowski, Paulina Rzepa, Emilia Pietras, Natalia Œwi¹tek, Emilia Kaczmarska, Anita Fonfara, Aleksandra Malec, Oliwia Macio³ek, Zuzanna Nowak, Klaudia Barwiñ- w Ropczycach zorganizowali naradê roczn¹, której g³ównym celem by³o podanie informacji o stanie bezpieczeñstwa przeciwpo¿arowego na terenie powiatu ropczycko-sêdziszowskiego oraz podsumowanie realizacji zadañ s³u¿bowych za rok 2014 przez KP PSP w Ropczycach. Narada rozpoczê³a siê od z³o¿enia meldunku obecnemu na spotkaniu nadbryg. Bogdanowi Kulidze, Podkarpackiemu Komendantowi Wojewódzkiemu PSP. Wœród zaproszonych goœci byli tak¿e samorz¹dowcy szczebla powiatowego i gminnego. Nasz¹ gminê reprezentowa³ burmistrz Boles³aw Bujak. Z zaproszenia na naradê skorzystali równie¿ przedstawiciele instytucji i s³u¿b wspó³dzia³aj¹cych na co dzieñ z ropczyck¹ komend¹, w tym m.in. prof. W³adys³aw Tabasz – wiceprezes Zarz¹du Wojewódzkiego ZOSP RP w Rzeszowie oraz W³adys³aw Malinowski – prezes Zarz¹du Oddzia³u Fot. P. Ska³uba M-G ZOSP RP w Ropczycach. Kania, Kamila Panek. Opiekunowie: phm. Wioletta Czemarnik, hm. Genowefa Zygmunt, Teresa Kiepiel, Teresa Rachwa³, Magdalena Bernat, Agnieszka Raœ, Arkadiusz Chojecki, Sylwia Bia³oruska, Anna Laska, Dorota Dudziñska, Jerzy Stêpieñ, Arkadiusz Zygmunt, Elwira £ukasik, £ukasz Charchut, Marek Regu³a, Gabriela Król. W tym roku po raz pierwszy fina³ dedykowany by³ trzem dziedzinom: „Dla podtrzymania wysokich standardów leczenia dzieci na oddzia³ach pediatrycznych i onkologicznych oraz dla godnej opieki medycznej seniorów”. Zebrano 53 109 702,83 z³. W spotkaniu uczestniczyli wolontariusze i opiekunowie zaanga¿owani w akcjê WOŒP Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Ropczycach posiada w ofercie sprzedaży wolne lokale mieszkalne w realizowanym budynku przy ul. Mehoffera w Ropczycach. Posiadamy mieszkania 2-pokojowe o powierzchni 42,5 i 44,1 m2 oraz 3-pokojowe o powierzchni ok. 56 m2 Sprzedaż jest prowadzona na zasadach określonych w ustawie z dnia 16 września 2011 roku o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz. U. nr 232, poz. 1377). Z prospektem informacyjnym, projektem umowy deweloperskiej oraz dokumentacją techniczną inwestycji można się zapoznać w siedzibie spółki, przy ul. Parkowej 1/3 w Ropczycach, w godzinach od 8:00 do 14:00 od poniedziałku do piątku. Ponadto informujemy, że 50% lokali przeznaczonych do sprzedaży kwalifikuje się do finansowego wsparcia zakupu w ramach rządowego programu „Mieszkanie dla młodych”. Bliższe informacje oraz przykładowe wyliczenie wielkości dopłaty można znaleźć na stronie www.tbs-ropczyce.pl w zakładce „aktualności”. STR. 12 ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Projekty edukacyjne w Zespole Szkó³ nr 1 27 lutego 2015 r. w Zespole Szkó³ nr 1 w Ropczycach mia³a miejsce publiczna prezentacja dwóch projektów edukacyjnych: „Ropczyce – Per³a Podkarpacia” oraz „100 pomys³ów dla Ropczyc”. Projekty realizowali uczniowie tej¿e szko³y, cz³onkowie Szkolnego Ko³a Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej pod kierunkiem nauczycielki Danuty Bieleckiej. Grupa pierwsza przygotowa³a kalendarz na 2015 r. pt. „Ropczyce – Per³a Podkarpacia”. S¹ to uczniowie klasy IIIa i IIb gimnazjum: Ania Chlewicka, Ola Mucha, Miko³aj Szczerba, Daniel Bykowski, Pawe³ Kapusta, Julia Pasela, Dominik Alberski, Gabrysia Kubacka, Ola Dar³ak, Ola Jezioro, Mi³osz Czarnik, Kinga Wojda, Mariola Saj i S³awomir S³awek. Drugi projekt pt. „100 pomys³ów dla Ropczyc” realizowali cz³onkowie ko³a z kl. Ia gimnazjum. Rozpocz¹³ siê on 8 wrzeœnia 2014 roku happeningiem przy pomniku ks. dra Jana Zwierza, zas³u¿onego dla Ropczyc kap³ana, podczas którego m³odzie¿ zbiera³a pomys³y dla Ropczyc. Potem uczniowie, w zaplanowanych terminach, odwiedzali ze skrzynk¹ na pomys³y ropczyckie szko³y i zwracali siê do mieszkañców miasta z proœb¹ o napisanie na kartce swojego pomys³u. Zebrano 290 g³osów z ró¿nych œrodowisk. Przewa¿aj¹ca grupa to m³odzie¿ szkó³ œrednich. Druga, pod Narodowy Dzieñ Pamiêci ¯o³nierzy Wyklêtych 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzieñ Pamiêci ¯o³nierzy Wyklêtych. W ropczyckich uroczystoœciach upamiêtniaj¹cych bohaterów antykomunistycznego podziemia wziêli udzia³: burmistrz Boles³aw Bujak, przewodnicz¹cy Rady Miejskiej Józef Misiura, radni gminni oraz starosta Ropczycko-Sêdziszowski Witold Dar³ak. Obchody rozpoczê³y siê msz¹ œwiêt¹ w Sanktuarium NMP Królowej Rodzin. Nastêpnie uczestnicy przeszli w pochodzie (z udzia³em orkiestry dêtej Oddzia³u Kawalerii Ochotniczej w barwach 20. Pu³ku U³anów im. króla Jana III Sobieskiego) do Centrum Kultury, gdzie obejrzeli spektakl teatralny „Lacrimosa. Rzecz o £ukaszu Ciepliñskim” w wykonaniu m³odzie¿y z Zespo³u Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza. Organizatorami uroczystoœci byli: Parafia pw. Przemie- Burmistrz B. Bujak z uczniami realizuj¹cymi projekty wzglêdem liczebnoœci, grupa to mieszkañcy Ropczyc, trzecia, najmniej liczebna, to uczniowie SP nr1 i Gimnazjum nr1 w Ropczycach. Nale¿y podkreœliæ, ¿e wszyscy potraktowali projekt powa¿nie. By³o tylko piêæ g³osów wskazuj¹cych na niezrozumienie zadania. Prezentacje obejrzeli zaproszeni goœcie: burmistrz Boles³aw Bujak, prezes Towarzy- Trzeba zapamiêtaæ i dzieciom w szkole powiedzieæ … Mniej wiêcej takie s³owa wypowiedzia³ stary Kaszub nad mogi³¹ poleg³ego oficera w roku 1944. To tylko urywek fabu³y filmowej w jednym z wojennoprzygodowych polskich filmów z lat 60. XX w. Jednak¿e w treœci filmowej zawarto istotn¹ myœl o oznaczaniu miejsc uœwiêconych ludzk¹ krwi¹ i przekazywaniu pamiêci. nienia Pañskiego, Zespó³ Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza, Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera oraz Oddzia³ Kawalerii w barwach 20. Pu³ku U³anów Wierzawice. Patronat nad obchodami objêli: Instytut Pamiêci Narodowej Oddzia³ w Rzeszowie, Burmistrz Ropczyc oraz Starosta Ropczycko-Sêdziszowski. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) stwa Przyjació³ Ziemi Ropczyckiej Adam Sypel, dyrekcja szko³y i uczniowie gimnazjum. Burmistrz otrzyma³ listê i skrzyniê z oryginalnymi pomys³ami dla miasta. Spotkanie zakoñczy³o siê wyst¹pieniami burmistrza i prezesa TPZR skierowanymi do m³odzie¿y, w których obaj panowie wyrazili aprobatê dla tego rodzaju przedsiêwziêæ. Inf. w³asna Na obszarze naszego powiatu jest nadal wiele miejsc nieoznaczonych lub po prostu zapomnianych, gdzie organizowane by³y pochówki epidemiczne (zmar³ych na cholerê, ospê czy hiszpankê), cmentarze z obydwóch wojen œwiatowych, mogi³y ofiar egzekucji, konfliktów i bratobójczych walk. Powsta³a inicjatywa, aby te miejsca utrwaliæ na piœmie, w terenie, na mapie i… w³aœnie powiedzieæ dzieciom szkolnym w ramach edukacji o przesz³oœci regionu. Za poœrednictwem „Ziemi Ropczyckiej”, a tak¿e mo¿e przez osobisty kontakt z Centrum Kultury w Ropczycach lub z W³adys³awem Tabaszem (wspó³autorem akcji), jest mo¿liwoœæ, aby ka¿dy, kto zna takie miejsca wskaza³ je, a organizatorzy akcji nazwanej „Akademi¹ Ropczyck¹” podejm¹ dzia³ania o zaewidencjonowanie i oznaczenie takich miejsc. Akcja ma roboczy tytu³ „Cmentarze i cmentarzyska na Ziemi Ropczyckiej”. Redakcja ZR zaprasza wszystkich chêtnych do wspó³pracy. Warto odnotowaæ, ¿e okreœlono ju¿ pochówki epidemiczne m.in. w Ropczycach, Brzezinach, Gnojnicy Woli, Skrzyszowie, Lubzinie, Krzywej. O pozytywnym odzewie Czytelników i rozwoju akcji chêtnie poinformujemy w nastêpnych numerach ZR. Inf. w³asna STR. 13 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Przedstawiciele organizacji pozarz¹dowych z terenu powiatu ropczycko-sêdziszowskiego oraz powiatu stryjskiego na Ukrainie spotkali siê na wspólnej konferencji oraz seminariach zorganizowanych w Ropczycach w dniach 25-26 lutego 2015 r. Celem i za³o¿eniem organizatorów tych spotkañ by³o stworzenie mo¿liwoœci do wzajemnego poznania siê, pog³êbienia swojej wiedzy, nawi¹zania kontaktów, wymiany doœwiadczeñ i dobrych praktyk pomiêdzy przedstawicielami ró¿nych organizacji i przedstawicielami lokalnych w³adz z obydwu krajów. Spotkania odby³y siê w ramach realizowanego przez Powiat Ropczycko-Sêdziszowski w partnerstwie z Powiatem Stryjskim projektu, pn. „Polsko-Ukraiñskie Forum Wymiany Doœwiadczeñ drog¹ do trwa³ej i efektywnej wspó³pracy transgranicznej”, finansowanego przez Uniê Europejsk¹ w ramach Programu Wspó³pracy Transgranicznej Polska – Bia³oruœ – Ukraina 2007-2013. 25 lutego, w œrodê, w sali widowiskowej Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera w Ropczycach odby³a siê konferencja m.in. z udzia³em delegacji ukraiñskiej na czele z Wiceprzewodnicz¹cym Stryjskiej Rady Rejonowej Orestem Kurylo. Konferencja zgromadzi³a wiele osóbprzedstawicieli ró¿nych stowarzyszeñ, kó³, klubów sportowych, kó³ gospodyñ wiejskich, przedstawicieli lokalnych w³adz samorz¹dowych itp. Starosta Powiatu Witold Dar³ak, otwieraj¹c konferencjê podkreœli³, ¿e w naszym regionie istnieje potrzeba wzmocnienia inicjatywy lokalnej. Mimo ¿e od zapocz¹tkowania reformy samorz¹dowej up³ynê³o 26 lat, ca³y czas odczuwamy niedosyt dzia³ania organizacji pozarz¹dowych. Na tym tle fenomen stanowi¹ prê¿nie rozwijaj¹ce siê stowarzyszenia gospodyñ wiejskich, czy uniwersytety III wieku. Starosta dokona³ równie¿ krótkiego podsumowania dotychSTR. 14 Polsko-ukraiñskie spotkania dla organizacji pozarz¹dowych czas zrealizowanych dzia³añ projektowych. Konferencjê poprowadzi³ prof. W³adys³aw Tabasz, który oprócz kilku zdañ wprowadzenia, przedstawi³ zebranym wyk³ad, pn. „Rola organizacji pozarz¹dowych na terenie Powiatu Ropczycko-Sêdziszowskiego”. W swoim wyst¹pieniu odniós³ siê do roli i znaczenia aktywnoœci spo³ecznej, podkreœli³ równie¿, ¿e Podkarpacie posiada bardzo bogate dziedzictwo kulturowe i stowarzyszeniowe, gdzie du¿¹ rolê w budowaniu to¿samoœci lokalnej odgrywa ci¹g³oœæ tradycji. W spo³ecznoœci z obszaru powiatu ropczycko-sêdziszowskiego wystêpuj¹ ¿ywe formy folkloru z aktywnoœci¹ osób i organizacji, choæ g³ównie w obszarze zwyczajów znanych i uznanych. Profesor zaprezentowa³ organizacje na terenie powiatu w ujêciu liczbowym, staraj¹c siê wymieniæ najwa¿niejsze kierunki aktywnoœci mieszkañców naszego powiatu. Uczestnicy mogli siê tak¿e zapoznaæ z wyst¹pieniami Wiktorii Kocur, bêd¹cej koordynatorem organizacji pozarz¹dowych na terenie Stryja w Ukrainie oraz Anny Torkalo – kierownik Sekretariatu Stryjskiej Rady Rejonowej. Bardzo ciekawa by³a druga czêœæ konferencji, podczas której zaprezentowane zosta³y trzy wyk³ady w obszarach tematycznych zwi¹zanych z dzia³alnoœci¹ organizacji pozarz¹dowych. Stanis³aw Baska (trener kluczowy Regionalnego Oœrodka EFS w Tarnobrzegu, dzia³acz organizacji m³odzie¿owych i stowarzyszeñ rozwoju lokalnego, szef firmy szkoleniowej i doradczej) wprowadzi³ zebranych w tematykê prawnych aspektów zak³adania stowarzyszeñ oraz wspó³pracy administracji publicznej z organizacjami pozarz¹dowymi, która zosta³a szczegó³owo omówiona podczas seminarium, przeprowadzonego tu¿ po konferencji. Marcin Flis (trener i doradca w zakresie pozyskiwania œrodków, dyrektor Biura Stowarzyszenia „Lokalna Grupa Rybacka Puszczy Sandomierskiej”) odniós³ siê z kolei do wa¿nego i wzbudzaj¹cego zawsze du¿e zainteresowanie tematu, a mianowicie pozyskiwania œrodków zewnêtrznych na dzia³alnoœæ NGO, ze szczególnym uwzglêdnieniem ró¿nych programów unijnych, wspólnotowych. O roli organizacji pozarz¹dowych w przeciwdzia³aniu wykluczeniu spo³ecznemu i ochronie zdrowia wypowiedzia³a siê Edyta Sobiecka – trener, animator spo³eczny, praktyk z zakresu pisania i realizacji projektów, ewaluator dzia³añ spo³ecznych i obywatelskich. Wszyscy uczestnicy konferencji mieli mo¿liwoœæ skorzystania z t³umaczenia symultanicznego, maj¹c do dyspozycji specjalne s³uchawki. 26 lutego 2015 r. w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego w Ropczycach mia³y miejsce dwa seminaria prowadzone przez Edytê Sobieck¹ i Marcina Flisa, w tematach zaprezentowanych przez nich na konferencji. Seminaria mia³y bardziej praktyczny, szkoleniowy charakter. Skorzysta³o z nich równie¿ wielu przedstawicieli organizacji pozarz¹dowych, w tym równie¿ ze strony partnera ukraiñskiego. Spotkania organizacji pozarz¹dowych zakoñczy³y siê sukcesem, bior¹c pod uwagê du¿e zainteresowanie uczestników oraz zg³aszane przez nich potrzeby i oczekiwania w zakresie organizacji podobnych przedsiêwziêæ. Starostwo Powiatowe w Ropczycach ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA dwie przes³anki. Otó¿ wartoœæ przychodu osi¹ganego z tych tytu³ów w rozliczeniu miesiêcznym nie mo¿e przekraczaæ kwoty równej po³owie minimalnego wynagrodzenia za pracê i bezpoœrednio przed dniem rozpoO zmianach w ustawie o ubezpieczeniu spo³ecznym rolników czêcia wykonywania wy¿ej wyz , mienionych umów lub powo³adyrektorem rzeszowskiego oddzia³u regionalnego KRUS, nia do rady nadzorczej podlegaj¹ ubezpieczeniu spo³ecznerozmawia Barbara Traciak, so³tys Zagorzyc Górnych. domownik zosta³ wy³¹czony z czeniem w zwi¹zku z podlega- mu rolników w pe³nym zakresie tego ubezpieczenia lub nie zo- niem ubezpieczeniu spo³eczne- z mocy ustawy. sta³ objêty tym ubezpieczeniem mu w ZUS z tytu³u wykonywania w zwi¹zku z podleganiem ubez- umowy agencyjnej, umowy zle- B.T.: A zatem znowelizowane pieczeniu spo³ecznemu w ZUS cenia lub innej umowy o œwiad- przepisy dopuszczaj¹ mo¿liwoœæ z tytu³u wykonywania umowy czenie us³ug, do której stosuje podwójnego ubezpieczenia spoagencyjnej, umowy zlecenia lub siê przepisy dotycz¹ce zlecenia, ³ecznego: w KRUS i w ZUS innej umowy o œwiadczenie nale¿y z³o¿yæ w Kasie do 30 w tym samym okresie. W.L.: To prawda, aczkolwiek us³ug, do której stosuje siê prze- czerwca 2015 r. wniosek o objêpisy dotycz¹ce zlecenia pod wa- cie ubezpieczeniem spo³ecznym nale¿y pamiêtaæ, ¿e przy ustalarunkiem, spe³nienia trzech wy- rolników w okresie wykonywania niu prawa do renty rolniczej z tymogów ustawowych, tych umów. Poza tym trzeba pa- tu³u niezdolnoœci do pracy nie - dalszego podlegania ubezpie- miêtaæ o tym, ¿e wartoœæ przy- uwzglêdnia siê okresu podlegania czeniu spo³ecznemu rolników, chodu osi¹ganego z powy¿szych innemu ubezpieczeniu spo³eczw okresie objêcia ubezpiecze- umów w rozliczeniu miesiêcz- nemu, który zbiega siê z okresem niem spo³ecznym w ZUS z tytu³u nym za lata minione nie prze- podlegania ubezpieczeniu emerywykonywania wy¿ej wymienio- kracza kwoty równej po³owie mi- talno-rentowemu okreœlonemu nych umów lub powo³ania do nimalnego wynagrodzenia za w przepisach ustawy o ubezpierady nadzorczej, pod warun- pracê obowi¹zuj¹cego w danym czeniu spo³ecznym rolników. Ponadto rolnicy i domownicy kiem spe³nienia dwóch wymo- okresie. Bezpoœrednio przed spe³niaj¹cy omówione wy¿ej wagów ustawowych. dniem rozpoczêcia wykonywarunki do jednoczesnego podlenia wy¿ej wymienionych umów gania ubezpieczeniom spo³eczB.T.: Proszê o wyjaœnienie ustarolnicy/domownicy podlegali wowych wymogów warunkuj¹ubezpieczeniu spo³ecznemu rol- nym w KRUS i w ZUS, mog¹ cych skorzystanie przez rolników ników w pe³nym zakresie z mocy w ka¿dym czasie odst¹piæ od ubezpieczenia spo³ecznego rollub domowników z powy¿szych ustawy. mo¿liwoœci. Z kolei osoby chc¹ce w dal- ników, sk³adaj¹c w Kasie oœwiadW.L.: Aby osoby mog³y byæ szym ci¹gu podlegaæ ubezpiecze- czenie w tej sprawie. Ubezpieobjête ubezpieczeniem spo³ecz- niu spo³ecznemu rolników, czenie to ustaje jednak nie wczenym rolników za okresy przypa- w okresie objêcia ubezpiecze- œniej ni¿ od dnia, w którym daj¹ce przed dniem 1 stycznia niem spo³ecznym w ZUS z tytu³u oœwiadczenie o odst¹pieniu od 2015 r., w których zosta³y wy³¹- wykonywania wy¿ej wymienio- ubezpieczenia zosta³o z³o¿one czone z tego ubezpieczenia lub nych umów lub powo³ania do w Kasie. nie zosta³y objête tym ubezpie- rady nadzorczej musz¹ spe³niaæ B.T.: Dziêkujê za rozmowê. Rolnicy bêd¹ mogli dorobiæ bez utraty uprawnieñ do KRUS Wies³awem Lad¹ Barbara Traciak: Czego dotycz¹ obowi¹zuj¹ce od dnia 1.01.2015 r. zmiany w ustawie o ubezpieczeniu spo³ecznym rolników? Wies³aw Lada: Ustaw¹ z dnia 23 paŸdziernika 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeñ spo³ecznych oraz niektórych innych ustaw zosta³y wprowadzone istotne rozwi¹zania prawne dla osób wykonuj¹cych umowy agencyjne, umowy zlecenia lub inne umowy o œwiadczenie us³ug, do których stosuje siê przepisy dotycz¹ce zlecenia oraz osób powo³anych do sk³adu rad nadzorczych. B.T.: Na czym polegaj¹ te nowe rozwi¹zania prawne? W.L.: Obowi¹zuj¹ce od 1 stycznia 2015 r. znowelizowane przepisy w zakresie ubezpieczenia spo³ecznego rolników przewiduj¹ dla rolników i domowników dwie mo¿liwoœci: - objêcia ubezpieczeniem spo³ecznym rolników za okresy przypadaj¹ce przed dniem 1 stycznia 2015 r., w których rolnik/ Co zrobiæ, by leczyæ siê w uzdrowisku i jak skorzystaæ z rehabilitacji? Jestem rolnikiem op³acaj¹cym sk³adki w KRUS i chcia³bym wyjechaæ na leczenie uzdrowiskowe. Co powinienem zrobiæ? Wies³aw Lada, dyrektor Oddzia³u Regionalnego KRUS Jan z Brzezin w Rzeszowie odpowiada na pytania rolników, które zebra³a Barbara Traciak, so³tys Zagorzyc Górnych. KRUS zgodnie ze swym ustawowym obowi¹zkiem zapewnia wniosek nale¿y z³o¿yæ (osobiœcie na stronie internetowej KRUS ubezpieczonym rolnikom mo¿- lub wys³aæ poczt¹) w oddziale re- www.krus.gov.pl liwoœæ korzystania z rehabilita- gionalnym lub placówce terenocji leczniczej. Wniosek na lecze- wej KRUS. Wniosek jest sprawMieszkam na wsi i prowadzê nie rehabilitacyjne wystawia le- dzany pod wzglêdem formalgospodarstwo rolne, ale ubezpiekarz prowadz¹cy. Do wniosku nym i poddany ocenie merytoczony jestem w ZUS. Czy mogê nale¿y do³¹czyæ aktualne bada- rycznej. Je¿eli zostanie zaakcepskorzystaæ z rehabilitacji prowania: morfologiê krwi, mocz, towany przez lekarza Regionaldzonej przez KRUS? EKG, RTG klatki piersiowej i, nego Inspektora Orzecznictwa Marek z Zagorzyc w przypadku kobiet, zaœwiadcze- Lekarskiego KRUS, rolnik otrzyZ rehabilitacji realizowanej nie ginekologiczne o braku prze- muje propozycjê wyjazdu. Druk wniosku dostêpny jest w przez Kasê mog¹ korzystaæ osociwwskazañ do odbycia rehabilitacji stacjonarnej. Wype³niony placówkach terenowych Kasy lub by spe³niaj¹ce jeden z nastêpuZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) j¹cych warunków: 1. Podlegaj¹ ubezpieczeniu spo³ecznemu rolników z mocy ustawy w pe³nym zakresie; 2. Podlegaj¹ ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyñskiemu na wniosek w pe³nym zakresie nieprzerwalnie, co najmniej 18 miesiêcy przed z³o¿eniem wniosku o rehabilitacjê lecznicz¹; 3. Maj¹ ustalone prawo do okresowej renty rolniczej z tytu³u niezdolnoœci do pracy i zachowali zdolnoœæ do samodzielnej egzystencji. Ze wzglêdu na podleganie ubezpieczeniu w ZUS mo¿na skorzystaæ z leczenia uzdrowiskowego finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. STR. 15 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Ropczyce zawsze mi siê podoba³y Stanis³aw Misztal, d³ugoletni prezes i dyrektor cukrowni Ropczyce odszed³ w lutym tego roku na emeryturê. W wywiadzie opowiada czytelnikom „Ziemi Ropczyckiej” o okolicznoœciach, w jakich znalaz³ siê w Ropczycach i o firmie, której poœwiêci³ 15 lat swojego zawodowego ¿ycia. Ziemia Ropczycka: Jak d³ugo jest ju¿ Pan w Ropczycach? SM.: W lipcu bêdzie 15 lat. ZR.: Jak to siê sta³o, ¿e znalaz³ siê Pan tutaj? SM.: Ropczyce nie by³y mi obce. Ani miejscowoœæ, ani fabryka. Przedsiêbiorstwo Cukrownie Lubelskie, funkcjonuj¹ce wtedy w regionie jako najmocniejszy podmiot organizacyjny, by³o inwestorem ropczyckiej fabryki i kadra, która tutaj trafia³a (g³ównie ludzie kieruj¹cy technik¹, odbiorami, czy rozruchem) pochodzi³a w wiêkszoœci z regionu lubelskiego. Pierwsz¹ kampaniê gwarancyjn¹ w cukrowni Ropczyce robi³ kolega, œp. in¿ynier Janek Dêbski, który by³ póŸniej dyrektorem technicznym cukrowni Lublin, w której ja by³em wicedyrektorem, czyli jego m³odszym wspó³pracownikiem i koleg¹. Jedn¹ z kampanii prowadzi³ w Ropczycach, wraz ze swoim koleg¹ z Przeworska, dyrektor naczelny Kazimierz Pograniczny. Ja tak¿e przyje¿d¿a³em tu kilkakrotnie, zw³aszcza w okresie mojego dyrektorowania w cukrowni Krasnystaw. PóŸniej, jako szef holdingu przyje¿d¿a³em na spotkania z zarz¹dem, z prezesem Andrzejem Skarbkiem, który kierowa³ w tym czasie fabryk¹. Znane mi by³y programy naprawcze, które by³y wdra¿ane w cukrowni Ropczyce. Zatem moje kontakty z Ropczycami by³y doœæ bliskie. Ale nigdy nie s¹dzi³em, ¿e przyjdzie mi pracowaæ na Podkarpaciu, w Cukrowni Ropczyce. Jak do tego dosz³o? W sposób zupe³nie dla mnie nieoczekiwany. Pracowa³em wtedy w cukrowni Opole. PóŸnym popo³udniem wróciliœmy z ¿on¹ z Warszawy, z bardzo wa¿nej dla nas uroczystoœci, mianowicie nadania ¿onie przez prezydenta tytu³u profesora belwederskiego. Byliœmy bardzo zadowoSTR. 16 Do pracy zaprosiliœmy jeszcze Genowefê Rygiel, która zosta³a g³ównym ksiêgowym. Ta praca mia³a mieæ charakter przejœciowy, co najwy¿ej dwuletni, do zakoñczenia kadencji zarz¹du. Obj¹³em s³u¿bowe mieszkanie przy ulicy Króla Kazimierza Wielkiego. Nawet nie zmieni³em mebli. Dopiero po dwóch latach, kiedy zosta³a mi powierzona nastêpna, trzyletnia kadencja, zacz¹³em przygl¹daæ siê temu mieszkaniu, próbuj¹c przysposobiæ siê do funkcjonowania w Ropczycach. Ropczyce jako miasto zawsze mi siê podoba³y. Przyje¿d¿aj¹c tu, nawet przed rokiem 2000, czu³em, ¿e miasto ma dobrego gospodarza. S. Misztal ze sztandarowym produktem „Cukier Królewski” Miasteczko ma³e, ale uporz¹dkowane, czyste, zadbane, du¿o zieleni i szczêœliwi. Ju¿ w domu ode- zespó³ w przypadku pozytywneleni. Robi³o to wra¿enie. bra³em bardzo zaskakuj¹cy te- go efektu mojego przes³uchalefon, abym spotka³ siê z jednym nia. Nastêpnego dnia rano poz doradców grupy Sûdzucker jawi³em siê w Ropczycach, cze- ZR.: Gdyby mia³ Pan porównaæ w Polsce. Nie bardzo mia³em na kaj¹c na zaproszenie do roz- fabrykê z czasów, kiedy zaczyna³ to ochotê, chcia³em spotkanie mów. To nast¹pi³o w godzinach Pan tutaj pracowaæ, a czasem prze³o¿yæ na nastêpny dzieñ, popo³udniowych. Pamiêtam, ¿e obecnym – co siê najbardziej niestety, nie uda³o siê. Okaza³o by³ to czwartek, a to dlatego ¿e zmieni³o przez te 15 lat? SM.: Zmieni³o siê wszystko – siê, ¿e celem tego nieformalne- po przes³uchaniu szef Rady struktura organizacyjna, sposób go spotkania by³o namówienie Nadzorczej Rudolf Mûller pozarz¹dzania, poziom techniki. mnie na udzia³ w przes³uchaniu informowa³ mnie, ¿e powierzoTo jest inna fabryka. W 2000 Rady Nadzorczej, które mia³o siê no mi funkcjê kierowania faodbyæ nastêpnego dnia w Rop- bryk¹, zapraszaj¹c do objêcia roku pracowa³o tu oko³o tysi¹czycach. By³em zdziwiony tym, stanowiska ju¿ od nastêpnego ca osób, dzisiaj – niewiele ponad ¿e Radna Nadzorcza zamierza dnia. A ja przyjecha³em do Rop- sto, wiêc ró¿nica jest zasadnicza. dokonaæ zmian w sk³adzie zarz¹- czyc prywatnym samochodem, Mój poprzednik rozpocz¹³ redu cukrowni Ropczyce, ale po- zupe³nie niezorganizowany, na strukturyzacjê, tworz¹c kilka wiedziano mi, ¿e zmiany i tak na- godzinne, najwy¿ej dwugodzin- spó³ek kapita³owych zale¿nych st¹pi¹, bez wzglêdu na to, czy ne spotkanie. No i w pi¹tek po- od cukrowni Ropczyce i koopewezmê udzia³ w przes³uchaniu, jawi³em siê pierwszy dzieñ w swo- ruj¹cych z ni¹. Zacz¹³ równie¿ czy nie. Kiedy siê zgodzi³em, po- jej pracy. By³o to 2 lipca 2000 restrukturyzacjê cukrowni W³oproszono mnie, abym wskaza³ roku. W ten sposób, z Micha³em stów, któr¹ musia³em dokoñjeszcze jedn¹ osobê. Wybra³em Marczyñskim, moim wspó³pra- czyæ. Pamiêtam pierwsze spotkaMicha³a Marczyñskiego pracu- cownikiem od wielu lat, rozpo- nie ze zwi¹zkami zawodowymi. j¹cego w cukrowni Krasnystaw, czêliœmy pracê, zastêpuj¹c do- W fabryce by³o kilka zwi¹zków – z którym moglibyœmy stanowiæ tychczasowy 6-osobowy zarz¹d. dwa, albo trzy. Drugiego dnia og³oszono pogotowie strajkowe, tak na wszelki wypadek, ¿¹daj¹c podwy¿ek p³ac. To by³ zreszt¹ jedyny przypadek pogotowia strajkowego w ci¹gu 15 lat. Wspó³praca ze zwi¹zkami zawodowymi uk³ada³a siê bardzo dobrze. Ale wtedy by³o to „rozpoznanie pola”. Zwi¹zkowcy zdawali sobie sprawê, ¿e mo¿na coœ „ugraæ”, ale nie chcieli naruszaæ, kruchego dosyæ, status quo tego zak³adu. Ustaliliœmy zatem, ¿e nie bêdzie na razie podwy¿ek, ale Prezes S. Misztal i Burmistrz Ropczyc B. Bujak. Na zdjêciu nowy silos te¿ nie bêdzie redukcji zatrudnienia, a fundusz p³ac pozostana 40 tys. ton (2003 r.) ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA nie na dotychczasowym poziomie. PóŸniej by³o jeszcze wiele trudnych spotkañ. Usamodzielni³y siê te¿ zale¿ne od nas spó³ki. Niektóre istniej¹ do dziœ, niektóre siê rozwi¹za³y lub upad³y, ale to ju¿ by³ skutek gry rynkowej. Cukrobud istnieje do dzisiaj, Cukromix, którym zarz¹dza pani Teresa Waleñ, ma siê bardzo dobrze, zatrudnia mniej wiêcej tyle osób, ile obecnie cukrownia Ropczyce, Cukrotrans nadal œwiadczy us³ugi, nie tylko nam. Ludzie musieli szybko nauczyæ siê kapitalizmu i funkcjonowania w nowych warunkach. Tego samego musia³a siê nauczyæ za³oga cukrowni Ropczyce. Kolejne restrukturyzacje i modernizacje zak³adu powodowa³y, ¿e iloœæ ludzi potrzebna do podjêcia walki konkurencyjnej na rynku polskim, nie mówi¹c ju¿ o Europie, musia³a bardzo szybko iœæ w kierunku nawi¹zywania konkurencyjnej produkcji, konkurencyjnej ceny wytwarzania cukru. Ale lekcje odrobiliœmy solidnie. W krótkim czasie ta fabryka stanê³a mocno na nogi, osi¹ga³a zyski na tyle powa¿ne, ¿e inwestor zacz¹³ w ni¹ inwestowaæ. ZR.: Co by Pan uzna³ za najwa¿niejsz¹ modernizacjê, czy inwestycjê w fabryce? SM.: Zdecydowanie najbardziej widoczn¹ i spektakularn¹, zrobion¹ zreszt¹ w jednym roku, by³a budowa silosu na 40 tys. ton. Ropczyce mia³y ju¿ silosy na 30 tys. ton, a wiêc budowa du¿ego silosu oraz jednej z pierwszych stacji do segregowania cukru i modernizacja pakowni, spowodowa³a, ¿e wszyscy ludzie uwierzyli, ¿e ta fabryka nie bêdzie zamykana, wrêcz przeciwnie – rozbudowywana i rozwijana. Jedn¹ z ostatnich du¿ych inwestycji by³ dyfuzor wie¿owy. Powsta³ nowy plac buraczany, zmienione zosta³y zasady wspó³pracy miêdzy rolnikami, a fabryk¹. Kiedyœ buraki, czekaj¹c na przerób, le¿a³y na placu nawet 3 tygodnie, a teraz – kilka godzin. Zapas jest dobowy, a nawet poni¿ej jednej doby, a fabryka pracuje na burakach œwie¿o kopanych, dostarczanych bezpoœrednio z plantacji. Wprowadzony zosta³ nowy system rozliczeñ miêdzy dostawcami, a fabryk¹. Kiedyœ wa¿ny S. Misztal z dyplomem Honorowego Obywatela Ropczyc (2007 r.) ZR.: Eksportujecie swoje produkty poza Uniê Europejsk¹? Jaka to czêœæ produkcji? SM.: Niepotrzebne nadwy¿ki. Produkcja cukru jest prowadzona w oparciu o limity przyznane nam jeszcze z mocy dzia³ania ustawy o regulacji rynku cukru. Jeœli powstanie coœ wiêcej (ponad limit) staramy siê wys³aæ to poza Uniê Europejsk¹. I to jest eksportem. Jak siê nie uda tego sprzedaæ, np. w danym roku, o tê nadwy¿kê musimy zmniejszyæ limit produkcji na rok nastêpny. Tak to dzia³a. W tym miejscu mo¿e wspomnê o naszym najnowszym produkcie, z którego jesteœmy bardzo dumni. Cukier puder – nasze najnowsze „dziecko”. Nowy produkt, najwiêkszy szlagier handlowy, który w ca³oœci powstaje z cukru ropczyckiego. Wytwarzamy go w du¿ych iloœciach. Jest jak puch, bardzo dobrze wyprodukowany i œwietnie zapakowany w oparciu o patenty, które s¹ tylko w naszym posiadaniu i konkurencja nie mo¿e nam zagroziæ w tej produkcji. Jest powszechnie dostêpny na naszym rynku. Polecam paniom przed Œwiêtami Wielkanocnymi. by³ procent zanieczyszczenia i waga buraka, dziœ bardzo wa¿nym czynnikiem jest procent zawartoœci cukru w korzeniu. Laboratorium w Strzelinie kilkakrotnie oznacza procent cukru w korzeniach ka¿demu dostawcy. Tym samym wspó³praca miêdzy rolnikiem, a fabryk¹ znacznie siê uproœci³a i poprawi³a. W fabryce jest bardzo du¿o rozwi¹zañ technicznych, które zadziwiaj¹ nie tylko kolegów w Polsce, ale te¿ w Europie, a pozwalaj¹ nam znaleŸæ siê w grupie bardzo dobrze pracuj¹cych cukrowni europejskich. ZR.: Proszê wskazaæ kampaniê, czy jakieœ inne wydarzenie, które Panu najbardziej zapad³o ZR.: Nie ma ju¿ problemów w pamiêci w ci¹gu tych 15 lat? z dostawami buraków? SM.: Rok, w którym w³aœciciel, SM.: Tradycje uprawy buraków w tym regionie by³y od bar- inwestor strategiczny Sûdzucker dzo dawna, np. w Górze Rop- zastanawia³ siê, czy rozpoczynaæ czyckiej, ale to by³y tradycje ro- w Ropczycach du¿¹ inwestycjê. dem z XIX- wiecznych manufak- Takim prze³omem by³a decyzja tur. W ci¹gu kilkunastu lat bar- o budowie nowego silosu i stacji dzo zmieni³o siê otoczenie po- do segregacji cukru. W tym cza³udniowo-wschodniej Polski. Nie sie zabiegaliœmy o to, przedstama cukrowni W³ostów, wiêc wiaj¹c koncepcjê i wielkoœæ naz tamtego rejonu nap³ywa po- k³adów inwestycyjnych podczas nad 150 tys. ton buraków. Nie rozmów w Mannheim i Ochsenma cukrowni Przeworsk, która furcie. Pamiêtam pewn¹ rozmogospodarowa³a na wschodnim wê we Frankfurcie, w centrum rubie¿ach i buraki stamt¹d czê- kongresowym, z zarz¹dem œciowo lub w ca³oœci id¹ do nas. Sûdzucker i przewodnicz¹cym Czasami siê dzielimy z cukrow- Rady Nadzorczej, kiedy nie byni¹ Strzy¿ów (nad Bugiem). Nie ³em pewien, jakim efektem siê ma cukrowni £ubna w Kazimie- ona skoñczy³a. Myœla³em wtedy, rzy Wielkiej, która te¿ zosta³a zli- ¿e byæ mo¿e skala inwestycji by³a kwidowana i ca³a masa buraków zbyt du¿a i obie strony nie by³y od Krakowa po granice z Ukra- do koñca przygotowane na ich in¹ i z po³udniowej Lubelszczy- sfinalizowanie. W ka¿dym razie, zny d¹¿y do cukrowni Ropczy- uwa¿a³em, ¿e wracam z Frankce. Tak wiêc buraków mamy furtu z niczym. By³ to rok 2003. doœæ. W tym roku zebraliœmy Na wszelki wypadek sprz¹tn¹³em ponad 700 tys. ton z w³asnej plan- biurko, wyrzuci³em dokumenty, tacji, co pozwoli³o nam prowa- które uzna³em ju¿ za niepotrzebdziæ kampaniê ponad 100 dni. ne i oczekiwa³em posiedzenia ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Rady Nadzorczej, które mia³o siê odbyæ za dwa dni. Potem okaza³o siê jednak, ¿e sprawy dotycz¹ce 20-milionowych inwestycji musia³em referowaæ „z g³owy”. Rada Nadzorcza jednomyœlnie przyjê³a ten projekt. Wtedy rzeczywiœcie by³ to du¿y oddech i jeszcze wiêksze zaanga¿owanie z naszej strony, ¿eby to wszystko dopi¹æ w czasie. No i inny duch wst¹pi³ w za³ogê i wszystkich pracowników. Ja te¿ poczu³em siê tutaj silniej umocowany. Nie jest ³atwo zdobyæ tak¹ iloœæ pieniêdzy, ale siê uda³o i mia³em bardzo du¿¹ satysfakcjê. Wiedzia³em, ¿e zaufanie inwestora do mnie jest du¿e. Od momentu rozpoczêcia do momentu zakoñczenia tej inwestycji, do otwarcia tego silosu, to by³ bardzo dobry, chyba najlepszy dla mnie rok. To by³ du¿y sukces zawodowy. A jesieni¹ 2004 roku na rozpoczêciu kampanii oddaliœmy do eksploatacji ca³y kompleks. ZR.: A by³y jakieœ niepowodzenia? Plany, czy za³o¿enia, które nie wysz³y? SM.: 15 lat, które tu spêdzi³em by³y latami bez niepowodzeñ, nie licz¹c towarzyskich – parê osób nie chcia³o siê ze mn¹ przyjaŸniæ. Wszystkie przedsiêwziêcia, które tu podejmowa³em koñczy³y siê sukcesem. Cukrownia Ropczyce jest dzisiaj licz¹c¹ siê fabryk¹ w grupie SZ i w Europie, jest na bardzo wysokim poziomie technicznym, uporz¹dkowana kadrowo, nie ma potrzeby czegoœ naprawiaæ, czy zmieniaæ. Jest to dobrze ustawiona organizacyjnie fabryka. Dzisiaj, kiedy na konferencjach bran¿owych wyœwietlamy diagramy (w korporacjach pracuje siê na zasadzie porównañ, a mamy siê do czego porównaæ; s¹ œwietne fabryki niemieckie, belgijskie, francuskie, austriackie), niewiele rzeczy jest u nas, w Ropczycach do poprawienia. Oczywiœcie, jest zawsze coœ, coœ mo¿na robiæ lepiej, ale jest to fabryka, która nie odbiega zbytnio od innych europejskich fabryk. W niektórych parametrach jesteœmy bardzo dobrzy, a nawet lepsi, bywa³o te¿ tak, ¿e byliœmy najlepsi w paru istotnych dziedzinach. ci¹g dalszy na str. 18 STR. 17 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA ci¹g dalszy ze str. 17 ZR.: Nie ¿al Panu odchodziæ? SM.: Czujê siê spe³niony jako manager, najpierw jako prezes, póŸniej dyrektor firmy. Czy ¿al? Ja nie odchodzê z Ropczyc, tylko z fabryki, po 15 latach pracy. Zostajê w Ropczycach. Bêdê obywatelem, nie tylko honorowym. Mam plany zwi¹zane z Bieszczadami. Od kilkunastu lat jestem w³aœcicielem dzia³ki, atrakcyjnie po³o¿onej, w piêknym punkcie widokowym, na której staram siê postawiæ dom. Moje wieloletnie zabiegi skoñczy³y siê pozytywnie – mam prawomocne pozwolenie na budowê. Oczywiœcie warunki budowy Prezes S. Misztal z dru¿yn¹ pi³karsk¹ podczas zawodów s¹ doœæ trudne, poniewa¿ jest to ni i jako cukrownia Ropczyce ³em, ¿e w Wielopolu zosta³ œlad przyrodniczo wra¿liwy teren. i jako grupa Sûdzucker. Jesteœmy materialny po artyœcie w postaci najsilniejszym podmiotem w tej Kantorówki. Gdy dowiedzia³em ZR.: Mo¿e ochrona przyrody bran¿y w Europie, wiêc myœlê, siê, ¿e budynek wymaga du¿ego stanie siê Pana now¹ pasj¹? ¿e nic nam nie grozi. Jeœli bêdê remontu postanowiliœmy wspoSM.: Bieszczady od lat s¹ moj¹ potrzebny, to siê w³¹czê; zawsze móc finansowo to przedsiêwziêpasj¹, trwa to d³u¿ej, ni¿ cukrow- mo¿emy o tym porozmawiaæ. cie. By³ to spory zastrzyk gotównictwo. Jeszcze w okresie studiów ki. Teraz s³yszê, ¿e po 10 latach bardzo czêsto tu przyje¿d¿a³em, Kantorówka jest zawilgocona ZR.: Proszê powiedzieæ parê tu siê nauczy³em jeŸdziæ na narzdañ o cukrowni Ropczyce, jako i znowu musi byæ remontowatach, pozna³em góry i ludzi, o mecenasie kultury. Sporo pie- na. Dziwiê siê temu. Byæ mo¿e z którymi przyjaŸniê siê od poizolacje by³y Ÿle po³o¿one, albo niêdzy zawsze Pan przeznacza³ nad czterdziestu paru lat. Za³ona dzia³alnoœæ kulturaln¹, inicja- budynek nie zosta³ dobrze osu¿y³em w Lublinie SKPB – Stuszony. Ktoœ tego nie dopilnowa³. tywy kulturalne, np. na remont denckie Ko³o Przewodników BeS³yszê, ¿e niezale¿nie od wymaKantorowkiw Wielopolu, czy skidzkich. To tak d³ugo, ¿e Bieszgaj¹cej remontu Kantorowki, pomoc Liceum Plastycznemu czady traktujê jak mój drugi w Rzeszowie i Caritas w Ropczy- jest pomys³ postawienia Kantodom. Kiedy tam zamieszkam, cach. W ci¹gu tych kilkunastu lat rowi pomnika, który przedstamoj¹ pasj¹ bêdzie funkcjonowazebra³a siê pokaŸna kwota. Dla- wia³by tego artystê, kiedy by³ nie w lokalnej spo³ecznoœci. Swój dzieckiem (jako, ¿e tutaj siê uroczego Pan to robi³? czas bêdê dzieli³ miedzy BieszSM.: Dlatego, ¿e fabryka pro- dzi³). Wiêkszy absurd sobie trudczady i Ropczyce. sperowa³a dobrze i mo¿na by³o no wyobraziæ. Popieram ten posobie na to pozwoliæ. Inwestor mys³, ale, jeœli staæ bêdzie to œroZR.: Chcia³by Pan mieæ jeszcze te¿ by³ otwarty na politykê na dowisko na budowê pomnika, kontakt z firm¹, np. jako doradca? rzecz œrodowiska. Pamiêtam, niech najpierw bêdzie otwarty SM.: Tu zostaje mój zastêpca, z jakim entuzjazmem wspierano konkurs na pomnik, aby by³ to który od kilkunastu lat pracuje Caritas. Niemcy byli zachwyceni obiekt, przy którym bêd¹ siê zana rzecz korporacji i fabryki. pomys³em budowy oœrodka dla trzymywaæ wszyscy ludzie przePracowa³ w wielu zak³adach, jest osób niepe³nosprawnych. Po- je¿d¿aj¹cy przez Wielopole, doœwiadczonym cukrownikiem, moc takim ludziom jest u nich niech to bêdzie wydarzenie. myœlê, ¿e sobie œwietnie poradzi. bardzo wysoko ceniona. Caritas Œwiat do dzisiaj podziwia KantoA jeœli bêdzie potrzebowa³ po- wspieramy do dziœ, mo¿e nie ra, cz³owieka europejskiej kultumocy, to na pewno j¹ otrzyma. w tak du¿ym zakresie (ju¿ nie ma ry i maga teatru. Pomnik mu siê Czy mi bêdzie tego brakowa³o? takich potrzeb). Pomagaliœmy nale¿y, ale czy obecne pokoleJa prawie ca³e ¿ycie pracowa³em Wy¿szej Szkole In¿ynieryjno- nie musi to zrobiæ? Mo¿e to trzew cukrownictwie. W tym czasie Technicznej, gdy powstawa³a ba zostawiæ nastêpcom, którzy zabiegaliœmy o regulacjê rynku, w Ropczycach. To by³ dobry po- dorastaj¹c, zrozumiej¹ sztukê by³em jednym z ludzi, którzy mys³, uczelnia funkcjonuje do Kantora, jej donios³oœæ. Dobrze, zmieniali przemys³ cukrowniczy dzisiaj, wprawdzie nie w Ropczy- ¿e siê o tym mówi, przecie¿ i porz¹dkowali rynek cukru. cach, a w Rzeszowie. W ubie- w tym roku przypada 100-lecie Dzisiaj trzeba zacz¹æ wszystko od g³ym roku otrzymywa³em nawet urodzin Tadeusza Kantora. Kulpocz¹tku. Dat¹ graniczn¹ mo¿e medal w 10- rocznicê istnienia tura zawsze mi by³a bliska. Mabyæ 2017 rok, kiedy upadn¹ do- tej placówki. Kantorówka – za- larstwo te¿. Aukcje obrazów tychczasowe regulacje i rynek wsze fascynowa³ mnie Kantor uczniów Pañstwowego Liceum cukru znów siê otworzy. Jesteœmy jako cz³owiek i artysta. Kiedy tu Sztuk Plastycznych w Rzeszowie do tego doskonale przygotowa- przyjecha³em nawet nie wiedzia- wprowadzi³ mój poprzednik, STR. 18 Andrzej Skarbek, a ja kontynuowa³em ten pomys³ przez parê lat. Dopóki jedna z gazet nie napisa³a, ¿e wymieni³em sobie stare obrazy na nowe. Zapomnia³a dodaæ, ¿e 25 tys. z³ zasili³o konto szko³y. Ale to jest ju¿ sprawa uczciwoœci dziennikarskiej. No i ostatni pomys³. Album o Bieszczadach „Bieszczady, moja pasja” Takiego albumu o ¿adnych polskich górach nigdy nie by³o. 400 stron, niezwykle piêkne zdjêcia m³odego, bardzo utalentowanego fotografa z Jab³onek, Macieja Grzegorzka, który na co dzieñ jest leœnikiem. To cz³owiek, który zdoby³ kilka miêdzynarodowych nagród za fotografowanie przyrody. Album powsta³ dziêki jego talentowi i pieni¹dzom ropczyckiej cukrowni. ZR.: Serdecznie dziêkujê za czas poœwiêcony czytelnikom „Ziemi Ropczyckiej” i obszerny wywiad. ¯yczê du¿o zdrowia i spe³nienia planów, zw³aszcza tych zwi¹zanych z nowym ¿yciem w Bieszczadach. SM.: Ja równie¿ dziêkujê, wszystkim pracownikom Cukrowni Ropczyce by³ym i obecnym za wysi³ek, jaki w³o¿yli w budowê, funkcjonowanie i utrzymanie tej fabryki. Dziêkujê mieszkañcom za wsparcie i ¿yczliwoœæ, jakie otrzyma³em od pierwszych dni pracy w Ropczycach, a by³em cz³owiekiem z zewn¹trz – „ptok”. Dziêkujê te¿ Burmistrzowi Boles³awowi Bujakowi i Przewodnicz¹cemu Rady Miejskiej Józefowi Misiurze za wsparcie, nagradzanie i docenianie moich dzia³añ. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Integracja poprzez rozrywkê 29 stycznia podopieczni Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Ropczycach odwiedzili Miejsk¹ i Powiatow¹ Bibliotekê Publiczn¹ w Ropczycach. Wizyta da³a im mo¿liwoœæ wys³uchania bardzo interesuj¹cej i kszta³c¹cej prelekcji Andrzeja ¯ylicza na temat Powstania Styczniowego. Jako, ¿e w bibliotece prezentowana by³a wystawa malarstwa Boles³awa Boducha uczestnicy spotkania zapoznali siê z obrazami mistrzów epoki baroku, m.in. Luisa, Melendeza i Teniersa. By³ to dzieñ wszechstronnie nas ubogacaj¹cy, poszerzaj¹cy wiedzê, jak równie¿ sprzyjaj¹cy integracji, ze wzglêdu na obecnoœæ w bibliotece uczniów jednej z miejscowych szkó³. 2 lutego, w uroczystoœæ Matki Boskiej Gromnicznej koñcz¹cej okres Bo¿ego Narodzenia, w Œrodowiskowym Domu Samopomocy mia³a miejsce wizyta duszpasterska. Ze wzglêdu na to, i¿ to œwiêto ma rangê œwiêta liturgicznego upamiêtniaj¹cego ofiarowanie Jezusa w œwi¹tyni jerozolimskiej, nasi podopieczni udali siê do koœcio³a pw. œwiêtej Barbary, by tam uczestniczyæ we mszy œw. Bezpoœrednio po nabo¿eñstwie ks. Leopold Kordas, ks. Piotr Nowakiewicz oraz organista Witold Ksi¹¿ek odwiedzili Œrodowiskowy Dom Samopomocy. Wikariusz poœwiêci³ nasz obiekt oraz udzieli³ wszystkim b³ogos³awieñstwa na ca³y rok. Potem œpiewaliœmy kolêdy przy akompaniamencie organisty. Spotkanie przy wspólnym stole da³o sposobnoœæ do rozmów na ró¿ne tematy. Na pami¹tkê wizyty duszpasterskiej, z r¹k ks. proboszcza otrzymaliœmy w darze piêkny obraz Jezusa Mi³osiernego. 12 lutego w Œrodowiskowym Domu Samopomocy w Ropczycach odby³a siê zabawa walentynkowa z udzia³em podopiecznych z zaprzyjaŸnionych Œrodowiskowych Domów Samopomocy z: Dêbicy, Nowej Wsi oraz Strzy¿owa. Wizyta duszpasterska Coroczna impreza by³a doskona³¹ okazj¹ do integracji poprzez zabawy, tañce i rozmowy. Dzieñ ten sta³ siê podwójnym œwiêtem, bowiem równoczeœnie przypada³ „t³usty czwartek”. S³odki poczêstunek wiêc by³ istotn¹ czêœci¹ dnia, zaœ konkursy walentynkowe nie tylko rozbawi³y uczestników, ale tak¿e ods³oni³y talenty osób bior¹cych w nich aktywny udzia³. Kilka dni póŸniej, w przeddzieñ okresu rozpoczynaj¹cego Wielki Post, na zaproszenie Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Dêbicy wziêliœmy udzia³ w zabawie karnawa³owej. By³ to czas radoœci, któr¹ wyraziliœmy w tañcach przy muzyce, zabawach, konkursach. Prezentacja karnawa³owych strojów okaza³a siê nie tylko atrakcyjnym, ale i skutecznym sposobem integracji. Obecny czas motywuje do przygotowañ zwi¹zanych ze Œwiêtami Wielkanocnymi. Ten okres corocznie stwarza podopiecznym Œrodowiskowego Domu Samopomocy mo¿liwoœæ zaprezentowania prac rêkodzielniczych w Centrum Kultury w Ropczycach oraz w Miejsko-Gminnym Oœrodku Kultury w Sêdziszowie M³p. Na zbli¿aj¹ce siê Œwiêta Wielkiej Nocy, sk³adamy wiêc najserdeczniejsze ¿yczenia. Mi³oœci, która jest wa¿niejsza od wszelkich dóbr. Zdrowia, które pozwala przetrwaæ trudnoœci. Pracy, która pomaga ¿yæ. Uœmiechów bliskich i nieznajomych, które pozwalaj¹ l¿ej oddychaæ i szczêœcia, które niejednokrotnie ocala nam ¿ycie. Kierownik, pracownicy oraz podopieczni Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Ropczycach Wystawa malarstwa w MIPBP w Ropczycach Zabawa karnawa³owa ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 19 SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA W noc najd³u¿sz¹, najciemniejsz¹ œwiat³oœæ siê zrodzi³a i na œwiecie od tej pory mi³oœæ z nami by³a. Maria Pociask „Okno w chmurach” 22 stycznia 2015 roku odby³o siê uroczyste spotkanie kulturalno-oœwiatowe Sekcji Emerytów i Rencistów Zwi¹zku Nauczycielstwa Polskiego w Ropczycach. Wraz z nauczycielami i pracownikami oœwiaty, cz³onkami sekcji, uczestniczyli w nim zaproszeni goœcie: Jolanta Kaszowska reprezentuj¹ca burmistrza Ropczyc, Irena Cios, przewodnicz¹ca Okrêgowej Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP w Rzeszowie i Agnieszka Mazur, dyrektor Zespo³u Szkó³ AgroTechnicznych w Ropczycach. Spotkanie odby³o siê w Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera w Ropczycach. Alicja Celler, przewodnicz¹ca SEiR ZNP w Ropczycach powita³a zebranych. Nastêpnie g³os zabra³ prezes Oddzia³u ZNP, Edmund Janowski, który z³o¿y³ ¿yczenia noworoczne goœciom oraz cz³onkom sekcji. Po czêœci oficjalnej scenê w Centrum Kultury opanowa- Noworoczne spotkanie emerytów i rencistów ZNP Na widowni zasiedli cz³onkowie sekcji emerytów i rencistów ZNP ³a m³odzie¿ z Zespo³u Szkó³ w £¹czkach Kucharskich, przedstawiaj¹c jase³ka – widowisko niezwykle barwne, dynamiczne i rozœpiewane. Zgromadzeni podziwiali tê odwieczn¹ tradycjê, a pojawienie siê kolêdników w krakowskich strojach z turoniem i gwiazd¹ o¿ywi³o wspomnienia z dzieciñstwa i m³odoœci, kiedy to „chodzono po kolêdzie” i odgrywano misteria o narodzeniu Pana. Organizatorzy serdecznie podziêkowali m³odzie¿y i ich opiekunom: Lidii Nykiel (g³ównej re¿yser), Monice Skibie (projektantce i wykonawczyni kostiumów), Paulinie Piotrowskiej i Arkadiuszowi Zygmuntowi (scenogra- fom) za zrêczne pokierowanie m³odymi talentami swoich podopiecznych. Ze wspania³ej wspó³pracy zrodzi³o siê znakomite wykonanie. Z ca³ego serca gratulujemy naszym kole¿ankom, koledze i m³odzie¿y zaanga¿owanej w przedstawienie. Serdeczne s³owa podziêkowania skierowane zosta³y równie¿ do przedszkolaków z Publicznego Przedszkola Nr 2 w Ropczycach za obdarowanie seniorów drobnymi, samodzielnie wykonanymi upominkami. Nastêpna czêœæ spotkania mia³a miejsce w restauracji „S³oneczna”, gdzie uczestnicy spotkania wys³uchali Ireny Cios, przewodnicz¹cej Okrêgowej Sekcji Emerytów i Ren- cistów ZNP w Rzeszowie, uczestniczki 41. Krajowego Zjazdu ZNP w Warszawie. Zebrani zostali te¿ poinformowani przez organizatorów, tj. prezesa ZNP w Ropczycach Edmunda Janowskiego i przewodnicz¹c¹ SEiR ZNP w Ropczycach Alicjê Celler o planowanej pracy SEiR w 2015 roku (wycieczki, okolicznoœciowe spotkania, organizacja pobytu sanatoryjnego, wypoczynek letni, itp.). Spotkanie przebiega³o w sympatycznej, pe³nej rodzinnego ciep³a atmosferze. Zebrani mieli okazjê odnowiæ przyjaŸnie i porozmawiaæ. Przy uroczystym obiedzie wspólnie kolêdowano wraz z chórkiem utworzonym z cz³onków SEiR pod kierunkiem El¿biety Banaœ, przy akompaniamencie Janusza Kramarza. W drodze powrotnej do domów towarzyszy³a nam radoœæ ze wspólnie spêdzonego czasu, œpiewania kolêd oraz ¿yczenia Alicja Celler Ma³y dar wielkim mo¿e siê okazaæ, a ¿yczliwoœæ wróci do ciebie z nadwy¿k¹ Spotkanie cz³onków Klubu HDK 12 lutego w Zak³adach Magnezytowych odby³o siê 39. spotkanie cz³onków zak³adowego klubu HDK dzia³aj¹cego przy tej firmie. Jest to jedyny klub zak³adowy, istniej¹cy na terenie naszego powiatu. W spotkaniu wziêli udzia³ przedstawiciele Zak³adów Magnezytowych Ropczyce SA, ZM Service, zwi¹zków zawodowych, za³o¿yciele klubu, przewodnicz¹cy i cz³onkowie klubu oraz zaproszeni goœcie: Zofia Jasek, sekretarz oddzia³u rejonowego PCK w Ropczycach i Maciej Maruszak, dyrektor biura POO PCK w Rzeszowie. Spotkanie by³o doskona³¹ okazj¹ do wyra¿enia uznania i podziêkowañ za ofiarnoœæ i zaanga¿owanie krwiodawców, za ich dar ¿ycia, sta³¹ poSTR. 20 idea honorowego krwiodawstwa. Dziêki takim ludziom, którzy drogocenny p³yn oddaj¹ honorowo, w naszych szpitalach nie brakuje krwi. – powiedzia³. Spotkanie zakoñczy³o siê poczêstunkiem, a krwiodawcy otrzymali upominki ufundowane przez zarz¹d firmy i zwi¹zki zawodowe. Agnieszka Róg W imieniu prezesa J. Siwca w spocz³onek zarz¹du PCK tkaniu uczestniczy³ A. Podlewski pularyzacjê honorowego oddawania krwi i bezinteresownoœæ. W dowód uznania za wieloletnie oddawanie krwi odznaki II stopnia otrzymali: Andrzej Mosior, Janusz Rojek, £ukasz Mielczarek i Robert Motyka. Za aktywn¹ dzia³alnoœæ na rzecz rozwoju ruchu honorowego krwiodawstwa PCK dyrektor biura POO PCK w Rzeszowie Maciej Maruszak z³o¿y³ list gratulacyjny dla Józefa Siwca, prezesa zarz¹du Zak³adów Magnezytowych, który odebra³ Andrzej Podlewski. W krótkim przemówieniu dr Maciej Maruszak podkreœli³, jak wa¿na jest Cz³onkowie Klubu HDK w ZM Ropczyce i ZM Service ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA Tak świętujemy Dzień Kobiet! Tak œwiêtujemy Dzieñ Kobiet! 7 marca panie z KGW w Gnojnicy, jak co roku œwiêtowa³y swój dzieñ. By³y wstêpy artystyczne zwi¹zane z Dniem Kobiet, które (jak co roku) przygotowali panowie z Rady So³eckiej Panie z Ko³a Gospodyñ Wiejskich w Gnojnicy Dolnej... i OSP w Gnojnicy. Nie zabrak³o pysznych przek¹sek i piêk- dzi³y, ¿e takie dni mog³yby nego prezentu od panów, któ- zdarzaæ siê czêœciej. rym by³ ogromny tort. Panie, tekst i fot. i te m³odsze i starsze stwierJadwiga Piêta-Paœko ... starsze ... W tym dniu w kuchni i na scenie królowali panowie ... i m³odsze Seniorzy chc¹ byæ bardziej aktywni Ma³a – pomnik Chrystusa Króla. Takie wycieczki, jak s¹dz¹ seniorzy, to mi³y sposób spêdzania czasu, poznawanie nowych miejscowoœci i ich historii, zawieranie znajomoœci i du¿o spacerów, co ma wp³yw na nasz¹ kondycjê i zdrowie. W planach jest te¿ kilka wyjazdów do pobliskich miejscowoœci: Rudy, Kamionki, Blizny i Pustkowa. Inne formy dzia³alnoœci Zwi¹zku to dalsza wspó³praca z Miejsk¹ Bibliotek¹, która oferuje ciekawe propozycje, m.in.: „Spotkania z pasjami”, wspólne wieczory (i œpiew) z chórem dzia³aj¹cym w bibliotece, wyk³ady w „Saloniku Literackim”, ciekawe wystawy, mo¿liwoœæ poczytania prasy przy kawie, w mi³ej atmosfe- – Kielce – zabytki miasta: mu- Na uroczystym i bardzo mi³ym zea, pa³ace, katedry i amfiSpotkaniu Noworocznym, które teatr w rezerwacie geoloodby³o siê w Zespole Szkó³ Agrogicznym Kadzielnia Technicznych przewodnicz¹ca – Kraków, ze szczególnym uwzglêdnieniem Teatru Zwi¹zku Emerytów, Rencistów S³owackiego (zwiedzanie i Inwalidów El¿bieta Bizon i spektakl) przedstawi³a plan dzia³ania na – Rudnik n/Sanem: zwiedzanowy rok. nie stolicy wikliniarstwa na Podkarpaciu oraz spotkaWa¿nym punktem planu s¹ nie integracyjne z emerytawycieczki, które ciesz¹ siê mi bardzo aktywnego Kludu¿ym powodzeniem wœród bu Seniora w Rudniku. seniorów. Na tegorocznej liœcie znalaz³y siê nastêpuj¹ce – Wielopole – Muzeum Kantora, pomnik ofiar po¿aru, propozycje: Brzeziny – zabytkowy drew– Bolestraszyce z arboretum niany koœció³ z XVI wieku, i Kalwaria Pac³awska ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) rze. Dyrektor biblioteki, Maria Koziñska zaoferowa³a seniorom pomoc w zorganizowaniu kursu komputerowego; zajêcia I grupy ju¿ trwaj¹, je¿eli bêd¹ chêtni – powstanie II grupa. W bie¿¹cym roku powo³any zosta³ „Zespó³ ds. zagospodarowania wolnego czasu”. Bêdzie on spotyka³ siê z cz³onkami zwi¹zku, dyskutuj¹c na temat ró¿nych form dzia³alnoœci. Liczymy na pomys³owoœæ seniorów, ciekawe propozycje i uwagi. Podczas czwartkowych spotkañ bêdzie te¿ okazja, aby porozmawiaæ o organizacji uroczystoœci jubileuszowych ZERiI, a tak¿e o nowych, ciekawych formach dzia³ania zwi¹zku. Maria Machnica-Kosydar STR. 21 NA KARTACH HISTORII Niezapomniana patriotka Jadwiga Jawor. Moje „trzy grosze” o cioci Jadzi Wspomnienia o ludziach, którzy byli niegdyœ miêdzy nami s¹ bardzo wzruszaj¹ce. Artyku³ pt. „Patriotka niezapomniana” ze styczniowego numeru „Ziemi Ropczyckiej” (1-2/2015) nasun¹³ mi wspomnienia z moich m³odych lat. Tak siê z³o¿y³o, ¿e po œmierci stryjenki (tak nazywaliœmy Mariê Jawor, matkê Jadwigi) ciocia Jadzia, odczuwaj¹c wielk¹ pustkê zaprosi³a mnie do Mielca, abym jej towarzyszy³a. Jadwiga Jawor by³a moj¹ cioci¹ stryjeczn¹. Ciocia Jadzia by³a córk¹ Jana, a ja – wnuczk¹ jego brata Piotra. By³ jeszcze ich brat – Józef Jawor. Ciocia Jadwiga Jawor czêsto bywa³a w Brzezówce u mojego dziadka Piotra, najczêœciej latem. Tu mia³a swoje kuzynostwo, kilka znajomych kole¿anek, naszych bli¿szych i dalszych s¹siadek. Przyje¿d¿aj¹c, zawsze darowa³a nam ksi¹¿ki w prezencie. Usk³ada³o siê tego sporo, czêsto po¿ycza³am je znajomym. By³y to dzie³a Sienkiewicza, Mickiewicza, S³owackiego, Konopnickiej, Ba³uckiego, Rodziewiczówny i wielu innych pisarzy. We wrzeœniu 1959 r. pojecha³am do cioci, do Mielca. Ciocia pracowa³a wtedy w Domu Kultury na Nowym Mieœcie. Od 1 paŸdziernika zapisa³a mnie na kurs kroju i szycia I stopnia (krawiectwo lekkie). Pracowa³a w godzinach popo³udniowych i moje zajêcia te¿ w podobnych godzinach siê odbywa³y. Chodzi³yœmy pieszo z ul. Kiliñskiego, gdzie mieszka³a, przez cmentarz parafialny, codziennie odwiedzaj¹c grób stryjenki. Raz w tygodniu, przyje¿d¿aj¹c do domu, zawsze wioz³am ksi¹¿ki; ciocia mia³a bardzo du¿¹ bibliotekê prywatn¹. Ciocia re¿yserowa³a „Wesele” Wyspiañskiego (mog³am byæ w wolnych chwilach na próbach, a dramat zna³am na pamiêæ). Do dziœ zachowa³ mi siê jeden egzemplarz z pieczêciami cenzury z 1947 r. i osobistymi uwagami re¿yserskimi cioci. Mia³am jeszcze jeden egzemplarz tego tytu³u z 1959 r., wed³ug którego wystawiana by³a sztuka, niestety komuœ po¿yczy³am i nie wróci³. Na prze³omie lat 1959/60 ciocia przeprowadzi³a siê do mieszkania przy ul. Koœciuszki 2. By³a to bardzo ruchliwa ulica. By³am u Niej do koñca marca, do zakoñczenia II stopnia kursu. We wsi dzia³a³o Ko³o Zwi¹zku M³odzie¿y Wiejskiej, do którego wst¹pi³am jesieni¹ 1961 r. Miêdzy kole¿eñstwem wymienia³yœmy siê ksi¹¿kami, Grób Jadwigi Jawor na cmentarzu komunalnym w Myœlenicach a spotyka³yœmy siê w pomieszczeniu remizy stra¿ackiej; by³o to pomieszczenie gara¿owe, gdzie pod oknem sta³a rêczna pompa stra¿acka, a w k¹cie ¿elazny piecyk (koza). Ksi¹¿ki, które przynosiliœmy sobie do wzajemnego po¿yczania, zostawa³y na prowizorycznej ³awce (dwa pustaki i deska). Pomys³ na utworzenie punktu bibliotecznego podsun¹³ Leopold Jedynak (rodak z Brzezówki) i tak od stycznia 1963 r. zacz¹³ dzia³aæ Punkt Biblioteczny pod patronatem Gromadzkiej Biblioteki Publicznej w Lubzinie, któr¹ prowadzi³ Zdzis³aw Fryz w swoim domu. Mój wk³ad ksi¹¿kowy by³ najwiêkszy, dlatego zaproponowano mi prowadzenie tego punktu. Dzia³a³ on przez 5 lat, do 1968 r. Wtedy utworzona zosta³a Wiejska Biblioteka Publiczna w Brzezówce, która prowadzi- ³am, a¿ do przejœcia na emeryturê w 2000 r. Podejmuj¹c siê prowadzenia Punktu Bibliotecznego (by³a to praca spo³eczna przez piêæ lat) nie myœla³am, ¿e kiedyœ bêdê mia³a wypracowan¹ emeryturê. To m.in. dziêki cioci Jadzi, która wprowadzi³a mnie w œwiat ksi¹¿ek. Wracaj¹c do artyku³u z „Ziemi Ropczyckiej”, w którym autor pisze o cioci Jadzi. Ja te wspomnienia s³ysza³am z jej ust. Wtedy, jako m³oda osoba, bardzo to wszystko rozumia³am, opowiada³a mi o tym codziennie w domu i w czasie drogi na „nowy” Mielec. Niektóre wydarzenia jakby czas zatar³, ale bardzo mi³o by³o o tym przeczytaæ, nie tylko mnie, ale i moim kuzynom i krewnym. Dziêkujemy autorowi za te wspomnienia. Zofia D¹browska (z domu Jawor) Brzezówka MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH 2015 – rok Jana Paw³a II 2 kwietnia 2015 roku mija 10 rocznica œmierci papie¿a Polaka. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w poczuciu moralnego obowi¹zku i g³êbokiego szacunku wobec postaci, która wywar³a tak znacz¹cy wp³yw na losy nie tylko naszego narodu, ale i ca³ego wspó³czesnego œwiata, ustanowi³ rok 2015 rokiem Jana Paw³a II. Z tej okazji wypo¿yczalnia dla doros³ych zorganizowa³a wystawê poœwiêcon¹ ¿yciu i dzia³alnoœci wielkiego Polaka Karola Wojty³y. Wystawa w holu biblioteki zawiera informacje dotycz¹ce podró¿y, spuœcizny duchowej, beatyfikacji i kanonizacji œwiêtego XXI w. Serdecznie zapraszamy do jej obejrzenia. Ewa Ozga STR. 22 Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Ropczycach og³asza dwuetapowy konkurs „Mistrz kaligrafii”. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkó³ gimnazjalnych z terenu powiatu ropczycko-sêdziszowskiego. Regulamin konkursu dostêpny jest na stronie internetowej www.bpropczyce.eu. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH Biblioteka poleca Autor: Magdalena Zimny-Luiz Tytu³: Kilka przypadków szczêœliwych Wydawnictwo: Prószyñski Media, 2014 Powieœæ obyczajowa z du¿¹ doz¹ czarnego humoru. Jest to zarazem krymina³, romans i powieœæ obyczajowa. Autorka w interesuj¹cy sposób bez zbêdnego koloryzowania pokazuje ¿ycie Polaków, którzy zarobkowo wyjechali do Anglii. Bardzo cenne s¹ w niej obserwacje na temat œwiata polskich imigrantów. Jak siê okazuje, emigracja nie zawsze jest dobrym rozwi¹zaniem, a „ziemia obiecana” niejednokrotnie zdaje siê przybieraæ postaæ ugoru. G³ówna bohaterka Emma Duda poszukuje utraconego szczêœcia w Polsce. Opuszcza Angliê, by ogl¹daæ zacofanie przykryte migaj¹cym neonem, dziury w jezdni zalepione kawa³kiem asfaltu, dziury w ludzkich g³owach przykryte kapeluszem, by obcowaæ z prymitywnym spo³eczeñstwem zach³yœniêtym szmir¹ i rozwœcieczonym na bliŸniego. Tak autorka opisuje nasz kraj s³owami Bohdana Dudy. Przedstawia go stereotypowo, stawia Polaków w krzywym zwierciadle, wytykaj¹c nasze wady i przywary. Ewa Ozga – Wypo¿yczalnia dla doros³ych MiPBP Autor: Teresa Ewa Olearczyk Tytu³: Sieroctwo i osamotnienie. Pedagogiczne problemy kryzysu wspó³czesnej rodziny Wydawnictwo: WAM 2010 W ksi¹¿ce zaprezentowano stan zjawisk sieroctwa i osamotnienia oraz ich uwarunkowania i konsekwencje. Autorka dokonuje interpretacji sytuacji rodzinnych, prowadz¹cych do sieroctwa i osamotnienia, zapoznaje czytelnika z rodzajami sieroctwa i zagro¿eñ tym problemem. Du¿¹ wartoœci¹ ksi¹¿ki s¹ konkretne wskazania profilaktyczne – indywidualne i instytucjonalne, obejmuj¹ce m.in. koœció³ i system szkolny. Autorka zwraca szczególn¹ uwagê na rodzinê jako wartoœæ, na trwa³oœæ i nierozerwalnoœæ ma³¿eñstwa, na znaczenie rodziny dla rozwoju dziecka. Osamotnienie traktuje jako element towarzysz¹cy sieroctwu. Analizuje ró¿ne jego odmiany: naturalne, pe³ne i pó³sieroctwo, a tak¿e emocjonalne- duchowe, spo³eczne, migracyjne, decyzyjne. Szczególny rodzaj sieroctwa to dzieci ulicy (sieroctwo utajone) oraz nowy jego rodzaj – brak identyfikacji z w³asn¹ p³ci¹, b¹dŸ brak akceptacji w³asnej p³ciowoœci. Obecnie najbardziej niepokoj¹cym zjawiskiem jest szerzenie siê migracji zarobkowej, która czêsto jest przyczyn¹ rozpa- du rodziny, a tym samym prowadzi do powiêkszania osamotnienia, szczególnie wœród dzieci i m³odzie¿y. Ksi¹¿ka ma du¿¹ aktualnoœæ spo³eczn¹ i wagê praktyczn¹, a tak¿e znaczenie poznawcze w dziedzinie pedagogiki wychowania. Adresowana jest do nauczycieli, pedagogów, katechetów, terapeutów, jak i samych ma³¿onków i rodziców – wszystkich, którym zale¿y na dobru wspó³czesnej rodziny. Helena Róg – Czytelnia MiPBP Autor: Matthew Quick Tytu³: Niezbêdnik obserwatorów gwiazd Wydawnictwo: Otwarte 2014 Niezbêdnik obserwatorów gwiazd to jedna z trzech powieœci m³odzie¿owych Matthew Quicka, autora bestsellerowego „Poradnika pozytywnego myœlenia”. Osiemnastoletni Finley mieszka z ojcem i niepe³nosprawnym dziadkiem w Bellmont, niewielkim miasteczku, kontrolowanym przez irlandzk¹ mafiê i afro amerykañskie gangi. Finley jest dobrze wychowanym, wra¿liwym, zamkniêtym w sobie m³odym cz³owiekiem. Jedyn¹ radoœci¹ w jego ¿yciu jest koszykówka (jest rozgrywaj¹cym szkolnej dru¿yny) i obserwowanie gwiazd z dachu swojego domu w towarzystwie ukochanej dziewczyny Erin. Oboje, jak i wiêkszoœæ mieszkañców, nie s¹ tu szczêœliwi i marz¹ o lepszym ¿yciu. Pewnego dnia trener prosi Finleya o nietypow¹ przys³ugê. Do miasteczka przeprowadzi³ siê jego rówieœnik, œwietny koszykarz Russel. Prze¿y³ osobist¹ tragediê i Finley ma mu pomóc stan¹æ na nogi, bêd¹c po prostu jego przyjacielem. Problem w tym, ¿e Russel nazywa siebie Numerem 21 i twierdzi, ¿e przyby³ z kosmosu. Czy Finley stanie na wysokoœci zadania i wyka¿e siê odpowiedzialnoœci¹, empati¹ i umiejêtnoœci¹ dochowania tajemnicy? Tego musicie siê sami dowiedzieæ. Na zachêtê przytoczê s³owa Agnieszki Trzeœniewskiej, która na swoim blogu tak pisze o tej ksi¹¿ce: Jestem pe³na uznania dla Matthew Quicka, który w prostej historii zwróci³ uwagê na tak wiele wa¿nych kwestii, nie zmuszaj¹c odbiorcy do czytania miêdzy wierszami. Przez ca³y czas prowokuje czytelnika do myœlenia, wyci¹gania wniosków i refleksji. W tej ksi¹¿ce znajdziecie wszystko, co niezbêdne do prze¿ycia ciekawej przygody: tajemnice z przesz³oœci, pytania, na które nie ma ³atwych i jednoznacznych odpowiedzi i bohaterów tak realnych, ¿e mogliby byæ waszymi s¹siadami. Muszê przyznaæ, ¿e przygoda z t¹ lektur¹ by³a intryguj¹cym doœwiadczeniem. Dostarczy³a mi du¿¹ dawkê optymizmu i nadziei. Ksi¹¿ka przeznaczona jest dla m³odzie¿y i myœlê, ¿e w tej grupie znajdzie najwiêcej fanów, ale dla „starszej m³odzie¿y” czas spêdzony z t¹ lektur¹ nie bêdzie stracony. „Niezbêdnik obserwatorów gwiazd” to powieœæ, która pobudza do myœlenia, uœwiadamia pewne kwestie i rozgrzewa serce. Edyta Bojarska – Filia MiPBP w Lubzinie Zaczarowany œwiat kolêd i pastora³ek 27 stycznia odby³o siê, w œwi¹tecznej atmosferze, kolejne spotkanie w ramach Saloniku Literackiego. Poprzedzone zosta³o rozstrzygniêciem konkursu na najaktywniejszego czytelnika roku 2014 zorganizowanego przez wypo¿yczalniê dla doros³ych. Po wyró¿nieniu i uhonorowaniu laureatów zebrani goZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) œcie wys³uchali wyk³adu pt. Zaczarowany œwiat kolêd i pastora³ek wyg³oszonego przez pani¹ Annê Wenc. Zespó³ wokalny dzia³aj¹cy w bibliotece pod kierunkiem El¿biety Banaœ oraz uczestnicy spotkania wspólnie kolêdowali. Œpiewano piêkne polskie kolêdy i pastora³ki, które przypomnia³y zebranym wyj¹tkow¹ atmosferê minionych œwi¹t Bo¿ego Narodzenia. Inf. w³. STR. 23 MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH Ferie w bibliotece G³ównym celem tegorocznych zimowych spotkañ by³o rozwijanie zainteresowania dzieci s³owem pisanym, literatur¹, a tak¿e wspólne spêdzanie czasu z rówieœnikami, pozostawienie w domu nie tylko ciê¿kich plecaków szkolnych, ale tak¿e komputera. Ropczyce – Witkowice NiedŸwiada W oddziale dla dzieci zajêcia odbywa³y od poniedzia³ku do pi¹tku wed³ug ustalonego harmonogramu. W Zimowej Galerii Sztuki uczestnicy malowali zimowe krajobrazy. Uk³adali puzzle, grali w gry planszowe rozwi¹zywali rebusy, zagadki w ramach Maratonu £amig³ówkowego, a na Przystanku Bajka przysiedli pos³uchaæ audiobooków. Starsze dzieci podró¿owa³y po œwiecie wirtualnym, ucz¹c siê, jak bezpiecznie korzystaæ z sieci. S³u¿y³y temu gry i zabawy, które zachêca³y do poznania zasad bezpiecznego u¿ywania Internetu. Œroda tradycyjnie zarezerwowana by³a dla najm³odszych czytelników, którzy razem ze swoimi rodzicami i opiekunami spêdzali czas w Akademii Malucha. Na zakoñczenie ka¿dego spotkania dzieciaki otrzymywa³y „zastrzyk energii w postaci s³odkiego ma³ego co nieco”. Filia w Ropczycach – Witkowicach zorganizowa³a Baœniowo – zimowe igrzyska z ksi¹¿k¹. Poprzez ró¿ne zgadywanki i zabawy literackie dzieci wykaza³y siê zdolnoœciami plastycznymi i aktorskimi, wcielaj¹c siê w bajkowe postacie. W filii w Brzezówce dzieci spêdza³y wolny czas æwicz¹c swoj¹ pamiêæ i doskonal¹c ró¿ne umiejêtnoœci, np. manualne. Mog³y tak¿e pograæ w gry planszowe i posurfowaæ w Internecie. M³odzi czytelnicy z Lubziny brali udzia³ w ró¿nych formach zabaw: kalamburach, konkursach, g³oœnych czytaniach, zabawach ruchowych. W bibliotece w Gnojnicy, program tegorocznych ferii zimowych, realizowany wspólnie z Wiejskim Centrum Kultury by³ bogaty w wiele ró¿norodnych zajêæ. Uczestnicy malowali zimowe krajobrazy, projektowali walentynkowe Brzezówka Oddzia³ dla dzieci Gnojnica kartki dla najbli¿szych, uk³adali puzzle. Bibliotekarze zadbali o zagospodarowanie czasu wolnego w ciekawy sposób, a tak¿e o dostarczenie uczestnikom mi³ych wra¿eñ z uczestnictwa w imprezach bibliotecznych. Agnieszka Szela Renata Szkutak Lubzina Spotkanie Dyskusyjnego Klubu Ksi¹¿ki 26 lutego na spotkaniu Dyskusyjnego Klubu Ksi¹¿ki omawialiœmy powieœæ „Motyl” Lisy Genovy. Autorka – z wykszta³cenia doktor nauk medycznych w dziedzinie neurobiologii, opisuje historiê kobiety, profesor Harvardu, u której zdiagnozowano chorobê Alzheimera we wczesnym stadium. Powieœæ pisana jest w pierwszej osobie, z perspektywy choSTR. 24 rej prof. Alice Howlan, która nie ma ogl¹du ca³ej sytuacji, nie wie co dzieje siê w umys³ach innych, zw³aszcza jej bliskich, obserwuje tylko rzeczywistoœæ, coraz mniej dla niej zrozumia³¹. Zastanawialiœmy siê tak¿e, jaki wp³yw mia³a choroba na jej ¿ycie, na rela- cje w pracy, z dzieæmi, z mê¿em. Podczas choroby Alice przewartoœciowa³a wiele spraw i zrozumia³a, co w ¿yciu jest najwa¿niejsze. Czytelnicy zwrócili tak¿e uwagê na doskona³e t³umaczenie powieœci na jêzyk polski, co równie¿ ma niebagatel- ny wp³yw na przyjemnoœæ czytania. Warto dodaæ, ¿e na podstawie ksi¹¿ki powsta³ film pt. Still Alice, a odtwórczyni g³ównej roli – Julianne Moore, otrzyma³a za ni¹ ostatnio Oscara w kategorii: najlepsza rola pierwszoplanowa. W filmie wyst¹pili tak¿e Kristen Steward i Alec Baldwin. Agnieszka Szela ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH Lekcja historii 22 stycznia minê³a 152. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego, najwiêkszego polskiego zrywu narodowego. Dla upamiêtnienia tamtych wydarzeñ w czytelni ropczyckiej biblioteki odby³a siê otwarta lekcja historii, któr¹ prowadzi³ Andrzej ¯ylicz, prezes ropczyckiego Ko³a Œwiatowego Zwi¹zku ¯o³nierzy AK. Prelegent przekaza³ licznie zgromadzonej m³odzie¿y najwa¿niejsze fakty dotycz¹ce przyczyn wybuchu powstania, jego przebiegu i konsekwencji dla narodu polskiego pozostaj¹cego wówczas pod zaborami. W ponad godzinnym wyst¹pieniu przypomnia³ o wydarzeniach z lat 1863-1864, które mia³y miejsce w naszym powiecie, nale¿¹cym wówczas do Galicji Zachodniej. W regionie ropczyckim, jak zauwa¿y³ Andrzej ¯ylicz, uderza i zastanawia stosunkowo niski procent ch³opów – ochotników id¹cych do powstania (w Królestwie by³o ich znacznie wiêcej; to z nich re- krutowali siê kosynierzy). Byæ mo¿e by³ to wynik uprzedzeñ klasowych wynikaj¹cych z doœwiadczeñ rabacji (1846 r.), w której poszkodowani byli g³ównie ziemianie, ich oficjaliœci i ksiê¿a. To w³aœnie oni wspierali czynnie Powstanie Styczniowe i dysponowali broni¹. Prelegent przypomnia³, o tym, ¿e w pobliskiej Ociece w dworze Romerów zatrzymywa³ siê i sposobi³ do akcji znany dowódca p³k Dionizy Czachowski ze swoimi ludŸmi, a w Woli Ocieckiej ukrywa³a siê Anna Henryka Pustowójtówna, adiutantka genera³a Langiewicza (córka Rosjanina i Polki). Ochotnicy z naszego regionu wstêpowali te¿ do oddzia³ów Langiewicza, Kurowskiego Haukego i Czarneckiego. Czêœæ z nich dosta³a siê do niewoli i na Sybir. Powstanie Styczniowe trwa³o najd³u¿ej ze wszystkich powstañ polskich. Przynios³o olbrzymie straty w najbardziej wartoœciowych ludziach i w dobrach materialnych, spowo- dowa³o falê rusyfikacji w Królestwie i germanizacyjn¹ presjê w Wielkopolsce. Ukaza³o jednak upór Polaków ze wszystkich zaborów, którzy nie wyrzekli siê wolnej ojczyzny. Ten upór, poœwiêcenie, a czêsto te¿ bohaterstwo, jak s³usznie zauwa¿y³ prelegent, podtrzyma³y tradycjê jednoœci narodu. W oparciu o analizê licznych b³êdów tego powstania Józef Pi³sudski, korzystaj¹c z bardziej sprzyjaj¹cych okolicznoœci i startuj¹c ze swoim wojskowym programem w³aœnie w naszej Galicji, przyczyni³ siê istotnie do odrodzenia Polski po pierwszej wojnie œwiatowej. Na zakoñczenie spotkania gimnazjaliœci z Zespo³u Szkó³ nr 1 im. Miko³aja Kopernika oraz podopieczni Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Ropczycach zapoznali siê z ksiêgozbiorem tematycznym, chêtnie te¿ zadawali pytania na temat losu powstañców i sztandaru z tamtego okresu. dr Gra¿yna WoŸny Rozstrzygniêcie konkursu Najaktywniejszy Czytelnik 2014 Czytelnicy MiPBP Ropczycach uczestnicz¹ co roku w najwa¿niejszym i najd³u¿szym, bo trwaj¹cym rok kalendarzowy, konkursie organizowanym przez bibliotekê. Celem konkursu „Najaktywniejszy Czytelnik Roku” jest promocja czytelnictwa wœród ró¿nych grup wiekowych oraz utrwalanie nawyku siêgania po ksi¹¿ki jako Ÿród³o wiedzy, informacji i rozrywki. Komisje konkursowe wy³oni³y w agendach i filiach MiPBP zwyciêzców. Wyró¿nione osoby otrzyma³y pami¹tkowe dyplomy i nagrody ksi¹¿kowe. Serdecznie gratulujemy uczestnikom konkursu. Cieszymy siê, ¿e w dobie wszechobecnej elektroniki ksi¹¿ka ma siê dobrze i nowoczesnoœæ nie wypiera jej z rynku. Zachêcamy równie¿ do odwiedzania naszej biblioteki i korzystania z jej bogatych i ró¿norodnych zbiorów. Jedno- Gnojnica Oddzia³ dla dzieci czeœnie informujemy, ¿e ruszy³a ju¿ kolejna edycja konkursu, do udzia³u w której serdecznie zapraszamy. Szczegó³owe wyniki konkursu prezentujemy na stronie internetowej www.bpropczyce.eu Maria Koziñska Ropczyce – Witkowice ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 25 CENTRUM KULTURY IM. JÓZEFA MEHOFFERA W ROPCZYCACH Dzia³o siê… w Wiejskim Centrum Kultury w Gnojnicy Dolnej Program artystyczny przygotowa³y dzieci z miejscowej szko³y oraz z NiedŸwiady Fot. J. Piêta-Paœko Dzieñ Seniora Tradycj¹ ju¿ siê sta³o, ¿e pod koniec stycznia ka¿dego roku goœcimy seniorów w WCK w Gnojnicy. W tym roku nie mog³o byæ inaczej. Panie z Ko³a Gospodyñ Wiejskich, jak zwykle, stanê³y na wysokoœci zadania i przygotowa³y wspania³¹ ucztê. Nie zabrak³o wystêpów artystycznych. W przedstawieniu „Ka¿dy mo¿e zostaæ œwiêtym Miko³ajem” wyst¹pili uczniowie Zespo³u Szkó³ w Gnojnicy Dolnej. Panie: Beata Prokop i Urszula WoŸny czuwa³y nad przebiegiem przedstawienia. Wyst¹pi³ równie¿ zespó³ wokalny z NiedŸwiady, przygoto- Seniorzy licznie uczestniczyli w swoim œwiêcie wany przez Stanis³awa Strza³kê i Sylwiê Ruszel. Gnojnicka kapela umila³a dalsz¹ czêœæ spotkania. W zorganizowanie tej imprezy zaanga¿owa³y siê wszystkie instytucje dzia³aj¹ce w Gnojnicy. KGW, OSP, Rada So³ecka, jak równie¿ Centrum Kultury w Ropczycach. Wszystkim, w imieniu seniorów, serdecznie dziêkujê. Ferie z kultur¹ Dwa tygodnie ferii mo¿na by³o mi³o i weso³o spêdziæ w WCK w Gnojnicy. Codziennie proponowaliœmy inne zajêcia i zabawy. Zainteresowanie by³o ogromne, co nas bardzo cieszy. Najwiêksz¹ frajdê dzieciom sprawi³ bal walentynkowy, ognisko przy Domu Kultury w NiedŸwia- dzie oraz zajêcia kulinarne i plastyczne. Akcja ferie przeprowadzona zosta³a wspólnie z fili¹ Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Gnojnicy. Bawiliœmy siê te¿ z dzieæmi z Domu Kultury w NiedŸwiadzie, poprzez organizowanie wspólnych zajêæ. Jadwiga Piêta-Paœko Dzień Seniora w Niedźwiadzie 5 lutego w Domu Kultury w NiedŸwiadzie odby³o siê uroczyste spotkanie seniorów. W imprezie uczestniczyli najstarsi mieszkañcy wsi. Spotkanie przebiega³o w mi³ej, serdecznej i kameralnej atmosferze. ¯yczenia zebranym goœciom z³o¿yli radni powiatowi: Wioletta Czemarnik i Stanis³aw Wrona, radna Rady Miejskiej Genowefa Ciosek, so³tys NiedŸwiady Piotr Raœ oraz dyrektor Centrum Kultury w Ropczycach Teresa Kiepiel. Panie z miejscowego Ko³a Gospodyñ Wiejskich zadba³y o ka¿dy szczegó³, by zebrani goœcie poczuli domow¹ atmosferê. Wszystkim podano STR. 26 Uczestnicy spotkania i zaproszeni goœcie gor¹cy posi³ek oraz pyszne ciasto. Wspólnie spêdzony czas urozmaica³y wystêpy artystyczne uczniów ze szkó³ w NiedŸwiadzie Górnej i NiedŸwiadzie Dolnej. Na zakoñczenie uroczystoœci zaœpiewa³ zespól M³odzi NiedŸwiedzanie. Inf. w³asna Zespó³ M³odzi NiedŸwiedzanie. Fot. S. Ruszel ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) CENTRUM KULTURY IM. JÓZEFA MEHOFFERA W ROPCZYCACH Ferie w ropczyckim Centrum Kultury Ferie to czas, w którym dzieci i m³odzie¿ nie tylko chc¹ odpocz¹æ od nauki, ale tak¿e szukaj¹ zajêæ dodatkowych. Naprzeciw ich oczekiwaniom wysz³o ropczyckie Centrum Kultury, proponuj¹c szereg ciekawych zajêæ. Podczas zimowego wypoczynku najm³odsi mieszkañcy naszego miasta brali udzia³ w zajêciach tanecznych i spotkaniach klubu gier planszowych, szlifowali plastyczny talent na warsztatach, mieli równie¿ okazjê obejrzeæ spektakl „Tygrys Pietrek” w rzeszowskim teatrze Maska. Wyjazd do Rzeszowa cieszy³ siê bardzo du¿ym zainteresowaniem bowiem, oprócz spektaklu, uczestnicy wycieczki spotkali siê z konstruktorem lalek, poznaj¹c tajniki projektowania i tworzenia lalek, kukie³ek, masek i elementów teatralnej scenografii. W drugim tygodniu ferii odby³y siê zajêcia z robotyki oraz turniej gier planszowych. Wszystkim uczestnikom oraz prowadz¹cym zajêcia i warsztaty serdecznie dziêkujemy. Mamy nadziejê spotkaæ siê z nimi jeszcze wiele razy. Karolina Dar³ak Zajêcia plastyczne W Teatrze Maska Klub Gier Planszowych Zajêcia wokalne Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera zaprasza do udzia³u w konkursie wokalnym o Z³ot¹ Nutkê z cyklu SZUKAMY TALENTÓW W konkursie mog¹ wzi¹æ udzia³ soliœci i duety. Konkurs organizowany jest w trzech kategoriach wiekowych. Ka¿dy z uczestników przygotuje dwa dowolne utwory z repertuaru polskich wykonawców. Regulamin konkursu i dodatkowe informacje mo¿na uzyska w CK, na stronie internetowej [email protected] lub pod nr tel.: 17 22 18 228. Eliminacje do konkursu odbêd¹ siê w CK w Ropczycach 5, 6 i 7 maja 2015 r. Konkurs g³ówny odbêdzie siê 17 maja 2015 r. godz.15.00 w Centrum Kultury w Ropczycach. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Robotyka Fot. W. Szczygie³ Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera zaprasza dzieciêce i m³odzie¿owe zespo³y taneczne do udzia³u w przegl¹dzie TANECZNE FIGLE. Zaprezentowaæ siê mog¹ grupy taneczne dzia³aj¹ce w przedszkolach, szko³ach i placówkach kultury (ludowe, estradowe, hip-hopp, nowoczesne, piosenka z ruchem). Ka¿dy zespó³ prezentuje jeden lub dwa uk³ady taneczne (o ³¹cznym czasie do 10 min). Regulamin konkursu i dodatkowe informacje mo¿na uzyska w CK, na stronie internetowej [email protected] lub pod nr tel.17 22 18 228 Przegl¹d odbêdzie siê 25 kwietnia 2015 r. godz.15.00 w Centrum Kultury w Ropczycach. Serdecznie zapraszamy. STR. 27 CENTRUM KULTURY IM. JÓZEFA MEHOFFERA W ROPCZYCACH By³o naprawdê super W programie ferii zimowych Niedzwiedzanie i ks. Sebaw Domu Kultury w NiedŸwiadzie stian Knurek. W kolejnych dniach zimoznalaz³o siê wiele atrakcji dla wego wypoczynku odby³y siê dzieci i m³odzie¿y. Ferie zaczêliœmy od koncertu kolêd, podczas którego na scenie wyst¹pili uczniowie szkó³ z NiedŸwiady Górnej, NiedŸwiady Dolnej i Ma³ej. Zaœpiewali równie¿ NiedŸwiedzanie, M³odzi warsztaty taneczne. M³odzie¿ uczy³a siê nowych kroków tanecznych i pod okiem instruktor Katarzyny Sikory doskonali³a swoje umiejêtnoœci. W programie ferii znalaz³y siê tak¿e warsztaty edukacyjne pn. „Maszyna czasu, czy opowieœæ o przesz³oœci? Fotogra- fia, a historia”, poprowadzone przez pracownika Instytutu Pamiêci Narodowej w Rzeszowie. Du¿ym zainteresowaniem cieszy³y siê zajêcia karate prowadzone przez Tomasza Pociaska. Kolejn¹ atrakcj¹ podczas wypoczynku zimowego by³o ognisko zorganizowane we wspó³pracy z Wiejskim Centrum Kultury w Gnojnicy. Pomimo mrozu dzieci wraz z rodzicami chêtnie spêdzili czas na œwie¿ym powietrzu. Odby³y siê równie¿ warsztaty muzyczne oraz plastyczne pro- wadzone przez ¯aklinê Karaœ. Nie sposób nie wspomnieæ o zabawach integracyjnych dla dzieci i m³odzie¿y. By³y gry, konkursy, s³odkie nagrody i co najwa¿niejsze, dobra zabawa. Ka¿dy znalaz³ odpowiedni¹ formê spêdzania wolnego czasu. Miejmy nadziejê, ¿e kolejne ferie bêd¹ równie udane. Dziêkujê wszystkim instruktorom, którzy przyczynili siê do uatrakcyjnienia programu ferii zimowych. S. R. Z PRZEDSZKOLI I SZKÓ£ GMINY ROPCZYCE Sukces to drabina, po której nie sposób wspi¹æ siê z rêkami w kieszeniach Sukcesy uczniów Szko³y Muzycznej I semestr roku szkolnego 2014/2015 to czas, w którym zarówno uczniowie, jak i nauczyciele, odnosz¹c wiele sukcesów rozs³awili ropczyck¹ Szko³ê Muzyczn¹ w ca³ej Polsce. Konkursy i przes³uchania, do których przygotowywali siê nasi wychowankowie, posiada³y okreœlon¹ renomê narzucaj¹c¹ bardzo wysoki poziom. Aby sprostaæ wszystkim wymaganiom oraz z godnoœci¹ reprezentowaæ szko³ê, trzeba by³o wyegzekwowaæ od siebie spor¹ dawkê uporu i cierpliwoœci, popart¹ mozolnymi godzinami æwiczeñ. Lecz jeœli zdzia³asz z trudem coœ piêknego, trud mija, a piêkno zostaje. Tak te¿ siê sta³o. Uczniowie i nauczyciele przywieŸli ze sob¹ moc dyplomów i wyró¿nieñ, którymi mo¿emy siê szczyciæ. Sukcesy, które odnieœliœmy sprawi³y, i¿ chwal¹ nas nie tylko na Podkarpaciu. Ogólnopolski sukces osi¹gn¹³ Mariusz Stêpieñ, nauczyciel klasy klarnetu, zdobywaj¹c ze swym uczniem, Rafa³em Kleszczem Grand Prix i I miejsce z najwy¿sz¹ punktacj¹ w kategorii instrumentów dêtych drewnianych w Makroregionalnych Przes³uchaniach Centrum Edukacji Artystycznej. Na tych samych przes³uchaniach kolejny uczeñ pana Mariusza, Stanis³aw Cabaj zdoby³ wyró¿nienie w tej samej kategorii. STR. 28 Nauczyciel Mariusz Stêpieñ ze swoimi uczniami Filip Nowacki, uczeñ Eweliny Stêpieñ Nagrodê I stopnia z IX Festiwalu M³odych Gitarzystów w Kolbuszowej przywióz³ uczeñ Eweliny Stêpieñ, Filip Nowacki. Wyró¿nienie II stopnia osi¹gn¹³ Albert Szymañski, uczeñ Dariusza Kota, w I Le¿añskim Konkursie Kultury Muzycznej. W XIII Powiatowym Konkursie Piosenki Religijnej II miejsce zdoby³ Mateusz Ogorza³ek, a wyró¿nienia: Diana i And¿elika Boœ. Uczniowie przygotowani zostali przez Dariusza Kosaka Bardzo wysoko punktowani w Makroregionalnych Przes³uchaniach CEA zostali pianiœci, uczniowie Marii Dubrawskiej: Micha³ Œliwiñski i Aleksandra Brzoza oraz altowiolistka: Justyna Ignas, uczennica Waldemara Grabarka. Oprócz konkursów i przes³uchañ uczniowie i nauczyciele naszej szko³y brali udzia³ w po- Pomocy w hali widowiskowosportowej, klasy perkusji, noworoczny – zespo³u nauczycieli „Belfer Band” w Centrum Kultury i w Szkole Muzycznej oraz w Zespole Szkó³ w Tyczynie, klarnetowy uczniów ze Szko³y Muzycznej II stopnia w Dêbicy, recital pianistki Dominiki Serafiñskiej podczas uroczystej Sesji Rady Miejskiej w Centrum Kultury w Ropczycach, szkolny konkurs gam instrumentów dêtych drewnianych i perkusji, audycje muzyczne dla uczniów z Zespo³u Szkó³ Nr3 w Ropczycach, popis rytmiki klas I, II, III cyklu szeœcioletniego. Cieszymy siê, i¿ trud, jaki zadali sobie uczniowie naszej szko³y, zosta³ uznany i doceniony. Nagrodzeni i usatysfakcjonowani uczniowie obiecali nam, ¿e bêd¹ pracowaæ z jeszcze wiêkszym zapa³em – czego z ca³ego serca im ¿yczymy! SM w Ropczycach Klasa fletu z Gra¿yn¹ Ciesielsk¹ pisach i koncertach organizowanych w ca³ym regionie. By³y to min koncerty.: zespo³u „Belfer Band” (z³o¿onego z nauczycieli Szko³y Muzycznej) z okazji Dnia Edukacji Narodowej, na uroczystoœci pasowania na ucznia klas pierwszych cyklu szeœcioletniego, akordeonowy dla chorej Gabrysi w Domu Parafialnym w Ropczycach, z okazji Œwiêta Niepodleg³oœci pt. „Muzyka polska”, klasy fletu, podczas Wielkiej Orkiestry Œwi¹tecznej ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Z PRZEDSZKOLI I SZKÓ£ GMINY ROPCZYCE Imprezy w ¿³obku Dzieñ babci i dziadka Babcia i dziadek to bardzo wa¿ne osoby w ¿yciu ka¿dego dziecka i w dniu swojego œwiêta obdarzani s¹ oni szczególnymi dowodami mi³oœci. W ¯³obku Miejskim w Ropczycach spotkanie z okazji dnia babci i dziadka odby³o siê 26 stycznia. Dzieci ze wszystkich grup wspólnie ze swoimi opiekunkami przygotowa³y programy artystyczne: wzruszaj¹ce wierszyki i piosenki okolicznoœciowe zwi¹zane z tym œwiêtem, Program artystyczny przygotowa³y maluchy Na uroczystoœci licznie przybyli babcie i dziadkowie a tak¿e pokazy tañców. Mali artyœci z przejêciem odtwarzali swoje role, a goœcie ze wzruszeniem odbierali s³owa skierowane pod ich adresem i z dum¹ patrzyli na swoje wnuczêta. Program artystyczny zapewni³ przyby³ych goœci o tym, ¿e ich wnuczêta posiadaj¹ zdolnoœci muzyczne, taneczne oraz aktorskie. Nie brakowa³o te¿ wspólnych fotografii. Ten dzieñ na d³ugo pozostanie w pamiêci zarówno dzieci jak i dziadków. Agnieszka Drozd Karnawa³owy bal We wtorek 17 lutego br. w ¯³obku Miejskim w Ropczycach odby³ siê bal karnawa³owy dla dzieci. Na tê okazjê jedna z sal zamieni³a siê w magiczny, kolorowy œwiat zabawy. Na balu bawi³y siê dzieci z ka¿dego z trzech oddzia³ów ¿³obka oraz ca³a kadra placówki. Rodzice i dzieci aktywnie w³¹czyli siê w przygotowanie bajkowych, kolorowych strojów. W tanecznym korowodzie nie zabrak³o wró¿ek, ksiê¿niczek, piratów, spidermanów, zwierz¹tek i innych, kreskówkowych postaci. Tañcom i pl¹som w rytm znanych, dzieciêcych przebojów nie by³o koñca. Podczas zabawy odby³ siê konkurs na najciekawsze przebranie. Po skoñczonej zabawie na dzieci czeka³a s³odka niespodzianka i upominki. S¹dz¹c po minach i pozytywnym zmêczeniu zabawa by³a bardzo udana, a wspomnienia z pewnoœci¹ na d³ugo pozostan¹ w pamiêci. Sabina Rogowska W karnawale bawi¹ siê wszyscy, nawet najm³odsi Jase³ka w koœciele parafialnym w Lubzinie Jase³ka w wykonaniu przedszkolaków bardzo siê podoba³y ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) 25 stycznia 2015 r. w koœciele parafialnym w Lubzinie wystawione zosta³y jase³ka przygotowane przez przedszkolaków z tej miejscowoœci. Rodzice, dziadkowie oraz wszyscy wierni mogli jeszcze raz wspólnie prze¿yæ historiê Marii i Józefa, którzy po bezowocnych poszukiwaniach zdecydowali siê przenocowaæ w stajence. Przedstawienie ukazywa³o scenki z ¿ycia Jezusa, pasterzy i mêdrców, dzieci oraz anio³ów, które przeplatane by³y, œpiewanymi wspólnie, kolêdami i pastora³kami. Mali aktorzy, mimo niewielkiej tremy, doskonale odegrali swoje role. Dyrektor przedszkola Anna Bielatowicz podziêkowa³a wszystkim za przybycie i wspólne kolêdowanie, zaœ ks. proboszczowi Ryszardowi Pietrasikowi oraz do nauczycielce – Wies³awie Maræ za zaanga¿owanie w organizacjê przedstawienia. Ma³gorzata Kruza STR. 29 IX Gala Sportu „Najpopularniejsi w Ropczyckim Sporcie 2014” Tryumfatorzy w kategorii zawodnik roku grup młodzieżowych (sporty drużynowe). Zwycięzcy w kategorii zawodnik roku grup młodzieżowych (sporty indywidualne). W imieniu dwóch Zwycięzcy w kategorii zawodnik roku - seniorzy zawodniczek nagrody odebrali trenerzy. Statuetki (sporty drużynowe). wręczył wiceprzwodniczący Rady Miejskiej Grzegorz Bielatowicz. Najlepsi trenerzy w kategorii trener roku grup młodzieżowych (sporty drużynowe) odebrali nagrody z rąk Komendanta Powiatowego PSP w Ropczycach. Statuetki trzem trenerom wyróżnionym w kategorii trener roku drużyny seniorów wręczył burmistrz B. Bujak. Zdobywcy pucharów za udział w Turnieju Firm i Zakładów Pracy. Wyróżniający się działacze 2014 roku. Grono wyróżnionych prezesów roku wraz z wręczającym nagrody A. Syplem, prezesem TPZR. W uroczystości licznie uczestniczyły dzieci przebrane za baśniowe postacie. Nadanie imienia i przekazanie sztandaru Szkole Podstawowej w Niedźwiadzie Samorząd Gminy Ropczyce reprezentowali burmistrz Bolesław Bujak oraz radni Rady Miejskiej na czele z przewodniczącym Józefem Misiurą. Fragment przedstawienia „Kwiat paproci”. Burmistrz podziękował pracownikom Urzędu Miejskiego zaangażowanym w rozbudowę szkoły. Na zakończenie uroczystości wystąpił zespół śpiewaczy „Niedźwiedzanie”. Fot: Jarosław Gondek, Piotr Skałuba Rada Rodziców przekazała dyrektor szkoły W. Czemarnik nowy sztandar, na który dzieci złożyły ślubowanie. Z PRZEDSZKOLI I SZKÓ£ GMINY ROPCZYCE Bal karnawa³owy przedszkolaków 30 stycznia 2015 roku dzieci z Przedszkola nr 1 w Ropczycach uczestniczy³y w uroczystym balu karnawa³owym. W balu uczestniczy³y przedszkolaki przebrane za postaci z bajek i baœni Dzieñ ten wyczekiwany by³ przez naszych przedszkolaków ju¿ od kilku tygodni. Od rana w przedszkolnej szatni widaæ by³o niezwyk³e poruszenie wœród naszych milusiñskich, którzy z wielk¹ dum¹ przynosili swoje niezwykle barwne stroje. Wreszcie, po popo³udnia wyruszy³y w asyœcie pañ wychowawczyñ i pracowników przedszkola oraz rodziców do Centrum Kultury w Ropczycach, gdzie organizowany by³ bal. Nie sposób wymieniæ wszystkie kolorowe postacie, jakie pojawi³y siê w Centrum Kultury. Mo¿na by³o podziwiaæ m.in. piêkne ksiê¿- niczki, wró¿ki, myszki, ¿ó³wie Ninja, Batmana, rycerzy, stra¿aków, budowlañców, piratów, ¿o³nierzy i wiele innych postaci z kreskówek. Dzieci z dum¹ prezentowa³y swoje stroje i z radoœci¹ podziwia³y siebie nawzajem, wkraczaj¹c na piêknie przystrojon¹ salê karnawa³ow¹, gdzie zosta³y uroczyœcie przywitane przez dyrektor Renatê Samson-Matysek i zaproszone do wspólnej zabawy. Oprawê muzyczn¹ zapewni³ zespó³ pani Teresy Rachwa³, zachêcaj¹c podczas ca³ej imprezy do wspólnej, radosnej zabawy. Bal zacz¹³ siê wspólnym walczykiem, póŸniej by³y kolejne zabawy: w starego niedŸwiedzia, kaczuszki i d³ugi, rozbawiony poci¹g. Ch³opcy i dziewczynki wspólnie œpiewali dzieciêce przeboje, demonstruj¹c talenty muzyczne, za co zostali nagrodzeni nie tylko gromkimi brawami, ale te¿ drobnymi upominkami. Maluchy mog³y korzystaæ z zastawionego ³akociami sto³u i odpocz¹æ przynajmniej kilka minut od szaleñstw na parkiecie, by nabraæ si³ do dalszej zabawy. Wytañczone, rozbawione i pe³ne wra¿eñ przedszkolaki po¿egna³y siê z gronem pedagogicznym oraz ze swoimi kole¿ankami i kolegami póŸnym pi¹tkowym popo³udniem, dziêkuj¹c za wspóln¹ zabawê. Niektórzy ju¿ przy wyjœciu z Centrum Kultury cieszyli siê na kolejn¹ przysz³oroczn¹ zabawê karnawa³ow¹, obmyœlaj¹c przy tym nowe, wyj¹tkowe przebranie. Ka¿da grupa mia³a mo¿liwoœæ zrobienia sobie wspólnej fotografii podczas balu. Z pewnoœci¹ taka pami¹tka bêdzie dla naszych maluchów bezcenna i pozwoli im kiedyœ wspomnieæ mi³o spêdzone chwile. W imieniu wszystkich przedszkolaków dziêkujemy pani dyrektor i paniom wychowawczyniom oraz pracownikom przedszkola za zorganizowanie tej magicznej uroczystoœci, a rodzicom za przygotowanie niepowtarzalnych strojów. Nasze maluchy z niecierpliwoœci¹ odliczaj¹ dni do kolejnej, przysz³orocznej zabawy. Do zobaczenia za rok!!! Monika Grabowy Dyrekcja przedszkola, nauczyciele, dzieci i rodzice serdecznie dziêkuj¹ dyrektor Centrum Kultury w Ropczycach Teresie Kiepiel za bezp³atne u¿yczenie sali na zorganizowanie zabawy karnawa³owej. Goœci przywita³a i z³o¿y³a ¿yczenia Renata Samson-Matysek, dyrektor przedszkola. Dzieñ Babci i Dziadka to œwiêta, o których ka¿dego roku pamiêtaj¹ przedszkolaki z Publicznego Przedszkolaki œpiewa³y piosenki, tañczy³y i recytowa³y wierPrzedszkola nr 1 w Ropczycach. Œwiêtowano z seniorami w ka¿dej grupie przedszkolnej. szyki, odgrywa³y scenki teatralne. Seniorzy byli poruszeni, w oczach niektórych mo¿na by³o dostrzec ³zê wzruszenia. Wystêpy zosta³y nagrodzone gromkimi brawami. Kolejn¹ niespodziank¹ dla naszych goœci by³y wykonane przez dzieci laurki. Na koniec wszyscy zostali zaproszeni na s³odki poczêstunek. Spotkanie przebieg³o w bardzo serdecznej atmosferze. Swoimi wystêpami mali artyœci wyrazili wielk¹ mi³oœæ i szacunek dla babæ i dziadków oraz podziêkowali za ciep³o i dobroæ, które otrzymuj¹ od nich ka¿dego dnia. Paulina Zapa³ Dzieñ Babci i Dziadka jest w ka¿dym przedszkolu obchodzony bardzo uroczyœcie Babciu i Dziadziu kochamy was! STR. 32 ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Z PRZEDSZKOLI I SZKÓ£ GMINY ROPCZYCE Szko³a imienia Baœni Polskiej 22 stycznia 2015 roku by³ szczególnym dniem w historii naszej szko³y. Wtedy odby³a siê uroczystoœæ nadania imienia Baœni Polskiej Szkole Podstawowej w NiedŸwiadzie Dolnej. Podczas mszy œwiêtej koncelebrowanej przez proboszcza parafii w £¹czkach Kucharskich, ksiêdza Mariana Barana, proboszcza parafii w NiedŸwiadzie, ksiêdza Tadeusza Polaka oraz ksiêdza Sebastiana Knurka nast¹pi³o poœwiêcenie sztandaru naszej szko³y. Uroczystoœæ zgromadzi³a wielu znamienitych goœci na czele z burmistrzem Ropczyc, Boles³awem Bujakiem i przedstawicielami Urzêdu Miejskiego. Swoj¹ obecnoœci¹ zaszczycili nas równie¿: przedstawiciel Kuratorium Oœwiaty w Rzeszowie Ludwik Sobol, dyrektor Miejsko-Gminnego Zespo³u Oœwiaty Stanis³aw Mazur wraz z pracownikami, dyrektorzy szkó³ i przedszkoli gminy Ropczyce, dyrektorzy i kierownicy jednostek kulturalnych, firm i instytucji, duchowni, radni Rady Miejskiej i Powiatowej, przedstawiciele Zarz¹du ZNP w Ropczycach, so³tysi wsi NiedŸwiada i £¹czki Kucharskie, przedstawiciele Oœrodka Zdrowia w NiedŸwiadzie. Przyby³o równie¿ wielu rodziców, sponsorów i sympa- tyków naszej szko³y. Oczywiœcie nie zabrak³o te¿ uczniów ca³ego Zespo³u Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej. Ksi¹dz Marian Baran poœwiêci³ now¹ salê gimnastyczn¹, a nastêpnie rodzice przekazali sztandar uczniom szko³y podstawowej. Na tê okolicznoœæ zosta³ napisany i skomponowany przez nauczycieli hymn szko³y, który g³oœno odœpiewano. Wszyscy z zaciekawieniem obejrzeli inscenizacjê baœni „Kwiat paproci” przygotowan¹ przez szkolny zespó³ teatralny „Wykrzyknik”. By³a to wspó³czesna wersja opowiadaj¹ca o tym, ¿e w ¿yciu wa¿ne s¹ takie wartoœci, jak cnota i praca, a nie bogactwo i dostatek. Cenn¹ nauk¹, p³yn¹c¹ z niej by³y s³owa: Nie ma szczêœcia dla cz³owieka, je¿eli siê nim z drugim podzieliæ nie mo¿e. W fina³ow¹ scenê przedstawienia w³¹czy³y siê najm³odsze dzieci z przedszkola i szko³y. Utworzy³y one du¿y korowód baœniowych bohaterów i postaci. Czêœæ artystyczna zakoñczy³a siê wystêpem szkolnego chóru, którego repertuar zwi¹zany by³ z baœniami, ksi¹¿kami i zawartymi w nich naukami. Przybyli goœcie chêtnie zabierali g³os, dziel¹c siê swoimi wra¿eniami. Pad³o du¿o mi³ych i ciep³ych s³ów skierowanych w stronê dyrektor, Wio- letty Czemarnik. Podczas przemówieñ goœci mo¿na by³o obserwowaæ prezentacjê multimedialn¹ z fotografiami z ¿ycia naszej szko³y. Zdjêcia siêga³y nawet lat trzydziestych ubieg³ego wieku, a¿ do czasów obecnych. Du¿¹ niespodziankê przygotowali dyrektorzy szkó³ i przedszkoli oraz lokalny zespó³ „NiedŸwiedzanie”, œpiewaj¹c autorskie piosenki dla dyrektor czemarnik zwi¹zane z uroczystoœci¹. Goœcie mogli podziwiaæ i degustowaæ równie¿ wspania³y tort w kszta³cie szkolnych budynków, przygotowany przez Martê Kopalê. Du¿ym zainteresowaniem cieszy³ siê folder oraz publikacja „Z historii szko³y w NiedŸwiadzie Dolnej”, która by³a mi³ym wspomnieniem dla wielu absolwentów i mieszkañców NiedŸwiady i okolicznych miejscowoœci. Ksi¹¿kê napisa³y nauczycielki szko³y w NiedŸwiadzie, zamieszczaj¹c zdjêcia, œwiadectwa oraz wspomnienia by³ych uczniów, nauczycieli i pracowników. Przybyli goœcie byli te¿ pod wra¿eniem piêknych dekoracji sali gimnastycznej i korytarzy. Czêœæ wystroju stanowi³y prace plastyczne wykonane przez dzieci w ramach konkursu pt. „W zaczarowanym œwiecie baœni polskiej”. Przygotowanie tak du¿ej imprezy kosztowa³o sporo wysi³ku, czasu i zaanga¿owania ca³ej spo³ecznoœci szkolnej, uczniów, nauczycieli i wszystkich pracowników. Koordynowaniem prac zajmowa³a siê dyrektor szko³y, Wioletta Czemarnik. W organizacjê naszego œwiêta w³¹czy³a siê bardzo aktywnie Rada Rodziców, bez której realizacja wielu przedsiêwziêæ nie by³aby mo¿liwa. Rodzice byli pomocni równie¿ przy szyciu strojów, czy pieczeniu przepysznych s³odkoœci. To oni ufundowali sztandar wyhaftowany przez S³awomirê Marciniec i upominki dla szko³y podstawowej. W tym miejscu sk³adamy im serdeczne podziêkowania za trud w³o¿ony w przygotowania i organizacjê tak wa¿nej dla nas uroczystoœci. By³aby ona jednak wrêcz niemo¿liwa do zrealizowania, gdyby nie znaczny wk³ad finansowy sponsorów, którzy zawsze pamiêtaj¹ o naszej szkole. S¹ oni dla nas du¿ym wsparciem w organizacji ró¿nych dzia³añ dla œrodowiska szkolnego. Uroczystoœæ pozostanie na d³ugo w pamiêci wszystkich uczestników, a szko³a do³o¿y starañ do edukacji uczniów w duchu patriotyzmu i wartoœci p³yn¹cych z baœni polskich. Monika Daniec, Liliana Zieliñska nauczycielki ZS w NiedŸwiadzie Dolnej Zespól Szkól nr 2 w Ropczycach Szko³a Podstawowa nr 5 im. Seweryna Udzieli w Ropczycach Gimnazjum nr 2 w Ropczycach Zapisy uczniów do Szko³y Podstawowej nr 5 im. Seweryna Udzieli i Gimnazjum nr 2 w Ropczycach „na Górce” rok szkolny 2015/2016 Dyrektor Zespo³u Szkó³ nr 2 w Ropczycach og³asza nabór dzieci do oddzia³u przedszkolnego, uczniów do klas pierwszych szko³y podstawowej oraz klas pierwszych gimnazjum, w tym klasy sportowej o profilu pi³ka siatkowa i p³ywanie. W celu zg³oszenia dziecka nale¿y dostarczyæ do sekretariatu szko³y wype³niony wniosek, który dostêpny jest na stronie internetowej www.zespolszkolnr2rop.za.pl (w zak³adce: dokumenty) lub w sekretariacie Zespo³u Szkó³ nr 2 przy ul. S. Konarskiego 4 w Ropczycach. Zespó³ Szkó³ nr 2 w Ropczycach zapewnia wszystkim uczniom wysoki poziom kszta³cenia, mo¿liwoœæ korzystania z posi³ków ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) w sto³ówce szkolnej oraz odpowiedni¹ bazê sportowo – rekreacyjn¹. Szko³a dysponuje placem zabaw, dwiema salami gimnastycznymi, si³owni¹, kompleksem boisk sportowych oddanych w ramach projektu rz¹dowego „Orlik 2012”. Po³o¿ona jest w bezpoœrednim s¹siedztwie Zespo³u Basenów K¹pielowych. Zajêcia siatkarskie prowadz¹ nauczyciele posiadaj¹cy uprawnienia trenera siatkówki. Termin sk³adania wniosków up³ywa 31 marca 2015 roku. Dodatkowe informacje mo¿na uzyskaæ pod numerem telefonu: (17) 22 18 209. Wojciech ¯uchowski dyrektor Zespo³u Szkó³ nr 2 w Ropczycach STR. 33 Z PRZEDSZKOLI I SZKÓ£ GMINY ROPCZYCE Uczniowie na zaœnie¿onych trasach Zaproszenie do udzia³u w X Rajdzie dla Pieszych i Narciarzy o puchar przechodni starosty strzy¿owskiego otrzymaliœmy z Klubu Pol-Survival PTTK w Rzeszowie. 24 stycznia 2015 r. kilkunastu œmia³ków z Zespo³u Szkó³ nr 1 w Ropczycach wyruszy³o na trasê. Bardzo cieszy nas fakt, ¿e w sk³adzie naszej grupy byli uczniowie klas IV, V, VI szko³y podstawowej oraz klas I-III gimnazjum. Opiekunami grupy by³y panie: M. S¹siadek oraz E. Bokota. Najpierw pojechaliœmy autobusem do Niechobrza, gdzie do³¹czyliœmy do grupy prowadzonej przez przewodnika Zygmunta Solarskiego, znanego pod pseudonimem „Pigmej”. W tym miejscu nale¿y wspomnieæ, jak znamienit¹ postaci¹ jest pan Solarski. 18 stycznia br. otrzyma³ medal „Zas³u¿ony dla miasta Rzeszowa” nadany przez Radê Miasta. Zygmunt Solarski ma 79 lat. Jego pasj¹ przez ca³e ¿ycie by³a i jest turystyka. Jako cz³onek i przewodnik Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego organizowa³ i nadal organizuje przeró¿ne rajdy, sp³ywy i wyprawy. Zygmunt Solarski czerpie z niewzruszonego fundamentu wiary i patriotyzmu – to On stawia³ pierwszy krzy¿ na Tarnicy, organizowa³ rekolekcje, powiedzia³ o nim Andrzej Dec. Podczas odpoczynków na trasie Pigmej opowiada³ nam ciekawe historie ze swego bogatego w doœwiadczenia ¿ycia, zwraca³ nasz¹ uwagê na mijanych po drodze „œwiadków historii” i piêkno podkarpackiej przyrody. Grup bior¹cych udzia³ w rajdzie by³o wiêcej, jedni wyruszali z Wielopola, inni ze Strzy¿owa, czy Nawsia, jednak wszyscy spotkali siê w Siedlisku Janczar. Tam zostaliœmy przywitani przez organizatorów oraz przedstawicieli w³adz wojewódzkich i powiatowych. Czeka³ na nas gor¹cy bigos oraz herbata. Tutaj uczestnicy brali udzia³ w loterii. Nagród by³o sporo, jednak z uwagi na zwiêkszaj¹c¹ siê z roku na rok liczebnoœæ uczestników (tego roku by³o nas blisko 500) szanse na nagrodê nie by³y du¿e. Spróbujemy wiêc za rok. Nasi uczniowie wzorowo zachowywali siê na trasie. Byli dla siebie pomocni, ¿yczliwi i kulturalni. Wêdrówka z nimi sprawi³a wszystkim ogromn¹ przyjemnoœæ. Dziêkujemy za dobry przyk³ad postawy turysty oraz gratulujemy hartu duha w pokonywaniu swych s³aboœci podczas œnie¿nego marszu. Ma³gorzata S¹siadek Zimowa aura nie odstrasza³a uczestników rajdu Stypendyœci z Zespo³u Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej Kilkoro uczniów gimnazjum w Zespole Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej otrzyma³o stypendia naukowe w ramach programu pod nazw¹ „Program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych z terenu województwa podkarpackiego w roku szkolnym 2014/2015” realizowanego przez Urz¹d Marsza³kowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie w ramach Programu Operacyjnego Kapita³ Ludzki 2007 – 2013, Priorytet IX, Dzia³anie 9.1, Poddzia³anie 9.1.3. Projekt ten jest skierowany do uczniów szczególnie uzdolnionych w zakresie przedmioSTR. 34 tów matematyczno-przyrodniczych, technicznych i zawodowych szkó³ gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. S¹ to Damian Koœkiewicz i Natalia SowiŸra³ (kl. II), Renata Œwiêtoñ (kl. III) i Julia Tatara (kl. I). Obowi¹zkowym kryterium do uzyskania stypendium jest: zamieszkanie na terenie województwa podkarpackiego, œrednia ocen z wszystkich przedmiotów, co najmniej 4,50 na zakoñczenie poprzedniego roku nauki, œrednia ocen z 3 dowolnie wybranych przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, technicznych i zawodowych na poziomie, co najmniej Uzdolnieni uczniowie otrzymali stypendia naukowe 5,00, opracowany Indywidualny Plan Rozwoju dla ucznia oraz co najmniej 30 punktów ze sprawdzianu zewnêtrznego na zakoñczenie szko³y podstawowej. Kryterium dodatkowym s¹ szczególne osi¹gniêcia edukacyjne w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych, technicznych i zawodowych. W województwie podkarpackim zosta³o z³o¿onych 785 wniosków ze szkó³ gimnazjalnych, z których rozpatrzono pozytywnie 472. Gratulujemy sukcesu i czekamy na kolejnych stypendystów w Zespole Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej. Sylwia Bia³orucka ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) LICEUM OGÓLNOKSZTA£C¥CE W ROPCZYCACH Jubileusz 15-lecia Szkolnego Ko³a Caritas 19 lutego 2015 r. spo³ecznoœæ Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Ropczycach prze¿ywa³a jubileusz 15-lecia istnienia Szkolnego Ko³a Caritas. Z tej okazji odby³a siê uroczysta akademia. Na tê uroczystoœæ przyby³o wielu zaproszonych goœci: ks. dr Piotr Potyra³a – referent Caritas Diecezji Rzeszowskiej, diecezjalny koordynator Szkolnych Kó³ Caritas, ks. Uczniowie przygotowali program obchodów dziekan Leopold Kordas – proboszcz parafii œw. Barbary w Ropczycach, ks. dr Stanis³aw Mazur – proboszcz ropczyckiej fary, Bernadeta Frysztak reprezentuj¹ca Starostwo Powiatowe w Ropczycach, Danuta Kmiotek – opiekunka SKC w Zespole Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza w Ropczycach wraz z przedstawicielami m³odzie¿y, Agnieszka D¹broœ – opiekunka SKC w Zespole Szkó³ Agro-Technicznych im. Wincentego Witosa w Ropczycach wraz z przedstawicielami m³odzie¿y. Swoj¹ obecnoœci¹ Goœcie uczestnicz¹cy w uroczystoœciach jubileuszowych zaszczyci³y nas tak¿e panie: dyrektor Gra¿yna Baran oraz wicedyrektor Teresa Olszewska, a tak¿e ksiê¿a katecheci: Marcin Jaracz i Tomasz Materna. W uroczystoœci wziê³a udzia³ m³odzie¿ z ropczyckiego liceum Zebranych goœci przywita³a dyrektor Gra¿yna Baran. Po wspólnej modlitwie rozpoczê³a siê akademia, przygotowana przez Urszulê Saj – opiekunkê SKC w Liceum Ogólnokszta³c¹cym w Ropczycach oraz cz³onków ko³a. Najpierw uczestnicy spotkania obejrzeli prezentacjê multimedialn¹, ukazuj¹c¹ historiê i dzia³alnoœæ SKC w Liceum Ogólnokszta³c¹cym w Ropczycach, po niej nast¹pi³ program s³owno-muzyczny, którego tematyka dotyczy³a mi³oœci do Boga i bliŸniego. Na koniec uroczystoœci g³os zabrali goœcie, gratuluj¹c m³odzie¿y okr¹g³ego jubileuszu. q Konkurs chemiczny dla gimnazjalistów 23 lutego 2015 roku w Liceum Ogólnokszta³c¹cym im. Tadeusza Koœciuszki w Ropczycach odby³ siê powiatowy konkurs chemiczny „Karol Olszewski – ¿ycie i dokonania naukowe”, skierowany do uczniów gimnazjów powiatu ropczycko-sêdziszowskiego. Zosta³ on zorganizowany w zwi¹zku z przypadaj¹c¹ w marcu tego roku setn¹ rocznic¹ œmierci Karola Olszewskiego, wybitnego uczonego, który urodzi³ siê w Broniszowie. Konkurs mia³ na celu rozwijanie zainteresowania chemi¹ jako nauk¹, zapoznanie z sylwetk¹ i dokonaniami Karola Olszewskiego oraz zwrócenie uwagi na osi¹gniêcia chemii i fizyki w XIX wieku. W konkursie wziêli udzia³ gimnazjaliœci z: Iwierzyc, Gnojnicy Dolnej, Lubziny, NiedŸwiady Górnej, Ma³ej, Ocieki, Zagorzyc Górnych, Wielopola Skrzyñskiego i Ropczyc. Zadaniem ka¿dego uczestnika by³a pisemna odpowiedŸ Uczniowie pisali test z wiedzy o ¿yciu i osi¹gniêciach Karola Olszewskiego Nagrody wrêczy³a dyrektor B. Baran na pytania dotycz¹ce ¿ycia i dokonañ naukowych Karola Olszewskiego. Uczestnicy konkursu wykazali siê gruntown¹ wiedz¹. bek z Gimnazjum Iwierzycach (III miejsce), Marta Marciniec z Gimnazjum w Wielopolu Skrzyñskim (IV miejsce), Marcelina Kujda z Gimnazjum w Zagorzycach Górnych (V miejsce) i Kamil Roman z Gimnazjum nr 1 w Ropczycach (VI miejsce). Laureaci konkursu otrzymali nagrody ksi¹¿kowe, a wszyscy uczestnicy – pami¹tkowe Wyniki przedstawiaj¹ siê dyplomy i kubki z uk³adem nastêpuj¹co: Dominika Owczarska (I miejsce), Mar- okresowym. Organizatorzy konkursu tyna Chojecka (II miejsce) – obie z Gimnazjum w Ma³ej, Klaudia Przy- dziêkuj¹ staroœcie Powiatu ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Ropczycko-Sêdziszowskiego oraz Radzie Rodziców Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Ropczycach za finansowe wsparcie tej imprezy. W budynku liceum, w sali nr 8, prezentowane s¹ plakaty przedstawiaj¹ce ¿ycie i osi¹gniêcia naukowe Karola Olszewskiego. Plakaty udostêpni³a dr Alicja Rafalska-£asocha z Wydzia³u Chemii Uniwersytetu Jagielloñskiego. Urszula Saj STR. 35 LICEUM OGÓLNOKSZTA£C¥CE W ROPCZYCACH Matematyczni mistrzowie z ropczyckiego LO Osi¹ganie wybitnych wyników w dziedzinie przedmiotów œcis³ych, których królow¹ jest matematyka i godne reprezentowanie nie tylko szko³y, ale i ca³ego powiatu ropczycko-sêdziszowskiego w licznych olimpiadach i konkursach, sta³o siê ju¿ tradycj¹, nieustannie podtrzymywan¹ przez kolejne pokolenia uczniów ropczyckiego liceum. Zw³aszcza ostatnie dni przynios³y nowe sukcesy na tym polu. Na szczególn¹ uwagê zas³uguje zakwalifikowanie siê do fina³u Ogólnopolskiej Olimpiady o Diamentowy Indeks AGH Kraków Karola Smolaka (kl. II d) i Maksymiliana Marcia (kl. III e) w kategorii matematyka oraz Rafa³a Bieszczada (kl. II d) w kategorii fizyka. Karol osi¹gn¹³ imponuj¹cy wynik 97% mo¿liwych do zdobycia punktów. Warto te¿ nadmieniæ, ¿e bardzo niewiele, bo zaledwie 8% dzieli³o Rafa³a od wziêcia udzia³u tak¿e i w finale matematycznym. Na wielkie uznanie zas³uguj¹ zw³aszcza uczniowie klas drugich, którzy, aby dostaæ siê na tak wysoki szczebel olimpiady, musieli opanowaæ zakres wiedzy obejmuj¹cy treœci kszta³cenia z ca³ego programu liceum. Gratulujemy i ¿yczymy powodzenia w kolejnym roku. To jednak nie wszystko. Dum¹ napawa fakt, ¿e w XV Podkarpackim Konkursie Matematycznym im. Franciszka Lei w etapie powiatowym w kategorii klas drugich ca³e podium nale¿a³o do naszych licealistów. I miejsce zaj¹³ Rafa³ Bieszczad (kl. II d), natomiast II i III kolejno: Szymon Œwiêtoñ i Dominik Szkutak, uczniowie klasy II b. W kate- Ropczyccy matematycy. Od lewej: Rafa³ Bieszczad, Szymon Œwiêtoñ, Maksymilian Maræ gorii klas pierwszych II miejsce przypad³o Marcelinie Be³zo z klasy I b, III – Marcinowi Che³pie i IV Hubertowi Adamusowi, uczniom klasy I d. Kilka osób ma du¿e szanse na awans do etapu rejonowego. Jeœli chodzi o naszych matematycznych mistrzów, jednog³oœnie przyznaj¹, ¿e du¿¹ rolê w przygotowaniach do konkursów odgrywa uczêszczanie na dodatkowe zajêcia prowadzone w szkole w ramach tzw. „19. godziny”. Lekcje te nie tylko porz¹dkuj¹ i poszerzaj¹ wiedzê o tematy nadobowi¹zkowe, ale 23 stycznia 2015 r. w Liceum Ogólnokszta³c¹cym im. Tadeusza Koœciuszki w Ropczycach odby³o siê Spotkanie noworoczne dru¿yn harcerskich z powiatu ropczycko-sêdziszowskiego Uroczystoœæ zosta³a zorganizowana przez I Dru¿ynê Wêdrownicz¹ z Liceum Ogólnokszta³c¹cego pod opiek¹ pani Sylwii Panek, dziêki wsparciu finansowemu starosty Powiatu Ropczycko-Sêdziszowskiego Witolda Dar³aka, za które organizatorzy serdecznie dziêkuj¹. W spotkaniu wziê³o udzia³ dziesiêæ dru¿yn: z Zespo³ów Szkó³ nr 2, 3, 4 i 5 w Ropczycach, dru¿yny z: Ma³ej, NiedŸwiady Dolnej, NiedŸwiady Górnej, £¹czek Kucharskich, Ostrowa oraz Wielopola Skrzyñskiego. Uczestniczyli w nim równie¿ goœcie: Teresa Rachwa³ – zastêpca przewod- Jednym z punktów spotkania by³y kolêdy STR. 36 nicz¹cego Rady Miejskiej w Ropczycach, dyrektor Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Ropczycach – Gra¿yna Baran wraz z wicedyrektor Teres¹ Olszewsk¹, Wioletta Czemarnik – komendantka Hufca ZHP w Ropczycach, harcmistrz Genowefa Zygmunt, Maria Wielgus – dyrektor Publicznego Gimnazjum w Ostrowie, Pawe³ Przetocki – dyrektor ZS nr 3 w Ropczycach, Marcin Janowski – dyrektor ZS nr 5 w Ropczycach instruktorzy i opiekunowie dru¿yn. M³odzie¿ z LO oraz zaproszone dru¿yny uœwietni³y spotkanie kolêdami, wykazuj¹c siê du¿¹ kreatywnoœci¹ przy ich wyborze oraz talentem podczas ich wykonania. I Dru¿yna Wêdrownicza zaprezentowa³a równie¿ zdjêcia i filmiki z ¿ycia dru¿yny. LO w Ropczycach s¹ równie¿ bardzo przyjazne dla uczniów i umo¿liwiaj¹ zg³êbianie tajników matematyki i fizyki w mi³ej atmosferze. Nie u wszystkich zami³owanie do matematyki siêga zamierzch³ej przesz³oœci: Maksymilian i Rafa³ zaczêli siê ni¹ bardziej interesowaæ wraz z rozpoczêciem nauki w liceum, Szymon trochê wczeœniej, bo ju¿ pod koniec gimnazjum. Ka¿dy te¿, oprócz naukowych pasji, posiada w³asne zainteresowania, które, o dziwo, niejednokrotnie dotycz¹ dziedzin raczej matematyce odleg³ych, co pokazuje, ¿e dla naszych skromnych konkursowiczów œwiat nie koñczy siê tylko na tym jednym przedmiocie. Szymon pasjonuje siê fotografi¹ i dobrym kinem, zainteresowania Rafa³a to sport i muzyka, natomiast Maksymilian lubi historiê i modelarstwo. Zainteresowanie uczniów LO przedmiotami œcis³ymi skutkuje czêsto decyzj¹ o wyborze technicznych kierunków studiów. Jak ch³opcy widz¹ swoj¹ przysz³oœæ? Ka¿dy ma jakiœ ogólny zarys swoich planów: skoñczenie szko³y, dobrze napisana matura, dostanie siê na studia, jednak szczegó³ów ¿aden z nich nie jest jeszcze do koñca pewien. Najbardziej sprecyzowane plany na przysz³oœæ ma Maksymilian marz¹cy o studiach na AGH, zaœ Szymek ze œmiechem stwierdza, ¿e „fascynuj¹ go dziedziny stricte sprzeczne, do których nie ma przygotowania”. Trzymamy kciuki za naszych matematycznych or³ów, ¿yczymy im dalszych sukcesów i samych dobrych wyborów. Magdalena Rz¹sa (II b LO) ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) ZESPÓ£ SZKÓ£ W ROPCZYCACH Uczniowie wystêpuj¹cy w spektaklu wraz z opiekunami: R. Dumar¹, D. Dumar¹ i A. Dylsk¹ oraz ks. A. Michalskim Pamiêtamy… Od 2011roku w dniu 1 marca wspominamy ¯o³nierzy Wyklêtych, wielkich bohaterów, rycerzy niez³omnych. Patronat honorowy nad tegorocznymi obchodami w Ropczycach, dziêki inspiracji ks. Artura Michalskiego, objêli: Starostwo Powiatowe, Burmistrz Ropczyc Boles³aw Bujak oraz rzeszowski oddzia³ IPN-u. Sceny ze spektaklu Wstêpem do g³ównych uroczystoœci by³a hip-hopowa lekcja historii, czyli koncert Tadka Polkowskiego zorganizowany dla uczniów ropczyckich szkó³ ponadgimnazjalnych, który odby³ siê 27 lutego na hali widowiskowo-sportowej. Ten artysta wnosi na polski rynek muzyczny prawdziw¹ polsk¹ historiê. To brzmi banalnie, ale nie jest banalne. Prawda jest potrzebna m³odym ludziom, jak ma³o co. W swoich, chwytaj¹cych za serce tekstach, przypomnia³ wszystkim kawa³ wielkiej historii, uœwiadamiaj¹c, ¿e nie wol- no nam zapomnieæ o ludziach honoru i wartoœciach, które czêsto dziœ trac¹ znaczenie. 1 marca g³ówne obchody rozpoczê³y siê msz¹ œwiêt¹ w Sanktuarium Matki Bo¿ej z udzia³em Oddzia³u Kawalerii w barwach 20. Pu³ku U³anów Wierzawice. Nastêpnie w Centrum Kultury odby³a siê premiera spektaklu „Lacrimosa. Rzecz o £ukaszu Ciepliñskim”, przygotowanego przez uczniów Zespo³u Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza w Ropczycach pod opiek¹ Renaty Dumary, Diany Dumary, Anety Dylskiej i profesjonalistki, aktorki Teatru W. Siemaszkowej w Rzeszowie Marioli £abno-Flaumenhaft. To wzruszaj¹ce przestawienie przypomnia³o, czym jest prawdziwe bohaterstwo, tym bardziej, ¿e aktorami byli wy³¹cznie uczniowie i absolwenci, Publicznoœæ ogl¹daj¹ca spektakl ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) którym minione dzieje nie s¹ obojêtne. Swoj¹ postaw¹, pe³n¹ powagi i poœwiêcenia, dali wielkie œwiadectwo dojrza³oœci i nowoczesnego patriotyzmu. Organizatorami uroczystoœci byli: Zespó³ Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza w Ropczycach, Parafia pw. Przemienienia Pañskiego w Ropczycach, Centrum Kultury im. Józefa Mehoffera w Ropczycach oraz Oddzia³ Kawalerii w barwach 20. Pu³ku U³anów Wierzawice. Serdecznie zapraszamy na spektakle! Aneta Dylska Fot. A. Dulska STR. 37 ZESPÓ£ SZKÓ£ W ROPCZYCACH Dzieñ jêzyka ojczystego 21 lutego œwiêtujemy Miêdzynarodowy Dzieñ Jêzyka Ojczystego. które wywo³uj¹ uœmiech, a czaTo dobra okazja do refleksji nad stanem wspó³czesnej polszczy- sem wzruszenie, sk³aniaj¹ do refleksji, budz¹ dreszcz emozny, promowania kultury jêzyka i czytelnictwa. B³êdy i zubo¿enie s³ownictwa obserwujemy na co dzieñ. O koniecznoœci ochrony jêzyka polskiego nie trzeba nikogo przekonywaæ – Sejm uchwali³ odpowiedni¹ ustawê, dzia³a Rada Jêzyka Polskiego, organizowane s¹ ró¿ne kampanie spo³eczno-edukacyjne, jak np. „Ojczysty. Dodaj do ulubionych”. Poziom umiejêtnoœci jêzykowych bez w¹tpienia ma zwi¹zek z czytelnictwem. Z sonda¿u przeprowadzonego przez Bibliotekê Narodow¹ wynika, ¿e w 2014 roku przynajmniej jedn¹ ksi¹¿kê przeczyta³o 41, 7% Polaków. Co prawda, to o 2,5% wiêcej, ni¿ dwa lata wczeœniej, ale wizja 19 milionów osób nieczytaj¹cych ksi¹¿ek jest przyt³aczaj¹ca. Na szczêœcie wœród czytaj¹cych najwy¿szy odsetek stanowi¹ m³odzi ludzie – osoby miêdzy 15 a 19 rokiem ¿ycia (71%) oraz uczniowie i studenci (73%). Propagowanie czytelnictwa i kultury jêzyka wœród m³odzie¿y by³o g³ównym celem konkursu zorganizowanego z okazji Dnia Jêzyka Ojczystego w Zespole Szkó³. W jego siódmej ju¿ edycji wziê³a udzia³ rekordowa liczba uczniów (68), którzy mieli okazjê nie tylko do zaprezentowania pasji czytelniczych, umiejêtnoœci oratorskich i talentów plastycznych, ale tak¿e szanse na zdobycie nagród, czy celuj¹cych ocen z jêzyka polskiego. Pierwsza czêœæ konkursu odby³a siê 20 lutego, w przeddzieñ MDJO. Test sprawdzaj¹cy poprawnoœæ i kulturê jêzyka pod has³em „Znam swój jêzyk” pisa³o wówczas 38 uczniów. Stanêli przed nie lada wyzwaniem, bo jak powszechnie wiadomo, jêzyk polski do ³atwych nie nale¿y. Pomarañcz, czy pomarañcza, karnister, czy kanister, sweter, czy sweter, o swoim synu, czy synie, wyk³ad profesora Ko³odko, czy STR. 38 Ko³odki – te i inne zawi³oœci jêzykowe starali siê rozstrzygn¹æ uczestnicy pierwszej kategorii konkursowej. Najlepiej z zadania wywi¹zali siê nastêpuj¹cy uczniowie: Karolina Chmielowiec z kl. 2 TBL (1. miejsce ), Magdalena Baran z kl. 3 PW (2. miejsce) oraz Mariola Knych z kl.3 THT i Tobiasz Stanek z kl.3 PW (3. miejsce ex aequo). Fina³ konkursu mia³ miejsce 23 lutego w czytelni biblioteki szkolnej. Jury pracuj¹ce pod przewodnictwem dyrektor Janiny Pupy mia³o przyjemnoœæ obejrzenia plakatów propaguj¹cych czytelnictwo oraz wys³uchania prezentacji ciekawych ksi¹¿ek i przemówieñ zachêcaj¹cych do dbania o kulturê jêzyka. Dziewiêæ osób z wypiekami na twarzy dzieli³o siê z publicznoœci¹ swoimi czytelniczymi pasjami, przekonuj¹c, ¿e obcowanie z ksi¹¿k¹ jest wielk¹ przyjemnoœci¹, pasjonuj¹c¹ przygod¹ i najlepszym sposobem na spêdzenie wolnego czasu. A co czytaj¹ nasi uczniowie? Utwory o mi³oœci i trudnych wyborach ¿yciowych, o zagadkach kryminalnych i fantastycznych wiedŸmiñskich przygodach, o nie³atwej historii wojennej i postapokaliptycznym œwiecie przysz³oœci. Opowieœci, cji i ciekawoœæ, co dalej. Uczestnicy konkursu recenzowali ksi¹¿ki N. Sparksa, A. Sapkowskiego, M. Zusaka, D. Terakowskiej, C. Lackberg i innych popularnych autorów. Laureatami tej kategorii konkursowej zostali nastêpuj¹cy uczniowie: Karolina Chmielowiec (2 TBL), Dominika Che³pa (kl. 3 TEH) i Konrad G¹sior (3 TMT). Do czytania ksi¹¿ek zachêcali te¿ twórcy plakatów, którzy wykazali siê zarówno du¿¹ inwencj¹, m. in. w zakresie tworzenia hase³ (np. Ksi¹¿ka. Szczypta wyobraŸni ka¿dy szary dzieñ rozjaœni, Ksi¹¿ka biletem do wyobraŸni, Nie czytaj, b¹dŸ g³upszy. ), jak i ró¿norodnymi zdolnoœciami plastycznymi. Nie³atwym zadaniem by³o wy³onienie laureatów w tej kategorii, poniewa¿ na konkurs wp³ynê³o a¿ 19 plakatów i wiele z nich zas³ugiwa³o na nagrody. Czêœæ zostanie wyeksponowana w klasopracowniach oraz w bibliotece szkolnej. Najlepszymi okaza³y siê prace uczniów: Agaty Ozgi z kl. 4 TEM, Sylwii Sowy z kl. 1 TEF i Dariusza Iwana z kl. 3 TB. Na wyró¿nienie zas³uguje tak¿e przemówienie uczennicy klasy 2 PPW Wioletty Oleœ, która, charakteryzuj¹c jêzyk wspó³czesnych Polaków, uwra¿liwia³a m³odych ludzi na kul- turê i piêkno jêzyka ojczystego. Pomys³owoœci¹ i sprawnoœci¹ jêzykow¹ wykazali siê równie¿ inni uczestnicy zmagañ konkursowych, wymyœlaj¹c oryginalne has³a, np. Jêzyk ojczysty musi byæ czysty. Dbaj o jêzyk swój ojczysty, byœ nie zosta³ poœmiewiskiem. Konkurs z okazji Miêdzynarodowego Dnia Jêzyka Ojczystego to wspania³a okazja do podjêcia zdrowej rywalizacji, zaprezentowania swoich umiejêtnoœci i zdolnoœci, do zdobycia ciekawych nagród. Ksi¹¿ki i inne gad¿ety oraz dyplomy dla zwyciêzców ufundowa³a po raz kolejny Rada Rodziców, za co serdecznie dziêkujemy. Podziêkowania sk³adamy tak¿e Lucynie Soko³owskiej za pomoc przy zorganizowaniu fina³u konkursu w bibliotece szkolnej. Prezentacje utalentowanych i pracowitych uczniów naszej szko³y s¹ œwietn¹ promocj¹ placówki. Zadbali o ni¹ sami uczestnicy konkursu, wymyœlaj¹c ciekawe has³a. Oto niektóre z nich: Lubisz wojsko, czy tez stra¿? Tu u Zwierza wszystko masz. Gdy chcesz wiedzê sw¹ poszerzaæ, do³¹cz do nas – wst¹p do Zwierza. Uczniowie Zwierza – skazani na sukces. Wybierz Zwierza, bo ja tu chodzê. Dziêkujemy uczestnikom konkursu i gratulujemy zwyciêzcom. Na koniec zacytujemy dwie przestrogi z prac konkursowych: Prawdziwy Polak zachowuje kulturê swego jêzyka. Kto nie czyta, ten b³¹dzi. Ma³gorzata Maroñ, Gra¿yna Szypu³a Uczestnicy i organizatorzy konkursu ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) ZESPÓ£ SZKÓ£ W ROPCZYCACH „Mundurówki” na wycieczce zawodowej Zespó³ Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza od lat posiada w swojej bogatej ofercie kszta³cenia kierunki, którymi szczególnie zainteresowani s¹ uczniowie widz¹cy swoj¹ przysz³oœæ w s³u¿bach mundurowych. M³odzie¿ pobieraj¹ca naukê w liceum ogólnokszta³c¹cym sportowym na profilach po¿arniczo-policyjnym i policyjno-wojskowym ma okazjê zdobywaæ wiedzê nie tylko podczas zajêæ lekcyjnych, ale równie¿ w trakcie wycieczek zawodowych, które pozwalaj¹ rozwijaæ praktyczne umiejêtnoœci m³odych ludzi i w niezwykle atrakcyjny sposób zapoznaj¹ ich z tajnikami przysz³ego zawodu. Jeden z takich wyjazdów profilowych dla uczniów klas mundurowych zorganizowali, 25 lutego 2015 r., Komendant Powiatowy Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w Ropczycach Jacek Róg oraz wychowawczyni klasy 1PP Renata Dumara. Uczestnicy wycieczki odwiedzili Centralne Muzeum Po¿arnictwa w Mys³owicach, gdzie uczniowie mieli okazjê obejrzeæ sprzêt i urz¹dzenia u¿ywane przez stra¿ po¿arn¹ w przesz³oœci, m.in. ekspozy- Uczniowie licznie uczestniczyli w wycieczce i byli z niej bardzo zadowoleni cjê samochodów po¿arniczych, zbiór sikawek konnych i rêcznych, konne drabiny i wozy pogotowia, atrakcyjn¹ kolekcjê motopomp polskich i zagranicznych, historyczne mundury galowe i bojowe, czy unikatow¹ kolekcjê he³mów. Ekspozycji sprzêtu towarzyszy³a wystawa zdjêæ prezentuj¹cych historiê tragicznych wydarzeñ œwiatowych z udzia³em nios¹cej pomoc stra¿y po¿arnej, a tym samym ukazuj¹cych wielowymiarowoœæ pracy stra¿aka. Kolejnym miejscem, które odwiedzi³a nasza m³odzie¿ by³a Szko³a Aspirantów Pañ- stwowej Stra¿y Po¿arnej w Krakowie. Jest to dwuletnie policealne studium zawodowe przygotowuj¹ce kadrê œredniego szczebla dowodzenia dla jednostek organizacyjnych PSP. W szkole tej realizowane jest tak¿e kszta³cenie kwalifikacyjne oraz szkolenia doskonal¹ce. Uczestnicy wyjazdu mieli okazjê uzyskaæ wszelkie informacje dotycz¹ce wymagañ stawianych zainteresowanym nauk¹ w odwiedzanej placówce, a tak¿e zwi¹zane z kszta³ceniem w niej i mo¿liwoœciami zawodowymi, jakie Szko³a Aspirantów stwarza swoim absolwentom. Pod- czas zwiedzania m³odzie¿ by³a równie¿ œwiadkiem wezwania do akcji, dziêki czemu mia³a szansê obserwowaæ, jak przebiegaj¹ rzeczywiste dzia³ania w takiej sytuacji. Uczniowie naszych „mundurówek” zgodnie uznali wycieczkê zawodow¹ do Mys³owic i Krakowa za bardzo wartoœciow¹ i atrakcyjn¹. Z pewnoœci¹ zwiêkszyli oni tak¿e swoj¹ œwiadomoœæ na temat wybranego kierunku kszta³cenia, poszerzyli wiedzê i rozwinêli zainteresowania. Ju¿ teraz z radoœci¹ oczekuj¹ kolejnego wyjazdu zawodowego. Diana Dumara Konkurs translatorski 18 lutego 2015 r. w Zespole Szkó³ im. ks. dra Jana Zwierza odby³ siê drugi konkurs translatorski dla uczniów klas I-III szkó³ gimnazjalnych, którego tematem by³a szko³a i system edukacji. Celem konkursu organizowanego przez nauczycielki jêzyków obcych: M. Grzesiak, O. Jaracz, M. Kaniê i K. Nierodê by³o uwra¿liwienie uczniów na piêkno jêzyka polskiego, uœwiadomienie uczniom specyfiki pracy t³umacza oraz doskonalenie umiejêtnoœci przek³adu, a tak¿e zachêcenie m³odzie¿y do nauki jêzyków obcych. W konkursie wziê³o udzia³ 45 uczniów z gimnazjów w: NiedŸwiadzie Dolnej, Wiœniowej, Lubzinie, £¹czkach Kucharskich, Gnojnicy Woli, Ma³ej, Ostrowie, Iwierzycach, Zagorzycach oraz nr 1, nr 2, nr 4 w Ropczycach. Uczniowie t³umaczyli teksty z jêzyka angielskiego lub niemieckiego. Zmagania trwa³y 70 min, po czym m³odzie¿ mia³a mo¿liwoœæ wymieniæ siê wra¿eniami z konkursu i spotkaæ z kolegami i kole¿ankami z ró¿nych szkó³ przy poczêstunku. W tym czasie komisja sprawdza³a prace konkursowe. Pod uwagê wziêto trafnoœæ s³ownictwa (wiernoœæ przek³adu), bogactwo leksykalne, poprawnoœæ ortograficzn¹ i gramatyczn¹ oraz p³ynnoœæ. M³odzie¿ wykaza³a siê wysokimi umiejêtnoœciami jêzykowymi, a o zwyciêstwie za- ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Laureaci konkursu z nauczycielami Laureaci konkursu: Jêzyk angielski: 1. Rados³aw Nowak – Gimnazjum nr 1 w Ropczycach, 2. Maria Styœ – Zespó³ Szkó³ nr 2 w Ropczycach, 3. Natalia SowiŸra³ – Zespó³ Szkó³ w NiedŸwiadzie Dolnej. Jêzyk niemiecki: 1. Emilia Szpara – Gimnazjum w Zagorzycach Górnych, 2. Kamil Roman – Gimnazjum nr 1 w Ropczycach, 3. Karolina Rusin – Zespó³ Szkól nr Olga Jaracz 4 w Ropczycach decydowa³y g³ównie poprawnoœæ stylistyczna oraz piêkno jêzyka ojczystego. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali pami¹tkowe dyplomy, a laureaci zostali tak¿e uhonorowani nagrodami rzeczowymi. Organizatorzy dziêkuj¹ uczniom i opiekunom za przybycie, dyrekcji oraz bibliotece NKJO w Ropczycach za pomoc w organizacji imprezy. STR. 39 WIADOMOŒCI Z GMINY WIELOPOLE SKRZYÑSKIE Tegoroczna akcja ferie 2015 odbywa³a siê nie tylko w Gminnym Oœrodku Kultury i Wypoczynku w Wielopolu Skrzyñskim, ale równie¿ na filiach oœrodka kultury: w Nawsiu, Brzezinach oraz w bibliotekach w Gliniku i Wielopolu Skrzyñskim. Zajêcia odbywaj¹ce siê na feriach by³y urozmaicone i ró¿norodne pod wzglêdem tematyki, a tak¿e wieku uczestników. Skierowane by³y do dzieci szkó³ podstawowych oraz m³odzie¿y gimnazjalnej i szkó³ œrednich. Uczestnicy brali udzia³ w zajêciach sportowo- ruchowych, mieli te¿ do dyspozycji spory wybór gier planszowych, które cieszy³y siê du¿ym zainteresowaniem. Dla bardziej utalentowanych muzycznie i wokalnie by³y tañce na macie tanecznej, tzw. stepamni, dyskoteka w rytmie disco oraz karaoke, zaœ dla uzdolnionych plastycznie – zajêcia manualne. Na mi³oœników kina czeka³y bajki na du¿ym ekranie. Dla m³odzie¿y starszej prowadzony by³ kurs tañca towarzyskiego. W ramach akcji ferie zorganizowana zosta³a tak¿e wycieczka dla czterdziestu wo- Akcje ferie 2015 M³odzie¿ w TVP Rzeszów lontariuszy pomagaj¹cych przy organizacji letniego festynu dla dzieci niepe³nosprawnych i pe³nosprawnych. Wolontariusze zwiedzali pomieszczenia rzeszowskiej telewizji oraz spêdzili mi³e popo³udnie w kinie „Helios”. Dziêkujemy dyrekcji Telewizji za mo¿liwoœæ obejrzenia pracy dziennikarzy i prezenterów „od kuchni” oraz pani Agacie Ozga-Myc, rodaczce z Wielopola Skrzyñskiego za przedstawienie tajników dziennikarstwa. Du¿ym powodzeniem cieszy³y siê rozgrywki tenisa sto³owego Zajêcia podczas tegorocz- uczestnicy mi³o i sympatycznie nych ferii cieszy³y siê zainte- spêdzili czas wolny. Zapraszaresowaniem wœród dzieci my za rok. M. Tabasz-Mazur i m³odzie¿y, mamy nadziejê ¿e Ferie na sportowo Jak co roku w Publicznym Gimnazjum im. ksiêdza Jerzego Popie³uszki w Wielopolu Skrzyñskim dyrekcja i nauczyciele zorganizowali dla uczniów zajêcia, których celem by³o propagowanie aktywnego wypoczynku oraz integracja miêdzyklasowa. Uczniowie, pe³ni entuzjazmu uczestniczyli w zajêciu jako kibicie i zawodnicy, prze¿ywaj¹c prawdziwe emocje. Tegoroczne ferie rozpoczê³y siê turniejem halowej pi³ki no¿nej ch³opców. W koñcowej klasyfikacji pierwsze trzy miejsca zdoby³y reprezentacje klas: II C, III B i III D. Nastêpnego dnia odby³y siê zawody w pi³ce siatkowej dziewcz¹t, w których najlepsze okaza³y siê dru¿yny z Glinika i Nawsia; na trzecim miejscu znalaz³y siê dziewczêta z Wielopola Skrzyñskiego. STR. 40 Zwyciêzcy sportowych zmagañ 4 lutego mia³ miejsce indywidualny turniej badmintona. W kategorii dziewcz¹t czo³owe miejsca zajê³y: 1. Faustyna WoŸna, 2. Patrycja Stachowicz, a 3. Anna Longosz. Wœród ch³opców w czo³ówce znaleŸli siê: 1. Kacper Cabaj, 2. Mateusz Czaja oraz 3. Pawe³ Król. Nastêpn¹ okazj¹ do sportowych zmagañ by³ turniej pi³ki siatkowej ch³opców. Rywalizacja by³a zaciêta, gdy¿ do zawo- dów zg³osi³o siê wiele dru¿yn. Pierwsze trzy miejsca zajê³y dru¿yny z: Glinika (1.), a nastêpne z Berdechowa (2.) i z Wielopola Skrzyñskiego (3.). Kolejnych emocji dostarczy³ nam turniej halowej pi³ki no¿nej dziewcz¹t. Wszystkie zespo³y prezentowa³y siê bardzo dobrze, lecz na podium mog³y stan¹æ tylko trzy dru¿yny, a by³y to dru¿yny z: klasy II C/III E (1.), klasy I D (2.) klasy II D/I E (3.). Na- stêpnego dnia odby³ siê indywidualny turniej tenisa sto³owego. Wœród dziewcz¹t najlepsza okaza³a siê Aleksandra Wajda, natomiast czo³owe miejsca w kategorii ch³opców zdobyli: Dawid Wiœniowski, Miko³aj M¹dro oraz Karol Bujak. Cykl imprez sportowych zamkn¹³ turniej pi³ki siatkowej dru¿yn mieszanych, w którym najlepsza okaza³a siê dru¿yna Katolickiego Stowarzyszenia M³odzie¿y, a tu¿ za ni¹ uplasowa³a siê dru¿yna liturgicznej s³u¿by o³tarza. Wszystkie mecze i pojedynki indywidualne rozgrywane by³y w atmosferze fair play. M³odzie¿ œwietnie siê bawi³a i mi³o wspomina prze¿yty czas. Tegoroczne ferie by³y bardzo ekscytuj¹ce i pe³ne sportowej rywalizacji. Wszystkim organizatorom i uczestnikom bardzo dziêkujemy! Z. Wójcik, M. Wdowik ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIADOMOŒCI Z GMINY WIELOPOLE SKRZYÑSKIE Turniej gmin zaprzyjaŸnionych w pi³ce siatkowej 7 lutego na parkietach szko³y podstawowej oraz gimnazjum w Wiœniowej odby³ siê turniej gmin zaprzyjaŸnionych w pi³ce siatkowej, którego organizatorem by³ Oœrodek Kultury w Wiœniowej. Uczestniczy³y w nim zespo³y z Frysztaka, Dydni, Nowego ¯migrodu, Brzostka, Wielopola Skrzyñskiego, Dukli oraz gospodarze – zespó³ z Wiœniowej. Dru¿yny zosta³y podzielone na dwie grupy. W pierwszej rywalizowa³y reprezentacje Nowego ¯migrodu, Wiœniowej i Frysztaka, w drugiej spotkali siê zawodnicy z Dukli, Dydni, Wielopola Skrzyñskiego i Brzostka. W koñcowej klasyfikacji dru¿yna z Wielopola Skrzyñskiego zajê³a IV miejsce, prze- grywaj¹c w meczu o trzeci¹ lokatê z dru¿yn¹ gospodarzy. Wielopolanie wyst¹pili w sk³adzie: Sylwester Œwistak, Kamil Cabaj, Wojciech Lepak, Mateusz Lepak, Mateusz Irzyk, Emil Pijar, Grzegorz Skworzec, Waldemar Mazur, Krzysztof Wajda. Wszyscy wymienieni zawodnicy uczestnicz¹ w rozgrywkach XI Edycji Gminnej Amatorskiej Ligi Pi³ki Siatkowej, której organizatorem jest GOKiW w Wielopolu Skrzyñskim. Marcin Œwierad, dyrektor GOKiW w Wielopolu Skrzyñskim ze swoimi T. Kozio³ zawodnikami WIADOMOŒCI Z GMINY OSTRÓW Dzieci ze Lwowa w Woli Ocieckiej Goœcie ze Lwowa zostali entuzjastycznie przyjêci w Ostrowie Sukces Oliwii Z inicjatywy Katolickiego Gimnazjum im. b³. ks. Jerzego Popie³uszki w Warszawie odby³ siê I etap Ogólnopolskiego Konkursu PlastycznoLiterackiego „Jerzy Popie³uszko – cz³owiek prawdy, który z³o dobrem zwyciê¿a³”. Jego adresatami byli uczniowie szkó³ podstawowych z kl. IV-VI oraz gimnazjaliœci. W konkursie wyodrêbniono dwie kategorie: pisemn¹ i artystyczn¹. Wspó³organizatorami konkursu byli: Wydzia³ Duszpasterstwa Dzieci i M³odzie¿y Warszawskiej Kurii Metropolitalnej, Dobre Miejsce – Katolickie Centrum Kultury w Warszawie oraz Parafia Rzymskokatolicka œw. Stanis³awa Kostki z warszawskiego ¯oliborza. Honoro- wy patronat nad projektem obj¹³ kardyna³ Kazimierz Nycz – Metropolita Warszawski. Celem konkursu by³o upamiêtnienie 30 rocznicy mêczeñskiej œmierci b³. ks. Jerzego Popie³uszki, zainteresowanie osob¹ b³ogos³awionego, szerzenie jego kultu, pokazanie m³odym, ¿e przes³anie ks. Popie³uszki nadal jest aktualne. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Goœcie zwiedzili Podziemn¹ Trasê Turystyczn¹ w Rzeszowie, Kraków oraz Park Historyczny w BliŸnie. 31 stycznia wieczorem goœcie ze Lwowa spotkali siê w Domu Stra¿aka w Woli Ocieckiej z dzieæmi i m³odzie¿¹ z zespo³ów Wrzos, Biedronki i Motylki oraz ich rodzicami. Spotkanie rozpocz¹³ teatr ze Lwowa przedstawieniem „Bo¿onarodzeniowa kolêda”. Potem by³ nasz „Op³atek”, kolêdy polskie i ukraiñskie oraz wspólna zabawa. Spotkanie up³ynê³o w mi³ej, rodzinnej atmosferze, wszyscy doskonale siê rozumieli. W niedzielê, 1 lutego teatr ze Lwowa wyst¹pi³ w koœciele parafialnym w Ostrowie. Kierownikiem grupy teatralnej jest Tetiana Kulyasa, nauczycielka i wychowawczyni IV klasy gimnazjum, której uczniowie wyst¹pili w naszej gminie. Goœcie przekazali naszym dzieciom upominki i zaproszenie na wycieczkê do Lwowa. J. £omnicka Tematem pracy pisemnej dla uczniów szkó³ podstawowych by³ list do przyjaciela zatytu³owany „Pozna³em dziœ historiê niezwyk³ego cz³owieka, który z³o dobrem zwyciê¿a³”. W konkursie literackim w Publicznej Szkole Podstawowej im. B³. ks. Jerzego Popie³uszki w Skrzyszowie, nad którym pieczê sprawowa³a Lidia Szymanek, wziê³o udzia³ 32 osoby (byli to uczniowie kl. IV – VI). Spoœród tych prac nauczycielka j. polskiego wy³oni³a 20 najlepszych listów i wys³a³a do organizatora konkursu Spoœród 3 tysiêcy prac literackich nades³anych z 262 szkó³ z ca³ej Polski wy³oniono 54 zwyciêzców I etapu w kategorii szkó³ podstawowych. Wœród laureatów znalaz³a siê Oliwia Krzystyniak (uczennica kl. V). Zdobywaj¹c 19 punktów na 30 mo¿liwych zakwalifikowa³a siê do II etapu konkursu, który odbêdzie siê 28 kwietnia 2015 r. w Warszawie. Bêdzie on polega³ na rozwi¹zaniu testu wiedzy dotycz¹cego ¿ycia i dzia³alnoœci b³. ks. Jerzego Popie³uszki. Wyniki z obu etapów Konkursu bêd¹ siê sumowaæ. Serdecznie gratulujemy Oliwce tak wspania³ego sukcesu i ¿yczymy powodzenia podczas II etapu w Warszawie. Lidia Szymanek 30 stycznia na zaproszenie Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Ostrowie przyjecha³y do nas dzieci ze Lwowa, uczniowie gimnazjum im. Symonenki, cz³onkowie teatru „Ludzie i lalki”. STR. 41 WIADOMOŒCI Z GMINY OSTRÓW VIII Charytatywny Bal Karnawa³owy w Skrzyszowie 7 lutego w godzinach wieczornych w progach Domu Stra¿aka w Skrzyszowie witaliœmy naszych goœci: przedstawicieli gminy Ostrów: wójta Piotra Cielca z ma³¿onk¹, radnego powiatowego Bogus³awa Wójcika z ma³¿onk¹, sekretarz gminy Agnieszkê Sochack¹ z mê¿em, so³tysa Andrzeja Budzika, proboszcza parafii Skrzyszów ks. Janusza Skrzypka oraz sponsora zespo³u tanecznego „Anturja” Jana Sojkê. Na balu byli obecni równie¿: przewodnicz¹ca Komisji Oœwiaty Rady Gminy Ma³gorzata Cwanek, radna Anna Ksi¹¿ek-Piêta, prezes Akcji Katolickiej przy parafii Skrzyszów Marzena Soko³owska – Andreasik, prezes UKS „ORZE£ Skrzyszów” Ireneusz Perlik. VIII dobroczynny bal otworzy³ dyrektor Szko³y Podstawowej w Skrzyszowie Andrzej Ziajor. Podczas balu swe talenty zaprezentowa³y dziewczêta: kadetki, juniorki i seniorki zespo³u tanecznego „Anturja” w ró¿nych uk³adach tanecznych pod kierunkiem trenerek: Kingi Mazur i Katarzyny Rymut. Wystêp dziewcz¹t zosta³ przyjêty z wielkim aplauzem, zw³aszcza te najm³odsze, kilkuletnie, które urzek³y goœci swym dzieciêcym wdziêkiem. Podczas balu odby³o siê równie¿ losowanie nagród. G³ównym celem, na który zostanie przeznaczony dochód z tegorocznego balu, jest wsparcie dziewcz¹t z zespo³u „Anturja” (zakup nowych Zespó³ „Anturja” wyst¹pi³ podczas Balu Charytatywnego strojów, wyjazdy na letni wypoczynek oraz nagrody dla uczniów z najwy¿szymi stopniami w nauce). O nagrody rzeczowe zatroszczy³ siê dyrektor Andrzej Ziajor. Do wygrania by³y m.in.: monitor 20” i lodóweczka z firmy BOMIR, zaproszenia do Rajskiego Ogrodu i do karczmy w Zawadzie, a tak¿e do pizzerii w Ostrowie i w Ropczycach, wartoœciowe ksi¹¿ki, talony na przegl¹dy samochodów, zakup paliwa, karnety na masa¿e, wejœciówki do gabinetów kosmetycznych, do fryzjera, zestawy kosmetyczne, grzejnik, odkurzacz, kurs z ropczyckim taksówkarzem S. Mroczk¹ i wiele innych fantów. Losowanie nagród, które tradycyjnie prowadzi³ so³tys wsi Skrzyszów Andrzej Budzik, hojnie Zaproszeni goœcie na czele z wójtem gminy P. Cielcem STR. 42 otworzy³o portfele goœci i by³o okazj¹ do wielu dowcipów i ogólnej weso³oœci. Pierwsz¹ nagrod¹ by³ rower, który ufundowa³ g³ówny sponsor balu – Jan Niwa – w³aœciciel firmy In¿ynieria Przemys³owa z/s w Ropczycach. Dziêkujemy goœciom za wielkie, szczodre serca. Podziêkowania kierujemy równie¿ do sponsorów, którymi byli: Jan Niwa In¿ynieria Przemys³owa Instalacje Technologiczne Ropczyce, firmy: Bomir Skrzyszów, Pesmenpol Myœlenice, Bambi Dêbica, Al – Stal Rzeszów, Mars Ostrów, Plastbud Pustków, Aneta Kêpka Ropczyce, Comax Computers Ropczyce, Elmix Ropczyce, Taurus Pilzno, Tar Bud Pustynia, Rolmlek Mielec, Bogmar Dêbica, Kograko Dêbica, EL MAT Ropczyce, Foto Color Ropczyce, Bank Spó³dzielczy Ropczyce, karczma Zawada, proboszcz parafii Skrzyszów, Mal-Car-s Ropczyce, Catering Staf Dêbica, Gabinet Rehabilitacji Optima Plus Ropczyce, Laguna Club Ropczyce, salon Victoria Ropczyce, Candelex Dêbica, piekarnia Adam Ciszek Dêbica, restauracja Rajski Ogród Skrzyszów, zak³ad miêsny Nowy Maxpol BrzeŸnica, bar Kaktus Dêbica, myjnia Gaj Dêbica, Losowanie g³ównych nagród Tomasz Rogala Kozodrza, salon kosmetyczny Joanna BrzeŸnica, pizzeria Presto Ostrów, sklep sportowy Soccer Dêbica, salon fryzur LUQERO Ropczyce, sklep Basia £. Golonka Skrzyszów, pizzeria Seventh Heaven Ropczyce, sklep Merkury Ropczyce, Zak³ad Zegarmistrzowski M. Niedzielski Ropczyce, sala zabaw Kulkoland Dêbica, GS Samopomoc Ch³opska Ropczyce, sklep jubilerski J. Kopala Ropczyce, taxi S. Mroczek, myjnia Bratex Ropczyce Dziêkujemy nauczycielom szko³y w Skrzyszowie, pracownikom administracji, kuchni i obs³ugi oraz rodzicom za pomoc w organizacji balu, goœciom – za hojnoœæ i wspania³¹ zabawê, wszystkim ludziom wielkiego serca – bardzo, bardzo serdecznie dziêkujemy. Dziêkujemy, ¿e zawsze mo¿emy na Was liczyæ. Barbara Budzik ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIADOMOŒCI Z GMINY SÊDZISZÓW MA£OPOLSKI Po raz szósty dla szpitala Ju¿ prawie dwa miesi¹ce temu (24 stycznia br.) odby³ siê VI bal charytatywny Fundacji Szpitala im. œw. o. Pio w Sêdziszowie Ma³opolskim, ale warto powróciæ do tego wydarzenia. Po raz kolejny ponad 160 osób bawi³o siê w hotelu Senator w Olchowej, ale celem balu jest zawsze pozyskanie œrodków na zakup sprzêtu i urz¹dzeñ specjalistycznych potrzebnych do diagnozowania i leczenia pacjentów w powiatowym szpitalu. Corocznie, podczas balu, urz¹dzane s¹ aukcje przedmiotów podarowanych przez uczestników balu, niejednokrotnie przez nich wykonanych (s¹ to obrazy, szable kute, rêkodzie³o artystyczne). Poza tym licytowano te¿ pi³ki, koszulki z podpisami mistrzów Polski ASECCO RESOVIA, wœród których jest równie¿ piêciu mistrzów œwiata, albumy, ksi¹¿ki, np. ksi¹¿ki habilitacyjne prof. Iwony W³och i prof. Adama Marciñca z Politechniki Rzeszowskiej oraz prof. dr medycyny Janusza Cwanka. Co roku s¹ równie¿ licytowane akcesoria myœliwskie podarowane przez myœliwych z ko³a ³owieckiego „Podgorza³ka”. Spor¹ iloœæ rzeczy na licytacje przekazuje Zarz¹d Zak³adów Magnezytowych w Ropczycach. Nie sposób tu wymieniæ wszystkich, ale od lat udzia³ w balu i aktywny udzia³ w au- Fragment ekspozycji przedmiotów ofiarowanych na aukcjê Prowadz¹cy aukcjê W. Tabasz (z szabl¹ na licytacjê w rêkach) i wspó³organizator balu R. Krzystyniak kcjach bior¹ osoby spoza naszego œrodowiska, np. Dêbicy, Kolbuszowej, Rzeszowa, Sanoka, Strzy¿owa. Dobre serce i chêæ podzielenia siê z innymi niejednokrotnie przewy¿sza nasze oczekiwania. Licytacje przebiegaj¹ sprawnie i z humorem, dziêki prowadz¹cemu (od pierwszej edycji) prof. dr hab. W³adys³awowi Tabaszowi. Szczególn¹ uwagê nale¿y poœwieciæ przeprowadzonej w bie¿¹cym roku aukcji ikony Matki Boskiej Piêknej Mi³oœci 11 lutego br., w dniu obchodzonym jako XXIII Œwiatowy Dzieñ Chorego (ustanowionym przez œw. Jana Paw³a II), w kaplicy Powiatowego Szpitala im. œw. o. Pio zosta³a odprawiona, przez ks. Ryszarda Lisa – proboszcza parafii Sêdziszów M³p., msza œwiêta, podczas której zosta³a poœwiêcona ikona Matki Boskiej Piêknej Mi³oœci, ufundowana przez uczestników balu dobroczynnego. z Polañczyka, zakupionej przez dra Zbigniewa Ziêtka i Romana Krzystyniaka w pracowni ikon VERAIKON Jadwigi Denisiuk w Cisnej. Ikona ta zosta³a zlicytowana przez wszystkich uczestników balu dobrowolnymi datkami i zgodnie z ¿yczeniem uczestników przekazana zosta³a do kaplicy szpitalnej, gdzie znajduje siê ju¿ obraz Jana Paw³a II, podarowany przez jednego z uczestników licytacji na balu w 2009 roku. W licytacji ikony, oprócz uczestników balu, wziêli udzia³ równie¿ wszyscy cz³onkowie Zarz¹du powiatu ropczycko-sêdziszowskiego oraz Stanis³aw Czaja, który (mimo nieobecnoœci w tym roku) do licytacji do³o¿y³ 2 tys. z³otych. Warto przy tym wyjaœniæ, ¿e ikona Matki Boskiej £opieñskiej to obraz czczony przez ludnoœæ Bieszczad od 1756 roku. W bieszczadzkiej wsi W uroczystoœci poœwiêcenia wziêli udzia³ cz³onkowie Fundacji œw. £opieñce odbywa³y siê, przy O. Pio oraz pacjenci i personel oddzia³u szpitala w Sêdziszowie M³p. udziale kilkudziesiêciu tysiêZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) cy osób odpusty, na które przybywali wierni z dalekich stron: Krakowa, Bielska-Bia³ej, Rzeszowa, czy S³owacji i Wêgier. W 1949 roku, w wyniku ca³kowitej zag³ady miejscowoœci, obraz zosta³ przeniesiony do koœcio³a w Polañczyku, a w 1999 roku odby³a siê uroczysta koronacja obrazu. Korony poœwiêci³ w Zamoœciu papie¿ Jan Pawe³ II w czasie pielgrzymki do Polski. Tegoroczna aukcja i otwarte serce uczestników balu dobroczynnego przynios³y wymiern¹ korzyœæ w postaci 27 tys. z³. Kilka dni póŸniej Zarz¹d Fundacji podj¹³ uchwa³ê o zakupie dwóch urz¹dzeñ na potrzeby szpitala, tj.: defibrylatora AED firmy Philips dla oddzia³u chorób wewnêtrznych (koszt. 8200 z³) oraz rejestratora Oscar 2 do automatycznego pomiaru ciœnienia têtniczego krwi metod¹ Holtera firmy Oxford dla oddzia³u neurologii (koszt 7560 z³). (inf. w³.) STR. 43 TO I OWO Dieta, a choroby nowotworowe Dieta, a choroby nowotworowe W dzisiejszym artykule chcê wróciæ do tematu chorób nowotworowych, który rozpocz¹³em w poprzednim wydaniu Ziemi Ropczyckiej. Wtedy pisa³em o tak zwanym pakiecie onkologicznym, a teraz chcê Wam opisaæ inny aspekt tych chorób, mianowicie próby zwalczania nowotworu poprzez stosowanie specjalnej diety i dodatków do ¿ywnoœci pod postaci¹ suplementów diety. Kiedy zdarzy siê nieszczêœcie i wyst¹pi choroba nowotworowa wykorzystujemy wszystko, by zwiêkszyæ szanse jej wyleczenia. Jedn¹ z takich metod jest stosowanie odpowiedniej diety. Powsta³ nawet specjalny termin: dietoprofilaktyka chorób nowotworowych, który oznacza takie stosowanie produktów ¿ywnoœciowych i dodatków do ¿ywnoœci, czyli suplementów diety, by pokonaæ raka. Wokó³ tych metod naros³o du¿o mitów, a niektóre zalecenia wydaj¹ siê byæ wrêcz wyssane z palca. W dzisiejszym artykule spróbujê Wam przybli¿yæ niektóre z takich zaleceñ, z którymi spotka³em siê w czasie mojej wieloletniej pracy z chorymi, mówi¹ce o tym, jakie produkty chorzy na nowotwory powinni jeœæ, a jakich unikaæ. Wielokrotnie te¿ spotka³em siê z tak¹ opini¹, ¿e niektóre produkty wrêcz „zwalczaj¹” raka. Zacznijmy od zalecenia przyjmowania codziennie du¿ych dawek witaminy C i witaminy B 12, bo to pomaga w walce z rakiem. To nieprawda, bo chocia¿ w chorobie nowotworowej czêsto dochodzi do wtórnego niedoboru wymienionych witamin, to nasze dzia³ania powinny d¹¿yæ tylko do wyrównania niedoborów i nigdy megadawkami nie staramy siê podnosiæ STR. 44 ich poziomu ponad normê w surowicy krwi, by nie wyzwoliæ ich dzia³ania szkodliwego. Jeszcze wa¿niejsza jest obawa, by nadmiarem witamin nie karmiæ raka. Spotka³em siê te¿ z opini¹, ¿e jedzenie pestek z jab³ek, czereœni i moreli powoduje ust¹pienie raka poprzez zawarte w nich cyjanki i amigdalinê. To tak¿e mit, bo nie znaleziono dowodów na to, ¿e te produkty pomagaj¹ w walce z chorob¹ nowotworow¹. Mog¹ natomiast nasiliæ nudnoœci, co pogarsza i tak trudne leczenie chemioterapi¹. Opinia, ¿e zio³a, na przyk³ad pokrzywa, nagietek, krwawnik i sza³wia maj¹ w³aœciwoœci hamuj¹ce wzrost nowotworów jest w zasadzie nieprawdziwa, ale powy¿sze roœliny maj¹ dzia³anie przeciwzapalne i wspieraj¹ proces leczenia. Prawdziw¹ natomiast jest opinia, ¿e selen hamuje rozwój komórek nowotworowych poprzez blokowanie syntezy DNA w tych komórkach. Badania wykaza³y, ¿e wy¿sze spo¿ycie selenu zmniejsza ryzyko wyst¹pienia niektórych nowotworów. Dobrym naturalnym Ÿród³em selenu w diecie s¹ ryby, nasiona roœlin str¹czkowych, a tak¿e mleko i jego przetwory. Czêœciow¹ prawd¹ jest, ¿e niektóre warzywa i owoce pomagaj¹ w walce z nowotworami, bo odpowiednie ¿ywienie jest niezwykle istotne podczas leczenia onkologicznego, jednak nigdy nie mo¿e go zast¹piæ. Dotychczas uda³o siê wyodrêbniæ wiele produktów, które maj¹ potencja³ antynowotworowy. Nale¿¹ do nich warzywa kapustne, cebulowe, zielone liœciaste, owoce, a tak¿e zielona herbata i produkty bogate w witaminê D i kwasy omega – 3 oraz kurkuma. Sformu³owanie potencja³ antynowotworowy oznacza, ¿e ich spo¿ywanie zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe, a gdy nowotwór jednak wyst¹pi, to powy¿sze produkty wspieraj¹ leczenie chemioterapeutycz- ne lub radioterapiê. Zupe³nym mitem jest twierdzenie, ¿e soda oczyszczona ma zastosowanie w leczeniu nowotworów. Nie istniej¹ ¿adne naukowe dowody, ¿e ten produkt jest skuteczny w leczeniu nowotworów u ludzi, tak jak nieprawd¹ jest, ¿e podczas chemioterapii warto za¿ywaæ suplementy na porost w³osów, aby zapobiec ich wypadaniu. Wypadanie w³osów po chemioterapii jest wynikiem uszkodzenia mieszka w³osowego przez leki onkologiczne, a nie braku witamin i mikroelementów. Stosowanie witamin nie zapobiegnie wypadaniu w³osów, a wiêc nie ma sensu ich za¿ywanie. Czêsto po chemioterapii w³osy odrastaj¹ silniejsze i wtedy mo¿na zastosowaæ suplementy wzmacniaj¹ce je. Prawd¹ jest, ¿e niektóre suplementy diety mog¹ wchodziæ w interakcje z lekami stosowanymi podczas leczenia onkologicznego i zaburzaæ wch³anianie lub metabolizm leków onkologicznych, st¹d koniecznoœæ ich stosowania pod œcis³¹ kontrol¹ lekarza prowadz¹cego chorego. Przez wszystkie lata mojej pracy z chorymi spotka³em siê z wieloma metodami leczenia nowotworów, które ostatecznie nie okaza³y siê skutecznymi. Myœlê o leczeniu za pomoc¹ huby z brzozy, aloesem, mumio z gór Kaukazu oraz niektórymi minera³ami. Najbardziej kontrowersyjna metoda leczenia raka, z jak¹ siê spotka³em, to leczenie g³odem. Idea tego leczenia stanowi, ¿e organizm w stanie g³odu najpierw zu¿ywa tkankê nowotworow¹. Nigdy siê z tym nie mog³em zgodziæ, by choremu na raka dodawaæ jeszcze cierpienia g³o- du. Pamiêtajmy jednak, ¿e kiedyœ nie dysponowaliœmy ¿adnymi innymi metodami, które by³yby porównywalne w swej skutecznoœci z obecnie stosowanymi metodami leczenia chirurgicznego, radioterapeutycznego, czy chemioterapii oraz coraz skuteczniejszego leczenia biologicznego. Generalnie, teraz onkolodzy staraj¹ siê dopasowaæ leczenie tak do typu nowotworu, jak te¿ indywidualnie do ka¿dego organizmu, co nazywamy indywidualizacj¹ leczenia. W tym miejscu przypomnê Wam o konsylium lekarskim, które przewiduje obowi¹zuj¹cy pakiet onkologiczny. Konsylium to zespó³ specjalistów w dziedzinie chorób nowotworowych, który przygotuje najbardziej skuteczne leczenie w danym nowotworze. Obserwowa³em przez lata wszystkie dramatyczne próby leczenia raka. Obecnie potrafimy wyleczyæ wiêkszoœæ chorób nowotworowych, a przynajmniej uczyniæ z nich choroby przewlek³e, jak na przyk³ad cukrzycê. Wracaj¹c do tematu mojego artyku³u. W medycynie panuje pogl¹d, ¿e nie istniej¹ diety lecz¹ce raka, chocia¿ odpowiednia, zbilansowana dieta jest niezwykle istotna podczas leczenia onkologicznego i mo¿e je wspomóc, jednak nigdy nie mo¿e go zast¹piæ. To zreszt¹ uniwersalna zasada, która stanowi, ¿e zbilansowana dieta jest podstaw¹ zdrowia, bo wszak jesteœmy tym, co jemy. A kiedy ju¿ wyst¹pi nieszczêœcie choroby, wtedy ka¿de leczenie wspiera prawid³owe ¿ywienie, ale go nigdy nie zast¹pi. Marek Ziajor Specjalista medycyny rodzinnej ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) TO I OWO Piêæ grzechów przeciw krêgos³upowi s³upie trwa³ych zmian zwyrodnieniowych. Co robiæ? Torebkê noœ raz na jednym, raz na drugim ramieniu. Zamiast jednej siatki z zakupami, dŸwigaj dwie tak, aby równo obci¹¿yæ obie strony cia³a. Nawet wi¹zanie butów na stoj¹co nara¿a okolicê krzy¿ow¹ na uraz! Myj¹c wanKrêgos³up nie tylko utrzy- nê, uklêknij! Wszelkie prace muje prawid³ow¹ postawê cia- w pochyleniu szkodz¹ krêgo³a, ale jest tak¿e podstawowym s³upowi. narz¹dem ruchu. A my czêsto robimy wszystko, aby utrudniæ Grzech 3 – pesymizm – mu pracê lub go zniszczyæ. nieprawid³owa postawa Przedstawiam poni¿ej piêæ Tak! To ma znaczenie. podstawowych czynnoœci, któ- Brzuch wypiêty, g³owa schoware uszkadzaj¹ krêgos³up. na w ramionach, szuranie nogami – to tzw. postawa pesyGrzech 1 – siedz¹cy dzieñ misty. Wywo³uje bóle czêœci szyjno-piersiowej i piersiowolêdŸwiowej, a ich przyczyn¹ jest zwiotczenie miêœni brzucha. Co robiæ? Stañ przed lustrem i æwicz prawid³ow¹ postawê – codziennie. Zadbaj o w³aœciw¹ postawê: g³owa ustawiona poœrodku, linie ³¹cz¹ce barki i biodra równoleg³e Ca³y dzieñ siedzisz przy biur- do siebie, kark wyprostowany, ku, a po pracy na kanapie? ramiona swobodnie opuszczoW efekcie miêœnie s³abn¹ i ne, ³opatki lekko œci¹gniête, nie s¹ w stanie wspieraæ krê- klatka piersiowa skierowana gos³upa. Dochodzi do obci¹- do przodu, wci¹gniêty brzuch ¿enia krêgów i dysków, a to i œci¹gniête poœladki. prowadzi do deformacji. Co robiæ? Przy biurku siadaj Grzech 4 – nieodpowiedni lekko odchylony do ty³u (k¹t materac oraz pozycja do snu miêdzy plecami, a siedziskiem poNajlepsz¹ pozycj¹ dla krêgowinien wynosiæ ok. 135 stopni). s³upa jest u³o¿enie w pozycji Nie garb siê i usi¹dŸ tak bli- poziomej. To wówczas nacisk sko biurka, jak to tylko mo¿li- na kr¹¿ek miêdzykrêgowy jest we. Monitor ustaw na wysoko- najmniejszy. Najlepiej by³oby œci wzroku, aby nie pochylaæ g³owy. Wysokoœæ siedziska powinna byæ dostosowana do d³ugoœci podudzi. £okcie oprzyj na biurku po to, aby nie obci¹¿aæ stawów barkowych. Grzech 2 – ciê¿kie torby Jeœli ciê¿k¹ torebkê lub plecak nosisz wci¹¿ na tym samym ramieniu, nara¿asz siê na bóle pleców i powstanie w krêgoZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) spaæ na twardym ³ó¿ku (miêkkie materace z wszelkimi nierównoœciami s¹ niedopuszczalne). Ka¿dy z nas cierpi na bóle krêgos³upa w innym miejscu. Ci, którzy maj¹ problemy z odcinkiem lêdŸwiowym mog¹ sobie w czasie snu pod³o¿yæ pod niego wa³eczek. Jednak nie mo¿e to byæ d³ugotrwa³a metoda „leczenia”. Jeœli w trakcie snu jest problem z krêgos³upem, musimy zacz¹æ dzia³aæ i udaæ siê do specjalisty. Wysoko u³o¿one poduszki powoduj¹ skrzywienia krêgos³upa i nale¿y ich unikaæ. Materac najlepiej dobraæ do naszej wagi. Wa¿na jest te¿ d³ugoœæ snu, musimy daæ odpowiedni czas naszemu organizmowi do pe³nej regeneracji. pozycji stoj¹cej mocno napnij miêœnie brzucha. Nale¿y równie¿ pamiêtaæ o tym, aby podnosiæ przedmioty blisko w³asnego cia³a, to spowoduje mniejsze ramiê si³y, a tym samym mniejsze obci¹¿enie krêgos³upa. Podczas wszystkich czynnoœci ¿yciowych pamiêtaj o prawid³owo wyprostowanej sylwetce, wci¹gniêtym brzuchu i napiêtych poœladkach. To sprawi, ¿e ograniczysz ryzyko bólów krêgos³upa. Wzmacniaj miêœnie Pamiêtaj jednak, ¿e powy¿sze wskazówki s¹ tylko podstaw¹ zdrowego krêgos³upa, a to za ma³o, aby w stu procentach uchroniæ siê przed schorzeniami. Krêgos³up, do prawid³owego funkcjonowania, potrzebuje mocnych miêœni. Odpowiednie æwiczenia i ruch daj¹ gwarancjê zdrowia. Grzech 5 – nieprawid³owe podnoszenie ciê¿kich rzeczy Nigdy nie podnoœ z ziemi O tych tematach pisa³em ciê¿aru na prostych nogach. Najpierw nale¿y kucn¹æ, chwy- we wczeœniejszych wydaniach ciæ ciê¿ar, a gdy wstajesz do Ziemi Ropczyckiej. Jeœli chcecie poczytaæ wiêcej w internecie, zapraszam na mój blog: http://leczkregoslup.blogspot.com/ Rynek 1/10, 39-100 Ropczyce Tel. 697 615 008 www.leczkregoslup.pl STR. 45 TO I OWO Marzec To bardzo wa¿ny miesi¹c, gdy¿ wreszcie przychodzi upragniona wiosna. Pierwszy dzieñ kalendarzowej wiosny przypada na 21 marca. Pora zatem zabraæ siê do pracy i porz¹dkowania ogrodów i dzia³ek po zimie. W sadzie Q Rozpoczynamy porz¹dkowanie dzia³ki po zimie. Wygrabiamy pozosta³e zesz³oroczne liœcie i ogl¹damy, w jakim stanie s¹ roœliny sadownicze. Czy nie s¹ widoczne uszkodzenia mrozowe drzew lub oznaki infekcji chorobowych. Gdy kora drzew popêka³a, konieczne jest podjêcie próby wyleczenia ran na drzewach. Q Ciêcie przeœwietlaj¹ce koron drzew owocowych odgrywa ogromn¹ rolê w zapobieganiu wystêpowaniu wielu chorób rozpowszechnionych w wiêkszoœci ogrodów. Zmniejszenie liczby ga³êzi sprzyja lepszemu dostêpowi œwiat³a do wnêtrza korony, a tak¿e poprawia przewiewnoœæ, co w efekcie sprawia, ¿e liœcie i pêdy szybciej obsychaj¹ po opadach deszczu oraz nocnej rosie. Ma to du¿e znaczenie w przypadku sprawców chorób atakuj¹cych w warunkach podwy¿szonej wilgotnoœci, takich jak: parch jab³oni, brunatna zgnilizna drzew pestkowych i ziarnkowych, a tak¿e drobna plamistoœæ liœci. Q W czasie ciêcia sprawdzamy, czy konary nie maj¹ pêkniêæ i ran powsta³ych wskutek zaatakowania przez raka bakteryjnego drzew owocowych. Je¿eli zauwa¿ymy uszkodzenia – pora¿one pêdy wycinamy poni¿ej miejsca zaka¿enia. Q Jab³onie, grusze oraz œliwy tniemy pod koniec lutego, brzoskwinie i nektaryny lepiej przycinaæ, kiedy jest cieplej (na ga³êziach pojawi¹ siê STR. 46 p¹ki), a wiœnie, czereœnie i morele po zbiorze owoców, gdy¿ wtedy drzewa s¹ mniej nara¿one na zaka¿enie ran rakiem bakteryjnym. Regulujemy kszta³t korony, wycinaj¹c pêdy naruszaj¹ce jej bry³ê i te rosn¹ce pionowo, tzw. wilki, wycinamy te¿ zbêdne przyrosty jednoroczne i przeœwietlamy zbyt zagêszczone fragmenty. Usuwamy pêdy rosn¹ce do do³u, do œrodka korony i krzy¿uj¹ce siê. Naszym celem jest uzyskanie po¿¹danego kszta³tu korony, dobrze doœwietlonej z ka¿dej strony. Tniemy 3-4 mm powy¿ej p¹ka zwróconego w wybranym przez nas kierunku. Rany po ciêciu smarujemu past¹ ochronn¹, np. Funabenem 03 PA lub farb¹ emulsyjn¹ z dodatkiem preparatu Topsin M. Q Sposób ciêcia krzewów owocowych zale¿y od tego, na jakich pêdach roœlina kwitnie i potem owocuje. Porzeczki czerwona i bia³a owocuj¹ na krótkopêdach wyrastaj¹cych z dwu-, czteroletnich ga³¹zek, a czarna – na pêdach rocznych lub dwuletnich. Czarn¹ porzeczkê nale¿y wiêc nieustannie odm³adzaæ, a pozosta³ym pozwoliæ wyprowadziæ kilkuletnie pêdy i dopiero te przycinaæ, aby wydawa³y wiele krótkopêdów. Podobnie jak czerwon¹ porzeczkê trzeba prowadziæ agrest. Aronia owocuje i na pêdach jednorocznych, i na trzy-, piêcioletnich z krótkopêdami. Mo¿na j¹ ci¹æ zarówno wiosn¹, jak i jesieni¹. Wiêkszoœæ odmian malin owocuje na dwuletnich pêdach, wiêc nale¿y je prowadziæ w dwuletnim cyklu rozwoju. Po posadzeniu na wiosnê przycinamy pêdy przy ziemi, wyrosn¹ wtedy te, które zaowocuj¹ w nastêpnym roku. Latem, po zebraniu owoców trzeba wyci¹æ pêdy owocuj¹ce; pozostawiamy tylko m³ode, które dadz¹ plon za rok. Q W tym miesi¹cu osoby, które maj¹ w swoim sadzie brzoskwinie, powinny rozpocz¹æ zabiegi chroni¹ce te drzewka przed doœæ czêsto wystêpuj¹c¹ chorob¹, jak¹ jest kêdzierzawoœæ liœci. Wykonujemy oprysk jednym z takich preparatów jak: Syllit 65 WP, Miedzian 50 WP, Carpene 65 WP lub Pomarsol Forte 80 WG. Oprysk nale¿y przeprowadziæ, gdy temperatura powietrza wynosi powy¿ej 6OC. Q Podczas usuwania starszych i zaschniêtych pêdów porzeczki nale¿y zwróciæ uwagê na wygl¹d p¹ków. Jeœli s¹ one nienaturalnie nabrzmia³e, w ich wnêtrzu z ca³¹ pewnoœci¹ rozwija siê roztocz – wielkop¹kowiec porzeczkowy. Jeœli tylko pojedyncze p¹ki s¹ nabrzmia³e, po prostu je obrywamy i palimy, a w przypadku, gdy wiêkszoœæ p¹czków przybra³a taki wygl¹d, wycinamy ca³y pêd. W ogrodzie warzywnym Q Przygotowujemy inspekty do pierwszego wysiewu, usuwamy stare roœliny i chwasty. W ciep³e, s³oneczne dni mo¿emy inspekty wietrzyæ. Q Od pocz¹tku marca wysiewamy nasiona do produkcji rozsady warzyw. W tym terminie wysiewamy warzywa kapustne, takie jak kalarepa, kalafior, kapusta g³owiasta i broku³. Siejemy te¿ sa³atê mas³ow¹ i kruch¹, które nieco póŸniej bêdziemy przesadzaæ bezpoœrednio do gruntu. Q W drugiej po³owie marca do doniczek lub skrzyneczek wysiewamy paprykê i pomidory. Pamiêtajmy, ¿e roœliny te wymagaj¹ sporo ciep³a, a na zewn¹trz bêdzie mo¿na je wysadziæ dopiero w drugiej po³owie maja. Q Je¿eli rozsadê produkujemy w domu pamiêtajmy, aby zapewniæ jej odpowiedni¹ iloœæ œwiat³a. Najlepsze miejsce bêdzie zatem bezpoœrednio przy oknie. W ogrodzie ozdobnym Q Od pocz¹tku marca, usuwamy okrycia zimowe, które zabezpiecza³y przed mrozami i wiatrami roœliny ozdobne. Pamiêtajmy, aby okrycia zdejmowaæ w dni pochmurne. Dziêki temu roœlin nie narazimy na zbyt du¿e skoki temperatur pomiêdzy s³onecznymi dniami i jeszcze ch³odnymi o tej porze roku nocami. Q W ogrodzie ozdobnym zaczynamy usuwaæ resztki bylin pozosta³e po zesz³ym roku. Wszystkie uschniête ³êty obcinamy tu¿ przy ziemi i jeœli nie wykazuj¹ oznak chorób przenosimy na kompostownik, gdzie dostarcz¹ materii organicznej do produkcji cennej próchnicy. Jeœli na resztkach z ubieg³ego sezonu znajdziemy plamy, nacieki oraz deformacje œwiadcz¹ce o obecnoœci chorób – palimy je w ca³oœci lub g³êboko zakopujemy, by usun¹æ potencjalne Ÿród³o infekcji w nadchodz¹cym okresie wegetacyjnym. Q Przycinamy krzewy kwitn¹ce póŸn¹ wiosn¹ i latem. Odpowiednie ciêcie krzewów ozdobnych zagwarantuje intensywny wzrost i ³adny wygl¹d roœlin. Tniemy ostrym sekatorem podczas ciep³ej i suchej pogody, uwa¿aj¹c, by pozostawiaæ g³adkie miejsce po odciêtych ga³êziach (poszarpane lub zmia¿d¿one rany goj¹ siê d³u¿ej i stanowi¹ wrota dla wnikania chorobotwórczych bakterii i grzybów). Wycinamy wszystkie pêdy chore, zdeformowane, przemarzniête i rosn¹ce do wnêtrza krzewu. Pamiêtajmy, ¿e na jakoœæ ciêcia ma wp³yw nie tylko w³aœciwa technika ciêcia, ale równie¿ u¿ycie odpowiednich narzêdzi do ciêcia. Q Usuwamy os³ony zimowe i przystêpujemy do ciêcia krzewów ró¿. Ró¿e krzaczaste i pn¹ce przeœwietlamy, usuwaj¹c najstarsze pêdy, wszystkim ró¿om wycinamy pêdy s³abe, stare i martwe. Q Ró¿e wielkokwiatowe mo¿na ci¹æ na dwa sposoby. Aby zapewniæ sobie du¿e kwiaty czêœæ pêdów przycinamy silnie na kilka oczek – wtedy roœliny zakwitn¹ nieco póŸniej. Natomiast jeœli zale¿y nam na wczesnym kwitnieniu, skracamy pêdy tylko lekko. W ten sposób bêdziemy mogli cieszyæ siê kwiatami du¿o wczeœniej, ale ich rozmiary bêd¹ mniejsze w porównaniu z tymi, które rozwin¹ siê na silnie przyciêtych pêdach. Q Równie¿ budleja wymaga silnego ciêcia, za które odwdziêczy siê nam piêknymi kwiatami wabi¹cymi do ogrodu motyle i pszczo³y. Skracamy j¹ mocno, pozostawiaj¹c jedynie odcinki pêdów o d³ugoœci oko³o 30 cm. Q Sprawdzamy, czy na wra¿liwych gatunkach krzewów i drzewek iglastych nie po- ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) TO I OWO wsta³y uszkodzenia mrozowe, szczególnie jeœli zapomnieliœmy zabezpieczyæ drzewka przed zim¹. Usuwamy ga³êzie i pêdy z widocznymi uszkodzeniami mrozowymi. U m³odych roœlin sprawdzamy nasady pni. W przypadku powstania pod³u¿nych pêkniêæ kory, uszkodzone miejsce smarujemy maœci¹ ogrodnicz¹ (np. Funaben 03 PA), a koronê drzewka lekko przycinamy, najlepiej na prze³omie marca i kwietnia. Q Pod koniec marca nawozimy roœliny wczeœnie rozpoczynaj¹ce wegetacjê. Dziêki temu zaopatrzymy je w odpowiedni¹ iloœæ sk³adników pokarmowych koniecznych do prawid³owego wzrostu i rozwoju. Q Kwiaty cebulowe, które ju¿ kwitn¹ lub nied³ugo rozpoczn¹ kwitnienie, nale¿y zasiliæ saletr¹ amonow¹ w iloœci 10 g/m² i ostro¿nie wymieszaæ nawóz z wierzchni¹ warstw¹ gleby wokó³ roœlin. Saletra amonowa to bardzo popularny nawóz azotowy. Mo¿emy wybraæ te¿ inne nawozy bogate w azot, przeznaczone dla roœlin rabatowych lub uniwersalne. Q Jeœli pogoda ku temu sprzyja mo¿emy ju¿ dzieliæ karpy bylin. Podzia³ jeszcze przed rozwojem liœci sprzyja lepszemu przyjmowaniu siê roœlin na nowym miejscu oraz szybkiemu wznowieniu wzrostu. Trawnik Q Z trawnika zgrabiamy roz³o¿ony jesieni¹ obornik, kompost i stare liœcie. Q Trawnik bêdzie teraz potrzebowa³ tlenu z powietrza. Powinniœmy wiêc zacz¹æ go intensywnie pielêgnowaæ. Na pocz¹tek usuwamy, przez wygrabienie, resztki zaschniêtych ŸdŸbe³ oraz mech tworz¹ce filc. Ma³e trawniki mo¿emy nak³uwaæ wid³ami. Aby przewietrzyæ trawniki o wiêkszych powierzchniach, warto zastosowaæ specjalne urz¹dzenia, takie jak nacinaki do darni lub aeratory. Q W drugiej po³owie marca (najlepiej w momencie zaobserwowania pierwszych symptomów wzrostu) trawnik zasilamy nawozem. Poniewa¿ zalecane jest zarówno nawo¿e- nie azotowe, potasowe, jak i fosforowe, najproœciej bêdzie po prostu u¿yæ nawóz wielosk³adnikowy. Trawnik warto równie¿ zasiliæ w magnez i wapñ, do czego doskonale nadaje siê dolomit. QQQ Opryski wiosn¹ Marzec to najwy¿szy czas na zastosowanie na œliwach i iglakach insektycydu (preparatu przeciwko insektom) Promanal 60 EC. Jest to œrodek oparty na bazie oleju parafinowego, przeznaczony do zwalczania przêdziorków, czerwców i ochojników. Olej parafinowy tworzy pow³okê na znajduj¹cych siê w stadium zimowania szkodnikach i powoduje ich duszenie siê. Ciecz u¿ytkow¹ sporz¹dzamy z 20 ml œrodka na 1 litr wody, a oprysk wykonujemy tak, aby ciesz sp³ywa³a z pni i ga³êzi. Zabieg trzeba wykonaæ jeszcze zanim na drzewach i krzewach pojawi¹ siê liœcie. Oprysk Promanalem uchroni nasze œliwy przed atakiem przêdziorka owocowca. Przêdziorki to drobne roztocza barwy ¿ó³tawozielonej do pomarañczowoczerwonej, potocznie zwane „czerwonymi paj¹czkami”. ¯eruj¹c na roœlinie wysysaj¹ z niej soki i powoduj¹ ¿ó³kniêcie, br¹zowienie oraz obumieranie roœlin. Wzrost zaatakowanej roœliny jest zahamowany, a plon znacznie zmniejszony. Oprysk œliw przeciwko przêdziorkom nale¿y przeprowadziæ przed pêkaniem p¹ków. Wiosenny oprysk œliw i roœlin iglastych preparatem Promanal 60 EC pomo¿e te¿ w walce z czer wcami. Wœród czerwców wyró¿niamy: miseczniki, tarczniki i we³nowce. S¹ to np. misecznik œliwowiec, misecznik œwierkowiec, czy misecznik tujowiec. ¯eruj¹ przewa¿nie na ³odygach i spodnich stronach m³odych liœci, czêsto mo¿emy je spotkaæ wzd³u¿ nerwów. W zale¿noœci od gatunku szkodniki osi¹gaj¹ wielkoœæ do 5 mm. Na roœlinach spotkamy je w postaci naroœli, tworzonych przez nieruchome cia³o samicy. Samica sk³ada jaja pod swoim cia³em, dziêki czemu s¹ one ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) chronione twardym pancerzem. Samica czerwców potrafi z³o¿yæ do 2000 jaj. Samce s¹ mniejsze od samic, potrafi¹ lataæ, ale nie posiadaj¹ aparatu gêbowego, przez co bardzo krótko ¿yj¹. M³ode larwy zaraz po wylegniêciu rozchodz¹ siê po ca³ej roœlinie. ¯eruj¹ce czerwce powoduj¹ zahamowanie wzrostu roœliny, zniekszta³cenia i obumieranie pêdów. Zaatakowana roœlina staje siê os³abiona i podatna na choroby i ataki innych szkodników, stopniowo wiêdnie, traci liœcie, a w rezultacie zamiera. Na iglakach oprysk preparatem Promanal 60 EC zapobiegnie tak¿e atakowi ochojników. Ochojniki s¹ to mszyce, wystêpuj¹ce pospolicie na œwierkach i modrzewiach. Wiosn¹ ¿eruj¹ na pêdach wierzcho³kowych, które przeobra¿aj¹ siê w szyszkowate naroœla, tzw. galasy. Wewn¹trz galasów rozwijaj¹ siê kolejne pokolenia ochojnika. M³ode galasy s¹ jasnozielone, a w póŸniejszym czasie przybieraj¹ barwê brunatn¹. Galasy utrudniaj¹ przep³yw wody i soli mineralnych w pêdzie, przez co pêd traci ig³y i zamiera. W czerwcu i lipcu mszyce na modrzewiu okrywaj¹ siê bia³¹ woskow¹ wydzielin¹ w formie puchu i w ten sposób ukryte, ¿eruj¹ i rozmna¿aj¹ siê rodz¹c larwy. Z pora¿onych iglaków galasy nale¿y usuwaæ i paliæ, zanim uwolni¹ siê z nich larwy. Wiosenny oprysk Promanalem przeciwko ochojnikom wykonujemy gdy temp. przekroczy 12OC. W tym czasie nale¿y tak¿e wykonaæ oprysk jab³oni przeciwko kwieciakowi jab³kowcowi oraz miodówce jab³oniowejj. Do tego celu mo¿emy u¿yæ preparat Decis 2.5 EC (œrednio 1 ml/1 l wody). Oprysk wykonujemy w fazie pêkania p¹ków kwiatowych. Nale¿y pamiêtaæ jednak, aby nie stosowaæ preparatu Decis czêœciej, ni¿ 2 razy w sezonie, poniewa¿ mo¿e wyst¹piæ uodpornienie siê szkodników na substancjê w nim zawart¹. W marcu wchodzimy na œcie¿kê wojenn¹ tak¿e z grzybami powoduj¹cymi choroby u naszych roœlin. Wojnê rozpoczynamy od rozprawienia siê z kêdzierzawoœci¹ liœci brzoskwini, wykonuj¹c oprysk fungicydami: Miedzian 50 WP (24 g/1-2,5 l wody) lub Syllit 65 WP (7,5 g/1 l wody). Drzewa nale¿y dok³adnie pokryæ ciecz¹ robocz¹, pamiêtamy jednak, aby zabieg wykonaæ nim popêkaj¹ p¹ki. W czasie gdy pêkaj¹ p¹ki nale¿y rozpocz¹æ ochronê jab³oni i grusz przed parchem. Najbardziej widocznymi objawami parcha s¹ plamy pojawiaj¹ce siê na górnej powierzchni liœci, z pocz¹tku o barwie oliwkowej, póŸniej zwiêkszaj¹ce powierzchniê i przybieraj¹ce barwê czarno-brunatn¹. Nastêpnie powierzchnia liœcia siê uwypukla, liœæ zasycha i opada. Na owocach pojawiaj¹ siê podobne objawy. W bardziej zaawansowanym stadium skórka owoców korkowacieje, zasycha, powstaj¹ pêkniêcia, przez które ulatnia siê woda, powoduj¹c wysuszanie i kar³owacenie owoców. Do ochrony przed parchem polecany jest Antracol 70 WG, poniewa¿ jako jeden z niewielu preparatów œwietnie radzi sobie przy niskich temperaturach, dlatego te¿ jest niezast¹piony wczesn¹ wiosn¹ (œrednie dawkowanie 4 g/1 litr wody). Kolejnym plusem tego preparatu jest zawartoœæ cynku, dziêki któremu zwiêksza siê odpornoœæ roœlin na warunki stresowe. Gdy temperatura na zewn¹trz wzroœnie zaleca siê stosowanie mieszanki preparatów Antracol + Zato. Te dwa preparaty uzupe³niaj¹ siê, tworz¹c skuteczniejsz¹ ochronê przeciwko parchowi. Oprócz œrodków chemicznych trzeba tak¿e stosowaæ metody niechemiczne, polegaj¹ce na usuwaniu i paleniu suchych liœci oraz opad³ych, zaschniêtych owoców, w których mog¹ zimowaæ zarodniki grzyba. Roœliny sadownicze opryskujemy równie¿ przeciwko rakowi drzew i zgorzeli kory. Do tego celu wykorzystujemy preparat Topsin M 500 SC (dawkowanie: 2,5 ml/1 litr wody). „Eden-Ogrody Marzeñ” Us³ugi Ogólnoogrodnicze Krzysztof Zegar 39-106 £¹czki Kucharskie 183 STR. 47 TO I OWO Wielkanocne zwyczaje Tradycje wielkanocne s¹ ró¿ne w ka¿dym kraju. Puszyste bazie w palemce, zielony bukszpan, zapach rze¿uchy i ¿ó³te ¿onkile zwiastuj¹ dni œwi¹teczne w naszym kraju. Tradycje wielkanocne w Polsce to m.in. œwiêcenie palem, œwiêconka i uroczyste niedzielne œniadanie. Tymi drobnymi gestami œwiêtujemy Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Symbole Œwi¹t Wielkanocnych W Polsce œwiêtujemy dni Wielkiej Nocy od XIII wieku. Nie ma w naszej tradycji drugiego, tak bogatego w swoiste obrzêdy i tak bardzo obsypanego symbolik¹ œwiêta, jak Wielkanoc. Przekazywane z pokolenia na pokolenie tradycje wielkanocne chroni¹ nasze rodzime œwiêta przed komercjalizacj¹ i powoduj¹, ¿e ci¹gle s¹ to œwiêta wielobarwne, religijne i w pewnym stopniu magiczne. Wielki Tydzieñ zaczyna siê Niedziel¹ Palmow¹. Kiedyœ nazywano j¹ kwietn¹ lub wierzbn¹. Wspominano wtedy triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy. Niedziela Palmowa jest po³¹czeniem dwóch skrajnych stanów ducha. Jest to jednoczeœnie dzieñ radosnych procesji palmowych, upamiêtniaj¹cy wjazd Jezusa do Jerozolimy, ale równie¿ dzieñ rozpoczynaj¹cy tydzieñ ¿a³oby i zadumy nad œmierci¹ Chrystusa. W Niedzielê Palmow¹ wszyscy wierni obecni w koœciele mieli ze sob¹ palmy – rózgi wierzbowe, ga³¹zki bukszpanu, malin, porzeczek ozdobione kwiatkami, mchem, zio³ami i kolorowymi piórkami. Po poœwieceniu palmy, bi³o siê ni¹ lekko domowników, by zapewniæ im szczêœcie na ca³y rok. Po³kniecie jednej poœwiêconej bazi wró¿y³o zdrowie i bogactwo. Zatkniête za obraz lub w³o¿one do wazonów palemki chroni³y mieszkanie przed nieszczêœciem i z³oœliwoœci¹ s¹siadów. W parafiach Lipniki i £yse na Kurpiach oraz na Mazowszu w Lipnicy Murowanej co roku odbywaj¹ siê konkursy na najpiêkniejsz¹ i najwiêksz¹ palmê. Najwy¿sze z nich osi¹gaj¹ d³ugoœæ kilku, a nawet kilkunastu metrów. STR. 48 Tradycja pisanek i dzielenia siê œwiêconym jajkiem siêga nawet staro¿ytnych Persów, którzy wiosn¹ darowali swoim bliskim czerwono barwione jaja. Zwyczaj ten przyjêli od nich Grecy, Rzymianie i bardzo szybko rozprzestrzeni³ siê wœród chrzeœcijañskich krajów. Szczególne znaczenie maj¹ w³aœnie czerwone pisanki – pe³ne magicznej mocy odpêdzaj¹ z³e uroki, s¹ symbolem serca i mi³oœci, a zarazem tworem idealnym. Baranek wielkanocny, jako ofiara sk³adana Bogu, pojawia³ siê ju¿ w Starym Testamencie. Ale figurka, któr¹ niesiemy w koszyczku do koœcio³a to Agnus Dei, Baranek Bo¿y, bêd¹cy symbolem mêczeñskiej œmierci Jezusa Chrystusa na krzy¿u. Pisanki – jaja zdobione bogato, wielobarwnie i wzorzysto oraz kraszanki – malowane jednobarwnie sta³y siê symbolem pomyœlnoœci, wiosny, przebudzenia do ¿ycia, tak, jak jaja s¹ namacalnym znakiem zwyciêstwa œwiat³a nad ciemnoœci¹, czyli ¿ycia nad œmierci¹. Poœwiêcone jajo jest symbolem zmartwychwstania. Wielki Tydzieñ, koñcz¹cy Wielki Post, ma przygotowaæ nas do najwa¿niejszego dnia w roku, zgodnie z tradycj¹ chrzeœcijañsk¹, do Wielkiej Niedzieli. Z ka¿dym dniem Wielkiego Tygodnia wi¹¿e siê mnóstwo symboli i obrzêdów liturgicznych, które s¹ tradycjami wielkanocnymi. A ka¿dy z tych dni przybli¿a nas do najwa¿niejszego poranka, kiedy to rozdzwoni¹ siê dzwony i wydŸwiêcz¹ radosne Alleluja! Wielki Czwartek to pierwszy dzieñ Triduum Paschalnego. Koñczy siê msz¹ wieczerzy pañskiej, podczas której odbywa siê obrzêd obmycia nóg dwunastu osobom (na pami¹tkê obmycia nóg uczniów przez Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy). W Wielki Pi¹tek odbywa siê uroczysta droga krzy¿owa na wzór ostatniej wêdrówki Jezusa na Golgotê. Wieczorem rozpoczyna siê liturgia mêki pañskiej, czyli przedstawianie po kolei historii zapisanej w Biblii, a opowiadaj¹cej o ukrzy¿owaniu Jezusa Chrystusa. Najbardziej chyba znane widowiska pasyjne odbywaj¹ siê co roku w Kalwarii Zebrzydowskiej. W Wielki Pi¹tek wszystkich wiernych obowi¹zuje œcis³y post. A œwieckie (a nawet ca³kiem pogañskie) przes¹dy g³osz¹, ¿e przesadzane w tym dniu roœliny, najlepiej siê przyjmuj¹ i bujnie rosn¹. Wielka Sobota to czas oczekiwania na Zmartwychwstanie. Od samego rana odbywa siê œwiêcenie pokarmów, a w domach – szykowanie koszyczków ze œwiêconk¹, malowanie i zdobienie jaj. Wielka Niedziela – dzieñ Zmartwychwstania. Najbardziej oczekiwany moment, przez ca³y Wielki Post, to uroczyste œniadanie wielkanocne. Ten posi³ek jest szczególny nie tylko dlatego, ¿e elegancko ubrani, otoczeni rodzin¹, sk³adamy sobie ¿yczenia, dziel¹c siê poœwiêconym w koœciele jajkiem. Œwi¹teczne œniadanie jest jedyne w swoim rodzaju, równie¿ dziêki obecnoœci na stole tych samych od stuleci potraw. Kiedyœ przez d³ugie tygodnie nie widywano na talerzach ani miêsa, ani innych rarytasów. ¯ywiono siê g³ównie œledziami solonymi z beczki. Pod koniec czasu umartwieñ ryba ta by³a tak znienawidzona, ¿e gdy ju¿ przestawa³a obowi¹zywaæ w menu, by³a „katowana” przez m³odzie¿. Nastêpowa³y uroczyste obrzêdy wieszania lub przybijania œledzia do drzewa. Podobnie by³o z ¿urkiem. Spo¿ywano go niegdyœ codziennie przez ca³y Wielki Post. By³a to chudziutka zupka, nie zawiera³a ani bia³ej kie³basy, ani nawet grama miêsa. ¯urek, niezbyt wyrafinowany w smaku szybko siê nudzi³ i jadany by³ przez kolejne tygodnie postu niezbyt chêtnie. Podawany jako pierwsza potrawa podczas œniadania wielkanocnego symbolizowa³ zakoñczenie Wielkiego Postu. Z tej radoœci robiono niegdyœ „pogrzeb ¿uru”. Kiedy wiêc zbli¿a³y siê kolejne, ju¿ nie postne, potrawy, sagany ¿uru wylewano na ziemiê. Œwiêta Wielkanocne s¹ œwiêtami weso³ymi, radosnymi i szczêœliwymi, bo czcz¹ najwa¿niejsz¹ Prawdê Wiary, wiêc by to podkreœliæ, podczas œniadania, na sto³ach dominuje przepych. Po wielu dniach œcis³ego postu wreszcie mo¿emy folgowaæ kulinarnie. I mimo, i¿ obecnie post traktujemy bardzo symbolicznie, to i tak na œwi¹tecznych sto³ach pojawia siê bogactwo wszelkiego rodzaju miêsa, wêdlin i ciast (baby, mazurki, makowce, serniki) oraz jaja w najró¿norodniejszych wydaniach kulinarnych. Tradycje œwi¹teczne w ró¿nych regionach Polski Œl¹sk: Okres wielkanocny na Œl¹sku rozpoczyna siê w Niedzie- ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) TO I OWO lê Palmow¹. Wedle tradycji w ka¿dej palemce musz¹ znaleŸæ siê drobne ga³¹zki wierzbowe z kotkami. Gdy ju¿ palemki zostan¹ poœwiêcone obyczaj nakazuje zjeœæ przynajmniej jedn¹ wierzbow¹ kotkê – ten rytua³ ma za zadanie chroniæ przez ca³y rok przed infekcjami gard³a. W Wielki Czwartek, na terenach wiejskich, gospodarz skoro œwit, wykonuje z palmy ma³e krzy¿yki, które zanosi jeszcze przed wschodem s³oñca na swoje pole, by przez ca³y rok zapewniæ urodzaj. Przyjê³o siê równie¿, ¿e czas Wielkiego Pi¹tku to czas zadumy i cichej modlitwy. Nikt tego dnia nie powinien oddawaæ siê medialnym rozrywkom. Nale¿y zrezygnowaæ z telewizji i radia. W Wielk¹ Sobotê zapala siê w domach gromnice, by zapewniæ ochronê przed burz¹ na ca³y rok. Wielki Tydzieñ to czas, w którym nie powinno siê pracowaæ, ani w polu, ani w ogrodzie, poniewa¿ istnieje przekonanie, ¿e ziemia, na której siê w tym czasie pracuje, nie wyda plonu. Wielka Niedziela to dzieñ bez gotowania – ¿adnego dymu i ognia. To czas na wspólne radowanie w gronie najbli¿szych. Podlasie: Na tym terenie do dziœ panuje tradycja wybijania jajek. Polega ona na tym, ¿e dwie osoby stukaj¹ siê wzajemnie ugotowanymi jajkami. Wygrywa ten, który st³ucze jajko przeciwnika jako pierwszy. To co odró¿nia Podlasie od innych rejonów, to równie¿ kolejna zabawa, która uwielbiaj¹ szczególnie dzieci – toczenie jajek z górki. Zasady s¹ dziecinnie proste – wygrywa jajko, które najszybciej stoczy siê z górki. W nagrodê, uczestnicy otrzymuj¹ s³odk¹ niespodziankê. Ma³opolska: Legenda g³osi, ¿e w nocy z niedzieli na poniedzia³ek wielkanocny mieszkañców tamtejszych domów odwiedzaj¹ stwory, dziady, czarty, nieposiadaj¹ce zdolnoœci mowy, które, aby nie wyrz¹dzi³y szkód w domostwie, musz¹ otrzymaæ podarunki. Jest to stary obyczaj nawi¹zuj¹cy do opisanych w Biblii wys³anników ¿ydowskich, którzy nie uwierzyli w Zmartwychwstanie Jezusa i z tego powodu stracili mowê. Przed Wielkanoc¹ robi siê równie¿ wielkie œwi¹teczne porz¹dki nie tylko po to, by mieszkanie lœni³o czystoœci¹. Porz¹dki maj¹ tak¿e symboliczne znaczenie – wymiatamy z mieszkania zimê, a wraz z ni¹ wszelkie z³o i choroby. Mazowsze: Przyjê³o siê, ¿e aby zapewniæ sobie dobre plony i pomyœlnoœæ, po mszy rezurekcyjnej nale¿a³o wróciæ prosto do domu. Na wielkanocne œniadanie obowi¹zkowo nale¿y podaæ barszcz czerwony. Inna tradycja mówi, ¿e w lany poniedzia³ek nie polewa siê panien zwyk³¹ wod¹ z wiadra, a tylko t¹ perfumowan¹. Ma to zapewniæ kobietom luksusowe ¿ycie u boku bogatego mê¿czyzny. Kaszuby: W Wielki Pi¹tek ka¿dy ogrodnik obowi¹zkowo powinien zaj¹æ siê sadzonkami – nie zapominaj¹c o krzewach owocowych, kwiatach i drzewach. To gwarantuje, ¿e z pewnoœci¹ siê przyjm¹ i bêd¹ piêknie ros³y przez ca³y nastêpny rok. A jeœli w tym dniu spadnie deszcz, to dodatkowo wzmacnia urodzaj. Jeszcze do niedawna na Kaszubach nie by³o zwyczaju œwiêcenia pokarmów, to stosunkowo nowa tradycja, która przyjê³a siê z oœciennych regionów. Wyj¹tek stanowi¹ najstarsi mieszkañcy, którzy nadal nie uznaj¹ œwiêconki. W lany poniedzia³ek natomiast, nie leje siê ko- biet wod¹. Na Kaszubach panuje zwyczaj smagania dziewcz¹t witkami wierzbowymi. Œwiêcone ga³¹zki bazi umieszcza siê w ca³ym obejœciu, aby wykorzystaæ ich magiczn¹ moc i przynajmniej jedn¹, zjada siê, aby zapewniæ sobie zdrowie. Pomorze: Bardzo wa¿nym elementem przygotowuj¹cym domowników do Wielkanocy s¹ œwi¹teczne porz¹dki, podobnie jak w Ma³opolsce. Zazwyczaj w Wielk¹ Œrodê topiono (palono, lub wieszano) Judasza. M³odzie¿, a zw³aszcza ch³opcy, topili tego dnia kuk³ê wykonana ze s³omy symbolizuj¹c¹ Judasza, któr¹ najpierw wleczono na ³añcuchach po ca³ej okolicy, a na koniec, aby wymierzyæ sprawiedliwoœæ, wrzucano „zdrajcê” do wody, wieszano, lub palono. Wyrazem wielkanocnej radoœci mo¿e byæ wspólna zabawa nazwana szukaniem zaj¹czka – ma³ej, najczêœciej s³odkiej niespodzianki dla ka¿dego. Jajo na stole – to obowi¹zkowy element tego œwiêta (podobnie jak w innych regionach). Jest ono symbolem ¿ycia i odrodzenia. Karolina Dar³ak nie, by móc skutecznie oczyœciæ ca³y organizm. Detoks pomaga odci¹¿yæ w¹trobê, tym samym ca³e cia³o. Dzieñ Kobiet – zwiastun wiosny Dzieñ Kobiet, popularne œwiêto kwiatów i czekoladek. Kobiety traktuj¹ go jako pierwszy sygna³ zbli¿aj¹cej siê wiosny oraz pocz¹tek zmian. Idealn¹ propozycj¹ na poprawienie kondycji fizycznej i zarazem psychicznej przed nadchodz¹c¹ wiosn¹ jest dieta oczyszczaj¹ca. Przygotowanie organizmu do nowej, cieplejszej pory roku powinno obejmowaæ przede wszystkim dwa obszary – ruch i dietê. Wprowadzenie wysi³ku fizycznego, jako sta³ego punktu w rozk³adzie naszego dnia pomo¿e nie tyl- ko zrzuciæ nadwagê, ale tak¿e zaktywizowaæ ca³e cia³o. W przypadku od¿ywiania sprawa wydajê siê nieco trudniejsza. Zdarza siê, ¿e standardowe diety nie przynosz¹ spodziewanych efektów, a nasze zniecierpliwienie narasta. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) Warto wówczas siêgn¹æ po – na pozór doœæ radykaln¹, jednak ogromnie skuteczn¹ – dietê oczyszczaj¹c¹. Najkrótsz¹ jej charakterystykê mo¿na zamkn¹æ w sformu³owaniu „odkurzenie organizmu z toksyn”. W¹troba to g³ówny jego filtr odpowiedzialny za proces oczyszczania. Jednak wiêkszoœæ ludzi ¿yje w taki sposób, który dostarcza w¹trobie zbyt du¿¹ iloœæ toksyn i system filtruj¹cy nie pracuje tak wydaj- Zamiast botoksu, trochê detoksu Poprawianie urody za pomoc¹ diety jest z pewnoœci¹ najskuteczniejszym sposobem w walce o piêkny wygl¹d. Od polepszenia samopoczucia, przez utratê wagi, a¿ po pozbycie siê bezsennoœci, alergii, migreny, czy niestrawnoœci – to tylko niektóre korzyœci, na jakie mo¿emy liczyæ, wybieraj¹c detoks. Ta kilkudniowa dieta oparta tylko na wybranych produktach powinna obfitowaæ przede wszystkim w algi (zawarty w nich jod pomaga wyregulowaæ metabolizm), siemiê lniane (pe³ne kwasów omega3 i b³onnika wspomagaj¹cego ci¹g dalszy na str. 50 STR. 49 TO I OWO ci¹g dalszy ze str. 49 proces trawienny) oraz jab³ka (ich skórka ma w³aœciwoœci poch³aniaj¹ce toksyny). Œwietnie oczyszczaæ organizm bêd¹ tak¿e: kwaœna cytryna, aromatyczny czosnek, soczysty granat, zielona pietruszka, czy egzotyczny imbir. Jak to zrobiæ? Do oczyszczania najlepiej nie podchodziæ „z marszu”, lecz przez kilka dni przygotowaæ organizm, ograniczaj¹c mu powoli dop³yw toksyn w postaci cukru, kawy, tytoniu, czy konwencjonalnych kosmetyków. Wtedy ca³y proces jest skuteczniejszy (³atwiej ustrój sobie z nim poradzi). Najbardziej optymalna d³ugoœæ diety detoksacyjnej powinna oscylowaæ w granicach 14 dni, a jej zakoñczenie powinno byæ stopniowe i przeprowadzone w sposób racjonalny. Powrót do starych nawyków ¿ywieniowych i zwyczajne „folgowanie sobie” po radykalnej diecie mija siê bowiem z celem. Dodatkowo nara¿a organizm na przykre konsekwencje. To co uda³o siê nam usun¹æ, szybko wraca, a ca³y wysi³ek idzie na marne. Dietê oczyszczaj¹c¹ nale¿y prowadziæ m¹drze i najlepiej pod okiem specjalisty. Nie mo¿emy zdecydowaæ siê zbyt pochopnie, gdy¿ mo¿e ona doprowadziæ do zaburzeñ metabolizmu i powa¿nych niedoborów. Naturalne sposoby oczyszczania Wa¿ne jest przede wszystkim odpowiednie nawodnienie naszego cia³a. Du¿a iloœæ wody wyp³ucze toksyny. Powinniœmy w tym czasie zrezygnowaæ z wê- STR. 50 Jak poprawiæ metabolizm? Do walki ze spowolnionym metabolizmem najlepiej zaanga¿owaæ ruch fizyczny. Godzinna dawka wysi³ku powtarzana minimum 2-3 razy w tygodniu z pewnoœci¹ przyniesie daj¹c¹ siê odnotowaæ poprawê. Oczywiœcie wa¿na jest tak¿e odpowiednia dieta. Produkty zawieraj¹ce du¿e iloœci b³onnika (p³atki owsiane, czy siemiê lniane) znacznie przyœpieszaj¹ ogólny metabolizm. Pamiêtajmy tak¿e o fundamentalnych zasadach ¿ywienia – dziennie powinniœmy spo¿ywaæ od 3 do 5 posi³ków, zachowuj¹c miêdzy nimi oko³o trzygodzinne odstêpy. Aby przyœpieszyæ procesy trawienne musimy tak¿e spo¿ywaæ oko³o 2-3 litrów p³ynów dziennie. Agnieszka Piska³a dietetyk i specjalista ds. ¿ywienia Wp³yw diety na wygl¹d skóry www.embeauty.pl Skóra jest odzwierciedleniem stanu zdrowia ca³ego organizmu. ¯yj¹c w poœpiechu nie zastanawiamy siê nad tym, co jemy i w jaki sposób wp³ywa to na stan naszej skóry. A warto wiedzieæ, ¿e niedobór witamin i sk³adników mineralnych odbija siê na jej wygl¹dzie i kondycji. Cera szara i ziemista sugeruje potrzebê wzbogacenia diety w witaminê B6. Wystêpuje ona w w¹tróbce, miêsie (np. baraninie), pe³noziarnistych produktach zbo¿owych, suszonych owocach i awokado. Witamina ta jest niezbêdna te¿ w terapii ³ojotokowego zapalenia skóry. £ojotok mo¿e te¿ œwiadczyæ o niedoborze witaminy B1. Jej Ÿród³em s¹ pe³noziarniste dlin, soli, cukru, nikotyny i kofeiny. Wœród naturalnych sposobów oczyszczania organizmu zdecydowanie prym wiod¹ soki owocowo-warzywne, bogate w witaminy i minera³y. Enzymy zawarte w œwie¿o wyciœniêtych sokach z owoców i warzyw to bia³ka, dzia³aj¹ce jak biokatalizatory, dziêki którym nasz organizm jest w stanie siê oczyszczaæ i regenerowaæ. Szczególnie silne w³aœciwoœci oczyszczaj¹ce ma sok z buraków, dlatego zaleca siê spo¿ycie dwóch lub trzech szklanek dziennie, aby wspomóc proces detoksu. Taki warzywny drink mo¿e byæ alternatyw¹ dla osób zniechêconych d³ugoterminowymi dietami oczyszczaj¹cymi, jego konsumpcja pomo¿e pozbyæ siê choæby czêœci zalegaj¹cych w naszym organizmie toksyn i z³ogów. produkty zbo¿owe, dro¿d¿e, roœliny str¹czkowe, w¹tróbka, ryby, nasiona s³onecznika. Skóra sucha oraz pojawiaj¹ce siê na niej trudno goj¹ce siê rany mog¹ œwiadczyæ o niedoborze witaminy A. Dobrym Ÿród³em tej witaminy s¹: mas³o, w¹tróbka, ¿ó³tko jaj, mleko krowie, sery pleœniowe, sardynki oraz miêso wêgorza. Jeœli skóra jest wiotka – brakuje jej witaminy E, któr¹ mo¿na dostarczyæ, spo¿ywaj¹c olej z kie³ków pszenicy, kukurydzê i sojê. Cera blada i zmêczona œwiadczy o braku kwasu foliowego. Wystêpuje on w zielonych warzywach (kapusta, szpinak, brukselka), ale tak¿e w pomarañczowych i czerwonych (marchewka, papryka), w owocach oraz m.in. w¹tróbce, otrêbach pszennych, migda³ach. Cienie pod oczami i pêkaj¹ce naczynka mog¹ œwiadczyæ o niedoborze witaminy K. Dobrym Ÿród³em tej witaminy s¹ np. broku³y, rzepa, awokado, ziemniaki, nabia³. Przy pêkaj¹cych naczynkach wa¿na jest równie¿ witamina C. W okresie zimowym witamina ta wzmacnia i chroni naczynia krwionoœne przed pêkaniem.? Odgrywa te¿ wa¿n¹ rolê w zachowaniu dobrej kondycji skóry oraz w procesie gojenia ran i uelastyczniania blizn. Witamina C wspomaga te¿ nawil¿enie skóry, bior¹c udzia³ w syntezie ceramidów skóry. Jej dobrym Ÿród³em s¹: grejpfruty, pomarañcze, cytryny, porzeczki, truskawki oraz kiwi i mango. Wystêpuje ponadto w kapuœcie, pomidorach, m³odych ziemniakach, papryce i zielonych czêœciach warzyw. Zajady w k¹cikach ust, a tak¿e s³abe paznokcie œwiadcz¹ o braku witaminy B2 w codziennej diecie. Mo¿na je uzupe³niæ spo- ¿ywaj¹c wiêksze iloœci w¹tróbki, jaj, suszonych owoców i grzybów, awokado, szpinaku, bananów Oprócz wymienionych tu witamin na stan skóry wp³yw ma szereg zwi¹zków mineralnych, takich jak cynk, miedŸ, ¿elazo, selen oraz kwasy t³uszczowe nienasycone z rodziny n-3 (omega-3). Dieta z du¿¹ iloœci¹ antyoksydantów oraz kwasów nienasyconych z rodziny omega 3 i 6 jest niezbêdna dla zachowania zdrowia i urody. Zaleca siê zwiêkszenie konsumpcji ryb, pe³noziarnistych przetworów zbo¿owych oraz warzyw i owoców. Nie mo¿na zapominaæ te¿ o spo¿ywaniu du¿ych iloœci wody mineralnej, napojów mlecznych i œwie¿ych soków. Ma to wp³yw na ogólny stan zdrowia, ale te¿ zapewni zdrow¹, dobrze nawil¿on¹ skórê, bardziej odporn¹ na oddzia³ywanie czynników zewnêtrznych, takich jak zanieczyszczenie powietrza, czy promieniowanie UV. ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) TO I OWO W lodówce, a mo¿e poza lodówk¹? Powszechnym sposobem zabezpieczania ¿ywnoœci przed zepsuciem jest obni¿enie temperatury otoczenia. Do tego celu praktycznie w ka¿dym domu wykorzystuje siê lodówkê. Co jednak zrobiæ, ¿eby ¿ywnoœæ przechowywana w warunkach ch³odniczych wytrzyma³a jak najd³u¿ej? Przede wszystkim wa¿ne jest ¿eby lodówka by³a sprawna. Nie trzeba równie¿ wspominaæ o dacie przydatnoœci produktów do spo¿ycia. Nigdy, pod ¿adnym pozorem nie nale¿y spo¿ywaæ takich, których termin przydatnoœci do spo¿ycia ju¿ up³yn¹³. Nale¿y równie¿ wiedzieæ, ¿e tak jak nie ka¿dy cz³owiek lubi zimno, tak samo nie wszystkie produkty „lubi¹” przechowywanie w warunkach ch³odniczych. Do tych najbardziej oczywistych nale¿¹ owoce egzotyczne, a oprócz nich nie nale¿y przechowywaæ w lodówce pomidorów, papryki, ogórków, cukinii oraz roœlin str¹czkowych. Czêsto produkty te, przechowywane w lodówce, trac¹ wartoœci od¿ywcze lub zmienia siê ich smak. Temperatura pokojowa mo¿e pomóc w zachowaniu ich naturalnego smaku, np. ziemniaki w³o¿one do ch³odni stan¹ siê s³odkie, poniewa¿ zawarta w nich skrobia roz³o¿y siê do cukrów prostych. Zasady, których nale¿y przestrzegaæ podczas przechowywania w ch³odni e Produkt raz rozmro¿ony nie mo¿e byæ zamro¿ony po raz drugi. e Zbyt du¿a iloœæ produktów w ch³odni mo¿e blokowaæ przep³yw powietrza i przez to temperatura ch³odni mo¿e rozk³adaæ siê nierównomiernie. e Nie przechowuje siê wêdlin w szczelnych foliowych woreczkach w lodówce, gdy¿ po wyjêciu na drugi dzieñ z lodówki bêd¹ oœlizg³e. e ¯ó³ty ser zawiniêty w szczeln¹ foliê po kilku dniach spleœnieje. e Nie trzyma siê w ch³odni otwartych produktów mlecznych– ³atwo poch³aniaj¹ obce zapachy. e Nie przechowuje siê produktów w otwartych puszkach w lodówce, a tym bardziej poza ni¹. Metalowa puszka jest „bezpieczna” do czasu, gdy jest zamkniêta, po otwarciu nale¿y zawartoœæ prze³o¿yæ do innego naczynia. e Nie myje siê warzyw przed schowaniem ich do lodówki, obecnoœæ wody spowoduje, ¿e szybko zapleœniej¹. e Sa³ata, szczypiorek, koperek i rzodkiewka potrzebuj¹ dostêpu powietrza podczas przechowywania w lodówce. Gdy bêd¹ zawiniête szczelnie w foliê zawarte w nich azotany przekszta³c¹ siê w niebezpieczne azotyny. Jeœli musisz – zawiñ je w papier. e Nigdy nie myje siê jaj przed schowaniem do lodówki! Jest to karygodny b³¹d. Jaja s¹ pokryte z wierzchu warstw¹ ochronn¹, która nie przepuszcza mikroorganizmów do wnêtrza. e Miêso i ryby przed schowaniem do lodówki k³adziemy na g³êbokim talerzu. Z tych produktów mo¿e wyp³yn¹æ sok, który mo¿e zanieczyœciæ wnêtrze ch³odni. e Nie przechowuje siê s³oiczków i buteleczek z lekarstwami bez zamkniêcia w lodówce. po coœ szybkiego, gotowego, porcjowanego lub obranego itp., to przede wszystkim po nie. Mro¿onki stanowi¹ najlepszy sposób na zachowanie cennych sk³adników w po¿ywieniu. Pozwalaj¹ zachowaæ zbli¿on¹ wartoœæ od¿ywcz¹ do œwie¿ych produktów w wiêkszym stopniu ni¿ solenie, marynowanie itp. Wiele w¹tpliwoœci pojawia siê przy mro¿eniu i przechowywaniu miêsa. Tego typu przechowywanie ma swoje ograniczenia, poniewa¿ zbyt d³ugie mo¿e zakoñczyæ siê nieszczêœciem. Jak przygotowaæ miêso do mro¿enia? Aby zamroziæ œwie¿e miêso, nale¿y podzieliæ je na odpowiednie porcje i w³o¿yæ do osobnych woreczków. Porcje mo¿na prze³o¿yæ nawoskowanym papierem, ³atwiej bêdzie rozdzielaæ je podczas wyjmowania. Przed zamra¿aniem nie nale¿y myæ miêsa, mo¿na natomiast skropiæ je sokiem z cytryny, to ogranicza rozwój bakterii. Tak przygotowane miêso nale¿y w³o¿yæ do zamra¿arki, w której temperatura powinna wynosiæ ok. -18OC. Produkty spo¿ywcze w zamra¿arce powinny byæ u³o¿one ciasno, aby urz¹dzenie praco- wa³o sprawnie. Poporcjowane miêso dobrze jest opisaæ karteczkami z dat¹ przygotowania, poniewa¿ nie wszystkie produkty mog¹ byæ jednakowo d³ugo przechowywane. Generalna zasada jest taka, ¿e im miêso jest bardziej t³uste, tym krócej mo¿na je przechowywaæ w stanie zamro¿enia, gdy¿ g³êboko zamro¿ony t³uszcz z up³ywem czasu je³czeje i miêso staje siê niesmaczne. Przy zakupach: e zwracaj uwagê na temperaturê, jaka panuje w sklepowej lodówce (im ni¿sza, tym lepiej), e wybieraj mro¿onki w paczkach. Te na wagê s¹ zwietrza³e i niesmaczne, gdy¿ niekiedy ca³ymi miesi¹cami zalegaj¹ w lodówkach, e mro¿onki wewn¹trz opakowania musz¹ byæ sypkie – zbite w ciê¿k¹ kulê lodu, by³y zapewne rozmra¿ane i zamra¿ane ponownie, e nie dopuœæ do rozmro¿enia produktu w drodze do domu, jeœli chcesz go nadal przechowywaæ w zamra¿arce. Eugenia Strojny Powiatowy Zespó³ Doradztwa Rolniczego w Ropczycach Jak d³ugo mo¿na przechowywaæ produkty w zamra¿arce? Produkt Czas wo³owina i cielêcina maksymalnie 8 miesiêcy wieprzowina maksymalnie 6 miesiêcy schabowe, gulasz maksymalnie 6 miesiêcy miêso drobiowe maksymalnie 3 miesi¹ce chude ryby maksymalnie 8 miesiêcy t³uste ryby maksymalnie 4 miesi¹ce mas³o i margaryna maksymalnie 6 miesiêcy pieczywo niekrojone maksymalnie 8 miesiêcy pieczywo krojone maksymalnie 2 miesi¹ce Zamra¿anie ¿ywnoœci: zupy maksymalnie 2 miesi¹ce Wiadomo, ¿e mro¿onki nie kie³basa maksymalnie 2 miesi¹ce zast¹pi¹ ¿ywnoœci œwie¿o przy- warzywa i owoce maksymalnie 12 miesiêcy gotowanej, jeœli jednak siêgaæ lody maksymalnie 3 miesi¹ce ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 51 PTTK W ROPCZYCACH PTTK w Ropczycach podsumowa³o rok Pod koniec ubieg³ego roku cz³onkowie ropczyckiego oddzia³u PTTK podsumowali dzia³alnoœæ w 2014 roku. Wrêczono równie¿ wyró¿nienia i podziêkowania najbardziej aktywnym cz³onkom. Dyplomy za aktywn¹ dzia³alnoœæ w PTTK, z r¹k prezes zarz¹du Zofii Król, otrzymali: El¿bieta Bizoñ, Teresa Kiepiel, El¿bieta Wojtasik, Krystyna Popielarz, Paulina Popielarz, Micha³ Grzesik, Magdalena Feret, Micha³ Jab³oñski, Kamil Kostrzewa, Maciej Olszewski, Pawe³ Przypek, Jêdrzej Sieroñ, Dominika Sochacka i Anna Zaj¹c. Kolejnym punktem spotkania by³a informacja o dzia³alnoœci Oddzia³u PTTK w Ropczycach w roku 2014. Prezes Zofia Król poda³a podstawowe informacje o ropczyckim PTTK: oddzia³ liczy 226 cz³onków zrzeszonych w 10 ko³ach. Nawi¹zuj¹c do dzia³alnoœci wspomnia³a o najwa¿niejszych imprezach, które odby³y siê w 2014 roku. By³y to cztery rajdy piesze: „Pogórze”, „Rajd górski klonowy”, „Po¿egnanie lata” (po³¹czone z „Miêdzypokoleniow¹ sztafet¹ turystyczn¹”), „Œladami s³awnych ludzi” im. mjr Adama Lazarowicza oraz rajd kolarski „Œladami Akcji V”. W dzia³alnoœæ turystyczn¹ aktywnie w³¹czy³y siê SKKT PTTK przy: – Zespole Szkó³ nr 2 w Ropczycach organizuj¹c rajd pieszy „Odkrywamy tajemnice Beskidu Niskiego”, rajd rowerowy „Szlakami historii”, – Szkole Podstawowej nr 1 i Gimnazjum nr 1 w Ropczycach, które zorganizowa³y jesienny rajd pieszy, – Zespole Szkó³ Agro-Technicznych, przygotowuj¹c kulig w G³obikowej, rajd Kielce, – Szkole Podstawowej w Nawsiu, zapraszaj¹c na rajd narciarsko-pieszy. Oœnie¿ony szczyt Kazbeku. Fot. W. Szczepanek Zarz¹d Oddzia³u PTTK w Ropczycach by³ organizatorem czterech wycieczek krajoznawczych (rodzinnych i dla doros³ych) do: Zatoru (Zatorland), Krasiczyna i Bolestraszyc, Krynicy Zdroju oraz Sandomierza i Baranowa Sandomierskiego. Podczas imprez ich uczestnicy zdobywali odznaki turystyki kwalifikowanej, krajoznawcze oraz regionalne. Brali udzia³ w ogólnopolskich konkursach krajoznawczych. W 2014 r. w OMTT uczniowie SP nr 1 w Ropczycach zajêli I miejsce w eliminacjach wojewódzkich i VII w finale centralnym w Barlinku, zaœ uczniowie Gimnazjum nr 1 w Ropczycach zdobyli IV miej- sce w eliminacjach wojewódzkich. Dla najm³odszych mi³oœników turystyki cz³onkowie ko³a przy Przedszkolu nr 2 w Ropczycach organizuj¹ corocznie „Harce turystyczne” (w 2014 r. ju¿ po raz czwarty). W 2014 r. Dzieciêc¹ Odznakê Turystyczn¹ zdoby³o 45 dzieci. Realizuj¹c has³o programowe „Turystyka ³¹czy pokolenia” dzieci z Przedszkola nr 2 i Oddzia³u Przedszkolnego Zespo³u Szkó³ nr 4 wziê³y udzia³ w Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym dla dzieci i m³odzie¿y. Na zakoñczenie spotkania kol. Wies³aw Szczepanek przedstawi³ pokaz multimedialny z wyjœcia na Kazbek. Inf. w³asna ODDZIA£ PTTK ROPCZYCE KALENDARZ IMPREZ TURYSTYCZNYCH NA ROK 2015 Rajdy m³odzie¿owe Nazwa imprezy Kuligi dla m³odzie¿y szkolnej XII Rajd „Pogórze” XXXIV Rajd Kolarski „Œladami Akcji V” Majówka na górze Che³m XXXIV Rajd Górski „Klonowy” XXVII Rajd Pieszy „Po¿egnanie lata” XVIII Rajd „Œladami s³awnych ludzi” im. Ludwika Marsza³ka Data Okres zimowy 18 IV 2015 9 V 2015 10 V 2015 23-24 V 2015 Miejsce G³obikowa Pogórze Dynowskie Ziemia Ropczycka Góra Che³m ko³o Stêpiny Bieszczady 19-20 IX 2015 3-4 X 2015 Ziemia Ropczycka Che³m i okolice Koordynator Roman Feret Pawe³ Plezia Eugeniusz Stêpak OSP Stêpina, Pawe³ Plezia Roman Feret S³awomir Krawczyk Wies³aw Szczepanek Robert Pieczonka Wycieczki Oddzia³u PTTK Ropczyce Trasa planowanej imprezy Data Ojcowski Park Narodowy 30 maja 2015 Na³êczów – Koz³ówka 29 sierpnia 2015 Krzy¿topór – Kurozwêki 26 wrzeœnia 2015 Szczegó³y zostan¹ zamieszczone na odrêbnych afiszach i w regulaminach STR. 52 ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIADOMOŒCI SPORTOWE IX Gala sportu 27 lutego 2015 r. odby³a siê IX Gala Sportu „Najpopularniejsi w ropczyckim sporcie 2014”, której organizatorem by³o Ropczyckie Centrum Sport i Rekreacji. Jest to inicjatywa samorz¹du Ropczyc, która pozwala na podsumowanie dokonañ sportowych za poprzedni rok, integruje ludzi sportu, którzy poœwiêcaj¹ kawa³ek swojego ¿ycia dla jego popularyzacji, jak równie¿ czas, w którym mo¿na pokazaæ dorobek ostatniego roku i osi¹gniêcia sportowe ropczyckich sportowców i dzia³aczy. To równie¿ okazja by pochwaliæ siê rozwojem bazy sportowo-rekreacyjnej w naszej gminie. Zaproszonych goœci i nominowanych w tegorocznym plebiscycie powita³ prowadz¹cy uroczystoœæ Krzysztof Szczepaniak, nastêpnie burmistrz Ropczyc Boles³aw Bujak dokona³ oficjalnego otwarcia gali. Burmistrz podsumowa³ dobry, obfituj¹cy w sukcesy rok i ¿yczy³ naszym sportowcom, trenerom i dzia³aczom du¿o radoœci z osi¹ganych wyników w nastêpnych latach. Zaznaczy³ równie¿, ¿e samorz¹d Ropczyc do³o¿y wszelkich starañ, aby œlad za sukcesami sportowymi sz³y kolejne nak³ady na modernizacjê i budowê bazy sportowej w naszej gminie. Podczas spotkania goœcie zapoznali siê z osi¹gniêciami klubów sportowych z terenu gminy Ropczyce w roku 2014 Nagrodê w kategorii Dzia³acz Roku odebra³ z r¹k burmistrza Krzysztof Warszczuk oraz organizowanymi przez nich imprezami sportowymi oraz z dzia³alnoœci¹ Ropczyckiego Centrum Sportu i Rekreacji. Dziêki staraniom samorz¹du wszystkie obiekty RCSiR s¹ na bie¿¹co modernizowane. Najwiêksz¹ inwestycj¹ z dziedziny sportu w roku ubieg³ym by³a kompleksowa przebudowa stadionu miejskiego, który wzbogaci³ siê o now¹ trybunê oraz wyremontowan¹ bie¿niê lekkoatletyczn¹, skoczniê oraz rzutniê. Wyniki plebiscytu Zawodnik Roku (seniorzy): 1. Kamil Waszczuk 2. Bartosz Waszczuk 3. Adrian Caryk Zawodnik Roku Grup Młodzieżowych (sporty drużynowe): 1. Dawid Wielgus 2. Robert Świerad 3. Mateusz Sowa Zawodnik Roku Grup Młodzieżowych (sporty indywidualne) 1. Julia Rogala 2. Hubert Dęborowski 3. Joanna Stanisz Trener Roku (drużyny seniorów): 1. Rafał Ormiański 2. Michał Betleja 3. Ryszard Prokop Trener Roku Grup Młodzieżowych (sporty drużynowe): 1. Łukasz Chmura 2. Michał Betleja 3. Sławomir Orzech Trener Roku Grup Młodzieżowych (sporty indywidualne): 1. Andrzej Jedynak 2. Jerzy Chmura 3. Jerzy Pudo Prezes Roku: 1. Grzegorz Laska 2. Arkadiusz Bęben 3. Bogusław Pacanowski 4. Jerzy Pudo 5. Marek Cesarz Działacz Roku: 1. Paweł Przetocki 2. Krzysztof Waszczuk 3. Witold Zięba 4. Jerzy Chmura 5. Grzegorz Róg Pami¹tkowymi dyplomami w dowód uznania za wybitne osi¹gniêcia sportowe i promocjê Ropczyc na arenach miêdzynarodowych uhonorowani zostali: Rafa³ Buszek, Rafa³ Glodek i Damian Ocha³ Podsumowano tak¿e IX edycjê Turnieju Firm i Zak³adów Pracy z cyklu GRAND PRIX „Sprawnoœæ = Efektywnoœæ 2014”, w której bra³o udzia³ 12 zespo³ów reprezentuj¹cych firmy, urzêdy i zak³ady pracy. Dru¿yny rywalizowa³y w piêciu turniejach, w nastêpuj¹cych dyscyplinach sportu: krêgle, pi³ka no¿na, ³ucznictwo, badminton i p³ywanie. Tabela koñcowa IX edycji Turnieju Firm przedstawia siê nastêpuj¹co: 1.Cerplast Ropczyce 2. Zakłady Magnezytowe 3. Urzad Miejski w Ropczycach 4. Hispano-Suiza Sędziszów Młp. 5. UTC CCS Manufacturing Ropczyce 6. Starostwo Pow. w Ropczycach 7. KPP Straż Pożarna w Ropczycach 8. RCSiR 9. Pack System Ropczyce 10. Bank Spółdzielczy w Ropczycach 11. Urząd Gminy w Ostrowie 12.Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Ropczycach Podczas gali wrêczone zosta³y podziêkowania za wspieranie dzia³alnoœci sportowej oraz osobiste zaanga¿owanie i wk³ad w rozwój ropczyckiego sportu, które z r¹k burmistrza Ropczyc otrzymali: Marek Cesarz, Arkadiusz Bêben, Mariusz Wiktor Galê zakoñczy³o losowanie trzech nagród (tabletów ufundowanych przez burmistrza Ropczyc) spoœród kuponów, które zosta³y przes³ane na adres organizatorów przez czytelników miesiêcznika „Ziemia Ropczycka”. Teresa Rachwa³, wiceprzewodnicz¹ca Rady Miejskiej w Ropczycach wylosowa³a trzech szczêœliwców, którymi s¹ mieszkañcy Ropczyc: Anna Basara, Roman Bochenek oraz Antoni Drozd. Ropczyckie Centrum Sportu i Rekreacji dziêkuje redakcji miesiêcznika „Ziemia Ropczycka” oraz Teresie Kiepiel, dyrektor Centrum Kultury w Ropczycach za pomoc przy organizacji gali. Dziêkujemy tak¿e zespo³owi VEGA dzia³aj¹cemu w Centrum Kultury pod kierunkiem Martyny Toton oraz Edycie Dubiel i Magdalenie Dura³, za udzia³ w czêœci artystycznej gali. RCSiR W czêœci artystycznej wyst¹pi³a m.in. Formacja Tañca Nowoczesnego Vega ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 53 WIADOMOŒCI SPORTOWE Turniej halowej pi³ki no¿nej Uczestnicy fina³u, dru¿yny Gimnazjum nr 1 w Ropczycach oraz Gimnazjum w Lubzinie (klasy II) klas II gimnazjum Gimnazjaliœci z klas II rozegrali turniej halowej pi³ki no¿nej, w którym wystartowa³y tylko trzy zespo³y, co spowodowa³o, ¿e rozgrywa³y one swoje mecze w d³u¿szym wymiarze czasowym. Dru¿yny rywalizowa³y systemem „ka¿dy z ka¿dym”. Zawody sta³y na niez³ym poziomie sportowym, a o zwyciêstwie uczniów Gimnazjum nr 1 zdecydowa³a lepsza ró¿nica strzelonych bramek w porównaniu z zespo³em z Lubziny. Trzeci¹ lokatê zajêli gimnazjaliœci „z górki”, po dwóch przegranych spotkaniach z dru¿ynami: Gimnazjum nr 1 (5-1) oraz gimnazjalistami z Lubziny (3-0). W meczu decyduj¹cym o I miejscu spotka³y siê zespo³y Gimnazjum nr 1 oraz Lubziny. Po bardzo zaciêtym i emocjonuj¹cym spotkaniu dru¿yny musia³y siê zadowoliæ podzia³em punktów 2-2. Obie ekipy mog³y w koñcówce przechyliæ szalê zwyciêstwa na swoja stronê, jednak zabrak³o skutecznoœci. Po zawodach dru¿yny otrzyma³y puchary i dyplomy oraz pi³ki ufundowane przez Gminny Szkolny Zwi¹zek Sportowy. ***** klas III gimnazjum Uczniowie klas III szkó³ gimnazjalnych rozegrali turSTR. 54 niej pi³ki no¿nej w ramach kalendarza Gminnego Szkolnego Zwi¹zku Sportowego. Do zawodów zg³osi³o siê siedem zespo³ów z gminy Ropczyce, które w pierwszej fazie turnieju rywalizowa³y w dwóch grupach. Spotkania w grupie pierwszej na swoj¹ korzyœæ rozstrzygnêli reprezentanci „górki”, wygrywaj¹c wszystkie pojedynki i awansuj¹c do fina³u Drugie miejsce wywalczyli zawodnicy z Lubziny, pokonuj¹c rówieœników z £¹czek Kucharskich i Gimnazjum nr 5 w Ropczycach. W pojedynku decyduj¹cym o trzecim miejscu lepsi od dru¿yny Gimnazjum nr 5 okazali siê uczniowie z £¹czek Kucharskich. W grupie drugiej rywalizowa³y trzy zespo³y, a bezkonkurencyjni okazali siê przedstawiciele „jedynki”. Po remisie NiedŸwiady Górnej z Ma³¹, o drugiej lokacie na korzyœæ zespo³u z NiedŸwiady decydowa³ lepszy bilans bramkowy. Po spotkaniach grupowych rozegrano mecze o koñcowe miejsca w zawodach. Po efektownym zwyciêstwie nad £¹cz- kami Kucharskimi, zespó³ z Malej zaj¹³ pi¹te miejsce. Bardzo emocjonuj¹ce i wyrównane by³y mecze decyduj¹ce o miejscach I-IV. Obydwa spotkania zakoñczy³y siê wynikami 1-1, a zwyciêzców wy³oni³y serie rzutów karnych. Wyniki – grupa I GIM Lubzina – GIM Łączki Kuch. 1-0 GIM nr 2 – GIM nr 5 ................. 4-0 GIM Lubzina – GIM nr 2 ............. 0-3 GIM Łączki Kuch. – GIM nr 5 ..... 3-2 GIM nr 5 – GIM Lubzina ............. 0-3 GIM Łączki Kuch. – GIM nr 2 ..... 1-3 Wyniki – grupa II GIM nr 1 – GIM Niedźwiada G. .. 5-3 GIM Mała – GIM Niedźwiada G. . 1-1 GIM Mała – GIM nr 1. ............... 1-4 mecz o V miejsce: GIM Mała – GIM Łączki Kuch. .... 4-1 mecz o III miejsce: GIM Lubzina – GIM Niedź. G.1-1( k. 2-3) mecz o I miejsce: GIM nr 1 – GIM nr 2 ... 1-1 (k. 7-8) Tabela końcowa turnieju Lp. Nazwa drużyny 1. Gimnazjum nr 2 Ropczyce 2. Gimnazjum nr 1 Ropczyce 3. Gimnazjum Niedźwiada Górna 4. Gimnazjum Lubzina 5. Gimnazjum Mała 6. Gimnazjum Łączki Kucharskie 7. Gimnazjum nr 5 Ropczyce Zwyciêzcy turnieju, uczniowie Gimnazjum nr 2 w Ropczycach RCSiR ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIADOMOŒCI SPORTOWE Turniej pi³ki siatkowej dziewcz¹t i ch³opców W dniach 18-19 luty 2015 ropczycka hala widowiskowo-sportowa goœci³a uczestników turniejów pi³ki siatkowej dziewcz¹t i ch³opców szkó³ gimnazjalnych. W turnieju dziewcz¹t wyst¹pi³o siedem zespo³ów, które rywalizowa³y ze sob¹ w dwóch grupach. W pierwszej grupie zwyciê¿y³y gimnazjalistki z NiedŸwiady Górnej, które wygra³y wszystkie mecze. Drug¹ lokatê zapewni³a sobie dru¿yna z Witkowic, pokonuj¹c 2-0 reprezentacjê Gimnazjum nr 1. Drug¹ grupê w której wyst¹pi³y dziewczêta z Ma³ej, £¹czek Kucharskich, Gimnazjum nr 4 i Gimnazjum nr 2 wygra³y reprezentantki tej ostatniej szko³y, pokonuj¹c pozosta³e zespo³y graj¹ce w tej grupie. Wyniki dziewcząt – I grupa GIM nr 1 – GIM Niedźwiada G. ................. 0-2 GIM nr 5 – GIM Niedźwiada G. ................. 0-2 GIM nr 5 – GIM nr 1. ................................. 2-0 Wyniki dziewcząt – II grupa GIM nr 2 – GIM Łączki Kuch. ..................... 2-0 GIM nr 4 – GIM Mała. ............................... 2-1 GIM nr 4 – GIM nr 2 .................................. 0-2 GIM nr 2 – GIM Mała ................................ 2-1 GIM Łączki Kuch. – GIM nr 4 ..................... 2-0 GIM Łączki Kuch. – GIM Mała ................... 2-0 mecz o V miejsce: Gim nr 1 – Gim nr 4 ......... 2-0 mecz o III miejsce: Gim nr 5 – Gim Łączki Kuch.2-0 mecz o I miejsce: Gim Niedź. G. – Gim nr 2 .. 2-0 Tabela końcowa turnieju: Lp. Nazwa drużyny 1. Gimnazjum Niedźwiada Górna 2. Gimnazjum nr 2 Ropczyce 3 Gimnazjum nr 5 Ropczyce 4 Gimnazjum Łączki Kucharskie 5 Gimnazjum nr 1 Ropczyce 6 Gimnazjum nr 4 Ropczyce 7 Gimnazjum Mała W meczu decyduj¹cym o III miejscu, po wyrównanym i twardym pojedynku, gimnazjaliœci z Ma³ej okazali siê lepsi od kolegów z NiedŸwiady Górnej. Po zawodach dru¿yny otrzyma³y puchary i dyplomy ufundowane przez Gminny Szkolny Zwi¹zek Sportowy w Ropczycach. RCSiR Zwyciê¿czynie turnieju, gimnazjalistki z NiedŸwiady Górnej Dziewczêta z Gimnazjum nr 2 w Ropczycach zajê³y w turnieju II miejsce Na III miejscu uplasowa³a siê dru¿yna Gimnazjum nr 5 w Ropczycach Wyniki chłopców GIM nr 4 – GIM nr 1 ................................. 0-2 GIM nr 2 – GIM Mała. .............................. 2-1 GIM nr 1 – GIM Niedźwiada G. ................ 2-0 GIM nr 4 – GIM Mała ............................... 0-2 GIM nr 2 – GIM Niedźwiada G. ................ 2-0 GIM nr 1 – GIM Mała ............................... 2-0 GIM nr 4 – GIM Niedźwiada G. ................ 0-2 GIM nr 1 – GIM nr 2 ................................. 0-2 GIM Niedźwiada G. – GIM Mała .............. 1-2 GIM nr 4 – GIM nr 2 ................................. 0-2 Tabela końcowa turnieju Lp. Nazwa drużyny ............................ Punkty 1. Gimnazjum nr 2 Ropczyce ........................ 8 2. Gimnazjum nr 1 ....................................... 6 3. Gimnazjum Mała ..................................... 4 4. Gimnazjum Niedźwiada Górna ................ 2 5. Gimnazjum nr 4 ....................................... 4 ***** Do udzia³u w turnieju ch³opców zg³osi³y siê reprezentacje piêciu szkó³, które gra³y systemem ka¿dy z ka¿dym. Komplet wygranych Zwyciêzcy turnieju, dru¿yna Gimnazjum nr 2 w Ropczycach i zwyciêstwo w zawodach odnieœli przedstawiciele Gimnazjum nr 2 w Ropczycach. Podopieczni Micha³a Betleja grali najrówniej przez ca³y turniej, zaliczaj¹c jednak ma³¹ wpadkê w pierwszym secie z dru¿yn¹ z Ma³ej, którego przegrali zdecydowanie, mimo dwóch interwencji trenera. Na drugim miejscu uplasowali siê ch³opcy z Gimnazjum nr 1, którzy ulegli jedynie zwyciêzcom turnieju. II miejsce w turnieju zajê³a reprezentacja Gimnazjum nr 1 Na III miejscu znaleŸli siê gimnazjaliœci z Ma³ej ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 55 WIADOMOŒCI SPORTOWE Turniej tenisa sto³owego im. W³adys³awa S¹siadka Podczas ferii zimowych w hali widowiskowo-sportowej w Ropczycach odby³ siê II Indywidualny Turniej Tenisa Sto³owego im. W³adys³awa S¹siadka. Jego organizatorami byli: Zarz¹d Oddzia³u Miejsko-Gminnego OSP w Ropczycach oraz Ropczyckie Centrum Sportu i Rekreacji. Turniej otworzy³ burmistrz B. Bujak Uroczystego otwarcia turnieju dokona³ burmistrz Ropczyc Boles³aw Bujak, ¿ycz¹c uczestnikom wielu sukcesów oraz sportowej rywalizacji w duchu fair play. Wiceprzewodnicz¹ca Rady Miejskiej Teresa Rachwa³ przybli¿y³a zgromadzonym sylwetkê W³adys³awa S¹siadka. W ceremonii otwarcie turnieju uczestniczyli równie¿: przedstawiciele stra¿aków i druhów ochotników, przewodnicz¹ce Kó³ Gospodyñ Wiejskich oraz rodzina zmar³ego W³adys³awa, którzy wspólnie z³o¿yli kwiaty na jego grobie. W zawodach udzia³ wziê³o 130 uczniów szkó³ podstawowych i gimnazjalnych z terenu miasta i gminy Ropczyce, rywalizuj¹cych w siedmiu kategoriach wiekowych, zarówno wœród dziewcz¹t, jak i ch³opców. Pojedynki by³y bardzo zaciête – z wy³onieniem zwy- Adama Wojdona oraz kierownika referatu Rolnictwa i Ochrony Œrodowiska Tomasza Pociaska. Fundatorem nagród rzeczowych by³ Gminny Szkolny Zwi¹zek Sportowy w Ropczycach. RCSiR Zwyciêzcy turnieju odbierali nagrody z r¹k wiceprezesa ZW OSP W. Tabasza ciêzców trzeba by³o czekaæ do godzin popo³udniowych. Trzech najlepszych zawodników z poszczególnych kategorii wywalczy³o awans do zawodów powiatowych. Po zakoñczeniu turnieju zwyciêzcy odebrali nagrody i medale z r¹k wiceprezesa Zarz¹du Wojewódzkiego OSP w Rzeszowie W³adys³awa Tabasza, dyrektora Ropczyckiego Centrum Sportu i Rekreacji Rozgrywki prowadzone by³y na kilku sto³ach jednoczeœnie STR. 56 Klasyfikacja koñcowa turnieju szko³y podstawowe – dziewczêta: klasy I-III 1. Anna Strzałka – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Alicja Skóra – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 3. Izabella Pociask – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej klasy IV 1. Milena Bobulska – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Amelia Jodłowska – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 3. Martyna Cionek – Szkoła Podstawowa nr 5 w Ropczycach klasa V 1. Katarzyna Królikowska – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Magdalena Orkisz – Szkoła Podstawowa nr 6 w Ropczycach 3. Natalia Więcek – Szkoła Podstawowa w Łączkach Kucharskich klasa VI 1. Amelia Potwora – Szkoła Podstawowa nr 6 w Ropczycach 2. Klaudia Cionek – Szkoła Podstawo- wa nr 5 w Ropczycach 3. Julia Pacanowska – Szkoła Podstawowa nr 3 w Ropczycach gimnazja – dziewczêta: klasa I 1. Natalia Bereś – Gimnazjum w Łączkach Kucharskich 2. Aneta Baran – Gimnazjum w Niedźwiadzie Górnej 3. Julia Nurzyńska – Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej klasa II 1. Klaudia Świniuch – Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej 2. Sonia Strzok – Gimnazjum w Łączkach Kucharskich 3. Małgorzata Węgrzyn – Gimnazjum nr 2 w Ropczycach klasa III 1. Karolina Posłuszna – Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej 2. Kinga Marć – Gimnazjum w Lubzinie 3. Kinga Bereś – Gimnazjum w Łączkach Kucharskich szko³y podstawowe – ch³opcy: klasy I-III 1. Hubert Kośkiewicz – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Igor Biedroń – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 3. Jakub Skwierz – Szkoła Podstawowa nr 1 w Ropczycach klasa IV 1. Mikołaj Wójtowicz – Szkoła Podstawowa nr 5 w Ropczycach 2. Mateusz Gajdek – Szkoła Podstawowa nr 5 w Ropczycach 3. Maksymilian Zakrzewski– Szkoła Podstawowa w Łączkach Kucharskich klasa V 1. Bartłomiej Kośkiewicz – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Norbert Jodłowski – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 3. Kacper Krzysiak – Szkoła Podstawowa w Lubzinie klasa VI 1. Wiktor Królikowski – Szkoła Podstawowa w Niedźwiadzie Dolnej 2. Krystian Wielgus – Szkoła Podstawowa w Małej 3. Adrian Budzik – Szkoła Podstawowa w Małej gimnazja – ch³opcy: klasa I 1. Karol Wośko – Gimnazjum w Niedźwiadzie Dolnej 2. Kamil Pociask – Gimnazjum w Małej 3. Radosław Fulara– Gimnazjum w Małej klasa II 1. Damian Pasek – Gimnazjum w Małej 2. Dawid Kosiba – Gimnazjum w Małej 3. Patryk Charchut – Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej klasa III 1. Damian kmiecik – Gimnazjum w Małej 2. Bartosz Smoczyński – Gimnazjum w Małej 3. Cezary Iwan – Gimnazjum nr 2 w Ropczycach ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) WIADOMOŒCI SPORTOWE W ropczyckiej krêgielni „Laguna” odby³y siê pierwsze tegoroczne zawody z cyklu Grand Prix „Sprawnoœæ = Efektywnoœæ 2015” w ramach X edycji Turnieju Firm i Zak³adów Pracy. Do udzia³u w zawodach zg³osi³o siê trzynaœcie zespo³ów reprezentuj¹cych firmy, urzêdy i zak³ady pracy. W ka¿dej rundzie czterech zawodników wykonywa³o po dziesiêæ rzutów kul¹. Ju¿ po pierwszej rundzie wy³oni³a siê grupa czterech zespo³ów do wygrania turnieju, a liderem po pierwszej serii by³a dru¿yna Moto-Hurtu z minimaln¹ przewag¹ nad Cerplastem oraz Zak³adami Magnezytowymi. Poziom zawodów by³ bardzo zró¿nicowany, choæ niektórzy zawodnicy rzucali kulami jak prawdziwi zawodowcy. Ostatecznie turniej zakoñczy³ siê zwyciêstwem ekipy Cerplastu przed Moto Hurtem i Starostwem Powiatowym. Oprócz pucharów dla zwyciêzców turnieju, organizatorzy przygotowali tak¿e nagrodê (statuetkê) dla najlepiej punktuj¹cego zawodnika turnieju. Otrzyma³ j¹ przedstawi- Turniej Firm i Zak³adów Pracy Do udzia³u w zawodach zg³osi³o siê 13 dru¿yn ciel UTC CCS Manufacturing, Dawid Rachwa³ uzyskuj¹c 270 punktów. Fundatorem nagród by³o Ropczyckie Centrum Sportu i Rekreacji. RCSiR Wyniki turnieju: 1. Cerplast Ropczyce ................................................................... 919 pkt 2. Moto-Hurt Ropczyce ............................................................... 898 pkt 3. Starostwo Powiatowe w Ropczycach ..................................... 880 pkt 4. Zakłady Magnezytowe w Ropczycach ...................................... 876 pkt 5. UTC CCS Manufacturing I Ropczyce ........................................ 813 pkt 6. Hispano-Suiza Sędziszów Małopolski ........................................ 801 pkt 7. Pack System Ropczyce ............................................................ 763 pkt 8. RCSiR ...................................................................................... 761 pkt 9. ZUK Ostrów ........................................................................... 735 pkt 10. KPP Straż Pożarna w Ropczycach ......................................... 728 pkt 11. UTC CCS Manufacturing II Ropczyce ..................................... 725 pkt 12. Bank Spółdzielczy w Ropczycach ........................................... 719 pkt 13. Urząd Miejski w Ropczycach ................................................. 718 pkt Ropczycka m³odzie¿ na Podpromiu Uczniowski Klub Sportowy Jedynka dzia³aj¹cy przy Zespole Szkó³ nr 1 w Ropczycach by³ organizatorem wyjazdu na mecz PlusLigi, w którym rywalizowa³y dru¿yny Resovii Rzeszów i Politechniki Warszawskiej. M³odzie¿ pod opiek¹ Mariusza Romana mia³a okazjê podziwiaæ w akcji reprezentantów Polski, a po meczu otrzymaæ od nich autograf Cz³onkowie UKS „Jedynka” w hali na Podpromiu i zrobiæ sobie pami¹tkow¹ fotkê. Mog³a te¿ zobaczyæ w akcji naszego wychowanka i absolwenta – Dominika Depowskiego, reprezentuj¹cego dru¿ynê sto³ecznej Politechniki. W dru¿ynie z Rzeszowa wyst¹pi³ natomiast Rafa³ Buszek wychowanek dru¿yny B³êkitni Ropczyce. Udzia³ w meczu by³ znakomit¹ promocj¹ siatkówki, a tak¿e okazj¹ do zobaczenia na ¿ywo z³otych medalistów ostatnich mistrzostw œwiata. MR II ZADANIOWY RAJD NA ORIENTACJÊ PRZEPRAWA Ropczyce, 9 maja 2015 r. Trasy: 1. EXTREMUM 50 km + zadania specjalne; 2. RELAX 15 km + zadania specjalne W oparciu o mapê i kompas nale¿y odszukaæ w terenie punkty kontrolne, zaliczyæ zadania specjalne i wróciæ do bazy w limicie czasu. Nie wiesz czego siê spodziewaæ? Obejrzyj galeriê z I PRZEPRAWY. Na najlepszych czekaj¹ puchary oraz nagrody. Wœród zawodników obecnych na zakoñczeniu imprezy rozlosujemy upominki. Wiêcej informacji oraz zapisy: www.przeprawa.jimdo.com, tel.: 604 116 361 ZIEMIA ROPCZYCKA nr 3/2015 (281) STR. 57 FERIE w Domu Kultury w Niedźwiadzie Przegląd kolęd i pastorałek. Rozgrywki szachowe. Zespól wokalno-instrumentalny. Zajęcia karate. Wspólne ognisko. i Wiejskim Centrum Kultury w Gnojnicy Bal walentynkowy. Takie upiekliśmy ciasteczka... W świecie wiosennej przyrody www.kosydar.pl Redaguje Elżbieta Kosydar W ŚWIECIE KWIATÓW Zima, choć łagodna nareszcie zbliża się do końca i coraz częściej myślimy o wiośnie. Z przyrody odczytujemy jej pierwsze symptomy. Kwitnące przebiśniegi i nabrzmiewające pąki forsycji wskazują, że wiosna zaczyna rozkwitać na naszych oczach. Zbliżające się Święta Wielkanocne to również powód, aby nasze domy przybrały wyjątkowy charakter. Ten nastrój możemy wywołać, tworząc nowe aranżacje kwiatowe w naszych mieszkaniach. Przejrzyjmy rośliny doniczkowe i sprawdźmy ich kondycję. Jeżeli po zimie i suchym powietrzu, jakie panuje w naszych domach zimą, są one blade, zniszczone i jasnozielone wówczas powinniśmy zacząć ich nawożenie. Kwiaty o ozdobnych liściach nawozimy nawozami do roślin zielonych. Warto wcześniej oczyścić liście z kurzu wstawiając rośliny w łazience pod prysznic. Staramy się nie zmieniać roślinom ich położenia. Kwiaty przestawiane z miejsca na miejsce gorzej rosną, gdyż tracą energię na odwracanie liści w kierunku słońca. Wiosna to również czas na przesadzanie ich do nowych, nieco większych doniczek. Roślin, które aktualnie kwitną, nie przesadzamy, za to podlewamy specjalnymi nawozami do roślin kwitnących. Jeżeli nie znamy się na pielęgnacji poszczególnych gatunków zawsze warto odwiedzić kwiaciarnie i dopytać profesjonalistów o sposób uprawy. Różne gatunki posiadają różne preferencje co do gleby, wilgotności podłoża i powietrza, jak również co do nasłonecznienia. Poznanie tych warunków decyduje o powodzeniu uprawy. Jeżeli chcemy wprowadzić nieco wiosennych akcentów do naszego domu, skomponujmy kosz lub pojemnik z roślinami cebulowymi, które teraz w już możemy kupić w kwiaciarni. Są to hiacynty, narcyzy, tulipany i krokusy. Kupujemy je najczęś- ciej jeszcze w pąku, ale gdy znajdą się w naszych ciepłych mieszkaniach szybko się rozwijają. Hiacynty dodatkowo intensywnie pachną, przez co wprowadzają do domów wiosenny aromat. Możemy ustawić je w dużym salonie, gdzie będą spełniały rolę naturalnego odświeżacza powietrza. Unikajmy eksponowania ich w sypialni, gdyż intensywny zapach może przeszkadzać we śnie. Kwitnące rośliny cebulowe dobrze prezentują się na zimnych gankach, werandach lub na tarasie - wówczas będą kwitły o wiele dłużej. Wymienione wcześniej rośliny możemy łączyć w kompozycjach z pierwiosnkami, które zachwycają nas różnorodnością barw. Po przekwitnięciu wysadzamy wiosenne rośliny do ogrodu, gdzie będą się regenerować i zakwitną nam w kolejnych latach na przydomowych rabatach. Na wiosennym stole w naszych domach powinny pojawić się kwiaty cięte. Tulipany, narcyzy, irysy to najczęściej kupowane wiosną kwiaty. Kiedy ustawiamy je wazonie możemy dodać ga- łązki forsycji, czereśni lub wiśni, wówczas stworzymy kompozycje, która rozkwitnie dodatkowo pąkami. Nawet najmniejszy bukiet kwiatów poprawi nam nastrój i wprowadzi do mieszkania odświętny nastrój. Wiosna to również czas uroczystości ślubnych. Panny młode lubią bukiety z wiosennych kwiatów, szczególnie z tulipanów, ale także z wracających do łask frezji. W tym sezonie modne będą połączenia tych kwiatów z goździkami gałązkowymi i ponadczasowymi różami. Panie chętnie też wybierają wielobarwne bukiety wiązane w ręku, nawiązujące do romantycznej tra- dycji. Jak zawsze podobają się wiązanki biedermeier, które są klasyką we florystyce ślubnej. Nieco mniej panien młodych wybiera bukiety spływające, choć są one bardzo piękne i świetnie prezentują się na sukniach ślubnych. Wybór wiązanki ślubnej, ale także butonierki dla pana młodego, dekoracji roślinnej samochodu, czy bukietów dla rodziców wymaga specjalnego rozważenia i czasu. O dylematach we florystyce ślubnej opowiem w kolejnych artykułach. FUH computers Komputery Kasy fiskalne Akcesoria Papiery do drukarek i kas fiskalnych SALON SPRZEDAŻY ul. 3 Maja 34A, 39-120 Sędziszów Młp. tel. 17 22 16 746 [email protected] ul. 3 Maja 4, 39-100 Ropczyce tel. 17 222 85 86 [email protected] OG£OSZENIA DROBNE BEZP£ATNIE ! W sprawie reklam prosimy o kontakt: tel. 17 22 18 228 e-mail: [email protected] lub na adres redakcji (w stopce)