rozwoju lokalnego gminy rokiciny
Transkrypt
rozwoju lokalnego gminy rokiciny
Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Załącznik do Uchwały Nr VIII/38/07 Rady Gminy Rokiciny z dnia 27 sierpnia 2007r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY ROKICINY NA LATA 2007-2013 Lipiec 2007 r. Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 WSTĘP....................................................................................................................................... 4 I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI „PLANU ROZWOJU LOKALNEGO”........................... 5 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM ........................................................................................................................ 5 2.1. Położenie, powierzchnia, ludność................................................................................. 5 2.2. Środowisko przyrodnicze i zasoby naturalne ............................................................. 7 Ukształtowanie terenu.......................................................................................................... 7 Struktura gruntów według klas bonitacyjnych ................................................................. 8 Klimat .................................................................................................................................... 9 Cieki....................................................................................................................................... 9 Szata roślinna, obszary chronione, istniejące formy ochrony przyrody....................... 10 2.3.Turystyka ...................................................................................................................... 11 Walory przyrodnicze.......................................................................................................... 11 Walory kulturowe .............................................................................................................. 11 2.4. Zagospodarowanie przestrzenne ............................................................................... 13 2.4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego .............................................. 13 Stan czystości wód podziemnych ...................................................................................... 13 Stan czystości wód powierzchniowych ............................................................................. 15 Stan czystości powietrza .................................................................................................... 16 Stan czystości gleb .............................................................................................................. 16 2.4.2. Infrastruktura techniczna ....................................................................................... 16 System komunikacji ........................................................................................................... 16 2.4.3. Telekomunikacja ...................................................................................................... 17 2.4.4. Elektroenergetyka .................................................................................................... 18 2.4.5. Ciepłownictwo........................................................................................................... 18 2.4.6. Zaopatrzenie w gaz................................................................................................... 18 2.4.7. Gospodarka wodno-ściekowa................................................................................... 18 2.4.8. Gospodarka odpadami............................................................................................. 21 2.4.9. Własność nieruchomości.......................................................................................... 21 2.5. Gospodarka.................................................................................................................. 22 2.5.1. Główni pracodawcy.................................................................................................. 22 2.5.2. Struktura branż na terenie gminy .......................................................................... 23 2.6. Identyfikacja problemów (2.1 – 2.5.) ......................................................................... 24 2.7. Rolnictwo...................................................................................................................... 24 2.7.1. Identyfikacja problemów......................................................................................... 27 2.8. Sfera społeczna ............................................................................................................ 27 2.8.1. Sytuacja demograficzna i społeczna ....................................................................... 27 2.8.2. Warunki i jakość życia mieszkańców ..................................................................... 29 System oświaty.................................................................................................................... 29 Ochrona zdrowia ................................................................................................................ 31 Działalność kulturalna ....................................................................................................... 32 Biblioteki..............................................................................................................................34 Działalność sportowa.......................................................................................................... 37 Poziom bezpieczeństwa ...................................................................................................... 37 Ochotnicze Straże Pożarne ………………………………………………………………38 Zasoby mieszkaniowe......................................................................................................... 38 2.8.3. Pomoc społeczna ....................................................................................................... 40 2.8.4. Rynek pracy .............................................................................................................. 41 2.8.5. Identyfikacja problemów......................................................................................... 43 III. ANALIZA SWOT ……………………………………………………………………….44 2 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Działania gospodarcze………………………………………………………………………..44 Działania społeczne ………………………………………………………………………….46 Środowisko …………………………………………………………………………………..48 Działania techniczne …………………………………………………………………………49 IV. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA TERENIE GMINY ROKICINY............................................................................................................................... 50 V. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW .......................................................................... 51 4.1. Lista wszystkich planowanych zadań na lata 2007 – 2013 ...................................... 51 4.2. Lista zadań według hierarchii ważności na lata 2007-2013..................................... 54 VI. REALIZACJA PROJEKTÓW W LATACH 2007-2013 ………………………. 55 VII. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY .................................................................................................................. 57 VIII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO W LATACH 2007-2013................................................................................................................ 57 IX. PLAN FINANSOWY NA LATA 2007-2013 .................................................................... 58 X. SYSTEM WDRAŻANIA..................................................................................................... 59 XI. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ ............ 61 Spis tabel ............................................................................................................................. 64 Spis rysunków..................................................................................................................... 65 Spis załączników................................................................................................................. 65 3 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 WSTĘP Niniejszy dokument aktualizuje Plan Rozwoju Lokalnego na terenie gminy Rokiciny na lata 2004 – 2013 w ujęciu szczegółowym dla okresu 2007-2013. Plan jest zgodny z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego. Plan Rozwoju Lokalnego ma charakter trójdzielny: 1) Część analityczna – diagnoza sytuacji społeczno – gospodarczej połączona z identyfikacją problemów (punkty I – II), 2) Część zadaniowa – opis działań przyczyniających się do rozwiązania problemów zdiagnozowanych w części analitycznej (punkty III – IX), 3) Opis systemu wdrażania i monitorowania (punkty X - XI). Opracowanie ma charakter poznawczy i służy szerokiemu i kompleksowemu rozpoznaniu obecnego stanu rozwoju, wyodrębnieniu uwarunkowań sprzyjających rozwojowi, (czyli szans), bądź ten rozwój ograniczający, (czyli zagrożeń), określeniu mocnych i słabych stron gminy w rywalizacji z innymi obszarami. Część analityczna wskazuje aktualny stan rozwoju różnych sfer życia społeczno – gospodarczego istotnych z punktu widzenia rozwoju gminy Rokiciny. Część zadaniowa zawiera wykaz projektów, które mogą przyczynić się do poprawy życia mieszkańców. Ten etap opracowania został poddany szerokim konsultacjom społecznym, które zostały przeprowadzone za pomocą sondażu. Mieszkańcy gminy Rokiciny zidentyfikowali problemy oraz określili potrzeby inwestycyjne w Gminie. Konsultacje realizowane były również poprzez spotkania Horyzontalnego Zespołu Zadaniowego powołanego przez Wójta Gminy w skład, którego wchodzili m.in. przedstawiciele referatów Urzędu Gminy oraz jednostek organizacyjnych samorządu lokalnego. Plan Rozwoju Lokalnego został opracowany w celu: 1) Stworzenia dokumentu niezbędnego w uzyskaniu dofinansowania z zewnętrznych środków finansowych, głównie z Regionalnego Programu Operacyjnego RPO. 2) Skomunikowania władz gminy z mieszkańcami w zakresie długookresowych zamierzeń inwestycyjnych. 3) Skonfrontowania potrzeb inwestycyjnych z możliwościami inwestycyjnymi. 4) Uniknięcia jednoczesnego otwierania zbyt wielu frontów inwestycyjnych w stosunku do zdolności finansowych gminy. Realizacja Planu ma służyć mieszkańcom gminy Rokiciny oraz instytucjom i podmiotom funkcjonującym na jej terenie. 4 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Plan Rozwoju Lokalnego ma formułę planu otwartego, dlatego przewiduję się, iż w trakcie jego wdrażania może zajść konieczność dokonania zmian. Będzie to miało miejsce w szczególności, gdy: • Nastąpią zmiany w źródłach finansowania PRL. • Zadania wprowadzone do PRL zdezaktualizują się. • Zajdzie potrzeba wprowadzenia nowych zadań do realizacji. Aktualizacja Planu Rozwoju Lokalnego przebiegać będzie w trybie konsultacji z mieszkańcami i przy współpracy z lokalnymi partnerami społeczno-gospodarczymi. W trakcie opracowywania Planu Rozwoju Lokalnego korzystano z danych Urzędu Statystycznego w Łodzi, Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim, Głównego Urzędu Statystycznego, z danych innych instytucji działających na terenie powiatu tomaszowskiego i województwa łódzkiego, danych własnych gminy oraz danych wynikających z aktów i projektów aktów prawa miejscowego, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Rokiciny, Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Rokiciny, Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Rokiciny oraz pracy magisterskiej Barbary Adamus pt. „Monografia gminy Rokiciny. Porównanie stanu z końca lat siedemdziesiątych i 2000 roku” wykonanej na Wydziale Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI „PLANU ROZWOJU LOKALNEGO” Obszarem realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Rokiciny jest cały teren gminy. Realizacja planu obejmuje : • Projekty realizowane w latach 2007-2013. II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM 2.1. Położenie, powierzchnia, ludność. Gmina Rokiciny jest gminą o charakterze wiejskim. Zlokalizowana jest w bliskiej odległości od dużych ośrodków przemysłowych: 31 km od Piotrkowa Trybunalskiego, 22 km od Tomaszowa Mazowieckiego i 24 km od Łodzi. Pod względem administracyjnym znajduje się w obrębie województwa łódzkiego. Położona jest w północno - zachodniej części powiatu tomaszowskiego i jest jedną z dziesięciu gmin wiejskich tego powiatu. Oprócz gmin wiejskich w skład powiatu wchodzi jeszcze gmina miejska - Tomaszów Mazowiecki. W powiecie nie ma gmin o charakterze miejsko - wiejskim. Gmina Rokiciny graniczy od północy z gminą Koluszki 5 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 (powiat łódzki – wschodni), od wschodu z gminą Ujazd, od południa z gminą Będków, a od zachodu z gminą Brójce (powiat łódzki – wschodni), wchodzącą w skład Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej. Rysunek 1. Położenie gminy Rokiciny w powiecie tomaszowskim. Obszar gminy wynosi 9051,00 ha (90,5 km2), co stanowi 8,7% ogólnej powierzchni powiatu oraz 0,49% powierzchni województwa. Pod względem obszaru gmina plasuje się na ósmym miejscu wśród jedenastu gmin powiatu tomaszowskiego. W skład gminy wchodzą tereny rolne – 7234 ha, co stanowi 80% powierzchni ogólnej, tereny lasów i gruntów leśnych - 1309 ha, co stanowi 14,6 % powierzchni ogólnej (pozostałe tereny - 508 ha stanowi 5,5 %). Gminę zamieszkują 5823 osoby, w tym 2844 mężczyzn i 2979 kobiet. Ogólna liczba mieszkańców gminy stanowi 4,8 % ludności powiatu oraz 0,23 % ludności województwa łódzkiego (Rocznik Statystyczny Województwa Łódzkiego 2006) . W gminie Rokiciny zamieszkuje 4,9% ogółu mężczyzn powiatu i 4,7% ogólnej liczby kobiet. Analogicznie 6 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 w stosunku do województwa łódzkiego wartości te kształtują się następująco 0,23% mężczyzn, 0,22% kobiet. Gęstość zaludnienia w gminie wynosi 64 osoby na 1 km2, przy średniej gęstości zaludnienia 118 osoby na 1 km2 w powiecie tomaszowskim i 141 osoby na 1 km2 w województwie łódzkim. Na terenie gminy znajdują się 24 jednostek osadniczych, w tym 22 sołectwa. Wsie znajdujące się na terenie gminy przekraczają w większości 100 mieszkańców. Obok wsi o skupionej zabudowie, ukształtowanej wzdłuż ciągów komunikacyjnych, występuje w znacznym stopniu zabudowa rozproszona. W porównaniu z rokiem 2004 liczba mieszkańców gminy wzrosła. Tabela 1.Wykaz sołectw w gminie Rokiciny Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Sołectwo Albertów Cisów Chrusty Nowe Chrusty Stare Eminów Janków Jankówek Kolonia Łaznów Rokiciny-Kolonia Łaznów Łaznówek 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Łaznowska Wola I Łaznowska Wola II Maksymilianów Michałów Mikołajów Pogorzałe Ługi Popielawy Rokiciny Wilkucice Duże Wilkucice Małe 22 Stefanów Wsie wchodzące w skład sołectw Albertów Cisów Chrusty Nowe Chrusty Stare Eminów Janków Jankówek Kolonia Łaznów Rokiciny- Kolonia Łaznów Janinów Janków III Łaznówek Łaznowska Wola I Łaznowska Wola II Maksymilianów Michałów Mikołajów Pogorzałe Ługi Popielawy Rokiciny Wilkucice Duże Wilkucice Małe Reginów Stefanów Liczba ludności 2004r. 65 91 464 224 107 140 88 229 1356 508 42 57 68 329 246 119 123 186 147 587 419 175 63 48 101 Liczba ludności 2006r. 54 95 454 227 97 141 79 219 1302 506 44 57 59 326 244 111 130 186 141 573 406 158 71 47 96 Powierzchnia sołectwa w ha 116 294 907 421 266 160 129 642 196 762 378 525 505 302 132 375 120 1306 658 366 329 162 Źródło: Dane własne gminy 2.2. Środowisko przyrodnicze i zasoby naturalne Ukształtowanie terenu Obszar gminy Rokiciny położony jest na równinie Koluszkowskiej stanowiącej swoisty „półwysep” Wyżyny Łódzkiej. Pod względem morfologicznym stanowi lekko pofalowaną 7 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 równinę wyniesioną średnio 180-220 m. n.p.m. Maksymalna różnica wysokości bezwzględnych wynosi 39,5 m. Najniżej położony punkt znajduje się na wschód od Popielaw (180,5 m. n.p.m.), a najwyższy w regionie Chrustów Starych (- 220,5 m n.p.m.). Urozmaicenie obszaru gminy stanowią utwory pradolinne lokalnych cieków oraz niewielkie powierzchniowo zbiorniki wodne różnej genezy. Powierzchnia całego obszaru zbudowana jest ze skał młodych, luźnych pozostawionych w czwartorzędzie przez lądolód skandynawski. Główne rysy rzeźby glacjalnej powstały więc w okresie zlodowacenia środkowopolskiego. Na terenie gminy największe obszary zajmują gliny zwałowe lekkie i średnie. Występują również iły, gliny, piaski, żwiry, otoczaki i głazy narzutowe. Część glin zwałowych pokryta jest utworami fluwioglacyjnymi, czyli piaskami. Piaski na obszarze gminy charakteryzują się dużą zmiennością frakcji i występują jako piaski drobne, średnie i gruboziarniste. Znajdują się one przeważnie w północnej i północnowschodniej części gminy. W dolinach rzek, strumyków i zagłębieniach terenu występują holoceńskie utwory geologiczne. Są to utwory aluwialne i organogeniczne takie jak torfy, mursze i utwory mułowo-torfowe. W zależności od pochodzenia skał macierzystych, ich udział w powierzchni użytków rolnych gminy przedstawia się następująco: • Gleby utworzone z piasków - 46,3 %, • Gleby utworzone z glin zwałowych - 49,5 %, • Gleby utworzone z utworów organogenicznych - 3,8 %, • Gleby utworzone z osadów aluwialnych - 0,45 %. Struktura gruntów według klas bonitacyjnych Jednym z najważniejszych elementów środowiska przyrodniczego wpływających na rozwój gminy są gleby. Mają one decydujący wpływ na rozwój produkcji rolnej, a w szczególności na strukturę upraw i wysokość plonów. Formy terenu, charakter skał macierzystych i związane z nim stosunki wodne oraz szata roślinna wpłynęły na ich zróżnicowanie typologiczne. W gminie wyróżniono następujące typy gleb: • Bielicowe 45,7%, • Brunatne 42,3 %, • Czarne ziemie 7,8 %, • Bagienne 3,8 %, • Mady 0,4 %. Gleby brunatne zajmują najczęściej tereny wyżej położone oraz stoki, gdzie zachodzi szybszy spływ wód opadowych. W obniżeniach o utrudnionym odpływie wód powierzchniowych 8 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 występują czarne ziemie lub gleby bagienne, a w dolinach rzecznych mady. Gleby bielicowe zaś występują na najuboższych skałach macierzystych, pod lasami iglastymi. Obszar gminy charakteryzuje się różnorodnością rozmieszczenia poszczególnych klas bonitacyjnych gleb. Średnią klasą bonitacyjną dla gminy jest klasa IV. Najżyźniejsze gleby występują na terenach sołectw: Łaznów, Popielawy, Łaznówek, Cisów, Michałów. Najsłabsze zaś gleby znajdują się we wsiach Eminów, Wilkucice Duże i Wilkucice Małe. Klimat Klimat gminy Rokiciny jest kształtowany przede wszystkim przez przeważającą w ciągu roku równoleżnikową cyrkulację powietrza. Stosunkowo nieduże wzniesienia nie stanowią przeszkody dla przepływu mas powietrza. Dominujący jest wpływ wilgotnych mas powietrza polarno-morskiego oraz polarno-kontynentalnego. Zdecydowanie przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie, natomiast wiatrów wiejących z kierunku wschodniego i północnowschodniego jest zdecydowanie mniej. Biorąc pod uwagę dopływ energii słonecznej do powierzchni ziemi, to średnio w roku ten obszar otrzymuje około 39% możliwego usłonecznienia. Średnie miesięczne wartości usłonecznienia wahają się od 12% do 25% w okresie zimy i 37%- 50% w okresie lata. Średnia roczna temperatura powietrza dla gminy Rokiciny wynosi około 7,5 o C. Najchłodniejszym miesiącem jest luty ze średnią temperaturą powietrza z reguły poniżej 3 o C, zaś najcieplejszym lipiec ze średnią temperaturą powietrza zawierającą się w granicach od 17,8 o C do 18,2 o C. Okres wegetacyjny, w którym średnia temperatura powietrza przekracza +5 o C ma zasadnicze znaczenie dla rolnictwa, gdyż w tym czasie następuje rozwój większości roślin uprawnych. Trwa on odpowiednio od 210 do 220 dni. Największą wilgotność powietrza odnotowano w okresie od listopada do lutego, a maksimum niedosytu wilgotności powietrza występuje w czerwcu i lipcu. Suma rocznych opadów wynosi około 600 mm. Najmniej opadów odnotowuje się w miesiącach od stycznia do marca. Są to również miesiące najmniejszej zmienności sum opadów. Pokrywa śnieżna na tym terenie wykazuje niewielkie zróżnicowanie. Występuje od przełomu listopada i grudnia do drugiej połowy marca i trwa około 50-60 dni. Liczba dni z mrozem wynosi 30-40 dni, zaś z przymrozkami waha się w granicach od 110 do 130 dni. Cieki Wody powierzchniowe na terenie gminy Rokiciny tworzy zróżnicowana sieć cieków, z których najważniejsze to rzeka Piasecznica, Pańkówka i Łaznowianka. Piasecznica bierze swój początek na terenie gminy Koluszki, a przez gminę Rokiciny przepływa przez wsie Wilkucice i Eminów. Pańkówka stanowi południowo-wschodnią granicę gminy. Wszystkie te rzeki są 9 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 dopływem Wolbórki, która stanowi część składową dorzecza Pilicy i jest jej lewobrzeżnym dopływem. Długość cieków na terenie gminy Rokiciny wynosi: • Piasecznica - 2200 m, • Łaznowianka –11650 m, • Czarna Bielina – 3300 m. Spadek terenów w trzech kierunkach czynią cały obszar gminy obszarem odpływowym, tworzącym w układzie północ-południe granicę wododziałową. Najwyższe stany wody odnotowuje się podczas wiosennych roztopów, czyli w lutym i marcu. Drugorzędne maksimum występuje w lipcu. Niskie zaś stany wody, wywołane intensywnym parowaniem, mają miejsce na początku i końcu lata. Wszystkie wody opadowe odprowadzone są do rzek: Miazgi, Bieliny i Czarnej. Rzeki te stanowią dopływy Pilicy. W obrębie gminy występują dwa poziomy wodonośne: czwartorzędowy i jurajski. Zwierciadło wody pierwszego ma charakter swobodny i występuje na głębokości 10-16 m ppt. Drugi znajduje się na głębokości ok. 80 m ppt. Szata roślinna, obszary chronione, istniejące formy ochrony przyrody Na terenie gminy lasy zajmują 1230,9 ha, z czego 20 % to lasy prywatne. Dominują bory sosnowe i mieszane. Powierzchnia lasów stanowi 13,6 % powierzchni gminy, dla porównania w powiecie tomaszowskim wartość ta przekracza 30%. Obszary leśne na opisywanym terenie znajdują się w dwóch dużych kompleksach. Największy z nich występuje w części północno-zachodniej i zawiera rezerwat przyrody „Łaznów”, drugi co do wielkości, znajduje się w części centralnej gminy i przebiega wzdłuż wschodniej strony linii kolejowej. Ponadto na terenie gminy występuje kilka mniejszych skupisk leśnych, m.in. we wsi Eminów, Maksymilianów i Cisów. Do roślin ściśle chronionych na terenie gminy Rokiciny zaliczamy widłaka wrońca, gwiazdnicę długolistną, barwinka pospolitego i storczyka plamistego. Szczególnymi formami ochrony przyrody objęte są w gminie następujące obszary: a) Obszar Chronionego Krajobrazu • „Koluszkowski” - pół - zach. obszar gminy, • „Piliczański” - zachodni fragment obszaru gminy. Obydwa wymienione obszary wchodzą w skład wielkoprzestrzennego ekologicznego systemu obszarów chronionych ESOCH Polski Środkowej. b) Rezerwat przyrody - „Łaznów” o powierzchni 60,83 ha, gdzie chroni się fragment lasu jodłowego naturalnego pochodzenia. 10 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 c) Park zabytkowy - na terenie gminy znajdują się 2 takie obiekty - park w Łaznowie i Popielawach. d) Użytki ekologiczne - mają powierzchnię 0,4 ha i obejmują kompleks śródleśnych torfowisk oraz terenów okresowo zalewanych wodą. e) Pomniki przyrody - na terenie gminy rośnie obecnie 56 drzew zakwalifikowanych do objęcia ochroną gatunkową. Wśród nich przeważają jodły, dęby, modrzewie i wiązy szypułkowe. 2.3.Turystyka Walory przyrodnicze Doliny rzeczne oraz liczne formy ochrony przyrody sprawiają, że obszar gminy Rokiciny może służyć rekreacji, turystyce i wypoczynkowi. Do głównych atrakcji występujących na tym terenie należy zaliczyć pomniki przyrody - 56 drzew, które objęte są ochroną gatunkową oraz rezerwat przyrody „Łaznów”. Rezerwat ten zajmuje powierzchnię 60,83 ha. Swoją nazwę przejął od nazwy leśnictwa i uroczyska z czasów przedwojennych. Las jodłowy w uroczysku Rokiciny jest jednym z ostatnich fragmentów naturalnych lasów jodłowych, które w przeszłości zajmowały rozległe obszary pomiędzy Łodzią, Tomaszowem Mazowieckim a Głownem. Na obszarze rezerwatu występują następujące kompleksy leśne: grąd jodłowy, las jodłowy, bór mieszany z jodłą. Gatunkiem lasotwórczym jest jodła rosnąca z pojedynczą sosną, jak również grab oraz w niewielkim stopniu jarzębina i świerk. Poza tym ważnym elementem krajobrazu gminy są doliny rzek. Tworzą one ciągi ekologiczne z naturalnymi siedliskami zbiorowisk roślinnych. Walory przyrodnicze gminy Rokiciny sprzyjają rozwojowi turystyki edukacyjnej, ogólnopoznawczej oraz agroturystyki. Walory kulturowe Na terenie gminy Rokiciny znajduje się wiele obiektów podlegających ochronie konserwatorskiej. Stanowią one niewątpliwą atrakcję turystyczną. Do rejestru zabytków wpisano takie obiekty jak: 1) Kościół drewniany parafii rz-kat. p.w. MB Różańcowej z 1755-1756 r. – Łaznów. 2) Drewniana dzwonnica kościoła p.w. MB Różańcowej z przełomu XVIII/XIX w. 3) Zajazd poczty konnej z1848 r. Rokiciny - obecnie znajduje się tu Gminny Ośrodek Kultury. 4) Park przykościelny z XVIII w. – Łaznów. 5) Park dworski z XIX w.- Popielawy. 11 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 2.Obiekty zabytkowe na terenie gminy Rokiciny wpisane do ewidencji konserwatorskiej Miejscowość Łaznów Popielawy Obiekt Zespół kościelny pw. MB Różańcowej- drewniany Zespół dworski z przełomu XVIII/XIX w. Czworak murowany w zespole dworskim, koniec XIX w. Spichlerz w zespole dworskim, murowany, z końca XIX w, przebudowany w 1960 r. Dwór, koniec XVIII w. Rokiciny Dworzec kolejowy z poł. XIX w. Zajazd poczty konnej z 1848 r. Źródło: Dane własne gminy Poza tym w ewidencji konserwatorskiej znajdują się: 1) Cmentarze: • Ewangelickie w Albertowie, Łaznowskiej Woli, Maksymilianowie, Mikołajowie i Popielawach. • Rzymsko-katolickie w Łaznowie, w Rokicinach, oraz Chrustach Nowych 2) Zabytki techniki: • Cegielnia z lat 20-tych XX w. w Łaznowskiej Woli. • Młyn z 1929 r. w Łaznowie. • Wiatrak drewniany z początku XX w. w Popielawach. • Wiatrak drewniany z przełomu XIX/XX w. w Rokicinach. Do zasobów kulturowych gminy należą również historyczne zespoły wiejskie: • Łaznów 1332 r. – rzędówka – ochrona zabudowy; • Popielawy – rzędówka – ochrona zabudowy; • Kolonia Rokiciny (XIX w.) – złożony – ochrona zabudowy; Na terenie gminy zaewidencjonowano dosyć liczne miejsca znalezisk archeologicznych – ponad 80 stanowisk, które pozostają także pod ochroną i opieką konserwatorską. Posiadanie tak wielu ciekawych obiektów kulturowych powinno sprzyjać rozwojowi turystyki na tym terenie, w szczególności edukacyjnej i ogólnopoznawczej. Na obszarze gminy brak obiektów turystyki weekendowej i pobytowej. Wyjątek stanowi rozproszone budownictwo letniskowe oraz pewne formy agroturystyki. Działa tu gospodarstwo agroturystyczne w Łaznowskiej Woli. 12 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 2.4. Zagospodarowanie przestrzenne 2.4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego Cele polityki przestrzennej z zakresu ochrony środowiska dla obszaru gminy Rokiciny zostały wskazane w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Rokiciny wraz z Gminnym Planem Gospodarki Odpadami przyjętych uchwałą Rady Gminy Rokiciny Nr XXII/117/05 z dnia 25 lutego 2005r. • Zachowanie naturalnych biocenoz torfowiskowych i leśnych z licznymi gatunkami chronionymi oraz rzadkimi gatunkami roślin i zwierząt, jak też swoistych cech krajobrazu. • Zakaz zanieczyszczania wód, gleby i powietrza. • Zwiększenie areałów leśnych i wzmocnienie poprzez to odporności środowiska przyrodniczego oraz jego atrakcyjności – dla obszarów o warunkach korzystnych do zalesień. • Ochrona zasobów wód podziemnych – dla obszarów o wysokim stopniu zagrożenia zanieczyszczeniami z powierzchni. • Ochrona zasobów wód głębinowych przed zanieczyszczeniem - dla obszarów wzmożonego nadzoru sanitarnego wokół ujęć wód głębinowych. Stan czystości wód podziemnych Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę dla celów bytowych i gospodarczych jest wodociąg zasilany z ujęć wód podziemnych, zlokalizowanych w Nowych Chrustach i we wsi Rokiciny (dwie studnie głębinowe, obecnie modernizowane). Do gminnej sieci wodociągowej wodę dostarcza również Zakład Wodociągów i Kanalizacji z Łodzi. Badania jakości wody przeprowadzone w studni nr 1 w Nowych Chrustach oraz w Rokicinach wykazały, iż spełnia ona wszystkie, wymagane prawem, standardy dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 13 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 3. Wyniki badania jakości wody – ujęcie Nowe Chrusty-19.07.2004 r. Wskaźnik oznaczany Wartość uzyskana Wartość dopuszczalna 1 15 Mętność mg/dm3 1 1 Odczyn pH 7,82 6,5-9,5 Przewodność właściwa µS/cm 410 2500 Zapach Parametry fizyko-chemiczne Barwa mg/dm3 Pt Akceptowalny Akceptowalny 3 0,04 1,5 3 Azotany mg/dm NO3 17,54 50 Azotyny mg/dm3NO2 0,0038 0,5 Mangan mg/dm3 <0,01 0,05 Twardość ogólna mval/dm3 3,2 1,2-10 Twardość ogólna mg/dm3 CaCO3 160 60-500 0,02 0,2 22,0 250 1,3 5,0 10 100 0 20 0 0 0 0 Amoniak mg/dm NH4 3 Żelazo mg/dm 3 Chlorki mg/dm 3 ChZT(met. Z KmnO4) mg/dm Parametry bakteriologiczne Ogólna liczba kolonii w 1 ml wody na agarze po 72 godzinach w temp. 22oC Ogólna liczba kolonii w 1 ml wody na agarze po 24 godzinach o w temp. 37 C Liczba bakterii grupy coli w 100 ml wody Liczba bakterii grupy coli typu kałowego w 100 ml wody Źródło: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Łodzi. 14 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 4. Wyniki badania jakości wody – ujęcie Rokiciny 09.08.2005 r. Stan czystości wód powierzchniowych Wody powierzchniowe gminy tworzy zróżnicowana sieć cieków, z których najważniejsze to rzeka Łaznowianka, Pańkówka (Czarna Bielina) i Piasecznica. Wszystkie należą do zlewni Pilicy. Wody powierzchniowe płynące i stojące mają duże znaczenie jako źródło zaopatrzenia rolnictwa i ludności w wodę użytkową. Są one również wykorzystywane do celów rekreacyjnych. Wody powierzchniowe są szczególnie wrażliwe na zanieczyszczenia antropogeniczne, dlatego istotny jest systematyczny ich monitoring. Rzeka Piasecznica Jest to dopływ Czarnej Bieliny. W 2002 roku w przekroju pomiarowo-kontrolnym Ujazd rzeka prowadziła wody pozaklasowe, ze względu na 3 wskaźniki fizykochemiczne: azot azotynowy, fosforany i fosfor ogólny. Pod względem bakteriologicznym wody Piasecznicy 15 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 odpowiadały III klasie jakości, a pod względem hydrobiologicznym klasie II. W porównaniu z rokiem 2001 jakość wód nie uległa zmianie, o ich pozaklasowym charakterze decydowały te same wskaźniki. Wymagana klasa czystości dla Piasecznicy to klasa II. Stan czystości powietrza W wyniku przeprowadzonej rocznej analizy jakości powietrza strefa tomaszowska w roku 2002 zakwalifikowana została do klasy B/C w dziedzinie ochrony zdrowia (ze względu na stężenie pyłu zawieszonego PM10) i do klasy A w dziedzinie ochrony roślin. Zagrożenie złą jakością powietrza nie dotyczy jednak całego powiatu, zwykle odnosi się do obszaru o największym skupisku źródeł emisji - w tym przypadku jest to Tomaszów Mazowiecki. Na terenie gminy Rokiciny do źródeł niskiej emisji należą indywidualne posesje, w których występuje opalanie węglowe, a także zakłady produkcyjne, usługowe i handlowe. Ze względu na dużą ilość punktów emisji nie jest możliwe monitorowanie każdego z nich, a tym samym określenie ilości dostających się z nich do atmosfery zanieczyszczeń. Stan czystości gleb Według badań prowadzonych w latach 1998-2002 przez Stację Chemiczno-Rolniczą w Łodzi gleby o odczynie kwaśnym i bardzo kwaśnym zajmują w powiecie tomaszowskim 75%. Są to gleby o daleko posuniętej degradacji. W glebach zakwaszonych wzrasta szybko przyswajalność i pobieranie przez rośliny większości metali ciężkich. Gleby takie wymagają wapnowania. Proces zakwaszania gleb ciągle postępuje. Obok procesów naturalnych powodujących ubytki wapna z gleb, duży udział ma przemysł i motoryzacja, które emitują dwutlenek siarki i tlenki azotu. Przyczyną zubożenia gleb w podstawowe składniki jest też bardzo niskie i nieproporcjonalne zużycie nawozów mineralnych. Do pogarszania się bilansu składników mineralnych i substancji organicznej w glebach przyczynia się także znacznie zmniejszające się pogłowie zwierząt gospodarskich, a co za tym idzie zmniejszenie się ilości nawozów naturalnych do nich wprowadzanych. 2.4.2. Infrastruktura techniczna System komunikacji W skład systemu komunikacji drogowej w gminie wchodzą dwie drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi gminne oraz drogi transportu rolnego i dojazdowe. Na terenie gminy Rokiciny znajduje się łącznie: 24,2 km dróg wojewódzkich, 33,2 km dróg powiatowych, 27,8 km dróg gminnych oraz 123 km gminnych dróg wewnętrznych, czyli np. dojazdowych do gruntów ornych. 16 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Główną oś komunikacyjną gminy tworzą: droga wojewódzka Nr 713 relacji Rzgów - Tomaszów Mazowiecki oraz Nr 716 Brzeziny - Piotrków Trybunalski. Obsługują one zarówno ruch tranzytowy, jak również lokalny. Przez gminę przebiegają następujące drogi powiatowe: • Droga Nr 4318E relacji Rokiciny –Stefanów - Łaznówek • Droga Nr 4319E relacji Rokiciny – Janków –Ujazd; • Droga Nr 4321E relacji Łaznowska Wola – Prażki; • Droga Nr 4322E relacji Rokiciny Kolonia- Kolonia Łaznów; • Droga Nr 4303E relacji Tomaszów Mazowiecki- Popielawy –Łaznów – Łaznowska Wola – Wola Kutowa Na terenie gminy znajduje się 13 dróg o charakterze gminnym. Drogi te obsługują ruch pomiędzy jednostkami osadniczymi gminy oraz miejscowościami sąsiadującymi z gminą. Spośród 150 km dróg gminnych: 36,76 km ma nawierzchnię bitumiczną, 0,6 km betonową, 3.65 km brukowcowi, 20,44 km gruntową ulepszoną oraz 89,51 km gruntową naturalną.. Gmina ma korzystne położenie komunikacyjne. Przez jej obszar przebiega magistrala kolejowa relacji Częstochowa - Piotrków Trybunalski - Koluszki. Długość kolei na terenie gminy wynosi ponad 9 km, a stacje kolejowe znajdują się w Rokicinach Kolonii, Nowych Chrustach i Łaznowie. Oprócz komunikacji kolejowej funkcjonuje też komunikacja autobusowa PKS. Długość szlaku komunikacyjnego autobusów na terenie gminy wynosi ponad 10,5 km. W latach 1999-2003 na drogach leżących w gminie Rokiciny miało miejsce 60 wypadków drogowych i 321 kolizji. W ich wyniku życie straciło 8 osób, a 90 zostało rannych. W okresie 2004-2006 na drogach znajdujących się na terenie gminy Rokiciny miały miejsce 23 wypadki drogowe i 166 kolizji. W ich wyniku życie straciło 5 osób a 41 zostało rannych. 2.4.3. Telekomunikacja Gmina Rokiciny rozwija się dynamicznie w zakresie telekomunikacji. Stara ręczna centrala została wymieniona w 1998 r. na nowoczesna elektroniczną. W 2001 roku zarejestrowano 589 abonentów, z czego 429 należało do Telekomunikacji Polskiej a 160 do Telekomunikacji Pilickiej. Liczba abonamentów na 100 mieszkańców wynosiła 9,8. Miejscowości, które posiadały największą liczbę abonentów to Rokicny - 233, Łaznowska Wola I i II-73, Pogorzałe Ługi - 38. Najmniejsza liczba abonamentów wystąpiła we wsiach Janinów - 1, Maksymilianów 2, Reginów-2, a we wsi Eminów, nie było żadnego. W roku 2007 liczba zarejestrowanych abonentów 1176, z czego 710 należy do Telekomunikacji Polskiej a 466 do Telekomunikacji Pilickiej. Liczba abonamentów na 100 mieszkańców wynosi 20,19. Największa liczba 17 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 abonentów zarejestrowana jest w Rokicinach Kolonii- 245, Popielawach125, Łaznowskiej Woli – 149, Chrustach Nowych – 124. Najmniej abonentów mają nadal miejscowości Maksymilianów - 10, Janówek 11, Wilkucice Małe 10, Janików 8. Na terenie gminy ilość abonentów podłączonych do Internetu w TP wynosi ok.100, natomiast drogą radiową ok. 60. W okresie 2007-2013 przewidywana jest rozbudowa internetowej sieci radiowej. 2.4.4. Elektroenergetyka Obszar gminy zelektryfikowany jest w 100 %. Sieć elektroenergetyczna jest najdłuższą i najbardziej rozgałęzioną siecią infrastruktury technicznej. Energia elektryczna dociera do wszystkich mieszkańców gminy. Doprowadzana jest do użytkowników siecią zasilającą i rozdzielczą średniego napięcia 15 kV i niskiego napięcia. Przez obszar gminy przebiega linia wysokiego napięcia 110 kV, dla której strefa ochronna wynosi 36 m. 2.4.5. Ciepłownictwo Na obszarze gminy nie ma całościowo zorganizowanej gospodarki w zakresie zaopatrzenia i pokrycia potrzeb cieplnych zarówno mieszkańców jak i usług, obiektów użyteczności publicznej i obiektów drobnej przedsiębiorczości. Zaopatrzenie w ciepło odbywa się przeważnie poprzez paleniska piecowe lub, w nowszych budynkach, lokalne instalacje centralnego ogrzewania. Najbardziej popularnym nośnikiem energii cieplnej jest nadal węgiel, ale coraz częściej wykorzystuje się w tym celu olej opałowy. 2.4.6. Zaopatrzenie w gaz Na obszarze gminy nie występuje gazyfikacja przewodowa. Rozpowszechniona jest forma zaopatrzenia w gaz (propan-butan) w butlach. Dystrybucję zapewnia gęsta sieć punktów wymiany butli - minimum jeden punkt na miejscowość. 2.4.7. Gospodarka wodno-ściekowa Gmina Rokiciny jest w całości wyposażona w wodociąg. Długość sieci wodociągowej wynosi 112,2 km, a ilość przyłączy 1930. Obszar opisywany zaopatrywany jest w wodę pitną z trzech źródeł. Ujęcie lokalne, znajdujące się we wsi Nowe Chrusty, obsługuje 1021 mieszkańców na odcinku 24,0 km sieci. Ujęcie lokalne w Rokicinach zaopatruje 2088 mieszkańców na odcinku 33,2 km. Do pozostałej części -55 km, czyli mieszkańców wsi: Janówek, Janków, Maksymilianów, Łaznówek, Łaznowska Wola, wodę dostarcza Zakład Wodociągów 18 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 i Kanalizacji w Łodzi. Do sieci wodociągowej podłączonych jest łącznie 1956 gospodarstw domowych, czyli ok. 96%. Tabela 5. Długość sieci wodociągowych Miejscowość Długość-km Liczba przyłączy Stan techniczny Jankówek 2,1 19 Dobry Janków 2,5 41 Dobry Maksymilianów 3,0 41 Dobry Wilkucice Duże 4,3 41 Dobry Wilkucice Małe 4,1 35 Dobry Eminów 3,1 51 Dobry Łaznówek 4,2 46 Dobry Stefanów 2,1 35 Do wymiany Rokiciny 6,6 113 Do wymiany Łaznów 4,1 131 Do wymiany Albertów 1,9 12 Dobry Popielawy 5,6 160 Do wymiany Kolonia Rokiciny 13,3 430 Do wymiany 8,4 km Łaznowska Wola 10,6 223 Dobry Kolonia Łaznów 9,1 73 Dobry Michałów 4,2 28 Dobry Cisów 7,4 46 Dobry Chrusty Stare 3,4 78 Dobry Chrusty Nowe 9,6 213 Dobry Pogorzałe Ługi 3,6 59 Dobry Mikołajów 7,4 55 Dobry 112,2 1930 - RAZEM Źródło: Dane własne gminy Generalnie stan techniczny sieci wodociągowej jest dobry, poza odcinkami w Stefanowie, Łaznowie, Popielawach, Rokicinach i Rokicinach Kolonii. W miejscowościach tych znajdują się wodociągi zbudowane z azbestocementu. Eksploatacją wodociągów zajmuje się SKR w Rokicinach. 19 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Ujęcie Nowe Chrusty: Ø max/h - 67 m3/h Średnie zużycie wody na dobę – 380 m3 Ujęcie to zaopatruje miejscowości: Ujęcie Rokiciny Ø max/h - 60 m3/h Średnie zużycie wody na dobę – 222 m3 Ujęcie to zaopatruje miejscowości: Obecnie planowana jest modernizacja ujęcia wody we wsi Rokiciny. Postawienie zbiorników na wodę oraz automatyzacja obsługi pozwoli na ekonomiczniejsze wykorzystanie ujęcia. Przez teren gminy przebiega też trasa magistralnego wodociągu przemysłowego relacji Tomaszów Mazowiecki - Łódź. Oczyszczanie ścieków: Na obszarze gminy istnieją trzy oczyszczalnie ścieków: w Popielawach, Łaznowie i Rokicinach. Oczyszczalnia w Popielawach powstała w 1990 roku. Maksymalna ilość ścieków dostarczanych na dobę wynosi 5 m3 / d, a maksymalna godzinna wydajność to 0,4 m3/h. w roku 2007 oczyszczalnia została zmodernizowana. Oczyszczalnia w Łaznowie powstała w 1998 roku. Jej wydajność maksymalna dobowa wynosi 9 m3/d, a godzinna 0,37 m3/h. Oczyszczalnia w Rokicinach powstała w 2000 roku. Do niej dopływają ścieki bytowogospodarcze pochodzące z kanalizacji miejscowości Rokiciny Kolonia oraz dowożone taborem asenizacyjnym. Maksymalna wydajność ścieków na dobę wynosi 333 m3/d, zaś średni dobowy dopływ ścieków to 253 m3/d. Obecnie wykorzystuje się jej 1/3 możliwości przerobowych, jednakże podłączenie wszystkich pozostałych miejscowości nie będzie możliwe. Władze gminy przewidują w przyszłości bądź jej rozbudowę lub też budowę nowej oczyszczalni w miejscowości Nowe Chrusty. Na terenie gminy długość sieci kanalizacyjnej wraz z długością przykanalików wynosi 31462 m.b. Do sieci przyłączonych jest 551 gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych. Stanowi to jedynie 19% w stosunku do ogółu. Ścieki gospodarcze w poszczególnych wsiach zagospodarowywane są przez gospodarstwa na własnych gruntach. Najczęściej ludność odprowadza ścieki do szamb, które często są nieszczelne, a to powoduje ogromne zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych. 20 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 2.4.8. Gospodarka odpadami Na terenie gminy Rokiciny nie ma składowisk odpadów stałych. Składowisko odpadów komunalnych powstałe w 1991 roku w Jankowie zostało zamknięte i zrekultywowane w 2007r. Rrekultywacją objęto obszar wysypiska 0.85ha.. Zorganizowanym systemem zbiórki odpadów zmieszanych objętych jest 3472 mieszkańców, co w sumie daje wskaźnik obsługi na poziomie 59%. W miejscach, gdzie najczęściej uczęszczają ludzie, zostały ustawione kosze na śmieci. Na terenie gminy znajduje się 6 punktów selektywnej zbiórki odpadów. Obsługą w zakresie odbioru odpadów komunalnych z posesji prywatnych i gminnych zajmują się dwie firmy. Na terenie gminy nie zlokalizowano dzikich wysypisk śmieci. Cele i działania w zakresie gospodarki odpadami w gminie określono w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Rokiciny. Dokument ten określa trzy cele główne w zakresie gospodarki odpadami: • Zapobieganie powstawaniu odpadów oraz ograniczenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko. • Wspomaganie prawidłowego postępowania z odpadami. • Ochrona powierzchni ziemi. 2.4.9. Własność nieruchomości Obszar gminy wynosi 9051 ha. Ponad 83% wszystkich gruntów pozostaje w rękach osób prywatnych. Są to grunty osób fizycznych wchodzące w skład gospodarstw rolnych (ha) oraz grunty osób fizycznych nie wchodzące w skład gospodarstw rolnych (ha). Grunty Skarbu Państwa, z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste, zajmują powierzchnię 1201 ha, co stanowi 13,3% powierzchni gminy. Grunty gminne zajmują tylko 124 ha. 21 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 6. Własność budynków i mieszkań według rodzaju podmiotów będących ich właścicielami lub współwłaścicielami Mieszkania Wyszczególnienie Budynki Budynki mieszkalne stanowiące własność: Osób fizycznych Spółdzielni mieszkaniowych Gminy Skarbu Państwa Zakładów pracy Pozostałych podmiotów Wspólną Powierzchnia Ludność użytkowa w mieszkań - w m2 mieszkaniach Ogółem w tym zamieszkane stale Ogółem w tym zamieszkane stale 1492 1597 1588 139869 139495 5799 1454 1518 1511 134930 134641 5574 - - - - - - 3 2 10 4 2 33 4 2 33 176 162 1757 176 162 1757 8 9 102 2 2 2 210 210 3 21 38 36 2634 2549 103 Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 rok oraz Powszechny Spis Rolny 2002 rok 2.5. Gospodarka 2.5.1. Główni pracodawcy Największymi pracodawcami na terenie gminy Rokiciny są firmy „ Miazek”, „Piekarski”Zakłady Przetwórstwa Mięsnego i „Tadella” zajmująca się szyciem i sprzedażą firan. Wśród pracodawców istotne znaczenie odgrywa też zakład Przetwórstwa Owoców i Warzyw „Motyl”. Tabela 7. Główni pracodawcy w gminie Rokiciny Nazwa firmy Liczba osób Liczba osób Lokalizacja zatrudnionych w zatrudnionych roku 2006 lipiec 2007r. Zakład Przetwórstwa Mięsnego „Miazek ” 85 86 Rokiciny Kolonia Przetwórstwo Mięsne W. Piekarski 80 85 Wilkucice Duże Zakład- Ubój trzody i bydła- Przetwórstwo 10 10 Łaznów Produkcja, szycie, konfekcja firan „Tadella” 79 74 Rokiciny Przetwórstwo Owoców i Warzyw „Motyl” 47 44 Rokiciny Kolonia Wydział produkcji wody 18 18 Rokiciny Krawiectwo PPH „ROMEL” 52 55 Chrusty Nowe Krala 22 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 2.5.2. Struktura branż na terenie gminy Typowo rolnicze tereny gminy nie stanowią większej atrakcji turystycznej, ale bliskie położenie aglomeracji łódzkiej i dobre połączenie z Łodzią, Tomaszowem Mazowieckim i Piotrkowem Trybunalskim stanowią o dużej atrakcyjności inwestycyjnej gminy. Wysoki poziom rolnictwa sprzyja rozwojowi przetwórstwa rolno – spożywczego. Władze gminy stale podnoszą atrakcyjność inwestycyjną gminy poprzez szkolenia rolników, szkolenia zawodowe i stwarzanie przychylnego klimatu dla inwestorów. Inwestorzy rozpoczynający działalność przez pierwszy rok są zwolnieni z podatku. Na przestrzeni 1999-2003 roku do ewidencji działalności gospodarczej gminy Rokiciny wpisano ogółem 187 podmiotów gospodarczych. W 2002 roku na terenie gminy działały 53 sklepy. W okresie 2004-2006 do ewidencji działalności gospodarczej gminy Rokiciny wpisano ogółem 124 podmioty gospodarcze. Tabela8. Liczba podmiotów gospodarczych w Gminie Rokiciny. Wyszczególnienie Podmioty gospodarcze 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 35 30 47 40 35 2004r. 2005r. 2006r. 36 48 44 Źródło: Dane własne gminy. Zarejestrowane podmioty prowadzą działalność gospodarczą m.in. w zakresie: • Krawiectwa, • Stolarstwa, • Handlu, • Usług budowlanych, • Mechaniki samochodowej, • Usług transportowych, • Usług weterynaryjnych, • Usług fryzjerskich. Miejscowość Kolonia Rokiciny jest miejscem lokalizacji największej liczby obiektów usługowych, działających na rzecz całej gminy. Znajduje się tutaj m.in.: Urząd Gminy, Bank Spółdzielczy, Komisariat Policji, kościół, Ośrodek Zdrowia, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Pocztowy oraz wiele placówek handlowych. 23 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 2.6. Identyfikacja problemów (2.1 – 2.5.) Potencjał ekologiczny: • Ubożenie naturalnych siedlisk roślinnych. • Duże zakwaszenie gleb. • Niska klasa czystości wód rzek w gminie. • Niski poziom lesistości gminy. • Niska świadomość mieszkańców w zakresie utrzymania czystości na terenie gminy. Potencjał techniczny: a) • Infrastruktura techniczna: Niski stopień wykorzystania zasobów wód podziemnych spowodowany złym stanem technicznym ujęcia w Rokicinach. • Brak rozwiniętej sieci kanalizacji sanitarnej i przydomowych oczyszczalni ścieków. • Brak sieci gazociągowej na terenie gminy. • Niska świadomość mieszkańców w zakresie gromadzenia i wywozu zmieszanych odpadów. • Niska świadomość mieszkańców w zakresie zbiórki selektywnej odpadów opakowaniowych. b) Infrastruktura komunikacyjna: • Zły stan istniejących dróg. • Brak nawierzchni bitumicznej na drogach gminnych. • Brak ciągów pieszych i rowerowych. c) Turystyka: • Niewykorzystywane walory turystyczne gminy. • Słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna. Gospodarka: • Niska liczba podmiotów gospodarczych poza obszarem wsi Rokiciny Kolonia. 2.7. Rolnictwo Gleby i ich jakość mają decydujący wpływ na rozwój produkcji rolnej, a w szczególności strukturę upraw i wysokości plonów. W obrębie gminy nie spotyka się gleb klasy I i II. Najwartościowsze w skali gminy są kompleksy gleb zaliczanych do IIIb i IVa klasy bonitacyjnej stanowiących ok. 73% gruntów ornych. Najsłabsze gleby klasy VIz, wskazane jedynie pod 24 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 zalesienie stanowią 11% powierzchni gruntów ornych. Wśród użytków zielonych dominują gleby średniej jakości (łącznie klasa IV i V) i stanowią 61% użytków zielonych. Tabela 9. Struktura gruntów rolnych według klas bonitacyjnych. Klasa bonitacyjna Powierzchnia w ha Grunty orne Użytki zielone III a i b 2499,22 2465,48 33,74 IV a i b 2478,25 2247,91 230,24 V 1441,59 1282,14 159,45 VI 768,23 734,49 33,74 Źródło: Dane własne gminy. Pod względem jakości gleb teren gminy jest znacznie zróżnicowany przestrzennie. Udział gleb dobrych w poszczególnych wsiach waha się od 5% do 77%. Najlepsze warunki glebowe dla rozwoju produkcji roślinnej mają wsie: Cisów, Łaznowska Wola I i II, Łaznów, Popielawy. Najsłabsze jakościowo gleby przeważają we wsiach: Eminów, Pogorzałe Ługi i Wilkucice Duże i Małe. Gmina Rokiciny ma charakter typowo rolniczy. Ponad 80% jej powierzchni zajmują grunty rolne, natomiast lasy i grunty leśne zajmują tylko14,5% ogólnej powierzchni gminy. Tabela 10. Struktura użytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych. Ogółem Wyszczególnienie w tym gospodarstwa indywidualne w ha w odsetkach w ha w odsetkach 7187,29 79,4 7074 89,5 Grunty orne 6523 90,5 6405 90,5 Sady 186 2,6 192 2,8 Łąki 219 3,05 216 3,2 Pastwiska 259 3,51 250 3,5 Lasy i grunty leśne 1307 18,2 246 6,0 Pozostałe 513 7,1 275 3,1 Użytki rolne ogółem Źródło: Dane własne gminy. Działalność rolnicza prowadzona jest w gminie tylko w formie indywidualnych gospodarstw rolnych. W 2006 roku było ich 1423. Średnia wielkości gospodarstwa wynosi 5,12 ha, z czego tylko ponad 15% ma powierzchnię 10 ha i większą. 25 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 11. Struktura gospodarstw rolnych. Wielkość gospodarstw rolnych Liczba % do 1 ha 290 26,5 1-5 ha 324 29,2 5-10 ha 283 26 10-15 ha 133 12,3 pow. 15 ha 65 6 Razem 1113 100 Źródło: Rocznik statystyczny 2002 Główne kierunki gospodarki rolnej to produkcja zwierzęca oraz produkcja roślinna. 36% ogółu gospodarstw rolnych zajmuje się hodowlą bydła, głównie mlecznego, zaś 22 % hodowlą trzody chlewnej. Natomiast produkcja roślinna zdominowana jest uprawą zbóż - 78% powierzchni gruntów ornych, ziemniaków - 7,4% oraz roślin pastewnych -13,6%. Niewielką powierzchnię stanowi uprawa warzyw, tylko 0,4 %. Wśród zbóż podstawowych kluczowe znaczenie odgrywa żyto – 40% oraz pszenżyto - 25%. Tabela l2. Struktura zasiewów Wyszczególnienie Ogółem w tym gospodarstwa indywidualne w ha w odsetkach w ha w odsetkach Zboża 4062 77,8 4047 77,7 Ziemniaki 383 7,4 383 7,4 Rzepak i rzepik 17 0,3 17 0,3 Pastewne 710 13,6 710 13,6 Warzywa 20 0,4 20 0,4 Źródło: Rocznik statystyczny 2002 Na terenie gminy Rokiciny wyraźnie zaznaczona jest dwubiegunowość struktury gospodarstw rolnych prowadzących działalność gospodarczą. Z jednej strony główną rolę odgrywają te gospodarstwa, które prowadzą wyłącznie działalność rolniczą (stanowią one 68% ogółu). Występują także gospodarstwa, które nie prowadzą, ani działalności rolniczej ani pozarolniczej, (stanowią one 25% ogółu). 26 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 13. Struktura gospodarstw rolnych według prowadzenia działalności gospodarczej Wyszczególnienie Powierzchnia w ha ogólna Użytków rolnych Liczba gospodarstw prowadzące wyłącznie działalność rolniczą prowadzące wyłącznie działalność pozarolniczą prowadzące działalność rolniczą i pozarolniczą nie prowadzące działalności rolniczej i pozarolniczej 880 5490 5145 38 42 35 139 900 822 250 348 310 Źródło: Powszechny Spis Rolny 2002 2.7.1. Identyfikacja problemów • Zbyt duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych; • Brak podstawowej infrastruktury na terenach gdzie prowadzona jest działalność rolnicza; • Wielobiegunowość produkcji towarowej w indywidualnych gospodarstwach rolnych. 2.8. Sfera społeczna 2.8.1. Sytuacja demograficzna i społeczna Gmina Rokiciny, pod względem liczby ludności, zajmuje obecnie piąte miejsce wśród dziesięciu gmin wiejskich powiatu tomaszowskiego. Ogólna liczba ludności gminy stanowi 4,8% ludności powiatu oraz 0,22 % ludności województwa. W gminie Rokiciny liczba ludności w porównaniu do roku 1999 znacznie spadła w roku 2004 natomiast w następnych latach zauważalny jest wzrost liczby osób zamieszkujących gminę Rokiciny. Tabela 14. Liczba mieszkańców gminy Rokiciny w latach 1999-2006 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004r. 2005r. 2006r. Ludność ogółem 5944 5953 5932 5956 5950 5685 5724 5823 Kobiety 3024 3029 3014 3037 3037 2910 2922 2979 Mężczyźni 2920 2924 2918 2919 2913 2775 2802 2844 Wyszczególnienie Źródło: Dane własne gminy. 27 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 W gminie Rokiciny 105 kobiet przypada na 100 mężczyzn, współczynnik ten jest mniejszy w porównaniu z powiatem tomaszowskim - 107 kobiet/100 mężczyźni i województwem łódzkim - odpowiednio 110 kobiet/100 mężczyzn. Tabela 15. Liczba mieszkańców według wieku M K M K M K M K M K M K 19 65 M 105 12 2 149 138 217 181 143 130 103 107 44 52 1812 1553 347 741 102 12 1 141 141 214 180 122 125 117 93 52 56 1827 1588 349 725 134 130 212 181 120 113 104 86 52 52 1845 1620 355 718 Wiek Płeć Liczba 1999 r. Liczba 2000 r. Liczba 2001 r. Liczba 2002 r. Liczba 2003 r. Liczba 2004 r. Liczba 2005 r. Liczba 2006 r. 0 -3 96 4-7 114 8 - 12 13 - 15 16-17 18 19 60 K pow. 65 M pow. 60 K 99 116 118 132 209 191 127 106 82 88 66 42 1869 1634 349 728 104 111 109 123 205 186 125 108 85 79 39 47 1901 1660 345 723 117 101 99 115 176 177 139 111 77 73 39 40 1842 1653 286 640 113 91 98 108 165 171 132 113 81 72 42 38 1864 1670 307 659 117 94 98 112 159 167 124 111 88 76 35 38 1890 1689 333 692 Źródło: Dane własne gminy. Przyrost naturalny, podobnie jak w powiecie i województwie, był ujemny, aczkolwiek można zaobserwować jego wzrost. Tabela 16. Przyrost naturalny, liczba urodzeń i zgonów w latach 1999-2006 Rok 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. Urodzenia 53 55 41 70 42 48 41 61 Zgony 101 90 50 81 69 67 73 65 Przyrost naturalny - 48 -35 -9 - 11 -27 -19 -32 -4 Źródło: Dane własne gminy. Ruch wędrówkowy ludności, czyli migracje, to kolejny czynnik mający wpływ na liczbę mieszkańców i jej zmiany. Saldo migracji w gminie jest dodatnie. 28 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 17. Saldo migracji w gminie Rokiciny w latach 1999-2006 Rok 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. Zameldowanych 66 89 53 107 55 69 58 70 Wymeldowanych 70 54 61 78 39 77 52 48 Saldo migracji -4 35 -8 29 26 -8 6 22 Analiza poziomu wykształcenia wskazuje, że w gminie spośród ogólnej liczby osób powyżej trzynastego roku życia 5,2% posiada wykształcenie wyższe lub policealne, 22% średnie, 27% zasadnicze zawodowe, a 40% podstawowe ukończone. Dla porównania w województwie łódzkim udział procentowy osób z wykształceniem podstawowym ukończonym wynosi 32,4%. Tabela 18. Ludność w wieku 13 lat i więcej według poziomu wykształcenia i grup wieku Poziom wykształcenia średnie GRUPY WIEKU Ogółem wyższe policealne 185 79 OGÓŁEM 19 lat i mniej 5072 652 - 20-29 871 70 30-39 724 44 40-49 855 31 50-59 711 27 60-64 65 lat i więcej 283 8 1003 5 7 razem ogólnozawodowe kształcące 869 podstawowe nieukończone zasadnicze podstawowe i bez nieustalony zawodowe ukończone wykształcenia szkolnego 1118 249 1373 2060 257 - - 56 24 35 371 88 32 39 441 89 - 283 294 98 3 - 9 261 34 227 339 71 - - 15 226 44 182 363 216 4 - 7 124 31 93 212 334 7 - 6 22 8 14 43 201 3 - 58 20 38 83 699 151 - Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 rok 2.8.2. Warunki i jakość życia mieszkańców System oświaty Na terenie gminy Rokiciny funkcjonują: • Gminne Przedszkole im. „ Leśnych Skrzatów” w Rokicinach: - 2 grupy przedszkolne - 4 grupy kl. „0” w: Rokicinach – 2 grupy, Jankowie i Łaznowie. • Szkoła Podstawowa im. Wł. St. Reymonta w Rokicinach: 6 klas-12 oddziałów; • Szkoła Podstawowa w Jankowie: 6 klas- 6 oddziałów; 29 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 • Szkoła Podstawowa w Łaznowie: 6 klas- 6 oddziałów; • Publiczne Gimnazjum w Popielawach: 3 klasy- 9 oddziałów; Tabela 19. Struktura liczby uczniów szkół gminy Rokiciny Szkoła Szkoła Szkoła Przedszkole Gimnazjum Podstawowa Podstawowa Podstawowa w w w w Rokicinach w Jankowie Łaznowie Rokicinach Popielawach 1999/2000 270 125 152 117 156 2000/2001 230 98 120 133 230 2001/2002 241 95 120 106 226 2002/2003 230 95 110 120 225 2003/2004 231 93 109 109 239 2004/2005 222 85 105 91 232 2005/2006 220 75 103 98 228 2006/2007 206 66 96 109 224 LATA Budynki wszystkich placówek oświatowych wymagają remontów. Wymienić należy stolarkę okienną i w większości przypadków drzwi wejściowe. Remontu wymagają również dachy budynków. Poza tym w Szkole Podstawowej w Łaznowie trzeba naprawić ogrodzenie, a w Publicznym Gimnazjum należy osuszyć teren wokół budynku. W każdej placówce pomieszczenia wymagaj malowania. W Szkole Podstawowej w Rokicinach oraz w Przedszkolu należy dostosować zaplecze kuchenne do wymaganych przez prawo standardów. Jeśli chodzi zaś o instalacje (m.in. kanalizacyjno-sanitarne, elektryczne, grzewcze, wentylacyjne) znajdujące się w budynkach szkół, to w większości przypadków spełniają one wymagane przez prawo normy. Ich przegląd techniczny dokonywany jest systematycznie przez upoważnione do tego osoby. Jedynie w Szkole Podstawowej w Rokicinach wymiany wymaga instalacja elektryczna, a w Szkole Podstawowej w Łaznowie należy zamontować grzejniki oraz założyć glazurę i terakotę w podziemiach. Istotnym problemem, szczególnie w szkole w Łaznowie, jest niewielka ilość mebli - krzeseł, ławek, które spełniałyby wymogi ergonomii. Badając stan zaplecza dydaktycznego w szkołach gminy Rokiciny zauważalny jest niski poziom wyposażenia pracowni komputerowych. W każdej ze szkół znajduje się tylko jedna pracownia z niewielką ilością sprzętu komputerowego. Wprawdzie stan ilościowy na rok 2006 uległ poprawie, jednak wciąż odczuwalne są braki. W sumie, na grupę 592 uczniów przypada 65 zestawów komputerowych, dlatego też w każdej z placówek należy uzupełnić braki. Nie chodzi 30 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 tu tylko i wyłącznie o same zestawy komputerowe, ale również o rozbudowę pamięci, zakup programów multimedialnych, drukarek czy skanerów. Biblioteki szkół działających na terenie gminy Rokiciny wymagają systematycznego uzupełniania księgozbiorów oraz wyposażenia ich w komputery. W okresie 2004-2006 w komputery wyposażone zostały biblioteki w Szkole Podstawowej w Rokicinach i Gimnazjum w Popielawach. Poza tym do gimnazjum, na którym ciąży obowiązek przeprowadzenie egzaminu, trzeba zakupić jednoosobowe stoliki egzaminacyjne oraz szafę pancerną do przechowywania materiałów poufnych, w tym zestawów egzaminacyjnych. Gimnazjum wymaga również doposażenia pracowni fizykochemicznej. Odmienne wymagania, co do pomocy dydaktycznych ma przedszkole. Tutaj uzupełnienia wymaga księgozbiór oraz zabawki. Należy również zakupić zestaw przyrządów do ćwiczeń korekcyjnych, materace na salę gimnastyczną oraz doposażyć w sprzęt plac zabaw. Każda ze szkół posiada dwa boiska szkolne: duże i małe. W najgorszym stanie jest boisko szkolne przy Gimnazjum. Boiska przy Szkole Podstawowej w Rokicinach wymagają zagospodarowania i dostosowania do bezpiecznego użytkowania przez dzieci, młodzież oraz mieszkańców gminy. Jedynie Szkoła Podstawowa w Rokicinach posiada salę gimnastyczną, która została wyremontowana w 2005r.. W pozostałych placówkach należy wybudować takie obiekty. W okresie 2007-2013 planowana jest poprawa infrastruktury edukacyjnej i wyposażenia szkół. Plany obejmują: budowę sali gimnastycznej przy Gimnazjum w Popielawach, docieplenie budynku przedszkola w Rokicinach, docieplenie części budynku szkoły w Łaznowie, zagospodarowanie terenów wokół szkoły w Rokicinach do celów sportowych, modernizację płyty boiska przy szkole w Rokicinach oraz wyposażenie pracowni fizyko-chemicznej w Gimnazjum w Popielawach. Ochrona zdrowia W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej mieszkańcy gminy Rokiciny mają do dyspozycji: • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Primed”, • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ Medyk”, • Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ Promed”. W ramach tej struktury pacjenci mogą korzystać z poradni ogólnej i specjalistycznej w zakresie ginekologii, dermatologii oraz z usług rehabilitacyjnych. 31 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 20. Struktura zatrudnionego personelu medycznego Wyszczególnienie NZOZ NZOZ NZOZ „Promed” „Medyk” „Primed” Lekarz pediatra 1 1 1 Lekarz ginekolog 1 - 1 Lekarz medycyny ogólnej 2 2 3 Lekarz dermatolog 1 - - Fizykoterapeuta/rehabilitant - 2 - Źródło: Dane własne gminy. W NZOZ „Promed” zarejestrowanych jest ok. 2000 pacjentów, z czego prawie 400 to osoby niepełnosprawne ruchowe. Placówka wyposażona jest w sprzęt specjalistyczny zgodnie z wymogami Narodowego Funduszu Zdrowie. Budynek jest dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Porady udzielane są na bieżąco, pacjent nie oczekuje na badania specjalistyczne. NZOZ „Primed” wyposażony jest w sprzęt medyczny w stopniu podstawowym. Stan pomieszczeń i budynku jest dobry, brakuje jednak podjazdu dla osób niepełnosprawnych. W placówce, zarejestrowanych jest ok. 2600 osób. Jeśli zaś chodzi o dostępność do usług, to pacjenci są obsługiwani na bieżąco, jedynie w przypadku poradni dla kobiet występują sporadycznie opóźnienia 1-2 tygodniowe. NZOZ „Medyk” wyposażony jest w sprzęt specjalistyczny w stopniu podstawowym. Świadczeniami medycznymi obejmuje zarejestrowanych pacjentów nie tylko z gminy Rokiciny, ale również i z gmin sąsiednich. Jako jedyny posiada gabinet rehabilitacji leczniczej i udziela świadczeń w tym zakresie. Działalność kulturalna Życie kulturalne gminy Rokiciny skupia się wokół Gminnego Ośrodka Kultury w Rokicinach, którego celem nadrzędnym jest upowszechnianie kultury na jej terenie. Do podstawowych zadań G.O.K. należy: • Edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę. • Tworzenie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego oraz zainteresowania wiedzą i sztuką. 32 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 • Rozpoznawanie, rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb oraz zainteresowań kulturalnych. • Tworzenie warunków dla rozwoju folkloru, a także rękodzieła artystycznego i ludowego. W Ośrodku działa Folklorystyczny Zespół Pieśni i Tańca ,,Rokicinka”. Zespół istnieje z przerwami od ponad 20 lat. Trzydziestoosobowa grupa młodzieży kontynuuje i podtrzymuje tradycje swoich rodziców. Zespół posiada 2 komplety kostiumów: opoczyńskie i krakowskie. Występuje na różnego rodzaju przeglądach, festiwalach i imprezach okolicznościowych. Ponadto G.O.K. prowadzi następujące koła zainteresowań: • Nauka gry na instrumentach: - na keyboardzie i akordeonie, - na pianinie. • Studio edukacji plastycznej. • Klub Karate Tradycyjnego. Zainteresowania sportowe można rozwijać korzystając ze sprzętu do rekreacji siłowej, tenisa stołowego i bilardu. Swoją siedzibę w Gminnym Ośrodku Kultury mają ponadto: • Klub Emerytów i Rencistów - liczy 36 osób. • Gminne Koło Pszczelarzy. W każdym sołectwie (najaktywniej we wsi Michałów, Łaznów, Rokiciny wieś, Popielawy i Chrusty) działają Koła Gospodyń Wiejskich. G.O.K. kształtuje nawyki aktywnego uczestnictwa w kulturze poprzez organizowanie wyjazdów do kina, teatru itp. Organizuje koncerty, wystawy: malarstwa, grafiki, rzeźby oraz spotkania z interesującymi ludźmi, np. wieczory autorskie pisarzy i poetów. Organizuje również warsztaty etnograficzne, kultywuje obrzędy i tradycje ludowe, np. poprzez naukę robienia pisanek, palemek, wycinanek, ozdób choinkowych. Przypomina o ginących zawodach, takich jak garncarstwo, wikliniarstwo. W warsztatach etnograficznych biorą udział głównie uczniowie i przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich prezentując umiejętności nabyte na różnego rodzaju konkursach. Jednym z ważniejszych wydarzeń kulturalnych roku są organizowane w kwietniu Gminne Konfrontacje Artystyczne. Jest to konkurs adresowany do uczniów z terenu gminy Rokiciny. Podczas konfrontacji uczestnicy mogą wykazać się umiejętnościami: wokalnymi, teatralnymi, plastycznymi. Konkurs odbył się już 8 razy, laureaci występują na różnych lokalnych imprezach oraz biorą udział w przeglądach regionalnych. G.O.K. w ciągu roku organizuje 3 większe imprezy plenerowe: • Uroczystości związane z Uchwaleniem Konstytucji 3 Maja; 33 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 • Festyn ,, Niedziela w Rokicinach” – czerwiec; • ,,Sport na wesoło”- wrzesień; Wszystkie te imprezy cieszą się dużym zainteresowaniem. Jednak największą popularnością cieszy się festyn, na którym można obejrzeć występy profesjonalnych artystów. Program tej imprezy obejmuje spektakl dla dzieci, występy kabaretu i zespołów młodzieżowych. Festyn odbywa się w dużej mierze dzięki hojności miejscowych sponsorów. Podczas imprezy ,,Sport na wesoło” odbywają się różnego rodzaju konkurencje sportowe: • Turniej koszykówki ulicznej w 2 kategoriach wiekowych: gimnazjum i open; • Siatkówka plażowa - kat. jw. • Biegi przełajowe; • Konkurencje rodzinne; • Rozgrywki dla najmłodszych. G.O.K. organizuje dzieciom i młodzieży zajęcia rekreacyjne w okresie ferii i wakacji, np. turniej tenisa stołowego i badmintona, gry stolikowe typu szachy czy warcaby. Organizuje imprezy rozrywkowe: bal maskowy, choinka, dla dorosłych bal sylwestrowy i karnawałowy, ,, Andrzejki”, „Walentynki”, „Złote gody” i wiele innych. G.O.K. prowadzi również działalność gospodarczą w celu pozyskania dodatkowych środków finansowych, tj. prowadzi klubokawiarnie, wynajmuje lokal na różnego rodzaju imprezy rodzinne i towarzyskie. Siedzibą G.O.K w Rokicinach od 1991 roku jest zabytkowy budynek byłego zajazdu poczty konnej, wówczas wyremontowany i wyposażony w niezbędne urządzenia. Następnie odnowiona została elewacja budynku i dach. Jednakże budynek ten wymaga ciągłej modernizacji, tj. dokończenia remontu instalacji wentylacyjnej, kotłowni co., ocieplenia stropu, wymiany podłogi w sali widowiskowej, adaptacji piwnic i strychu na pomieszczenia użyteczne. G.O.K. dysponuje jedynie przestarzałym sprzętem nagłaśniającym i wyposażeniem. Ograniczone środki finansowe powodują, że udział w większości kół zainteresowań jest odpłatny i nie wszyscy chętni mogą brać w nich udział. Z tych samych powodów ograniczone są możliwości organizowania częściej koncertów i występów znanych wykonawców. Biblioteki Na terenie gminy Rokiciny działa Gminna Biblioteka Publiczna w Rokicinach oraz dwie jej filie w Nowych Chrustach i Popielawach. 34 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 21. Liczba zarejestrowanych czytelników w Gminnej Bibliotece Publicznej w Rokicinach Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 384 417 438 439 451 421 2005 r. 2006 r. Liczba zarejestrowanych 413 421 czytelników Źródło: Dane własne gminy. Największą grupę czytelników stanowi młodzież uczęszczająca do różnego szczebla placówek oświatowych. Aktualny stan księgozbioru wynosi 12 242 woluminów, z czego 60 pozycji zostało zakupionych 2006 roku. Placówka posiada program biblioteczny „Mak”, w którym katalogowany jest księgozbiór. We własnej bazie zapisano 7.568 rekordów. Po wpisaniu całego księgozbioru do bazy, wystarczy tylko wyposażyć program w moduł wypożyczeń, aby prowadzona była komputerowa ewidencja czytelników i wypożyczeń. We wrześniu 2004 roku uruchomiona została Czytelnia Internetowa, sfinansowana dzięki akcji „Ikonka”. Ministerstwo Nauki i Informatyzacji w ramach programu wyposażyło bibliotekę w sprzęt komputerowy (3 komputery PC), oprogramowanie oraz przeprowadzenie szkoleń informatycznych bibliotekarzy. Również filie biblioteki zostały wyposażone w zestawy komputerowe z oprogramowaniem bibliotecznym „Sowa” oraz podłączeniem do internetu - po jednym w każdej filii Z roku na rok zmniejsza się liczba wypożyczanych książek i czasopism (zarówno na zewnątrz, jak i na miejscu). Tabela 22. Liczba wypożyczeń w Gminnej Bibliotece Publicznej w Rokicinach LATA Wypożyczenia na zewnątrz Wypożyczenia na miejscu Książki Czasopisma Książki Czasopisma 1999 15065 1325 1428 1312 2000 15262 1462 1513 1344 2001 15440 2040 1408 1434 2002 15443 2051 1417 1249 2003 13252 649 877 563 2004 10151 746 947 748 2005 7048 987 553 375 2006 7113 638 446 648 Źródło: Dane własne gminy. 35 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Biblioteka mieści się w budynku Gminnego Ośrodka Kultury i zajmuje 100m². Posiada 4 pomieszczenia, w tym czytelnię. Pomieszczenia placówki zostały wyremontowane w roku 2005 i doposażone w roku 2006. Na tern cel pozyskano środki finansowe z Programów Operacyjnych Ministerstwa Kultury. Filia Biblioteczna w Nowych Chrustach Tabela 23. Liczba zarejestrowanych czytelników w Filii Bibliotecznej w Nowych Chrustach Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 112 114 111 87 107 2004 r. 2005 r. 2006 r. Liczba zarejestrowanych 107 106 104 czytelników Źródło: Dane własne gminy. Stan księgozbioru w Filii Bibliotecznej w Nowych Chrustach wynosi 7933 woluminów, z czego w roku 2006 zakupiono 15 pozycji. Należy go jeszcze uzupełnić o nowe słowniki i encyklopedie. Placówka mieści się w Świetlicy Wiejskiej i zajmuje 50 m². Budynek jest po remoncie zewnętrznym i wewnętrznym (wymieniona została stolarka okienna oraz pomalowano pomieszczenia). Filia została doposażona w zestaw komputerowy z oprogramowaniem bibliotecznym oraz umożliwia korzystanie z internetu. Filia Biblioteczna w Popielawach Tabela 24. Liczba zarejestrowanych czytelników w Filii Bibliotecznej w Popielawach Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 128 143 145 138 127 2004 r. 2005 r. 2006 r. Liczba zarejestrowanych 123 122 124 czytelników Źródło: Dane własne gminy. Filia Biblioteczna w Popielawach posiada 7711 woluminów. W roku 2006 dokupiono 10 pozycji. Księgozbiór należy jednak uzupełnić o nowe encyklopedie i słowniki. Wyposażono bibliotekę w sprzęt komputerowy. Biblioteka mieści się w budynku Straży Pożarnej w Popielawach. Powierzchnia jej wynosi 35m². Pomieszczenia placówki wymagają remontu (ocieplenia ścian, pomalowania) oraz wymiany wykładziny podłogowej. 36 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Działalność sportowa Na terenie gminy Rokiciny organizowane są następujące imprezy sportowe: • Rozgrywki w ramach ligi OZPW seniorów i juniorów, • Rozgrywki w ramach Szkolnego Związku Sportowego, • Turnieje towarzyskie, • Turnieje sportowe. W imprezach tych uczestniczy zarówno młodzież szkolna, jak i osoby dorosłe. Organizowane są one przez szkoły, Gminny Ośrodek Kultury, władze gminy, Szkolny Związek Sportowy. Z analizy danych na temat stopnia wykorzystania obiektów sportowych, w latach 1999 – 2003, wynika, iż w ciągu tygodnia korzysta z nich ok. 250 osób, w wieku 5 – 50 lat. Do organizowania imprez sportowych wykorzystuje się boisko szkolne, znajdujące się przy siedzibie Urzędu Gminy oraz salę gimnastyczną przy Szkole Podstawowej w Rokicinach. Gmina planuje zagospodarować teren wokół szkoły w Rokicinach i wybudować kort tenisowy, bieżnię oraz boisko wielofunkcyjne. Konieczna jest także modernizacja płyty boiska do piłki nożnej, tak by zapewniało bezpieczeństwo zawodników. Na terenie gminy działają dwa kluby piłkarskie „Tęcza” i „Polonia”. Pierwszy powstał w 1990 roku, drugi zaś dwa lata później. Dodatkowo w 2000 roku została założona Młodzieżowa Drużyna „Polonia Junior”. Poziom bezpieczeństwa Na terenie gminy Rokiciny w latach 2004-2006 zostało popełnionych łącznie 327 przestępstw, w tym: • Kradzież z włamaniem - 43; • Kradzież mienia - 50; • Kradzież samochodu - 3; • Rozbój i wymuszenia rozbójnicze - 4; • Uszkodzenia ciała i bójka - 8; • Uszkodzenie mienia - 6; • Posiadanie środków odurzających - 0; • Znęcanie - 9; • Przestępstwa drogowe - 146, w tym: • Wypadki drogowe - 23; • Kierowanie pojazdami w stanie nietrzeźwym - 123; • Inne przestępstwa - 58. 37 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Liczba przestępstw Rysunek 2. Liczba przestępstw drogowych popełnionych na terenie gminy 140 120 100 80 60 40 20 0 liczba przestępstw 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Lata Należy zauważyć, że stopień przestępczości utrzymuje się na poziomie około 100 przestępstw rocznie.. Składa się na to fakt, iż kierowanie pojazdami w stanie nietrzeźwym było traktowane przed 2000 rokiem jako wykroczenie, a nie przestępstwo. Niepokojąco podnosi się liczba kierujących pojazdami w stanie nietrzeźwym. Sprawcy przestępstw, którym zdołano postawić zarzuty, pochodzą najczęściej ze środowisk patologicznych, są to również osoby nadużywające alkohol i bezrobotne. Ochotnicze Straże Pożarne Na terenie gminy Rokiciny działa 7 jednostek OSP. W jednostkach tych zrzeszonych jest 220 członków. W krajowym Systemie Ratowniczo – Gaśniczym od 08.05.1995 r. pozostaje OSP Łaznów a od 2005r. również OSP Janków. Wszystkie jednostki, czyli OSP: Rokiciny, Łaznów, Popielawy, Łaznowska Wola, Wilkucice, Janków i Stare Chrusty są jednostkami typy „S”. Zarząd Gminy Związku Ochotniczych Straży Pożarnych działa w niezmienionym składzie 18 osobowym, przedstawicieli ze wszystkich OSP. Zasoby mieszkaniowe Na terenie gminy Rokiciny struktura własnościowa lokali to głównie mieszkania prywatne osób fizycznych. 38 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Tabela 25. Struktura własności lokali mieszkalnych Mieszkania Podmiot będący właścicielem Liczba Osoby fizyczne 1586 Gminy 10 Skarb Państwa 7 Zakłady pracy 40 Pozostałe podmioty 4 Ogółem 1221 Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002r. Dominującą formą budownictwa mieszkaniowego jest budownictwo zagrodowe i jednorodzinne. Na terenie gminy Rokiciny od roku 1999 do 2003 wydano 172 decyzje mieszkalne o warunkach zabudowy (dotyczyły zarówno budowy, jak i przebudowy). Warto zaznaczyć, iż w tym samym czasie wydano również 29 decyzji o warunkach zabudowy na cele rekreacyjne. W roku 2006 wydano 43 pozwolenia na budowę. W gminie dominują mieszkania duże o powierzchni od 60 do 120 m2, co stanowi 57% wszystkich lokali mieszkalnych. Tabela 26. Struktura liczby mieszkań według powierzchni użytkowej w m2 Mieszkania O powierzchni użytkowej w m2 Stanowiące Własność Ogółem < 30 Osób 30- 40- 50- 60- 80- 100- 120- 39 49 59 79 99 119 199 >200 nie ustalono 1586 54 79 111 134 294 291 313 260 49 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Gminy 10 0 3 1 1 4 1 0 0 0 0 Skarbu 7 0 0 2 1 3 0 1 0 0 0 40 3 12 2 15 4 3 0 1 0 0 4 0 0 0 0 2 1 0 1 0 0 fizycznych Spółdzielni mieszkaniowych Państwa Zakładów Pracy Pozostałych podmiotów Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002r. 39 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 2.8.3. Pomoc społeczna Udzielaniem i organizowaniem pomocy społecznej na terenie gminy Rokiciny zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Tabela 27. Liczba osób objętych wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004r. 2005r. 2006r. Liczba rodzin 322 298 285 291 322 368 305 381 Liczba osób 972 811 985 985 972 1106 722 826 % dzieci 23 30 24 27 23 26 26 30 Źródło: Dane własne gminy. Dzieci stanowią średnio ¼ liczby osób, do których skierowana jest pomoc społeczna. Główną przyczyną udzielania pomocy społecznej w gminie jest ubóstwo, duże bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, potrzeba ochrony macierzyństwa, sieroctwo, alkoholizm, klęska żywiołowa oraz przystosowanie po opuszczeniu zakładu karnego. Formy pomocy udzielanej przez Ośrodek to: 1) Pomoc finansowa udzielana jako konsekwencja realizacji zadań własnych (m.in. wypłacanie zasiłków celowych, zakup leków) bądź zleconych - wypłata zasiłków stałych i okresowych, dożywianie dzieci w szkołach. 2) Pomoc rzeczowa - zakup opału, odzieży, obuwia i leków. 3) Pomoc usługowa - ma ona postać usług opiekuńczych dla ludzi w podeszłym wieku, samotnych i niepełnosprawnych, umieszczanie osób w Domach Pomocy Społecznej. 4) Praca socjalna - pomoc przy załatwianiu spraw urzędowych. W 2006 roku na terenie gminy zamieszkiwało 127 osób niepełnosprawnych. Nie podjęto jednak żadnych działań, które umożliwiłyby integrację społeczną tej grupie osób. Tabela 28. Osoby niepełnosprawne w gminie Rokiciny Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. Liczba osób 27 29 84 39 37 2004r. 2005r. 2006r. 72 104 127 Źródło: Dane własne gminy. W celu zapobiegania patologiom społecznym na terenie gminy Rokiciny powołano w 1997 roku Gminną Komisję ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 40 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Celem pracy Komisji jest zapobieganie patologiom – alkoholizmowi i przemocy domowej, pomoc osobom i rodzinom uwikłanym w tę patologię oraz osobom uzależnionym i współuzależnionym. Prowadzone są w szkołach podstawowych i gimnazjum programy profilaktyczne. Od 3 lat organizowany jest Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Problemach Alkoholowych i Narkomani. Do konkursu tego przygotowywani są rodzice wraz z dziećmi i opiekunami grup. Co roku dzieci z rodzin patologicznych wyjeżdżają na kolonie profilaktyczne pod opieką psychologów. Na terenie gminy działa Punkt Konsultacyjny dla osób uzależnionych, współuzależnionych i uwikłanych w przemoc domową – czynny dwa razy w tygodniu łącznie 7 godzin. Przeciętnie przeprowadza się 560 rozmów rocznie. Celem pracy terapeutycznej jest: • Uzyskanie wsparcia i pomocy. • Budowanie poczucia bezpieczeństwa. • Przepracowanie głębszych problemów osobistych. • Budowanie poczucia własnej wartości. • Dostarczenie umiejętności służących konstruktywnemu rozwojowi. Zadaniem Komisji jest również wydawanie opinii na sprzedaż napojów alkoholowych i kontrola punktów sprzedaży. Komisja kieruje również do Sądu Rodzinnego i Nieletnich, wnioski o przymusowe leczenie osób uzależnionych, występuje do Biegłego Sądowego z zakresu psychologii o wydanie opinii. Pomaga również rodzinom współuzależnionym zakupując posiłki, podręczniki, odzież. 2.8.4. Rynek pracy W 2002 roku w gminie Rokiciny aktywnych zawodowo pozostawało 2777 osób – 56,6% ogółu mieszkańców, dla porównania w województwie łódzkim w 2002 roku, aktywnych zawodowo było 1 205 000 osób, czyli 46.11% mieszkańców. Tabela 29. Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej Poziom wykształcenia Aktywni zawodowo Razem Pracujący Bezrobotni Wyższe 157 149 8 Średnie 899 786 113 Zasadnicze zawodowe 1053 894 159 Podstawowe 668 562 106 Źródło: Spis powszechny ludności i mieszkań 2002 41 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 W gminie na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 70 osób w wieku nieprodukcyjnym. Ludność w wieku przedprodukcyjnym w roku 2002 to 21,7%, w wieku produkcyjnym – 58,7% ogółu mieszkańców gminy. Tabela 30. Ludność gminy według płci i ekonomicznych grup wieku Wyszczególnienie Ogółem W wieku przedprodukcyjnym (mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 lat) Produkcyjnym (mężczyźni w wieku 18-64 lata, kobiety w wieku 18-59 lat) Poprodukcyjnym (mężczyźni w wieku 65 lat i więcej, kobiety w wieku 60 lat i więcej) Ogółem 5938 Mężczyźni 2902 Kobiety 3036 1289 658 631 3491 1856 1635 1158 388 770 Podobnie jak w województwie łódzkim i powiecie tomaszowskim, tak i w gminie Rokiciny w latach 1999-2004 liczba osób pozostających bez pracy systematycznie rosła. Na opisywanym obszarze począwszy od 2000 r. więcej było bezrobotnych mężczyzn niż kobiet. Od 2004r. liczba osób bezrobotnych nieznacznie spada. Spowodowane to jest większą aktywnością w poszukiwaniu pracy, przeprowadzonymi szkoleniami i niestety migracją zarobkową mieszkańców gminy. Tabela 31. Struktura bezrobotnych w gminie Rokiciny w latach 1999-2004 Wyszczególnienie 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005r. 2006r. OGÓŁEM 305 363 420 386 433 425 415 369 KOBIETY 155 180 202 183 194 186 173 157 MĘŻCZYŹNI 150 183 218 203 239 239 242 212 Źródło: Dane własne gminy. W 2004 roku najliczniejszą grupę osób bezrobotnych stanowiły osoby w wieku 18 –24 lata, aż 28% ogółu bezrobotnych. 42 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Rysunek 3. Struktura bezrobotnych według wieku w roku 2004 LICZBA BEZROBOTNYCH 120 100 80 60 liczba bezrobotnych 40 20 0 18-24 25-34 35-44 45-55 pow.55 WIEK W celu łagodzenia skutków bezrobocia w okresie 2004-2006, prowadzone były na terenie gminy Rokiciny następujące działania: • Zatrudnianie w ramach organizowanych prac interwencyjnych- 12 osób; • Zatrudnianie bezrobotnych w ramach robót publicznych- 14 osób; • Staż - 9 osób; • Szkolenia - 65 osób - szkolenie grupowe 2.8.5. Identyfikacja problemów Standard życia mieszkańców: • Zły stan techniczny infrastruktury sportowej i słabo rozwinięta baza sportowa. • Niedostosowanie budynków oświatowych i kulturalnych do potrzeb osób niepełnosprawnych. • Brak wyposażenia placówek oświaty w niezbędne pomoce dydaktyczne i sprzęt komputerowy. • Zły stan techniczny elewacji budynków oświatowych i kulturalnych. Pomoc społeczna: • Ograniczona możliwość udzielania pomocy społecznej w stosunku do potrzeb, w tym wspierania osób niepełnosprawnych. • Duże obszary ubóstwa i biedy Rynek pracy: • Wysokie ukryte bezrobocie. • Zbyt mała liczba aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. 43 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 III. ANALIZA SWOT DZIEDZINA GOSPODARCZA Mocne strony Słabe strony Atrakcyjne położenie gospodarcze – blisko Łodzi, dużego rynku zbytu. Bardzo ograniczone możliwości zbytu płodów rolnych. Dobre położenie komunikacyjne – drogi wojewódzkie 713 i 716 Małe wykorzystanie infrastruktury teleinformatycznej Rozwijający się przemysł drobny (krawiectwo, przetwórstwo mięsne). Brak terenów gminnych pod działalność gospodarczą Prawidłowo rozwinięte usługi i handel (często rodzinny). Na terenie gminy nie ma zakładu utylizacji odpadów. Dobrze rozwinięte rolnictwo. Niewystarczająca infrastruktura sanitarno – – ściekowa. Korzystne warunki naturalne do produkcji rolniczej. Utrudnione możliwości uzyskania niskoprocentowych kredytów inwestycyjnych. Obsługa finansowo – bankowa firm i ludności. Zły stan infrastruktury drogowej Dostępność do istniejącej infrastruktury Słabo rozwinięta baza noclegowa i turystyczna dla Słabo wykorzystywane walory przyrodnicze gminy w promocji gminy. podmiotów rozpoczynających działalność Zwolnienia roczne z podatków gospodarczą Dostępna siła robocza. Brak wysoko wykwalifikowanych pracowników. 44 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 DZIEDZINA GOSPODARCZA Szanse Zagrożenia Rozwój turystyki i agroturystyki. Brak rozwiniętej infrastruktury kanalizacyjnej Rozwój przetwórstwa rolno – spożywczego .Mała przepustowość dróg wojewódzkich i zakładów produkcyjnych. oraz pogarszający się stan nawierzchni Rozwój zakładów rzemieślniczych. Niestabilna polityka podatkowa i finansowa państwa. Kontynuowanie polityki przyjaznych warunków rozwoju działalności gospodarczej Spadek opłacalności w rolnictwie Powiększenie i unowocześnienie gospodarstw rolnych. Brak wysoko wykwalifikowanych kadr. Profesjonalna, permanentna promocja gminy. Brak terenów przeznaczonych dla inwestorów Pozyskiwanie środków finansowych z funduszy UE. Prowadzenie szkoleń dla rolników i bezrobotnych . 45 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 DZIEDZINA SPOŁECZNA Mocne strony Zmniejszający się poziom bezrobocia. Dobrze rozwinięte szkolnictwo podstawowe. Sprawny dowóz dzieci do szkół. Dobrze działająca opieka społeczna. Zadowalający stan bezpieczeństwa – dobra praca Policji. Dobrze wyszkolona i wyposażona OSP. Prawidłowa opieka medyczna Bogate tradycje kulturalne na wsiach Bliskość do dóbr kulturalnych i ośrodków naukowych. Wysoki procent dzieci kontynuuje naukę w szkołach ponadgimnazjalnych (poza terenem gminy). Wysoka liczba nauczycieli posiadających wykształcenie wyższe oraz specjalizacje przedmiotowe. Stosunkowo mała ilość występujących patologii społecznych wśród dzieci i młodzieży gminy. Aktywna działalność klubów sportowych. Biblioteka oraz filie umożliwiają korzystanie z internetu Słabe strony Niskie dochody własne gminy na 1 mieszkańca. Słabo rozwinięte specjalistyczne usługi medyczne. Niewystarczające środki finansowe budżetu gminy na oświatę. Ograniczone środki finansowe przeznaczone dla opieki społecznej. Brak na terenie gminy hali sportowej i miejsc do czynnego spędzania czasu wolnego Utrudniony dostęp dzieci wiejskich do przedszkoli (wiek 3 – 5 lat). Mało atrakcyjna oferta spędzania wolnego czasu dla młodzieży. Rozwój środowisk zagrożonych patologiami społecznymi. Brak dobrze działających centrów kultury na wsiach 46 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 DZIEDZINA SPOŁECZNA Szanse Zagrożenia Wzrost dochodów gminy poprzez zwiększoną działalność gospodarczą na terenie gminy. Brak współpracy przedsiębiorstw. Poprawa specjalistycznych usług medycznych – zdrowotnych dla ludności gminy. Postępujące ubożenie społeczeństwa. Integracja osób aktywnych, wspomagających rozwój gminy Rosnące koszty edukacji. Wzrost wykształcenia mieszkańców gminy. Regres kultury wiejskiej w Polsce. .Promocja artystów ludowych Początek patologii społecznych. Bliskość miast: Łodzi, Piotrkowa Tryb., Tomaszowa Maz. i Koluszek (edukacja, kultura, rynek pracy). Brak możliwości pozyskania nauczycieli – zwłaszcza nauczycieli języków obcych do szkół wiejskich. Powstanie sali gimnastycznej przy gimnazjum oraz terenu rekreacyjnego przy szkole podstawowej Niski udział dzieci i młodzieży w aktywności kulturalnej. Udostępnienie obiektów sportowo – rekreacyjnych oświaty dla ogółu społeczeństwa. Malejące środki finansowe na cele oświaty, kultury i sportu. Tworzenie warunków dla rozwoju budownictwa jednorodzinnego i komunalnego. Migracja młodych do miast i za granicę Poprawa infrastruktury edukacyjnej Ujemny przyrost naturalny 47 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 ŚRODOWISKO Mocne strony Słabe strony Dobre warunki przyrodnicze: − liczne lasy − rezerwat jodłowy „Łaznów” Brak rozbudowanej sieci kanalizacji sanitarnej na wsiach Sprawna kanalizacja w części gminy Bardzo intensywny ruch po drogach wojewódzkich 713 i 716 (zanieczyszczenie, hałas) Sprawny system odbioru i wywozu odpadów stałych Słaba edukacja ekologiczna społeczeństwa. Segregacja odpadów stałych. Brak zalesień na gruntach klas marginalnych. Rolniczy charakter gminy – sprzyjający środowisku. Brak wytyczonych tras turystycznych. Nie ma przemysłu silnie zanieczyszczającego środowisko. Nieprawidłowe zabezpieczenie silosów i gnojowni przed przesiąkaniem do gleby szkodliwych substancji. Szanse Zagrożenia Budowa kanalizacji sanitarnej w całej gminie. Brak wystarczających środków finansowych na aktywną ochronę środowiska. Wydzielenie tras i szlaków turystycznych. Zanieczyszczenie wód. Turystyka i agroturystyka z poszanowaniem Wzrastający ruch pojazdów kołowych. ustawy o ochronie środowiska Pozyskiwanie środków finansowych na ochronę środowiska. Brak zakładów przetwórstwa i utylizacji odpadów w gminie i gminach sąsiedzkich. Edukacja ekologiczna społeczeństwa. Dewastacja środowiska przez pseudo turystów. Rolnictwo ekologiczne. Dbałość ogółu mieszkańców gminy o środowisko i estetykę. 48 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 ANALIZA SWOT DZIEDZINA TECHNICZNA Mocne strony Słabe strony Brak kanalizacji w części gminy Rozbudowana telefonizacja (komórkowa i przewodowa). Zły stan nawierzchni dróg przebiegających przez gminę. Dobrze rozbudowana sieć wodociągowa. Niewystarczająca ilość chodników we wsiach. Wystarczająca (na dzień dzisiejszy) elektryfikacja gminy. Przestarzałe oświetlenie głównych ciągów komunikacyjnych we wsiach. Rozbudowana sieć dróg gminnych i ponadgminnych. Drogi wojewódzkie nr 713 i 716 niedostosowane do natężenia ruchu zwłaszcza pojazdów ciężarowych. Istniejące, nadające się do rozbudowy Brak terenów uzbrojonych pod aktywizację gospodarczą. podstacje energetyczne. Przestarzała część sieci wodociągowej (występują jeszcze rury azbestowe). Szanse Zagrożenia Pozyskiwanie środków finansowych Rosnące koszty inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej. Zainteresowanie fundacji lokowaniem środków finansowych na terenie gminy. Znaczna poprawa nawierzchni oraz dobre Pogarszająca się koniunktura w rolnictwie. oznakowanie dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich przebiegających przez gminę Lokowanie inwestycji gospodarczych w gminie. Ogólny brak środków finansowych w skali gminy. Nowe technologie budowy oczyszczalni przyzagrodowych we wsiach o luźnej zabudowie. Wzrost kosztów materiałów budowlanych. 49 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 IV. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA TERENIE GMINY ROKICINY Główne zadania związane z rozwojem gminy oraz poprawą sytuacji społeczno -gospodarczej gminy zostały określone na podstawie konsultacji społecznych na terenie Gminy Rokiciny. Cel strategiczny wspólnoty samorządowej gminy Rokiciny, który ma zostać osiągnięty w założonym okresie planistycznym, (do końca 2013 r.) to harmonijny rozwój społecznogospodarczy gminy Rokiciny. Dzięki jego osiągnięciu nastąpi m.in.: • Poprawa stanu środowiska naturalnego. • Zwiększenie dochodów do budżetu gminy. • Poprawa infrastruktury technicznej. • Zmniejszenie „ukrytego” bezrobocia. Zakłada się, iż realizacja celu strategicznego gminy Rokiciny przyczyni się pośrednio do osiągnięcia celu nadrzędnego, jakim jest zrównoważony rozwój powiatu tomaszowskiego, a tym samym, województwa łódzkiego. Zakładane rezultaty zostaną osiągnięte poprzez realizację zadań, które zidentyfikowane zostały przez Horyzontalny Zespół Zadaniowy ds. Planu Rozwoju Lokalnego na podstawie konsultacji z parterami społeczno-gospodarczymi: Infrastruktura techniczna: • Modernizacja oczyszczalni ścieków; • Budowa kolektorów kanalizacji sanitarnej; • Budowa i modernizacja dróg gminnych; • Modernizacja ujęcia wody w Rokicinach; • Wymiana wodociągu azbestowego; • Budowa chodników dla pieszych; • Budowa linii oświetlenia ulicznego; • Modernizacja oświetlenia ulicznego; • Utwardzenie dróg na terenie gminy; 50 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Infrastruktura społeczna: • Zagospodarowanie terenu do celów sportowych oraz modernizacja płyty boiska przy Szkoły Podstawowej w Rokicinach; • Modernizacja obiektów kulturalnych i zabytkowych; • Remont placówek oświatowych; • Budowa sali gimnastycznej przy Gimnazjum w Popielawach; V. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW W oparciu o przedstawioną w rozdziale III, niniejszego Programu, listę zadań przewidzianych do realizacji w celu poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej Gminy Rokiciny, opracowano wykaz projektów inwestycyjnych, za pomocą których, odbywać się będzie realizacja planowanych zadań. Uwzględnione zostały projekty zgodne z założeniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego, przewidziane do współfinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.. Zakłada się, iż w trakcie realizacji Programu powstaną projekty zgodne z założeniami Sektorowego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki przewidziane do współfinansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego, jak również projekty zgodne z założeniami Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich, Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich przewidziane do współfinansowania z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie - Sekcja Orientacji. 5.1. Lista wszystkich planowanych zadań na lata 2007 – 2013 Lokalna infrastruktura ochrony środowiska: Lata 2007-2013: 1) Budowa kanalizacji sanitarnej Rokiciny i Stefanów – 4000m; 2) Modernizacja oczyszczalni ścieków we wsi Rokiciny; 3) Budowa kolektora kanalizacji sanitarnej wsi Łaznów – 3700m; 1) Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Łaznowska Wola II – 3500m; 2) Rozbudowa istniejącej oczyszczalni ścieków; 3) Budowa kolektorów sanitarnych we wsiach: Albertów,Eminów, Janinów, Janków, Janków III, Jankówek, Łaznówek, Maksymilianów, Reginów, Wilkucice Duże, Wilkucice Małe, Łaznów Kolonia, Michałów, Cisów, Nowe Chrusty, Pogorzałe Ługi, Mikołajów, Popielawy. 51 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Infrastruktura techniczna – drogi gminne: Lata 2007-2013: 1) Budowa dróg we wsiach: • Rokiciny Kolonia ul. Zawadzkiego, • Janinów – 950 mb, 250000zł; • Jankówek – 1100 mb, 350000 zł; • Rokiciny Kolonia ul. Orzeszkowej, ul. Świerkowa, ul. Jodłowa – 1200 mb, 129000 zł; • Cisów – 1400 mb, 450000 zł; • Mikołajów – 730 mb, 230000 zł; • Eminów – 1600 mb, 510000 zł; • Eminów Pieńki – 1050 mb, 230000 zł; • Łaznowska Wola – 1100 mb; • Janków III – 600 mb; • Mikołajów – Wilkucice Małe – Albertów – 2100 mb; • Michałów – Kolonia Łaznów – 800 mb; • Wilkucice Małe (poprzeczne) – 1200 mb; • Nowe Chrusty ul. Letniskowa, ul. Sosnowa, ul.Kolejowa – 1500 mb; • Kolonia Łaznów – 1100 mb; • Janków – Łączkowice –1900 mb; 2) Modernizacja dróg (ułożenie warstwy ścieralnej 4 cm): • we wsi Łaznowska Wola I – 1250 mb, 130000 zł; • we wsi Mikołajów 1800 mb, 180000 zł; 3) Powierzchniowe utrwalenie nawierzchni dróg we wsi Nowe Chrusty ul Rokicińska, ul. Klonowa – 1700 mb, 42000 zł. 1) Budowa chodnika we wsiach: • Rokiciny Kolonia ul. Sienkiewicza, ul. Reymonta – 600 mb; • Rokiciny – Stefanów – 4600 mb; • Rokiciny - Łaznów – 3700 mb; Oświetlenie uliczne: Lata 2007-2013: • Janinów – 950 mb; • Janków Trzeci – 2000 mb; • Łaznówek – 900 mb; 52 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 • Maksymilianów – 2000 mb; • Rokiciny Kolonia ul. Parkowa, ul. Świerkowa, ul. Orzeszkowej, ul. Wspólna – 2800 mb; • Kolonia Łaznów – Łaznów – 800 mb; • Michałów – 1100 mb; • Mikołajów – 1800 mb; Infrastruktura techniczna- wodociągi: Lata 2007-2013: • Modernizacja ujęcia wody w Rokicinach; • Wymiana wodociągu azbestowego we wsi Łaznów; • Wymiana wodociągu azbestowego w Rokicinach Kolonii, Rokicinach, Stefanowie, Łaznowskiej Woli, Popielawach; Rozwój lokalnej infrastruktury społecznej i edukacyjnej: Lata 2007-2013: • Remont zabytkowego budynku Zajazdu Poczty Konnej; • Generalny remont kuchni w przedszkolu w Rokicinach, remont sali gimnastycznej oraz zakup wyposażenia; • Termoizolacja budynku Urzędu Gminy; • Odwodnienie terenu Gimnazjum w Popielawach; • Remont części Szkoły Podstawowej w Łaznowie; • Remont budynku Szkoły Podstawowej w Jankowie; • kompleksowe zagospodarowanie terenu do celów sportowo – rekreacyjnych oraz modernizacja płyty boiska przy Szkole Podstawowej w Rokicinach Kolonii • Remont Szkoły Podstawowej w Rokicinach- wymiana grzejników c.o. oraz parkietów • Remont przedszkola w Rokicinach; • Wykonanie instalacji centralnego ogrzewania w świetlicach wiejskich w Łaznowskiej Woli, Chrustach Nowych, Rokicinach, Popielawach; • Budowa kotłowni i centralnego ogrzewania w budynku Socjalnym w Łaznowie; • Remont zabytkowego dworku w Popielawach; • Remont kapitalny budynku starej szkoły w Popielawach z przeznaczeniem na mieszkania służbowe; • Remont budynku Urzędu Gminy – dostosowanie do potrzeb społecznych; 53 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 5.2. Lista zadań według hierarchii ważności na lata 2007-2013 Grupując zadania pod względem hierarchii ważności uwzględniono opinie mieszkańców. Po zapoznaniu się z oczekiwaniami społecznymi Horyzontalny Zespół Zadaniowy ds. Planu Rozwoju Lokalnego ustalił następującą listę projektów: I. Projekty przewidziane do realizacji przy współfinansowaniu z funduszy strukturalnych: 1) „Poprawa infrastruktury edukacyjnej oraz jakości nauczania w placówkach oświatowych na terenie gminy Rokiciny” - współfinansowanie ze środków ERDF w ramach RPO. 2) Regulacja gospodarki wodno - ściekowej w miejscowościach Rokiciny -Łłaznów poprzez modernizację ujęcia wody w rokicinach oraz budowę sieci wodno-kanalizacyjnej w miejscowościach Rokiciny-Łaznów - współfinansowanie ze środków PROW. II. Projekty przewidziane do realizacji ze środków własnych oraz innych środków zewnętrznych: 1) Modernizacja ujęcia wody we wsi Rokiciny; 2) Budowa dróg we wsiach: • Rokiciny Kolonia ul. Zawadzkiego, • Janinów – 950 mb, 250000zł; • Jankówek – 1100 mb, 350000 zł; • Kolonia Łaznów • Rokiciny Kolonia ul. Orzeszkowej, ul. Świerkowa, ul. Jodłowa – 1200 mb, 129000 zł; 3) Modernizacja dróg (ułożenie warstwy ścieralnej 4 cm): • we wsi Łaznowska Wola I – 1250 mb, 130000 zł; • we wsi Mikołajów 1800 mb, 180000 zł; 4) Powierzchniowe utrwalenie nawierzchni dróg we wsi Nowe Chrusty ul Rokicińska, ul. Klonowa – 1700 mb, 42000 zł; 5) Oświetlenie uliczne we wsiach: • Janinów – 950 mb; • Maksymilianów – 2000 m • Łaznówek - 900m 6) Remont zabytkowego budynku Zajazdu Poczty Konnej; 7) Generalny remont kuchni w przedszkolu w Rokicinach, remont sali gimnastycznej oraz zakup wyposażenia; 8) Termomodernizacja budynku Urzędu Gminy; 9) Remont budynku Szkoły Podstawowej w Jankowie; 54 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 VI. REALIZACJA PROJEKTÓW W LATACH 2007-2013 Projekty przewidziane do realizacji przy współfinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013: Zadanie 1 „Poprawa infrastruktury edukacyjnej oraz jakości nauczania w placówkach oświatowych na terenie gminy Rokiciny” 1. Nazwa projektu 2. Kryteria kolejności realizacji 3. Zgodność z planem zagospodarowania przestrzennego 4. Etapy zadania 5. Harmonogram realizacji 5.1 Data rozpoczęcia Lipiec 2008 r. 5.2 6. Data zakończenia Planowane efekty końcowe Sierpień 2010 r. 6.1 Produkty 6.2 Rezultaty 6.3 Oddziaływanie 8. Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia 9. Źródła finansowania w tys. zł 9.1 Budżet gminy 9.2 Budżet państwa 9.3 Środki prywatne 9.4 Środki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM 7. Zgodny Prace przygotowawcze Prace inwestycyjne - wybudowana sala gimnastyczna- 1, zmodernizowane boisko -1, teren rekreacyjnosportowy 1, ocieplone budynki- 2doposażone laboratorium 1 - Liczba wybudowanych i zmodernizowanych obiektów oświatowych - 4 - Liczba uczniów korzystających z wybudowanych i wyremontowanych budynków oświatowych - 400 - Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury sportowo rekreacyjnej – 250 osób - Liczba uczniów korzystających z laboratorium 220 Brak 5 387453,00 PLN 2007 r. 2008 r. 58834 58834 2009 r. 2010r. 279753 239788 279753 1585264 1358797 1585264 1865017 1598585 1865017 55 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Zadanie 2 1. Nazwa projektu 2. Kryteria kolejności realizacji 3. Zgodność z planem zagospodarowania przestrzennego 4. Etapy zadania 5. Harmonogram realizacji 5.1 Data rozpoczęcia 5.2 Data zakończenia 6. Planowane efekty końcowe 6.1 Produkty 6.2 Rezultaty 6.3 Oddziaływanie 8. Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia 9. Źródła finansowania w tys. zł 7. 9.1 Budżet gminy Regulacja gospodarki wodno - ściekowej w miejscowościach Rokiciny -Łaznów poprzez modernizację ujęcia wody w Rokicinach oraz budowę sieci wodno-kanalizacyjnej w miejscowościach Rokiciny-Łaznów Inwestycja jest ujęta w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych Zgodny III kw. 2007 r. – przygotowanie projektu 2008-2009 r. - realizacja Lipiec 2008 r. Sierpień 2010 r. -odprowadzenie ścieków do oczyszczalni z posesji znajdujących się na terenie objętym zakresem niniejszej inwestycji -likwidacja punktowych źródeł zanieczyszczenia wody i gruntu - poprawa stanu sanitarnego środowiska 5,5 km długości kolektora sanitarnego, 4 przepompownie zmodernizowane ujęcie wody – 1 szt. wymieniona sieć wodociągowa azbestowa 5,5km 150 posesji przyłączonych do kanalizacji, w kolejnych 5 latach przyłączy się ok.20 posesji 150 posesji przyłączonych do sieci wodociągowej PCV Liczba osób korzystających z wody z ujęcia w Rokicinach - 2088 Ilość ścieków odprowadzonych do oczyszczalni 15184m3/rok Brak 4935000,00 2007r. 2008r. 2009r. 2010r. 60000 262063 224625 262063 - 1444188 1237875 1444188 60000 1706250 1462500 1706250 9.2 Budżet państwa 9.3 Środki prywatne 9.4 Środki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM 56 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 VII. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY Realizacja zadań na terenie gminy jest procesem planowym, a działania podejmowane przez samorząd Gminy są zbieżne ze Strategią Rozwoju Województwa Łódzkiego, Powiatu Tomaszowskiego, jak również Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Rokiciny. Do najważniejszych zadań realizowanych w ostatnim czasie na terenie gminy należą: 1) „Budowa drogi gminnej we wsi Cisów odcinek długości 1965,5m”: Program SAPARD Umowa Nr 2082/734-050011/02 z dnia 23.05.2003r. Koszt zadania 426.920,54 PLN, otrzymana kwota 213.718,13 PLN; projekt zrealizowany. 2) „Budowa kanalizacji sanitarnej w Rokicinach Kolonii część zachodnia”, Program SAPARD Umowa Nr 2522/732-050007/02 z dnia 06.06.2003r. Koszt zadania 1.927 395,81 PLN, otrzymana kwota 1.043 295,00 PLN, projekt zrealizowany. 3) „Modernizacja drogi gminnej Rokiciny Kolonia- Chrusty Nowe odcinek długości 1381,8m”: Program SAPARD Umowa Nr 18559/734-0501109/03 z dnia 21.06.2004 r. Koszt zadania 656.591,80 PLN, kwota refundacji 351.276,61 PLN; projekt zrealizowany. VIII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO W LATACH 2007-2013 Przy ocenie realizacji Planu Rozwoju Lokalnego 2007- 2013 brane będą pod uwagę następujące wskaźniki: 1) Wskaźnik produktu: • Liczba nowych obiektów sportowych, • Liczba zmodernizowanych i wybudowanych obiektów kultury, • Liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, • Liczba nowych miejsc pracy, • Ilość odprowadzonych ścieków, • Długość wybudowanych i zmodernizowanych dróg, • Długość wybudowanych chodników, • Liczba wybudowanych punktów oświetleniowych 57 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 • Długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej • Liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków, • Długość zmodernizowanej sieci wodociągowej, • Ilość nowych przyłączy kanalizacyjnych, 2) Wskaźnik rezultatu: • Średni czas przejazdu między dwoma punktami sieci, • Natężenie ruchu na drodze, • Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej, • Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy, • Ilość oczyszczonych ścieków, • Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez oczyszczalnie ścieków, • Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku realizacji projektu, 3) Wskaźnik oddziaływania: • Liczba nowych miejsc pracy (w okresie 2 lat), • Ilość ścieków odprowadzonych i oczyszczonych (w okresie 1 roku), • Liczba nowych przedsiębiorstw (w okresie 2 lat), • Liczba pojazdów korzystających z drogi (w okresie 1 roku), IX. PLAN FINANSOWY NA LATA 2007-2013 Plan finansowy Gminy Rokiciny na lata 2007 – 2010 przedstawia się następująco: Lata realizacji Źródła finansowania ( zł ) Budżet Gminy Rokiciny 2007r 2008r 2009r 2010r 118834 541815 464413 541815 3029452 2596672 3029452 3571267 3061085 3571267 Budżet państwa Środki prywatne Środki Unii Europejskiej - ERDF RAZEM 118834 58 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 X. SYSTEM WDRAŻANIA Wdrażanie Planu Rozwoju Lokalnego rozpocznie się poprzez wprowadzenie go w życie uchwałą Rady Gminy Rokiciny. Odpowiedzialnym za jego realizację jest organ wykonawczy samorządu gminnego – Wójt Gminy, przy pomocy Rady Gminy oraz jej stałych komisji. Raz w roku będą odbywały się spotkania konsultacyjne z partnerami społecznymi w celu omówienia realizacji Planu Rozwoju Lokalnego. Wdrażanie PRL będzie odbywało się przez: • Przygotowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej dotyczącej projektów ujętych w planie. • Przygotowanie i składanie wniosków o dofinansowanie z EFRR i innych źródeł zewnętrznych. • Przeprowadzenie przetargów. • Realizację projektów. • Przygotowanie informacji o realizacji projektów zawartych w PRL. • Przedkładanie sprawozdań Radzie Gminy. • Przyjmowanie do realizacji nowych projektów zgodnych z oczekiwaniami społeczności lokalnej. Za realizację zadań zmierzających do wdrożenie Planu Rozwoju Lokalnego odpowiedzialne będą komórki organizacyjne w strukturach Urzędu Gminy Rokiciny. 59 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 STRUKTURA ORGANIZACYJNA URZĘDU GMINY W ROKICINACH RADA GMINY WÓJT Samodzielne stanowiska d/s Organizacyjnych kadrowych gospodarczych SKARBNIK SEKRETARZ REFERAT FINANSOWY Obsługi Rady Gminy i jej organów Bezpieczeństwa i higieny pracy Gospodarki nieruchomościami KIEROWNIK USC REFERAT SPRAW OBYWATELSKICH Planowania przestrzennego Rolnictwa i ochrony środowiska Funduszy europejskich i zamówień publicznych Budowy i utrzymania dróg, gospodarki odpadami Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Kierownik Gminnej Biblioteki Publicznej Dyrektor Szkoły Podstawowej w Rokicinach Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Rokicinach Dyrektor Zespołu Obsługi Ekonomiczno Adm Oświaty Dyrektor Szkoły Podstawowej w Jankowie Dyrektor Szkoły Podstawowej w Łaznowie Dyrektor Gimnazjum w Popielawach Dyrektor Przedszkola w Rokicinach 60 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 XI. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ Celem prowadzenia monitoringu jest zapewnienie maksymalnej efektywności realizacji Planu Rozwoju Lokalnego, poprzez nadzór nad instytucjami odpowiedzialnymi za zarządzanie i wdrażanie poszczególnych zadań i projektów. Za monitorowanie, odpowiedzialny będzie powołany przez Wójta Gminy, Zespół Horyzontalny. Aby zachować ciągłość procesu przygotowania Planu i jego realizacji, w skład Zespołu Horyzontalnego wchodzić będą członkowie grupy roboczej, zaangażowanej w sporządzanie Planu Rozwoju Lokalnego. Skład Zespołu Horyzontalnego przedstawia się następująco: 1) Pełnomocnik do spraw rozwoju lokalnego, pełniący funkcję koordynatora, 2) Zespół zadaniowy – pracownicy Urzędu Gminy z wydziałów niezbędnych do przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego: • Wójt Gminy • Sekretarz Gminy • Skarbnik Gminy • Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego • Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej • Inspektor - gospodarka nieruchomościami • Podinspektor - planowanie przestrzenne • Referent - infrastruktura drogowa, gospodarka odpadami • Inspektor - rolnictwo, ochrona środowiska, kanalizacja, wodociągi 3) Pracownicy jednostek współpracujących: • Dyrektor Zespołu Obsługi Ekonomiczno-Administracyjne Oświaty • Kierownik Gminnej Biblioteki Publicznej • Kierownik Gminnego Ośrodka Kultury. Zebrania Zespołu Horyzontalnego odbywać się będą raz na pół roku. Istnieje możliwość częstszych spotkań, po uprzednim zawiadomieniu członków Zespołu przez Sekretariat Zespołu. Funkcję Sekretariatu Zespołu Horyzontalnego pełnić będzie Sekretariat Wójta Gminy Rokiciny. Obowiązkiem Sekretariatu będzie zawiadamianie członków Zespołu o terminach posiedzeń oraz przygotowywanie na w/w posiedzenia szczegółowych informacji na temat postępów w realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w formie raportu monitorującego (Załącznik nr 1). Obowiązkiem Sekretariatu będzie także przygotowywanie protokołów z posiedzeń Zespołu Horyzontalnego, 61 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 zawierających ustalenia w/w posiedzeń i przesyłanie ich do członków Zespołu. Zespół Horyzontalny analizować będzie ilościowe i jakościowe informacje na temat wdrażanych projektów i całego Planu Rozwoju Lokalnego w aspekcie finansowym i rzeczowym. Celem takiej analizy jest zapewnienie zgodności realizacji projektów i Planu z wcześniej zatwierdzonymi założeniami i celami. Jeśli w raportach monitoringowych ujawnione zostaną problemy związane z wdrażaniem Planu, Zespół Horyzontalny powinien podjąć działania mające na celu wyeliminowanie pojawiających się trudności wdrożeniowych. Dla każdego zakończonego projektu opracowywany zostanie raport ewaluacyjny – Załącznik nr 2 (ocena expost zrealizowanego projektu). Na koniec okresu programowania (tzn. w styczniu 2014 r.) Zespół Horyzontalny sporządzi raport końcowy, obrazujący faktycznie zrealizowane zadania w kontekście założeń Planu Rozwoju Lokalnego. Raport końcowy będzie dostępny do wglądu w Sekretariacie Wójta. Zespól Horyzontalny do 31 stycznia każdego roku przygotowuje raport ewaluacyjny dotyczący przebiegu realizacji Planu Rozwoju Lokalego w stosunku do roku poprzedniego. W raporcie tym znajdują się w szczególności informacje o: • skuteczności - kryterium to pozwala określić czy cele danego projektu (jak i całego Planu) określone na etapie programowania zostały osiągnięte, • efektywności - kryterium to porównuje zasoby finansowe zaangażowane przy realizacji projektu i Planu z rzeczywistymi osiągnięciami projektu i Planu na poziomie produktu, rezultatu lub oddziaływania, • użyteczności - kryterium to pozwala ocenić faktyczne efekty projektu i Planu na poziomie produktu, rezultatu i oddziaływania w nawiązaniu do wcześniej zdefiniowanych w Planie Rozwoju Lokalnego potrzeb i problemów. W raporcie ewaluacyjnym zawarte będą także rekomendacje i proponowane zmiany w Planie Rozwoju Lokalnego. Plan Rozwoju Lokalnego będzie aktualizowany uchwałą Rady Gminy na podstawie rekomendacji i propozycji zmian zawartych w raporcie ewaluacyjnym. Komunikacja społeczna polegać będzie na informowaniu społeczności lokalnej o postępach wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego. Każdy mieszkaniec gminy będzie miał możliwość uzyskania informacji o aktualnym stanie prac wdrożeniowych Planu Rozwoju Lokalnego w sekretariacie Wójta Gminy Rokiciny, wraz z wglądem w dokumentację (raporty monitoringowe, raporty ewaluacyjne). Mieszkańcy będą mieli również możliwość udziału w posiedzeniach Zespołu Horyzontalnego (po wcześniejszym zgłoszeniu swojej obecności). 62 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Ważnym elementem komunikacji społecznej będzie podjęcie współpracy z mediami lokalnymi, w których będą podawane informacje o wdrażanych projektach (przynajmniej raz w roku). Główną instytucją odpowiedzialną za promocję Planu Rozwoju Lokalnego, za informację i promocję działań realizowanych w ramach PRL i samego Planu będzie Urząd Gminy Rokiciny. Wszelkie materiały promocyjne powinny określać m.in. cele realizacji poszczególnych zadań w ramach planu, planowane wskaźniki osiągnięć oraz źródła finansowania projektów. Sposoby promocji samych inwestycji współfinansowanych z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej reguluje Rozporządzenie Komisji Europejskiej Nr 1159/2000 z dnia 30 maja 2000 roku w sprawie „Zasad informowania i promocji projektów współfinansowanych z Funduszy Strukturalnych”. Cele upowszechniania informacji o Planie Rozwoju Lokalnego to: 1) Informowanie o możliwościach wykorzystania środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na realizację projektów służących rozwojowi lokalnemu. 2) Informowanie o planach realizacji poszczególnych zadań i projektów realizowanych na terenie Gminy Rokiciny w latach 2007 – 2013. Grupami docelowymi prowadzonych działań promocyjnych są mieszkańcy gminy, potencjalni beneficjenci, partnerzy społeczno-gospodarczy, regionalne i lokalne władze oraz inne władze publiczne. Aby osiągnąć cele związane z informacją i promocją Planu Rozwoju Lokalnego będą stosowane między innymi następujące środki i instrumenty: • Publikacja Planu Rozwoju Lokalnego dla gminy Rokiciny, dostępna dla wszystkich mieszkańców w Sekretariacie Urzędu Gminy Rokiciny. • Spotkania konsultacyjne dla przedstawicieli instytucji zaangażowanych w proces tworzenia i wdrażania planu oraz dla mieszkańców gminy Rokiciny, organizowane na wniosek zainteresowanych. • Ulotki i plakaty publikowane i rozpowszechniane z okazji wprowadzenia zmian i nowelizacji w Planie Rozwoju Lokalnego, w celu zapewnienia społecznej akceptacji oraz poinformowania opinii publicznej o możliwościach aktywnego uczestnictwa. 63 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Spis tabel Tabela 1. Tabela 2. Tabela 3. Tabela 4. Tabela 5 Tabela 6. Wykaz sołectw w gminie Rokiciny Obiekty zabytkowe na terenie gminy Rokiciny wpisane do ewidencji konserwatorskiej Wyniki badania jakości wody –ujęcie Nowe Chrusty-19.07.2004 r Wyniki badania jakości wody –ujęcie Rokiciny-09.08.2005 r. Długość sieci wodociągowej Własność budynków i mieszkań według rodzaju podmiotów będących ich właścicielami lub współwłaścicielami str.7 str.12 str.14 str.15 str.19 str.22 Tabela 7 Główni pracodawcy w gminie Rokiciny str.22 Tabela 8. Liczba podmiotów gospodarczych w Gminie Rokiciny str.23 Tabela 9. Tabela 10. Tabela 11. Tabela 12. Struktura gruntów rolnych według klas bonitacyjnych Struktura użytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych Struktura gospodarstw rolnych Struktura zasiewów str.25 str.25 str.26 str.26 Tabela 13. Struktura gospodarstw rolnych według prowadzenia działalności gospodarczej Liczba mieszkańców gminy Rokiciny w latach 1999-2003 Liczba mieszkańców według wieku Przyrost naturalny, liczba urodzeń i zgonów w latach 1999-2003 Saldo migracji w gminie Rokiciny w latach 1999-2003 str.27 Tabela 14. Tabela 15. Tabela 16 Tabela 17. Tabela 18. Tabela 19. Tabela 20 Tabela 21. Ludność w wieku 13 lat i więcej według poziomu wykształcenia i grup wieku Struktura liczby uczniów szkół gminy Rokiciny Struktura zatrudnionego personelu medycznego Liczba zarejestrowanych czytelników w Gminnej Bibliotece Publicznej w str.27 str.28 str.28 str.29 str.29 str.30 str.32 str.35 Rokicinach Tabela 22. Liczba wypożyczeń w Gminnej Bibliotece Publicznej w Rokicinach str.35 Tabela 23. Liczba zarejestrowanych czytelników w Filii Bibliotecznej w Nowych str.36 Chrustach Tabela 24. Liczba zarejestrowanych czytelników w Filii Bibliotecznej w Popielawach str.36 Tabela 25. Tabela 26. Tabela 27. Tabela 28. Struktura własności lokali mieszkalnych str.39 2 Struktura liczby mieszkań według powierzchni użytkowej w m str.39 Liczba osób objętych wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy str.40 Społecznej str.40 Osoby niepełnosprawne w gminie Rokiciny Tabela 29. Tabela 30. Tabela 31. Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej Ludność gminy według płci i ekonomicznych grup wieku Struktura bezrobotnych w gminie Rokiciny w latach 1999-2004 str.41 str.42 str.42 64 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Spis rysunków Rysunek 1. Rysunek 2. Położenie gminy Rokiciny w powiecie tomaszowskim Liczba przestępstw popełnionych na terenie gminy str.6 str.38 Rysunek 3. Struktura bezrobotnych według wieku w roku 2004 str.43 Spis załączników Załącznik nr 1. Raport monitoringowy z realizacji projektu Załącznik nr 2. Raport ewaluacyjny realizacji projektu 65 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Załącznik nr 1 Raport monitoringowy z realizacji projektu 1. Tytuł projektu .................................................................................................................................................. 2. Kolejny numer raportu monitoringowego i okres objęty raportem .................................................................................................................................................. 3. Dane teleadresowe osoby przygotowującej .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 4. Opis działań zrealizowanych w okresie objętym raportem monitoringowym .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 5. Harmonogram realizacji projektu a) planowany Etapy realizacjiRok 200... Rok 200... I II Rok 200... Rok 200... projektu II III IV I III IV I II III IV I II III IV 66 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 b) rzeczywisty Etapy realizacjiRok 200... Rok 200... I II Rok 200... Rok 200... projektu 6. II III IV I III IV I II III IV I II III IV Działania jakie zostaną zrealizowane w najbliższym czasie .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 7. Informacje o problemach związanych z realizacją projektu .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. 1. Finansowa realizacja projektu Etapy realizacji projektu Źródło 1 Źródło 2 Źródło 3 Razem Planowan Faktyczne Planowan Faktyczne Planowan Faktyczne Planowan Faktyczne e wydatki wydatki e wydatki wydatki e wydatki wydatki e wydatki wydatki RAZEM 67 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 Załącznik nr 2 Raport ewaluacyjny realizacji projektu 1. Tytuł projektu ....................................................................................................................................................... 2. Kolejny numer raportu i okres objęty raportem ewaluacyjnym ....................................................................................................................................................... 3. Podstawa sporządzenia raportu ewaluacyjnego (nr raportu monitoringowego z realizacji projektu) ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. Dane teleadresowe osoby przygotowującej ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 5. Skuteczność realizacji projektu Cele: a) zakładane ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... b) osiągnięte ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 68 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Rokiciny na lata 2007-2013 1.Efektywność realizacji projektu Procentowy wskaźnik rzeczywiście zaangażowanych środków finansowych na realizację projektu w stosunku do zakładanych wydatków w okresie raportowania ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2.Użyteczność realizacji projektu Porównanie efektów przeprowadzenia inwestycji (mierzalnych wskaźników) w stosunku do wartości zakładanych w projekcie. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8. Zalecane zmiany w przebiegu realizacji projektu ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 9. Uwagi ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 69