pobierz - Gmina Rudna

Transkrypt

Urząd Gminy Rudna
59-305 Rudna
pl. Zwycięstwa 15
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ustaleń zmiany i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
części obrębu Rudna w gminie Rudna
dr Grzegorz Synowiec
mgr inż. Wojciech Kozłowski
mgr inż. Maciej Niżborski
mgr inż. Jan Grajczyk
1
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI
1
1 WPROWADZENIE
3
1.1 CEL, ZAKRES PRACY, POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI
3
1.2 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
7
1.3 USTALENIA I GŁÓWNE CELE PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
7
2 CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
11
2.1 POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE
11
2.2 BUDOWA GEOLOGICZNA I RZEŹBA TERENU
11
2.3 SUROWCE MINERALNE
12
2.4 WODY POWIERZCHNIOWE
12
2.5 WODY PODZIEMNE
13
2.6 KLIMAT
13
2.7 GLEBY
14
2.8 JAKOŚĆ POWIETRZA
14
2.9 ZAGROŻENIE HAŁASEM
15
2.10 JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH
16
2.11 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
17
2.11.1 SZATA ROŚLINNA
17
2.11.2 ŚWIAT ZWIERZĄT
18
2.12 OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE
PRZYRODY
19
2.12.1 OBSZAR SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW NATURA 2000 „ŁĘGI ODRZAŃSKIE” PLB 020008
19
2.12.2 SPECJALNY OBSZAR OCHRONY SIEDLISK NATURA 2000 „ŁĘGI ODRZAŃSKIE” PLH 020018
20
2.12.3 REZERWAT PRZYRODY „SKARPA STORCZYKÓW ”
20
2.12.4 UŻYTEK EKOLOGICZNY „NAROCZYCKI ŁĘG”
21
2.13 POWIĄZANIA PRZYRODNICZE OBSZARU Z OTOCZENIEM
21
2.14 KRAJOBRAZ
21
1
2.15 ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH
22
3 OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN STANU ŚRODOWISKA PRZY BRAKU REALIZACJI
USTALEŃ PLANU
30
4 ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU,
W
SZCZEGÓLNOŚCI
DOTYCZĄCE
OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA
2004R. O OCHRONIE PRZYRODY
31
5 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM,
WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM
32
6 SKUTKI DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU
35
7 ANALIZA I OCENA WPŁYWU NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY ŚRODOWISKA WE
WZAJEMNYM POWIĄZANIU
39
8 ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
42
9 MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH
47
10
PRZEWIDYWANE
MOŻLIWOŚCI
TRANSGRANICZNEGO
ODDZIAŁYWANIA
ŚRODOWISKO
NA
47
11 PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI
POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO
PLANU
ORAZ
CZĘSTOTLIWOŚCI
JEJ
PRZEPROWADZANIA
48
12 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
49
13 LITERATURA
53
1 WPROWADZENIE
1.1 CEL, ZAKRES PRACY, POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI
Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko wykonana na etapie
sporządzenia
dokumentu
„Zmiana
i
sporządzenie
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego części obrębu Rudna w gminie Rudna” w związku z uchwałą Nr XXVII/267/2014 Rady
Gminy Rudna z dnia 18 czerwca 2014 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany
i sporządzenia miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego części obrębu Rudna w Gminie
Rudna.
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego wynika z przepisu art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008
r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235).
Opracowanie
prognozy
oddziaływania
na
środowisko
dla
miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego ma na celu dokonanie oceny skutków realizacji ustaleń planu w
odniesieniu do poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego, wskazanie potencjalnie
uciążliwych lub korzystnych dla środowiska ustaleń urbanistycznych i powinna stanowić integralną
cześć opracowania planu oraz podawać rozwiązanie poprawiające istniejący i planowany sposób
zagospodarowania.
Pozostałe cele realizacji prognozy to:
a) wyeliminowanie jeszcze na etapie sporządzania planu, ustaleń sprzecznych z zasadami
zrównoważonego rozwoju analizowanego obszaru i jego otoczenia,
b) ocena skutków oddziaływania przyjętych kierunków zagospodarowania gminy na środowisko, a
co za tym idzie określenie wpływu nowego przeznaczenia terenów na poszczególne rodzaje
użytkowania oraz określenie warunków zagospodarowania tych obszarów,
c) wprowadzenie ustaleń umożliwiających działalność gospodarczą na analizowanym terenie i
zaspokajanie
potrzeb społeczności
lokalnej
przy równoczesnym
zachowaniu równowagi
przyrodniczej i trwałości procesów przyrodniczych,
d) ocena na ile ustalenia planu pozwolą na zachowanie istniejących wartości zasobów środowiska,
na ile wzbogacą lub odtworzą obniżone, czy też zdegradowane wartości oraz w jakim stopniu
spotęgują lub osłabią istniejące zagrożenia, a także na ile stwarzają możliwość pojawienia się
nowych szans dla ukształtowania wyższej jakości środowiska.
Podsumowując prognoza nie jest dokumentem rozstrzygającym o słuszności realizacji
zamierzeń inwestycyjnych przewidzianych nowymi ustaleniami planu, a jedynie przedstawia
prawdopodobne skutki, jakie niesie za sobą realizacja ustaleń planu na poszczególne komponenty
środowiska w ich wzajemnym powiązaniu, w szczególności na ekosystemy, krajobraz, a także na
ludzi, dobra materialne oraz dobra kultury.
3
Niniejsza prognoza została sporządzona w oparciu o wymogi wynikające z przepisu art. 51 ust.
2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.
U. z 2013 r. poz. 1235).
Zgodnie z wyżej wymienionym artykułem sporządzana prognoza:
a) zawiera:
- ustalenia i główne cele projektu zmiany i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
części obrębu Rudna w gminie Rudna oraz jego powiązania z innymi dokumentami,
- informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
- informacje na temat przewidywanych możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko,
- propozycje
dotyczące
przewidywanych
metod
analizy
skutków
realizacji
postanowień
projektowanego planu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
- streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
b) określa, analizuje i ocenia:
- istniejący stan środowiska,
- potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji postanowień projektowanego
dokumentu,
- przewidywane
znaczące
oddziaływania
na
środowisko
przy
realizacji
postanowień
projektowanego dokumentu,
- istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu,
- cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele
zostały uwzględnione;
c) przedstawia:
- rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko,
- możliwości rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do obszarów chronionych na podstawie
ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Zakres i stopień szczegółowości niniejszej prognozy został również uzgodniony z Regionalnym
Dyrektorem Ochrony Środowiska we Wrocławiu pismem znak WSI.411.400.2014.DK z dnia 12
listopada 2014 r.
Projekt zmiany i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obrębu Rudna
w gminie Rudna, powiązany jest z następującymi dokumentami:
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rudna przyjęte
uchwałą Nr XXIV/240/2013 Rady Gminy Rudna z dnia 23 grudnia 2013 roku;
4
plan i zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wyznaczonych terenów
w miejscowości Rudna i Rynarcice na terenie Gminy Rudna przyjęte uchwałą XIII/142/2012 Rady
Gminy Rudna z dnia 14 września 2012 r.;
zmiana
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
historycznego
zespołu
staromiejskiego, ośrodka gminnego Rudna przyjęta uchwałą Nr VIII/66/2011 Rady Gminy Rudna z
dnia 27 października 2011 r.;
zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działki nr 769 w obrębie Rudna,
gmina Rudna przyjęta uchwałą XXIX/212/2009 Rady Gminy Rudna z dnia 28 sierpnia 2009 r.;
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego działek nr: 300, 301/1, 301/2, 301/3, 717/4,
717/9, 486 w obrębie Rudna na terenie gminy Rudna przyjęty uchwałą Nr XXVIII/204/09 Rady
Gminy Rudna z dnia 18 czerwca 2009 r.
Ponadto prognozę opracowano w oparciu o następujące akty prawne:
Dyrektywa 85/337 EEC z dnia 27 czerwca 1985 r., w sprawie oceny skutków niektórych
publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska;
Dyrektywa 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dziko żyjącej
fauny i flory;
Konwencja o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych (Konwencja
Berneńska) (Dz. U. z 1996 r. Nr 58, poz. 263, 264);
Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt (Konwencja Bońska);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 06 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w
powietrzu oraz marginesu tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr
87, poz. 796);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 1, poz. 12);
Rozporządzenie
Ministra
Środowiska
w
sprawie
dopuszczalnych
poziomów
pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów, z
dnia 30 października 2003 r. – Dz. U. Nr 192 poz. 1883;
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko
występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków roślin dziko
występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko
występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237);
5
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 nr 213 poz. 1397);
Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826);
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 1995 Nr 16, poz. 78
z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 31 sierpnia 1995 r. o ratyfikacji Konwencji o różnorodności biologicznej (Dz. U. z
1995 r. Nr 118, poz. 565);
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z
późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80,
poz. 717 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi
zmianami);
Ustawa z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy Prawo Ochrony Środowiska oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 113, poz. 954 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr
75, poz. 493 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.
U. Nr 199, poz. 1227 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 201, poz. 1237);
Ustawa z dnia 6 lipca 2001 roku o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów
naturalnych kraju (Dz. U. Nr 97, poz. 1051);
Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (Dz. U. Nr 132,
poz. 622 wraz z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 wraz z późniejszymi
zmianami);
Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444 z późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 1 marca 1994 roku Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. nr 27, poz. 96 wraz z
późniejszymi zmianami);
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (Dz. U. Nr 111, poz. 724);
6
Ustawa z dnia 6 stycznia 1981 roku o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 12, poz. 58
z późniejszymi zmianami);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. Nr 112, poz. 1206);
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lipca 2004 roku w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 168, poz. 1763).
1.2 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
W celu sporządzenia prognozy przeprowadzono następujące prace:
a) zaznajomiono się z projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym z
wnioskami do planu,
b) zaznajomiono
się
z
danymi
fizjograficznymi
oraz
innymi
dostępnymi
opracowaniami
sozologicznymi obejmującymi obszar objęty prognozą,
c) dokonano oceny projektu MPZP w odniesieniu do obowiązujących aktów prawnych, w tym
przepisów gminnych,
d) dokonano analizy czynników potencjalnie mogących przynieść negatywne skutki dla środowiska.
1.3 USTALENIA I GŁÓWNE CELE PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Na terenie obszaru opracowania obowiązują:
plan i zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wyznaczonych terenów
w miejscowości Rudna i Rynarcice na terenie Gminy Rudna przyjęte uchwałą XIII/142/2012 Rady
Gminy Rudna z dnia 14 września 2012 r.;
zmiana
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
historycznego
zespołu
staromiejskiego, ośrodka gminnego Rudna przyjęta uchwałą Nr VIII/66/2011 Rady Gminy Rudna z
dnia 27 października 2011 r.;
zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działki nr 769 w obrębie Rudna,
gmina Rudna przyjęta uchwałą XXIX/212/2009 Rady Gminy Rudna z dnia 28 sierpnia 2009 r.;
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego działek nr: 300, 301/1, 301/2, 301/3,
717/4, 717/9, 486
w obrębie Rudna na terenie gminy Rudna Rudna przyjęty uchwałą Nr
XXVIII/204/09 Rady Gminy Rudna z dnia 18 czerwca 2009 r.
7
Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, projekt miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego nie może naruszać kierunków zagospodarowania, które
zostały określone w obowiązującym studium.
Do podstawowych przeznaczeń terenów ustalonych w projekcie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego zalicza się:
1) tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 2.MN1, 5.MN1, 6.MN1, 2.MN2 - 10.MN2,
12.MN2 - 21.MN2, a1.MN2, b1.MN1, b3.MN1- b5.MN1, b11.MN2;
2) tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej 1.MN/U1, 4.MN/U1, 1.MN/U2, 4.MN/U2 9.MN/U2, 11.MN/U2, a5.MN/U1, a7.MN/U1, b2.MN/U1, b3.MN/U1, b6.MN/U1, b1.MN/U2 b4.MN/U2, b10.MN/U2;
3) tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej 1.MW/U, 7.MW/U - 10.MW/U,
12.MW/U, 18.MW/U - 20.MW/U, 27.MW/U, 28.MW/U, a2.MW/U - a7.MW/U, a13.MW/U a18.MW/U, a20.MW/U, a21.MW/U, a23.MW/U, a24.MW/U, a26.MW/U, b1.MW/U, b11.MW/U
- b13.MW/U, b22.MW/U, b25.MW/U, b26.MW/U;
4) tereny usług 1.U - 3.U, 5.U, a4.U;
5) tereny usług oświaty b1.UO, b2.UO;
6)
tereny usług publicznych 2.UP, 4.UP, a1.UP, a3.UP, a7.UP, b5.UP, b6.UP;
7) tereny usług sakralnych a1.UK, a2.UK;
8) tereny usług sportu i rekreacji b1.US, 2.US – 4.US;
9) tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej 1.P/U, 2.P/U,
4.P/U – 14.P/U, a3.P/U, b15.P/U, 16.P/U, 17.P/U;
10) tereny powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych 1.PG, 2.PG;
11) tereny elektrowni słonecznych 1.ES, 2.ES;
12) teren zrekultywowanego składowiska odpadów OR;
13) tereny rolnicze 1.R – 40.R;
14) tereny zieleni parkowej 1.ZP – 12.ZP;
15) tereny lasów 1.ZL – 27.ZL;
16) tereny cmentarzy 1.ZC, 2.ZC;
17) tereny zieleni 1.Z - 4.Z;
18) tereny wód powierzchniowych śródlądowych 1.WS – 26.WS;
19) tereny zamknięte kolei 1.KK, 2.KK;
20) tereny parkingów 1.KP – 6.KP;
21) teren drogi publicznej klasy głównej KDG;
22) tereny dróg publicznych klasy zbiorczej 1.KDZ – 8.KDZ;
23) tereny dróg publicznych klasy lokalnej 1.KDL – 7.KDL;
24) tereny dróg publicznych klasy dojazdowej 1.KDD – 33.KDD;
25) tereny dróg wewnętrznych 1.KDW – 29.KDW;
26) tereny infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci wodociągowej 1.IW, 2.IW;
27) tereny infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci kanalizacyjnej 1.IK, 2.IK.
8
Podstawowym celem sporządzenia planu była odpowiedź na wnioski mieszkańców o nowe
tereny budowlane oraz inne tereny do zainwestowania, w tym głównie o charakterze mieszkalnym,
mieszkalno – usługowym, usługowym i przemysłowym. Biorąc pod uwagę stan istniejący oraz
planowane zagospodarowanie obszaru opracowania w sposób dość istotny zmianie ulegnie część wsi
Rudna, a co za tym idzie stan zagospodarowania gminy.
Przeważająca część, ustalonych w projekcie planu nowych terenów mieszkaniowych,
mieszkaniowo-usługowych znajduje się w centralnej części obszaru opracowania. Zabudowania te
stanowią kontynuację stanu istniejącego zagospodarowania. Zabudowa przemysłowa i usługowo –
przemysłowa wyprowadzona została na zewnątrz miejscowości, na północ, południe i wschód od
zabudowań
mieszkaniowych.
Zgodnie
z
założeniami
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego przyszłe zabudowania mieszkaniowe będą miały charakter
jednorodzinnych budynków wolno stojących, bliźniaczych lub szeregowych a także zabudowy
wielorodzinnej.
W celu ochrony użytków leśnych, wskazano tereny lasów oznaczone symbolem ZL, na których
obowiązuje zakaz lokalizacji zabudowy. Tereny leśne biegną wzdłuż granic opracowania projektu i
stanowią powiązania przyrodnicze przedmiotowego obszaru z jego najbliższym otoczeniem.
W projekcie planu uwzględniono również:
−
jako obowiązujące ustalenia planu:
granica obszaru objętego planem;
linia rozgraniczająca tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania;
nieprzekraczalna linia zabudowy;
obowiązująca linia zabudowy;
obiekt zabytkowy wpisany do gminnej ewidencji zabytków objęty ochroną konserwatorską na
mocy prawa miejscowego, wraz z liczbą porządkową;
miejsce pamięci narodowej (obelisk);
zabytek archeologiczny o powierzchni powyżej 0,5 ha ujęty w ewidencji zabytków wraz z
numerem stanowiska;
zabytek archeologiczny o powierzchni powyżej 0,01 ha do 0,5 ha ujęty w ewidencji zabytków
wraz z numerem stanowiska;
zabytek archeologiczny o nieokreślonej powierzchni ujęty w ewidencji zabytków wraz z
numerem stanowiska;
granica strefy „A” ścisłej ochrony konserwatorskiej, tożsama z "zespołem miejskim" - wpisanym
do rejestru zabytków decyzją z dnia 25.11.1956 r. pod numerem A/2681/380;
granica strefy "B" ochrony konserwatorskiej, tożsama z granicami historycznego układu
ruralistycznego wpisanego do gminnej ewidencji zabytków;
granica strefy „K” ochrony krajobrazu kulturowego;
granica strefy „W” archeologicznej ochrony konserwatorskiej;
granica strefy „OW” obserwacji archeologicznej;
9
granica pasa technologicznego od napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia
110 kV;
granica pasa technologicznego od napowietrznej linii elektroenergetycznej średniego napięcia;
strefy ochronne od urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy
przekraczającej 100 kW;
−
jako oznaczenia graficzne stanowiące informację i uwzględniające przepisy odrębne:
obiekt zabytkowy wpisany do rejestru zabytków, wraz z numerem rejestrowym;
granica terenu górniczego Lubin-Małomice;
granica złoża udokumentowanego rudy miedzi (Retków);
granica złoża udokumentowanego kruszywa naturalnego (Gwizdanów);
granica GZWP nr 314 „Pradolina rzeki Odra (Głogów)”;
strefa zagrożenia zalaniem w wyniku awarii OUOW „Żelazny Most 2”;
granica ograniczonego użytkowania od cmentarza – 50 m;
napowietrzna linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110kV;
napowietrzna linia elektroenergetyczna średniego napięcia;
wnętrzowa stacja trafo;
magistralna sieć wodociągowa;
maszt telekomunikacyjny;
proponowany podział na działki budowlane.
W zakresie zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego na terenie planu ustala się:
−
zakaz lokalizacji usług, których działalność może powodować ponadnormatywną uciążliwość
wykraczającą poza działkę, do której inwestor posiada prawo do jej dysponowania;
−
zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
za wyjątkiem inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej i dróg publicznych oraz inwestycji
celu publicznego.
W zakresie ochrony powietrza, w nowo powstałych budynkach zakazuje się instalowania kotłów
na paliwa stałe o sprawności mniejszej niż 75%.
W zakresie ochrony gleby ustala się:
−
zakaz zmiany istniejącego ukształtowania terenu powodującej naruszenie stosunków
wodnych ze szkodą dla gruntów sąsiednich;
−
zakaz zasypywania naturalnych cieków wodnych oraz naturalnych i sztucznych zbiorników
wodnych mających wpływ na małą i dużą retencję wodną.
W zakresie ochrony przed hałasem, dopuszczalny poziom hałasu w środowisku dla terenów
oznaczonych symbolami:
MN1, MN2, aMN2, bMN1, bMN2 – jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
zgodnie z przepisami odrębnymi;
MN/U1, MN/U2, aMN/U1, bMN/U1, bMN/U2, MW/U, aMW/U, bMW/U – jak dla terenów
zabudowy mieszkaniowo-usługowej, zgodnie z przepisami odrębnymi;
US, bUS – jak dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych, zgodnie z przepisami odrębnymi.
10
Ponadto na terenie planu wyznacza się w zakresie stref ochronnych terenów pod budowę
urządzeń, wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW
ustala się strefy ochronne od elektrowni słonecznych, które zawierają się w granicach terenów 1ES i
2.ES. w obszarach stref ochronnych zakazuje się lokalizacji obiektów przeznaczonych na stały lub
czasowy pobyt ludzi.
2 CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
2.1 POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE
Obszar opracowania znajduje się w południowo – zachodniej części gminy Rudna i obejmuje
swym zasięgiem obręb geodezyjny Rudna.
Pod względem fizyczno-geograficznym gmina Rudna położona jest w zasięgu następujących
mezoregionów (wg dziesiętnego podziału regionalnego J. Kondrackiego):
−
Wzgórza Dalkowskie (mikroregion – Wzgórza Polkowickie 318.424);
−
Pradolina Głogowska (318.22);
−
Obniżenie Ścinawskie (318.43);
2.2 BUDOWA GEOLOGICZNA I RZEŹBA TERENU
Obszar opracowania leży w obrębie monokliny przedsudeckiej zbudowanej z krystalicznych
utworów paleozoicznych i proteozoicznych. Występują w jego granicach liczne uskoki tektoniczne
oraz systemy spękań i szczelin. Na tym najstarszym podłożu zalegają skały osadowe permu i triasu,
przede wszystkim piaskowca i skał węglanowych. Seria złożowa rud miedzi związana jest ze
stropowymi utworami czerwonego spągowca oraz spągowymi utworami cechsztynu.
Struktura litologiczna wierzchnich warstw podłoża na obszarze planu ukształtowana została w
wyniku procesów morfogenetycznych związanych ze zlodowaceniami i denudacją peryglacjalną.
Największe powierzchnie zajmują gliny zwałowe zlodowacenia środkowopolskiego. Kulminacje
czołowomorenowe zbudowane są z piasków, żwirów i glin. W głębszych strefach występują
zaburzenia
glacitektonice, w których glina środkowopolska została przemieszana (w formie
zafałdowań i łusek glacitektonicznych) z utworami starszymi fluwioglacjalnymi, a nawet iłami
trzeciorzędowymi.
Mniejsze rozprzestrzenienie na powierzchni mają piaski i żwiry wodno-lodowcowe,
pokrywające gliny morenowe większymi lub mniejszymi nieregularnymi płatami o miąższości od
kilkudziesięciu centymetrów do kilkunastu metrów.
Miąższość utworów czwartorzędowych (plejstoceńskie osady lodowcowe i wodnolodowcowe oraz
rzeczne i zastoiskowe osady holoceńskie) jest na obszarze planu znacznie zróżnicowana.
Pofałdowana powierzchnia stropu trzeciorzędu zalega na głębokości 20 do około 50 m ppt, miejscami
sięgając do 100 m. Trzeciorzęd reprezentują iły, gliny zwięzłe, gliny z przewarstwieniami piasków
pylastych lub drobnych i średnich oraz przewarstwienia węgli brunatnych. Utwory piaszczyste
występują najczęściej w formie soczew pośród utworów ilastych, tworząc poziomy wodonośne.
11
Rzeźba terenu w środkowej części gminy oraz na obszarze planu, czyli w obrębie Wzgórz
Polkowickich, jest zróżnicowana, a krajobraz ma charakter pagórkowaty. Najwyższy punkt osiąga
rzędną 205,3 m n.p.m. Wzgórza stanowią pozostałość wału czołowomorenowego, wyznaczającego
zasięg stadiału warciańskiego zlodowacenia środkowopolskiego. Północne zbocza tego wału są
strome (spadki osiągają
8-12%), natomiast południowe łagodnie opadają przechodząc w falistą
równinę Wysoczyzny Lubińskiej, w południowej części gminy (poza granicami planu).
W zachodniej części gminy, w sąsiedztwie obszaru opracowania planu miejscowego, jest
rozbudowywana wielka antropogeniczna forma rzeźby terenu. Jest to nadpoziomowe składowisko,
będące obiektem unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (OUOW) „Żelazny Most”. Korona
obwałowań tego obiektu osiąga obecnie rzędną 175-177,5 m n.p.m. Na terenie gminy Rudna obiekt
zajmuje powierzchnię 5,23 km² (poza granicami planu). Przewiduje się dalszą jego rozbudowę,
polegającą na podwyższeniu korony wałów do rzędnej 195 m n.p.m. oraz zwiększeniu powierzchni
obiektu o ok. 609 ha. Zwiększenie powierzchni OUOW ma być dokonane przede wszystkim poprzez
budowę nowej kwatery przylegającej od strony południowej do Obiektu Głównego (tzw. „kwatera
południowa”), która zajęłaby wysunięte na zachód, zalesione tereny (poza granicami planu).
2.3 SUROWCE MINERALNE
Na obszarze planu występuje koncesjonowane złoże rud miedzi „Lubin- Małomice”. Obecnie te
zasoby rud miedzi nie są eksploatowane. Planuje się ich eksploatację na lata 2015-2050 [Akademia
Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie; Kraków, luty 2012 r.]. Ponadto obszar planu znajduje
się w granicach nieeksploatowanego, lecz rozpoznanego szczegółowo złoża rud miedzi „Retków”
(udokumentowane w kategorii C 1 i C 2 ). Złoża rud miedzi wydobywane są metodą podziemną. Na
potrzeby eksploatacji wydane zostały koncesje na rzecz KGHM Polska Miedź S.A. w Lubinie.
Wydobywanie rud miedzi ze złoża „Lubin-Małomice” jest prowadzone (na razie poza granicami gminy
i planu) na podstawie koncesji Nr 231/93 i 232/93 wydanych przez Ministra Ochrony Środowiska,
Zasobów Naturalnych i Leśnictwa dnia 7.12.1993 r. i ich późniejszych zmian. Złoże rud miedzi
„Lubin-Małomice” posiada zasoby przemysłowe w ilości 274626 tys. Mg, w tym miedzi – 3470 tys. Mg
oraz srebra – 15647 tys. Mg. Złoże to jest wyeksploatowane w 41,6% w rudzie oraz w 45,8% w miedzi
(2009 r.).
Na obszarze planu występuje ponadto nieeksploatowane obecnie złoże kruszywa naturalnego:
„Gwizdanów”.
2.4 WODY POWIERZCHNIOWE
Pod względem hydrograficznym obszar planu położony jest w całości w dorzeczu Odry. Obszar
planu należy do zlewni II-rzędu rzeki Rudna. Rzeka ta bierze początek na Wysoczyźnie Lubińskiej;
źródła znajdują się pomiędzy miejscowościami Rynarcice, Juszowice i Koźlice. Jest ciekiem
niewielkim i płytkim. Przyjmuje też liczne dopływy na terenie gminy, z których największe to Kalinówka
(lewy), której koryto rozdziela (na dwa odcinki) OUOW „Żelazny Most” oraz Borownica (8,5 km w
granicach gminy) i Kanał Południowy (3,2 km) – oba prawe.
12
Ogólnie sieć hydrograficzna na obszarze planu jest słabo rozwinięta i ogranicza się do centralnej
części obszaru. Oprócz naturalnych cieków, z których część została w wysokim stopniu uregulowana
(jako elementów systemu melioracji podstawowej), występują na tym obszarze rowy melioracyjne. Na
3
rzece Rudnej planowana jest budowa zbiornika wodnego „Rudna IV” o pojemności 0,161 mln m (jako
realizacja Programu Małej Retencji w Województwie Dolnośląskim). Wiele rowów jest pozarastanych
roślinnością lub zamulonych i wypłyconych.
2.5 WODY PODZIEMNE
Na obszarze opracowania występują zasoby wód podziemnych związane zarówno z osadami
trzecio-, jak i czwartorzędowymi. Pod tymi kenozoicznymi poziomami wodonośnymi występuje też
system poziomów triasowo-permskich. Zarówno kenozoiczne, jak i triasowo-permskie
systemy
wodonośców podziemnych składają się z kilku poziomów rozdzielonych warstwami utworów
nieprzepuszczalnych oraz mają charakter subartezyjski, z wyjątkiem czwartorzędowych wód
przypowierzchniowych. Te ostatnie, zwłaszcza płycej zalegające w utworach wodnolodowcowych,
nieprzykrytych warstwą utworów nieprzepuszczalnych, są wysoce wrażliwe na zanieczyszczenie.
Głębokość zalegania wód gruntowych jest zróżnicowana, w zależności od złożonej struktury
litologicznej wierzchnich warstw podłoża i rzeźby terenu. Najpłycej (0-2 m p.p.t.) wody gruntowe
występują na w dnach dolin cieków. Na wysoczyźnie, w strefach
sąsiadujących z dolinami i w
obniżeniach wysoczyzny wody gruntowe zalegają na głębokości 2-5 m p.p.t., a w najwyżej położonych
fragmentach wysoczyzny morenowej i wału czołowomorenowego 5-10 m oraz 10-20 m p.p.t.
Zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną (2000/60/WE), w ustawie Prawo wodne wprowadzone
zostało pojęcie „jednolitych części wód podziemnych” (JCWPd). Obejmują one wody podziemne w
warstwach wodonośnych o porowatości i przepuszczalności umożliwiającej pobór znaczący dla
zaopatrzenia ludności w wodę lub przepływ o natężeniu znaczącym dla kształtowania pożądanego
stanu wód powierzchniowych i ekosystemów lądowych. Gmina Rudna leży w zasięgu fragmentów
trzech JCWPd: nr 69, 70, 75, których wody porowe zalegają w utworach piaszczystych. W ramach
omawianych JCWPd wydzielono Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) „Pradolina rzeki Odra
2
(Głogów)” o powierzchni 347 km , który obejmuje północną i wschodnią część obszaru planu.
2.6 KLIMAT
Obszar planu według regionalizacji klimatologicznej W. Okołowicza należy do krainy
klimatycznej o średnich wpływach oceanicznych, ze słabo zaznaczonym modyfikującym wpływem
gór (zasięg wiatrów fenowych). Obszar ten, wraz z całą gminą należy do najbardziej usłonecznionych i
najbardziej suchych rejonów Dolnego Śląska. Średnioroczne usłonecznienie rzeczywiste przekracza
2
tu 1550 h (pow. 3700 MJ/m ), a klimatyczny bilans wodny w skali roku jest ujemny (-120 mm) i tylko w
półroczu zimowym dodatni (+60 mm). Roczna suma opadów wynosi około 550 mm – 650 mm,
ale na elewacjach wzgórz morenowych jest wyraźnie wyższa – do 700 mm. Średnia suma
opadów rocznych w stacji Rudna w dekadzie 1999-2009 r. wynosiła 604 mm i zmieniała się w
przedziale 397,5 mm (2003 r.) do 617 mm (2001 r.). Na półrocze letnie przypada 62% rocznej sumy
opadów, z maksimum w lipcu – 84,9 mm. Średnioroczna temperatura powietrza przekracza 8°C; w
13
miesiącu lipcu wynosi ona ok. 18°C, a w najzimniejszym miesiącu styczniu – ok. -1°C. Średnioroczna
prędkość wiatru wynosi około 3 ms-1, wraz z wysokością jednak znacznie wzrasta. Udział
energetycznych prędkości wiatru (4 do 25 ms-1) szacuje się na 40%, a udział cisz – na poniżej 15%.
Dominują wiatry z sektorów zachodnich (ok. 40%): W – 17,4%, SW – 11,8%, NW – 9,7%. Relatywnie
wysoki jest też udział wiatrów południowych (S – 14,8%) i południowo-wschodnich (ok. 12%).
2.7 GLEBY
Zróżnicowana struktura litologiczna podłoża gruntowego przyczyniła się do mozaikowego
układu gleb, zarówno ich typów genetycznych, jak i siedliskowych oraz walorów produkcyjnych. Na
obszarze planu dominują gleby bielicowe. Znaczny udział mają też, wykształcone na bardziej
gliniastym podłożu, gleby brunatne – właściwe i kwaśne. Występują też czarne ziemie – właściwe i
zdegradowane, a w dolinach – mady rzeczne. Największe rozprzestrzenienie mają gleby średniej
wartości – IVa i IVb klasy. Gleby zaliczone do klas IIIa i IIIb obejmują mniejszy areał gruntów ornych,
a gleby bardzo dobre – II klasa – nieliczne obszary. Gleby klasy I nie występują. Wśród
użytków zielonych przeważają gleby średnie (IV klasa) oraz gleby słabe i najsłabsze stanowią 31,3%
użytków zielonych.
Uwarunkowania
przyrodnicze
dla
produkcji
rolniczej
ocenia się jako korzystniejsze niż
przeciętne (w skali kraju). Lokalnie uwarunkowania te są pogorszone w wyniku zanieczyszczenia gleb
związanego z działalnością przemysłu miedziowego. Zwłaszcza w rejonie nadpoziomowego
obiektu
unieszkodliwiania
odpadów
wydobywczych
(OUOW)
„Żelazny
Most” notuje się
podwyższone zawartości w glebach metali ciężkich, głównie miedzi.
Ponad połowa gleb w gminie Rudna ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny, a trzecia część –
lekko kwaśny. Występuje też zagrożenie erozją wodną i wietrzną, np. w obrębie Rudna.
2.8 JAKOŚĆ POWIETRZA
Na jakość powietrza wpływają zarówno źródła allogeniczne – spoza obszaru planu – (głównie
LGOM), jak i lokalne. Z tych ostatnich największe znaczenie mają systemy ogrzewania, na co
wskazuje wyraźna sezonowa zmienność stężeń zanieczyszczeń, oraz obiekt unieszkodliwiania
odpadów wydobywczych „Żelazny Most” (pylenie z plaż).
Pomiary opadu pyłu ogółem prowadzone w rejonie OUOW „Żelazny Most” na punktach
3
pomiarowych KGHM Polska Miedź S.A. wykazały w 2010 roku średnią wartość 57,2 g/m . Wartość
odniesienia opadu pyłu ogółem była w roku 2010 dotrzymana we wszystkich 22 punktach
pomiarowych. Normowane wartości odniesienia opadu metali, tj.: ołowiu i kadmu, były w roku 2010
dotrzymane w całej sieci pomiarowej obiektu.
W zakresie stężenia pyłu zawieszonego PM10, dopuszczalne stężenie 24-godzinne było
dotrzymane w ośmiu punktach pomiarowych (niedotrzymane w trzech punktach: 8, 16 i 21,
położonych na terenie gminy Polkowice). Dopuszczalne stężenie średnioroczne pyłu zawieszonego
PM10, było dotrzymane we wszystkich punktach pomiarowych.
14
Badania stężeń jednogodzinnych pyłu zawieszonego w automatycznych stacjach pomiarowych:
„Rudna” i „Kalinówka” wykazały (2005 r.) dotrzymanie wartości dopuszczalnych. W roku 2010
dotrzymane zostały dopuszczalne wartości stężenia pyłu PM10 jedynie w punkcie pomiarowym
Kalinówka. W punkcie Rudna przekroczone zostały natomiast zarówno dopuszczalne poziomy stężeń
24-godzinnych (stężenie to wynosiło 64 µg/m ), jak i dopuszczalna liczba przypadków tego
3
przekroczenia (wynosiła ona 57). W obu omawianych punktach nie zostały przekroczone
dopuszczalne normy średnioroczne stężenia pyłu, także w sezonie grzewczym.
Poza monitoringiem związanym z obiektem unieszkodliwiania odpadów wydobywczych „Żelazny
Most”, na obszarze gminy Rudna nie prowadzi się pomiarów stanu zanieczyszczeń powietrza.
Najbliższe w stosunku do obszaru gminy punkty pomiarowe (WIOŚ) jakości powietrza znajdują się w
Polkowicach na ul. Kasztanowej (stała stacja pomiarowa), gdzie prowadzi się monitoring stężeń
24-godzinnych pyłu PM10, ołowiu, kadmu, niklu, arsenu i węglowodorów wielopierścieniowych
(WWA/BaP) oraz w Jerzmanowej i Pęcławiu (monitoring pasywny), w których określa się
średnioroczne stężenia SO2 i NO2. W 2010 r., w tych dwóch ostatnich punktach nie odnotowano
przekroczenia dopuszczalnych stężeń SO2 i NO2, zarówno w skali całego roku, jak i w sezonie
grzewczym. Natomiast w Polkowicach przekroczone zostały dopuszczalne normy średniodobowych
stężeń PM10 (o 20 µg/m ), przy przekroczeniu także liczby przypadków stężeń powyżej poziomu
3
dopuszczalnego (73 przypadki przy 35 dopuszczalnych) (dane WIOŚ).
Jak wynika ze szczegółowych analiz stężenia pyłu zawieszonego PM10 prowadzonych w latach
2009-2013, stężenia wyższe od wartości dopuszczalnej występowały w większości w dniach, gdy ze
względu na zaleganie pokrywy śnieżnej, wilgotną powierzchnię gruntu, albo małą prędkość wiatru, nie
było warunków unosu pyłu z OUOW „Żelazny Most”. Głównym emitorem tego typu zanieczyszczeń
prawdopodobnie nie jest więc wspomniany obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych.
2.9 ZAGROŻENIE HAŁASEM
Największym przemysłowym źródłem hałasu na obszarze gminy Rudna (poza granicami planu)
jest OUOW „Żelazny Most”. Składają się na nie zarówno stabilne (pompownia Kalinówka oraz
przepompownie odpadów i szlamów), jak i mobilne źródła hałasu (maszyny i pojazdy pracujące na
obiekcie, w tym helikopter). Najbliżej położony receptor, tj. teren, dla którego poziom hałasu jest
normowany, stanowi układ osadniczy Rudnej, w szczególności plac sportowy przy ul. Polkowickiej
(jako teren rekreacyjny). Zabudowa mieszkaniowa jest oddalona minimum o ponad 1000 m od
podstawy zapory. Ewentualne okresowe uciążliwości dla mieszkańców miejscowości Rudna wynikać
mogą z pracy helikoptera (tylko w ciągu dnia). Pozostałe układy osadnicze, ze względu na dystans,
nie są narażone na emisje hałasu ze strony OUOW „Żelazny Most”. Tam (a także w miejscowości
Rudna) większe znaczenie ma hałas komunikacyjny – na terenach zabudowy położonych
bezpośrednio wzdłuż ruchliwszych dróg. Na obszarze planu nie prowadzi się pomiarów hałasu
komunikacyjnego. Ze względu na rangę istniejących dróg można przyjąć że ponadnormatywny hałas
od dróg dotyczy niewielu terenów mieszkaniowych znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie
15
dróg. Na pozostałych obszarach hałas nie przekracza dopuszczalnych poziomów choć może być
odbierany przez mieszkańców jako uciążliwy.
2.10 JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH
Dla środowiska gruntowo-wodnego gminy najbardziej powszechnym źródłem zanieczyszczeń,
wobec skanalizowania prawie wszystkich terenów osadniczych w obszarze, może być nieprawidłowo
prowadzona gospodarka rolna, zwłaszcza na glebach lżejszych. Niemałe też znaczenie mają
zanieczyszczone wody głównych cieków powierzchniowych.
Znacznie większy wpływ na wody podziemne ma natomiast obiekt unieszkodliwiania odpadów
wydobywczych (OUOW) „Żelazny Most”. Jego oddziaływanie powoduje w sąsiadującym rejonie
istotne zmiany w sytuacji hydrodynamicznej oraz hydrochemicznej wód podziemnych; zasięg zmian
hydrodynamicznych jest większy. Na warunki hydrodynamiczne wpływają też studnie drenażowe (leje
depresji). Dla jakości wód podziemnych w rejonie OUOW decydujące znaczenie mają wody
nadosadowe (ich skład chemiczny). W szczególności odznaczają się one wysoką zawartością
(przekraczającą dopuszczalny poziom) chlorków i siarczanów. Z liczby 480 otworów badania wód
podziemnych na przedpolu obiektu, woda aż z ponad 80% tej liczby wykazywała słaby stan
chemiczny (poniżej III klasy), przy czym wody z 72% otworów oceniono na klasę V (2010 r.)
Front podziemnych wód zdegradowanych (wód słonych) na przedpolu wschodnim (i na obszarze
gminy Rudna) ma znaczne rozprzestrzenienie, a ich maksymalny zasięg osiąga 1095 m od stopy
zapory. Średni postęp roczny przesuwania się frontu wód zdegradowanych w latach 1999-2009
wyniósł 16,5 m/rok.
Odnośnie
wód
powierzchniowych
przewiduje
się
zagrożenie
nieosiągnięciem
celów
środowiskowych wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej. Na to zagrożenie składają się głównie
punktowe źródła zanieczyszczeń. Przepływający przez gminę odcinek Rudnej zagrożony jest też ze
strony zanieczyszczeń obszarowych oraz – w mniejszym stopniu – w wyniku poboru wody. Wody
rzeki Rudna powyżej ujścia Moskorzynki (poza obszarem gminy Rudna) oceniono na IV klasę pod
względem elementów biologicznych, ze względu na elementy fizykochemiczne – poniżej II klasy, na
klasę IV ze względu na potencjał / stan ekologiczny oraz na stan słaby (0,28 – wskaźnik okrzemkowy)
– ze względu na fitobentos.
Z uwagi na istotne źródło oddziaływania na środowisko, jakie stanowi OUOW „Żelazny Most”,
prowadzona jest (podobnie jak w przypadku zanieczyszczenia powietrza, gleb i wód podziemnych)
dodatkowa sieć monitoringu zanieczyszczeń wód powierzchniowych na ciekach przepływających w
sąsiedztwie tego obiektu (górny odcinek Rudnej, Kalinówka oraz Lipówka) – na zlecenie KGHM
Polska Miedź S.A.
W roku 2010, ze względu na wskaźniki fizyczne, wody Rudnej zakwalifikowano do klasy II, z
wyjątkiem punktu położonego na najwyższym, źródliskowym odcinku (I klasa). Pod względem
warunków tlenowych wody większości odcinków Rudnej zaliczono do klasy II, a tylko w jednym
punkcie pomiarowym – do klasy I. Na wpływ OUOW „Żelazny Most” wskazuje w szczególności
16
stężenie chlorków i siarczanów (zasolenie). Powyżej II klasy były wody Rudnej w punktach
położonych w rejonie ujścia Kalinówki. Wyżej położone odcinki tego cieku zaliczono do klasy I. Z kolei
ze względu na stężenie siarczanów tylko w dwóch punktach pomiarowych rzeki Rudnej odnotowano I
klasę. Na pozostałych punktach pomiarowych rzeki Rudnej odnotowano klasę II lub powyżej II.
Stopień zasolenia cieku zmienia się w poszczególnych latach, co wynika głównie ze zmienności
przepływów.
Ze względu na stężenia substancji priorytetowych (kadm, ołów, nikiel) wody powierzchniowe
we wszystkich punktach systemu monitoringu wykazały dobry stan chemiczny. To samo dotyczy
substancji specyficznych (miedź, chrom); zły stan chemiczny pod tym względem stwierdzono jedynie
w rowie opaskowym oraz w rowie przydrożnym.
2.11 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
2.11.1 SZATA ROŚLINNA
Pomimo silnej antropopresji, wynikającej z gospodarki rolnej, osadnictwa, a w ostatnich
dekadach z rozwoju górnictwa i przemysłu miedziowego w rejonie, obszar planu charakteryzuje się
przeciętnymi walorami przyrodniczymi. Pod względem florystycznym obszar gminy zaliczany jest do
Krainy
Wzgórz
Trzebnicko-Ostrzeszowskich,
której
specyficzną
cechą
jest
występowanie
czystych buczyn. Na obszarze planu zbiorowiska leśne występują jedynie na jego obrzeżach w
północnej i południowej części oraz w mniejszych płatach w części wschodniej. Poza granicami planu
od zachodu znajdują się kompleksy leśne.
Z przedstawicieli chronionych gatunków flory wymienia się tu wawrzynka wilczełyko, śnieżycę
wiosenną, listerię jajowatą, barwinka pospolitego, marzankę wonną, kopytnika pospolitego,
kosaćca
syberyjskiego,
pełnika
europejskiego,
buławnika
wielokwiatowego
i mieczolistnego,
paprotkę zwyczajną, lilię złotogłów, kruszczyka szerokolistnego i sinego, gnieźnika leśnego,
podkolana białego i wspomnianego już wcześniej wiciokrzewa pomorskiego. Wyróżniającym się
przedstawicielem flory jest szafirek miękkolistny. Na obszarze opracowania nie prowadzono
szczegółowej inwentaryzacji przyrodniczej. Prawdopodobnie niektóre z wymienionych gatunków
chronionych znajdują się na tym obszarze w obrębie terenów rolnych, łąkowych lub leśnych.
Pomimo że w gminie Rudna występują cenne siedliska przyrodnicze ujęte w Załączniku I
Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej nie stanowią one istotnego elementu struktury przyrodniczej
obszaru opracowania. Chronione siedliska znajdują się głównie w dolinie Odry oraz lasach. Jak
wynika z inwentaryzacji przyrodniczej, prowadzonej w okresie od maja do października 2012 r. na
zlecenie KGHM Polska Miedź S.A. w promieniu od 1 do 2 km od granic planowanej rozbudowy
obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych „Żelazny Most” (poza granicami planu), w
sąsiedztwie obiektu dominują różnowiekowe monokultury sosnowe reprezentujące zbiorowiska
borów świeżych i mieszanych. Obok borów na inwentaryzowanej powierzchni występują także
płaty lasów
łęgowych
(w
dolinach
cieków
Rudna
i
Lipówka),
będące
typami
siedlisk
chronionych w ramach sieci Natura 2000 (poza granicami planu). Powszechnie na zewnętrznych
stokach obiektu „Żelazny Most” występują zbiorowiska murawowo-łąkowe, miejscami z dominującą
17
szczotlichą siwą Corynephorus canescens i jastrzębcem kosmaczkiem Hieracium pilosella, inne z
dominującą mietlicą pospolitą Agrostis vulgaris [Sieradzki J. i in., grudzień 2012].
W
strukturze
gatunkowej
drzewostanu
leśnego
wybitnie
dominuje
sosna
–
sztuczne
drzewostany sosnowe, mało odporne na przemysłowe zanieczyszczenia powietrza. Stąd też
lasy gminy, w tym na obszarze planu, zaliczono do uszkodzeń przemysłowych 1- i 2-stopnia.
Drugim istotnym
gatunkiem
lasotwórczym
jest
dąb. W ekosystemach leśnych ze sztucznymi
drzewostanami sosnowymi obserwuje się fazy regeneracyjne kwaśnych dąbrów. Znaczna część
lasów to lasy ochronne (uszkodzone przez przemysł, wodochronne,
drzewostany
nasienne
wyłączone lub położone w odległości 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad
50 tys. mieszkańców).
Spośród roślin chronionych na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5
stycznia 2012 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. z 2012 r.,
Nr 14, poz. 81), na obszarze w granicach pracowania, stwierdzono występowanie kilku gatunków
objętych ochroną ścisłą oraz chronionych częściowo [Sieradzki J. i in., grudzień 2012]:
−
Barwinek pospolity Vinca minor – chroniony częściowo, zinwentaryzowany na starym
cmentarzu w Rynarcicach;
−
Bluszcz pospolity Hedera helix – chroniony częściowo, zinwentaryzowany w okolicach
miejscowości Rynarcice;
−
Kalina koralowa Viburnum opulus – chroniona częściowo, zinwentaryzowana w dolinie rzeki
Rudna pomiędzy Rynarcicami a Rudna;
−
Porzeczka czarna Ribes nigrum – chroniona częściowo, zinwentaryzowana w dolinie rzeki Rudna.
2.11.2 ŚWIAT ZWIERZĄT
W świecie zwierząt szczególnym bogactwem gatunkowym wyróżnia się awifauna. W
inwentaryzacji przyrodniczej gminy zidentyfikowano występowanie 163 gatunków ptaków, z czego 130
(albo prawdopodobnie 137) to gatunki lęgowe, a 26 to gatunki przelotne, koczujące bądź zimujące.
Spośród tych gatunków 148 podlega ścisłej ochronie. Głównie ptaki występują w dolinie Odry, poza
granicami planu (kania ruda Milvis milvus, bielik Heliactus albicill (oba gatunki ujęte w „Polskiej
Czerwonej Księdze Zwierząt”) oraz derkacz Crex crex) Z gatunków zagrożonych wyginięciem w skali
Europy wymienia się takie, jak: bąk Botaurus stellaris, bączek Ixobrychus minutus, bocian czarny
Ciconia nigra, bocian biały Ciconia ciconia, łabędź krzykliwy Cygnus cygnus, trzmielojad Pernius
apivorus, kania czarna Milvus migrans, błotniak stawowy Circus aeruginosus, żuraw Grus grus,
zimorodek Albedo atthis, dzięcioł zielonosiwy Picus canus, dzięcioł średni Dendrocopos medius,
dzięcioł czarny Dryocopus martius, jarzębatka Sylvia nisoria, muchołówka białoszyja Ficedula
albicollis, gąsiorek Lanius collurio oraz ortolan
Embriza hortulana. Zagrożone wyginięciem lub
potencjalnie zagrożone na Śląsku są gatunki: kobuz Falco subbuteo, srokosz Laniu excubitor,
płaskonos Anas clypeata, cyranka Anas querquedula, lerka Ulula arboreta, świergotek polny Anthus
campestris, świergotek łąkowy Anthus pratensis, przepiórka Coturnix coturnix, dudek Upupa epos.
Większość z wymienionych gatunków ptaków egzystuje w dolinie Odry. Poza doliną Odry
i pozostałymi obniżeniami dolinowymi, w tym na obszarze planu, frekwencję ptaków określa się jako
18
umiarkowaną w przypadku ptaków pospolitych – jastrzębia, krogulca, myszołowa i pustułki.
Umiarkowane wykorzystanie przestrzeni poza dolinami dotyczy także ptaków związanych ze
środowiskiem podmokłym – gęgawa, gęś zbożowa, kormoran czarny, czapla siwa, łabędź niemy.
Odnotowano ponadto marginalne wykorzystanie omawianej pozadolinnej przestrzeni przez bociana
białego i żurawia.
Na obszarze gminy stwierdzono występowanie 46 gatunków ssaków, spośród których 20 gatunków
znajduje się pod ścisłą ochroną. Do tych ostatnich należą w szczególności nietoperze: nocek
Natterera natterera, nocek duży Myotis myotis, nocek rudy Myotis daubentonii, gacek szary Plecotus
austriacus, gacek brunatny Plecotus auritus, karlik Pipistrellus pipistrellus, borowiec wielki Nyctalus
noctula, mroczek późny Eptesicus serotinus, mopek Barbastella barbastellus.
Największym żerowiskiem nietoperzy jest dolina Odry (poza granicami planu), a zwłaszcza sama
rzeka i jej brzegi (głównie nocki). Poza doliną Odry najliczniej odwiedzane przez nietoperze żerowiska
związane są z terenami leśnymi i wszelkimi zadrzewieniami oraz układami osadniczymi (nietoperze
stwierdzono we wszystkich wsiach). Poza terenami zurbanizowanymi i nielicznymi zadrzewieniami i
lasami na obszarze planu nietoperze nie mają dogodnych miejsc siedliskowych i żerowiskowych.
W Odrze i pozostałych większych ciekach gminy Rudna żyje ok. 36 gatunków ryb, w tym cztery
chronione: różanka Rhodeus sericeus, piskorz Misqurnus fossilis oraz (w akwenach poza Odrą) – śliz
Nemachilus babatulus i koza Cobitis taenia. W cieku Rudna, przed pogorszeniem czystości jej wody,
występował chroniony minog strumieniowy Lampetra planeri.
Płazy na obszarze gminy reprezentuje 11 gatunków, z których osiem podlega ochronie ścisłej, a
trzy żaby (jeziorna, wodna i śmieszka) – ochronie okresowej. Z płazów rzadko występujących
wymienia się tu ropuchę paskówkę Bufo calamita (żyjąca m.in. w rejonie zapór OUOW „Żelazny
Most”) oraz traszkę górską Triturus alpestris. Spośród gadów stwierdzono występowanie czterech
gatunków: jaszczurka zwinka Lacerta agilis, jaszczurka żyworodna L. vivipara, padalec zwyczajny
Anguis fragilis i zaskroniec zwyczajny Natrix natrix. Również w przypadku tej grupy zwierząt ich
występowanie na obszarze planu jest ograniczone a teren ten nie stwarza dogodnych warunków do
ich bytowania.
2.12 OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY
Na obszarze opracowania nie znajdują się obszary chronione na podstawie ustawy o ochronie
przyrody. Obszar planu nie znajduje się w granicach lokalnego lub regionalnego korytarza
ekologicznego i posiada ograniczone połączenia ekologiczne z występującymi na obszarze gminy
obszarami chronionymi. Niemniej jednak, na obszarze gminy znajdują się niżej wymienione obszary
chronione.
2.12.1 OBSZAR SPECJALNEJ OCHRONY PTAKÓW NATURA 2000 „ŁĘGI ODRZAŃSKIE” PLB 020008
Obszar – PLB 020008, powołany został Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12
stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. Nr 25, poz. 133, z późn. zm.)
dla ochrony ptaków. Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej E53. Gnieździ się tu ponad 100
19
gatunków ptaków, z których 14 wymienionych jest w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej (Dyrektywa Rady
79/409/EWG): bocian czarny Ciconia nigra, bocian biały Ciconia ciconia, trzmielojad Pernis apivorus,
kania czarna Milvus nigra, błotniak stawowy Circus aeruginosus, żuraw Grus grus, zimorodek Alcedo
atthis, dzięcioł zielonosiwy Picus canus, dzięcioł czarny Dryocopus martius dzięcioł średni
Dendrocopos medius, muchołówka mała Ficedula parva, muchołówka białoszyja F. albicollis. Ponadto
na omawianym obszarze naturowym regularnie przebywa 6 gatunków ptaków z wymienionego
załącznika dyrektywy ptasiej: czapla siwa Ardea cinerea, cyraneczka Anas crecea, kszyk Gallinago
gallinago, samotnik Tringa ochropus, świerszczak Locustella naevia i srokosz Laniu excubitor. Obszar
na terenie gminy Rudna zajmuje 1272,0 ha. Znajduje się na wschód od obszaru planu.
2.12.2 SPECJALNY OBSZAR OCHRONY SIEDLISK NATURA 2000 „ŁĘGI ODRZAŃSKIE” PLH 020018
Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Europejskiej, ustanowiono dla ochrony cennych
siedlisk przyrodniczych. Występuje tu 11 typów siedlisk wymienionych w Załączniku I Dyrektywy
Siedliskowej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG), głównie związanych z ekosystemami wodnymi i
podmokłymi terenów zalewowych dużej rzeki (zbiorowiska starorzeczy, rzek, eutroficznych zbiorników
wodnych, mulistych brzegów rzecznych, łąki oraz łęgi, a ponadto na skarpach – ciepłolubne murawy
kserotermiczne). Oprócz siedlisk, na omawianym obszarze naturowym przedmiotem ochrony są różne
gatunki zwierząt. Z ssaków wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG występują dwa
gatunki nietoperzy: mopek Barbastella barbastellus i nocek duży Myotis myotis, bóbr europejski Lastor
fiber oraz wydra Lutra lutra. Z płazów wymienia się kumaka nizinnego Bombina bombina, a z ryb –
kiełbia białopłetwego Gobio alpinnatus i bolenia Aspius aspius. Występuje tu ponadto 6 gatunków
bezkręgowców ujętych w Załączniku II przytoczonej powyżej dyrektywy unijnej: popielatka maturna
Hypodryas maturna, modraszek telejus Maculinea teleius, czerwończyk nieparek Licaena dispar,
modraszek Maculinea nausithous, przeplatka Euphydryas aurinia oraz kozioróg dębosz Cerambyx
cerdo. Znajduje się na wschód od obszaru planu.
2.12.3 REZERWAT PRZYRODY „SKARPA STORCZYKÓW”
W rejonie Orska, kilkadziesiąt metrów na zachód od tej miejscowości, ustanowiono w 1993 r. rezerwat
przyrody „Skarpa Storczyków”. Obejmuje on fragment zalesionej stromej skarpy zbocza doliny Odry i
jego podnóża o powierzchni 65,2 ha. W zachodniej części rezerwatu znajduje się żyzna buczyna
niżowa, kwaśna buczyna niżowa oraz kwaśna dąbrowa. U podnóża skarpy występują w mozaikowym
układzie zespoły grądu środkowoeuropejskiego, łęgu jesionowo-olszowego i podgórskiego łęgu
jesionowego. Głównym przedmiotem ochrony omawianego rezerwatu jest stanowisko rzadkiego
storczyka połabskiego – jedno z nielicznych stanowisk w skali kraju. Występują tu ponadto: paprotka
zwyczajna, berberys zwyczajny, wiciokrzew pomorski, bluszcz pospolity, kotewka orzech wodny,
grzybienie białe, lilia złotogłów, pajęcznica gałęzista i pierwiosnka wyniosła oraz rzadkie gatunki
grzybów – purchawica olbrzymia, sopłówka gałęzista, szmaciak gałęzisty i sromotnik bezwstydny.
Skarpa jest stałą ostoją borsuka. Znajduje się na północ od obszaru planu.
20
2.12.4 UŻYTEK EKOLOGICZNY „NAROCZYCKI ŁĘG”
Wewnątrz meandru koryta Odry, na południe od Chobieni i na wschód od Naroczyc utworzono
użytek ekologiczny „Naroczycki Łęg” (ok. 188 ha), dla którego w 1996 r. opracowano dokumentację
przyrodniczą. Przedmiotem ochrony tego użytku ekologicznego, którego docelowa ranga ochronna
ma być podniesiona do rezerwatu, są bogate siedliska łąkowe, podmokłe i starorzeczy. Z siedliskami
tymi związana jest szczególnie wysoka koncentracja rzadkiej i cennej awifauny. Reprezentuje ją 39
gatunków, w tym 28 gniazdujących w liczbie ok. 100 par. Wśród nich derkacz należy do zagrożonych
w skali Europy, kormoran, kania rdzawa i bielik – zagrożonych w skali kraju, a bocian czarny, łabędź
krzykliwy, kania czarna, brodziec samotny, dudek i sroka – zagrożonych na Śląsku. Z innych walorów
przyrodniczych omawianego użytku ekologicznego wymienić należy pierwotny krajobraz rzeczny z
zalewanymi łąkami, wikliniskami, łęgami, starorzeczami oraz skarpą zbocza doliny, bogatą dendroflorą
(43 gatunki drzew, 74 okazy drzew pomnikowych), ośmioma gatunkami roślin chronionych z salwinią
pływającą, stanowiskiem rzadkiego porostu – złotorostu ściennego. [Dokumentacja przyrodnicza …,
1996].
2.13 POWIĄZANIA PRZYRODNICZE OBSZARU Z OTOCZENIEM
Obszar opracowania swoje powiązania przyrodnicze z szerszym jego otoczeniem utrzymuje
głównie poprzez lasy przebiegające wzdłuż granic opracowania projektu. Są to jednak w większości
wąskie pasma lasu, które można traktować bardziej jako obiekty liniowe a niżeli zwarte kompleksy
leśne. Wyjątek stanowią tu południowe i północne granice obszaru opracowania, gdzie nieco większe
połacie lasów znajdujących się poza obszarem, wcinają się w niego zajmując powierzchnie tworzące
powiązania przyrodnicze z terenami sąsiednimi poprzez sieć większych kompleksów leśnych.
Uzupełnieniem dla nich są tu, rozproszone po całym obszarze opracowania, drobne zalesienia,
zadrzewienia śródpolne a także szpalery których przebieg może stanowić o kierunkach
przemieszczania się owadów, drobnej zwierzyny, nietoperzy itp.
Obszar opracowania nie posiada bezpośrednich, a jedynie w ograniczonym zakresie pośrednie
powiązania ekologiczne z obszarami o najwyższych walorach przyrodniczych na obszarze gminy.
Powiązania ekologiczne występują jedynie poprzez strukturę terenów otwartych.
Obszar opracowania znajduje się w zachodniej części gminy, gdzie rzeźba terenu, układ
hydrograficzny, stosunki gruntowo-wodne oraz warunki siedliskowe (i – generalnie – struktura
przyrodnicza) zostały silnie przekształcone w wyniku rozbudowy wielkiej formy antropogenicznej –
obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych „Żelazny Most” (OUOW). Przez to nie posiada on
tak mocnych powiązań przyrodniczych z otoczeniem jak pozostała część gminy.
2.14 KRAJOBRAZ
Naturalny krajobraz został na obszarze planu bardzo silnie przekształcony. Dominuje krajobraz
antropogeniczny i rolniczy oraz w mniejszym stopniu przemysłowy, o niskich walorach. Zagrożeniem
dla krajobrazu przyrodniczego jest na omawianym obszarze przejmowanie dużych obszarów pod
zabudowę mieszkaniową położonych poza centrami osadniczymi. Powoduję to likwidację otwartych
21
przestrzeni i zbliżanie się obszaru zabudowy do terenów będących ostojami dzikich zwierząt.
Krajobraz obszaru opracowania jest także pod silnym wpływem istniejącego od zachodu zbiornika
„Żelazny Most” będącego obszarem unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Składowisko jest na
etapie eksploatacji i planuje się jego dalszą rozbudowę, będzie ono dominować w krajobrazie gminy
nawet po zakończeniu jego działalności.
2.15 ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH
Na obszarze opracowania, w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
wyznaczono następujące strefy związane z ochroną wartości kulturowych:
− strefę „A” ścisłej ochrony konserwatorskiej, zgodnie z rysunkiem planu;
− strefę „B” ochrony konserwatorskiej, zgodnie z rysunkiem planu, która jest tożsama z granicami
historycznego układu ruralistycznego;
− strefę „K” ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego, zgodnie z rysunkiem planu;
− stanowiska archeologiczne, zgodnie z rysunkiem planu;
− strefę „W” archeologicznej ochrony konserwatorskiej, zgodnie z rysunkiem planu;
− strefę „OW” obserwacji archeologicznej, zgodnie z rysunkiem planu.
Dla w/w stref plan wprowadza poniższe zapisy w celu ochrony wartości kulturowych.
Dla strefy „A” ścisłej ochrony konserwatorskiej ustala się:
− zachowanie historycznej linii zabudowy;
− przy parcelacji gruntu nakaz uzgodnienia projektu z właściwym wojewódzkim konserwatorem
zabytków;
− nakaz kształtowania zabudowy wg gabarytów budynków, kształtów dachów, dyspozycji
elewacji zabudowy historycznej;
− możliwość sytuowania budynków i budowli gospodarczych jedynie na zapleczu zabudowy
usytuowanej wzdłuż ciągów ulic;
− zasady kształtowania zabudowy:
a) maksymalną wysokość nowej zabudowy 13 m, z wyjątkiem budynków i budowli
gospodarczych, w tym garaży, wiat, altan,
o
b) dachy dwuspadowe lub naczółkowe, symetryczne o kącie nachylenia połaci od 38 do
o
45 ,
c) pokrycie dachów dachówką ceramiczną lub betonową w kolorze ceglastym,
d) w przypadku zabudowy uzupełniającej, nakazuje się nawiązać kształtem dachu do
historycznej, zabytkowej zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie,
e) elewacje tynkowane,
f)
zakaz stosowania zewnętrznych podpór o przekroju koła (tzw. kolumn), dopuszcza się
filary o przekroju prostokąta lub kwadratu,
g) zakaz stosowania facjat lub lukarn o falistych formach (w kształcie wycinka elipsy lub
koła), dopuszcza się małe okienka typu „powieki",
h) zakaz stosowania wieżyczek lub baszt,
22
i)
zakaz stosowania ukośnych przypór,
j)
zakaz stosowania sidingu na elewacjach,
k) zakaz stosowania okładzin na elewacjach z „rustykalnych” płytek kamiennych i tynku
mozaikowego, płytek ceramicznych z wyjątkiem elewacyjnych płytek klinkierowych,
szlifowanego granitu,
l)
zakaz sytuowania budynków z nieotynkowanych bali drewnianych,
m) zakaz montażu okien bez podziałów - nie dotyczy to witryn lokali usługowych na parterze,
zakaz stosowania cienkich szprosów umieszczonych między szybami,
n) kolorystyka elewacji: monochromatyczna, jasna, stonowana, w odcieniach bieli, beżu,
piaskowego, rozbielonego ciepłego szarego i oliwkowego, jasnego ugru,
o) zakaz sytuowania budynków z blachy;
− zasady kształtowania zabudowy dla budynków i budowli gospodarczych, w tym garaży, wiat,
altan:
a) budynki parterowe o maksymalnej wysokości 6 m,
b) dachy dwuspadowe kryte dachówką ceramiczną lub betonową,
c) dopuszcza się dachy pulpitowe, kryte papą w kolorze szarym lub grafitowym albo blachą
walcowaną w kolorze naturalnym szarym lub grafitowym.
Dla strefy „B” ochrony konserwatorskiej ustala się:
− możliwość realizacji nowych obiektów z zastrzeżeniem dostosowania gabarytów i wysokości do
skali obiektów zabytkowych;
− zasady kształtowania zabudowy:
a) maksymalną wysokość nowej zabudowy 10 m, z wyjątkiem budynków i budowli
gospodarczych, w tym garaży, wiat, altan, oraz z wyjątkiem terenów oznaczonych
symbolami b1.UO, b2.UO, b2.P/U, b15.P/U dla których dopuszcza się maksymalną
wysokość nowej zabudowy 12 m,
o
o
b) dachy dwuspadowe lub naczółkowe, o kącie nachylenia połaci od 37 do 45 , z wyjątkiem
terenów oznaczonych symbolami b1.US, b1.UO, b2.UO, b2.P/U, b3.P/U, b15.P/U, b5.UP
o
o
dla których dopuszcza się dachy o kącie nachylenia połaci od 10 do 45 ,
c)
dla wielkopowierzchniowych obiektów handlowych dopuszcza się dachy płaskie,
o
o
dwuspadowe o kącie nachylenia połaci od 37 do 45 lub mansardowe o kącie nachylenia
o
o
połaci od 10 do 80 ,
d) dla zabudowy wielorodzinnej dopuszcza się dachy mansardowe o kątach nachylenia
o
o
połaci od 10 do 80 ,
e) pokrycie dachów dachówką ceramiczną lub betonową lub blachodachówką w kolorze
ceglastym,
f)
elewacje tynkowane,
g) zakaz stosowania zewnętrznych podpór o przekroju koła (tzw. kolumn); dopuszcza się
filary o przekroju prostokąta lub kwadratu,
h) zakaz stosowania wieżyczek lub baszt,
i)
zakaz stosowania ukośnych przypór,
23
j)
zakaz stosowania sidingu na elewacjach,
k) zakaz stosowania okładzin na elewacjach z „rustykalnych” płytek kamiennych i tynku
mozaikowego, płytek ceramicznych, szlifowanego granitu,
l)
zakaz sytuowania budynków z nieotynkowanych bali drewnianych,
m) kolorystyka elewacji: monochromatyczna, jasna, stonowana, w odcieniach bieli, beżu,
piaskowego, rozbielonego, ciepłego szarego i oliwkowego.
− dla budynków i budowli gospodarczych, w tym garaży, wiat, altan:
a) budynki parterowe o maksymalnej wysokości 6 m,
b) dachy dwuspadowe kryte dachówką ceramiczną, betonową lub blachodachówką w
kolorze ceglastym,
c) dopuszcza się dachy pulpitowe, kryte papą w kolorze szarym lub grafitowym albo blachą
walcowaną lub blachodachówką w kolorze naturalnym szarym lub grafitowym.
Dla strefy „K” ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego ustala się:
− nakaz zachowania historycznych granic, kompozycji zabudowy i zachowanych elementów
historycznego urządzenia terenu;
− przy budowie, rozbudowie i nadbudowie nakaz stosowania materiałów tradycyjnych;
− zakaz sytuowania dominant, jak np. wież telefonii i bezprzewodowego internetu, wiatraków,
słupów sieci elektrycznej.
Dla strefy „W” archeologicznej ochrony konserwatorskiej ustala się nakaz przeprowadzenia badań
archeologicznych w zakresie określonym przez organ konserwatorski, zgodnie z przepisami ustawy o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Dla strefy „OW” obserwacji archeologicznej ustala się:
− inwestycje wymagające prac ziemnych na terenie występowania stanowisk archeologicznych
należy prowadzić zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
w tym również w zakresie wykonania archeologicznych badań wyprzedzających;
−
wszystkie prace ziemne i zamierzenia inwestycyjne wymagają przeprowadzenia badań
archeologicznych, zgodnie z przepisami szczególnymi dotyczącymi ochrony zabytków.
Na obszarze opracowania występują następujące obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków:
− zespół miejski - wpisany do rejestru zabytków decyzją z dnia 25.11.1956 r. pod numerem
A/2681/380;
− kościół prawosławny pw. Św. Katarzyny - wpisany do rejestru zabytków decyzją z dnia
04.07.1964 r. pod numerem A/2387/1115;
− kościół parafialny pw. Św. Trójcy - wpisany do rejestru zabytków decyzją z dnia 17.07.1992 r.
pod numerem A/2388/974/L.
Na obszarze opracowania występują następujące obiekty zabytkowe wpisane do gminnej ewidencji
zabytków (gez), których ochronę ustala projekt planu miejscowego:
24
1) Budynek mieszkalny (l. 60-te XIX w.), ul. Cicha 1;
2) Budynek mieszkalny (2 poł. XIX w.), ul. Cicha 10;
3) Plebania, ob. budynek mieszkalny (ok. 1830 r.), ul. Cicha 12;
4) Młyn z budynkiem gospodarczym (XIX/XX w.), ul.Cicha 14;
5) "Młyn II z częścią mieszkalną, ob. budynek mieszkalny" (XIX/XX w.), ul. Cicha 14;
6) Dróżniczówka, ob. budynek mieszkalny (pocz. XX w.), ul. Kolejowa 6;
7) Budynek mieszkalny z usługowym przyziemiem (ob. nieużytkowanym) (2 poł. XIX w.), ul.
Cicha 2;
9) Budynek mieszkalny z częściowo użytkowym przyziemiem (poł. XIX w.), ul. Cicha 6;
11) "Folwark – stodoła z lamusem, ob. budynek gospodarczy" (poł. XIX w.), ul. Dworska;
12) Folwark – budynek mieszkalny (XIX/XX w.), ul. Dworska 10;
13) "Folwark – dom zarządcy, ob. budynek mieszkalny" (poł. XIX w.),
ul. Dworska 2;
14) "Folwark – budynek gospodarczy, ob. budynek mieszkalny" (2 poł. XIX w.), ul. Dworska 4;
15) "Folwark – budynek gospodarczy, ob. budynek mieszkalny" (2 poł. XIX w.), ul. Dworska 6;
16) Folwark – budynek mieszkalny (2 poł. XIX w., pocz. XX w.), ul. Dworska 6-8;
17) Budynek mieszkalny
(XIX/XX w.),
ul. Głogowska 1;
(2 poł. XIX w.), ul. Głogowska 10;
(XIX/XX w.),
(pocz. XX w.), ul. Głogowska 14;
(2 poł. XIX w., pocz. XX w.), ul. Głogowska 2;
ul. Głogowska 12;
25) Toalety p/dworcu kolejowym oraz budynek gospodarczy p/dróżniczówce, ob. budynek
gospodarczy
(pocz. XX w.), ul.
Kolejowa
6;
(l. 70-te XIX w.), ul. Głogowska 26;
(XIX/XX w.), ul. Głogowska
(l. 20-30-te XX w.), ul. Głucha
28-28A;
1;
25
33) "Budynek mieszkalny z częściowo użytkowym przyziemiem" (l. 60-te XIX w.),
ul. św.
Katarzyny 1;
(2 poł. XIX w.), ul. św. Katarzyny 11;
(poł. XIX w.),
(XIX/XX w.),
(2 poł. XIX w., l. 30-te XX w.), ul. św. Katarzyny 2;
(2 poł. XIX w., pocz. XX w.), ul. św. Katarzyny 5;
(2 poł. XIX w., pocz. XX w.), ul. św. Katarzyny 9;
ul. św. Katarzyny 15;
ul. św. Katarzyny 19
43) "Dworzec kolejowy, ob. budynek stacji kolejowej i komisariat policji"
l.2010-2011), ul.
(1901 r., odbudowany
Kolejowa;
44) "Budynek mieszkalno-gospodarczy, ob. budynek mieszkalny" (ok. 1920 r.), ul. Kolejowa 1;
(ok. 1920 r.), ul. Kolejowa 3;
(ok. 1920 r.), ul. Kolejowa 4;
47) "Willa, ob. budynek szkoły (Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych)" (ok. 1920 r., poł. XX w.), ul.
Kolejowa 5;
48) "Pastorówka, ob. probostwo kościoła prawosławnego" (2 poł. XIX w. (przed 1878 r.) pl.
Kościelny 3;
(k. XIX w.), pl. Kościelny 5;
(k. XIX w.), pl. Kościelny 6;
51) Budynek gospodarczy (poł. XIX w.), pl. Kościelny 7;
(l. 60-te XIX w.), pl. Kościelny 7;
(l. 30-te XX w.), ul. Krańcowa
10-12;
1-3;
14-16;
2-4;
5-7;
6-8;
9-11;
(II poł. XIX w.), ul. Krochmalna 1;
(pocz. XX w.), ul. Krochmalna 3;
(poł. XIX w.),
ul. 1 Maja
1;
63) Budynek gospodarczy (poł. XIX w.),
ul. 1 Maja
1;
26
(ok. 1890 r.),
ul. 1 Maja
2;
65) Budynek administracyjno-mieszkalny p/tartaku (?), ob. budynek przedszkola (ok. 1870 r.), ul. 1
Maja
3;
(I poł. XIX w.), ul. Parkowa
5;
(XIX/XX w.),
ul. Parkowa
9;
(XIX/XX w.),
ul. Piaskowa
1;
69) Budynek mieszkalny (k. XIX w.), Piaskowa 6;
70) Budynek mieszkalny (k. XIX w.),
ul. Piaskowa
71) Budynek mieszkalny (II poł. XIX w.), ul. Polkowicka
8;
11;
(l. 30-te XX w.), ul. Polkowicka 15;
(k. XIX w.),
(I poł. XIX w., XX w.),
(I poł. XIX w.), ul. Polkowicka 2;
ul. Polkowicka 16;
ul. Polkowicka 17;
76) Budynek mieszkalny z częściowo użytkowym przyziemiem (poł. XIX w.), ul. Polkowicka 3;
(II poł. XIX w.), ul. Polkowicka 4;
(k. XIX w.),
(l. 30-40-te XX w.), ul. Polkowicka 7;
ul. Polkowicka 5;
82) Mur ogrodzeniowy z bramą cmentarną (XIX w.), ul. Polkowicka (dz. 325);
(l. 30-te XX w.), ul. Polna 10;
87) Budynek inwentarski, ob. budynek gospodarczy (ok. 1880 r.), ul. Polna 4;
(ok. 1870 r.),
ul. Polna 4;
(XIX/XX w.),
ul. Ścinawska 1;
90) Kuźnia, ob. budynek mieszkalny (poł. XIX w.), ul. Ścinawska 10;
ul. Ścinawska 11;
(poł. XIX w.),
(2 poł. XIX w.), ul. Ścinawska 12;
(poł. XIX w.),
ul. Ścinawska 14;
94) Budynek administracyjno-mieszkalny (?), ob. budynek poczty Filia Urzędu Pocztowego Lubin
9 (l. 20-te XX w.), ul. Ścinawska 16;
95) Budynek mieszkalny (k. XIX w.), ul. Ścinawska 17;
27
96) Budynek mieszkalny, ob. siedziba Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
(ok. 1920 r.), ul. Ścinawska 19;
(XIX/XX w., rozbudowa 2 poł. XX w.), ul. Ścinawska 3;
(k. XIX w.), ul. Ścinawska
(poł. XIX w.),
(poł. XIX w.),
(2 poł. XIX w.), ul. Ścinawska
4;
ul. Ścinawska 5;
ul. Ścinawska 7;
104) Budynek mieszkalny z częścią gospodarczą
9;
(k. XIX w.), ul. Wesoła 5;
105) Zagroda – budynek gospodarczy II
(XIX/XX w.),
ul. Wincentego Witosa 12;
106) Zagroda - budynek gospodarczy I
(XIX/XX w.),
ul. Wincentego Witosa 12;
(pocz. XIX w., l. 60-te XIX w.), pl. Zwycięstwa 1;
108) Budynek mieszkalny z usługowym parterem
(pocz. XIX w., l. 60-te XIX w.),
pl. Zwycięstwa 10;
pl. Zwycięstwa 12;
(pocz. XIX w., l. 60-te XIX w.), pl. Zwycięstwa 13;
(poł. XIX w.),
pl. Zwycięstwa 14;
pl. Zwycięstwa 2;
pl. Zwycięstwa 3;
114) Budynek mieszkalny, ob. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (pocz. XIX w., l. 60-te XIX w.,
po 1945 r.), pl. Zwycięstwa
5;
(2 poł. XIX w.), pl. Zwycięstwa 7;
pl. Zwycięstwa 8;
pl. Zwycięstwa 9;
118) Cmentarz symultaniczny, ob. teren urządzony parkowo (ok. 1600 r.), zlikwidowany 1967 r. ul.
Polkowicka dz. 325;
119) Cmentarz katolicki, ob. cmentarz komunalny
(1 poł. XIX w.), ul. Ścinawska
dz. 561;
120) Historyczny układ ruralistyczny (XIX w., 1ćw. XX w.);
28
121) Strefa obserwacji archeologicznej dla miejscowości o średniowiecznej metryce
(średniowiecze, okres nowożytny/ślad osadniczy);
122) Budynek mieszkalny, pl. Zwycięstwa 9a.
Dla obiektów ujętych w gminnej ewidencji zabytków ustala się:
−
możliwość prac restauratorskich
−
zakaz nadbudowy i rozbudowy obiektów zabytkowych;
−
nakaz stosowania materiałów tradycyjnych podczas remontu i przebudowy obiektów
zabytkowych;
−
nakaz zachowania:
−
gabarytów bryły budynku,
−
kształtu i materiału sposobu pokrycia dachu,
−
lukarn, facjat, okien powiekowych;
−
zakaz docieplania budynków od zewnątrz, z wyjątkiem całkowicie gładkich elewacji, nie
posiadających
żadnych
historycznych,
oryginalnych
elementów
dekoracyjnych,
jak:
obramienia okienne i drzwiowe, wysunięte parapety, gzymsy, boniowanie, lizeny, pasy, ramy,
pilastry, ornamenty, płyciny, okładziny elewacji;
−
zakaz lokalizacji elementów technicznego wyposażenia budynków na eksponowanych
elewacjach, takich jak: klimatyzatory, anteny, przewody antenowe, przewody dymowe i
wentylacyjne;
−
dla przewodów dymowych i wentylacyjnych na elewacji, nakaz ich obudowania, otynkowania i
pomalowania na kolor elewacji lub pomalowania na kolor elewacji;
−
możliwość montażu na zewnątrz budynków przewodów dymowych i wentylacyjnych jedynie w
przypadku, gdy nie ma możliwości wykorzystania istniejących przewodów kominowych;
−
nakaz zachowania kształtu, wielkości i podziałów okiennych oraz wymiarów poszczególnych
listew zgodnie z oknami oryginalnymi;
−
nakaz zachowania oryginalnej historycznej, zabytkowej stolarki drzwiowej zewnętrznej w
eksponowanych elewacjach a w przypadku jej braku, nowe drzwi powinny nawiązywać
materiałem i wzornictwem do zachowanych w budynkach zabytkowych w Rudnej.
Plan ustala, że wszelkie działania przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków tj. kościele pw. Św.
Katarzyny, kościele pw. Św Trójcy oraz zabytkowym zespole miejskim należy prowadzić zgodnie z
obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.
Na obszarze opracowania, w centrum Rudnej, zlokalizowany jest obelisk z tablicą o treści „W 40-tą
rocznicę wyzwolenia Rudnej 1945-1985”. Obiekt został zarejestrowany jako miejsce pamięci
narodowej, dla którego plan miejscowy ustala ochronę.
29
Na obszarze opracowania występują następujące zabytki archeologiczne, których ochronę ustala
projekt planu miejscowego:
1) nr stanowiska: 4/4, nr obszaru AZP: 71-21;
17) nr stanowiska: 2/23, nr obszaru AZP: 71-21.
Dla zabytków archeologicznych, projekt planu miejscowego ustala ochronę konserwatorską
polegającą na prowadzeniu prac ziemnych z uwzględnieniem przepisów ustawy o ochronie zabytków i
opiece nad zabytkami.
3 OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN STANU ŚRODOWISKA PRZY BRAKU REALIZACJI USTALEŃ PLANU
Głównym przewidywanym skutkiem projektowanego zagospodarowania terenu będzie
zainwestowanie części terenów poprzez ich zabudowanie (gównie zabudowa mieszkaniowa
jednorodzinna, wielorodzinna, mieszkaniowo-usługowa, przemysłowa).
Zaniechanie realizacji ustaleń mpzp nie spowoduje jednak istotnych pozytywnych zmian w
środowisku, które mogłyby stanowić uzasadnienie do przyjęcia innych (alternatywnych) rozwiązań dla
obszaru opracowania.
Przewiduje się, że brak realizacji ustaleń mpzp:
a) nie poprawi istniejącego krajobrazu (trwały charakter zabudowy i zagospodarowania terenu)
oraz sztucznego charakteru ekosystemów (grunty rolne);
b) nie zwiększy różnorodności biologicznej,
30
c) nie
zmniejszy charakteru i intensywności stwierdzonych oddziaływań na środowisko
(konsekwencje dotychczasowego rozwoju gospodarczego, zabudowy i zagospodarowania
terenów, funkcjonowania układu komunikacyjnego.
W przypadku braku obowiązujących ustaleń w zakresie przeznaczenia analizowanego
obszaru,
istniałoby
duże
ryzyko
podejmowania
działań
zmierzających
do
tymczasowego
zagospodarowania – w sposób niezgodny z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi i polityką
przestrzenną gminy. Takie działania mogłyby negatywnie wpłynąć na środowisko przyrodnicze np.
poprzez zagospodarowanie terenów nie posiadających predyspozycji do kształtowania innego niż
przyrodnicze zagospodarowanie. Na obszarze opracowania istnieją obowiązujące planu miejscowe
zgodnie z ustaleniami których będzie odbywał się dalszy rozwój przestrzenny tych obszarów.
4 ISTNIEJĄCE
PROBLEMY
PROJEKTOWANEGO
ŚRODOWISKA
OCHRONY
DOKUMENTU,
W
ISTOTNE
SZCZEGÓLNOŚCI
Z
PUNKTU
DOTYCZĄCE
WIDZENIA
OBSZARÓW
REALIZACJI
PODLEGAJĄCYCH
OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004R. O OCHRONIE PRZYRODY
Realizacja planu nie prowadzi do konfliktu planowanego zagospodarowania terenu z
zapewnieniem ochrony przyrody wyznaczonych obszarów chronionych. Przyjęte w projektowanym
dokumencie kierunki zagospodarowania przestrzennego nie będą oznaczały ingerencji w przedmiot
ochrony obszarów chronionych na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku O ochronie
przyrody. Obszary takie zlokalizowane są poza obszarem opracowania. Realizacja ustaleń planu nie
powinna
spowodować
utraty
podlegających
ochronie
zasobów
przyrodniczych
i ich elementów. Przekształcenie terenów rolnych o przeciętnych walorach przyrodniczych nie
spowoduje istotnego zmniejszenia się powierzchni dostępnych terenów otwartych. Na obszarze planu
utrzymane zastaną rozległe powierzchnie terenów otwartych i leśnych, które umożliwią utrzymanie
systemu ciągłych terenów otwartych na obszarze gminy zarówno w układzie południkowym jak i
równoleżnikowym.
Z uwagi na potencjalne ryzyko uciążliwości hałasu emitowanego z dróg i linii kolejowych
polegającej na przekraczaniu na terenach sąsiednich do drogi w granicach planu (podlegających
ochronie
akustycznej)
dopuszczalnych
poziomów
hałasu
w
środowisku,
określonych
w
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826 ze zm.), zasygnalizowania wymaga zagadnienie
ochrony przed hałasem. W razie zaistnienia przedstawionych zjawisk, konieczne stanie się
zastosowanie odpowiednich rozwiązań skutecznie ograniczających emisję hałasu komunikacyjnego.
Ustalenia planu wyznaczają standary akustyczne dla terenów chronionych akustycznie.
Stan powietrza atmosferycznego – zanieczyszczenia przemysłowe (punktowe źródła emisji
powodujące podwyższone stężenia pyłu zawieszonego PM10, benzo(a)pirenu czy dwutlenku siarki i
dwutlenku azotu) oraz zlokalizowany poza granicami planu OUOW „Żelazny Most” (powierzchniowe
źródło emisji powodujące podwyższone stężenie pyłów), komunikacyjne (liniowe źródła emisji
powodujące podwyższone stężenia pyłu zawieszonego PM10 oraz benzenu), bytowo-komunalne
(powierzchniowe źródła emisji powodujące podwyższone stężenie SO2 i pyłów) oraz emisja
31
napływowa i tła (wpływ na przekroczenie norm jakości powietrza pod względem pyłu zawieszonego).
Największy wpływ na ponadnormatywne stężenie zanieczyszczeń na obszarze planu ma sfera
bytowo-komunalna o charakterze powierzchniowym. Dotyczy ona przede wszystkim tzw. „niskiej
emisji”, czyli spalania węgla jako głównego paliwa do wytwarzania ciepła w domach, obiektach
mieszkaniowych i użyteczności publicznej.
Stan wód powierzchniowych – pomimo dobrego wyposażenia w sieć kanalizacyjną obszaru
gminy klasyfikacja jakościowa wód wskazuje, że cieki należą do niskich klas. Jest to wynikiem silnego
oddziaływanie przemysłu miedziowego na lokalne cieki oraz obiketu OUOW „Żelazny Most”.
Stan wód podziemnych - zanieczyszczenie wód podziemnych na obszarze planu stanowi
funkcjonowanie OUOW „Żelazny Most”. W wyniku siły ciężkości wody nadosadowe zgromadzone we
wspomnianym obiekcie infiltrują do wód podziemnych, powodując wzrost stężenia m.in.: chlorków,
sodu, potasu, siarczanów, żelaza ogólnego, manganu oraz magnezu.
5 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I
KRAJOWYM
Dla planu miejscowego istotne z punktu widzenia ochrony środowiska są priorytety wynikające
z dokumentów
ustanowionych
na
szczeblu
rządowym,
samorządowym,
porozumień
międzynarodowych oraz dokumentów i dyrektyw Unii Europejskiej.
Do najważniejszych dokumentów zaliczyć należy:
- Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2025,
- Wstępny Projekt Narodowego Planu Rozwoju 2007 – 2015,
- Narodową Strategię Rozwoju Regionalnego na lata 2007 – 2013,
- Dyrektywy Unii Europejskiej:
1
98/83/UE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wód przeznaczonych do spożycia
przez ludzi,
2
Dyrektywy Ramowej UE dotyczącej wody, przyjętej w 1997 r.,
3
Dyrektywy 98/15/EC z 27 lutego 1998 r. dot. wprowadzania zanieczyszczeń do wód,
4
Dyrektywy Ramowej w sprawie ogólnych zasad gospodarowania odpadami 75/442/EWG
z 15 lipca 1975 r., Dyrektywy 9/31 WE w sprawie odpadów niebezpiecznych,
5
Dyrektywy 43/92 EEC z 21 maja 1992 r. (z późn. zm.) w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz Dyrektywy 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. o
ochronie ptaków, będąca podstawą tworzenia Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA
2000,
Dokumentami rangi międzynarodowej o charakterze przestrzennym, stanowiącym podstawę
do formułowania celów ochrony środowiska w programach krajowych są konwencje międzynarodowe,
przyjęte przez stronę polską, m. in.:
- Konwencja Genewska w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie
odległości z 1979 r. wraz z II protokołem siarkowym z 1994 r. (Oslo),
32
- Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych
z 1979 r.,
- Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Kioto, 1997 r. wraz
Protokółem.,
- Konwencja Ramsarska o obszarach wodno – błotnych z 1971 r. ze zmianami w Paryżu (1982
r.) i Regina (1987 r.),
- Konwencja ONZ o ochronie różnorodności biologicznej z Rio de Janeiro, 1992 r.,
- Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro, 1992
r.,
- Protokół Montrealski w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową z 1987 r. wraz z
poprawkami londyńskimi (1990 r.), wiedeńskimi (1992 r.).
Ponadto cele planu uwzględniają zapisy dokumentów strategicznych o randze krajowej. Są to
między innymi:
- II Polityka ekologiczna państwa, która nawiązuje do priorytetowych kierunków działań
określonych w VI Programie działań Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska. Dokument ten
wskazuje narzędzia ochrony środowiska, a także problemy związane ze współpracą
międzynarodową ze szczególnym uwzględnieniem UE. Swoje cele i zakres działań wyznacza w
trzech horyzontach czasowych: do roku 2002, do roku 2010 i do roku 2025.
- Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 przedstawia cele
w zakresie rozwiązań systemowych, wśród których wyróżnia włączenie aspektów ekologicznych
do polityk sektorowych, a przede wszystkim do energetyki, przemysłu, transportu, gospodarki
komunalnej i budownictwa, rolnictwa, leśnictwa i turystyki, aktywizację rynku na rzecz ochrony
środowiska, zarządzanie środowiskiem, udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony
środowisk, rozwój badań i postęp techniczny oraz ponoszenie odpowiedzialności za szkody
w środowisku. Dokument ten dostrzega ważną rolę w ekologizacji planowania przestrzennego
i użytkowania terenu oraz w edukacji ekologicznej i dostępie do informacji.
- Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z
Programem działań mówi o zachowaniu całej rodzimej przyrody, bez względu na jej formę
użytkowania oraz stopień jej przekształcenia lub zniszczenia.
- Krajowy Program Zwiększania Lesistości, który jest instrumentem polityki leśnej w zakresie
kształtowania przestrzeni przyrodniczej kraju, zawiera ogólne wytyczne sporządzania
regionalnych planów przestrzennego zagospodarowania w dziedzinie zwiększania lesistości.
- Krajowy Plan Gospodarki Odpadami określa zakres działania niezbędny do zaplanowania
zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju, w sposób zapewniający ochronę środowiska z
uwzględnieniem obecnych i przyszłych możliwości technicznych, organizacyjnych.
- Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych jest programem inwestycji rozbudowy
systemów oczyszczalni ścieków w sektorze komunalnym. Program pozwoli na wyeliminowanie
nieoczyszczonych
ścieków
(pochodzących
ze
źródeł
miejskich
i aglomeracji)
z
wód
powierzchniowych. Dokument dotyczy także poprawy jakości wód powierzchniowych, będących
33
potencjalnym źródłem poboru ujęć komunalnych. Zamierzeniem Programu jest również
pobudzenie inicjatyw lokalnych (nowe miejsca pracy) oraz pełne dostosowanie do wymogów
Unii Europejskiej w zakresie wyposażenia w system oczyszczalni ścieków i kanalizacji.
Ustanowione na poziomach międzynarodowym i krajowym cele polityki ekologicznej znalazły
swoje odzwierciedlenie w opracowanych na poziomie regionalnym dokumentach strategicznych,
takich jak: „Program Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego” czy „Wojewódzki Plan
Gospodarki Odpadami”.
Z obowiązujących Programów Operacyjnych – jeden ma istotne znaczenie dla niniejszego planu PO Infrastruktura i Środowisko. Głównym celem Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
jest wsparcie gospodarki: efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku sprzyjającej
spójności terytorialnej i społecznej. Cele szczegółowe PO Infrastruktura i Środowisko istotne dla
województwa dolnośląskiego to:
-
promocja odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej;
-
ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu;
-
zwiększenie dostępności do transportowej sieci;
-
rozwój infrastruktury bezpieczeństwa energetycznego;
-
ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego;
-
wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia.
Ponadto Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego na lata 2014 – 2020
stawia sobie za cel zwiększanie konkurencyjności regionu oraz poprawę jakości życia jego
mieszkańców poprzez wykorzystanie potencjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych.
Zakłada także promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w
szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności
miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu. Wspieranie
efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł
energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym.
Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej, ochrona i rekultywacja gleby oraz wspieranie
usług ekosystemowych, także poprzez program Natura 2000 i zieloną infrastrukturę.
Plany miejscowe nie odnoszą się bezpośrednio do ochrony środowiska, jednak pośrednio
realizują idee zrównoważonego rozwoju wskazując przeznaczenia dla poszczególnych terenów z
uwzględnieniem aspektów środowiskowych i walorów przyrodniczych obszarów. Analizowany plan
miejscowy nie ingeruje w obszary objęte ochroną na terenie gminy i nie zmienia przeznaczeń terenów
na tyle, aby wywołać znacząco negatywne oddziaływanie na środowisko.
Plany miejscowe realizują zapisy zawarte w art. 71-73 ustawy Prawo ochrony środowiska w
odniesieniu do sposobów zagospodarowania terenów oraz form ochrony przyrody, w tym również
obszarów Natura 2000 ustanowionych na podstawie prawa Wspólnotowego. Ponadto z Prawa
ochrony środowiska i z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wynika
wprowadzenie w planach miejscowych standardów akustycznych dla poszczególnych typów
zabudowy chronionej przed hałasem, natomiast z Prawa budowlanego wskazanie udziału powierzchni
biologicznie czynnych dla poszczególnych przeznaczeń terenów. W kontekście tych przepisów w
34
tekście planu uwzględnia się aspekty środowiskowe w zakresie ogólnych zasad ochrony środowiska,
przyrody i krajobrazu kulturowego. Ponadto aspekty środowiskowe uwzględniane są w ramach
zapisów dotyczących infrastruktury technicznej, systemów komunikacji i wreszcie przeznaczeń
poszczególnych terenów. Plany miejscowe są także zgodne z kierunkami zagospodarowania
przestrzennego zawartymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Rudna oraz pozostałymi dokumentami strategicznymi w obrębie gminy, powiatu, województwa i
kraju.
6 SKUTKI DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU
Przy sporządzaniu niniejszej prognozy jako podstawowe przyjęto założenie, że przy
sporządzaniu planu uwzględniono wszystkie aspekty ochrony środowiska. Zapisy ustaleń projektu
planu przygotowane zostały tak, by w możliwie maksymalnym stopniu ograniczyć negatywne
oddziaływanie przyszłych aktywności na stan środowiska naturalnego i zdrowie mieszkańców.
Szczegółowe lokalizacje nowych inwestycji muszą być ustalane z uwzględnieniem przepisów
szczególnych, dotyczących m.in. ochrony środowiska, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed
potencjalną degradacją środowiska.
W celu otrzymania metodologicznej przejrzystości prognozy oddziaływania ustaleń miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze dokonano klasyfikacji
poszczególnych terenów pod kątem potencjalnych zagrożeń stanu środowiska, mogących wystąpić w
wyniku realizacji planu. Określono również przewidywany zasięg oddziaływania, jego rodzaj oraz
trwałość i odwracalność. Ponadto scharakteryzowano wpływ ustaleń planu oraz rodzaj oddziaływania
na tereny przyległe do obszaru opracowania.
Wydzielono trzy grupy, w ramach powyższej klasyfikacji.
A
Tereny lasów 1.ZL – 27.ZL, tereny zieleni parkowej 1.ZP – 12.ZP, tereny zieleni 1.Z - 4.Z,
tereny rolnicze 1.R – 40.R, tereny wód powierzchniowych śródlądowych 1.WS – 26.WS;
B
Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 2.MN1, 5.MN1, 6.MN1, 2.MN2 - 10.MN2,
12.MN2 - 21.MN2, a1.MN2, b1.MN1, b3.MN1- b5.MN1, b11.MN2,
tereny zabudowy
mieszkaniowo – usługowej 1.MN/U1, 4.MN/U1, 1.MN/U2, 4.MN/U2 - 9.MN/U2, 11.MN/U2,
a5.MN/U1, a7.MN/U1, b2.MN/U1, b3.MN/U1, b6.MN/U1, b1.MN/U2 - b4.MN/U2, b10.MN/U2,
tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej 1.MW/U, 7.MW/U - 10.MW/U,
12.MW/U, 18.MW/U - 20.MW/U, 27.MW/U, 28.MW/U, a2.MW/U - a7.MW/U, a13.MW/U a18.MW/U, a20.MW/U, a21.MW/U, a23.MW/U, a24.MW/U, a26.MW/U, b1.MW/U, b11.MW/U
- b13.MW/U, b22.MW/U, b25.MW/U, b26.MW/U, tereny usług 1.U - 3.U, 5.U, a4.U, tereny
usług oświaty b1.UO, b2.UO, tereny usług publicznych 2.UP, 4.UP, a1.UP, a3.UP, a7.UP,
b5.UP, b6.UP, tereny usług sportu i rekreacji b1.US, 2.US – 4.US, tereny usług sakralnych
a1.UK, a2.UK, teren zrekultywowanego składowiska odpadów OR, tereny cmentarzy 1.ZC,
35
2.ZC, tereny parkingów i garaży 1.KP – 6.KP, tereny dróg publicznych klasy dojazdowej
1.KDD – 33.KDD, tereny dróg wewnętrznych 1.KDW – 29.KDW;
C
Tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej 1.P/U,
2.P/U, 4.P/U – 14.P/U, a3.P/U, b15.P/U, 16.P/U, 17.P/U, tereny powierzchniowej eksploatacji
surowców mineralnych 1.PG, 2.PG, tereny elektrowni słonecznych 1.ES, 2.ES;
tereny
zamknięte kolei 1.KK, 2.KK, teren drogi publicznej klasy głównej KDG, tereny dróg
publicznych klasy zbiorczej 1.KDZ – 8.KDZ, tereny dróg publicznych klasy lokalnej 1.KDL –
7.KDL, tereny infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci wodociągowej 1.IW, 2.IW, tereny
infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci kanalizacyjnej 1.IK, 2.IK.
Przyjęte i przedstawione powyżej założenia niniejszej prognozy opracowano w odniesieniu do
wydzielonych grup.
A
Tereny rolnicze, tereny zieleni parkowej, tereny lasów, tereny zieleni, tereny wód
powierzchniowych śródlądowych stanowią ostoje walorów przyrodniczych na obszarze planu,
jak również korytarze ekologiczne, stanowiące ciąg rosnącej dziko roślinności, który umożliwia
migrację roślin, zwierząt i grzybów, tutaj zwierzęta mogą znaleźć również schronienie. Tereny
zieleni wraz z korytarzami ekologicznymi, zapewniają korzystne oddziaływanie na tereny
zurbanizowane i jednocześnie ograniczają skażenia środowiska oraz zachowują walory
krajobrazowe i przyrodnicze. Do zagospodarowania terenów zieleni można wykorzystać zieleń
różnopiętrową oraz elementy małej architektury, co powinno podnieść walory krajobrazowe i
estetykę obszaru. Wyznaczenie terenów zieleni będzie miało korzystny wpływ na stosunki
wodne, retencje, zachowanie gleb i mikroklimat. Tereny zieleni będą tworzyć pewnego rodzaju
ciąg ekologiczny.
Oddziaływanie planu na środowisko i krajobraz można ocenić w następujący sposób: pod względem
charakteru – jako korzystne, pod względem intensywności przekształceń – jako nieznaczne,
pod względem bezpośredniości oddziaływania – jako bezpośrednie, pod względem okresu
trwania oddziaływania – jako długoterminowe, pod względem częstotliwości oddziaływania –
jako stałe, pod względem zasięgu przestrzennego – jako lokalne, pod względem trwałości
oddziaływania – jako odwracalne.
B
Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, tereny zabudowy mieszkaniowo –
usługowej, teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej, tereny usług, tereny
usług oświaty, tereny usług publicznych, tereny usług sakralnych, tereny usług sportu i
rekreacji, teren zrekultywowanego składowiska odpadów, tereny cmentarzy, tereny parkingów
i garaży, tereny dróg publicznych klasy dojazdowej, tereny dróg wewnętrznych mają i będą
miały zauważalny wpływ na stan środowiska przyrodniczego i krajobraz. Potencjalnym
źródłem zagrożenia sanitarnego może być teren istniejącego już cmentarza. Jednak jest to już
istniejący teren (w granicach terenów wskazanych w mpzp) i nie przewiduje się jego
36
rozbudowy. Cmentarze wymagają zachowania strefy ochrony sanitarnej wynoszącej 50 m
wokół cmentarza, w obrębie której występują ograniczenia wykluczające zabudowę
mieszkalną, zakłady żywienia zbiorowego i produkujące oraz przechowujące żywność.
Wyklucza się również ujmowanie wód w tej strefie. Ustalenia planu przewidują zachowanie
powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych, na co najmniej 10-70%
powierzchni działki w odniesieniu do planowanych funkcji. Pozwoli to na większości terenów
zachować wystarczające warunki dla egzystencji zieleni w przestrzeni zurbanizowanej.
Ustalenia planu wykorzystują dostępne zapisy dotyczące ograniczenia i wyeliminowania
uciążliwości istniejącego
proekologicznych
oraz
i planowanego
odnawialnych
zagospodarowania. Dotyczy to stosowania
źródeł
ciepła
w
gospodarstwach
domowych,
zaopatrzenia terenu w niezbędne media, w tym w sieć kanalizacyjną i deszczową,
prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami i segregacji śmieci, zakazu odprowadzania
zanieczyszczeń do gruntu. Mimo to w okresie grzewczym może dochodzić do kumulacji
zanieczyszczeń gazowych i pyłowych pochodzący z indywidualnych palenisk domowych oraz
z terenów komunikacji. W obiektach, w których brak podłączenia do sieci kanalizacyjnej
dopuszcza się zbiorniki wybieralne, których nieprawidłowa eksploatacja może prowadzić do
zanieczyszczenia wód podziemnych i rozprzestrzeniania się odorów. Wyeliminowanie
niekontrolowanego przedostawania się nieczystości do gruntu jest szczególnie istotne z uwagi
na przebiegający przez teren opracowania obszar wysokiej ochrony wód podziemnych. W
zakresie ochrony przed hałasem ustala się bierne zapisy o dopuszczalnych poziomach
dźwięku, zgodnie z przepisami szczególnymi. Zaleca się wykorzystanie wszelkich dostępnych
rozwiązań organizacyjnych i technicznych (dźwiękoszczelne okna, układ pomieszczeń,
materiały o podwyższonej dźwiękoszczelności) w celu dotrzymania tych standardów.
Ustalenia dotyczące układu zabudowy, architektury, estetyki zabudowy, wysokości i ilości
kondygnacji pozwalają stwierdzić, że walory krajobrazowe przestrzeni wiejskiej zostaną
zachowane i nie będzie się wprowadzać elementów dysharmonijnych i zaburzających
strukturę przestrzenną.
charakteru – jako bez znaczenia, pod względem intensywności przekształceń – jako
zauważalne, pod względem bezpośredniości oddziaływania – jako bezpośrednie i pośrednie,
pod względem okresu trwania oddziaływania – jako średnioterminowe i długoterminowe, pod
względem częstotliwości oddziaływania – jako stałe, pod względem zasięgu przestrzennego –
jako miejscowe, pod względem trwałości oddziaływania – jako nieodwracalne i częściowo
odwracalne.
C
Tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej, tereny
powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych, teren kolei, teren drogi publicznej klasy
głównej, teren drogi publicznej klasy zbiorczej, teren drogi publicznej klasy lokalnej, tereny
37
infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci wodociągowej, tereny infrastruktury technicznej –
urządzeń i sieci kanalizacyjnej będą głównym źródłem hałasu komunikacyjnego, emisji spalin
oraz zanieczyszczeń dla środowiska gruntowo – wodnego. W ustaleniach planu nie ma
zapisów ograniczających uciążliwość oddziaływania dróg na tereny chronione przed hałasem
ustala się jedynie bierne zapisy o dopuszczalnych poziomach dźwięku, zgodnie z przepisami
szczególnymi. Zaleca się wykorzystanie wszelkich dostępnych rozwiązań organizacyjnych i
technicznych (dźwiękoszczelne okna, układ pomieszczeń, materiały o podwyższonej
dźwiękoszczelności) w celu dotrzymania tych standardów. W ustaleniach planu znalazły się
zapisy
dotyczące
podczyszczania
zanieczyszczonych
wód
opadowych
z
terenów
komunikacyjnych. Ustalenia planu nie eliminują uciążliwości terenów komunikacyjnych. Tereny
produkcyjno-usługowe, na których dopuszczono lokalizację przedsięwzięć mogących zawsze
znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, może być związana z
powstawaniem różnorodnych zanieczyszczeń i ich emisją do powietrza atmosferycznego. Na
obecnym
etapie
nie
ma
możliwości
oszacowania
rodzajów
i
ilości
powstających
zanieczyszczeń, gdyż nie wiadomo, jakiego typu inwestycje będą tu lokalizowane. W
przypadku
braku
realizacji
ustaleń
zawartych
w
projekcie
miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego należy się liczyć z chaotycznym rozwojem zabudowy,
zwłaszcza zabudowy produkcyjnej i usługowej. Brak szczegółowych uregulowań w tym
zakresie mógłby skutkować bezpowrotnymi zmianami środowiska, zwłaszcza w zakresie
elementów przyrodniczych, dla których wskazane jest ich zachowanie i ich wzbogacanie. Na
przestrzeni kolejnych lat nie należy wykluczać negatywnej presji ze strony terenów
zabudowanych, zwłaszcza produkcyjnych i usługowych, związanych z emisjami do powietrza
zanieczyszczeń powstających
w procesach produkcyjnych, czy też nieprawidłowego
odprowadzania ścieków do środowiska gruntowo-wodnego. Tereny objęte opracowaniem są w
większości terenami zainwestowanymi – głównie budownictwem mieszkaniowym i usługowym.
Funkcja ta wymaga dotrzymania określonych standardów jakości środowiska wynikających z
przepisów ochrony środowiska, budowlanych i sanitarnych. Obowiązkiem bowiem władających,
co dotyczy głównie terenów usługowych i produkcyjnych, będzie zapewnienie nieprzekraczania
obowiązujących norm (np. w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza) poza terenem
własności. Jeśli chodzi o ogniwa fotowoltaiczne nie oddziałują one negatywnie na ludzi i
zwierzęta, nie emitują szkodliwego promieniowania i hałasu. Nie będą one zatem miały
ujemnego wpływu na środowisko, ani na zmianę stosunków wodnych. Ich eksploatacja nie
będzie wiązać się z emisją gazów, pyłów ani odorów do powietrza atmosferycznego. Są
urządzeniami przyjaznymi dla środowiska pod względem zanieczyszczenia powietrza –
ograniczają emisję zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do atmosfery w sektorze
energetycznym. Funkcjonowanie ogniw fotowoltaicznych najprawdopodobniej doprowadzi do
zmiany szaty roślinnej – należy przypuszczać, że tereny orne zostaną zastąpione użytkami
zielonymi (łąki, pastwiska). W przypadku fauny należy spodziewać się, że ograniczona
38
zostanie przestrzeń dla niektórych gatunków – ogniwa zajmują stosunkowo dużą powierzchnię
Wpływ na faunę będzie uzależniony od gęstości ustawienia poszczególnych paneli. Ogniwa
fotowoltaiczne będą oddziaływały na krajobraz w skali mikro. Są to konstrukcje stosunkowo
niskie (najczęściej nie przekraczające 3 – 5 m wysokości). Niemniej jednak ze względu na ich
stosunkowo gęste ustawianie, przysłaniają widok obserwatorom znajdującym się na ziemi na
tej samej wysokości. Planowana rozbudowa drogi wojewódzkiej wynika z ustaleń dokumentu
nadrzędnego
jakim
jest
„Planie
Zagospodarowania
Przestrzennego
Województwa
Dolnośląskiego, Perspektywa 2020”. Przebieg drogi i jej uciążliwość będą przedmiotem
odrębnych analiz na kolejnych etapach inwestycyjnych. Na etapie planistycznych należy
jedynie stwierdzić, że jej lokalizacja jest zasadna i dopuszczalna w wyznaczonym korytarzu.
Nie powoduje konfliktów przestrzennych i przyrodniczych.
charakteru – jako niekorzystne, pod względem intensywności przekształceń – jako duże, pod
względem bezpośredniości oddziaływania – jako bezpośrednie, pod względem okresu trwania
oddziaływania – jako długoterminowe, pod względem częstotliwości oddziaływania – jako
stałe i okresowe, pod względem zasięgu przestrzennego – jako lokalne, pod względem
trwałości oddziaływania – jako nieodwracalne.
7 ANALIZA I OCENA WPŁYWU NA POSZCZEGÓLNE KOMPONENTY ŚRODOWISKA WE WZAJEMNYM POWIĄZANIU
Wpływ na gleby i powierzchnię ziemi
Tereny objęte planem to zarówno tereny niezainwestowane, w tym tereny rolne, łąkowe, leśne i
nieużytki, ale także tereny zainwestowane jako obszary zabudowy mieszkaniowej, usługowej i
produkcyjnej oraz tereny komunikacyjne. Wprowadzenie nowej zabudowy spowoduje ograniczenie
powierzchni biologicznie czynnych. Przekształceniu ulegnie rzeźba terenu w wyniku prowadzonych
prac ziemnych przygotowujących tereny na jej posadowienie. Obszary planu położone są na terenach
w większości o korzystnych warunkach geotechnicznych gdzie ewentualne prace ziemne będą
niezauważalne. Pojawienie się nowych terenów utwardzonych, jak również rozwój komunikacji oraz
miejsca postojowe mogą spowodować możliwość pojawienia się lokalnych ognisk zanieczyszczeń
gleb substancjami ropopochodnymi oraz osadami. Postępowanie ze ściekami oraz wodami
opadowymi są jednak dość ściśle regulowane zarówno w ustaleniach planu jak i w przepisach
szczegółowych dotyczących realizacji poszczególnych inwestycji. Dlatego uciążliwości tego typu
powinny być stosunkowo niewielkie i nie będę czynnikami zmieniającymi właściwości wód gruntowych
i powierzchniowych na terenie opracowania. Ustalenia planu zapewniają na terenach pozostawienie
powierzchni terenu biologicznie czynnych, które będą zapewniać utrzymanie naturalnej retencji
glebowej. Dość rygorystyczne zapisy dotyczące odprowadzania wód opadowych z terenów
utwardzonych oraz wymogi przepisów odrębnych również będą zabezpieczać wody gruntowe przed
zanieczyszczeniami. Dlatego należy stwierdzić że lokalizacja zabudowy na obszarach planu nie
będzie miała wpływu na jakość wód w obrębie GZWP. Przekształcenie trenów rolnych ograniczy ich
39
areał w gminie jednak nie będzie to zmian wpływając znacząco na stan rolniczej przestrzeni
produkcyjnej w gminie.
Nie prognozuje się znaczącego negatywnego wpływu ustaleń planu na gleby i powierzchnie
ziemi. Wskaźniki zabudowy, duży udział terenów biologicznie czynnych będą gwarantować
zachowanie dobrego stanu środowiska glebowego i ograniczenie przekształceń powierzchni ziemi.
Wpływ na wody powierzchniowe i podziemne
Ustalenia planu zobowiązują do odprowadzania zanieczyszczonych wód opadowych
i roztopowych siecią kanalizacyjną, dlatego zanieczyszczone wody opadowe i roztopowe z ulic i
terenów utwardzonych nie będą zanieczyszczać wód powierzchniowych lub gruntów i wód
gruntowych. Zabudowa i zabetonowanie części terenu ogranicza możliwość zasilania wód
gruntowych, a jednocześnie przyczynia się do zwiększenia przepływu w okolicznych ciekach.
Ustalenia planu określają sposób odprowadzania ścieków siecią kanalizacyjną, co gwarantuje nie
pogarszanie stanu wód gruntowych, podziemnych. Rozwój zabudowy bez sieci kanalizacyjnej
potencjalnie mógłby prowadzić do wzrostu ilości zanieczyszczeń sanitarnych jednak w przypadku
skanalizowania obszaru zagrożenie to zostaje wyeliminowane.
Ze względu na skanalizowanie obszaru planu i obowiązek odprowadzania ścieków i wód
opadowych do sieci kanalizacyjnej nie prognozuje się wzrostu zagrożenia dla jakości wód
powierzchniowych i podziemnych.
Wpływ na powietrze atmosferyczne
Na obszarze planu mogą być zlokalizowane obiekty usługowe oraz mieszkaniowe, a także
produkcyjne. Ustalenia planu dopuszczają pozyskanie ciepła z kolektorów słonecznych oraz innych
alternatywnych źródeł ciepła lub indywidualnych kotłowni o sprawności energetycznej nie mniejszej
niż 75%.
Czynnikiem
wpływającym
na
pogorszenie
stanu
atmosfery
będzie
wzrost
ruchu
samochodowego, generowany m.in. przez tereny usługowe, mieszkaniowe i produkcyjne w granicach
MPZP. W efekcie zanieczyszczenie powietrza może wzrosnąć, szczególnie w pobliżu terenów
komunikacyjnych, tym bardziej, że ustalenia planu nie eliminują tych uciążliwości. Jedynie w okresie
wegetacyjnym zieleń, szczególnie wysoka, będzie w pewnym stopniu redukowała poziom
zanieczyszczenia w powietrzu. Nie prognozuje się jednak, że wzrost poziomu zanieczyszczeń
spowodowanym realizacją MPZP może sięgnąć wartości granicznych.
Prognozowana emisja będzie związana ze emisją niską z obiektów mieszkaniowych
i usługowych. Nie prognozuje się znacząco negatywnego oddziaływania na jakość powietrza
atmosferycznego.
Wpływ na klimat akustyczny
Obszar opracowania znajduje się częściowo w zasięgu uciążliwego hałasu komunikacyjnego
(samochodowego),
który
może
jeszcze
wzrosnąć
wraz
ze
wzrostem
natężenia
ruchu
samochodowego na rozbudowywanej drodze. Zainwestowanie całego obszaru MPZP obiektami
o charakterze mieszkaniowo-usługowym i produkcyjnym wpłynie na nieznaczne podniesienie poziomu
40
tła akustycznego. Na terenie planu zlokalizowane będą obiekty chronionych przed hałasem, a plan w
sposób prawidłowy zabezpiecza je przed tą uciążliwością.
Prognozuje się nieznaczny wzrost hałasu jednak ze względu na pełnione funkcje nie będzie to
hałas uciążliwy dla ludzi.
Wpływ na różnorodność biologiczną, świat roślinny i zwierzęcy
Ustalenia planu określają minimalny udział powierzchni terenu biologicznie czynnej dla
działek budowlanych w zależności od przeznaczenia. Ponadto w obrębie planu wyznacza się tereny
zieleni urządzonej i nieurządzonej oraz tereny leśne i rolne, które będą stanowiły o wartościach
przyrodniczych planu. W związku z tym znaczna część powierzchni planu będzie stanowić tereny
biologicznie czynne. Sąsiedztwo terenów otwartych, sprawia, że obszar ten może być penetrowany
przez drobne zwierzęta i gryzonie, ale także ptaki. Nie są to jednak główne obszary ekologiczne
w strukturze gminy dlatego należy przypuszczać, że ich częściowe zabudowanie nie spowoduje
zauważalnych zmian w jakości środowiska przyrodniczego. Obszar posiada pewne walory
krajobrazowe. W przypadku lokalizacji na tym terenie obiektów budowlanych nakazuje się utrzymanie
istniejącej zieleni wysokiej w jak największym stopniu i prowadzenie wycinek jedynie w faktycznym
miejscu posadowienia budynku.
Nie prognozuje się bezpośredniego wpływu na różnorodność biologiczna ustaleń planu. Nie
prognozuje się negatywnego wpływ na zachowanie siedlisk roślinnych. Nie prognozuje się znacznego
negatywnego wpływu ustaleń planu na faunę. Wprowadzenie zabudowy i presja antropogeniczna
może wpływać na przemieszczenia migracyjne części zwierząt w inne rejony.
Wpływ na klimat lokalny
Wprowadzenie nowej zabudowy na części powierzchni obszaru może w ograniczony sposób
wpłynąć na modyfikację klimatu lokalnego, szczególnie w odniesieniu do zaburzeń pola wiatru,
ograniczenia przewietrzania, podwyższenia średniej temperatury powietrza. Przy planowanej
intensywności zabudowy niektórych terenów, może okresowo wystąpić także nasilenie się zjawisk
charakterystycznych dla miejskiej wyspy ciepła (przesuszenie powietrza, spadek ilości tlenu w
powietrza) oraz rozszerzenia jej występowania.
Nie prognozuje się znaczących zmian klimatu lokalnego.
Wpływ na krajobraz, zabytki i zasoby naturalne
Projekt planu przeznacza pod zainwestowanie część obszarów rolnych na terenie obrębu
Rudna. Ustalenia planu w zakresie ukształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu
wprowadzają szereg uregulowań, m.in. dotyczące wysokości budynków, minimalną powierzchnię
terenu przeznaczona na zieleń. Dzięki tym ustaleniom realizacji planu powinna zapewnić
zagospodarowanie obszaru w sposób uporządkowany. Korzystnie na kształtowanie walorów
krajobrazowych przestrzeni zurbanizowanej wpływają zadrzewienia wysokie, np. które powinny zostać
zrealizowane na terenach zieleni urządzonej. Również zieleń towarzysząca obiektom mieszkaniowym,
szczególnie wysoka, będzie korzystnie wpływać na podniesienie estetyki terenu i walory krajobrazowe
41
8 ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
Projektowany dokument określa rozwiązania, których celem
jest zapobieżenie i/lub
ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko będących skutkami jego realizacji. Ich
uwzględnienie
stanowi
jeden
z
najważniejszych
sposobów
realizacji
zasad
zapobiegania
i przezorności sformułowanych w art. 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
(tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.). Inny charakter mają rozwiązania
1
kompensacyjne, o których mowa w przepisach dot. ochrony środowiska . Przepis art. 3 ustawy Prawo
ochrony środowiska definiuje kompensację przyrodniczą, jako zespół działań obejmujących w
szczególności roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywację gleby, zalesianie, zadrzewianie lub
tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej na danym
terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez realizację przedsięwzięcia i zachowanie
walorów krajobrazowych. Jednocześnie, jak wynika z art. 75 ust. 3 tej ustawy, naprawienie
wyrządzonych szkód i kompensacja przyrodnicza wymagana jest wówczas, gdy ochrona elementów
przyrodniczych nie jest możliwa. Natomiast w wytycznych do zarządzania obszarami Natura 2000
można przeczytać, że „środki kompensujące obejmują działania specyficzne dla przedsięwzięcia lub
planu i stanowią uzupełnienie normalnej praktyki tzw. dyrektyw dotyczących przyrody. Ich celem jest
zrównoważenie negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia oraz kompensacja proporcjonalna do
szkody wyrządzonej danemu gatunkowi lub siedlisku przyrodniczemu. Środki kompensujące są
rozwiązaniem ostatecznym. Stosuje się je tylko wtedy, gdy inne zabezpieczenia dyrektywy są
nieskuteczne, a decyzja w sprawie rozważenia realizacji przedsięwzięcia lub planu mającego
negatywnie oddziaływać na obszar sieci Natura 2000 jest mimo wszystko pozytywna”.
Realizacja przedmiotowego planu nie spowoduje utraty zasobów przyrodniczych, lecz jedynie –
stwarza możliwość realizacji działań o negatywnym wpływie na niektóre elementy środowiska. Ryzyko
pewnych, negatywnych zmian w środowisku przyrodniczym wiąże się z przeznaczeniem, a zwłaszcza
zagospodarowaniem przestrzennym terenu.
Nie przewiduje się jednak negatywnych oddziaływań na przedmiot i spójność obszarów Natura
2000, gdyż znajdują się one w znacznej odległości od granic terenu objętego sporządzeniem planu. W
analizowanym przypadku nie ma zatem przesłanek do zastosowania kompensacji przyrodniczej.
Wspomnianymi wcześniej rozwiązaniami łagodzącymi, ujętymi w projektowanym dokumencie
jako zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego są:
−
zakaz lokalizacji usług, których działalność może powodować ponadnormatywną uciążliwość
wykraczającą poza działkę, do której inwestor posiada prawo do jej dysponowania;
−
zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
za wyjątkiem inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej i dróg publicznych oraz inwestycji celu
publicznego.
1
Art. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, art. 35 ustawy o ochronie przyrody, art. 6 (4) dyrektywy siedliskowej.
42
−
zakaz instalowania kotłów na paliwa stałe o sprawności mniejszej niż 75%.
−
zakaz zmiany istniejącego ukształtowania terenu powodującej naruszenie stosunków wodnych ze
szkodą dla gruntów sąsiednich;
−
zakaz zasypywania naturalnych cieków wodnych oraz naturalnych i sztucznych zbiorników
wodnych mających wpływ na małą i dużą retencję wodną;
−
w zakresie ochrony przed hałasem, dopuszczalny poziom hałasu w środowisku dla terenów
oznaczonych symbolami:
MN1, MN2, aMN2, bMN1, bMN2 – jak dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
zgodnie z przepisami odrębnymi;
MN/U1, MN/U2, aMN/U1, bMN/U1, bMN/U2, MW/U, aMW/U, bMW/U – jak dla terenów
zabudowy mieszkaniowo-usługowej, zgodnie z przepisami odrębnymi;
US, bUS – jak dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych, zgodnie z przepisami odrębnymi.
Poza funkcją, istotny wpływ na kształtowanie zagospodarowania danego obszaru mają
ustalenia projektowanego dokumentu dot. zasad modernizacji, rozbudowy i budowy infrastruktury
technicznej. Projekt planu przewiduje następujące rozwiązania:
−
zaopatrzenie w energię elektryczną:
z sieci elektroenergetycznej,
dopuszcza się lokalizację stacji transformatorowych z zapewnionym dostępem do drogi
publicznej,
dopuszcza się lokalizację instalacji wytwarzających energię z odnawialnych źródeł na
wszystkich terenach, na których dopuszczono zabudowę, pod warunkiem, że instalacje te nie
będą powodować przekroczenia standardów jakości środowiska ani wprowadzać ograniczeń
w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu na innych nieruchomościach niż
te, na których zostały usytuowane, z zastrzeżeniem zakazu lokalizowania elektrowni
wiatrowych;
nakaz skablowania remontowanych, przebudowywanych, rozbudowywanych napowietrznych
linii elektroenergetycznych niskiego napięcia;
−
zaopatrzenie w sieć telekomunikacyjną z sieci telekomunikacyjnej lub bezprzewodowej;
−
zaopatrzenie w gaz:
z sieci gazowej,
ze zbiorników na gaz do celów grzewczych i technologicznych;
−
zaopatrzenie w ciepło:
z sieci cieplnej,
z kolektorów słonecznych oraz innych alternatywnych źródeł ciepła lub indywidualnych
kotłowni;
−
zaopatrzenie w wodę:
43
poprzez przebudowę i rozbudowę sieci wodociągowej,
poprzez indywidualne ujęcia wody wyłącznie do czasu rozbudowy gminnej sieci wodociągowej,
do celów przeciwpożarowych zgodnie z ustaleniami zawartymi w przepisach odrębnych;
−
odprowadzanie ścieków:
do sieci kanalizacji sanitarnej,
dla budynków nie posiadających dostępu do sieci kanalizacyjnej poprzez odprowadzanie
ścieków do szczelnych zbiorników bezodpływowych, jako rozwiązanie tymczasowe do czasu
realizacji kanalizacji,
do przydomowych indywidulanych lub grupowych oczyszczalni ścieków;
−
odprowadzanie wód opadowych i roztopowych:
do sieci kanalizacji deszczowej i rowów,
niezanieczyszczonych do gruntu,
powierzchniowo z dachów budynków oraz zagospodarowanie ich na działce poprzez infiltrację
do warstw wodonośnych gruntu, a w przypadku niewystarczająco chłonnej powierzchni terenu
biologicznie czynnego działki dopuszcza się gromadzenie wód opadowych w zbiornikach
retencyjnych na terenie działki;
Ocena rozwiązań w zakresie realizacji wybranych celów dot.
ochrony środowiska
Rozwiązania
Ochrona
Ochrona
Ochrona
powietrza
gleb
krajobrazu
+/-
+/-
+/-
-
+/-
+/-
+/-
-
+/-
+/-
+/-
-
Ochrona wód
Realizacja zasilania z sieci
elektroenergetycznych
Dopuszczenie lokalizacji stacji
transformatorowych z zapewnionym
dostępem do drogi publicznej
Dopuszczenie lokalizacji instalacji
wytwarzających energię z odnawialnych
źródeł na wszystkich terenach, na których
dopuszczono zabudowę, pod warunkiem,
że instalacje te nie będą powodować
przekroczenia standardów jakości
środowiska ani wprowadzać ograniczeń w
zabudowie oraz zagospodarowaniu i
użytkowaniu terenu na innych
nieruchomościach niż te, na których
zostały usytuowane, z zastrzeżeniem
zakazu lokalizowania elektrowni
44
wiatrowych
Nakaz skablowania remontowanych,
+/-
+/-
+/-
+
+
+
+
+
Zaopatrzenie w gaz z sieci gazowej
+/-
+
+/-
+/-
Zaopatrzenie w gaz ze zbiorników na
+/-
+
+/-
-
Zaopatrzenie w ciepło z sieci cieplnej
+/-
+
+/-
+/-
Zaopatrzenie w ciepło z kolektorów
+/-
+
+/-
-
+
+/-
+
+/-
-
+/-
-
+/-
+
+/-
+
+/-
-
+/-
-
+/-
przebudowywanych,
rozbudowywanych napowietrznych linii
elektroenergetycznych niskiego
napięcia
Zaopatrzenie w sieć
telekomunikacyjną z sieci
telekomunikacyjnej lub
bezprzewodowej
gaz do celów grzewczych i
technologicznych
słonecznych oraz innych
alternatywnych źródeł ciepła lub
indywidualnych kotłowni
Zaopatrzenie w wodę poprzez
przebudowę i rozbudowę sieci
wodociągowej
Zaopatrzenie w wodę poprzez
indywidualne ujęcia wody wyłącznie
do czasu rozbudowy gminnej sieci
wodociągowej
Odprowadzanie ścieków do sieci
kanalizacji sanitarnej
Odprowadzanie ścieków dla
budynków nie posiadających dostępu
do sieci kanalizacyjnej poprzez
odprowadzanie ścieków do szczelnych
zbiorników bezodpływowych, jako
rozwiązanie tymczasowe do czasu
realizacji kanalizacji
45
Odprowadzanie ścieków do
+
+/-
+
+/-
+
+/-
+
+/-
+
+/-
+
+/-
+
+/-
+
+/-
przydomowych indywidulanych lub
grupowych oczyszczalni ścieków
Odprowadzanie wód opadowych i
roztopowych do sieci kanalizacji
deszczowej i rowów
roztopowych niezanieczyszczonych do
gruntu
roztopowych powierzchniowo z
dachów budynków oraz
zagospodarowanie ich na działce
poprzez infiltrację do warstw
wodonośnych gruntu, a w przypadku
niewystarczająco chłonnej powierzchni
terenu biologicznie czynnego działki
dopuszcza się gromadzenie wód
opadowych w zbiornikach
retencyjnych na terenie działki
Tab. nr 1. Ocena rozwiązań przewidzianych w mpzp.
Oznaczenia użyte w Tab. nr 1
Wpływ na środowisko:
(+) – korzystny
(-) – niekorzystny
(+/-) – neutralny
Z przedstawionej analizy wynika, że przyjęte w projekcie planu miejscowego zasady
modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej należy określić
jako przeważnie korzystne dla realizacji wytypowanych celów z zakresu ochrony środowiska. Dotyczy
to zwłaszcza zapewnienia ochrony takich komponentów jak: zasoby wodne, gleba oraz powietrze.
Istotnymi
dla
zapewnienia
właściwych
warunków
ochrony
środowiska
oraz
ograniczenia
oddziaływania skutków ustaleń projektowanego dokumentu na ludzi, są zwłaszcza rozwiązania z
zakresu gospodarki wodno-ściekowej i ochrony powietrza. Wskazane rozwiązania opierają się na
zasadach: oczyszczania oraz (zorganizowanego) odprowadzania ścieków, w tym wód opadowych
i roztopowych do sieci kanalizacyjnej. W tym zakresie korzystne jest również ujęcie w planie
46
rozwiązania zaopatrzenia w wodę z sieci wodociągowej. Za niekorzystne dla środowiska (rozwiązanie
tymczasowe) uznano stosowanie zbiorników bezodpływowych do gromadzenia ścieków.
Powyższe zestawienie ujmuje również zasady, których realizacja nie będzie miała istotnego
i bezpośredniego wpływu (negatywnego/ pozytywnego) na niektóre elementy środowiska (np.
realizacja sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napięcia).
W odniesieniu do poszczególnych terenów przeznaczonych pod zabudowę projekt planu
wprowadza obowiązek zapewnienia minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w stosunku
do powierzchni działki budowlanej, co powinno w części zminimalizować negatywne skutki dla
środowiska planowanego zagospodarowania przestrzennego. Ponadto projektowany dokument ustala
zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego.
Ocenia się, że przyjęte w projektowanym dokumencie rozwiązania przestrzenne uwzględniają
wymagania ochrony środowiska przyrodniczego i ochrony jego zasobów oraz są zbieżne z zasadą
minimalizacji potencjalnych niekorzystnych oddziaływań na środowisko inwestycji dopuszczonych
przez plan.
9 MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH
Projektowany dokument ze względu na charakter przewidywanych zmian nie przewiduje
rozwiązań alternatywnych. Zgodnie z art. 51 ust. 2 pkt 3 b ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko prognoza oddziaływania na środowisko powinna „przedstawiać
rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z
uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru, biorąc pod
uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz
integralność tego obszaru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych”. Głównym celem
projektowanego dokumentu jest uporządkowanie i aktualizacja zasad kształtowania zabudowy
i zagospodarowania terenów, umożliwienie realizacji nowej zabudowy (przede wszystkim zabudowy
mieszkaniowej, usługowej i przemysłowej) na wybranych, dotychczas niezabudowanych terenach.
Ustalenia planu w sposób ograniczony ingerują w tereny o wysokich walorach przyrodniczych
i krajobrazowych i zawierają rozwiązania korzystne dla środowiska. Zaproponowane ustalenia są w
większości korzystne dla środowiska w kontekście istniejących uwarunkowań i kierunków rozwoju
gminy.
10 PRZEWIDYWANE MOŻLIWOŚCI TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późń. zm.), rozdział 3, dział
VI dotyczący postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania pochodzącego z terytorium
Rzeczypospolitej
Polskiej
w
przypadku
projektów
polityk,
strategii,
planów
i
programów
47
opracowywany, projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie
oddziaływać na środowisko.
11 PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Organ opracowujący projekt dokumentu, którym jest tutaj miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego, zobowiązany jest monitorować, jakie skutki dla środowiska ma praktyczna realizacja
jego postanowień. Ma to umożliwić podjęcie działań zmierzających do usunięcia negatywnych zmian
w środowisku, gdyby one wystąpiły. Metodyka analizy realizacji postanowień mpzp powinna:
−
uwzględniać aktualny stan środowiska;
−
być dostosowana do przyjętych kierunków zagospodarowania przestrzennego;
−
opierać się na analizie wpływu skutków ustaleń planu na środowisko.
Wybierając wskaźniki monitoringu do oceny skutków realizacji ustaleń planu należy wziąć pod
uwagę dostępność danych i ich miarodajność. Powszechnie stosowanymi wskaźnikami służącymi do
oceny zmian przestrzennych (poprawa, pogorszenie stanu środowiska) i ich dynamiki są:
−
jakość wód powierzchniowych;
−
jakość powietrza atmosferycznego, zwłaszcza akustycznego;
−
ilość ścieków odprowadzanych do odbiornika, dysproporcje między siecią wodociągową a
kanalizacyjną;
−
liczba mieszkańców obsługiwanych przez oczyszczalnie ścieków;
−
udział odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii;
−
udział użytków rolnych w powierzchni gminy;
−
udział użytków leśnych w powierzchni gminy;
−
powierzchnia i stan zachowania siedlisk przyrodniczych i obszarów chronionych w otoczeniu
terenu opracowania planu;
−
zmiany położenia zwierciadła wody gruntowej.
Większość z tych wskaźników jest jednak nieprzydatna do oceny skutków realizacji zmian
przestrzennych wynikających z realizacji przedmiotowego planu, jednakże mogą być one
wykorzystane do oceny realizacji planowania przestrzennego w skali całej gminy, jak np. udział
użytków leśnych, rolnych, udział odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii.
Niektóre z wyżej wymienionych wskaźników mierzone są w ramach państwowego monitoringu
środowiska, stanowiącego system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia,
przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku, realizowanego przez Inspekcję Ochrony
Środowiska. Zgodnie z art. 10 ust. 1 wspomnianej wcześniej dyrektywy 2001/42/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów
i programów na środowisko (Dz. U. UE. L. 01. 197. 30) państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym
również Polska zostały zobowiązane do monitorowania znaczącego wpływu na środowisko,
48
wynikającego z realizacji planów i programów. Jak wynika z tego artykułu, celem monitoringu jest
między innymi możliwość określenia na wczesnym etapie nieprzewidzianego niepożądanego wpływu
oraz podjęcia odpowiedniego działania naprawczego. Zgodnie z art. 10 ust. 2 w celu przestrzegania
ust. 1 można wykorzystywać, stosownie do potrzeb, istniejące systemy monitoringu w celu uniknięcia
powielania monitoringu. Zatem monitoring skutków realizacji postanowień mpzp w zakresie
oddziaływania na środowisko może polegać na analizie i ocenie poszczególnych komponentów
środowiska w oparciu o wyniki pomiarów uzyskanych w ramach państwowego monitoringu środowiska
lub też w ramach innych monitoringów prowadzonych przez organy administracji publicznej, gminy
oraz podmioty gospodarcze, o ile dotyczą one obszaru objętego mpzp.
Ustalenia
przedmiotowego
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
uwzględniają wymogi ochrony środowiska zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ponadto zawierają
szereg ustaleń minimalizujących negatywny jego wpływ na środowisko. Jednakże z dokonanych
analiz wynika, że realizacja planu może mimo wszystko wpłynąć na niektóre elementy środowiska,
jak: powietrze, gleba, klimat akustyczny, woda.
Należy zwrócić uwagę jeszcze na uwarunkowania prawne analiz realizacji mpzp określone w
przepisach planowania i zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 27
marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz. U. z 2012r., poz.
647 z późn. zm.) „w celu oceny aktualności studium i planów miejscowych wójt, burmistrz albo
prezydent miasta dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, ocenia postępy
w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporządzania w
nawiązaniu do ustaleń studium, z uwzględnieniem decyzji zamieszczonych w rejestrach, o których
mowa w art. 57 ust. 1-3 i art. 67, oraz wniosków w sprawie sporządzenia lub zmiany planu
miejscowego”. Ponadto, jak wynika, z dalszego ustępu (art. 32 ust. 2 ustawy) organ wykonawczy
gminy przekazuje wyniki ww. analiz, po uzyskaniu opinii gminnej lub innej właściwej, w rozumieniu art.
8 ustawy, komisji urbanistyczno-architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji rady. Rada gminy
podejmuje uchwałę w sprawie aktualności studium i planów miejscowych, a w przypadku uznania ich
za nieaktualne, w całości lub w części, podejmuje działania dotyczące zmiany studium lub planu
miejscowego.
Przedstawione uwarunkowania prawne uznaje się za wystarczające do monitorowania
realizacji mpzp.
12 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Planowane zagospodarowanie przewiduje utrzymanie istniejącej i rozwój nowej zabudowy
mieszkaniowej. Realizacja ustaleń planu może przyczynić się do poprawy jakości przestrzeni
zurbanizowanej i stanu środowiska przyrodniczego.
49
Ustalenia planu ograniczają uciążliwości planowanego zagospodarowania (odprowadzanie
ścieków do kanalizacji, stosowanie proekologicznych paliw do ogrzewania). Nie eliminują jednak
całkowicie uciążliwości związanych z hałasem, emisją spalin, przesuszeniem gruntu.
Zgodnie z metodyką prognozy na obszarze objętym planem wyznaczono trzy grupy terenów o
różnym wpływie na środowisko przyrodnicze.
W pierwszej grupie znalazły się: tereny rolnicze, tereny zieleni parkowej, tereny lasów, tereny
zieleni, tereny wód powierzchniowych śródlądowych stanowią ostoje walorów przyrodniczych na
obszarze planu, jak również korytarze ekologiczne, stanowiące ciąg rosnącej dziko roślinności, który
umożliwia migrację roślin, zwierząt i grzybów, tutaj zwierzęta mogą znaleźć również schronienie.
Tereny zieleni wraz z korytarzami ekologicznymi, zapewniają korzystne oddziaływanie na tereny
zurbanizowane i jednocześnie ograniczają skażenia środowiska oraz zachowują walory krajobrazowe
i przyrodnicze. Do zagospodarowania terenów zieleni można wykorzystać zieleń różnopiętrową oraz
elementy małej architektury, co powinno podnieść walory krajobrazowe i estetykę obszaru.
Wyznaczenie terenów zieleni będzie miało korzystny wpływ na stosunki wodne, retencje, zachowanie
gleb i mikroklimat. Tereny zieleni będą tworzyć pewnego rodzaju ciąg ekologiczny.
W drugiej grupie znalazły się: tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, tereny
zabudowy mieszkaniowo – usługowej, teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej,
tereny usług, tereny usług oświaty, tereny usług publicznych, tereny usług sakralnych, tereny usług
sportu i rekreacji, teren zrekultywowanego składowiska odpadów, tereny cmentarzy, tereny parkingów
i garaży, tereny dróg publicznych klasy dojazdowej, tereny dróg wewnętrznych mają i będą miały
zauważalny wpływ na stan środowiska przyrodniczego i krajobraz. Potencjalnym źródłem zagrożenia
sanitarnego może być teren istniejącego już cmentarza. Jednak jest to już istniejący teren (w
granicach terenów wskazanych w mpzp) i nie przewiduje się jego rozbudowy. Cmentarze wymagają
zachowania strefy ochrony sanitarnej wynoszącej 50 m wokół cmentarza, w obrębie której występują
ograniczenia wykluczające zabudowę mieszkalną, zakłady żywienia zbiorowego i produkujące oraz
przechowujące żywność. Wyklucza się również ujmowanie wód w tej strefie. Ustalenia planu
przewidują zachowanie powierzchni biologicznie czynnej na działkach budowlanych, na co najmniej
10-70% powierzchni działki w odniesieniu do planowanych funkcji. Pozwoli to na większości terenów
zachować wystarczające warunki dla egzystencji zieleni w przestrzeni zurbanizowanej. Ustalenia
planu wykorzystują dostępne zapisy dotyczące ograniczenia i wyeliminowania uciążliwości
istniejącego i planowanego zagospodarowania. Dotyczy to stosowania proekologicznych oraz
odnawialnych źródeł ciepła w gospodarstwach domowych, zaopatrzenia terenu w niezbędne media, w
tym w sieć kanalizacyjną i deszczową, prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami i segregacji
śmieci, zakazu odprowadzania zanieczyszczeń do gruntu. Mimo to w okresie grzewczym może
dochodzić do kumulacji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych pochodzący z indywidualnych palenisk
domowych oraz z terenów komunikacji. W obiektach, w których brak podłączenia do sieci
kanalizacyjnej dopuszcza się zbiorniki wybieralne, których nieprawidłowa eksploatacja może
50
prowadzić do zanieczyszczenia wód podziemnych i rozprzestrzeniania się odorów. Wyeliminowanie
niekontrolowanego przedostawania się nieczystości do gruntu jest szczególnie istotne z uwagi na
przebiegający przez teren opracowania obszar wysokiej ochrony wód podziemnych.
W zakresie ochrony przed hałasem ustala się bierne zapisy o dopuszczalnych poziomach dźwięku,
zgodnie z przepisami szczególnymi. Zaleca się wykorzystanie wszelkich dostępnych rozwiązań
organizacyjnych
i
technicznych
(dźwiękoszczelne
okna,
układ
pomieszczeń,
materiały
o
podwyższonej dźwiękoszczelności) w celu dotrzymania tych standardów. Ustalenia dotyczące układu
zabudowy, architektury, estetyki zabudowy, wysokości i ilości kondygnacji pozwalają stwierdzić, że
walory krajobrazowe przestrzeni wiejskiej zostaną zachowane i nie będzie się wprowadzać elementów
dysharmonijnych i zaburzających strukturę przestrzenną.
W trzeciej grupie znalazły się: tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz
zabudowy usługowej, tereny powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych, teren kolei, teren
drogi publicznej klasy głównej, teren drogi publicznej klasy zbiorczej, teren drogi publicznej klasy
lokalnej, tereny infrastruktury technicznej – urządzeń i sieci wodociągowej, tereny infrastruktury
technicznej – urządzeń i sieci kanalizacyjnej będą głównym źródłem hałasu komunikacyjnego, emisji
spalin oraz zanieczyszczeń dla środowiska gruntowo – wodnego. W ustaleniach planu nie ma zapisów
ograniczających uciążliwość oddziaływania dróg na tereny chronione przed hałasem ustala się jedynie
bierne zapisy o dopuszczalnych poziomach dźwięku, zgodnie z przepisami szczególnymi. Zaleca się
wykorzystanie wszelkich dostępnych rozwiązań organizacyjnych i technicznych (dźwiękoszczelne
okna, układ pomieszczeń, materiały o podwyższonej dźwiękoszczelności) w celu dotrzymania tych
standardów. W ustaleniach planu znalazły się zapisy dotyczące podczyszczania zanieczyszczonych
wód opadowych z terenów komunikacyjnych. Ustalenia planu nie eliminują uciążliwości terenów
komunikacyjnych. Tereny produkcyjno-usługowe, na których dopuszczono lokalizację przedsięwzięć
mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, może być związana z
powstawaniem różnorodnych zanieczyszczeń i ich emisją do powietrza atmosferycznego. Na
obecnym etapie nie ma możliwości oszacowania rodzajów i ilości powstających zanieczyszczeń, gdyż
nie wiadomo, jakiego typu inwestycje będą tu lokalizowane. W przypadku braku realizacji ustaleń
zawartych w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy się liczyć z
chaotycznym
rozwojem
zabudowy,
zwłaszcza
zabudowy
produkcyjnej
i
usługowej.
Brak
szczegółowych uregulowań w tym zakresie mógłby skutkować bezpowrotnymi zmianami środowiska,
zwłaszcza w zakresie elementów przyrodniczych, dla których wskazane jest ich zachowanie i ich
wzbogacanie. Na przestrzeni kolejnych lat nie należy wykluczać negatywnej presji ze strony terenów
zabudowanych, zwłaszcza produkcyjnych i usługowych, związanych z emisjami do powietrza
zanieczyszczeń powstających w procesach produkcyjnych, czy też nieprawidłowego odprowadzania
ścieków do środowiska gruntowo-wodnego. Tereny objęte opracowaniem są w większości terenami
zainwestowanymi – głównie budownictwem mieszkaniowym i usługowym. Funkcja ta wymaga
51
dotrzymania określonych standardów jakości środowiska wynikających z przepisów ochrony
środowiska, budowlanych i sanitarnych. Obowiązkiem bowiem władających, co dotyczy głównie
terenów usługowych i produkcyjnych, będzie zapewnienie nieprzekraczania obowiązujących norm (np.
w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza) poza terenem własności. Jeśli chodzi o ogniwa
fotowoltaiczne nie oddziałują one negatywnie na ludzi i zwierzęta, nie emitują szkodliwego
promieniowania i hałasu. Nie będą one zatem miały ujemnego wpływu na środowisko, ani na zmianę
stosunków wodnych. Ich eksploatacja nie będzie wiązać się z emisją gazów, pyłów ani odorów do
powietrza
atmosferycznego.
Są
urządzeniami
przyjaznymi
dla
środowiska
pod
względem
zanieczyszczenia powietrza – ograniczają emisję zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do atmosfery
w sektorze energetycznym. Funkcjonowanie ogniw fotowoltaicznych najprawdopodobniej doprowadzi
do zmiany szaty roślinnej – należy przypuszczać, że tereny orne zostaną zastąpione użytkami
zielonymi (łąki, pastwiska). W przypadku fauny należy spodziewać się, że ograniczona zostanie
przestrzeń dla niektórych gatunków – ogniwa zajmują stosunkowo dużą powierzchnię Wpływ na faunę
będzie uzależniony od gęstości ustawienia poszczególnych paneli. Ogniwa fotowoltaiczne będą
oddziaływały na krajobraz w skali mikro. Są to konstrukcje stosunkowo niskie (najczęściej nie
przekraczające 3 – 5 m wysokości). Niemniej jednak ze względu na ich stosunkowo gęste ustawianie,
przysłaniają widok obserwatorom znajdującym się na ziemi na tej samej wysokości.
W
przypadku
braku
realizacji
ustaleń
zawartych
w
projekcie
miejscowego
planu
zagospodarowania przestrzennego należy się liczyć z chaotycznym rozwojem zabudowy, zwłaszcza
zabudowy produkcyjnej i usługowej. Brak szczegółowych uregulowań w tym zakresie mógłby
skutkować bezpowrotnymi zmianami środowiska, zwłaszcza w zakresie elementów przyrodniczych,
dla których wskazane jest ich zachowanie i ich wzbogacanie. Na przestrzeni kolejnych lat nie należy
wykluczać negatywnej presji ze strony terenów zabudowanych, zwłaszcza produkcyjnych i
usługowych, związanych z emisjami do powietrza zanieczyszczeń powstających w procesach
produkcyjnych, czy też nieprawidłowego odprowadzania ścieków do środowiska gruntowo-wodnego.
Tereny objęte opracowaniem są w części terenami zainwestowanymi – głównie budownictwem
mieszkaniowym. Funkcja ta wymaga dotrzymania określonych standardów jakości środowiska
wynikających z przepisów ochrony środowiska, budowlanych i sanitarnych. Obowiązkiem bowiem
władających będzie zapewnienie nie przekraczania obowiązujących norm (np. w zakresie emisji
zanieczyszczeń do powietrza) poza terenem własności.
Projekt planu, przy wsparciu przepisów szczególnych, będzie ograniczać uciążliwości terenów
zabudowanych. Niemożliwe jest jednak wyeliminowanie wszystkich uciążliwości planowanego
zagospodarowania. Dotyczy to zwłaszcza emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz hałasu
komunikacyjnego.
Ustalenia planu wprowadzają ograniczenia w lokalizacji obiektów szczególnie uciążliwych oraz w
sposób poprawny ograniczają zanieczyszczenia środowiska gruntowo – wodnego i atmosfery.
Planowane zagospodarowanie, nie powinno w sposób znaczący oddziaływać na środowisko przy
zastosowaniu zapisanych w ustaleniach planu obostrzeń dotyczących ochrony środowiska.
52
W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania realizacji planu na środowisko przedstawia się
następujące wnioski i propozycje działań:
- wskazane jest stopniowe przeznaczanie obszarów pod zainwestowanie (w pierwszej kolejności
obszary uzbrojone i dostępne komunikacyjne oraz łatwe do wyposażenia w infrastrukturę
techniczną i drogową);
- realizacja zabudowy na obszarach wskazanych w planie miejscowym powinna być
poprzedzona wyposażeniem terenów w infrastrukturę techniczną, a przede wszystkim
skanalizowaniem terenów oraz zapewnieniem dojazdu;
- na styku terenów zainwestowanych a terenów potencjalnie cennych przyrodniczo konieczne
jest wprowadzenie zabezpieczeń przed negatywnym oddziaływaniem na środowisko, stosując
wszelkie dostępne techniki.
13 LITERATURA
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla rozbudowy obiektu unieszkodliwiania
odpadów wydobywczych „Żelazny Most” w granicach administracyjnych
gminy Rudna
przyjęty uchwałą Nr XXVI/250/2014 Rady Gminy Rudna z dnia 20 marca 2014 roku;
Decyzja Nr 3 Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 24 marca 2014 r. w sprawie ustalenia
terenów, przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych;
Mapa podziału hydrograficznego Polski – Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej;
Mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w skali 1: 500000, PIG;
Geografia Regionalna Polski, J. Kondracki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2000;
Mapy zasadnicze w skali 1: 2 000;
Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2013 roku, Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu;
Raport z przeprowadzenia pięcioletniej oceny jakości powietrza obejmującej lata 2009 – 2013
na terenie Województwa Dolnośląskiego, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we
Wrocławiu;
Informacje dotyczące stanu środowiska, w tym form ochrony przyrody występujących na
obszarze objętym opracowaniem oraz terenach sąsiednich, zamieszczone między innymi na
następujących stronach internetowych:
−
Ministerstwa Środowiska (www.mos.gov.pl),
53
−
Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (www.gdos.gov.pl),
−
Wojewódzkiego
Inspektoratu
Ochrony
Środowiska
we
Wrocławiu
(www.wroclaw.pios.gov.pl),
−
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu (www.wroclaw.rdos.gov.pl);
−
Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie (http://www.pgi.gov.pl),
−
Państwowej Służby Hydrologicznej w Warszawie (http://www.psh.gov.pl);
Informacje z Urzędu Gminy Rudna;
Inne materiały.
54

pobierz - Gmina Rudna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Koncepcja projektu miejscowego planu zagospodarowania gm

OŚWIADCZENIE Oświadczam, iż jestem osobą niebędącą w

rms... / .x

zał nr 1 Jabłoń.cdr

Leśniczówka (obecnie dom mieszkalny)

za 2014 rok - koniec kadencji