pobierz - opis mapy - Strzelce Krajeńskie

pobierz - opis mapy - Strzelce Krajeńskie

BANKI
1. Bank Polski Kasa Opieki S.A I Oddział w Strzelcach Krajeńskich
ul. Sienkiewicza 5, tel. 095/763 11 60
2. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A Oddział w Strzelcach Krajeńskich
ul. Katedralna 5, tel. 095/763 10 70
3. Lubusko -Wielkopolski Bank Spółdzielczy Oddział w Strzelcach Krajeńskich
ul. Popiełuszki 1, tel. 095/763 23 79
PLACÓWKI SŁUŻBY ZDROWIA - GESUNDHEITSSCHUTZ - HEALTH SERVICE
1. NZOZ Lekarska Spółka Partnerska, Al. Piastów 17, tel. 095/763 11 81
2. Grupowa Praktyka Położnej i Pielęgniarek Rodzinnych, Al. Piastów17
3. Usługi Fizjoterapeutyczne, Al. Piastów17
4. NZOZ Zakład Radiologii, Al. Piastów17
5. NZOZ Laboratorium Analityczne „ANALIZATOR” s.c. , Al. Piastów17
6. Gabinet Zabiegowy, Al. Piastów17
7. Centrum Powiadamiania Ratunkowego, ul. Wyzwolenia 7, tel. 999 , 112 lub 095/763 90 50
8. Podstawowa Opieka Zdrowotna Nocna i Świąteczna Ambulatoryjna, ul. Słowackiego 17, tel. 095/763 28 25
9. Apteka „SAGITTARIUS”, ul. Wyzwolenia 2, tel. 095/763 29 65
10. Apteka Leków Gotowych, ul. Słowackiego 17, tel. 095/763 90 27
11. Apteka „Katedralna”, ul. B. Chrobrego 6, tel. 095/763 44 77
URZĘDY I INSTYTUCJE - ÄMTER UND BEHÖRDEN - OFFICES AND INSTITUTIONS
1. Urząd Miejski w Strzelcach Krajeńskich, Al. Wolności 48, tel. 095/763 11 30
www.strzelce.pl , e-mail: [email protected]
2. Starostwo Powiatowe, ul. Ks. St. Wyszyńskiego 7, tel. 095/763 23 80, 763 11 26,
www.fsd.pl , e-mail: [email protected]
3. Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji, ul. Wojska Polskiego 7
tel. 095/763 24 39, www.kultura.strzelce.pl, e-mail: [email protected]
4. Urząd Pocztowy, ul. Gorzowska 1, tel. 095/763 26 42,
5. Powiatowa Komenda Policji, ul. Brzozowa 1, tel. 997 lub tel. 095/763 08 00,
6. Powiatowa Komenda Państwowej Straży Pożarnej, ul. Wyzwolenia 9,
tel. 998 , 112 lub 095/763 96 50, www.strazstrzelce.pl,e-mail: [email protected]
7. Nadleśnictwo Strzelce Krajeńskie, ul. Gorzowska 17, tel. 095/763 10 60, www.szczecin.lasy.gov.pl/strzelce,
e-mail: [email protected]
8. Sąd Rejonowy w Strzelcach Krajeńskich, ul. Rynek 2-3, tel. 095/763 21 55,
www.strzelcesr.emkan.dmkhosting.net, e-mail: [email protected]
9. Prokuratura Rejonowa w Strzelcach Krajeńskich, ul. Gorzowska 38, tel. 095/763 29 41, 763 11 96
STACJE BENZYNOWE - TANKSTELLEN - PETROL STATION
1. ul. Wojska Polskiego 5, PKN ORLEN, tel. 095/763 22 09
2. ul. Gdańska 6 (baza PKS), tel. 095/763 24 52
3. ul. Wodociągowa 14, „MEZAR”, tel. 095/763 47 34
4. ul. Wodociągowa 3, „ERTRANS”, tel. 095/763 55 84
5. ul. Gorzowska 6, „AUTO GAZ”, tel. 095/763 11 01
6. ul. Gorzowska 16, „TEMPUS”, tel. 095/763 11 17
DWORZEC PKS - BUSBAHNHOF - RAILWAY STATION
Strzelce Krajeńskie, ul. Ogrodowa, tel. 095/763 21 88
MIEJSCA NOCLEGOWE - ÜBERNACHTUNGSMÖGLICHKEITEN - BOARD AND ACCOMMODATION
1. Hotel „Staropolski”, 66 - 500 Strzelce Krajeńskie, ul. Bolesława Chrobrego 19,
tel. +48 (0)95/763 11 10, +48 (0)95/763 11 13, +48 (0)95 763 11 12 biuro, faks +48 (0)95/763 10 99,
e-mail: [email protected], www.staropolski.pl, miejsc 45 (hotel - 45 places, 45 Plätze)
2. Hotel „Łucznik” , 66 - 500 Strzelce Krajeńskie, ul. Sportowa 1, tel. +48 (0)95/763 29 95,
faks +48 (0)95/763 29 95, miejsc 40 (hotel - 40 places, 40 Plätze)
3. Hotel „Wodnik”, Długie, ul. Dobiegniewska 30, 66 - 500 Strzelce Krajeńskie,
tel. +48 (0)95/761 22 88, faks +48 (0)95/761 22 90, e-mail: [email protected]
www.hotel-wodnik.de , miejsc 60 (hotel - 60 places, 60 Plätze)
4. Ośrodek Kolonijny Sportowo Wychowawczy, Długie, ul. Turystyczna 14,
66 - 500 Strzelce Krajeńskie, tel. +48 (0)95/722 54 40, +48 (0)95/763 68 88,
faks +48 (0)95/720 14 75, e-mail: [email protected], www.bratkrystyn.org,
miejsc 240 sezonowo (240 places seasonal, 240 Plätze im Saisson)
5. Ośrodek Sportów Wodnych „Cadet”, Długie, 66 -500 Strzelce Krajeńskie,
tel. +48 (0)603 136 474, fax. +48 (0)95/735 88 95, e-mail:[email protected],
www.cadet.pl, miejsc 60 (60 places, 60 Plätze)
6. Ośrodek Turystyczno - Wypoczynkowy, Długie, 66 - 500 Strzelce Krajeńskie
tel. +48 (0) 095/761 39 33, pole namiotowe, miejsc 100- sezonowo
(100 places- seasonal, 100 Plätze im Saisson)
7. Gospodarstwo Agroturystyczne - Marianowo, Urszula Palczyńska, Danków 44,
66 - 510 Bobrówko, tel. +48 (0)95/746 44 32, +48 605 513 504
faks +48 (0)95/746 44 32, e-mail: [email protected], www.marianowo.dt.pl,
miejsc 15 (aggri-tourist farm - 15 places , 15 Plätze)
8. Gospodarstwo Agroturystyczne, Władysława Klimczak, Danków 5,
66 - 510 Bobrówko, tel. +48 608 600 754, e-mail: [email protected],
www.dankow.republika.pl , miejsc 9 (aggri-tourist farm - 9 places, 9 Plätze)
9. Gospodarstwo Agroturystyczne, Stefania Górska, Danków 11, 66 - 510 Bobrówko,
tel. +48 (0)95/763 66 98, miejsc 7 (aggri-tourist farm - 7 places, 7 Plätze)
10. Gospodarstwo Agroturystyczne, Stanisław Andruszkiewicz, Buszów 50,
66 - 510 Bobrówko, tel.+48 (0)95/763 53 50, miejsc 10 (aggri-tourist farm - 10 Places,10 Plätze)
11. Usługi Noclegowe „Waldi” Waldemar Wołkowicz, Przyłęg 20 b ,
66 - 500 Strzelce Krajeńskie, tel. +48 (0)95/763 12 20, miejsc 14 (accommodation
services - 14 places, 14 Plätze)
12. Przydrożny Zajazd „Wika”, Wełmin 32, 66 - 500 Strzelce Krajeńskie,
tel. +48 604 552 340, e-mail: [email protected],
www.zajazdwika.republika.pl, miejsc 10 (10 places - roadhouse, 10 Plätze)
WIADOMOŚCI O REGIONIE
Ziemia strzelecko – krajeńska, położona jest w północnej części województwa
lubuskiego i stanowi jeden z ciekawszych obszarów krajoznawczych tej części kraju. Dzięki
swemu położeniu na pograniczu wysoczyzny pomorskiej i pradoliny Noteci region posiada
niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu.
Ogólna wysokość terenu waha się od 26 do 129 m n.p.m.
Naturalnym bogactwem regionu są olbrzymie kompleksy leśne, w tym duże fragmenty
puszcz Drawskiej i Gorzowskiej, a w nich chronione tereny Barlinecko – Gorzowskiego
Parku Krajobrazowego i Drawieńskiego Parku Narodowego.
Obszar gminy zajmuje powierzchnię 318 km kw., a zamieszkuje go blisko 18 tys. osób.
Ziemia strzelecka jest rejonem rolniczym, z mocno zaakcentowaną gospodarką leśną, dobrze
rozwiniętym handlem i usługami oraz niewielkim przemysłem- głównie w branży metalowej,
obuwniczej i krawieckiej.
Miasto Strzelce Krajeńskie położone jest nad dwoma jeziorami - Dolnym i Górnym, na
wysokości 76 m n.p.m., przy drodze krajowej nr 22. Stanowi centrum administracyjne,
kulturalne i sądownicze dla całego terytorium historycznej ziemi strzeleckiej. Jak przystało na
stolicę regionu, miasto posiada wszystkie ważniejsze urzędy i instytucje publiczne. W Strzelcach Krajeńskich ma także swoją siedzibę Starostwo Powiatowe oraz inne instytucje o ponadgminnym zasięgu działania. Rozbudowana jest sieć placówek oświatowych, kulturalnych i
różnego rodzaju organizacji pozarządowych. Miasto zamieszkuje blisko 11 tys. osób.
HISTORIA
Terytorium współczesnego ośrodka miejskiego i jego okolic posiada bogatą i ciekawą historię. W latach 1700 – 700 p.n.e., tj. w epoce żelaza obszar ten zamieszkiwała ludność kultury
łużyckiej, określana mianem Prasłowian. W wiekach VII – X naszej ery żyły tutaj pomorskie
plemiona Słowian. Budowano wówczas silnie umocnione grody i zakładano osady. Jedną z
takich osad były Strzelcze.
W roku 1260 margrabia brandenburski Konrad poślubił księżniczkę wielkopolską Konstancję, która wniosła w posagu tereny kasztelani santockiej z wyłączeniem Sanoka, ale
wraz ze wspomnianą osadą Strzelcze.
W kilka lat po tym wydarzeniu margrabia Konrad buduje w pobliżu zamek myśliwski. Jednak
najeżdża go i pali w roku 1272 książę wielkopolski Przemysł II. Na miejscu spalonego zamku
margrabia Konrad buduje silnie obwarowane miasto i nadaje mu nazwę Friedeberg.
Pierwsza informacja pisemna o mieście pochodzi z roku 1286 roku i dotyczy lokalizacji
klasztoru cystersów w nieodległym Marienwalde (obecnie Bierzwnik).
Znaczny rozwój miasta nastąpił w XVIII i XIX wieku, kiedy zaczęły powstawać nowe manufaktury i fabryki, rozwijały się handel i budownictwo, szybko rosła liczba mieszkańców.
Przedwojenny Friedeberg szczycił się dobrze rozwiniętą bazą oświatową. Miasto posiadało
własną drukarnię i Muzeum Regionalne. W 1945 roku Friedeberg Neumark znalazł się w
granicach powojennej Polski jako Strzelce Krajeńskie.
Zabytki Strzelec Krajeńskich
Najciekawszym zabytkiem miasta są zachowane do dzisiaj potężne, średniowieczne mury
obronne- zespół średniowiecznych fortyfikacji obronnych, który stanowi ważny obiekt miejskiego szlaku historycznego. Zbudowano je w latach 1272 – 1290. Mury obronne Strzelec
Krajeńskich posiadają długość 1640 metrów. Mają metr grubości i w najlepiej zachowanych
partiach osiągają osiem metrów wysokości. Kamienne fortyfikacje opasują liczący 24 ha teren
Starego Miasta.
W skład tych fortyfikacji wchodziło 38 baszt , dwie bramy miejskie Gorzowska i Młyńska
oraz jedna baszta typu zamkniętego, zwana dzisiaj Basztą Więzienną lub Czarownic.
Ciekawą budowlą obronną jest zachowana do naszych czasów gotycka Brama Młyńska, nazywana także Bramą Drezdenecką i Wschodnią.
Interesującym zabytkowym obiektem jest położony w centralnej części starówki gotycki kościół farny. Świątynię w kształcie bazyliki zbudowano pod koniec XIII stulecia. Wielokrotnie
niszczona i odbudowywana swój obecny wygląd uzyskała po remoncie zakończonym w 1973
roku.
Ciekawą budowlą jest stojący przy Rynku, neorenesansowy ratusz miejski, który zbudowany został w II połowie XIX wieku.
W pobliżu Bramy Młyńskiej znajduje się zabytkowy strzelecki spichlerz pochodzący z 1746
roku. Na miano zabytku zasługuje również wybudowana w 1929 wieża ciśnień. Obiekt adaptowany na cele kulturalne jest siedzibą Stowarzyszenia Miłośników Kultury Łemkowskiej i
stanowi jego centrum pn. Centrum Kultury Łemkowskiej „Lemko Tower”.
Ponadto na terenie gminy Strzelce Krajeńskie znajduje się wiele cennych zabytków -głównie kościołów oraz pozostałości zabudowań dworskich i folwarcznych -dawnych majątków
ziemskich.
TURYSTYKA
Ziemia strzelecka to wymarzone miejsce do uprawiania turystyki. Urozmaicona rzeźba terenu, ciekawe akweny wodne i ogromne przestrzenie leśne ściągają każdego roku miłośników
ciszy, piechurów i wodniaków.
Dużym powodzeniem cieszą się oznakowane szlaki piesze i rowerowe, prowadzące przez
najatrakcyjniejsze zakątki gminy.
Turystyka masowa rozwija się szczególnie w miejscowości Długie, gdzie nad urokliwym
j. Lipie funkcjonuje Ośrodek Turystyczno – Wypoczynkowy. Długie posiada dobrze rozwiniętą bazę noclegową. Turysta ma tam do dyspozycji pole namiotowe, hotel „Wodnik” oraz
Ośrodek Kolonijny Sportowo - Wychowawczy Gorzowskiego Stowarzyszenia Pomocy
Bliźniemu im. Brata Krystyna.
J. Lipie w Długiem to raj dla kajakarzy i żeglarzy. Tutaj rozpoczyna się pierwszy etap szlaku wodnego Lubuskie Mazury – odcinek jezior Lipie i Słowa „Ku Bałtykowi”. Szlak liczy
kilkadziesiąt kilometrów długości i prowadzi przez jeziora Lipie, Słowa , Osiek i dalej do
Drawy.
Dużą popularnością cieszy się położona wśród lasów Puszczy Gorzowskiej wieś Danków.
To miejsce upodobali sobie grzybiarze, myśliwi i wędkarze. Turysta może przenocować w
gospodarstwach świadczących usługi agroturystyczne.
Gospodarstwa agroturystyczne znajdują się również w Buszowie.
W samym mieście usługi noclegowe świadczą hotele „Łucznik” i „Staropolski”.
TURYSTYCZNE SZLAKI ROWEROWO - PIESZE
Odwiedzającym nasz region turystom mamy do zaoferowania liczne turystyczne szlaki rowerowo – piesze. Prowadzą one przez najatrakcyjniejsze, pod względem widokowym i przyrodniczym, zakątki ziemi strzeleckiej a na ich trasie przygotowano zadaszone miejsca do
odpoczynku.
SZLAK ŻÓŁTY (pieszy i rowerowy) liczy 27 km długości i prowadzi z miejscowości Górki
Noteckie do spalonego mostu na przesmyku jeziora Ogardzka Odnoga.
Trasa szlaku wiedzie przez leśne tereny puszcz Drawskiej i Gorzowskiej, przecina malownicze
doliny rzek Pełcz i Sarbiny, dalej przez miasto Strzelce Krajeńskie do jezior Brodzisz, Słowa,
Osiek (600 ha pow.) i Ogardzka Odnoga.
SZLAK NIEBIESKI (pieszy i rowerowy) liczący 18 km biegnie od j. Ogardzka Odnoga do
Strzelec Krajeńskich. Na trasie turyści mogą podziwiać lasy Puszczy Drawskiej i jeziora:
Słowa, Lipie, Rydzek.
SZLAK CZERWONY (pieszy) ma 20 km i przebiega lasami puszcz Gorzowskiej i Drawskiej
trasą Santoczno – Brzoza – Strzelce Kraj. – Stare Kurowo. W pierwszej części przecina bystre rzeczki Pełcz i Przyłęg, natomiast w drugiej pnie się wzdłuż zadrzewionej doliny rzeki
Młynówki.
Gminne szlaki pieszo - rowerowe (oznaczone kolorem pomarańczowym)
Dankowski szlak - długość 14,5 km
Rozpoczyna się przy w Strzelcach Kraj. i prowadzi przez Piastowo, Wielisławice, lasy Puszczy Gorzowskiej i kończy swój bieg w miejscowości Danków. Po drodze można spotkać
między innymi: białe i czarne bociany, orły bieliki, czaple i żurawie. Na trasie liczne strumienie, stawy i jeziora.
Szlakiem rezerwatów – długość 38 km
Szlak bierze swój początek w Strzelcach Kraj., skąd przez Piastowo i Wielisławice biegnie
do rezerwatu „Wilanów” z unikalnym zadrzewieniem, w postaci 160 letniej buczyny pomorskiej. Drugi rezerwat „Przyłężek”, wziął nazwę od położonej na jego obszarze rzeczki.
Od tego miejsca szlak podąża do miejscowości Zdroisk, następnie biegnie wzdłuż leśnego
jeziora Wełmino. Kolejny etap prowadzi krawędzią rezerwatu przyrody „Buki Zdroiskie” i
doliną rzeki Santoczna do Górek Noteckich.
Stamtąd przez Międzymoście trasa wiedzie leśnym duktem do miejscowości Sławno i do
Strzelec Krajeńskich, gdzie kończy swój bieg.
Kierunek Długie – długość 34 km
Początek wyznaczony jest na rogatkach miasta, przy wylocie ul. Poznańskiej. Jest to najkrótsza, bezpieczna trasa do Ośrodka Turystyczno – Wypoczynkowego w Długiem (11 km). Szlak
biegnie obok tzw. „Stawu Anioła”, do jeziora Rydzek Głęboki i Rydzek Miałki i brzegami
dużych i pięknych jezior Słowa i Lipie do miejscowości Długie.
Szlak kajakowy „Ku Bałtykowi” - odcinek jezior Lipie i Słowa
Początek szlaku to jednocześnie początek szlaku Lubuskich Mazur. W Ośrodku Wypoczynkowo- Turystycznym nad jeziorem Lipie w miejscowości Długie, gdzie rozpoczyna się szlak
kajakowy, znajduje się odpowiednia baza noclegowo-gastronomiczna wraz z wypożyczalnią
sprzętu turystycznego.
Szlak prowadzi przez jezioro Lipie przesmykiem do j. Słowa, dalej kanałem do j. Osiek, następnie rzeczką Mierzęcka Struga do j. Wielgie Dobiegniewskie – długość- 8 km.
Z jeziora Wielgie rzeczką Mierzęcka Struga do miejscowości Mierzęcin, a następnie do rzeki
Drawa i do Noteci – długość 30km.
MIEJSCOWOŚCI GMINY STRZELCE KRAJEŃSKIE
BRZOZA
Brzoza to stara miejscowość, założona w połowie XIII w. na miejscu dawnej osady słowiańskiej. Znajduje się tu wczesnogotycki kościół, zbudowany z kostki granitowej. Świątynię
przebudowano w 1751 r., obecnie znajduje się tam cerkiew prawosławna. Cennym zabytkiem jest także XVIII - wieczne założenie dworskie, składające się z murowanego spichlerza
z1717 r., czworaków, oficyny zarządcy folwarku i XIX - wiecznego parku krajobrazowego.
BOBRÓWKO
Duża wieś posiadająca średniowieczny rodowód. Założona została przez niemieckich rycerzy Nicolasa v. Sack i Henniga v. Gadow. Najciekawszymi obiektami zabytkowymi są:
XIX wieczny pałac i XIX wieczny ceglany kościół. Wewnątrz świątyni znajduje się ołtarz, z
płaskorzeźbioną sceną „Ostatniej Wieczerzy”. W pobliżu Bobrówka leży w polu największy
głaz narzutowy w regionie, o obwodzie 22 m.
DANKÓW
Wieś letniskowa położona nad jeziorami Wielgim i Kinołęka. W średniowieczu prywatne
miasto. Dawny ośrodek miejski sprzężony był z zamkiem rodu von Kietlitz. Wieś rozbudowana przez rodziny Papsteinów i von Brand. Znajduje się w niej neogotycki kościół z XIX
w. i resztki założenia folwarcznego z pocz. XIX w. Nad jeziorem zobaczyć można oficynę
pałacową dawnego zarządcy dóbr dankowskich.
GARDZKO
Duża wieś, w której we wczesnym średniowieczu funkcjonował potężny gród słowiański
typu wyżynnego. W najstarszej części wsi, na wzgórzu wznosi się neoromański kościół z
XIX w, na którego dzwonnicy zawieszono dwa kościelne dzwony. Większy z nich pochodzi
z 1516 roku. We wsi znajdują się ciekawe przykłady dawnego budownictwa bamberskiego
z XIX w.
LUBICZ
Średniowieczna wieś, założona przez rycerza z rodu Blomke. Najcenniejszym obiektem zabytkowym Lubicza jest malowniczy gotycki kościół. Elewacje kościoła ozdobione są płytkami ceramicznymi z wyobrażeniem stylizowanego kwiatu lilii. Wewnątrz kościoła odkryto
ostatnio średniowieczną i XVIII - wieczną polichromię, którą odnowiono i częściowo zrekonstruowano.
OGARDY
Stara wieś założona na miejscu słowiańskiej osady. W jej środku, na wzgórzu okolonym kamiennym murem stoi wczesnogotycki kościółek zbudowany z ciosów granitowych. Interesującym założeniem jest dawny zespół dworski, w którego skład wchodzą: dwór, pałac,
zabudowania dawnego folwarku i resztki parku krajobrazowego. W pobliżu Ogard znajduje
się osada Ogardzki Młyn z ryglową zabudową dawnego młyna wodnego.
SOKÓLSKO
Wieś, w której znajduje się XVIII - wieczny, murowany kościółek z ciekawym zabytkowym
wyposażeniem (ołtarz ambonowy z XVIII w., witraże z XIX w .) oraz XVIII - wieczny dwór
z pozostałością zabudowań dworskich. Obok dworu rośnie dąb „olbrzym” o obwodzie 6 m.
TUCZNO
Wieś o starej XIII – wiecznej metryce. Znajduje się w niej późnobarokowy pałac z zachowaną salą lustrzaną. Przy pałacu stoi XIX – wieczna oficyna pałacowa zarządcy, obecnie użytkowana przez prywatnego właściciela pałacu jako stylowy pensjonat. Zabytkowa zabudowa
folwarku oraz park pochodzą z wieku XIX.
INFORMATION ABOUT THE REGION
Strzelce Krajeńskie with its surroundings is situated in the northern part of the
Lubuskie province. In terms of touring it is one of the most attractive areas in this part of the
country. Due to its location on the boundary of Pomeranian High Lands and the Proglacial
valley of the Noteć River the area’s topography varies significantly. The average height of
the land varies between 26 and 129 meters a.s.l .
The region’s natural resources are vast forests including parts of the Gorzów and the Drawa
Forests with protected terrains of the Barlinecko-Gorzowski Landscape Park and the
Drawieński National Park. These places are nature lovers’ paradise.
The commune covers an area of 318 square kilometers and is inhabited by 18.000 people.
It is a typically agricultural region, with prosperous forest economy, well developed trade and
services, and developing metallurgical and shoe industries.
The town Strzelce Krajeńskie is situated by Lake Dolne and Lake Górne 76 m above the
sea level on the Road 22. The town is the region’s cultural, social, and economic center.
Moreover, it is the seat of the most important municipal departments and organizations such
as the Strzelecko-Drezdenecki District Council. There is also a complex net of educational,
cultural institutions and various non-governmental organizations. The town is inhabited by
11.000 residents.
HISTORY
The interesting history of the contemporary town and its surroundings begins around the
year 1700 BC. Since then, until 700 BC during the iron age, the Great-Slavs were settling
down the area. The first fortified settlements here (Gardzko near Strzelce, Brzezdno near
Chomętowo) were built between the 7th and 10th AD by the Pomeranian Slavs. One of them
was probably a village called “Strzelcze”.
In 1260 a Brandenburg margrave Konrad married a Great Pole princess Konstancja
whose dowry were the areas of the Santok District and the above mentioned village
“Strzelcze”. A couple of years later the margrave built a “castrum”- a hunting castle near the
village. It was attacked and burnt by a Great Pole prince Przemysław II in 1272. Soon after,
margrave Konrad built a strongly fortified town and named it “Vredeberg”- Friedeberg. For
the first time, Strzelce was mentioned as a town in a historical document in 1286.
The town’s greatest development occured in the 18th and the 19th century when new factories and workshops were built, the trade and building prospered, and the number of residents
increased rapidly. The pre-war Friedeberg was famous for its educational institutions. It also
had its own printing house and a Regional Museum. In 1945 Friedeberg Neumark became a
part of the after-war Polish country with the name of Strzelce Krajeńskie.
The historic monuments of Strzelce Krajeńskie
The town’s most interesting monument is definitely the huge defensive wall. Built between
1272 and 1290, it is 1640 m long, one meter thick and 8 meters high in its best preserved
parts. The wall surrounds the area of 24 ha of “The Old Town”. Along the wall there were 38
rectangular watching towers, 2 town gates-the Gorzowska Gate and the Młyńska Gate, and
the Prison Keep also called the Witches’ Tower (14th century).
Equally interesting is the well preseved, Gothic Mill’s Gate also called the Drezdenecka or the
Eastern Gate. Another monumental building is the centrally located Gothic basilica erected
in the 1290s. Ruined and burnt many times throughout the years, it was re-erected in 1973.
The other important monument is the 19th century Neo-Renaissance town hall located along
the market. Next to the Młyńska Gate, there is a brick granary which dates from 1746. Now,
there is a stylish restaurant inside called “The Royal Granary”. The building is also the seat of
the Strzelce Krajeńskie Cultural Society.
What is more, there is an old water pressure control tower, which is now the seat of the Łemek
Culture Center- “Lemko Tower”. The tower was built in 1929. Moreover, there are numerous
historic monuments in the commune mostly churches, and old manor farm buildings.
TOURISM
The land of Strzelce Krajeńskie is a perfect place for tourism. Its diversified topographic
features, lakes, and vast forests attract many water, hiking, and silence lovers. Other tourist
attractions are walking, cycling, and canoeing routes running through the region’s most
interesting areas.
Mass tourism is developing especially well in Długie, where the Tourist and Holiday Center
on the charming Lake Lipie is located. The spot offers a campground, the “Wodnik” hotel,
and the Sports-Educational Center managed by the Friar Krystyn’s Gorzów Society of
Neighbor’s Help. In holiday season many shops, bars, small gastronomy premises, and tourist
equipment rental shops are open there.
Lake Lipie in Długie is canoers and yachtsmen’s paradise. It is the beginning of the “The
Lubuskie Masuria” water route- a unit of Lake Lipie and Lake Słowa- ‘Direction Baltic Sea’.
The route is a few dozens of kilometers long and leads from Lake Lipie, through Lake Osiek,
to Drawa River.
Danków is a village located in the Gorzów Forest. It is a place that hunters, anglers and
mushroom-picking lovers especially enjoy. Holidaymakers can stay overnight at a private
campground or two agri-tourist farms. Such farms are also available in Buszów and Strzelce
Krajeńskie.
“Łucznik” and “Staropolski” are the two hotels which offer their services to the town’s visitors.
TOURIST ROUTES AND CYCLING TRACKS
Tourists visiting our region are offered numerous tourist routes and cycling tracks leading
through the area’s most attractive and picturesque nooks. All the tracks are equipped with
sheltered rest spots.
THE YELLOW ROUTE (cycling and hiking)
The 27km-long route leads from Górki Noteckie to the burnt bridge on the Lake Ogardzka
Odnoga. It leads through the Gorzów and Drawa Forests, crosses the picturesque valleys of
the Pełcz and the Sarbina rivers, then passes through Strzelce- the region’s capital and reaches
the complex of large glacial lakes: the Lake Brodzisz, the Lake Słowa and the Lake Osiek (600
hectares), and Ogardzka Odnoga where it comes to an end.
THE BLUE ROUTE (cycling and hiking)
The 18km-long route runs from the remains of the burnt bridge on the Lake Ogardzka Odnoga to Strzelce Krajeńskie. Tourists can admire mighty pine-trees of the Drawa Forest and
the blue-green lakes among them the Lake Słowa, the Lake Lipie and the Lake Rydzek.
THE RED ROUTE (hiking)- Santoczno-Brzoza-Strzelce Kraj.-Stare Kurowo
The 20km-long route leads through the Gorzów and Drawa Forests along Santoczno-Brzoza-Strzelce Krajeńskie-Stare Kurowo. Its first stage goes across the swift Przyłęg and Pełcz
rivers and continues among the trees of the valley of the Młynówka River in its second
stage.
District cycling and hiking routes (labeled orange)
“The Danków Route” cycling track- length-14.5km
It begins at Cmentarna Street in Strzelce Krajeńskie, leads through Piastowo, Wielisławice,
the Gorzów Forest and ends up in Danków. One may see game such as deers and roe deers
and many species of fowl like black and white storks, white-tailed eagles, cranes and herons. There are numerous streams, ponds and lakes along the route.
“Down the trail of nature reserves”- length-38km
The trail starts in Strzelce Krajeńskie at Gorzowska Street and runs through Piastowo,
Wielisławice to Wilanów. At this stage of the track, near Przyłęg, there are two nature reserves: “Wilanów” with its unique 160-year-old Pomeranian beech wood and “Przyłężek”
named after the beautifully winding river. From that point the track heads towards Zdroisk,
crosses the national Gorzów-Gdańsk road and runs along the shores of the Lake Wełmino.
The next stage leads along the edge of the “Buki Zdroiskie” reserve and follows the Santoczna River to Górki Noteckie. The last stage follows a forest track from Międzymoście to
Sławno and ends up in Strzelce Krajeńskie.
Destination Długie- length-34km
Its beginning is the town’s outskirts at Poznańska Street. This is the shortest and safest way
to get to the Tourist and Holiday Center in Długie (11km). The route goes along the “Staw
Anioła” (a pond), the lakes Rydzek Głęboki and Rydzek Miałki and leads farther by the
shores of the big, old lakes Słowa and Lipie.
Destination Baltic- canoeing route- the unit of Lake Lipie and Lake Słowa
The beginning of the route is simultaneously the beginning of “Lubuskie Masuria” route. In
the Tourist and Holiday Center in Długie where both routes begin one may take advantage
of the accommodation and catering base as well as tourist equipment rental shops. The route
leads from the Lake Lipie through the pass to the Lake Słowa and along the channel to the
Lake Osiek. There it follows a creek Mierzęcka Struga to the Lake Wielgie Dobiegniewskie
(length- 8km). It leads along the river again to Mierzęcin, then to Drawa and Noteć rivers
(length 30km).
THE MOST INTERESTING PLACES OF THE COMMUNE
OF STRZELCE KRAJEŃSKIE
BRZOZA
It is an old, suburban village located in the outskirts of the Gorzów Forest established in
the13th century. There is an Early Gothic church built of granite stones (an Orthodox
church at present), manor farm buildings dating from the 17th century. They consist of a
granary which dates from 1717, houses for farm workers, the manor’s manager’s annex and
a scenic park planted in the 19th century.
BOBRÓWKO
Bobrówko is a large village. It originates from the medieval times and was established by
two German nights: Nicolas v. Sack and Hennig v. Gadow. The most important art and
architecture monuments are: an ecclectic palace and a brick church, both from the 19th
century. The church’s interiors present an altar with a bas-relief of the “Last Supper”. In
the vicinity of the village the region’s largest stone (22-meter circumference) lies among
the fields.
DANKÓW
It is a summer-resort on the Wielgie and Kinołęka Lakes. It was a private town connected
with the castle of von Kietlitz family in medieval times. At the turn of the 16th century a
large manor was built by the Papstein family and extended in the 18th and the 19th century by
von Brand family. There is a New Gothic church dating from the 19th century, some remains
of the manor’s manager’s annex, and a park with a variety of old trees in the village.
GARDZKO
A large village nowadays, in early medieval times it was a major Slavic highland settlement
of highland type. Its oldest part has a hill with a New Roman church dating from the 19th
century. There are two bells on the church’s belfry, the bigger of which dates from 1516. There
are some examples of the “bamber buildings” from the 19th century.
LUBICZ
Lubicz is a medieval village established by a knight called Blomke. The most valuable monument is a picturesque Gothic church. Its walls are equipped with a number of shooting slots
and the elevation is decorated with ceramic tiles which depict lilies. The interiors’ explorations have recently revealed a medieval and an 18th-century polichromy which have been
partly restored.
OGARDY
It is an old village in which a tiny Early Gothic church made of granite blocks was built.
Another interesting monument is the country manor farm system represented by: the manor,
the palace, the manor buildings and the scenic park’s remains. In the vicinity of the village a
settlement called “Ogardzki Młyn” is located. A watermill in the past, it is the home of forest
workers at present. The surrounding forests are full of mushrooms and blueberries.
SOKÓLSKO
It is a village located on the Strzelce Krajeńskie-Choszczno road. There is a brick church
from the 18th century with an interesting equipment (a pulpit altar dating from the 18th
century, stained glass windows built in the 19th century) and the 18th century manor with
some manor buildings remains. There is a giant oak of 6 m interference next to the manor.
TUCZNO
It is an old village which dates from the13th century. There is a late-baroque palace with a
well preserved mirror chamber. There is a manor farm manager’s annex near the palace
(19th century) used as a luxurious guest-house by its present owners. There are also other
buildings and a park dating from the 19th century.
INFORMATIONEN ÜBER DIE REGION
Das Land Strzelecko – Krajeński ist gelegen im nördlichen Teil der Woiwodschaft
Lubuskie und ist einer der interessantesten landschaftlichen Gebieten dieses Teils des Landes.
Dank ihrer geographischen Lage am Rande der Pommern Anhöhe und des Urtals der Netze
verfügt die Region ein sehr vielfaltiges Bodenrelief.
Die allgemeine Höhe des Gebiets liegt bei 26 bis zu 129 Meter über dem Meeresspiegel.
Zu den natürlichen Bodenschätzen der Region gehören riesige Waldgebiete, darunter große
Fragmente der Drawska und Gorzowska Heide mit den geschützten Gebieten des Barlinecko
– Gorzowski Landschaftsparks und des Drawieński Nationalparks. Das Gebiet der Gemeinde umfasst die Fläche von 318 km² und wird von fast 18.000 Menschen bewohnt. Das
Land Strzelecko – Krajeński ist eine wirtschaftliche Region mit stark betonter Waldwirtschaft,
einem gut entwickelten Handel und Dienstleistungen, sowie kleiner Industrie, hauptsächlich
in der Metall-, Schuh- und Schneiderbranche.
Die Stadt Strzelce Krajeńskie ist gelegen an zwei Seen – Dolne und Górne, 76 Meter über
dem Meeresspiegel am Verkehrsweg Nr. 22.
Die Stadt ist zugleich das Verwaltungs-, Kultur- und Gerichtszentrum für das ganze Gebiet
des historischen Landes Strzelecko – Krajeński. Wie jede Hauptstadt des Regions, befinden
sich in der Stadt alle wichtigeren Ämter und öffentliche Institutionen. In Strzelce Krajeńskie
haben auch der Landratsamt, sowie andere Institutionen mit dem Gemeindeüberschreitenden Aktionsradius ihren Sitz. Ebenfalls gut ausgebaut ist auch das Netz der Institutionen
für Bildungswesen, Kultur und verschiedener Art außeramtlichen Organisationen. Die Stadt
wird von knapp 11.000 Menschen bewohnt.
GESCHICHTE
Das Teritorium der gegenwärtigen Stadt und ihrer Umgebung verfügt über eine interessante
Geschichte. In den Jahren 1700 bis 700 vor unserer Zeitrechnung, in der Eisenzeit, wurden
diese Gebiete durch die Sorben, genannt auch Praslawen bewohnt. In dem 7. bis 10. Jahrhundert unserer Era lebten hier pommersche Stämme der Slawen. Damals baute man stark
befestigte Burgen und gründete Siedlungen. Eine solcher Siedlungen waren Strzelcze.
Im Jahre 1260 heiretete der Brandenburgische Markgraf Konrad die Prinzessin von
Großpolen Konstancja, die die Gebiete des Santocka Kastell mit Außnahme von Sanok,
aber samt der bereits erwähnten Siedlung Strzelcze als Mitgift brachte.
Einige Jahre nach diesem Ereignis baute Markgraf Konrad in der Nähe ein Jagdschloss. Doch
im Jahre 1272 wurde das Schloss vom Prinzen des Großpolens Przemysł den Zweiten überfallen und verbrannt. An Stelle des Ausgebranntes Schlosses baute Markgraf Konrad eine
stark befästigte Stadt und gab ihm den Namen Friedeberg.
Die erste schriftliche Erwähnung über die Stadt kommt aus dem Jahre 1286 und betrifft die
Lokalisierung des Cystersklosters in nicht weit von Strzelce entfernten Marienwalde (heute
Bierzwnik).
Die rasche Entwicklung der Stadt erfolgte im 18. und im 19. Jahrhundert, als die neuen
Manufakturen und Fabriken entstanden sind, als sich der Handel und das Bauwesen entwickelt hat verbunden mit der schnell steigenden Einwohnerzahl. Friedeberg aus der Zeit
vor dem 2. Weltkrieg hatte ein sehr gut entwickeltes Bildungswesen. Die Stadt hatte eigene
Druckerei und Regionalmuseum. Im Jahre 1945 wurde Friedeberg Neumark an Polen als
Strzelce Krajeńskie angeschlossen.
Sehenswürdigkeiten von Strzelce Krajeńskie
Zu den interessantesten Sehenswürdigkeiten gehören die bis heute erhaltene mächtige Stadtmauer aus dem Mittelalter. Diese Verteidigungsanlage mit Fortifikationen aus dem Mittelalter ist ein wichtiges Objekt der geschichtlichen Route der Stadt. Sie wurden in den Jahren
1272 – 1290 gebaut. Die Verteidigungsmauer von Strzelce Krajeńskie sind 1640 Meter lang.
Sie sind 1 Meter dick und an den am besten erhaltenen Stellen sogar acht meter hoch. Die
Steinfortifikationen umfassen das Gebiet der Altstadt mit der Fläche von 24 Hektar.
Zu den Fortifikationen gehörten ursprünglich 38 Basteien, zwei Stadttore – der Gorzowska
und der Młyńska Tor, sowie eine Bastei der geschlossenen Art – heute auch Gefängniss- oder
Hexenbastei genannt. Ein interessantes Bauwerk ist das bis heute erhaltene gotische Müllentor (Brama Młyńska) – genannt auch Drezdenecka und Wschodnia Tor.
Eine interessante Sehenswürdigkeit ist in der zentraller Lage der Altstadt gelegene gotische
Pfarrkirche. Den Tempel in Form einer Basilika baute man Ende des 13. Jahrhunderts.
Mehrmals zerstört und aufgebaut erhielt ihre gegenwärtige Form nach der Sanierung, die
1973 abgeschlossen wurde.
Ein interessantes Bauwerk ist auch am Altstadtmarkt stehendes neurenaissance Rathaus, das
in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts gebaut wurde.
In der Nähe des Müllentors befindet sich eine weitere Sehenswürdigkeit von Strzelce
Krajeńskie. Es ist ein Speicher aus dem Jahre 1746. Das im Jahre 1929 gebaute Wasserdruckturm ist ebenfalls eine tolle Sehenswürdigkeit. Das Bauwerk wurde zur Kulturzwecken
umgestaltet und ist heute Sitz und Zentrum der Lemkenkulturfreundegesellschaft. Das Zentrum funktioniert unter dem Namen Zentrum der Lemkenkultur „Lemko Tower“. Darüberhinaus gibt es auf dem Gebiet der Gemeinde Strzelce Krajeńskie viele andere wertvolle
Sehenswürdigkeiten – hauptsächlich Kirchen, aber auch die Überreste der Höfe, Folwärke
des damaligen Landgutes.
TOURISMUS
Das Land Strzelce ist ein Traumort für Touristen. Das vielfältige Bodenrelief, interessante
Seen und riesige Waldflächen ziehen in diese Region Naturliebhaber, Wanderer und Wassersportfreunde. Großer Beliebtheit erfreuen sich gekennzeichnete Wander- und Fahrradrouten, die durch die attraktivsten Regionen der Gemeinde führen.
Das Massentourismus entwickelt sich insbesondere in der Ortschaft Długie, wo an einem
wunderschönen See Lipie ein Tourismus- und Erholungszentrum funktioniert. Długie
verfügt über eine gut entwickelte Unterkunftsmöglichkeit. Die Touristen können zwischen
einem Zeltplatz, dem Hotel „Wodnik“ oder einem Sport- und Erziehungzentrum der Gorzowskie Gesellschaft für Mitmenschenhilfe des Brüder Krystyn wählen.
Der Lipie See in der Ortschaft Długie ist ein Paradies für Paddler und Sägler. Hier beginnt die
erste Etappe der Route Lebuser Masuren – Abschnitt Lipie See und Słowa See „Richtung
Bałtyk“. Die Route zählt zig Kilometer und führt durch den Lipie See, den Słowa See und
den Osiek See bis an den Fluss Drawa.
Großer Beliebtheit erfreut sich das in den Wälder der Gorzowska Heide gelegene Dorf Danków. Auf diesen Ort haben sich insbesondere die Pilzesammler, Jäger und Angler abgesehen.
Die Touristen könne hier in agrotouristischen Betrieben übernachten.
Die agrotouristischen Betriebe befinden sich ebenfalls in Buszów.
In der Stadt kann man im Hotel „Łucznik“ und im Hotel „Staropolski“ übernachten.
WANDER- UND FAHRRADROUTEN
Für Besucher, die unsere Region besichtigen wollen, haben wir zahlreiche touristische Wander- und Fahrradrouten vorbereitet. Sie führen durch die landschaftlich interessantesten Gebiete des Strzelce Landes. Zur Erholung gibt es überdachte Plätze.
ROUTE GELB (Wander- und Fahrradroute) zählt 27 km Länge und führt von der Ortschaft
Górki Noteckie zu der abgebrannten Brücke auf dem Engpass am See Ogardzka Odnoga.
Die Route führt durch die Waldgebiete der Gorzowska und Drawska Heide, überschneidet
die malerische Täler der Flüsse Pełcz und Sarbina und führt weiter durch die Stadt Strzelce
Krajeńskie bis zu den Seen Brodzisz, Słowa, Osiek (600 Hektar) und Ogardzka Odnoga.
ROUTE BLAU (Wander- und Fahrradroute) zählt 18 km Länge, beginnt am Ogardzka Odnoga See und führt nach Strzelce Krajeńskie. Unterwegs können die Touristen die Wälder
der Drawska Heide, sowie die Seen Słowa, Lipie und Rydzek bewundern.
ROUTE ROT (Wanderroute) zählt 20km Länge und verläuft durch die Wälder der Gorzowska und Drawska Heide weiter über Santoczno – Brzoza – Strzelce Kraj. – Stare Kurowo.
Im ersten Teil überschneidet sie die reißende Flüsse Pełcz und Przyłęg und im zweiten Teil
verläuft sie entlang des mit Bäumen dicht bewachsenen Tals des Flusses Młynówka.
Gemeinde Wander- und Fahrradrouten (Orange markiert)
Dankowski Route - Länge 14,5 km
Hat ihren Anfang in Strzelce Krajeńskie und führt durch Piastowo, Wielisławice, durch die
Wälder der Gorzowska Heide und endet in der Ortschaft Danków. Unterwegs kann man
u.a. den weißen und den schwarzen Storch, den Seeadler, den Fischreiher sowie Kraniche
sehen. Unterwegs gibt es auch zahlreiche Ströme, Teiche und Seen.
Auf der Spur der Reserwate – Länge 38 km
Die Route beginnt in Strzelce Krajeńskie, führt weiter durch Piastowo und Wielisławice und
verläuft zu dem Reserwat „Wilanów“ mit einem sehr seltenen Baumbestand in Form von
160 Jahre alten pommerschen Buchenholz. Das zweite Reserwat „Przyłężek“ bekam seinen
Namen von dem Fluss, der auf dem Gebiet des Reserwats verläuft. Ab dieser Stelle verläuft die
Route Richtung Ortschaft Zdroisk und dann entlang des Waldsees Wełmino. Eine weitere
Etappe führt an der Grenze des Naturreserwates „Buki Zdroiskie“ und durch den Tal des
Santoczna Flusses nach Górki Noteckie. Von dort führt die Route durch Międzymoście mit
einem Waldweg zu der Ortschaft Sławno und weiter nach Strzelce Krajeńskie, wo sie ihr
Ende hat.
Richtung Długie – Länge 34 km
Die Route beginnt am Stadtrand, am Ende der Poznańska Straße. Das ist der kürzeste und
sichere Weg zum Tourismus- und Erholungszentrum in Długie (11 km). Die Route verläuft
neben dem sog. „Engelteich“ zu dem See Rydzek Głęboki und Rydzek Miałki am Ufer der
goßen und schönen Seen Słowa und Lipie bis zu der Ortschaft Długie.
Kajakroute „Richtung Bałtyk” – Abschnitt der Seen Lipie und Słowa
Der Anfang dieser Route ist gleichzeitig der Anfang der Lebuser Masuren. Im Tourismusund Erholungszentrum am Lipie See in der Ortschaft Długie, wo die Kajakroute beginnt,
befindet sich eine passende übernachtungsmöglichkeit mit Verpflegung und Bootsverleih.
Die Route führt am Lipie See durch einen Engpass zu dem Słowa See und führt weiter mit
einem Kanal zu dem Osiek See. Danach geht es mit einem kleinen Fluss Mierzęcka Struga
zu dem Wielgie Dobiegniewskie See – Länge 8 km. Vom Wielgie See geht es mit einem
kleinen Fluss Mierzęcka Struga zu der Ortschaft Mierzęcin und dann weiter zur Drawa und
zur Noteć (Netze) – Länge 30km.
ORTSCHFATEN DER GEMEINDE STRZELCE KRAJEŃSKIE
BRZOZA
Brzoza ist eine alte Ortschaft, gegründet in der Hälfte des 13. Jahrhunderts an Stelle der alten
slawischen Siedlung. Es befindet sich hier eine frühgotische Kirche, gebaut aus Granitsteinen. Den Tempel hat man im Jahre 1751 umgebaut. Heute befindet sich dort eine Orthodoxe
Kirche. Eine wertvolle Sehenswürdigkeit ist auch die Hofeinrichtung aus dem 18. Jahrhundert, der aus einem gemauerten Speicher aus dem Jahre 1717, dem Gesindehaus, dem Hinterhaus des Gutshofsverwalters und dem Landschaftsparks aus dem 19. Jahrhundert besteht.
BOBRÓWKO
Ein großes Dorf mit einer mittelalterlichen Herkunft. Das Dorf wurde von den deutschen
Ritter Nocolas von Sack und Henning von Gadov gegründet. Zu den interessantesten Sehenswürdigkeiten gehören ein Schloss aus dem 19. Jahrhundert und eine Ziegelkirche aus
dem 19. Jahrhundert. Im Inneren des Tempels befindet sich ein Altar mit einem Flachrelief
mit „dem letzten Mahls Christi“. In der Nähe von Bobrówko liegt auf dem Feld der größte
Findling in der Region mit dem Umfang von 22 Meter.
DANKÓW
Ein Sommerdorf gelegen an den Seen Wielgie und Kinołęka. Im Mittelalter war es eine private Stadt. Das alte Stadtzentrum war verbunden mit dem Schloss der Familie von Kietitz.
Das wurde ausgebaut durch die Familien Papstein und von Brand. In Danków befindet sich
eine neogotische Kirche aus dem 19. Jahrhunderts und die Überreste der Gutshofseinrichtungen aus dem Anfang des 19. Jahrhunderts. Am See kann man den Schlossseitenflügel des
alten Herrn des Gut von Danków sehen.
GARDZKO
Ein Großes Dorf, wo im frühen Mittelaalter eine mächtige slawische Burg existierte. Im
ältesten Teil des Dorfes befindet sich auf dem Hügel eine neoromanische Kirche aus dem 19.
Jahrhundert. In ihrem Glockenturm hatte man zwei Kirchglocken aufgehängt. Der größere
von den beiden kommt aus dem Jahre 1516. Im Dorf befinden sich interessante Beispiele der
alten bambers Baukunst.
LUBICZ
Ein mittelalterliches Dorf gegründet durch den Ritter Blomke. Zu den wertvollsten Objekten
von Lubicz ist die malerische gotische Kirche. Die Fassaden der Kirche wurden mit den Keramikplatten geschmückt. Diese zeigen die stylisierte Seeroseblume. Im Inneren der Kirche
entdeckte man neulich eine mittelalterliche Wandmalerei aus dem 18. Jahrhundert. Diese
wurde renowiert und teilweise rekonstruiert.
OGARDY
Ein altes Dorf gegründet an Stelle einer slawischen Siedlung. Im Zentrum des Dorfes auf
einem Hügel umgeben von einer Steinmauer steht eine frühgotische Kirche gebaut aus Granitquadersteinen. Eine interessante Einrichtung ist auch eine Hofanlage, die aus einem Hof,
einem Schloss, den Überresten des alten Guthofs und des Landschaftparks besteht. In der
Nähe von Ogardy befindet sich eine Siedlung Ogardzki Młyn mit einer Riegelbauweise der
alten Wassermühle.
SOKÓLSKO
Ein Dorf, in dem sich eine gemauerte Kirche aus dem 18. Jahrhundert mit einer interessanten denkmälerischen Ausstattung befindet (Kanzelaltar aus dem 18. Jahrhundert, bunte
Kirchenfenster aus dem 19. Jahrhundert), sowie ein Hof aus dem 18. Jahrhundert mit
den verbleibenden Hofeinrichtungen. Neben dem Hof wächst eine riesige Eiche mit dem
Umfang von 6 Meter.
TUCZNO
Ein altes Dorf aus dem 13. Jahrhundert. Im Dorf befindet sich ein Spätbarokepalast mit dem
erhaltenen Spiegelsaal. Am Palast steht das Hinterhaus des Verwalters aus dem 19. Jahrhundert, das heute durch einen Privateigentümer als eine stilvolle Pension genutzt wird. Die
denkmälische Bauweise des Guthofs und der Park kommen aus dem 19. Jahrhundert.