Czasami pojawia się konieczność dokonania zmian w

Czasami pojawia się konieczność dokonania zmian w ustawieniach BIOSu, początkujący
użytkownicy wówczas często nerwowo szukają znajomych, którzy będą w stanie podołać
problemowi. Nie taki diabeł straszny jednak jak się okazuje, w poniższym artykule zamieszczone
zostały najbardzie podstawowe informacje dotyczące BIOSu oraz krótkie opisy funkcji.
B.I.O.S (Basic Input Outpust System) - tłumaczyć możemy jako "Podstawowe instrukcje
wejścia/wyjścia". Można stwierdzić, że jest to prosty system operacyjny, od którego jednak, bardzo wiele
zależy. Posiada on własną pamięć, w której znajdują się informacje dotyczące daty, czasu oraz danych na
temat wszystkich urządzeń zainstalowanych na naszym komputerze. Próżno szukać Bios-u na dysku
twardym:). Zapisany jest on w specjalnej pamięci ROM, która znajduje się na płycie głównej. Pamięć ta
charakteryzuje się tym, iż nie znika po wyłączeniu zasilania, co powoduje, że konfiguracja Bios-u zawsze
pozostaje na swoim miejscu. Jeżeli byśmy chcieli przedstawić Bios fizycznie, to jest to układ scalony,
który znajduje się w podstawce płyty głównej. Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie
elementów wchodzących w skład Bios-u i ich krótka charakterystyka, co mam nadzieję przyczyni się do
tego, że nie będzie on już dla niektórych pojęciem enigmatycznym i zawiłym. Z racji tego, że bardzo
duża część Biosów zawiera w sobie elementy identyczne, artykuł ten ma wydźwięk uniwersalny co mam
nadzieję, przyczyni się do przybliżenia Wam zawiłości Waszych "Basic Input Outpust System".
UWAGA: Ustawienia dostępne w Biosie i ich modyfikacja mają wpływ na parametry, które są istotne dla
poprawnej pracy płyty głównej i zainstalowanych w komputerze elementów. Dlatego też nie ponoszę
odpowiedzialności za ewentualne szkody które wynikły z dokonanych przez Was zmian. Nie dokonujcie
modyfikacji, jeżeli nie jesteście pewni co do swoich kroków. Najlepiej zwrocić się do fachowca
bądź....zajrzeć do tego artykułu:).
Oto 14 kategorii głównych Bios-u, w skład których będą wchodzić poszczególne elementy.
SoftMenu II/III Setup - W kategorii tej mamy możliwość konfiguracji naszego procesora. Jest to
miejsce często odwiedzane przez tzw. OVERCLOCKERÓW czyli zwolenników podkręcania procesora.
CPU Name Is - Opcja ta pokazuje nazwę zainstalowanego procesora i nie możemy w nią ingerować.
CPU Operating Speed - Opcja ta pozwala na ustawienie szybkości zainstalowanego procesora. W
nawiasach podawana jest szybkość magistrali systemowej.
External Clock - Ustawia częstotliwość magistrali systemowej.
FSB Rate - Ta funkcja odpowiedzialna jest za ustawienia proporcji częstotliwości pracy magistrali PCI i
pamieci RAM w stosunku do ustawień magistrali pracy procesora. Kolejność jaka obowiazuje pod
wzgledem cyfr i ustawien to CPU:SDRAM:PCI, gdzie:
CPU -procesor
SDRAM -pamiec
PCI -czestotliwosc pracy magistrali
Multipler Factor - Tutaj zawarta jest funkcja ustawien mnoznika. Mnożnik, to inaczej zwielokrotnienie
częstotliwości, z jaką będzie pracować magistrala systemowa.
System Memory Frequency -Ustawia częstotliwość z jaką ma pracować pamiećoperacyjna. Ustawienie
to powinno być zgodne z typem zainstalowanej pamięci.
Speed Error Hold -Zadaniem tej funkcji jest włączanie lub wyłączanie opcjizatrzymania systemu, jeżeli
zostana wykryte niewłaściwe ustawienia pracy procesora. Domyślnie jest to włączone (Enabled).
CPU Power Suply -Tutaj dokonuje sie zmian, które dotyczą ustawień napięcia zasilania z jakim pracuje
nasz procesor. Ustawienia domyślne to CPU Default. Funkcja "User Define" pozwala na własne
modyfikacje w napięciu.
Core Voltage -Możemy wprowadzić wlasną wartość napięcia procesora. Uczynimy to pod warunkiem,
że mamy aktywną funkcję"User Define".
UWAGA ! Wprowadzenie własnych ustawień, może skończyć się dla Nas nieciekawie ( procesor =
śmietnik:).
In-Order Quene Depth -Tutaj ustawimy wielkość bufora z jaką bedą przetwarzane dane dostarczane
procesorowi.
Standard CMOS Features - Tutaj znajdziemy podstawowe funkcje Bios-u.
Date - Tutaj ustawimy datę systemową. Obowiązuje format: mm:dd:yy
Time - Pozycja umożliwia ustawienie godziny systemowej. Obowiązuje format: hh:mm:ss czyli kolejno:
godzina, minuty sekundy.
IDE Primary/Secondary Master/Slave - Tutaj znajdują się zdefiniowane samodzielnie przez
użytkownika bądź przez Bios, urządzenia przyłączone do wbudowanego w płytę główną kontrolera IDE.
Są to kanały. Kanał pierwszy - urządzenie nadrzędne master i urządzenie porzędne slave oraz Kanał drugi
- jako master i slave.
IDE HDD Auto-Detection - Opcja, która uaktywnia mechanizm automatycznej detekcji (wykrywania)
zainstalowanego dysku/urządzenia.
IDE Primary (Secondary) Master/Slave - Tutaj możemy zadecydować, czy nasz Bios będzie
automatycznie ustawiał parametry dysk(Auto) czy też chcemy je sami ustawić ( Manual). Jeżeli natomiast
chcemy by nasz Bios w danym kanale "nie widział" dysku możemy się posłużyć funkcją: "None".
Acces Mode - Pozwala ustawić tzw."tryb adresowania przestrzeni dysku twardego". Najlepszym
ustawieniem jest tutaj parametr:"Auto", wtedy też Bios będzie odczytywał niezbędne dane dotyczące
adresowania bezpośrednio z dysku.
Drive A - Tutaj ustawimy właściwy typ stacji dyskietek. Oczywiście obecnie, najczęściej jest to :"1.44,
3,5 in". Zmienić możemy jeżeli używamy innego rodzaju stacji dyskietek.
Video - Opcja ta określa typ podsystemu graficznego. Tutaj nie możemy prawie nic zmienić, gdyż Bios
najczęściej automatycznie wykrywa i ustawia właściwy parametr, jest to:
"EGA/VGA".
Halt On - Dzięki tej funkcji możemy określić zachowanie się Biosu gdy wystąpią określone problemy.
Dla przykładu domyślna, aktywna opcja: "Ali errors" spowoduje zatrzymanie procedury testowej Biosu,
ze względu na wystąpienie określonego problemu sprzętowego, może to być np. brak klawiatury czy też
brak stacji dyskietek.
Advanced Chipset Features - Tutaj ingerować możemy w sposób działania sprzętu
zainstalowanego na naszym komputerze.
DRAM Timing By SPD - Uaktywnienie tej opcji powoduje, że Bios automatycznie dopasuje parametry
pracy pamięci na podstawie informacji odczytanych z tzw. układu SPD ( Procedura odczytu obsługiwana
jest przez chipset płyty głównej).
SDRAM Clock - Tutaj ustalimy zegar pamięci ( częstotliwość pracy pamięci).
SDRAM CAS Latency Time - Tutaj ustawimy parametr czasu opóżnienia sygnału CAS dla pamięci
SDRAM. Ustawienie domyślne to 3, ustawienia inne dla pamięci o czasie CAS który wynosi 3 może być
przyczyną niestabilnego działania systemu.
SDRAM Cycle Time Tras/Trc - Ustawienie 5/7 może zwiększyć wydajność pamięci SDRAM.
PCI Master Pipeline Req - Tutaj włączymy/wyłączymy możliwość przesyłania danych poprzez
urządzenia PCI bez potrzeby obciążania w tym procesie procesora. Zalecene jest włączenie tej opcji.
P2C/C2P Concurrency - Jeżeli mamy kartę muzyczną Sound Blaster Live, możemy włączyć tą opcję.
Umożliwia ona wspólny dostęp urządzeń PCI do magistrali procesora.
Ustawienie może się przyczynić do tego, iż nie powinniśmy mieć problemów z zawieszaniem się
komputera, gdy odtwarzamy muzykę podczas kopiowania plików z dysku na dysk, aczkolwiek nie jest to
gwarantowane.
System BIOS Cacheable - Opcja ta pozwala na ustawienie, przyczyniające się do tego, że Bios
komputera będzie mógł być przeniesiony z wolniejszej pamięci ROM na szybszą RAM.
Video RAM Cacheable - Włącza lub wyłącza możliwość buforowania pierwszych 64 kB pamięci karty
graficznej.
Onchip (OnBoard) USB - Ta funkcja włącza bądź wyłącza wbudowany w płytę główną kontroler USB.
OnChip Sound - Tutaj włączymy lub wyłączymy kodek audio, jest to mniej więcej coś jak karta
dźwiękowa wbudowana w chipset płyty głównej.
Spread Spectrum - Ta funkcja jest odrobinę skomplikowana, chodzi mniej więcej o to, że uaktywnienie
tej opcjji powoduje redukcję zakłóceń elektromagnetycznych które są wysyłane poprzez poszczególne
elementy elektroniczne naszego komputera.
Advanced Bios Features - Opcje zawarte w tym menu udostępniają funkcje realizowane przez
olbrzymią większość komputerów.
Virus Warning - Tutaj możemy włączyć/wyłączyć kontrolę antywirusową. Jeżeli instalujemy system
operacyjny, bezwzględnie należy tą funkcję wyłączyć, gdyż podczas instalacji będą się pojawiały
fałszywe alarmy, bądź również może dojść do zawieszenia programu instalacyjnego.
CPU Internal Cache - Tutaj włączymy/wyłączymy pamięć cache. Służy ona do optymalizacji przesyłu
danych do i z procesora. Miejmy ją włączoną (Enabled), jeżeli to włączenie będzie powodować jakieś
problemy, być może mamy uszkodzony procesor.
Procesor Number Features - Procesory Pentium III, mają wbudowany indywidualny numer, który może
być wykorzystywany na przykład w celu uwierzytelnienia transakcji internetowych przez różne aplikacje.
Disabled - oznacza, że numer jest udostępniony.
Quick Power On Selt Test - Ta funkcja pozwala na włączenie/wyłączenie przyśpieszonej procedury
testowej sprzętu obsługiwanego przez nasz komputer.
First/Second/Third Boot Device (Boot Sequence) - Ta opcja pozwala nam na ustalenie kolejności
odczytywania nośników, z których nasz Bios ma uruchomić system operacyjny. Obecnie mamy do
wyboru m.in: oczywiście dyski twarde, dyskietki, ZIP-y, CD-ROM.
Boot Other Device - Włącza/wyłącza możliwość bootowania z urządzeń podłączonych do zewnętrznego
kontrolera.
Swap Floppy Drive - Opcja ta ma znaczenie jedynie w przypadku dwóch stacji dyskietek.
Boot Up Floppy Seek - Uaktywnia sprawdzenie przez Bios czy stacja dyskietek zainstalowana w
komputerze obsługuje 40 czy 80 ścieżek. Jest to już funkcja jednak niespotykana.
Security Option - Ta funkcja pozwala nam wybrać, czy hasło (o ile jest zdefiniowane) ma blokować
dostęp do komputera.
Power Management Setup - W kategorii tej zawarte są opcje, dotyczące oszczędzania energii.
ACPI Suspend Type - Dzięki tej opcji określimy poziom "uśpienia" naszej maszyny. Opcja "S1"
oznacza wyłączenie jedynie wyświetlania obrazu i zatrzymanie zegara procesora. "S3" informuje o
wyłączeniu zasilania wszystkich elementów poza pamięcią RAM i obwodem zasilającym klawiaturę.
ACPI function - Włącza lub wyłącza obsługę, zaawansowanego interfejsu kontroli zasilania i
zarządzania aplikacjami.
Power Management - Pozwala na ustawienie schematów działania mechanizmów oszczędzania energii
HDD Power Down - Tutaj ustawimy czas, po jakim nasz dysk, jeżeli jest nieaktywny, zostanie
wyłączony.
Doze Mode - Tutaj natomiast ustawimy czas, po którym, w przypadku braku aktywności, nasz procesor
przejdzie w "marny" tryb pracy. Zmniejszy się szybkość jego pracy, nastąpi wyłączenie niektórych
modułów procesora).
Suspend Mode - Ta opcja pozwala ustawić czas, po którym zostaną wyłączone prawie wszystkie
urządzenia (dysk twardy, karta graficzna itp.).
PM Control by APM - Funkcja w której decydujemy czy zarządzaniem energią ma się zająć BIOS, w
tym wypadku wybieramy funkcję "Disabled" czy też system operacyjny, wtedy posłużmy się parametrem
"Enabled".
Video Off Option - Ta opcja określa w jakiej sytuacji ekran ma zostać wygaszony.
Soft-Off by PWRBTN - Tutaj określimy czy nasz komputer wyłączy się natychmiast po tym jak
wciśniemy klawisz zasilania na obudowie, czy też będzie wymagane przytrzymanie tego wyłącznika
przez około 4 sekundy.
RTC Alarm Resume (Power On by Alarm) - Dzięki tej funkcji mamy możliwość obudzenia komputera
w okreslonym czasie.
Resume by Alarm - Ustawienie domyślne to "Disabled".
Time (hh:mm:ss) Alarm - Pozycja ta jest wyłącznie aktywna jeżeli w pozycji "Resume by Alarm"
zaznaczymy pozycję "Enabled". Funkcja ta pozwala na ustawienie godziny o której nasz komputer ma się
włączyć.
Date (of Month) Alarm - Pozycja ta pozwoli włączyć komputer o określonym dniu miesiąca.
PnP/PCI Configurations - Kategoria ta określa obsługę zainstalowanego w naszym komputerze
sprzętu poprzez mechanizm Plug&Play.
PNP OS Installed - Jeżeli użyjemy tej opcji i włączymy ją jako aktywną, będzie to stanowiło informację
dla Bios-u o tym, iż mamy zainstalowany system operacyjny, który obsługuje urządzenia Plug&Play i
wyrażamy niejako życzenie by to właśnie system zahmował się obsługą i przydziałem odpowiednich
parametrów tym urządzeniom.
Reset Configuration Data (Force Update ESCD) - W tej opcji zaznaczenie parametru „Disabled” ma
uzasadnienie, jeżeli przydział zasobów poszczególnym urządzeniom jest prawidłowy i nie ma potrzeby
jego zmiany.
Assign IRQ For USB - Uaktywnienie tej opcji ma sens jedynie wtedy, gdy używamy jakiegoś
urządzenia pracującego przez złącze USB.
Integrated Peripherals - Opcje udostępniane przez tę kategorię programu Setup umożliwiają wpływ
na pracę wbudowanych w płytę główną interfejsów, dzięki którym możemy rozbudować nasz komputer o
kolejne urządzenia peryferyjne.
OnChip IDE Channel 0/1 - Ta opcja uaktywnia poszczególne kanały (pierwszy - primary oraz drugi
secondary) interfejsu IDE wbudowanego w płytę główną.
IDE Prefetch Mode - "Pobrania wstępne" - tak nazywa się opcja, ktora tutaj możemy włączyć. Dzięki
temu kontroler uzyska szybszy dostęp do dysków.
USB Controller - Domyślne ustawienie to "Enabled". Włącza i wyłącza kontroler USB, znajdujący się
na płycie głównej. Jeżeli nie używamy żadnego urządzenia typu USB, możemy włączyć ustawienie
"Disabled"
USB Keyboard Support Via - Opcja ta pozwala na określenie sposobu kontroli nad podłączoną
klawiaturą USB. Kontrola ta może odbywać się poprzez BIOS bądź system operacyjny.
USB Mouse Support - Opcja ta pozwala na określenie sposobu kontroli nad podłączoną myszką USB.
Kontrola ta może odbywać się poprzez BIOS bądź system operacyjny.
AC97 Audio - Ta opcja pozwala na włączenie lub wyłączenie zintegorwanej na płycie głównej karty
dźwiękowej.
IDE HDD Block Mode - Tutaj uaktywnimy transfer blokowy z i do twardego dysku. Polega to zdolności
dysku do zapisu i odczytu wielu sektorów jednocześnie.
POWER ON Function - Dzięki tej funkcji okreslimy sposób włączania zasilania w komputerze.
Domyślnie ustawiony jest parametr "Button Only" czyli włączanie za pomocą przycisku na obudowie.
KB Power ON Password -Ta opcja pozwala na wpisanie hasła, które będzie wymagane do włączenia
komputera. Pozycja aktywna, gdy w pozycji POWER ON Function wybraliśmy opcję Password.
Onboard FDD Controller - Ta funkcja uaktywnia wbudowany w płytę główną kontroler dyskietek.
Onboard IR Function - Tutaj ustalimy standard portu podczerwieni bądź go wyłączymy.
PWRON After PWR-Fail - Domyślnie ustawiony jest parametr Off. A funkcja ta odpowiedzialna jest za
zachowanie się naszego komputeraz po zaniknięciu zasilania.
Onboard Legacy Audio - Jest to funkcja, ktora uaktywnia kodek audio, który jest wbudowany w płytę
główną. Jest to kodek karty dźwiękowej zintegorwanej z płytą w trybie zgodności z SoundBlater.
PC Health Status - Ta kategoria ma znaczenie jedynie diagnostyczne.
CPU Warning Temperature - Tutaj możemy określić próg czułości dla alarmu, który będzie dotyczył
zbyt wysokiej temperatury procesora.
CPU Fan Warning - Ta opcja pozwoli na włączenie bądź wyłączenie komunikatów ostzregawczych w
razie nieprawidłowej pracy naszego wentylatora procesora.
System Fan Warning - Generuje komunikaty ostrzegawcze, dotyczące wentylatora znajdującego się na
obudowie.
Frequeny/Voltage Control - Kategoria ta daje możliwość podwyższenia parametrów
poszczególnych elementów naszego PC.
Auto Detect DIMM/PCI Clk - Jeżeli wybierzemy parametr "Enabled" wówczas rozdzialem
częstotliwości szyn pamięci, PCI i procesora zajmie się BIOS.
Spread Spectrum Modulated - Działanie tej funkcji polega wyłącznie na redukowaniu zakłoceń
elektromagnetycznych. Najlepiej jeżeli będziemy mieli włączoną tą funkcję.
Clock By Slight Adjust - Dzięki tej funkcji możemy ręcznie ustawić częstotliwość zewnetrznego zegara
procesora (FSB).
Load Fail-Safe Options - Jest to opcja, która pozwoli nam na wprowadzenie maksymalnie
bezpiecznych ustawień BIOS-u. Najlepiej jeżeli będziemy mieli aktywną tą opcję, gdy szukamy przyczyn
problmu np. ze zbyt częstym zawieszaniem się komputera (Jednakże nie związanym z pracą naszego
systemu operacyjnego).
Load Optimized Defaults - Ta opcja ma znaczenie takie, że ustawimy tu optymalne funkcje dla
danej płyty i Bios-u. Funkcje optymalne - oczywiscie według producenta.
Set Password - Ta funckja pozwoli nam zdefiniować hasło dostępowe. Natomiast w opcji "Security
option", w kategorii "Advanced Bios Features" zadecydujemy do czego będzie bronić utworzone hasło.
Save & Exit Setup - Tutaj zapiszemy dokonane ustawienia i wyjdziemy z programu
konfiguracyjnego. Jeżeli zdecydujemy się zapisać zmiany wybieramy literkę "Y" co z angielskiego słowa
"Yes" oznacza "tak", jeżeli nie chcemy zapisywać zmian wybierzmy literkę "N" czyli z angielskiego
"No" cona polski tłumaczy się, jako "Nie".
Exit Without Saving - Umożliwia opuszczenie programu Setup bez zapisywania wprowadzonych
przez nas zmian.