tutaj - ABC PRO

Transkrypt

tutaj - ABC PRO

LEGISLATOR
Dokument zawiera podstawowy opis tworzenia aktów
prawnych przy użyciu programu EAP XML Legislator
Data dokumentu: 29 maja 2013
Wersja: 2.1.0.34
Autorzy: Piotr Jegorow, Krzysztof Radzimski, Michał Rogowski
Zawartość
Wprowadzenie ........................................................................................................................................................................................ 4
Wymogi prawne i aspekty praktyczne tworzenia aktów ......................................................................................................... 4
Sporządzenie aktów podlegających ogłoszeniu w dzienniku urzędowym .................................................................. 5
Wymagania dotyczące załączników w postaci plików PDF ............................................................................................... 6
Przekazywanie załączników w postaci plików XML .............................................................................................................. 8
Przekazywanie załączników w formacie większym aniżeli A-4 ......................................................................................... 8
Plany zagospodarowania przestrzennego: .............................................................................................................................. 9
Podpis elektroniczny – znakowanie czasem............................................................................................................................ 9
Podstawowe zasady tworzenia aktów przy pomocy aplikacji ....................................................................................... 10
Tworzenie aktów prawnych bezpośrednio w aplikacji .......................................................................................................... 11
Metadane aktu ................................................................................................................................................................................ 11
Publikacja aktu w Dzienniku Urzędowym ......................................................................................................................... 12
Metadane aktu na potrzeby publikacji w Bazie Aktów Własnych ........................................................................... 13
Ustawienia edytora .................................................................................................................................................................... 13
Tworzenie aktu ................................................................................................................................................................................ 15
Dodawanie podpisów pod aktem ............................................................................................................................................ 19
Zapisanie dokumentu ................................................................................................................................................................... 21
Dodawanie załączników ............................................................................................................................................................... 23
Dodawanie standardowego załącznika ............................................................................................................................. 23
Dodawanie załączników binarnych ..................................................................................................................................... 26
Drukowanie nagłówka załącznika w załącznikach binarnych .................................................................................... 28
Zmiana kolejności załączników ............................................................................................................................................. 29
Elementy dodatkowe .................................................................................................................................................................... 31
Podpisanie i wysyłka aktu do publikacji................................................................................................................................. 35
Tworzenie aktu na podstawie dokumentu utworzonego w popularnym edytorze tekstu ..................................... 40
Podstawowe funkcjonalności aplikacji ........................................................................................................................................ 43
Zasady formatowania dokumentu ........................................................................................................................................... 43
Opis poszczególnych opcji formatowania ............................................................................................................................ 45
Ustawienia dokumentu ............................................................................................................................................................ 45
Ustawienia metryki .................................................................................................................................................................... 46
Ustawienia notki projektu ....................................................................................................................................................... 48
ABC PRO Sp. z o.o. ul. Owsiana 12; 03-825 Warszawa ; NIP: 952-206-90-24;
REGON: 141847780 tel. 22 379 09 00 | fax.22 379 09 09 | email: [email protected]
Strona 2 z 105
Ustawienia jednostek systematyzacyjnych wyższego rzędu...................................................................................... 48
Ustawienia jednostek redakcyjnych .................................................................................................................................... 49
Ustawienia jednostek pomocniczych ................................................................................................................................. 51
Ustawienia innych elementów .............................................................................................................................................. 52
Ustawienia elementów nowelizacyjnych ........................................................................................................................... 57
Eksport aktu do pliku i ID dokumentu.................................................................................................................................... 58
Automatyczne przenumerowanie jednostek redakcyjnych ............................................................................................ 58
Opcje niestandardowe ...................................................................................................................................................................... 59
Przypisy dolne .................................................................................................................................................................................. 59
Załączniki do załączników ........................................................................................................................................................... 60
Podział sekcji i orientacja strony............................................................................................................................................... 62
Opcje podpisu elektronicznego ................................................................................................................................................ 64
Konfiguracja podpisu elektronicznego .............................................................................................................................. 64
Proponowana procedura składania podpisu................................................................................................................... 68
Standardowy podpis cyfrowy ................................................................................................................................................ 69
Obsługa wielopodpisu - porozumienia.................................................................................................................................. 75
Składanie pierwszego podpisu ............................................................................................................................................. 75
Weryfikacja złożonego podpisu ........................................................................................................................................... 78
Składanie drugiego podpisu.................................................................................................................................................. 79
Składanie ostatniego podpisu. ............................................................................................................................................. 81
Weryfikacja złożonego podpisu ........................................................................................................................................... 84
Makrodefinicje –pole numer i data w dowolnym miejscu w dokumencie ............................................................... 85
Wykorzystanie makrodefinicji w porozumieniach ......................................................................................................... 85
Wykorzystanie makrodefinicji do tworzenia niestandardowych załączników .................................................... 95
Formatowanie tabel ....................................................................................................................................................................... 98
Strukturalizowanie tabel .......................................................................................................................................................... 98
Ręczne tworzenie tabel ............................................................................................................................................................ 99
Modyfikacje na tabeli ............................................................................................................................................................. 100
Przeklejanie tabel z innych programów .......................................................................................................................... 102
Strona 3 z 105
Wprowadzenie
Dokument
zawiera
szczegółowy
opis
funkcjonalności
aplikacji
Legislator
Standard
i
Premium
w wersji 2.1.0.34. Wersja Premium jest rozwinięciem aplikacji Legislator. Oznacza to, że posiada wszystkie
funkcjonalności Legislatora, oraz dodatkowo, w powiązaniu z Bazą Aktów Własnych pozwala na
automatyczne generowanie tekstów ujednoliconych i porównawczych, a także obwieszczeń z tekstem
jednolitym. Szczegółowa instrukcja dotycząca funkcji wersji Premium dostępna jest tu.
Wymogi prawne i aspekty praktyczne tworzenia aktów
Wymóg tworzenia aktów prawnych w postaci strukturalnych tekstów w formacie XML, oraz publikacji
dzienników urzędowych w postaci elektronicznej wynika z:
1) ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów
prawnych (j.t. Dz. U. z 2011 r. Nr 197, poz.1172, z późn. zmianami)
2) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie wymagań technicznych
dokumentów elektronicznych zawierających akty normatywne i inne akty prawne, elektronicznej
formy dzienników urzędowych oraz środków komunikacji elektronicznej i informatycznych nośników
danych (Dz. U. z 2011r. Nr 289, poz.1699)
3) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki
prawodawczej” (Dz. U. Nr 100, poz. 908).
Główne obowiązki wynikające z ww. aktów normatywnych:
1) Oryginał aktu prawnego podlegającego ogłoszeniu w dzienniku urzędowym ma postać dokumentu
elektronicznego (art. 15 ust.1 ustawy),
2) Oryginał dziennika urzędowego ogłaszany jest w postaci elektronicznej (art. 2a ustawy).
Jednym z celów wprowadzenia ww. przepisów jest skrócenie czasu pomiędzy przyjęciem aktu przez redakcję
dziennika, a jego ogłoszeniem. Realizacja ww. możliwa jest jedynie wówczas, gdy przekazywane do
ogłoszenia akty są zgodne z rozporządzeniem w sprawie wymagań technicznych.
Mając powyższe na uwadze, poniżej zawarto syntetyczne informacje dot. sposobu przygotowywania
i przekazywania do ogłoszenia aktów prawnych zgodnie z wymaganiami obecnie obowiązującymi.
Stosowanie się do poniższych „wytycznych” ma na celu zapewnienie zarówno prawidłowego
sporządzania aktów prawnych podlegających ogłoszeniu w dzienniku urzędowym, jak również
zapewnienie prawidłowej, bezproblemowej realizacji procesu przyjmowania aktów do ogłoszenia
oraz procesu ogłaszania dziennika urzędowego w postaci elektronicznej.
Strona 4 z 105
Sporządzenie aktów podlegających ogłoszeniu w dzienniku urzędowym
1. Dokumenty elektroniczne zawierające akty normatywne i inne akty prawne, podlegające ogłoszeniu,
zgodnie z § 3 ust.1 rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych, sporządza się w formacie XML
w postaci tekstu strukturalnego, z zachowaniem wymogów określonych w załączniku nr 3 do
ww. rozporządzenia.
Utworzenie takiego aktu możliwe jest przy użyciu dedykowanego edytora aktów prawnych XML
(np.: EAP XML, Legislator)
2. Załączniki do aktu prawnego podlegającego ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym, zgodnie z § 5
rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych mogą być sporządzane w postaci:
1) pliku XML o strukturze specyficznej dla danego rodzaju załącznika wraz ze schematem
zdefiniowanym w formacie XSD oraz wygenerowaną na podstawie tego pliku wizualizacją
w formacie PDF zgodnym z minimalnymi wymaganiami dla systemów teleinformatycznych
określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r.
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, zwanymi dalej
„minimalnymi wymaganiami dla systemów teleinformatycznych – ww. wymagania spełnia każdy
załącznik (nie będący załącznikiem binarnym), tworzony bezpośrednio w Edytorze Aktów
Prawnych XML ABC PRO;
2) pliku XML w jednym z formatów określonych w minimalnych wymaganiach dla systemów
teleinformatycznych, którego postać:
a) umożliwia konwersję do pliku PDF,
b) umożliwia, bez konieczności dokonywania zmian w dokumencie, wydruk treści w formacie
A4 w jakości prezentacji niepozostawiającej wątpliwości co do treści dokumentu;
3) pliku PDF generowanego w sposób umożliwiający przeszukiwanie tekstu dokumentu, którego
postać umożliwia, bez konieczności dokonywania zmian w dokumencie, wydruk treści w formacie
A4 w jakości prezentacji niepozostawiającej wątpliwości co do treści dokumentu.
Z przytoczonej treści § 5 rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych wynika, że załączniki do
aktów podlegających ogłoszeniu, z technicznego punktu widzenia, mogą być przygotowywane
w praktyce na dwa sposoby:
1) jako załączniki utworzone bezpośrednio w edytorze aktów prawnych XML (w przypadku EAP
XML Legislator – zakładka Wstawianie: opcje Załącznik lub Wyspa)
2) jako załączniki binarne - tylko i wyłącznie w postaci przeszukiwalnego pliku PDF, w formacie
A4, z zachowaniem zasad dotyczących formatowania i nagłówka załącznika określonych w
załączniku Nr 1 do rozporządzania w sprawie wymagań technicznych (o czym szerzej jest mowa
poniżej).
Strona 5 z 105
Wymagania dotyczące załączników w postaci plików PDF
Mając na uwadze to, że publikacja dziennika urzędowego często wymaga od redakcji dziennika
urzędowego techniczną korektę aktu, a w przypadku pliku PDF taka korekta nie jest możliwa
redakcja dziennika ma prawo odmówić publikacji aktu, zawierającego załączniki binarne.
Każdorazowo, przypadek dodawania załącznika binarnego do przekazywanego do publikacji aktu
prawnego należy skonsultować z właściwą redakcją dziennika urzędowego. Jeżeli po ustaleniu
z redakcją taki załącznik będzie można przekazać, musi on spełniać wymagania określone w załączniku nr 1
do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, tj.:
1) załącznik musi mieć ustawiony margines górny co najmniej na 25 mm. W nagłówku załącznika
przekazywanego do ogłoszenia, organ wydający akt, nie może umieszczać żadnych informacji
(tam ma pozostać miejsce na nagłówek dodawany w redakcji),
2) w stopce załącznika przekazywanego do ogłoszenia również nie mogą znajdować się żadne
informacje. W szczególności nie należy umieszczać tam informacji o numerach stron – nie będą
się one bowiem wówczas zgadzały z numerami stron publikowanej pozycji w dzienniku,
3) marginesy boczne załącznika mają być ustawione na 18 mm,
4) wymagania dot. czcionki: Times New Roman, 11 pkt,
5) w prawym górnym rogu pierwszej strony załącznika należy zamieścić standardową informację
o numerze załącznika, formie prawnej, numerze aktu, organie wydającym oraz dacie aktu lub
w opcjach załącznika binarnego zaznaczyć opcję „Generuj nagłówek w pliku PDF załącznika
binarnego”.
Strona 6 z 105
Poniżej przykład poprawnie sformatowanego załącznika binarnego w PDF:
Z powyższego wynika, że w przypadku przekazywania załączników do aktu w postaci plików binarnych
w formacie PDF, winny być one sformatowane ściśle wg zasad określonych w załączniku nr 1 do
rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych.
UWAGA Od wersji 2.1.0.23 aplikacji Legislator istnieje również możliwość automatycznej
generacji nagłówka załącznika na załączonym, w postaci załącznika binarnego, pliku PDF. W tym
celu, w momencie jego wstawiania należy zaznaczyć odpowiednią opcję. Oczywiście w samym
pliku PDF na pierwszej stronie musi być zostawiona odpowiednia, dodatkowa, ilość miejsca na
wstawienie tego nagłówka. Szczegółowe informacje znajdują się w sekcji „Dodawanie
załączników binarnych”.
Strona 7 z 105
Przekazywanie załączników w postaci plików XML
Równocześnie należy mieć na uwadze, że załączniki można przekazywać wraz z „aktem głównym”
w postaci plików XML (zgodnie z par.5 ust.1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych) –
taki sposób tworzenia i przekazywania załączników umożliwia EAP XML Legislator.
Rozwiązaniem rekomendowanym jest przekazywanie załączników w postaci plików XML
(tworzonych bezpośrednio w Edytorze).
Wynika to z dwóch zasadniczych powodów:
1) po pierwsze, dlatego, że wbrew pozorom, przygotowanie załączników w formacie XML jest
de facto znacznie łatwiejsze aniżeli w PDF (w przypadku PDF zachodzi bowiem konieczność
odpowiedniego sformatowania załącznika, etc.);
2) po drugie, dlatego, ponieważ system „Elektroniczne Dzienniki Urzędowe” używany przez
Redakcję Dziennika Urzędowego, wyposażony jest w specjalne mechanizmy pozwalające na
automatyzację prac redakcyjnych w oparciu o pliki w formacie XML, co w efekcie pozwala na
znaczące usprawnienie prac redakcyjnych i tym samym daje możliwość skrócenia do
absolutnego minimum, czasu oczekiwania na ogłoszenie aktu w dzienniku urzędowym.
Przekazywanie załączników w formacie większym aniżeli A-4
Biorąc pod uwagę specyfikę i szczególny charakter niektórych rodzajów załączników, co sprawia, że
prawidłowe ich sporządzenie w standardowo wymaganym formacie A-4 nie jest możliwe, zgodnie
z dyspozycją zawartą w § 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, Wojewoda może
dopuścić aby załączniki do:
a) uchwał w sprawie uchwalenia budżetu (wraz ze zmianami),
b) sprawozdań finansowych,
- były przekazywane do publikacji w formacie A3
Rekomendowanym rozwiązaniem, w przypadku tabel wielokolumnowych, jest stosownie
orientacji poziomej dla A4, co w konsekwencji pozwala na uzyskanie szerokości tabeli
o rozmiarach jak w A3. W odniesieniu do zdecydowanej większości tabel takie rozwiązanie powinno
okazać się wystarczające. Stosowanie formatu A3 może być dopuszczone przez Wojewodę wyłącznie
w odniesieniu do tabel, których nie da się umieścić na stronie w formacie A4 w orientacji poziomej –
jedynie bowiem w takim przypadku zachodzi konieczność zastosowania formatu A3 i orientacji
poziomej (przypadki bardzo rzadkie).
Uwaga:
Należy zważyć na fakt, że w tabelach budżetowych zasadniczym problemem jest szerokość tabeli nie ich
długość. Tak więc, w wypadku gdy wykorzystamy A3 „w pionie”, czy A4 „w poziomie”, to dla rozmiaru
„obszaru roboczego” (możliwej szerokości tabeli) praktycznie nie ma różnicy, ale przy drukowaniu
różnica jest ogromna, gdyż w przypadku A4 „w poziomie” tabelę o szerokości „A3” możemy nadal
wydrukować na kartce w formacie A4 – dlatego też takie właśnie rozwiązanie jest rekomendowane,
natomiast możliwość zastosowania formatu A3 dopuszczalna jest jedynie w nadzwyczajnych,
uzasadnionych przypadkach (w przypadku orientacji strony A3 w poziomie, możemy umieścić na niej
tabele o naprawdę dużej liczbie kolumn – np. rozbudowane wieloletnie prognozy finansowe).
Strona 8 z 105
Plany zagospodarowania przestrzennego:
Dodatkowo organ wydający dziennik może dopuścić dołączanie do uchwał w sprawie
zagospodarowania przestrzennego map w postaci oryginalnych plików graficznych - jako załącznik
binarne.
W praktyce oznacza to, że nie ma konieczności dzielenia oryginalnego planu zagospodarowania na
„obrazki w formacie A4”. W takim wypadku dopuszcza się zatem możliwość włączenia w treść aktu
prawnego „planu zagospodarowania przestrzennego” w postaci „załącznika binarnego”.
UWAGA:
Włączane do załącznika aktu prawnego w XML pliki zewnętrzne (np. w przypadku map będą to
najczęściej pliki w formacie JPG, PDF), jako włączone w treść aktu elementy zewnętrzne, są
przechowywane w osobnych dokumentach elektronicznych, i co bardzo istotne - są w takim przypadku
opatrywane podpisem elektronicznym w momencie podpisywania całego aktu. Tym samym taki sposób
realizacji spełnia wymagania wynikające z przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jest zgodny z wymaganiami określonymi w § 4 ust.2 pkt. 3 rozporządzenia w sprawie wymagań
technicznych oraz § 2 ust. 4 załącznika nr i § 2 pkt 6 załącznika Nr 3 do cyt. rozporządzenia.
Podpis elektroniczny – znakowanie czasem
Zgodnie z postanowieniami § 6 rozporządzenia, akty przekazywane do ogłoszenia mają być opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu. Od
01 stycznia 2012 r. zgodnie z formatem zapisu określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia
w sprawie wymagań technicznych, może to być podpis XADES-BES (bez znacznika czasu).
UWAGA
Podpis elektroniczny złożony pod dokumentem musi być tożsamy z wizualizacją tego podpisu. Innymi
słowy, jeżeli pod dokumentem widnieje podpis np.: przewodniczącego rady, dokument elektroniczny
musi być również podpisany przez przewodniczącego rady. W innym wypadku powstaje niezgodność
pomiędzy informacją wyświetlaną (podpis przewodniczącego) z faktycznym podpisem złożonym pod
dokumentem elektronicznym.
Strona 9 z 105
Podstawowe zasady tworzenia aktów przy pomocy aplikacji
Legislator pozwala na utworzenie dokumentu w formacie XML zgodnego z obowiązującymi przepisami,
wykorzystując sposób tworzenia dokumentu znany ze standardowych aplikacji biurowych. Jednak, aby
powstały dokument XML był w pełni prawidłowy należy pamiętać o kliku, następujących warunkach:
1) Podpis pod dokumentem – informacja o osobach podpisujących się pod dokumentem (nie chodzi tutaj
o podpis elektroniczny). – dodajemy je ręcznie wybierając opcję Podpis z zakładki Jednostki.
2) Przypisy dolne można tworzyć tylko i wyłącznie z poziomu aplikacji. Przeklejenie tekstu zawierającego
przypisy dolne spowoduje wprowadzenie treści przypisów w treści aktu gdzie wystąpił przypis.
3) Metryka dokumentu – jeżeli chcesz zastosować niestandardową metrykę dokumentu, lub po
przeklejeniu treści aktu wraz z metryką Legislator nie rozpoznaje metryki, wprowadź dane do metryki
z poziomu zakładki Narzędzia główne – Metadane dokumentu lub wykorzystaj opcję ukrywania
standardowej metryki.
4) Zadbaj o to aby przeklejana treść aktu była odpowiednio sformatowana w aplikacji, z której jest
kopiowana (MS Word / Libre Office Writer). Legislator wklei skopiowaną treść z wszystkimi znakami
formatowania tekstu (znaki nowej linii „Shift+Enter”, podziały sekcji i podziały strony, przenoszenie do
nowej linii poprzez wstawienie kilku / kilkunastu pustych spacji). Jeżeli kopiowany tekst był formatowany
przy użyciu tych elementów (zamiast przy użyciu np.: twardych spacji „Ctrl+Shift+Spacja”), wklejony akt
może różnić się formatowaniem od oryginału.
5) Zgodność tworzonego aktu z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r.
w
sprawie
"Zasad
techniki
prawodawczej".
Przeklejenie
do
aplikacji
aktu
niezgodnego
z rozporządzeniem może spowodować, że wygenerowany XML nie będzie prawidłowy, a co za tym idzie
późniejsza jego nowelizacja może okazać się utrudniona lub wręcz niemożliwa.
UWAGA
Jeżeli akt utworzony w MS Word / Libre Office Writer po przeklejeniu do Legislatora wygląda
nieprawidłowo, w pierwszej kolejności przeklej go do notatnika, a następnie zawartość notatnika przeklej do
Legislatora. W przypadku, gdy taki akt zawiera również tabele lub obrazki przeklejamy go stopniowo –
przeklejając tabele i obrazki do Legislatora bezpośrednio z MS Word / Libre Office Writer z pominięciem
programu Notatnik.
Strona 10 z 105
Tworzenie aktów prawnych bezpośrednio w aplikacji
Aplikacja pozwala na tworzenie dowolnych typów aktów prawnych. Cykl tworzenia aktu prawnego zamyka
się w kilku poniższych krokach:
a) Uzupełnienie metadanych aktu,
b) Wprowadzenie treści aktu prawnego,
c) Dodanie ewentualnych załączników (obsługa również załączników binarnych),
d) Zapisanie aktu prawnego,
e) Podpisanie aktu podpisem elektronicznym i wydruk wersji papierowej,
f)
Przekazanie aktu do publikacji w Dzienniku Urzędowym.
Metadane aktu
Tworzenie nowego aktu prawnego rozpoczynamy od wprowadzenia metadanych. Ze strony startowej
wybieramy Nowy akt prawny lub z menu Plik wybieramy przycisk Nowy:
Następnie określamy:
a) Autor dokumentu czyli organ wydający akt prawny. Autora dokumentu wybieramy z listy. Listę
można dowolnie rozszerzać za pomocą opcji programu,
b) Forma prawna dokumentu czyli typ aktu prawnego lub innego dokumentu (np. Uchwała),
c) Numer aktu prawnego – pole niewymagane (można uzupełnić np.: po sesji),
d) Data aktu prawnego – jw.,
e) Status aktu prawnego – domyślnie projekt. W trakcie składania bezpiecznego podpisu
elektronicznego status może zostać zmieniony na Uchwalony,
f)
Przedmiot regulacji - tytuł aktu prawnego np. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi i ustalenia stawki tej opłaty.
Strona 11 z 105
Przykładowo wypełnione metadane aktu prawnego powinny wyglądać jak na rysunku poniżej:
Dodatkowo przechodząc na kolejne zakładki mamy możliwość wypełnienia dodatkowych metadanych.
Informacje te nie są wymagane w celu utworzenia aktu. Można je uzupełnić w trakcie redagowania treści
aktu lub w momencie publikacji aktu w BAW. Poniżej znajduje się szczegółowy opis zakładek.
Publikacja aktu w Dzienniku Urzędowym
Zakładka ta pozwala na określenie metadanych dotyczących publikacji w Dzienniku Urzędowym.
Wprowadzenie tych danych jest możliwe, jeżeli akt został już ogłoszony w Dzienniku Urzędowym.
W przypadku nowo tworzonych dokumentów, należy pozostawić domyślne ustawienia.
Strona 12 z 105
Metadane aktu na potrzeby publikacji w Bazie Aktów Własnych
Zakładka ta pozwala na określenie haseł skorowidza oraz zbioru, w jakim akt ma być opublikowany. Funkcja
„Relacje z innymi dokumentami” nie jest obsługiwana.
Ustawienia edytora
Zakładka ta pozwala na określenie niektórych zachowań edytora. Poniżej znajduje się poszczególnych opcji.
1) Logika dodawania elementów – pozwala na określenie czy edytor ma automatycznie wprowadzać
kolejne jednostki redakcyjne po przejściu do kolejnego akapitu (ENTER), czy też użytkownik sam będzie
określał, jaką jednostkę redakcyjną dodaje. Opcja dotyczy tylko przy tworzeniu aktów bezpośrednio
w edytorze; przy przeklejaniu gotowych treści dokumentów z innych edytorów ustawienie opcji nie ma
znaczenia;
2) Logika § i art. – pozwala na określenie czy w tworzonym dokumencie paragrafy i artykuły maja być
pisane od lewej strony czy wyśrodkowane;
3) Włącz sprawdzanie pisowni – włącza mechanizm sprawdzania pisowni. Domyślnie opcja sprawdzania
pisowni jest włączona;
4) Sprawdź pisownię w trakcie pisania – włącza mechanizm sprawdzania pisowni w trakcie pisania.
Domyślnie opcja jest wyłączona;
5) Pozwalaj na stosowanie akapitów – opcja tylko dla zaawansowanych użytkowników. Pozwala na
tworzenie aktów prawnych, które oprócz standardowych jednostek redakcyjnych zawierają elementy
Strona 13 z 105
opisane w akapitach. Domyślnie opcja jest wyłączona co wymusza tworzenie aktów zgodnie z zasadami
techniki prawodawczej;
6) Pozwalaj na stosowanie akapitów w załącznikach – załączniki do aktów prawnych w większości nie
trzymają się ram, w których tworzone są same treści aktów. Występują w nich tabele, mapy, inne
elementy opisowe, które wymuszają umożliwienie stosowania akapitów w celu ich prawidłowego
utworzenia. Domyślnie opcja jest włączona. Zaleca się wyłączenie tej opcji i zastosowanie formatowania
(Narzędzia główne – Zastosuj formatowanie) dla załączników posiadających budowę typowych aktów,
tj.: regulamin, statut, itp.;
7) Nie rozpoznawaj jednostek redakcyjnych w załącznikach – opcja tylko dla zaawansowanych
użytkowników. Włączenie tej opcji spowoduje, że wprowadzona treść nie będzie rozpoznawana
w standardowej strukturze XML. Umożliwia między innymi stworzenie różnego rodzaju formularzy;
8) Używaj rozpoznawania podstawy prawnej – włącza opcje związane z rozpoznawaniem przywołań
ustaw w podstawie prawnej.
9) Dodawaj stronę z listą podpisów elektronicznych do PDF – po złożeniu podpisów elektronicznych na
dokumencie, dodaje dodatkową stronę w pliku PDF zawierającą informacje o wszystkich złożonych
podpisach elektronicznych.
UWAGA
Jeżeli wprowadzimy dane dot. publikacji aktu w dzienniku oraz w BAW, to przy publikacji aktu w BAW dane
te zostaną wprowadzone na formularz publikacji automatycznie.
Strona 14 z 105
Tworzenie aktu
Po zastosowaniu metadanych aktu zostanie otwarte okno pozwalające na edycję treści aktu prawnego.
UWAGA Zalecamy zmianę metadanych aktu poprzez wywołanie opcji „Metadane dokumentu”
dostępnej z poziomu zakładki narzędzia główne lub przycisku „Zmień” na belce z tytułem aktu.
Edytowanie metryki w widoku projektu może spowodować jej niepoprawne zapisanie w pliku XML.
Treść aktu prawnego redagujemy analogicznie jak w popularnych edytorach tekstu, z wyjątkiem elementów
opisanych w tym podręczniku. Jednostki redakcyjne można dodawać z poziomu zakładki Jednostki lub
wpisywać je ręcznie.
Strona 15 z 105
W pierwszej kolejności wpisujemy podstawę prawną – słowa „Na podstawie” zostaną automatycznie dodane
podczas tworzenia dokumentu. Podstawa prawna może zawierać także zwroty:

Działając na podstawie

Porozumienie zawarto na podstawie

Porozumienie zawarte na podstawie

W związku z
Strona 16 z 105
Następnie wprowadzamy kolejną jednostkę redakcyjną wpisując ją ręcznie lub wybierając odpowiednie
przyciski z zakładki Jednostki:
Strona 17 z 105
Analogicznie wprowadzamy kolejne jednostki redakcyjne – przechodząc klawiszem ENTER do nowej linii.
Strona 18 z 105
Dodawanie podpisów pod aktem
Podpis pod aktem dodajemy wybierając z menu Jednostki opcję Podpis, a następnie w wyświetlonym oknie
wprowadzamy dane osoby podpisującej dokument.
Możemy określić rodzaj podpisu – dzięki temu zostanie on dodany do aktu z dodatkowymi atrybutami,
np. „w porozumieniu”, „za zgodność z oryginałem”.
Strona 19 z 105
Po zastosowaniu (OK), element podpis zostanie dodany pod treścią aktu w tabeli.
– kolejne podpisy dodajemy zgodnie z przypadkiem opisanym w podręczniku „Legislator – podpisy pod
aktami”.
UWAGA:
W przypadku decyzji lub innych aktów, gdzie oprócz standardowych jednostek redakcyjnych występują
jeszcze elementy dodatkowe np.: adresaci decyzji – elementy takie umieszczamy za pomocą przycisku
„Organ kolegialny”.
Strona 20 z 105
Zapisanie dokumentu
Utworzony dokument możemy zapisać w dowolnym momencie wybierając opcję Zapisz z menu Plik lub
poprzez skrót klawiszowy Ctrl+S
Strona 21 z 105
Pomiędzy otwartymi dokumentami w Legislatorze możemy przełączać się dzięki zakładkom w górnej części
okna:
Strona 22 z 105
Dodawanie załączników
Legislator obsługuje następujące rodzaje załączników do aktu:
1) załącznik tekstowy (domyślny),
2) załącznik binarny,
3) załącznik typu wyspa,
4) uzasadnienie,
5) uzasadnienie binarne.
Dodawanie standardowego załącznika
W większości przypadków wystarczy opcja pozwalająca na dodawanie załącznika standardowego. W celu
dodania załącznika do aktu przechodzimy do zakładki Wstawianie i wybieramy Załącznik – zostanie
otwarte okno metadanych załącznika:
W wyświetlonym oknie należy określić:
1) Numer załącznika – jest nadawany automatycznie na podstawie dodanych do aktu załączników
(pierwszy załącznik zawsze otrzymuje numer 1),
2) Tytuł załącznika – zawiera wyśrodkowany wytłuszczony tekst zawierający opisany w załączniku
przedmiot regulacji. Pole nie jest niewymagane,
Strona 23 z 105
3) Element nadrzędny – pozwala na określenie czy dodawany załącznik ma zostać dodany jako
załącznik do aktu (wtedy pozostawiamy „Dokument główny”), czy też jako załącznik do załącznika
(np.: załącznik do statutu, który jest załącznikiem do aktu – wtedy jako element nadrzędny
wskazujemy załącznik zawierający statut),
4) Nie rozpoznawaj jednostek w tym załączniku – opcja niestandardowa, zaznaczenie jej spowoduje,
że utworzona w załączniku treść zostanie rozpoznana jako akapity (często łatwiej jest wykorzystać
załącznik typu wyspa),
5) Zezwalaj na automatyczną zmianę nagłówka – opcja odpowiada za automatyczną zmianę
nagłówka załącznika jeżeli zmieniły się metadane aktu np. numer lub data aktu.
Po wprowadzeniu metadanych załącznika wybieramy Zastosuj – załącznik zostanie otwarty w nowej
zakładce.
Strona 24 z 105
Teraz możemy wprowadzić treść załącznika 1.
W przypadku, gdy z jakichś powodów zostanie usunięty nagłówek załącznika zawsze można go przywrócić
wybierając opcję Dodaj nagłówek dostępną z poziomu zakładki Narzędzia główne.
Strona 25 z 105
Dodawanie załączników binarnych
Aplikacja pozwala na dodawanie załączników binarnych (czyli załączników podpiętych do aktu jako pliki
zewnętrzne). Zalecamy stosowanie tego rodzaju załączników tylko w przypadku niemożliwości zastosowania
zwykłego załącznika.
Załączniki binarne możemy dodawać z poziomu zakładki Wstawianie – Załącznik binarny. W
wyświetlonym oknie wprowadzamy tytuł załącznika oraz wskazujemy plik:
W tym oknie mamy również możliwość wybrania elementu nadrzędnego (w sytuacji gdy jest to np. załącznik
do załącznika) jak również opcję automatycznego generowania nagłówka załącznika. Jeśli opcja „Generuj
nagłówek w pliku PDF” zostanie włączona, możemy zastąpić standardową treść nagłówka własną, wpisując
ją w pole „Nazwa załącznika”
Strona 26 z 105
Załącznik zostanie dodany na nowej zakładce u dołu strony:
Edycja tytułu załącznika możliwa jest po kliknięciu prawym klawiszem myszy na zakładkę załącznika i
wyborze opcji Ustawienia załącznika. Z poziomu tego samego menu (prawy klawisz myszy) możemy
usunąć błędnie dodany załącznik.
Strona 27 z 105
Legislator umożliwia również dodanie wielu plików naraz jako załączników binarnych. W tym celu należy
posłużyć się funkcją „Dodaj pliki jako binarne” z zakładki „wstawianie”. Aby funkcja zadziałała poprawnie,
pliki muszą być odpowiednio nazwane np.: 1.pdf, 2.pdf, 3.pdf – zgodnie z kolejnością w jakiej mają zostać
dodane.
Drukowanie nagłówka załącznika w załącznikach binarnych
Zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie wymagań
technicznych dokumentów elektronicznych zawierających akty normatywne i inne akty prawne,
elektronicznej formy dzienników urzędowych oraz środków komunikacji elektronicznej i informatycznych
nośników danych (Dz. U. z 2011r. Nr 289, poz.1699), jako załączniki binarne dla aktów przekazywanych do
publikacji w dzienniku urzędowym możemy załączać jedynie pliki PDF. W związku z tym, że pliki PDF nie są
formatem edytowalnym, załączony do aktu załącznik w formacie PDF musi mieć ustawiony margines górny
na co najmniej 25 mm. Wymóg taki spowodowany jest koniecznością dodania do takiego załącznika,
nagłówka dziennika w momencie jego publikacji w Dzienniku Urzędowym.
Strona 28 z 105
Dodatkowo edytor ma wbudowane mechanizmy pozwalające na generowanie nagłówka załącznika również
na pliku PDF. Dzięki temu dodając załącznik binarny nie musi on posiadać nagłówka załącznika. W związku z
tym przygotowany załącznik binarny powinien wyglądać następująco:
Dzięki zaznaczonej opcji „Generuj nagłówek w pliku PDF załącznika binarnego” po wyeksportowaniu aktu
do PDF (Eksport – Podgląd PDF) otrzymamy następujący efekt:
Po zamknięciu podglądu PDF. Analogicznie dodajemy kolejny załącznik.
Zmiana kolejności załączników
Aby zmienić kolejność załączników w dokumencie należy użyć funkcji „kolejność załączników” dostępnej w
prawym dolnym rogu ekranu
Strona 29 z 105
Następnie możemy zmienić kolejność załączników zmieniając ich położenie strzałkami.
Strona 30 z 105
Elementy dodatkowe
W przypadku, gdy do aktu lub jego załącznika chcemy dodać tabelę możemy:
a) Utworzyć ją ręcznie korzystając z opcji Nowa tabela i wybierając ilość kolumn oraz wierszy:
Strona 31 z 105
b) Skopiować ją z innej aplikacji (np.: MS EXCEL, MS Word, LibreOffice Writer, LibreOffice Calc) i wkleić
do Legislatora w miejscu kursora:
Po stworzeniu bądź też przeklejeniu tabeli należy skorzystać z przycisku „Autodopasowanie wszystkich
tabel”, znajdującego się w zakładce „Układ”.
UWAGA:
Po użyciu funkcji „zastosuj formatowanie” wygląd tabeli na podglądzie PDF czasem może ulec zmianie,
np. tabela zwęża się. W takiej sytuacji proszę ponownie użyć funkcji „Autodopasowanie wszystkich
tabel”.
Strona 32 z 105
W przypadku dużych tabel wymagających zmiany orientacji strony, w pierwszej kolejności, przed tabelą
wstawiamy Znak podziału – Sekcja na następnej stronie:
Strona 33 z 105
Następnie określamy orientację wstawionej strony na poziomą i wstawiamy albo wklejamy tabelę:
Formatowanie poszczególnych komórek i kolumn realizowane jest identycznie jak w popularnych
edytorach biurowych.
Strona 34 z 105
Podpisanie i wysyłka aktu do publikacji
Przygotowany akt prawny należy podpisać kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Opcja podpisywania
dostępna jest z poziomu zakładki Narzędzia główne:
Po utworzeniu ostatecznej wersji dokumentu, możemy podpisać go elektronicznie korzystając z funkcji Podpisz
(przed podpisaniem zaleca się zablokowanie dokumentu – opcja Zablokuj) Zostanie wyświetlone okno wyboru
bibliotek.
Strona 35 z 105
Pozostawiamy domyślnie zaznaczone biblioteki .NET i wybieramy Zastosuj
W następnym oknie zostanie wyświetlony monit o uzupełnienie daty i numeru aktu (w przypadku gdy
któraś z pozycji nie została uzupełniona):
Klikając TAK należy uzupełnić brakujące dane:
Kolejne pytanie dotyczy zmiany statusu aktu – tutaj bezwzględnie wybieramy TAK:
Strona 36 z 105
Przedostanie okno to możliwość podglądu podpisywanego aktu (po wciśnięciu Zobacz podgląd
dokumentu). Zalecamy aby każdorazowo sprawdzać podgląd dokumentu, aby mieć pewność, że
podpisywany dokument jest prawidłowo sformatowany:
Po wybraniu Zatwierdź wyświetlone zostanie okno wyboru certyfikatu:
Strona 37 z 105
Wskazujemy certyfikat i wybieramy Zastosuj. Teraz wystarczy tylko podać PIN do karty:
Po prawidłowym podpisaniu dokumentu wyświetlony zostanie stosowny komunikat o prawidłowym
złożeniu podpisu. Podpisywanie aktu w zależności od wielkości dokumentu może zająć od liku sekund do
kilku minut.
Złożony podpis można zweryfikować wybierając w tym celu opcję Weryfikuj podpis:
Strona 38 z 105
Podpisany dokument możemy wysłać do publikacji w Dzienniku Urzędowym wybierając w zakładce eksport
opcję „Publikuj w Dz. Urz.” lub z menu startowego aplikacji „Wyślij do ogłoszenia”
Sposób wysyłania wniosków o ogłoszenie w dzienniku urzędowym opisano w podręczniku „Integracja
Legislator z Modułem Komunikacyjnym”
Strona 39 z 105
Tworzenie aktu na podstawie dokumentu utworzonego
w popularnym edytorze tekstu
Legislator pozwala na automatyczne utworzenie aktu prawnego w wymaganym formacie XML poprzez
przeklejenie kompletnego aktu prawnego (łącznie z tabelami i obrazami) utworzonego w Microsoft Word
lub Libre Office Writer. Jeżeli w przeklejanym dokumencie znajdują się załączniki każdy z nich należy
przekleić do osobnego załącznika w Legislatorze (załączniki dodajemy z poziomu zakładki Wstawianie).
Zaznaczamy akt w aplikacji MS Word / Libre Office Writer :
UWAGA: Należy zadbać, aby plik aktu był przygotowany w prawidłowy sposób. Po numerach paragrafów
i artykułów muszą znajdować się kropki. Układ dokumentu powinien być przygotowany poprzez opcje
dostępne
w
akapitach
i
znaki
nowej
linii.
Jeżeli
elementy
aktu
zostały
ułożone
poprzez
kilku / kilkunastokrotne dodawanie spacji w celu wyrównania wyrazu lub przeniesienia go do nowej linii,
oraz kilkukrotne dodanie akapitu (ENTERA) w celu wyrównania tekstu, formatowanie aktu w Legislatorze
może odbiegać od jego wyglądu w aplikacji, z której zostało przeklejone.
Jeżeli pod aktem występuje element Podpis również go nie przeklejamy – dodajemy go ręcznie z poziomu
zakładki Jednostki. Przypisy również nie są przeklejane. Należy je dodać za pomocą opcji Wstaw przypis
na karcie Wstawianie.
Strona 40 z 105
Po wklejeniu dokumentu do Legislatora (włącznie z metryką) otrzymamy następujący efekt:
W przypadku gdy system nie rozpozna np.: organu wydającego wprowadzonego w metryce wyświetli
dodatkowo okno z prośbą o wprowadzenie organu.
Jeżeli przeklejany akt zawiera załączniki – dodajmy je z poziomu menu Wstawianie:
Strona 41 z 105
Następnie zaznaczamy treść załącznika pierwszego w aplikacji, z której przeklejamy jego treść i kopiujemy
go:
Po wklejeniu otrzymamy następujący efekt:
Analogicznie możemy utworzyć kolejne załączniki. Po przeklejeniu treści aktu wraz z załącznikami i
zapisaniu aktu jest on gotowy do podpisu i przekazania celem publikacji w Dzienniku Urzędowym.
Strona 42 z 105
Podstawowe funkcjonalności aplikacji
Poniżej opisane zostały podstawowe funkcjonalności aplikacji w zakresie tworzenia aktów prawnych. Z
określonymi ustawieniami zostanie utworzony plik PDF aktu prawnego.
Zasady formatowania dokumentu
Legislator pozwala na automatyczne formatowanie wprowadzonej / przeklejonej treści aktu na podstawie
określonych przez użytkownika opcji formatowania dokumentu. Opcje formatowania dla dokumentu
dostępne są z poziomu zakładki Narzędzia główne – Opcje formatowania. Formatowanie ustawione w
opcjach możemy zastosować dla utworzonego / przeklejonego dokumentu wybierając Zastosuj
formatowanie z tej samej zakładki.
Okno opcji formatowania podzielone jest na osiem modułów pozwalających na określenie sposobu
formatowania dla każdego elementu aktu prawnego:
Strona 43 z 105
Domyślnie ustawiony jest szablon formatowania wg technik prawodawczych. Dodatkowo mamy możliwość
wyboru kilku innych szablonów formatowania:
Oprócz możliwości wybrania predefiniowanego szablonu możemy ustawić własne formatowanie aktu i
zapisać je jako nowy szablon formatowania:
Aby zastosować wybrane formatowanie po zmianie ustawień, należy wybrać opcję Zastosuj formatowanie
z poziomu zakładki Narzędzia główne.
Strona 44 z 105
Opis poszczególnych opcji formatowania
W przypadku gdy chcemy zastosować niestandardowe formatowanie tworzonego aktu możemy określić
ustawienia każdego elementu aktu z osobna.
Ustawienia dokumentu
1. Czcionka i Rozmiar - pozwala na zmianę globalnych parametrów dokumentu dotyczących czcionki i
jej wielkości. Zgodnie z tymi ustawieniami akty prawne będę tworzone w aplikacji.
2. Wyrównanie - Za pomocą opcji „wyrównanie” można ustawić np. justowanie całego tekstu
dokumentu (domyślnie tekst jest wyjustowany).
Ustawienia strony
1. Liczba kolumn – Do wyboru (jedna, dwie), w zależności od ilości kolumn, w jakiej ma być
wygenerowany akt.
2. Odstępy pomiędzy kolumnami (cm) – Parametr określający odległość pomiędzy kolumnami w
centymetrach. Opcja aktywna, w przypadku wyboru dwóch kolumn.
3. Domyślna orientacja – Opcja określająca orientację strony w tworzonym akcie. Do wyboru
orientacja pionowa oraz pozioma. Orientację stron można określać dla wybranej strony również
podczas tworzenia aktu.
4. Rozmiar – Pozwala na określenie rozmiaru strony tworzonego aktu (do wyboru strona A4 lub strona
A3)
Marginesy
Pozwala na określenie marginesów strony tworzonych aktów prawnych. Podawane wielkości marginesów
określane są w centymetrach.
Stopka
Użytkownik posiada możliwość całkowitego wyłączenia widoku stopki, poprzez odznaczenie pozycji
“Widoczna”. W przypadku kiedy stopka jest widoczna mamy możliwość ustawienia następujących
parametrów stopki:
1. Czcionka i rozmiar – Proponowany rozmiar czcionki dla stopki to 9 pt. W zależności od potrzeb
użytkownik posiada możliwość regulacji rozmiaru jak i rodzaju czcionki.
2. Pokaż numer ID – Umożliwia włączenie / wyłączenie opcji wyświetlania numeru identyfikacyjnego
„ID” aktu.
3. Pokaż status aktu – Znajduje się tuż obok numeru ID, określa status aktu określony w metryce aktu
(po podpisaniu aktu status zmieniany jest na „Podpisany”).
4. Pokaż numer strony – Umożliwia wyłączenie numeracji stron.
5. Pokaż ilość stron – Umożliwia wyłączenie wyświetlania łącznej ilości stron w dokumencie.
6. Początkowy numer strony – Umożliwia wybór początku numeracji stron.
7. Inna na stronach parzystych i nieparzystych – Pozwala na ustawienie naprzemiennej numeracji
stron, raz po lewej raz po prawej stronie kartki (format książki).
8. Pokazuj linię – Umożliwia włączenie poziomej linii oddzielającej nad stopką.
Strona 45 z 105
Inne
1. Automatycznie skaluj obrazy do wielkości strony – opcja automatycznie skaluje obrazy do
aktualnej wielkości strony. Jeżeli opcja jest włączona, w zakładce „Edycja” można umieszczać obrazy
o dowolnej wielkości.
2. Dla dokumentów ze statusem ‘Projekt’ stosuj pustą datę i numer aktu – Zaznaczenie tej opcji
skutkuje pominięciem daty i numeru aktu w generowanych podglądach jeżeli ustawiony został
status ‘Projekt’. Nawet jeżeli data i numer zostanie wpisana w metryce aktu, podglądy będą w
miejscu ich wystąpienia wyświetlać wykropkowanie lub puste miejsce w zależności od ustawienia
opcji daty i numeru aktu.
Ustawienia metryki
1. Sposób wyświetlenia – Użytkownik posiada cztery sposoby wyświetlania metryki:

Standardowy

Jak dla decyzji

Jak dla wyroków
Strona 46 z 105

Jak dla ustaw sejmu RP
2. Wyrównanie – do wyboru z listy rozwijanej podstawowe opcje wyrównania metryki.
3. Wypełnienie numeru i daty aktu – ustawienie będzie stosowane w przypadku, gdy numer lub data
aktu nie zostanie podana, a opcja Zawsze pokazuj zostanie zaznaczona dla numeru i daty aktu.
a) Wykropkowanie – miejsce, w którym ma być wstawiony numer i data będzie wykropkowane na
widoku projektu i po eksporcie aktu
b) Twarde spacje - miejsce, w którym ma być wstawiony numer i data będzie puste na widoku
projektu i po eksporcie aktu do PDF
4. Pokazuj godło – Opcja dostępna dla sposobu wyświetlania „Jak dla decyzji” oraz „Jak dla wyroków”.
Użytkownik posiada możliwość wyłączenia wyświetlanego godła w obrębie metryki.
Typ aktu
Użytkownik określa czy typ aktu ma być wyróżniony „wytłuszczeniem” oraz czy mają być stosowane
wielkie litery. Domyślnie ustawione są wielkie wytłuszczone litery – czyli obie opcje są zaznaczone.
Organ wydający
Podobnie jak przy typie aktu, również organowi wydającemu możemy określić pewne parametry
formatowania. Ustawiamy czy tekst ma być „wytłuszczony”, czy mają to być wielkie litery oraz czy organ
wydający akt ma być wyświetlany na dokumencie.
Numer aktu
Opcja ta dostępna jest tylko i wyłącznie przy sposobie wyświetlania - „Standardowy”.
Mamy możliwość określenie sposobu wyświetlania numeru aktu prawnego:
a) Pokazuj pomiędzy typem aktu a datą aktu – ustawienie domyślne
b) Pokazuj nad metryką po lewej stronie
c) Pokazuj pomiędzy datą a tytułem aktu
Dodatkowo istnieje możliwość „wytłuszczenia”. Opcja „Zawsze pokazuj” używana jest do wyświetlania
wykropkowania w miejscu numeru jeżeli nie został on podany.
Data aktu
Możemy wyróżnić datę poprzez „Wytłuszczenie” jej. Dodatkowo cały układ „z dnia….” możemy określić by
był wyświetlany wielkimi literami. Opcja „Zawsze pokazuj” używana jest do wyświetlania wykropkowania w
miejscu daty aktu jeżeli nie została ona podana. ponadto, użytkownik posiada możliwość regulacji
odstępami przed i po dacie.
Strona 47 z 105
Tytuł aktu
W tej części należy określić czy tytuł będzie wyróżniony „wytłuszczeniem” czy ma być wygenerowany
wielkimi literami. Dodatkowo istnieje możliwość ustawienia wyrównania tytułu, ustawienia odstępów i
interlinii.
Ustawienia pieczęci
Jeżeli istnieje konieczność dołączenia do dokumentu informacji nagłówkowych, to można wykorzystać
opcję „Ustawienia pieczęci”.
Ustawienia notki projektu
Pozwala na wprowadzenie dodatkowego standardowego tekstu wyświetlanego w podglądzie i w pliku PDF,
jeżeli akt posiada status „projekt”. Notkę projektu możemy wyłączyć odznaczając pole Widoczna. Poza tym
istnieje możliwość wyłączenia widoku samego tekstu nagłówka „Projekt”, jak również wpisania własnego
indywidualnego tekstu.
Ustawienia jednostek systematyzacyjnych wyższego rzędu
W tej części ustawiamy poszczególne parametry dla jednostek systematyzacyjnych wyższego rzędu.
Wyróżniamy sześć jednostek:
1) Część
2) Księga
3) Tytuł
4) Dział
5) Rozdział
6) Oddział
Strona 48 z 105
Dla każdej z tych jednostek określamy odpowiednie parametry konfiguracyjne:
1) Typ numeracji – do wyboru z listy rozwijanej cyfry rzymskie oraz arabskie.
2) Wytłuszczony – czy nazwa jednostki ma być wyróżniona „wytłuszczeniem”.
3) Wszystkie wersaliki – czy nazwa jednostki ma być pisana wielkimi literami.
4) Prefiks – określa jak ma być wyświetlana nazwa jednostki.
5) Postfiks – określa znak, jaki znajdzie się po numerze jednostki.
6) Interlinia – określa wysokość wiersza.
Dla każdej jednostki systematyzacyjnej wyższego rzędu określamy formatowanie tytułu:
1) Wytłuszczony – czy tytuł jednostki ma być wyróżniony „wytłuszczeniem”.
2) Wszystkie wersaliki – czy tytuł jednostki ma być pisany wielkimi literami.
3) Tytuł od nowej linii – czy tytuł ma rozpoczynać się od nowego wiersza.
4) Wyrównanie – Wyrównanie tytułu.
5) Odstępy – pozwala na ustawienie odstępu przed i po tytule oraz wysokości wiersza (interlinia).
Ustawienia jednostek redakcyjnych
Użytkownik posiada możliwość sprecyzowania parametrów formatowania tekstu dla każdej jednostki
redakcyjnej z osobna. Wyróżniamy osiem jednostek redakcyjnych:
1) Artykuł
2) Paragraf
3) Ustęp
4) Punkt
5) Litera
6) Tiret
Strona 49 z 105
7) Wielka litera
8) Cyfra rzymska
Każda z nich posiada takie same opcje, które podzielone zostały na dwie zakładki.
Zakładka ogólne:
Sekcja „Ogólne” – tu określimy, w jaki sposób ma być wyrównany tekst danej jednostki redakcyjnej.
Sekcja „Wcięcia” – pozwala na określenie wcięć danej jednostki redakcyjnej z wyróżnieniem wcięcia
pierwszego wiersza. Opcja „względem poprzednika” pozwala określić czy wcięcia
mają być wyświetlane względem strony (w przypadku odznaczenia tej opcji) czy
też względem poprzedniej jednostki redakcyjnej (w przypadku jej zaznaczenia).
Sekcja „Odstępy” – pozwala na określenie akapitów dla danej jednostki redakcyjnej.
Sekcja „Formatowanie” – umożliwia „wytłuszczenie” tekstu znajdującego się w danej jednostce. Po
zaznaczeniu
opcji
„Wszystkie
wersaliki”
treść
danej
jednostki
będzie
wygenerowana wielkimi literami.
Sekcja „Paginacja” - zaznaczenie opcji „razem z następnym” spowoduje, że dana jednostka zostanie
„złączona” z kolejną jednostką takiego samego typu i umieszczona na tej samej
stronie. Zaznaczenie opcji „wiersze razem” spowoduje nie rozdzielenie tekstu
danej jednostki redakcyjnej pomiędzy dwie strony (całość zostanie przeniesiona
na kolejną stronę)
Strona 50 z 105
Zakładka Numerowanie:
W tej zakładce znajduje się opcje dodatkowe:

Określenie położenia numeru jednostki.

Ustalenia wyglądu prefiksu – dodając znak „[]”, charakteryzujący twardą spację, otrzymamy odstęp
pomiędzy prefiksem a numerem

Zdefiniowaniu postfiks'a

Wytłuszczony – pogrubiający numer danej jednostki
Ustawienia jednostek pomocniczych
Podobnie jak przy podstawowych jednostkach redakcyjnych tak przy pomocniczych możemy określić
poszczególne parametry formatowania. Wyróżniamy trzy jednostki pomocnicze:
1) Akapit
2) Podstawa prawna i preambuła
3) Preambuła
4) Blok
Dla każdej z nich przypisane zostały identyczne opcje.
Sekcja „Ogólne” – tu określimy, w jaki sposób ma być wyrównany tekst danej jednostki redakcyjnej.
Dla elementu akapit wyrównanie ustawiamy na poziomie konkretnego elementu.
Jeżeli w całym dokumencie akapity mają zostać wyjustowane, to należy zaznaczyć
opcję „Wymuś justowanie”.
Sekcja „Wcięcia” – pozwala na określenie wcięć danej jednostki redakcyjnej z wyróżnieniem wcięcia
pierwszego wiersza. Opcja „względem poprzednika” pozwala określić czy wcięcia
mają być wyświetlane względem strony (w przypadku odznaczenia tej opcji) czy
też względem poprzedniej jednostki redakcyjnej (w przypadku jej zaznaczenia).
Strona 51 z 105
Sekcja „Odstępy” – pozwala na określenie akapitów dla danej jednostki redakcyjnej.
Sekcja „Formatowanie” – umożliwia „pogrubienie” tekstu znajdującego się w danej jednostce. Po
zaznaczeniu
opcji
„Wszystkie
wersaliki”
treść
danej
jednostki
będzie
wygenerowana dużymi literami.
Sekcja „Paginacja” –zaznaczenie opcji „razem z następnym” spowoduje, że dana jednostka zostanie
„złączona” z kolejną jednostką takiego samego typu i umieszczona na tej samej
stronie. Zaznaczenie opcji „wiersze razem” spowoduje nie rozdzielenie tekstu
danej jednostki redakcyjnej w przypadku pomiędzy dwie strony (całość zostanie
przeniesiona na stronę kolejną)
Ustawienia innych elementów
Do tych elementów zaliczymy:
1. Załącznik:
1) Ogólne – gdzie ustawimy wyrównanie nagłówka załącznika oraz określimy zaznaczając opcję
„Umieść od nowej strony (nie dot. PDF)”, czy kolejne załączniki wyświetlane będą na kolejnych
stronach aktu. Zaznaczając opcję „Rozpocznij ponowne numerowanie stron” uzyskamy oddzielne
numerowanie stron dla załączników. Należy przy tym pamiętać o wyłączeniu opcji Pokaż ilość stron
na zakładce Ustawienia dokumentu. Funkcja „Stosuj nagłówki automatyczne” powoduje włączenie
niestandardowych nagłówków załączników stosowanych na szczeblu centralnym. Rozmiar czcionki
w nagłówku automatycznym można regulować tylko po włączeniu funkcji „Stosuj nagłówki
automatyczne”
Strona 52 z 105
2) Wcięcia – gdzie określimy wcięcie nagłówka załącznika
3) Odstępy – gdzie zdefiniujemy odstępy przed i po nagłówku załącznika.
2. Załącznik binarny:
1) Ogólne – gdzie określimy zaznaczając opcję „Generuj nagłówek w pliku PDF załącznika binarnego”,
czy program ma dodać automatycznie nagłówki do załączników binarnych. Należy przy tym
pamiętać o pozostawieniu odpowiedniej ilości miejsca na nagłówek w treści załącznika.
Zaznaczając opcję „Rozpocznij ponownie numerowanie stron” uzyskamy oddzielne numerowanie
stron dla załączników. Należy przy tym pamiętać o wyłączeniu opcji Pokaż ilość stron na zakładce
Ustawienia dokumentu.
2) Wcięcia – gdzie określimy wcięcie nagłówka załącznika
3) Odstępy – gdzie zdefiniujemy odstępy przed i po nagłówku załącznika.
Strona 53 z 105
3. Uzasadnienie – podzielono na dwie zakładki:
1)
Zakładka „Tytuł” – gdzie możemy wyróżnić tytuł „Uzasadnienie” tekstem wytłuszczonym
zaznaczając opcję „Wytłuszczony” bądź też zaznaczyć opcję „Wszystkie wersaliki”, która wygeneruje
nam tytuł wielkimi literami. Ponadto możemy ustalić odstępy między poszczególnymi znakami
(Opcja odnosi się do dokumentów DOC, DOCX) czy zastosować opcje jak dla załączników.
Zaznaczając opcję „umieść uzasadnienie w dokumencie głównym podczas generowania pliku
PDF”, spowodujemy umieszczenie uzasadnienia bezpośrednio pod treścią dokumentu głównego
(przed załącznikami) w pliku PDF.
2) Zakładka „Jak dla załącznika”
Strona 54 z 105
Podzielić ją możemy na trzy sekcje:
 Ogólne – gdzie ustawimy wyrównanie „Uzasadnienia” oraz określimy czy ma ono wyświetlać
się na nowej stronie poprzez zaznaczenie opcji „Umieść od nowej strony” (funkcja nie
oddziałuje na pliki PDF). Zaznaczając opcję „Rozpocznij ponownie numerowanie stron”
uzyskamy oddzielne numerowanie stron dla załączników. Należy przy tym pamiętać o
wyłączeniu opcji Pokaż ilość stron na zakładce Ustawienia dokumentu.
 Wcięcia – gdzie określimy wcięcia z lewej i prawej strony.
 Odstępy – gdzie ustawimy odstępy przed i po „Uzasadnieniu” oraz określimy odległości
pomiędzy wierszami za pomocą interlinii.
4. Treść przypisów
Znajdują się tu wszystkie ustawienia formatowania dla przypisów. Podzielić ją możemy na dwie zakładki.
Zakładka Ogólne składająca się z pięciu sekcji:
 Sekcja Ogólne – gdzie ustawimy, w jaki sposób ma być wyrównany tekst przypisów.
 Sekcja Wcięcia – gdzie określimy wielkości wcięć z lewej i prawej strony, a dodatkowo przy
opcji „Pierwszy wiersz” wprowadzimy wartość wcięcia dla pierwszego wiersza w przypisie.
 Sekcja Odstępy – gdzie wprowadzimy wartości odległości przed pierwszym przypisem oraz po
kolejnych. Dodatkowo istnieje możliwość określenia odstępów między wierszami każdego
przypisu (interlinia).
 Sekcja Formatowanie – gdzie ustawimy czy tekst przypisów ma być wyświetlany
wytłuszczonym drukiem oraz czy treść przypisów ma być wyświetlana wielkimi literami.
 Sekcja Paginacja - zaznaczenie opcji „razem z następnym” spowoduje, że dana jednostka
zostanie „złączona” z kolejną jednostką takiego samego typu i umieszczona na tej samej
stronie. Zaznaczenie opcji „wiersze razem” spowoduje nie rozdzielenie tekstu danej jednostki
redakcyjnej w przypadku pomiędzy dwie strony (całość zostanie przeniesiona na stronę
kolejną)
Strona 55 z 105
Zakładka Inne – w tej zakładce ustawimy rodzaj oraz rozmiar czcionki dla przypisów oraz opcje Przypisy
na stronie (obecnie opcja ta jest w fazie rozwojowej i jest domyślnie wyłączona).
5. Podpisy i organ kolegialny
Pozwala na określenie niezbędnych elementów dot. podpisu w wyeksportowanym akcie. Opcji podpisu
nie należy mylić z podpisem elektronicznym.
Strona 56 z 105
Ustawienia elementów nowelizacyjnych
W tej zakładce mamy możliwość zmiany formatowania elementu „cytowanie”, jak również zmiany kolorów
odpowiednich zmian w tekstach porównawczych (więcej informacji na temat tekstów porównawczych jest
dostępnych w ćwiczeniu „Legislator Premium (ETJ XML) i Baza Aktów Własnych”)
Legislator domyślnie na końcu każdego cytowania (dodanego przez jednostkę „cytowanie”), dodaje
automatycznie odpowiednio średnik, przecinek lub kropkę. Ten mechanizm możemy wyłączyć w zakładce
„Ustawienia”:
Strona 57 z 105
Eksport aktu do pliku i ID dokumentu
Gotowy dokument możemy wyeksportować do pliku PDF celem wydrukowania i podpisania wersji
papierowej. Eksportu dokonujemy z poziomu zakładki Eksport
wybierając opcję PDF. Plik zostanie
wyeksportowany zgodnie z ustawieniami formatowania i w zależności od ustawień może zawierać
dodatkowe elementy, które nie są widoczne w oknie projektu:
a) Stopkę wraz z ID dokumentu (ID jest stałe dla dokumentu, wersję dokumentu możemy porównać
poprzez datę i godzinę ostatniego zapisu dodaną do ID)
b) Widok notki projektu (dla aktów o statusie „projekt”)
c) Przypisy dolne lub przypisy końcowe (informacja o przypisach w widoku projektu widoczna jest tylko
na lewym menu. Po wyeksportowaniu do pliku przypisy powinny być widoczne bezpośrednio na
dokumencie)
Automatyczne przenumerowanie jednostek redakcyjnych
W przypadku dodania pomiędzy dowolnymi jednostkami redakcyjnymi nowej jednostki, zostanie ona
dodana z ostatnim wolnym numerem dla danej jednostki. Przykładowo, mając pięć paragrafów jeżeli
zechcemy dodać paragraf pomiędzy np.: drugim i trzecim, otrzyma on numer 6 (ostatni wolny). Nie ma
jednak konieczności ręcznej zmiany poszczególnych numerów tych paragrafów – wystarczy wybrać opcję
Autonumerowanie jednostek dostępną z poziomu Narzędzia główne:
Strona 58 z 105
Opcje niestandardowe
Poniżej znajduje się opis dodatkowych funkcjonalności pozwalających na tworzenie aktów prawnych
zawierających niestandardowe, lub rzadziej używane elementy.
Przypisy dolne
Legislator pozwala na tworzenie przypisów dolnych. Przypisy dolne możemy tworzyć tylko i wyłącznie
ręcznie. Przekopiowanie treści uchwały zawierającej przypisy nie spowoduje przekopiowania tych
przypisów – wyświetlany będzie tylko numer przypisu w postaci indeksu górnego.
Przypisy dodajemy z poziomu zakładki Wstawianie wybierając opcję Wstaw przypis.
Przypis zostanie dodany w miejscu w którym ustawimy kursor:
Strona 59 z 105
Informacja o przypisach pojawi się na lewym menu:
Edycji treści przypisu dokonujemy po kliknięciu na wybrany przypis w lewym menu. Aby usunąć przypis
wystarczy usnąć go z treści aktu.
Przypis na dole strony będzie wyświetlany na wyeksportowanym dokumencie (np.: PDF)
Załączniki do załączników
Legislator pozwala na dodawanie załączników do załączników. Jeżeli do załącznika np.: Regulaminu
organizacyjnego, chcemy dodać załącznik, w pierwszej kolejności dodajemy Regulamin – jako załącznik do
aktu:
Strona 60 z 105
Załącznik zostanie dodany na nowej zakładce:
Dodając kolejny załącznik, pod jego tytułem z dostępnej listy rozwijanej wybieramy nadrzędność elementów
– załącznikowi nr 2 określamy element nadrzędny jako załącznik nr 1.
Analogicznie dodajemy kolejne załączniki do załącznika.
Strona 61 z 105
Podział sekcji i orientacja strony
W przypadku kiedy wprowadzana przez nas treść wymaga zmiany orientacji strony (nie mieści się w widoku
pionowym strony) – częsty przypadek przy wprowadzaniu tabel budżetowych mamy, mamy możliwość
zmiany orientacji strony.
Chcąc aby część dokumentu miała strony pionowe a część poziome, po tekście na stronie pionowej
wstawimy podział sekcji (zakładka Układ & Widok – Znaki podziału – Sekcja na następnej stronie):
Zostanie wstawiony podział sekcji:
Strona 62 z 105
Po ustawieniu kursora na początku pustej strony, z poziomu tej samej zakładki zmieniamy orientację strony:
Teraz na stronie poziomej możemy utworzyć (wkleić) szeroką tabelę:
Chcąc powrócić do strony pionowej ponownie na końcu wstawiamy podział sekcji i na następnej stronie
zmieniamy orientację strony.
Strona 63 z 105
Opcje podpisu elektronicznego
Konfiguracja podpisu elektronicznego
Legislator posiada funkcję dzięki której możemy zdefiniować sposób działania aplikacji w odniesieniu do
podpisywania dokumentów elektronicznych. Ustawienia definiowane są z poziomu Opcji programu:
Zakładka - Ustawienia podpisu:
Strona 64 z 105
Z poziomu ustawień mamy możliwość
1. Instalacji certyfikatów głównych – certyfikaty główne zainstalowane w systemie są niezbędne do
prawidłowej weryfikacji składanych podpisów. Jeżeli po instalacji certyfikatów z poziomu aplikacji,
weryfikacja nadal jest nieprawidłowa, certyfikaty należy zainstalować ręcznie (są dostępne na stronie
www.nccert.pl).
2. Konfiguracji podpisu pozwalającej na zdefiniowanie procedury podpisywania dokumentów:
Domyślnie zaznaczona opcja to Używaj podpisywania standardowego.
Włączenie opcji „Używaj podpisywania uproszczonego”, pozwala na zdefiniowanie parametrów i funkcji,
które mają się wykonać automatycznie w momencie składania podpisu. Dzięki czemu możemy
zminimalizować proces podpisywania dokumentów jedynie do wprowadzenia PINu. Parametry, jakie
możemy zdefiniować, to:
1) Ustawienie domyślnych bibliotek, które mają być użyte do składania podpisu:
a) .NET (domyślne) – zalecane
b) JAVA – opcjonalne
2) Automatyzacja:
a) Automatycznie zmień status na „Uchwalony” – zaznaczenie tej opcji pozwala na
automatyczną zmianę statusu aktu (standardowy komunikat o zmianie statusu nie będzie
wyświetlany).
b) Wyświetlaj okno zatwierdzenia podglądu – zaznaczenie opcji będzie wywoływało okno
Zatwierdzenia podpisywanego dokumentu. Opcja niezaznaczona nie wyświetla okna.
c) Wybierz domyślny certyfikat – umożliwia wybór domyślnego certyfikatu, który będzie używany
podczas podpisywania dokumentów. W trakcie podpisywania nie będziemy proszeni o jego
wskazanie.
d) Zamknij dokument po złożeniu podpisu – zaznaczając opcję, po zakończeniu procedury
podpisu, dokument zostanie automatycznie zamknięty. Opcja przydatna w momencie kiedy
podpisujemy kilka dokumentów. Wtedy wszystkie dokumenty do podpisu możemy otworzyć w
Strona 65 z 105
kolejnych oknach i dzięki włączonej tej opcji kolejne podpisane dokumenty będą automatycznie
zamykane.
e) Po złożeniu podpisu, rozpocznij podpisywanie kolejnego dokumentu- pozwala na „hurtowe”
podpisanie wszystkich otwartych dokumentów, przy jednokrotnym podaniu numeru PIN.
UWAGA Dokumenty będą podpisywane kolejno począwszy od aktualnie wyświetlonego.
Czyli jeżeli chcemy podpisać wszystkie otwarte dokumenty, opcję Podpisz należy
uruchomić na dokumencie pierwszym od lewej:
f) Dodaj podpis PAdES do pliku PDF – dodaje dodatkowy podpis elektroniczny pliku PDF z
widoczną informacją w treści pliku PDF
Strona 66 z 105
3) Ustawienia formatu podpisu:
W opcjach tych można zmienić wariant podpisu. Zgodnie z obwiązującym rozporządzeniem Prezesa
Rady Ministrów w sprawie warunków technicznych od 01.01.2012 roku, nie ma obowiązku
podpisywania dokumentów ze znacznikiem czasu (wariant podpisu XAdES-BES). Jeżeli chcemy użyć
znacznika czasu do podpisywania dokumentów jako wariant podpisu należy ustawić XAdES-T.
Bezwzględnie należy zaznaczyć opcję Podpisz załączniki binarne – jest to wymóg ww.
rozporządzenia.
3. Używaj daty aktu jako daty podpisu – Kiedy funkcja ta jest włączona, data złożenia podpisu
elektronicznego na dokumencie zawsze jest ustawiana na taką samą, jak data dokumentu (nawet
jeśli podpis faktycznie składany był wcześniej lub później). Po wyłączeniu tej funkcji data złożenia
podpisu elektronicznego zawsze będzie taka sama jak bieżąca data.
Dodatkowo w zakładce Narzędzia główne (już w momencie kiedy mamy otwarty dokument do podpisu)
dodano dodatkową opcję pozwalającą na Podpisanie aktu bez daty i numeru (tzw. kontrasygnata nie
musi być już zaznaczana w oknie z wyborem certyfikatu, teraz wystarczy wybrać nową opcję i dokument
zostanie podpisany z wyłączeniem daty i numeru):
Strona 67 z 105
Proponowana procedura składania podpisu
Każdy dokument przed przekazaniem do podpisu należy Zablokować (zakładka Narzędzia główne – Zablokuj), w
celu wygenerowania wszystkich niezbędnych plików znajdujących się w archiwum ZIPX. Procedurę samego podpisu
możemy przeprowadzić na dwa sposoby:
1) przekazując do podpisu wersję elektroniczną, a wersję papierową drukując dopiero po złożeniu
podpisu, lub
2) przekazując do podpisu wersję elektroniczną i papierową jednocześnie.
W tym drugim wypadku, wersja papierowa powinna powstać z zablokowanej wersji elektronicznej.
Dlaczego tak istotne jest zablokowanie dokumentu przed wydrukiem wersji papierowej – po zablokowaniu
dokumentu zostanie mu nadane ostateczne ID XML (pojawiające się w stopce na wydrukach). Podpisanie
zablokowanego dokumentu nie zmienia jego ID – dzięki czemu obie wersje (papierowa i elektroniczna)
będą identyczne. Oczywiście jeżeli zechcemy skorzystać z drugiej opcji musimy wyłączyć wyświetlanie
statusu dokumentu (w momencie podpisania dokumentu status zostanie zmieniony, dlatego nie powinien
on być widoczny na wydrukowanej przed podpisaniem wersji papierowej). Wyświetlanie statusu dokumentu
możemy wyłączyć:
a) globalnie dla wszystkich nowo tworzonych dokumentów korzystając z opcji formatowania
dostępnych z poziomu menu Plik – Opcje – Ustawienia formatowania. Należy pamiętać że
zmiana opcji globalnych nie powoduje zmian formatowania dla aktualnie otwartego
dokumentu. W celu zmiany formatowania aktualnie otwartego dokumentu korzystamy z
funkcji opinaj w pkt b).
b) lokalnie dla otwartego dokumentu – korzystając z Opcji formatowania dostępnej z poziomu
zakładki Narzędzia główne.
Widoczność statusu aktu ustawiamy w sekcji Stopka:
Strona 68 z 105
Standardowy podpis cyfrowy
Gotowy do podpisu dokument przed jego przekazaniem do podpisania blokujemy korzystając z funkcji Zablokuj:
Po zablokowaniu dokumentu przechodzimy do zakładki Eksport i wybieramy Podgląd PDF w celu sprawdzenia czy
zablokowany dokument jest poprawnie formatowany:
Wyświetlanie notki projektu możemy wyłączyć w opcjach formatowania, lub poprze zmianę statusu w metadanych
aktu na „Uchwalony”. W tym celu zamykamy otwarty dokument PDF i usuwamy blokadę dokumentu:
Strona 69 z 105
Następnie otwieramy Metadane dokumentu i zmieniamy status:
Po czym ponownie blokujemy dokument i sprawdzamy podgląd PDF:
Jeżeli w metadanych dokumentu nie są uzupełnione data i/lub numer aktu, dane te możemy uzupełnić przed
złożeniem podpisu w metadanych dokumentu lub w trakcie składania podpisu elektronicznego (w momencie kiedy
dane te nie są uzupełnione system monituje o ich uzupełnienie).
W zależności od wybranej procedury podpisywania, w tym momencie możemy wydrukować dokument „papierowy”
do podpisu (jeżeli data i numer aktu nie były uzupełnione, na dokumencie papierowym datę i numer należy uzupełnić
ręcznie długopisem).
Mając tak przygotowany dokument przekazujemy go do podpisu (plik przesyłamy mailem lub przynosimy na
PenDrive)
Dokument podpisujemy wybierając Podpisz. Poniżej opisana została pełna procedura podpisu, gdy w opcjach
programu nie ma określonych opcji dot. podpisywania uproszczonego:
Strona 70 z 105
Wyświetlone zostanie okno wyboru metody podpisywania:
Następnie jeżeli nie uzupełniliśmy daty i numeru aktu zostanie wyświetlony monit o ich wprowadzenie:
Po wybraniu TAK wyświetlane jest okno wprowadzenia daty i numeru:
Wprowadzamy dane i zatwierdzamy przyciskiem OK.
Strona 71 z 105
W kolejnym kroku, osoba podpisująca może sprawdzić podgląd dokumentu – po ewentualnym wyświetleniu
podglądu i sprawdzeniu treści wybieramy Zatwierdź:
Przedostanie okno to okno wyboru certyfikatu i ustawień podpisu:
Strona 72 z 105
Domyślnie dla każdego z podpisów, stosowany będzie obowiązujący wariant podpisu bez znacznika czasu oraz opcja
podpisywania załączników binarnych. Ponadto w dolnej części wyświetlonego okna, można wprowadzić stanowisko,
jakie zajmuje osoba podpisująca (niektóre certyfikaty posiadają zdefiniowane stanowisko – w zależności od wybranej
opcji podczas zakupu certyfikatu). Po wyborze certyfikatu osoby podpisującej, wyświetlone zostanie okno, służące do
wprowadzenia PINu:
O poprawności złożenia podpisu, poinformuje nas odpowiedni komunikat:
Po złożeniu podpisu, jeżeli zajdzie potrzeba ewentualnej modyfikacji aktu możemy taki podpis usunąć korzystając z
opcji Usuń podpisy, poprawiając dokument i ponownie go podpisując.
Strona 73 z 105
Złożony pod dokumentem podpis możemy zweryfikować korzystając z opcji Weryfikuj podpis:
Dodatkowo możemy również wyświetlić informacje o złożonych podpisach (opcja Informacje o podpisach).
Strona 74 z 105
Obsługa wielopodpisu - porozumienia
Szczegółowa instrukcja dot. tworzenia i podpisywania porozumień, dostępna jest w ćwiczeniu
„Porozumienia”
Z wielopodpisem najczęściej mamy do czynienia przy podpisywaniu porozumień. Po przygotowaniu
ostatecznej wersji porozumienia i zablokowaniu jej przechodzimy do procedury podpisywania. W celu
prawidłowego podpisania porozumienia, możemy wybrać jedną z dwóch możliwości:
1) Ze stronami porozumienia ustalamy datę porozumienia, i w wszystkie strony podpisują
porozumienie tego samego dnia (co z praktycznego punktu widzenia często może okazać się bardzo
trudne do wykonania),
2) Data porozumienia ustalana jest przez ostatni podpisujący porozumienie organ, wszystkie organy
nie będące ostatnim podpisującym podpisują porozumienie z tzw. Wyłączeniem daty i numeru aktu.
O ile pierwszy sposób jest technicznie łatwy do wykonania (po prostu każdy składa podpis pod
dokumentem), o tyle drugi, wymaga wyboru odpowiedniej opcji – dlatego też poniżej znajduje się opis
podpisania dokumentu przy użyciu tego właśnie sposobu
Dla celu przygotowania opisu przyjęto, że porozumienie jest podpisywane przez trzy strony.
Składanie pierwszego podpisu
Pierwsza osoba podpisująca dokument podpisuje go z Wyłączeniem daty i numeru aktu. W tym celu
wybieramy Podpisz bez daty i numeru z narzędzi głównych:
Strona 75 z 105
W wyświetlonym oknie wybieramy domyślne biblioteki PKI.NET:
W kolejnym pytanie o zmianę statusu – tutaj bezwzględnie wybieramy TAK (jeżeli tak jak w przykładzie
poprzednim zmieniliśmy status aktu w metadanych dokumentu przed jego zablokowaniem, poniższy
komunikaty nie będzie wyświetlany):
Jeżeli w tym momencie nie zmienilibyśmy statusu aktu, później nie byłoby już takiej możliwości, przez co w
wyeksportowanym pliku PDF cały czas widniałaby notka projektu.
Strona 76 z 105
podpisywany dokument jest prawidłowo sformatowany. Po wybraniu Zatwierdź:
wyświetlone zostanie okno wyboru certyfikatu. Tutaj musimy określić, że składany przez nas podpis ma nie
obejmować daty i numeru aktu prawnego – opcja będzie zaznaczona automatycznie:
Strona 77 z 105
Pozostawiając pozostałe elementy bez zmian, zaznaczamy certyfikat i wybieramy Zastosuj. Teraz wystarczy
tylko podać PIN do karty:
złożeniu podpisu.
Teraz z podpisanego dokumentu wykonujemy wydruk wersji papierowej (zakładka Eksport – Podgląd
PDF), i obie wersje (podpisany elektronicznie plik ZIPX oraz wydrukowany dokument papierowy)
przekazujemy do podpisu drugiej stronie porozumienia.
UWAGA Jeżeli występują więcej niż dwie strony porozumienia, każda która nie jest ostatnim
podpisującym, podpisuje dokument dokładnie tak jak to opisano powyżej. Oczywiście kolejnej
osobie nie zostanie już wyświetlone okno z pytaniem o zmianę statusu gdyż status został już
zmieniony, natomiast pozostałe czynności wykonuje identycznie.
Weryfikacja złożonego podpisu
Po każdorazowym złożeniu podpisu należy zweryfikować jego poprawność. W tym celu wybieramy opcję
Weryfikuj podpis.
Jeżeli informacje o weryfikacji wyświetlane są kolorem zielonym, oznacza to że podpis został zweryfikowany
prawidłowo. Informacje dotyczące złożonego podpisu dostępne są pod przyciskiem Informacje o
podpisach:
Strona 78 z 105
Składanie drugiego podpisu
Drugi podpis musi zostać złożony w analogiczny sposób jak pierwszy.
Druga osoba podpisująca dokument podpisuje go z Wyłączeniem daty i numeru aktu. W tym celu
wybieramy Podpisz bez daty i numeru z narzędzi głównych:
W wyświetlonym oknie wybieramy domyślne biblioteki PKI.NET:
podpisywany dokument jest prawidłowo sformatowany. Po wybraniu Zatwierdź:
Strona 79 z 105
wyświetlone zostanie okno wyboru certyfikatu. Tutaj musimy określić, że składany przez nas podpis ma nie
obejmować daty i numeru aktu prawnego – opcja będzie zaznaczona automatycznie:
Pozostawiając pozostałe elementy bez zmian, zaznaczamy certyfikat i wybieramy Zastosuj. Teraz wystarczy
tylko podać PIN do karty:
złożeniu podpisu.
Po otrzymaniu wersji papierowej od pierwszej osoby, druga osoba nanosi ręczny podpis na dany dokument
i przekazuje go ostatniej stronie wraz z podpisanym elektronicznie plikiem *.zipx.
Strona 80 z 105
Składanie ostatniego podpisu.
Ostania osoba podpisująca dokument wybiera tym razem Podpisz:
i akceptuje domyślne biblioteki .NET:
W następnym oknie pojawia się informacja dotycząca składania podpisu wielokrotnego, którą również
akceptujemy:
Kolejne okno to pytanie dotyczące uzupełnienia numeru i daty aktu prawnego. Będąc ostatnią osobą
składającą podpis pod dokumentem musimy uzupełnić datę (ewentualnie również numer) dokumentu:
Strona 81 z 105
W wyświetlonym oknie domyślnie zostanie wstawiona data bieżąca. Jeżeli dokument nie zawiera numeru,
pole z numerem pozostawiamy puste i akceptujemy wstawienie daty:
Zostanie wyświetlone pytanie czy akt ma zostać podpisany bez nadawania numeru – wybieramy TAK:
Ostanie okno jest oknem wyboru certyfikatu – tutaj już nic nie zaznaczamy (dokument ma zostać podpisany
jako całość – z datą i numerem) – wybieramy tylko certyfikat i klikamy Zastosuj:
Strona 82 z 105
Wprowadzamy PIN do karty:
Pod dokumentem został złożony ostatni podpis obejmujący sowim zakresem cały dokument:
Data dokumentu została uzupełniona:
Datę uzupełniamy ręcznie na otrzymanym dokumencie papierowym – obie wersje dokumentu (papierowa i
elektroniczna) są gotowe. Do redakcji dziennika przekazujemy akt w formie elektronicznej przy użyciu
modułu komunikacyjnego – wersję papierową wysyłamy pocztą tradycyjną do nadzoru.
Strona 83 z 105
Weryfikacja złożonego podpisu
Po wywołaniu okna weryfikacji podpisu dostaniemy informację o trzech podpisach złożonych pod
dokumentem:
W informacjach o podpisie pojawi się zakładka z kolejną osoba podpisującą, przy czym przy pierwszych
dwóch osobach nadal mamy informacje, że podpisy przez nie złożone nie obejmował daty:
Strona 84 z 105
Natomiast przy trzeciej osobie informację o całościowym podpisaniu dokumentu:
Makrodefinicje –pole numer i data w dowolnym miejscu w dokumencie
Makrodefinicje pozwalające na wstawienie pola [NR] oraz pola [DATA] w dowolnym miejscu dokumentu
możemy wykorzystać do:
1) Tworzenia porozumień zawierających niestandardową metrykę,
2) Nagłówka załącznika w przypadku dodania niestandardowego nagłówka.
Wstawienie makrodefinicji w dowolnym miejscu w treści aktu pozwala na automatyczne uzupełnienie w tym
miejscu numeru i daty aktu prawnego w momencie składania podpisu elektronicznego.
Wykorzystanie makrodefinicji w porozumieniach
Wymogi prawne
Od 1.01.2012 r. podstawą do ogłoszenia jest porozumienie w formie elektronicznej - konieczne jest aby
zostało one opatrzone podpisami elektronicznymi wszystkich stron porozumienia. W sytuacji gdy podstawą
do ogłoszenia było porozumienie w postaci „papierowej” wystarczyło, że „oryginalne podpisy” były na
papierze, natomiast przekazywane do ogłoszenie porozumienie w postaci dokumentu elektronicznego było
opatrywane tylko jednym podpisem (organu który przekazywał porozumienie do ogłoszenia).
Strona 85 z 105
Porozumienie – niestandardowa metryka
Przy tworzeniu porozumień często zdarza się sytuacja gdzie data porozumienia nie znajduje się w metryce
aktu, tylko w treści akapitów, jak w przykładzie poniżej:
POROZUMIENIE
w sprawie powierzenia zadań dotyczących utrzymania grobów i cmentarzy wojennych
zawarte w dniu 3 kwietnia 2012 r. pomiędzy:
Gminą Tuchów – reprezentowaną przez Wójta Gminy Tuchów
a Powiatem Tarnowskim – reprezentowanym przez Starostę Tarnowskiego
§ 1. Na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz.U.
z 1933 r. Nr 39, poz. 311, z 1959 r. Nr 11, poz. 62, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2002
r. Nr 113, poz. 984, z 2005 r. Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1462, z 2006 r. Nr 144, poz. 1041), art. 8 ust. 2 i
2b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23,
poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717,
Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz.
1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz.
1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr
28, poz. 142 i 146, Nr 40, poz. 230, Nr 106, poz. 675, z 2011 r. Nr 21, poz. 113, Nr 117, poz. 679, Nr 134, poz.
777, Nr 149, poz. 887, Nr 217, poz. 1281) i art. 150 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 157, poz. 1240, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 96, poz. 620, Nr 123, poz. 835, Nr 152, poz. 1020, Nr
238, poz. 1578, Nr 257, poz. 1726, z 2011 r. Nr 185, poz. 1092, Nr 201, poz. 1183, Nr 234, poz. 1386, Nr 240,
Takie porozumienie również możemy przygotować przy użyciu Legislatora, w taki sposób, aby data
poz. 1429, Nr 291, poz. 1707), Wojewoda powierza a Miasto Sieradz przyjmuje do wykonania do dnia
porozumienia
została
wstawiona
ostatni
organ podpisujący.
Porozumienie
tworzymy
analogicznie jak
3 grudnia 2012
roku remont
tablic przez
nagrobnych
na zbiorowych
mogiłach żołnierzy
Armii Czerwonej
poległych
zwykły
dokument,
kilku różnic:
w styczniu
1945 zr.,uwzględnieniem
położonych na cmentarzu
wojennym przy ul. Wojska Polskiego.
Strona 86 z 105
W omawianym przypadku musimy skorzystać z funkcji pozwalającej na wstawienie własnej metryki
dokumentu (przy czym wszystkie dane metryki muszą być uzupełnione również w metryce standardowej jak
na obrazku powyżej).
Wprowadzone dane akceptujemy – zostanie wyświetlone znane nam okno widoku projektu:
W związku z tym, że wyłączyliśmy widoczność metryki, nie jest ona wyświetlana w widoku projektu –
musimy utworzyć ją ręcznie, uzyskując następujący efekt:
Strona 87 z 105
Analogicznie jak w przykładzie pierwszym, przed zastosowaniem formatowania, wchodzimy w Ustawienia
dokumentu i włączamy opcję „Pozwalaj na stosowanie akapitów”:
Po kliknięciu „zastosuj”, wybieramy opcję Zastosuj formatowanie - otrzymujemy sformatowany dokument:
Strona 88 z 105
Ostatnim elementem, jaki musimy zmienić jest wstawienie pola daty, tak aby była ona automatycznie
wstawiona do dokumentu po uzupełnieniu jej przy składaniu ostatniego podpisu elektronicznego. W tym
celu usuwamy ręcznie wprowadzoną datę i w jej miejsce wstawiamy pole Data dostępne z poziomu zakładki
Wstawianie (Makrodefinicja – Data aktu):
Teraz przejdźmy do Podglądu PDF, w celu sprawdzenia, jak zostanie zinterpretowane na wydruku
wstawione pole daty (zakładka Eksport – Podgląd PDF):
Jak widzimy system rozpoznał pole DATA – w związku z tym, że data jest wyczyszczona w Metadanych
Dokumentu, na wydruku zostało wykropkowane miejsce na jej wprowadzenie.
Następnie wprowadzamy treść dokumentu analogicznie jak w przykładzie pierwszym i blokujemy dokument
przed złożeniem pierwszego podpisu (przed zablokowaniem musimy zapisać dokument na dysku)
Strona 89 z 105
Pierwszy podpis składamy analogicznie jak w przykładzie nr 1 opisanym wyżej – z wyłączeniem daty i
numeru aktu prawnego. W pierwszej kolejności wybieramy standardowe biblioteki .NET:
W następnym oknie Nie uzupełniamy daty i numeru aktu – ma ona zostać uzupełniona przez ostatni organ
podpisujący:
Zmieniamy status dokumentu na ‘Uchwalony’ :
UWAGA – Bezwzględnie pamiętamy o zmianie statusu aktu przy składaniu pierwszego podpisu.
Jeżeli w powyższym oknie nie wybierzemy TAK – status aktu nie zostanie zmieniony i po eksporcie
do PDF cały czas będzie pojawiać się notka projektu.
Strona 90 z 105
Po sprawdzeniu podglądu Zatwierdzamy dokument:
Zaznaczamy opcję Kontrasygnata (w celu wyłączeniu daty z podpisu), wybieramy certyfikat i klikamy
Zastosuj:
Po złożeniu podpisu eksportujemy dokument do PDF, drukujemy wersję papierową, podpisujemy i wraz z
wersją elektroniczną przekazujemy do podpisu drugiej stronie porozumienia.
Strona 91 z 105
Po przekazaniu porozumienia drugiej stronie, ostania osoba podpisująca dokument analogicznie jak
wszystkie poprzednie wybiera Podpisz i akceptuje domyślne biblioteki .NET:
W następnym oknie pojawia się informacja dotycząca składania podpisu wielokrotnego, którą również
akceptujemy:
Kolejne okno, to pytanie dotyczące uzupełnienia numeru i daty aktu prawnego. Będąc ostatnią osobą
składającą podpis pod dokumentem musimy uzupełnić datę dokumentu:
Strona 92 z 105
W wyświetlonym oknie domyślnie zostanie wstawiona data bieżąca. Jeżeli dokument nie zawiera numeru,
pole z numerem pozostawiamy puste i akceptujemy wstawienie daty:
Zostanie wyświetlone pytanie czy akt ma zostać podpisany bez nadawania numeru – wybieramy TAK:
Ostanie okno jest oknem wyboru certyfikatu – tutaj już nic nie zaznaczamy (dokument ma zostać podpisany
jako całość – z datą i numerem) – wybieramy tylko certyfikat i klikamy Zastosuj:
Strona 93 z 105
Wprowadzamy PIN do karty:
Pod dokumentem został złożony ostatni podpis obejmujący sowim zakresem cały dokument:
Data dokumentu została uzupełniona i jest widoczna po eksporcie dokumentu do PDF:
Strona 94 z 105
W podglądzie dokumentu, nadal będzie widniało pole DATA:
Wykorzystanie makrodefinicji do tworzenia niestandardowych załączników
W przypadku niestandardowych załączników również możemy wykorzystać makrodefinicje do
automatycznego uzupełnienia danych w nagłówku. Niestandardowe nagłówki załączników mogą przybierać
różne formy, np.:
Załącznik Nr 1 do Porozumienia z dnia 10 maja 2013 r.
Tytuł załącznika
Treść załącznika
Załącznik Nr 2 do Porozumienia z dnia 10 maja 2013 r.
Tytuł załącznika
Treść załącznika
Dzięki użyciu makrodefinicji, jeżeli uzupełnimy datę i numer aktu w momencie jego podpisywania – data i
numer zostaną również uzupełnione w niestandardowym nagłówku załącznika.
Strona 95 z 105
Przy dodawaniu nowego załącznika w Legislatorze odznaczmy opcję Zezwalaj na automatyczną zmianę
nagłówka:
Po kliknięciu „zastosuj” zostanie dodany nowy załącznik:
Teraz chcąc uzyskać niestandardowy nagłówek – usuwamy automatycznie dodany nagłówek i wstawiamy
własny używając makrodefinicji:
Analogicznie dodajemy kolejny załącznik (odznaczmy pole Zezwalaj na automatyczną zmianę nagłówka)
i wprowadzamy nagłówek załącznika
Strona 96 z 105
Po eksporcie do PDF otrzymam następujący widok:
Teraz uzupełniając datę i numer aktu w momencie podpisywania (czy też wcześniej w metadanych
dokumentu) informacja o dacie aktu zostanie automatycznie wygenerowana w pliku PDF:
Strona 97 z 105
Formatowanie tabel
W Legislatorze mamy możliwość formatowania tabel niezależnie od ustawień formatowania. Poniżej na
przykładach opisano sposób przygotowywania tabel w przypadku kopiowania ich z wcześniej
przygotowanych dokumentów.
Strukturalizowanie tabel
Często po przeklejeniu tabeli z MS WORD do edytora, okazuje się, że po zastosowaniu formatowania tabela
jest formatowana inaczej niż w dokumencie źródłowym. W takim przypadku, należy w pierwszej kolejności
przekleić ją do programu MS Excel. Jeżeli po przeklejeniu do MS EXCEL tabela również będzie
nieprawidłowo formatowana, musimy ją ręcznie ustrukturalizować, gdyż taka tabela zostanie podobnie, źle
rozpoznana przez system Legislator. Problemem jest tzw. struktura tabeli budowana przez MS Word.
W związku z tym, w przypadku przeklejania tabeli, która nie ma formy strukturalnej, albo będzie należało
przeprowadzić jej strukturalizację w programie Legislator albo będzie trzeba tego dokonać w programie MS
Excel.
Najczęściej spotykane problemy
Problem nr 1: Jednym z problemów są tzw. „schody”.
Charakterystyka: Po przeklejeniu tabeli, okazuje się że niektóre z wierszy wychodzą poza standardowy
obszar w prawą lub lewą stronę tabeli.
Rozwiązanie: W takiej sytuacji należy po prostu zrównać linie kolumn, w taki sposób aby pokrywały się one
ze sobą, na każdej stronie.
Problem nr 2: Układ tabeli nie trzyma swojego pierwotnego formatowania.
Charakterystyka: Przeklejona tabela zostaje „rozsypana”. Układ poziomy jest utrzymywany, aczkolwiek
poszczególne komórki nachodzą na siebie i są ze sobą powiązane, co w efekcie daje niekorzystny wygląd.
Rozwiązanie: W takim przypadku należy zająć się częścią nagłówka tabeli. Trzeba zwrócić uwagę na
niescalone komórki nagłówka. Scalając je tak aby wygląd był identyczny ze wzorem przeklejonej tabeli,
otrzymamy zamierzony efekt końcowy.
Strona 98 z 105
Ręczne tworzenie tabel
W pierwszym kroku, należy określić ilość kolumn oraz ilość wierszy (na uwadze trzeba mieć również
komórki, które będą scalane). Przykładowa tabela posiada sześć kolumn oraz sześć wierszy. W celu jej
wstawienia z zakładki „Wstawianie” korzystamy z przycisku „Nowa tabela”. Rozwijając opcje tabeli,
określamy ilość wierszy i kolumn, analogicznie jak w dokumentach MS Word:
Po uzupełnieniu treści, przechodzimy do zakładki „Układ”, w celu wyboru odpowiednich funkcji
formatowania tabeli:
Aby ikony znajdujące się w tej zakładce były aktywne musimy ustawić kursor w tabeli.
Strona 99 z 105
Modyfikacje na tabeli
1. Scalenie dolnego wiersza „Ogółem” – zaznaczając analogicznie jak w dokumentach typu MS Excel,
pięć komórek, począwszy od komórki z opisem „Ogółem”, aż po przedostatnią komórkę danego
wiersza, z górnego menu klikamy na przycisk „Scal komórki”:
2. Regulacja szerokości poszczególnych kolumn – regulowanie poszczególnych kolumn tabeli wygląda
analogicznie jak w dokumentach MS Excel. Trzymając lewym przyciskiem myszy wybraną linię
kolumny, przesuwamy ją w prawą lub lewą stronę w celu uzyskania pożądanego efektu:
Strona 100 z 105
3. Formatowanie treści tabeli – wprowadzoną treść można wyrównać w każdej komórce za pomocą
sekcji „Wyrównanie”:
Ponadto wyróżnienie treści nagłówka tabeli, poprzez zastosowanie „Wytłuszczenia”, znajduje się już
w zakładce „Narzędzia główne”. Zaznaczając kursorem myszy nagłówek, klikamy w pogrubioną
literę „B”:
Strona 101 z 105
Każdą tabelę z osobna można indywidualnie formatować. W przypadku chęci zmiany jej czcionki, należy
zaznaczyć obszar treści podlegający modyfikacji i za pomocą prawego przycisku myszy, zmienić ustawienia
czcionki:
Przeklejanie tabel z innych programów
W przypadku szerokich tabel, w pierwszym kroku należy zmienić orientację strony z układu pionowego na
poziomy. W tym celu należy przejść do zakładki „Układ & widok” i z wyświetlonego menu skorzystać z
przycisku „Orientacja”:
Zmieniając orientację na poziomą, zmieni się układ całego załącznika. Może zdarzyć się sytuacja,
gdzie pierwsza strona załącznika będzie musiała być w układzie pionowym, a kolejna w poziomym.
Nie wystarczy wtedy przejść na kolejną stronę aktu za pomocą „enterów” i zmienić układ na
poziomy, ponieważ po zmianie również pierwsza strona będzie w układzie poziomym. W tego typu
Strona 102 z 105
przypadkach należy stosować tzw. „podział strony”, który znajduje się w zakładce „Układ strony”-> „Znak podziału”-->”Sekcja na następnej stronie”:
Po zmianie orientacji strony przeklejamy tabelę z dokumentu MS Word do Legislator:
Strona 103 z 105
Na rysunku powyżej tabela dosyć znacznie wychodzi poza margines układu poziomego strony A4,
więc pierwszą czynnością w takim przypadku będzie skorzystanie z przycisku „Autodopasowanie
wszystkich tabel” znajdującego się w zakładce „Układ”:
Po zastosowaniu tej funkcjonalności tabela automatycznie zostanie dostosowana do szerokości strony.
Przechodząc na podgląd, w celu weryfikacji poprawności jej wyświetlenia okazuje się jednak , że w kolumnie
nr 5 i 6 niektóre z wprowadzonych kwot zawijają się do drugiego wiersza.
Strona 104 z 105
Ten problem można rozwiązać na trzy sposoby:
1. Za pomocą funkcji „Autodopasowanie” -> „Autodopasowanie do zawartości”.
2. Za pomocą funkcji „Autodopasowanie danych liczbowych” – funkcja ta wykrywa wszystkie komórki w
tabeli zawierające liczby i zamienia spacje w nich występujące na spacje nierozdzielające. Dzięki
temu zabiegowi liczby nie powinny być zawijane w komórkach.
3. Za pomocą ręcznej regulacji szerokości kolumn.
Strona 105 z 105

tutaj - ABC PRO

Transkrypt

Podobne dokumenty