Spis treœci
Transkrypt
Spis treœci
Księgarnia PWN: Michael Walzer - Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe Spis treœci Przedmowa do wydania czwartego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Podziêkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Czêœæ I. RZECZYWISTOŒÆ MORALNA WOJNY . . . . . . . . . . 37 I. Przeciw „realizmowi” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Przedmowa Argument realistyczny . . . . . Dialog melijski . . . . . . . . Strategia a moralnoœæ . . . . . . Relatywizm historyczny . . . . . Trzy ujêcia bitwy pod Azincourt . . . . . . . . . . . . . . . 40 41 52 56 57 II. Zbrodnia wojny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Logika wojny . . . . . . . . . . . . Argument Carla von Clausewitza . Granica zgody . . . . . . . . . . . . Tyrania wojny . . . . . . . . . . . . Genera³ Sherman i spalenie Atlanty III. Regu³y wojny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 65 68 74 77 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Równoœæ moralna ¿o³nierzy . Przypadek genera³ów Hitlera Dwa rodzaje regu³ . . . . . . Konwencje wojenne . . . . . Przyk³ad kapitulacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 84 90 93 96 8 Spis treœci Czêœæ II. TEORIA AGRESJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV. Prawo i porz¹dek w spo³ecznoœci miêdzynarodowej Agresja . . . . . . . . . . . . . . . . Uprawnienia wspólnot politycznych . Przypadek Alzacji i Lotaryngii . . . Paradygmat legalistyczny . . . . . . . Kategorie niezbywalne . . . . . . . . Karol Marks i wojna francusko-pruska Argument na rzecz polityki ustêpstw Czechos³owacja i zasada monachijska Finlandia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 . . . . . . . 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 104 106 110 117 118 122 124 126 V. Antycypacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Wojna prewencyjna a równowaga si³ . Wojna o sukcesjê hiszpañsk¹ . . . . Uderzenia wyprzedzaj¹ce . . . . . . . Wojna szeœciodniowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 137 139 142 VI. Interwencje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 Samostanowienie i samodzielnoœæ Argument Johna Stuarta Milla . Secesja . . . . . . . . . . . . . . Rewolucja wêgierska . . . . . . Wojna domowa . . . . . . . . . . Wojna amerykañska w Wietnamie Interwencja humanitarna . . . . . Kuba 1898, Bangladesz 1971 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 148 153 153 159 162 166 168 VII. Cele wojny a waga zwyciêstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Kapitulacja bezwarunkowa . . . . . . . . . . Polityka aliantów podczas II wojny œwiatowej Sprawiedliwoœæ porozumieñ pokojowych . . Wojna koreañska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 180 188 188 Czêœæ III. KONWENCJE WOJENNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 VIII. Œrodki wojenne a znaczenie dobrej walki . . . . . . . . . . . . . . 201 U¿ytecznoœæ i proporcjonalnoœæ Argument Henry’ego Sidgwicka Prawa cz³owieka . . . . . . . . Gwa³t na kobietach w³oskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 203 209 209 9 Spis treœci IX. Nietykalnoœæ niewalcz¹cych a koniecznoœæ wojskowa . . . . . . . 215 Status jednostek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nadzy ¿o³nierze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Natura koniecznoœci (1) . . . . . . . . . . . . . . . Wojna podmorska: sprawa „Laconii” . . . . . . . . . Podwójny skutek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bombardowanie w Korei . . . . . . . . . . . . . . . Bombardowanie okupowanej Francji i rajd na Vemork . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 215 222 226 233 237 240 X. Wojna przeciw cywilom: oblê¿enia i blokady . . . . . . . . . . . . 244 Przymus i odpowiedzialnoœæ . . . . . . . . Oblê¿enie Jerozolimy w 72 roku p.n.e. . . . Prawo wyjœcia . . . . . . . . . . . . . . . Oblê¿enie Leningradu . . . . . . . . . . . Branie na cel a zasada podwójnego skutku . Brytyjska blokada Niemiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 245 250 250 258 260 XI. Wojna partyzancka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 Opór wobec okupacji wojskowej . . . . . . Atak partyzancki . . . . . . . . . . . . . Uprawnienia partyzantów . . . . . . . . . Uprawnienia zwolenników cywilnych . . . Amerykañskie „zasady walki” w Wietnamie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 265 269 278 280 XII. Terroryzm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292 Kodeks polityczny . . . . . . . . . . Populiœci rosyjscy, IRA i banda Sterna Kampania zamachów Wietkongu . . . Przemoc i wyzwolenie . . . . . . . . Jean Paul Sartre i bitwa o Algier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292 294 297 302 302 XIII. Dzia³ania odwetowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 Odstraszanie bez odp³aty . . . . . . . . . . . . Jeñcy FSW w Annecy . . . . . . . . . . . . . Problem dzia³añ odwetowych w czasie pokoju . Atak na Khibye i rajd na Bejrut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 306 317 308 Czêœæ IV. DYLEMATY WOJNY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327 XIV. Zwyciêstwo a walka zgodna z regu³ami . . . . . . . . . . . . . . . 328 „G³upia rycerskoœæ” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328 Przewodnicz¹cy Mao i bitwa nad rzek¹ Hung . . . . . . . . . . . . . . 328 Skala ruchoma i argument odwo³uj¹cy siê do sytuacji ekstremalnych . 334 10 Spis treœci XV. Agresja a neutralnoœæ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 Prawo do neutralnoœci . . . . . . . . . . Natura koniecznoœci (2) . . . . . . . . . Gwa³t na Belgii . . . . . . . . . . . . . Skala ruchoma . . . . . . . . . . . . . . Winston Churchill i neutralnoœæ Norwegii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 348 349 352 352 XVI. Stan najwy¿szego zagro¿enia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363 Natura koniecznoœci (3) . . . . . . . . . . Uchylanie regu³ wojny . . . . . . . . . . . Decyzja o bombardowaniu miast niemieckich Granice kalkulacji . . . . . . . . . . . . . . Hiroszima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363 368 368 379 379 XVII. Odstraszanie nuklearne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 388 Problem gróŸb niemoralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 388 Ograniczona wojna j¹drowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396 Argument Paula Ramseya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401 Czêœæ V. PROBLEM ODPOWIEDZIALNOŒCI . . . . . . . . . . . . . . 409 XVIII. Zbrodnia agresji: przywódcy polityczni a obywatele . . . . . . . 410 Œwiat funkcjonariuszy . . . . . . . . . . Norymberga: „proces ministerstw” . . . Odpowiedzialnoœæ demokratyczna . . . Naród amerykañski a wojna wietnamska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413 418 424 426 XIX. Zbrodnie wojenne: ¿o³nierze i ich dowódcy . . . . . . . . . . . . 434 W ferworze walki . . . . . . . . . . . . . Dwa podejœcia do zabijania jeñców . . . . Rozkazy prze³o¿onych . . . . . . . . . . Masakra w My Lai . . . . . . . . . . . Odpowiedzialnoœæ dowództwa . . . . . . Genera³ Bradley i bombardowanie Saint-Lô Przypadek genera³a Yamashity . . . . . . Natura koniecznoœci (4) . . . . . . . . . Pozbawienie czci Arthura Harrisa . . . . Konkluzja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437 437 441 441 450 452 454 459 460 463 Pos³owie: niestosowanie przemocy a teoria wojny . . . . . . . . . . . . 465 Indeks nazwisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473 Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 480