O dysleksji
Transkrypt
O dysleksji
O dysleksji Dysleksja Termin dysleksja utworzony został z greckiego morfemu dys-, który oznacza brak czegoś, trudność, niemożność i słowa lexicos- odnoszącego się do słów. Dysleksja ( ICD-10 R48 International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems - Genewa 1992, WHO). Podstawą do rozpoznania dysleksji rozwojowej może być definicja opublikowana w 1994 roku przez Międzynarodowe Towarzystwo Dysleksji imienia Ortona (USA): "Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie. Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów, co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Trudności w dekodowaniu pojedynczych słów są zazwyczaj niewspółmierne do wieku oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych. Trudności te nie są wynikiem ogólnego zaburzenia rozwoju ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja manifestuje się różnorodnymi trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często oprócz trudności w czytaniu dodatkowo pojawiają się poważne trudności w opanowaniu sprawności w zakresie czynności pisania i poprawnej pisowni" (Bogdanowicz, Adryjanek, 2009, s.27). Powyższa definicja wskazuje, że dysleksję traktuje się, jako zaburzenie uczenia się, a nie jako chorobę. Ma podłoże neurobiologiczne, co oznacza, że mózg osób dyslektycznych funkcjonuje w sposób nietypowy i inaczej się rozwija. Podział na typy dysleksji: Dysleksja typu wzrokowo-przestrzennego - spowodowana zaburzeniami spostrzegania pamięci wzrokowej oraz spostrzegania przestrzeni. Dysleksja typu słuchowo-językowego - spowodowana zaburzeniami percepcji i pamięci słuchowej, ale przede wszystkim zaburzeniami rozwoju funkcji językowych (szczególnie słuchu fonemowego i umiejętności fonologicznych). Mieszany typ dysleksji - zaburzenia słuchowo-językowe oraz zaburzenia 1/3 O dysleksji wzrokowo-przestrzenne. Dysleksja typu integracyjnego - spowodowana zaburzeniami integracji funkcji wzrokowo-przestrzennych, słuchowo-językowych, dotykowo-kinestetycznych i motorycznych (Bogdanowicz 2004). Specyficzne trudności w uczeniu się przejawiają się w kilku postaciach: Dysleksja - specyficzne trudności w czytaniu, najczęściej w powiązaniu z trudnościami w opanowaniu poprawnej pisowni. Dysortografia - trudności w opanowaniu poprawnej pisowni (w tym ortografii). Specyficzne trudności w wypowiadaniu się za pomocą pisma (pisanie tekstów). Dyskalkulia - trudności w uczeniu się arytmetyki. Dyspraksja - trudności w wykonywaniu prawidłowych ruchów. Dysgrafia - opanowanie poprawnego poziomu graficznego pisma odręcznego. Trudności wymienione powyżej mogą występować jednocześnie lub też w izolacji. U niewielkiego odsetka uczniów dyslektycznych pojawia się tak zwana głęboka dysleksja, czyli rozległe i głębokie deficyty rozwoju z nasilonymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, występującymi od początku nauki szkolnej, które bardzo powoli ustępują pod wpływem systematycznej terapii pedagogicznej. Częstość tych zaburzeń oceniana jest na ok. 3 ? 4 % uczniów. Badania w Polsce określają odsetek dysleksji na 9-10% (Bogdanowicz, Jaklewicz 1968-1982). W literaturze europejskiej podaje się, że dzieci stanowią 10-15% uczniów, w tym 4% to przypadki bardzo nasilonych trudności, które można byłoby określić nazwą głębokiej dysleksji.W krajach niemieckojęzycznych specyficzne trudności w uczeniu się nazywane są legastenia. Etiologia Uwarunkowania tych zaburzeń są wielorakie. Wskazuje się na dziedziczność, zmiany anatomiczne i zaburzenia fizjologiczne układu nerwowego (w okresie ciąży i porodu o nieprawidłowym przebiegu). Zaniedbanie środowiskowe oraz brak szybkiej interwencji pogłębia zaburzenia i trudności dziecka. Bibliografia: 1. Bogdanowicz M., 2007, Uczeń z dysleksją w domu, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia. 2/3 O dysleksji 2. Bogdanowicz M., 2004, Uczeń z dysleksją w szkole, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, Gdynia. 3. Bogdanowicz M., Adryjanek A., 2009, Uczeń z dysleksją w szkole, Gdynia: Wydawnictwo Pedagogiczne Operon 2009. 4. MINI-MAX o dysleksji - czyli minimum tego, co na ten temat powinni wiedzieć rodzice i nauczyciele dziecka dyslektycznego, by maksymalnie mu pomóc, praca zbior., red. Mielcarek D., 2006, Wydawnictwo "Seventh Sea", Warszawa. 3/3