W postępowaniu upadłościowym będzie można

Windykacja.pl - W postępowaniu upadłościowym będzie można starać się o zwolnienie z kosztów postępowania
W postępowaniu upadłościowym będzie można starać się o zwolnienie z kosztów
postępowania
Ostatnia zmiana: 2013-03-18 11:01:28
Zmieniły się przepisy dotyczące wnoszenia przez zgłaszające wniosek o ogłoszenie upadłości osoby prawne.
Dotychczasowy porządek prawny regulował w art. 32 prawa upadłościowego i naprawczego, który stwierdzał,
że w stosunku do dłużnika nie stosuje się przepisów o zwolnieniu od kosztów sądowych zaś jeżeli wierzyciel
cofnął wniosek o ogłoszenie upadłości po wykonaniu przez dłużnika zobowiązań, kosztami sądowymi
obciąża się dłużnika. Od wnioskodawcy sąd mógł zażądać zaliczki na koszty postępowania w przedmiocie
ogłoszenia upadłości pod rygorem odrzucenia wniosku a na postanowienie sądu nie przysługiwało zażalenie.
Dotychczasowy stan prawny zmienił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 maja 2012 roku o
sygnaturze P 11/10 stwierdzając niezgodność z konstytucją art. 32 prawa upadłościowego i naprawczego.
Dotychczasowy porządek prawny miał chronić interesy skarbu państwa. Wyrok jest efektem skierowanego do
Trybunały Konstytucyjnego pytania prawnego zadanego przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu, X Wydział
Gospodarczy postanowieniem z 24 lutego 2010 r. który rozpatrywał sprawę pod sygnaturą akt X Gz 11/10.
Dłużnik - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością złożyła do Sądu Rejonowego we Wrocławiu wniosek o
ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego wnosząc zarazem o zwolnienie z opłaty od
wniosku w wysokości 1000 zł, z powodu braku wystarczających środków na jej opłacenie. Sąd rejonowy
jednakże odmówił uwzględnienia wniosku ze względu na art. 32. Prawa upadłościowego. Dłużnik wniósł więc
zażalenie do sądu okręgowego twierdząc, że art. 32 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze narusza art. 45
ust. 1 konstytucji RP to znaczy, pozbawia dłużnika, który pozostaje w trudnej sytuacji materialnej prawa do
sądu. Prawo do sądu jest jednym z fundamentalnych zasad państwa prawa. Według sądu pytającego
ograniczenie drogi sądowej już na etapie inicjującym dyskryminuje osoby ubogie, co z kolei narusza zasadę
równości i sprawiedliwości społecznej określoną w art. 2 konstytucji. W ocenie sądu bezwarunkowe
pozbawienie osoby prawa do skorzystania z drogi sądowej, czyli wyłączenie pewnych podmiotów, które
znalazły się w trudnej sytuacji z prawa do zwolnienia od opłaty sądowej nie wykonuje przepisów konstytucji.
Sąd pytający zważył również na fakt, że do kompetencji państwa należy stanowienie takich procedur, które
zapewniają wszystkim prawo do zwolnienia od inicjacyjnej opłaty sądowej tak aby mogły one wykonywać
przysługujące im prawa. Art. 77 ust 2 Konstytucji stanowi że ustawa nie może nikomu zamykać drogi
sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw. Przepis ten ma charakter ius cogens a wiec jego
stosowanie powinno mieć bezwzględny. W ocenie sądu postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości
kwalifikowane jest jako postępowanie sądowe i zgodnie z tym powinno odpowiadać wymaganiom zawartym
w konstytucji właściwym dla postępowania sądowego.
Ponadto należy podkreślić, że w sprawach o ogłoszenie upadłości ustawa prawo upadłościowe i naprawcze
zobowiązuje osoby prawne do złożenia właściwego wniosku w sądzie, zgodnie z treścią art. 21 ust 1 prawa
upadłościowego dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym
wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. W przypadku
braku możliwości skorzystania z prawa do zwolnienia z kosztów sądowych (art. 103 ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych) dłużnik nie miałby możliwości zrealizowania wynikających z art. 21 ust 1
prawa upadłościowego i naprawczego obowiązku.
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,w-postepowaniu-upadlosciowym-bedzie-mozna-starac-sie-o-zwolnienie-z-kosztow-postepowania.html
1/3
2017-03-07 11:27:31
Windykacja.pl - W postępowaniu upadłościowym będzie można starać się o zwolnienie z kosztów postępowania
Szczególnie, że zgodnie z art. 13 prawa upadłościowego i naprawczego merytoryczne rozpatrzenie wniosku
o ogłoszenie upadłości skutkuje zwolnieniem osób z odpowiedzialności określonej w art. 299 kodeksu spółek
handlowych oraz odpowiedzialności odszkodowawczej o której mowa w art. 586 ksh: Kto, będąc członkiem
zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania
warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki podlega grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jak również zakazania prowadzenia działalności gospodarczej
na podstawie art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego, zgodnie z którym: sąd może orzec pozbawienie
na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz
pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej,
przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby, która ze swej winy:
1. będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia powstania
podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości
2. po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub
innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania była zobowiązana z mocy ustawy,
3. po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy
upadłości,
4. jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim
z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo też w inny sposób utrudniała
postępowanie.
W postępowaniu Trybunał konstytucyjny zwrócił się z pytaniem prawnym do Marszałka Sejmu oraz
Prokuratora Generalnego. W obu przypadkach zdania były odmienne od zarzutów postawionych przez stron
pytający, szczególnie w zakresie zgodności przepisów prawa upadłościowego i naprawczego z art. 2
Konstytucji. Marszałek Sejmu zwrócił uwagę na fakt, że przepisy mają chronić również wierzycieli przed
niewypłacalnymi dłużnikami, ci bowiem mogą zostać niezaspokojeni w przypadku wszczęcia postępowania
upadłościowego a takie prawdopodobieństwo następuje w przypadku gdy dłużnika nie stać nawet na
wniesienie opłaty sądowej w wysokości 1000 zł - jeżeli nie posiada nawet takiego majątku to tym bardziej nie
będzie w stanie zaspokoić innych wierzytelności.
Można jednak przy tej opinii mieć pewne wątpliwości, bowiem pytanie sądu pytającego nie dotyczyło samego
ogłoszenia upadłości lecz merytorycznego rozpatrzenia wniosku o ogłoszenie upadłości, które równie dobrze
może być rozpatrzone odmownie przez Sąd. Ponadto Marszałek Sejmu jak i Prokurator Generalny uznali, że
zwolnienie z opłaty sądowej powoduje przeniesienie kosztów postępowania na skarb państwa a więc i na
podatników. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że najważniejsza jest funkcja windykacyjna [ustawy prawo
upadłościowe i naprawcze], polegająca na zaspokojeniu wierzycieli niewypłacalnego dłużnika w jak
najwyższym stopniu. Jednakże w związku z tym, że niewypłacalność jednego dłużnika może pociągać za
sobą niewypłacalność innych podmiotów, istotną rolą ustawy jest także zapobieganie dalszym
niewypłacalnościom przez jak najszybsze doprowadzenie do wszczęcia postępowania upadłościowego
umożliwiającego niezwłoczne zaspokojenie wierzycieli. Trybunał Konstytucyjny zgodził się z tezami
stawianymi w pytaniu prawnym Sądu Okręgowego oraz stwierdził, że art. 32 ust. 1 ustawy prawo
upadłościowe i naprawcze jest niezgodne z Konstytucją. Trybunał jednak swoim wyrokiem nie zmienił
brzmienia zakresowego art. 32 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego, zalecił natomiast ustawodawcy
zmiany niekonstytucyjnego przepisu czyniąc to zachowaniem wymogów konstytucyjnych.
W wyniku postanowienia Trybunału Konstytucyjnego może okazać się, że będzie wpływać więcej wniosków o
ogłoszenie upadłości, jednak w wielu podobnych przypadkach powinny one zakończyć się bezskutecznie dla
składających wniosek o ogłoszenie upadłości, w konsekwencji otworzy to znów drogę wierzycielom do
dochodzenia swoich roszczeń na podstawie art. 299 kodeksu spółek handlowych, bowiem jak wiadomo, nie
tylko bezskuteczna egzekucja sądowa otwiera możliwość skorzystania z tego przepisów ale również
umorzenie postępowania upadłościowego lub odrzucenie wniosku o ogłoszenie upadłości w związku z
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,w-postepowaniu-upadlosciowym-bedzie-mozna-starac-sie-o-zwolnienie-z-kosztow-postepowania.html
2/3
2017-03-07 11:27:31
Windykacja.pl - W postępowaniu upadłościowym będzie można starać się o zwolnienie z kosztów postępowania
nieposiadaniem majątku wystarczającego do przeprowadzenia samego postępowania sądowego, w
szczególności pokrycia kosztów syndyka sądowego.
Autor: Marcin Łysuniec
http://www.windykacja.pl/wiadomosci,w-postepowaniu-upadlosciowym-bedzie-mozna-starac-sie-o-zwolnienie-z-kosztow-postepowania.html
3/3
2017-03-07 11:27:31