Program profilaktyczny - "Bezpieczeństwo wspólna sprawa

Transkrypt

Program profilaktyczny - "Bezpieczeństwo wspólna sprawa
Program profilaktyczny grupy C:
„Bezpieczeństwo wspólna sprawa”
Opracowany przez Marka Sawoń
Wychowawcy internatu przy Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym
im. Marii Grzegorzewskiej w Żyrardowie
Program profilaktyczny został zatwierdzony do realizacji przez
Radę Pedagogiczną Internatu i Radę Rodziców
…………………………………………………………………………….
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
1
OPRACOWANIE I REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO
1. Uzasadnienie potrzeby opracowania programu
2. Przebieg opracowania programu
3. Uczestnicy programu
4. Cele programu
5. Struktura programu
 Tematyka zajęć
 Tabela
6. Metody i Formy
7. Środki dydaktyczne
8. Ewaluacja
9.Efekty
10. Bibliografia
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
2
1. Uzasadnienie potrzeby opracowania programu
Program profilaktyczny: „Bezpieczeństwo wspólna sprawa” został opracowany na potrzeby internatu przy Specjalnym
Ośrodku Szkolno – Wychowawczym im. Marii Grzegorzewskiej w Żyrardowie w celu wspierania i zwiększania bezpieczeństwa
wychowanków poprzez dostarczenie wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia i życia oraz nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym
zagrożeniom. W ramach swojej działalności wychowawczo-dydaktycznej postanowiłem wyjść naprzeciw problemom związanym z
bezpieczeństwem dzieci i poprzez różne formy realizacji, podnieść poziom ich świadomości dotyczącej zagrożeń oraz sposobów
praktycznego im przeciwdziałania. Bezpieczeństwo zależy nie tylko od rodziców, kadry nauczycielskiej, ale przede wszystkim od
samych wychowanków. Zapobieganie zagrożeniom w przypadku dzieci z upośledzeniem umysłowym dla każdego pedagoga jest
niezmiernie ważnym zadaniem, gdyż ze względu na samą specyfikę niepełnosprawności są szczególnie narażeni na wiele
niebezpieczeństw. W przypadku upośledzenia intelektualnego zakłóceniu ulegają procesy poznawcze, jak spostrzeganie, uwaga, pamięć,
myślenie, orientacja społeczna. Samo upośledzenie obniża zdolność do rozeznania i oceny zagrożenia, wskazywania związków
przyczynowo-skutkowych, a tym samym sprawniejszego unikania niebezpieczeństw zagrażających zdrowiu i życiu oraz ogranicza
umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Małe doświadczenie życiowe, niewielki zasób wypróbowanych technik radzenia
sobie z problemami, niewykształcone zachowania w trudnych, niecodziennych sytuacjach, a także dysfunkcyjność i niezaradność
środowiska rodzinnego- powodują, że dzieci pozostają bardzo często w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia, i są
bezradne wobec rodzących się problemów. Trudno uwierzyć w to, że pozornie niewinna zabawa na podwórku, a nawet w domu dziecka,
może skończyć się tragedią. Nie każde dziecko wie, że nie wolno bawić się z nieznanymi zwierzętami, które mogą być źródłem chorób i
innych zagrożeń. Współczesne czasy niosą ze sobą wiele zagrożeń i niebezpieczeństw. W mass mediach często słyszy się o zatruciach
spowodowanych grzybami, chorobami odkleszczowymi. Dzieci stają się też często ofiarami wypadków drogowych. W ostatnich latach
występuje bardzo dużo przypadków popełniania przestępstw na nieletnich. Dzieci ze swojej natury są bardzo łatwowierne, zatem należy
uczyć ostrożności w kontaktach z osobami obcymi. Bezpieczeństwo dziecka to także roztropne korzystanie z urządzeń elektrycznych,
wodnych czy gazowych. Kolejną sprawą są lekarstwa z domowej apteczki, które często wyglądają jak kolorowe cukierki, a mogą
doprowadzić do utraty zdrowia czy śmierci. Wychowankowie jednak nie zawsze są w stanie przewidzieć i dostrzec skutki swego
zachowania.
Stopniowe wprowadzanie zagadnień dotyczących bezpieczeństwa, wzbogacanie pojęć i uporządkowanie wiedzy na temat- gdzie i
kiedy kryją się niebezpieczeństwa, jak bawić się, by nie zrobić sobie krzywdy i jak zachowywać się na ulicy, w drodze do szkoły, w
parku, w lesie, na wakacjach, aby nie wydarzyło się nic złego – skłoniło mnie do opracowania i wdrożenia niniejszego programu.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
3
Wiedza nabyta przez wychowanków pozwoli im w dorosłym życiu lepiej dbać o bezpieczeństwo swoje i swoich rodzin. Potrzeba
bezpieczeństwa jest jedną z najważniejszych potrzeb dziecka. O potrzebie utworzenia programu zdecydowała także postawa moich
podopiecznych, którzy wyrazili chęć uczestnictwa w zajęciach profilaktycznych. W roku 2010 będąc opiekunem Zespołu ds. Kultury i
Zdrowia brałem aktywny udział w pracach mierzenia jakości pracy internatu SOSW. Stworzyłem narzędzia badawcze (ankieta
ewaluacyjna) w celu zbadania obszaru: „Wychowankowie chętnie uczestniczą w zajęciach organizowanych w internacie. W internacie
realizuje się działania zainicjowane przez wychowanków”. W grupie C (9 ankietowanych) wyniki badań przedstawiały się następująco:
dyskoteka i spotkania z ciekawymi ludźmi- 100%; zajęcia zdrowotne, zajęcia plastyczno-techniczne- 88,8%; wycieczki i spacery77,7%. W ankiecie dzieci zaproponowały także inne zajęcia w postaci spotkań otwartych z rodzicami. Program został przedstawiony i
zatwierdzony do realizacji na posiedzeniu Rady Pedagogicznej Internatu w dn. 24.09.2010 oraz Rady Rodziców.
2. Przebieg opracowania programu
Wiele cennych wskazówek dotyczących podejmowanej tematyki uzyskałem w ramach współpracy z pracownikami szkoły (np.:
psycholog szkolny, pielęgniarka szkolna) oraz pracownikami różnych instytucji użyteczności publicznej na terenie miasta. Do realizacji
tematyki programu zostali zaproszeni specjaliści m.in.:
 przedstawiciel Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt- kierownik przytuliska p. Anna Świderska
 przedstawiciele Komendy Miejskiej Policji- wydział ds. nieletnich: komisarz p. Edyta Marczewska, p. Anna Szarska
 przedstawiciel Powiatowego Stowarzyszenia Rodzin Abstynenckich „Jutrzenka”- prezes p. Ewa Łaguna
 przedstawiciel Nadleśnictwa Radziwiłłów- leśniczy p. Karol Ogrodnik
 lekarz weterynarii- p. Janusz Petelicki (Lecznica dla Zwierząt)
 farmaceuta – p. Józef Jurczyk (Apteka 1-go Maja 50)
 pracownicy Komendy Straży Pożarnej
 pracownicy Urzędu Pocztowego (Centrum Poczty Hellego 2)
 pielęgniarka szkolna -p. Bronisława Bezkostny
 psycholog szkolny - p. Justyna Stępniewska-Górka
Opracowując program czerpałem wiedzę z kursów szkoleniowych, literatury i serwisów internetowych. Wszystkie pozyskane w
ten sposób informacje pozwoliły opracować program profilaktyczny: „Bezpieczeństwo wspólna sprawa”.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
4
3. Uczestnicy programu
Uczestnikami programu są wychowankowie grupy C. Grupa składa się z 9 podopiecznych. Są to chłopcy i dziewczynki w wieku
dorastania, uczniowie szkoły podstawowej z niepełnosprawnością umysłową w stopniu lekkim i umiarkowanym (I i II etap edukacyjny).
Poza tym do uczestnictwa w realizacji programu byli włączeni rodzice wychowanków grupy C oraz w miarę możliwości
organizacyjnych wychowankowie pozostałych grup internatu, którzy poprzez organizowane zajęcia z udziałem przedstawicieli różnych
zawodów, zdobywali wiedzę o sposobach dbania o bezpieczeństwo swoje, najbliższych i osób potrzebujących pomocy.
4. Cele programu
Nadrzędnym celem programu jest uformowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo oraz zdrowie własne i innych, a także
kształtowanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. Program profilaktyczny „Bezpieczeństwo
wspólna sprawa” zawiera następujące cele:










Ukształtowanie umiejętności przewidywania i unikania sytuacji niebezpiecznych, zagrażających zdrowiu i życiu.
Tworzenie warunków zapewniających zdrowie i bezpieczeństwo wychowanka.
Zachowanie ostrożności wobec przedmiotów, roślin, zwierząt i zjawisk w domu i poza nim.
Kształtowanie nawyków zachowania bezpieczeństwa na drodze.
Kształtowanie właściwego zachowania bezpieczeństwa w domu.
Kształtowanie właściwego zachowania bezpieczeństwa w lesie i w parku.
Zachowanie bezpieczeństwa podczas zabaw i gier na podwórku.
Wskazanie dzieciom zagrożeń ze strony nieznajomych i dorosłych - uprowadzenia, molestowanie, kradzieże itp.
Kształtowanie świadomości zagrożenia pożarowego.
Ukształtowanie bezpiecznych zachowań w czasie zabaw zimowych.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
5
 Ukształtowanie bezpiecznych zachowań w czasie zabaw letnich.
 Podniesienie świadomości radzenia sobie z agresją.
 Zapobieganie uzależnieniom poprzez dostarczenie wiedzy o szkodliwości spożywania napojów alkoholowych, palenia papierosów
i stosowania środków medycznych.
 Zapoznanie wychowanków z obowiązkami człowieka wobec zwierząt.
 Uświadomienie podopiecznym, że zwierzęta są zdolne do odczuwania bólu, strachu i cierpienia.
 Kształtowanie bezpiecznych zasad postępowania ze zwierzętami domowymi (pies, kot) oraz zwierzętami dzikimi.
 Poznanie przyjemnych i bezpiecznych form spędzania czasu wolnego.
 Kreowanie myślenia przyczynowo-skutkowego.
 Wzmacnianie więzi wychowanków i rodziców z internatem poprzez aktywne uczestnictwo w życiu internatu.
5. Struktura programu
Program profilaktyczny „Bezpieczeństwo wspólna sprawa” składa się z zagadnień spójnie łączących się ze sobą. Zawarte treści
wpływają na stopniowe poznanie zagadnień z zakresu bezpieczeństwa oraz metod radzenia sobie z niebezpiecznymi sytuacjami.
Program realizowany w czasie 22 spotkań. Tematyka zajęć przedstawiała się następująco:










Bezpieczna droga do szkoły.
Poznajemy drogę ewakuacyjną w szkole i internacie.
Bezpieczne numery alarmowe.
Bezpieczne grzybobranie.
Zwierzę nasz brat.
Bezpieczne zwierzęta.
Bezpieczny pies.
Bezpieczne dzieciństwo –zajęcia otwarte z udziałem rodziców.
Bądź ostrożny- osoby obce.
Zachowaj bezpieczeństwo w domu.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
6












Zachowaj bezpieczeństwo na podwórku.
Bezpieczne ferie.
Poznanie pracy straży pożarnej –Najczęstsze przyczyny pożarów.
Zachowaj bezpieczeństwo- nie pal papierosów!
Zachowaj bezpieczeństwo- nie pij alkoholu!.
Bezpieczne stosowanie leków u dzieci.
Jak skutecznie przeciwdziałać agresji.
Zachowaj bezpieczeństwo w lesie.
Niebezpieczne choroby.
Poznanie pracy listonosza i pocztowców – nauka pisania i adresowania listów do rodziców.
Jak uchronić dzieci i młodzież przed uzależnieniami od alkoholu i dopalaczy –zajęcia z udziałem rodziców.
Bezpieczne wakacje.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
7
Program profilaktyczny grupy C na rok szkolny 2010/2011
Bezpieczeństwo wspólna sprawa
Tematyka zajęć
Cele główne
Bezpieczna droga  Kształtowanie
umiejętności
do szkoły.
bezpiecznego
poruszania się po
drogach
publicznych.
 Zapoznanie z
wybranymi znakami
drogowymi i
sygnałami
świetlnymi.
 Uświadomienie
licznych zagrożeń na
jakie wychowanek
może być narażony
w drodze do szkoły.
Cele operacyjne
Metody
Uczeń po zajęciach:
Wycieczka
 Zna zagrożenia
związane z poruszaniem się
w drodze do i ze szkoły.
Obserwacja
 Potrafi opisać swoją
drogę do szkoły.
 Zna pojęcia: droga,
ulica, jezdnia, chodnik,
pobocze.
 Zna i pamięta zasady
prawidłowego
przechodzenia przez
jezdnię.
Pogadanka
Praktycznego działania
(znaki drogowe,
kolorowanki
tematyczne)
Prezentacja
Ekspozycja - gazetka
grupowa
Metoda multimedialnafilmy
 Zna nazwę ulicy, przy
której mieści się szkoła.
Środki dydaktyczne
Termin
Wycieczka: chodnik,
pobocze, jezdnia, ruch
uliczny, znaki drogowe i
sygnalizatory świetlne,
przejście dla pieszych etc.
IX
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
karty pracy, kolorowe
ilustracje, kolorowanki
tematyczne, materiały
wykorzystane do zrobienia
wybranych znaków
drogowych, prezentacja
multimedialna –filmy:
„Bezpieczna droga do
szkoły”, „Z rowerem za pan
brat”, „Zatrzymaj się i żyj”
 Wie, że w drodze do
szkoły musi uważać na
osoby obce, omijać miejsca
niebezpieczne, unikać
ryzykownych skrótów.
Tematyka zajęć
Cele główne
Poznajemy drogę  Zapoznanie z
ewakuacyjną w planem ewakuacji.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi prawidłowo
Metody
Wycieczka- poznanie
drogi ewakuacyjnej
Środki dydaktyczne
Termin
Wycieczka: plan i znaki
ewakuacyjne, znaki
przeciwpożarowe,
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
IX
8
szkole
i internacie.
Tematyka zajęć
Bezpieczne
numery
alarmowe.
 Zapoznanie z
drogą ewakuacyjną
na wypadek pożaru
lub innego
zagrożenia.
zachować się w sytuacji
zagrożenia.
 Poznanie
wybranych znaków
ewakuacyjnych
 Potrafi powiadomić
dorosłych o zaistniałym
zagrożeniu.
Cele główne
 Poznanie
ważnych numerów
alarmowych
 Umie korzystać ze
znaków drogi ewakuacyjnej
w internacie i szkole.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi prawidłowo
zachować się w sytuacji
zagrożenia.
 Zna podstawowe
numery alarmowe.
 Wie, że zgłaszanie
fałszywych alarmów jest
karalne.
Obserwacja
wyposażenie
przeciwpożarowe
Pogadanka
Pomoce naukowe: materiały
Praktycznego działania
informacyjne i dydaktyczne,
(kolorowanie wybranych karty pracy, tekst z lukami,
znaków ewakuacyjnych) kolorowanki wybranych
znaków ewakuacyjnych,
poradnik bezpiecznych
zachowań- multimedialna
prezentacja edukacyjna na
wypadek ogłoszenia
ewakuacji
Metody
Pogadanka
Środki dydaktyczne
Termin
IX
Praca z tekstem
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
ulotki i broszury informujące
o bezpiecznych numerach
alarmowych, karty pracy,
kolorowe ilustracje, aparat
telefoniczny,
Metody
Wycieczka do lasu w
Międzyborowie –
grzybobranie
Obserwacja
Środki dydaktyczne
Wycieczka: warstwy lasu,
grzyby leśne w środowisku
naturalnym, bezpieczny strój
grzybiarza, ekwipunek
Termin
Prezentacja
Drama
 Prawidłowo podaje
swoje imię, nazwisko oraz
adres zamieszkania.
Tematyka zajęć
Bezpieczne
grzybobranie.
Cele główne
 Poznanie
podstawowych
gatunków grzybów
jadalnych i trujących
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Zna zasady
bezpiecznego zbierania
grzybów.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
IX
9
występujących w
lesie.
 Kształtowanie
umiejętności
prawidłowego
rozpoznawania i
zbierania grzybów
jadalnych
Tematyka zajęć
Cele główne
 Ukazanie
Zwierzę nasz
znaczenia zwierząt w
brat.
życiu człowiek
Wizyta w Schronisku  Uwrażliwienie na
los bezdomnych
dla Bezdomnych
zwierząt
Zwierząt
 Budzenie
potrzeby niesienia
pomocy bezdomnym
zwierzętom
 Wie, jak powinien być
ubrany grzybiarz.
 Zna nazwy pospolitych
grzybów jadalnych i
trujących.
 Potrafi odróżnić
poszczególne grzyby
jadalne (maślak, borowik)
od trujących (muchomor);
zna ich wygląd i kolor.
 Wie, że grzyby należy
zbierać tylko w obecności
osoby dorosłej i te, które
zna.
 Potrafi wymienić
objawy zatrucia grzybami i
zna podstawowe sposoby
udzielenia pierwszej
pomocy.
Pogadanka
Prezentacja
grzybiarza, tablica z
regulaminem lasu, znaki
informujące o zakazach, etc.
Praca z tekstem
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
kolorowe ilustracje grzybów
jadalnych i niejadalnych,
kolorowanki tematyczne,
puzzle grzybów jadalnych,
plan lekcji z grzybami
leśnymi, poradnik grzybiarza,
atlas grzybów , filmik z
wypowiedzią lekarza na temat
zatrucia grzybami, obrazki
grzybów w Internecie,
materiały wykorzystane do
zrobienia drewnianych
grzybków leśnych, piosenka:
„Pani Jesień do nas przyszła”
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Wie, jak zachowywać
się w różnych sytuacjach w
obecności zwierząt.
 Zna obowiązki
człowieka wobec zwierząt.
 Czuje satysfakcję z
udziału w akcji
charytatywnej na rzecz
bezdomnych zwierząt
Metody
Wycieczka –wizyta w
schronisku
Obserwacja
Pogadanka
Zbiórka potrzebnych
rzeczy dla bezdomnych
zwierząt
Praktycznego działania
(kolorowanki zwierząt
domowych)
Praca z tekstem(wiersze)
Gry dydaktyczne
(układanie puzzli
leśnych grzybów)
Praktycznego działania
(malowanie
drewnianych grzybów,
kolorowanki leśnych
grzybów)
Ekspozycja- gazetka
grupowa
Metoda multimedialna
Środki dydaktyczne
Wycieczka: środowisko
bezdomnych psów i kotów
umieszczonych w przytulisku,
karmy dla zwierząt, koce etc
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
wiersze tematyczne, tekst
opowiadania, kolorowanki
zwierząt domowych,
piosenka: „Kundel Bury”
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
X
10
Tematyka zajęć
Bezpieczne
zwierzęta.
Zajęcia z udziałem
weterynarza w
Lecznicy dla
Zwierząt
Tematyka zajęć
Bezpieczny pies.
Cele główne
 Poznanie zasad
bezpiecznego
zachowania w
kontakcie ze
zwierzętami
domowymi (pies,
kot) i zwierzętami
dzikimi.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Rozumie, co kryje się
pod pojęciem „bezpieczne
zwierzę”.
 Umie wyjaśnić pojęcie
wścieklizna.
 Potrafi wymienić oznaki
choroby zwierząt
domowych.
 Wie, w jakim celu i
kiedy należy udać się ze
zwierzęciem do
weterynarza.
 Wie, jak opiekować się
kotem i psem
Cele główne
 Poznanie potrzeb
i natury psa
domowego.
 Poznanie
bezpiecznych
zachowań w
obcowaniu z psem.
 Poznanie
prawidłowego
sposobu utrzymania
psa i zaspokojenia
jego potrzeb.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi prawidłowo
bawić się z psem.
 Umie rozpoznać sygnały
wysyłane przez psa.
 Potrafi prawidłowo
zachować się wobec psa
odmawiającego kontaktu.
 Zna sposoby radzenia
sobie w sytuacji napotkania
groźnego psa (pozycja
„żółwik” i „drzewko”).
 Posiada wiedzę o
zagrożeniach ze strony
psów.
Metody
Wycieczka- wizyta w
lecznicy i gabinecie
weterynaryjnym
Obserwacja
Pogadanka
Opowiadanie
Praca z tekstem
Metody
Pogadanka
Środki dydaktyczne
Wycieczka: wyposażenie
lecznicy, lekarstwa i środki
pielęgnacyjne dla zwierząt,
wyposażenie bezpiecznego
psa (smycz, obroża, kaganiec,
elektroniczny czip dla psów i
kotów, książeczka zdrowia),
karmy etc.
Termin
X
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
karty pracy, kolorowe
ilustracje, tekst z lukami,
piosenka: „Cztery łapy psa”
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
Prezentacja
kolorowe ilustracje,
kolorowanki tematyczne,
Praktycznego działania
prezentacja multimedialna:
(ćwiczenie bezpiecznych „Mój przyjaciel pies”
pozycji w razie ataku
psa; kolorowanki
tematyczne)
Praca z tekstem
Metoda multimedialna
Ekspozycja -gazetka
grupowa
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
X
11
Tematyka zajęć
Bądź ostrożnyosoby obce.
Zajęcia z udziałem
przedstawiciela
Komendy Policji
Cele główne
 Poznanie zasad
bezpiecznego
zachowania w
kontakcie z osobami
obcymi.
 Kształtowanie
postawy dystansu w
relacjach z osobami
nieznajomymi.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Rozumie, co kryje się
pod pojęciem „osoba obca”.
 Wie, że nie należy
nawiązywać rozmów z
nieznajomym, a szczególnie
zdradzać adresu
zamieszkania, mówić o
sobie i rodzicach.
 Wie, że nie można brać
żadnych rzeczy, słodyczy,
zabawek, pieniędzy od osób
obcych.
 Wie, że nie można
wpuszczać osób obcych do
domu w razie nieobecności
rodziców.
 Rozumie konieczność
stosowania zakazów i
nakazów przez rodziców.
 Potrafi poradzić sobie w
trudnej sytuacji.
Metody
Pogadanka
Opowiadanie
Praca z tekstem
Środki dydaktyczne
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
tekst opowiadania,
kolorowanki tematyczne,
kolorowe ilustracje
Termin
XI
Drama
Praktycznego działania
(kolorowanki
tematyczne)
Prezentacja
Ekspozycja – gazetka
grupowa
Tematyka zajęć
Cele główne
Cele operacyjne
Metody
Środki dydaktyczne
Termin

Promowanie
Uczeń
po
zajęciach:
Pogadanka
XII
Zachowaj
Pomoce naukowe: materiały
bezpieczeństwo w bezpiecznego
 Zna zasady
informacyjne i dydaktyczne,
przebywania dzieci
Prezentacja
bezpiecznego
przebywania
karty pracy, tekst z lukami,
domu.
w domu i spędzania
w domu.
kolorowe ilustracje,
wolnego czasu.
Miniwywiad

Wie,
czego
musi
się
kolorowanki tematyczne
Zajęcia z udziałem  Podniesienie
wystrzegać w swoich
przedstawiciela
świadomości
Praca z tekstem
domowych zabawach.
Komendy Policji
właściwego
 Umie wymienić skutki
korzystania z
Gra dydaktyczna: „To
niewłaściwego korzystania
urządzeń
nie ja”
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
12
elektrycznych,
gazowych i
wodnych.
 Uświadomienie
dzieciom przyczyn
powstawania
pożarów i
istniejących
zagrożeniach.
 Uczenie
sposobów
prawidłowego
postępowania w
obliczu grożących
niebezpieczeństwtelefony alarmowe.
Tematyka zajęć
Zachowaj
bezpieczeństwo
na podwórku.
Zajęcia z udziałem
przedstawiciela
Komendy Policji
Cele główne
 Wdrażanie do
bezpiecznego i
rozsądnego
spędzania czasu
podczas zabaw na
świeżym powietrzu.
 Uświadomienie
dzieciom zagrożeń
ze strony dorosłych„osoby obce”.
 Kształtowanie
postaw wobec
niebezpiecznych
przedmiotów
z urządzeń elektrycznych,
instalacji gazowej i wodnej.
 Potrafi określić zasady
zachowania się w sytuacji
pożaru w najbliższym
otoczeniu (własnym
mieszkaniu, w mieszkaniu
sąsiednim, podczas
zadymienia korytarza i
klatki schodowej).
 Zna numery telefonów
alarmowych.
 Wie jak postępować,
aby ustrzec kradzieży,
włamania.
Praktycznego
(kolorowanki
tematyczne)
działania
Ekspozycja- gazetka
grupowa
 Wie, że niewolno
wpuszczać do domu nikogo
obcego, nawet proszącego o
pomoc.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Wie, że bawić się może
w pobliżu rodziców, w
miejscach ustronnych i do
tego przeznaczonych (plac
zabaw, boisko).
 Wie, że należy unikać
odludnych miejsc zabawy.
 Wie, że nie należy
urządzać zabaw w
opuszczonych budynkach,
piwnicach, na strychach i
dachach budynków, na
terenie zakładu pracy,
Metody
Pogadanka
Mini wywiad
Prezentacja
Środki dydaktyczne
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
karty pracy, tekst z lukami,
kolorowe ilustracje,
kolorowanki tematyczne
Termin
XII
Praca z tekstem
Gra dydaktyczna: „To
nie ja”
Praktycznego działania
(kolorowanki
tematyczne)
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
13
Tematyka zajęć
Bezpieczne ferie.
znalezionych w
miejscu zabaw.
urwiskach.
 Wie, że nie może
oddalać się od domu bez
wiedzy rodziców.
 Potrafi zachować
ostrożność wobec
nieznajomych i wyjaśnić
zagrożenia związane z
„osobami obcymi”.
 Wie, kogo zawiadomić
w sytuacji znalezienia
niebezpiecznych
przedmiotów.
Ekspozycja- gazetka
grupowa
Cele główne
 Utrwalenie i
wdrażanie do
przestrzegania
podstawowych zasad
bezpieczeństwa
podczas zabaw
zimowych.
 Kształtowanie
zaradności życiowej
podczas wystąpienia
sytuacji zagrożenia.
 Zapoznanie ze
zgubnym
zagrożeniem
związanym z
użyciem materiałów
pirotechnicznych.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi wybrać właściwe
miejsce
do
zabaw
zimowych.
 Dostrzega
niebezpieczeństwo grożące
podczas
zabaw
w
nieodpowiednich miejscach
(ślizgawki,
jezdnia,
zamarznięte jeziora i rzeki,
słupy energetyczne).
 Wie, że należy unikać
zabaw
z
petardami,
fajerwerkami i sztucznymi
ogniami.
Metody
Pogadanka
Mini wywiad
Prezentacja
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
karty pracy, tekst z lukami,
kolorowe ilustracje,
kolorowanki tematyczne
I
Praktycznego działania
(kolorowanki
tematyczne)
Gra dydaktyczna: „To
nie ja”
 Wie, że należy unikać
sytuacji
związanych
z
paleniem
papierosów,
piciem
alkoholu,
zażywaniem narkotyków.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
14
 Zna numery alarmowe.
Tematyka zajęć
Poznanie pracy
straży pożarnej –
najczęstsze
przyczyny
pożaru.
Zajęcia z udziałem
pracowników Straży
Pożarnej
Tematyka zajęć
Zachowaj
bezpieczeństwonie pal
papierosów.
Zajęcia z udziałem
psychologa szkolnego
Cele główne
 Uświadomienie
głównych przyczyn
powstawania
pożarów i
istniejących
zagrożeniach.
 Zapoznanie
dzieci z czynnikami
powodującymi
oparzenie (ogień,
wrzątek, substancje
chemiczne, prąd
elektryczny,
promieniowanie
słoneczne).
 Zapoznanie
dzieci z sytuacjami,
w których występuje
zagrożenie
oparzeniami oraz
kształcenie
umiejętności
unikania takich
sytuacji.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Zna, najczęstsze
przyczyny pożaru.
 Zna sytuacje, w których
może wystąpić zagrożenie
oparzeniami.
 Wie, czym zajmują się
strażacy.
 Zna sprzęt do gaszenia
pożaru.
 Wie, na czym polega
udzielanie pomocy osobie z
oparzeniami.
Cele główne
 Zapoznanie ze
szkodliwym
wpływem paleniem
papierosów na
zdrowie człowieka.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi wymienić
choroby spowodowane
paleniem papierosów.
 Wie, że dym
papierosowy szkodzi
osobom palącym i
Metody
Wycieczka do Straży
Pożarnej
Pogadanka
Mini wywiad
Praktycznego działania
(kolorowanki- „Strażak
w akcji”)
Metoda multimedialna
„Poradnik bezpiecznych
zachowań”
Ekspozycja –gazetka
grupowa
Metody
Pogadanka
Środki dydaktyczne
Wycieczka: ekwipunek
strażaka, sprzęt
przeciwpożarowy i
ratunkowy, akcja gaśnicza etc.
Termin
I
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
karty pracy, tekst z lukami,
kolorowe ilustracje, poradnik
bezpiecznych zachowańmultimedialny test wiedzy o
prawidłowych zasadach
ewakuacji podczas ogłoszenia
pożaru, zagrożeniach
związanych z pożarem,
udzielaniem pierwszej
pomocy, kolorowanki
tematyczne,
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
Praca z tekstem
ulotki i broszury
informacyjne, plakaty
Prezentacja
antynikotynowe, karty pracy,
tekst z lukami, kolorowe
Ekspozycja –gazetka
ilustracje, prezentacja
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
II
15
Tematyka zajęć
Cele główne
Zachowaj
bezpieczeństwo –
nie pij alkoholu.
 Zapoznanie ze
szkodliwym
wpływem
spożywania napojów
alkoholowych na
zdrowie człowieka.
Zajęcia z udziałem
prezesa Powiatowego
Stowarzyszenia
Rodzin
Abstynenckich
„Jutrzenka”
Tematyka zajęć
niepalącym.
 Wie, że palenie
papierosów uzależnia.
grupowa
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Potrafi wymienić
choroby spowodowane
piciem alkoholu.
 Wie, jak alkohol
negatywnie wpływa na
pracę umysłu.
 Wie, że alkohol
uzależnia.
Metody
Pogadanka
Metoda multimedialna
Praca z tekstem
Prezentacja
Ekspozycja –gazetka
grupowa
multimedialna: „Palenie
papierosów zabija” „Nikotyna
albo ty”
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
ulotki i broszury
informacyjne, plakaty
antyalkoholowe, karty pracy,
tekst z lukami, kolorowe
ilustracje,
III
Cele główne
 Zapoznanie z
zasadami
bezpiecznego
stosowania leków.
Cele operacyjne
Metody
Środki dydaktyczne
Termin
Uczeń po zajęciach:
Wycieczka do apteki
Wycieczka:
apteczne
Bezpieczeństwo
III

Wie,
że
leki
należy
wyposażenie
medyczne
(leki,
stosowania leków
stosować wtedy, gdy
Obserwacja
zioła, artykuły higieniczne
u dzieci.
zostały zalecone przez
etc), urządzenia i przedmioty
lekarza.
Pogadanka
potrzebne
w
pracy
 Wie, że leki należy
farmaceuty,
gazetki
Wizyta w aptecestosować
dokładnie
według
Opowiadanie
medyczne,
zajęcia z udziałem
wskazań lekarza.
Pomoce naukowe: materiały
farmaceuty
 Wie, że każdy lek źle
Mini wywiad
informacyjne i dydaktyczne,
stosowany może zagrozić
kolorowe
ilustracje,
zdrowiu lub życiu.
Praca z tekstem
kolorowanki tematyczne, tekst
 Wie, że rodzice muszą
opowiadania „Tableteczki”,
przechowywać leki w
Ekspozycja –gazetka
miejscu niedostępnym dla
ścienna
dzieci.
 Wie, że nadużywanie
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
16
leków może doprowadzić
do uzależnienia.
Tematyka zajęć
Jak skutecznie
przeciwdziałać
agresji.
Zajęcia z udziałem
psychologa szkolnego
Tematyka zajęć
Zachowaj
bezpieczeństwo w
lesie i w parku.
Cele główne
 Zapobieganie
zachowaniom
agresywnym i
promowanie
pożądanych postaw i
zachowań.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Wie, co to jest agresja I
zna podstawowe jej rodzaje
 Umie rozpoznawać
swoje stany emocjonalne.
 Wie, że agresja jest
przejawem słabości
człowieka
 Zna sposoby radzenia
sobie z agresją.
 Potrafi nawiązać
prawidłowe i ścisłe więzi
emocjonalne z innymi.
Cele główne
 Kształtowanie
właściwego
zachowania w lesie i
w parku
Cele operacyjne
Metody
Uczeń po zajęciach:
Wycieczka do parku
 Wie, że w lesie należy krajobrazowego im: K.
zachować się bezpiecznie.
Dittricha
 Wie, że w lesie nie Obserwacja
Zajęcia z udziałem
leśniczego z
Nadleśnictwa
Radziwiłłów
można zachowywać się
głośno, zaśmiecać, niszczyć
roślinności,
rozpalać
ognisk.
 Wie, że w lesie nie
wolno zbliżać się do dzikich
zwierząt, należy unikać
kleszczy i osy.
 Wie, na czym polega
bezpieczne grzybobranie.
Metody
Pogadanka
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
Prezentacja
karty pracy, ilustracje
agresywnych zachowań,
Praca z tekstem
prezentacja multimedialna:
„Zjawisko przemocy i
Ekspozycja
–gazetka zachowań agresywnych”
grupowa
Pogadanka
Prezentacja
Praca z tekstem
Metoda multimedialna
Ekspozycja- gazetka
grupowa
Środki dydaktyczne
Wycieczka: miejski park
krajobrazowy, pomniki
przyrody, bogactwo
roślinności, regulamin parku,
plac zabaw etc.
IV
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
kolorowe ilustracje, karty
pracy, tekst z lukami,
kolorowanki tematyczne,
tablica z wizerunkami
zwierząt dzikich w lesie,
prezentacja multimedialna:
„Zaproszenie do lasu”
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
V
17
Tematyka zajęć
Niebezpieczne
choroby.
Zajęcia z udziałem
pielęgniarki szkolnej
Tematyka zajęć
Poznajemy pracę
listonosza i
pocztowców.
Zajęcia z udziałem
pracowników poczty
Cele główne
 Nauka udzielania
pierwszej pomocy w
przypadku oparzeń,
krwawiących ran,
zatrucia grzybami,
ugryzienia dzikich
zwierząt i kleszczy.
 Utrwalenie
wiadomości na temat
chorób
odkleszczowych,
wścieklizny, zatrucia
grzybami.
 Zapoznanie z
wyposażeniem
apteczki pierwszej
pomocy.
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Wie, co to jest pierwsza
pomoc.
 Zna grzyby jadalne i
trujące.
 Zna objawy zatrucia
grzybami.
 Wie, co kryje się pod
pojęciem „bezpieczne
zwierzęta” i jak wygląda
chore zwierzę.
 Zna objawy wścieklizny.
 Zna objawy chorób
odkleszczowych (borelioza,
kleszczowe zapalenie
mózgu).
 Umie udzielić pierwszej
pomocy w przypadku
oparzenia, krwawiących
ran, zatrucia grzybami,
ukąszenia zwierząt i
kleszczy.
Metody
Pogadanka
Cele główne
 Poznanie zasad
funkcjonowania
poczty i jej
znaczeniu dla
mieszkańców miasta.
 Nauka pisania,
adresowania i
wysyłania listu do
rodziców
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Zna znaczenie poczty
dla mieszkańców.
 Wie, czym zajmuje się
listonosz i pocztowcy.
 Umie samodzielnie
kupić znaczek pocztowy i
kopertę.
 Zna swój adres
zamieszkania.
Metody
Wycieczka- wizyta w
Urzędzie Pocztowym
Obserwacja
Obserwacja
Prezentacja zawartości
apteczki pierwszej
pomocy
Metoda multimedialnafilm, prezentacja
Ekspozycja- gazetka
grupowa
Środki dydaktyczne
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
kolorowe ilustracje, ulotki,
wyposażenie apteczki
pierwszej pomocy,
prezentacja fragmentu filmu:
„Kleszcze”, fragmenty audycji
radiowej na temat zagrożeń
związanych z ugryzieniem
kleszcza i chorób
odkleszczowych, prezentacja
multimedialna „Poradnik
bezpiecznych zachowań”
Termin
V
Multimedialny test wiedzy o
zasadach udzielania pierwszej
pomocy na wypadek oparzeń.
Pogadanka
Mini wywiad
Środki dydaktyczne
Termin
Wycieczka: wyposażenie
poczty, urządzenia i
przedmioty wykorzystywane
do pracy pocztowców,
skrzynka pocztowa, listy,
znaczki pocztowe,
zaproszenia etc.
Praktycznego działania
(klejenie kopert,
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
V
18
Tematyka zajęć
Bezpieczne
wakacje.
Zajęcia z udziałem
przedstawicieli
Komendy Policji
Cele główne
 Nauka
przyjemnych i
bezpiecznych form
spędzania czasu
wolnego,
bezpiecznego
wypoczynku.
 Uświadomienie
zagrożeń związanych
z niewłaściwym
używaniem Internetu
i telefonu
komórkowego.
 Potrafi zrobić i
zaadresować kopertę.
 Wie, do czego służy
znaczek i skrzynka
pocztowa.
zaadresowanie i
wysłanie listu do
rodziców)
Cele operacyjne
Uczeń po zajęciach:
 Wie, jak bezpiecznie
korzystać z kąpieli
słonecznych i wodnych, jak
należy zachować się na
wycieczce.
 Potrafi zadbać o swoje
zdrowie i bezpieczeństwo w
różnych warunkach
atmosferycznych.
 Wie, na czym polega
bezpieczne opalanie.
 Przestrzega zasad
bezpiecznego
podróżowania.
 Zna zagrożenia w sieci i
używania Internetu
 Zna konsekwencje
nękania, obrażania,
używania wulgaryzmów
przez wysyłanie sms.
Metody
Pogadanka
Praca z tekstem
Prezentacja
Ekspozycja- gazetka
grupowa
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne,
kolorowe ilustracje,
kolorowanki tematyczne,
karty pracy, prezentacja
multimedialna: „Bezpieczne
wakacje”, film:
„Niebezpieczna woda"
Metoda multimedialna
Prowadzenie zajęć psychodydaktycznych dla rodziców wychowanków
Tematyka
zajęć
Bezpieczne
dzieciństwo.
Cele główne
 Uświadomienie
ważnej roli rodziców
i ich zachowań w
Cele operacyjne
Rodzic po zajęciach:
 Zna zasady bezpiecznego
organizowania zabaw i
Metody
Mini wykład
Dyskusja
Środki dydaktyczne
Termin
Inscenizacja muzycznotaneczna „Pani Jesień do
nas przyszła”: jesienny
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
XI
19
Spotkanie otwarte
z rodzicami
wychowanków
oraz psychologiem
szkolnym i
wychowawcą klasy
Tematyka
zajęć
Jak uchronić
dzieci i
młodzież przed
uzależnieniami
od alkoholu i
dopalaczy.
Spotkanie z
udziałem p. prezes
procesie wychowania
i nauczania.
 Zapoznanie
rodziców i
opiekunów prawnych
z programem
„Bezpieczeństwo
wspólna sprawa” i
zachęcanie rodziców
do wspólnego
realizowania
tematyki i celów
programu.
 Aktywizacja
rodzicówpozyskanie ich jako
koalicjantów szkoły
w chronieniu dzieci
przed zagrożeniami
na jakie narażone są
we współczesnych
czasach .
Cele główne
wypoczynku dla dziecka w
domu i na podwórku .
 Zna zagrożenia płynące z
niewłaściwych kontaktów
dziecka z osobami obcymi i
dorosłymi.
 Zna konsekwencje
patologicznych zjawisk
społecznych, jak: alkoholizm,
nikotynizm etc.
 Wie, na czym polega
odpowiedzialna współpraca z
wychowawcami w procesie
wychowawczodydaktycznym, mając na
względzie dobro dziecka.
 Zwrócenie uwagi
rodziców na
zagrożenia związane
ze szkodliwym
wpływem alkoholu
na zdrowie dzieci i
młodzieży.
 Dostarczenie
podstawowych
informacji o nowych
środkach
Rodzic po zajęciach:
 Zna konsekwencje
patologicznych zjawisk
społecznych, jak: alkoholizm,
narkomania, dopalacze etc.
 Zna przyczyny sięgania
dzieci i młodzieży po alkohol
i środki psychoaktywne.
 Zna objawy zażywania
substancji psychoaktywnych
 Wie, na czym polega
Cele operacyjne
Prelekcja
Praca z tekstem
Omówienie badań
psychologicznych
grupy: „Razem
przeciwko przemocy”
prowadzonych przez
psychologa
Inscenizacja muzycznotaneczna w wykonaniu
wychowanków „Pani
Jesień do nas przyszła”
Metody
Mini wykład
Dyskusja
Metoda multimedialna
Występ muzycznorecytatorski: „Uśmiechaj
się zawsze”
wystrój świetlicy, ścieżka
instrumentalna, instrumenty
muzyczne, ubiór Pani Jesieni,
drewniane grzybki leśne,
bukiety róż z liści klonu,
piosenki: „Pani Jesień do nas
przyszła”, „Tańcowała
jesień”, „Jesień nie jest zła”
etc.
Prelekcja: referat, program
profilaktyczny grupy,
materiały pomocnicze dla
rodziców, ankieta
ewaluacyjna
Środki dydaktyczne
Termin
Pomoce naukowe: materiały
informacyjne i dydaktyczne
dla rodziców, poradniki,
prezentacja multimedialna:
„Dopalacze- zjawisko,
zagrożenia, profilaktyka”,
płyty CD z materiałami dla
uczestników zajęć
Występ muzycznorecytatorski z okazji Dnia
Matki „Uśmiechaj się
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
V
20
Powiatowego
Stowarzyszenia
Rodzin
Abstynenckich
„Jutrzenka”, p.
kierownik
internatu oraz
rodziców
wychowanków
grupy B i C
psychoaktywnych
pojawiających się na
rynku
narkotykowym.
 Aktywizacja
rodzicówpozyskanie ich jako
koalicjantów szkoły
w chronieniu dzieci i
młodzieży przed
szkodami
wynikającymi z
używania alkoholu i
środków
psychoaktywnych.
odpowiedzialna współpraca z
wychowawcami w procesie
wychowawczodydaktycznym, mając na
względzie dobro dziecka.
zawsze”: dekoracja, wiosenny
wystrój świetlicy, kwiaty,
upominki, ścieżka
instrumentalna, wiersze,
piosenki: „Witajcie”, „Mama
w kuchni”, „Uśmiechaj się
zawsze”.
6. Metody i Formy
Metody zostały szczegółowo zaprezentowane w opracowanym programie, jednocześnie są uporządkowane i dobrane odpowiednio do
tematyki zajęć. Rodzaj wykorzystanych metod pracy wynika z potrzeb wychowanków i ich zainteresowań, ma na celu podniesienie
wartości dydaktyczno – wychowawczej poszczególnych zajęć i zwiększyć ich atrakcyjność w oczach wychowanków. W programie
wykorzystane zostały następujące metody:





Metody podające: pogadanka, mini wywiad, mini wykład, opowiadanie, praca z tekstem, dyskusja.
Metody eksponujące: prezentacja, pokaz, gazetka tematyczna (ścienna).
Metody oglądowe: wycieczka, obserwacja, ilustracje.
Metody praktyczne: ćwiczenia, test, kolorowanki tematyczne, zajęcia techniczno-plastyczne.
Metody aktywizujące: burza mózgu, drama, inscenizacja, gry i zabawy dydaktyczne (zagadki, historyjki obrazkowe, puzzle, quiz,
rozwiązywanie krzyżówek), śpiewanie piosenek, recytowanie wierszy.
 Metody multimedialne: oglądanie prezentacji i filmów o tematyce bezpieczeństwa, edukacyjny test bezpieczeństwa.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
21
Wykorzystanie powyższych metod pozwoliło mi zachęcić wychowanków do uczestnictwa w programie, a także wspierały w procesie
przyswajania, pogłębiania oraz utrwalania nowych wiadomości. Formy zajęć były tak przemyślane, aby każde z planowanych spotkań
korelowało z poprzednimi zajęciami i wpływało na integrację grupy. Tematyka zajęć nawiązywała często do wiadomości poznawanych
w szkole.
 Praca indywidualna, grupowa, zbiorowa
 Wycieczka
7. Środki dydaktyczne
W zależności od tematyki zajęć i zastosowanych metod stosowałem różnorodne środki dydaktyczne. Wykorzystywane pomoce naukowe
były tworzone, i nader często przerabiane na treści adekwatne dla wychowanków grupy C. Dzięki zastosowaniu technologii
komputerowej i informacyjnej, własnej inwencji twórczej oraz użyciu programów komputerowych, clip art, prezentacji multimedialnych
etc., przekaz informacyjny był przejrzysty, zrozumiały, akceptowany przez wychowanków.
8. Ewaluacja
Bezpieczeństwo to stan poczucia pewności, stabilizacji i braku zagrożeń. Jest to jedna z pierwotnych potrzeb człowieka. Opracowany
program zawierał wiadomości i przedsięwzięcia zachęcające wychowanków do zachowań prozdrowotnych oraz w zakresie umiejętności
zachowania bezpieczeństwa w środowisku szkolnym i pozaszkolnym (tj: w domu, na podwórku, w drodze do szkoły itp.). Zawierał
działania, które miały na celu kształtowanie u wychowanków umiejętności, nawyki i postawy pozwalające na zachowanie
bezpieczeństwa, a co za tym idzie zdrowia. O potrzebie utworzenia programu zdecydowała postawa moich podopiecznych, którzy
wyrazili chęć uczestnictwa w zajęciach profilaktycznych. Program „Bezpieczeństwo wspólna sprawa” został opracowany z myślą o
aktywnym uczestnictwie wszystkich wychowanków w aranżowanych zajęciach. Dobór odpowiednich metod, środków i form od samego
początku sprzyjał realizacji celów ogólnych i operacyjnych, gdyż wynikały one z potrzeb, zainteresowań i oczekiwań dzieci. Liczne
spotkania z ciekawymi ludźmi- zajęcia z udziałem przedstawicieli różnych zawodów, mających bogatą wiedzę i erudycję w zakresie
przekazywanych informacji- był pomysłem bardzo trafnym. Podobnie organizowane wycieczki i spacery, które w swojej istocie
posiadają duże walory poznawcze, kształcące i integracyjne, szczególnie polecane w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
22
intelektualną. Do realizacji zadań zostali włączeni także rodzice wychowanków oraz wychowawcy klas, którzy wspólnie pomagali
realizować tematykę zaproponowanych przeze mnie zajęć. Rodzice wychowanków grupy C byli od samego początku zaangażowani do
współpracy, brali aktywny udział w realizowanych zajęciach psychodydaktycznych, prowadzili rozmowy o tematyce bezpieczeństwa ze
swoimi dziećmi, chętnie wypełniali ustalone zadania i wskazówki wychowawcy. Wychowankowie grupy C byli aktywnymi
słuchaczami, prowadzili sensowne dialogi, naszym prelegentom zadawali dodatkowe pytania, żywo reagowali na prezentowane
wiadomości. Przygotowane materiały dydaktyczne i informacyjne służyły do głębszego zapoznania z tematyką zajęć profilaktycznych,
stworzenia gazetki ściennej, utrwalania wiedzy. Pięcioro wychowanków grupy C dobrowolnie brało aktywny udział w 9 częściach
konkursu profilaktycznego: „Żyję zdrowo i bezpiecznie”. Wychowankowie systematycznie i solidnie wypełniali zadania przygotowane
na kartach dydaktycznych, które stanowiły kwintesencję najważniejszych treści z zakresu bezpieczeństwa zawartych w programie. Na
zajęciach końcowych, podsumowujących program profilaktyczny chętnie i trafnie odpowiadali na pytania z testu słownego oraz
bezbłędnie wykonali test multimedialny na komputerze, który zawierał pytania z 4 obszarów wiedzy, a mianowicie: „Bezpieczna
szkoła”, „Bezpieczny dom”, „Bezpieczny las” i „Oparzenia termiczne”. Obserwacje wychowawców klas i internatu, pracowników
szkoły, rodziców oraz moje potwierdzają, że zajęcia wynikające z programu „Bezpieczeństwo wspólna sprawa” poszerzyły wiedzę
podopiecznych na temat bezpiecznego zachowania w różnych sytuacjach, zwiększyły poziom ich świadomości dotyczącej zagrożeń oraz
sposobów praktycznego im przeciwdziałania.
Miernikiem efektywności programu jest:
 Ankieta ewaluacyjna dla rodziców i opiekunów dzieci
 Rozmowy z rodzicami i wychowawcami klas
 Zadania konkursowe: „Żyję zdrowo i bezpiecznie”
 Test słowny z zakresu wiadomości o bezpieczeństwie
 Test multimedialny – poradnik bezpiecznych zachowań (multimedialna prezentacja edukacyjna)
 Obserwacja uczestników zajęć
9. Efekty
Realizacja programu profilaktycznego grupy C „Bezpieczeństwo wspólna sprawa” oparta była na wymogach programu profilaktyki oraz
programu wychowawczego internatu. Widocznymi efektami moich działań są:
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
23
Ukształtowanie umiejętności przewidywania i unikania sytuacji niebezpiecznych, zagrażających zdrowiu i życiu.
Ukształtowanie bezpiecznych zasad poruszania się po drogach publicznych.
Ukształtowanie świadomości zagrożenia pożarowego.
Poznanie bezpiecznych zasad korzystania z urządzeń elektrycznych, gazowych i wodnych.
Umiejętność stosowania numerów alarmowych do służb ratowniczych.
Umiejętność przedstawienia się, podania właściwego adresu zamieszkania, zaadresowania i wysłania listu do rodziców.
Podniesienie świadomości bezpiecznego wypoczynku i spędzania czasu wolnego- podczas ferii zimowych i na wakacjach.
Nabycie przezorności podczas organizowania zabaw w domu i na podwórku.
Ukształtowanie ostrożności i dystansu w kontaktach z osobami obcymi, dorosłymi.
Poznanie obowiązków człowieka wobec zwierząt.
Uświadomienie podopiecznym, że zwierzęta są zdolne do odczuwania radości, tęsknoty, bólu, strachu i cierpienia.
Poznanie bezpiecznych zachowań w obcowaniu ze zwierzętami domowymi (pies, kot) i zwierzętami dzikimi.
Nabycie umiejętności właściwego i bezpiecznego zachowania się na wycieczce, w lesie, w parku, podczas grzybobrania.
Zdobycie wiedzy o szkodliwości picia alkoholu, palenia papierosów i niewłaściwego zażywania leków.
Zdobycie wiedzy na temat udzielania pierwszej pomocy w przypadku oparzenia termicznego, krwawiących ran, zatrucia grzybami,
ukąszenia zwierząt i kleszczy.
Wzmocnienie więzi wychowanków i rodziców z internatem poprzez aktywne uczestnictwo w życiu internatu.
Podniesienie świadomości rodziców na temat zagrożeń w rozwoju dzieci i młodzieży, wpływu używek na zdrowie i psychikę.
Wszyscy wychowankowie grupy C, za systematyczny i aktywny udział w realizacji zajęć profilaktycznych oraz nabycie wiedzy z
zakresu bezpieczeństwa i umiejętności przeciwdziałania zagrożeniom, otrzymali pamiątkowe dyplomy pochwalne i prezenty.
10. Bibliografia
 Elżbieta Purzycka: Kleksio nam podpowie, jak dbać o własne zdrowie. 1999-2004 W. Kolatorski, P. Multan, Gdańsk 1999,
Wydanie I.
 Mały elementarz bezpieczeństwa, Policyjny program edukacyjny, Prawa Autorskie KWP Gdańsk, 2004.
 Straż miejska- …nie tylko dzieciom, Zarząd Green Development, Wydawnictwo BOG ART.
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
24




Niebezpieczne zabawy, Polski Czerwony Krzyż, 1992.
Przyjazna apteka dla dzieci. Wydawca miesięcznika „Moda na zdrowie” XXL Media Sp. z o.o., 2005.
Małgorzata Strzałkowska: Nie rozmawiaj z nieznajomym, ABC Uczę się, Kolekcja Hachette.
Bezpieczne Dzieciństwo- edukacyjne kolorowanki dla najmłodszych, Policja Świecie. Wydawnictwo: Starostwo Powiatowe
w Świeciu.
 Podręczniki szkolne: „Raz dwa trzy teraz MY!- podręcznik do edukacji wczesnoszkolnej” dla klasy 2, (część1);
Krystyna Kowaliszyn, Jrena Muszyńska: Podręcznik do klasy III z języka polskiego. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
Warszawa 1988.
 Zofia Słońska: Alkoholizm. Poradnik dla rodziny. Agencja Promo-Lider, Warszawa
 Jerzy Mellibruda: Tajemnice ETOH- czyli alkohol i nasze życie, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Warszawa 1995.
 Jep Hostetler: Dopóki nie jest za późno. Poradnik dla rodziców (narkotyki i alkohol). EDYTOR Katowice 1995.
 Jak uchronić dziecko od uzależnień. Poradnik dla rodziców.
 Katarzyna Lewańska-Tukaj: O zachowaniu się w lesie. Młody obserwator przyrody, MULTICO Oficyna Wydawnicza,
Warszawa 2011.
 Władysław Wojewoda: Poradnik grzybiarza. Wydawnictwo: Prószyński i S-ka 1992.
 Barbara Jakubowska, Danuta Muszyńska: Bliżej siebie- dalej od narkotyków. Poradnik dla rodziców. Krajowe biuro ds.
Przeciwdziałania narkomanii.
 Ratowniczek. 11 lekcji udzielania pierwszej pomocy dla uczestników szkół podstawowych. Warszawa PCK 1994.
 Bezpieczna droga do szkoły- portal edukacyjny wychowania komunikacyjnego (http://www.wychowanie komunikacyjne.
org/ )
 Bezpieczne dziecko (http://www.bezpiecznedziecko.eu/)
 Nasze bezpieczeństwo – portal edukacyjny (http://www.naszebezpieczenstwo.strefa.pl)
 „Zachowaj Trzeźwy umysł”- zajęcia z profilaktyki uzależnień (http://trzezwyumysl.pl/)
 Promocja zdrowia (http://www.promocja_zdrowia)
 Nikotynizm (http://www.zst.edu.pl/pck/czy_wiesz_ze.html)
 Literka. pl portal edukacyjny
 Chomikuj. pl- dysk internetowy
 Psychologia. Net. pl portal psychologiczny (http://www.psychologia.net.pl/)
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
25
_________________________________________________________________________________________________________________
Opracował Marek Sawoń
26