Substancje i ich przemiany Wewnętrzna budowa materii – część 1

Substancje i ich przemiany
1. Budowa materii (substancje chemiczne: pierwiastki i związki chemiczne
i mieszaniny).
2. Zjawisko fizyczne a reakcja chemiczna.
3. Sprzęt i szkło laboratoryjne.
4. Powietrze, tlen, azot,
gazy szlachetne, tlenek węgla (IV), para wodna,
wodór.
5. Typy reakcji chemicznych: synteza, analiza, wymiana.
6. Pojęcia: substraty, produkty, reagenty
7. Ustalanie wzorów sumarycznych i rysowanie strukturalnych: tlenków,
siarczków, bromków, jodków, fluorków, wodorków, chlorków.
8. Pisanie prostych równań reakcji.
9. Reakcje utleniania – redukcji jako rodzaj reakcji wymiany.
10.Energia w reakcjach chemicznych.
Wewnętrzna budowa materii – część 1
1. Obliczanie mas cząsteczkowych związków chemicznych.
2. Jądro atomu - protony i neutrony. Elektrony - rozmieszczenie na powłokach.
Liczba atomowa Z. Liczba masowa A.
3. Co to są izotopy?
4. Położenie pierwiastka w układzie okresowym – informacje
wynikające z numeru grupy, numeru okresu i liczby atomowej.
5. Rysowanie uproszczonych modeli atomów. Zapisywanie konfiguracji
elektronowych atomów.
6. Prawo zachowania masy.
Wewnętrzna budowa materii – część 2
I. Wiązania kowalencyjne (atomowe) i jonowe
1. Mechanizm wiązań.
2. Rola elektronów walencyjnych.
II. Ustalanie wzorów sumarycznych związków chemicznych na
podstawie wartościowości
1. Sposoby
tworzenia
wzorów
sumarycznych
prostych
związków
chemicznych.
2. Zasady nazewnictwa związków chemicznych.
3. Wyznaczanie wartościowości pierwiastków w podanych związkach
chemicznych.
III. Prawo stałości składu związku chemicznego
IV. Pisanie równań reakcji chemicznych
Woda i roztwory wodne
1. Woda i jej rola w przyrodzie - występowanie wody w przyrodzie - stany
skupienia wody - rodzaje wód w przyrodzie - obieg wody w przyrodzie znaczenie wody i jej źródła zanieczyszczeń.
2. Woda budowa cząsteczki - budowa cząsteczki wody: wzór sumaryczny,
wzór strukturalny, wzór elektronowy - pojęcie dipolu i budowy polarnej
cząsteczki wody.
3. Zanieczyszczenia wód naturalnych, jako jedno z zagrożeń dla
organizmów żywych - czynniki wpływające na zanieczyszczenia wód
naturalnych
-
zagrożenia
dla
organizmów
żywych
wynikające
z zanieczyszczenia wód.
4. Woda jako rozpuszczalnik - substancje łatwo i trudno rozpuszczalne
w wodzie - pojęcie rozpuszczalnika i substancji rozpuszczonej.
5. Co to jest roztwór? - przykłady roztworów o różnym stanie skupienia
substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika - rozpuszczalność.
6. Od czego zależy szybkość rozpuszczania się substancji? - szybkość
rozpuszczania - wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania się
różnych substancji - wykres zależności rozpuszczalności substancji od
temperatury.
7. Rodzaje roztworów - roztwór nasycony - roztwór nienasycony –
krystalizacja - roztwór właściwy koloidalny i zawiesina.
Kwasy i wodorotlenki
1. Kwasy (wzory sumaryczne, wzory strukturalne, reszta kwasowa i jej
wartościowość wzory tlenków kwasowych, reakcje otrzymywania
i dysocjacji, zastosowanie).
2. Wskaźniki (barwy wskaźników w roztworach kwasów, zasad
i obojętnych).
3. Wodorotlenki (wzory sumaryczne, wzory strukturalne, reakcje
otrzymywania i dysocjacji), pH.
4. Pojęcia (reakcja ksantoproteinowa, woda królewska, woda wapienna,
wapno palone i gaszone, mleko wapienne, gaszenie wapna, elektrolity
i nieelektrolity).