116 Przysada1_Layout 1

116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 1
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2012; 4(4); Vol. 28, 277-284
DOI: 10.5604/1232406X.1030823
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Grzegorz Przysada1,2(A,D,E), Rafał Kozicki2(A,B,C),
Magdalena Maślanka2(D,E,F)
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA I SPRAWNOŚĆ
FIZYCZNA STUDENTÓW FIZJOTERAPII
UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO
1
2
1
2
Kliniczny Oddział Rehabilitacji z Pododdziałem Wczesnej Rehabilitacji Neurologicznej,
Szpital Wojewódzki nr 2 im. Św. Jadwigi, Rzeszów
Instytut Fizjoterapii, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski
Department of Clinical Rehabilitation with Subdivision of Early Neurological Rehabilitation
in the 2nd Provincial Hospital, Rzeszow
Department of Physiotherapy, Faculty of Medicine, University of Rzeszow
PHYSICAL ACTIVITY AND PHYSICAL FITNESS
IN PHYSIOTHERAPY STUDENTS OF THE UNIVERSITY
OF RZESZOW
Słowa kluczowe: ruch, studenci, Indeks Sprawności Fizycznej Zuchory,
Międzynarodowy Kwestionariusz Aktywności Fizycznej – IPAQ
Key words: motion, students, Zuchora Physical Fitness Test, International Physical
Activity Questionnaire – IPAQ
Streszczenie
Wstęp. Aktywność fizyczna jest czynnikiem wpływającym na stan zdrowia, samopoczucie i jakość
życia człowieka. Dla fizjoterapeuty najważniejszym czynnikiem oddziaływania w procesie usprawniania leczniczego jest ruch. Dlatego w programie studiów należy ująć różne formy aktywności fizycznej,
tak, aby studenci fizjoterapii akceptowali go jako środek w znacznym stopniu gwarantujący powrót
do zdrowia leczonych pacjentów, a także utrzymujący i doskonalący własne zdrowie. Celem pracy było porównanie aktywności fizycznej i sprawności fizycznej studentów pierwszego i ostatniego roku
studiów kierunku Fizjoterapia, Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz wykazanie
czy istnieje związek między nimi.
Materiał i metody. Badaniom poddano 100 studentów fizjoterapii Uniwersytetu Rzeszowskiego,
w tym 32 mężczyzn i 68 kobiet o średniej wieku 22,37 lat. Badanych podzielono na cztery grupy. Sprawność fizyczną zbadano Testem Sprawności Fizycznej Zuchory, natomiast poziom aktywności fizycznej
za pomocą Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej IPAQ w wersji krótkiej.
Wyniki. Sprawność fizyczna studentów wszystkich grup wg Indeksu Sprawności Fizycznej Zuchory w większości utrzymuje się na poziomie dobrym. Znacznie mniej osób posiada sprawność bardzo dobrą i wysoką, brak natomiast osób ze sprawnością wybitną. Na podstawie IPAQ wykazano, że
badani najwięcej czasu poświęcają na wysiłki o umiarkowanej intensywności.
Wnioski. Wykazano, iż w edukacji studentów fizjoterapii w większym zakresie należy kłaść nacisk na aktywność i sprawność fizyczną. Stwierdzono, że wiek nie determinuje poziomu aktywności
fizycznej. Płeć natomiast istotnie wpływa na poziom aktywności fizycznej i sprawności fizycznej, ponieważ lepsze wyniki uzyskiwali mężczyźni.
Summary
Word count:
Tables:
Figures:
References:
4218
3
5
16
Background. Physical activity is one of the most important factors influencing our health condition, general physical and mental state and the quality of life. The most important impact factor in
the process of therapeutic treatment, in professional physiotherapists’ work is exercise. That is why
different forms of physical activities should be included in the curriculum so that physiotherapy
students would accept exercise as a means guaranteeing recovery of the treated patients, allowing
them to keep and improve their own health as well. The aim of the thesis was to compare the activity
and physical fitness of the students during the first and last year of their studies, major Physiotherapy
at the Faculty of Medicine, Rzeszów University and determine whether there is any effect of physical
activity examined on their physical fitness, and of physical fitness on physical activity.
Material and methods. 100 Physiotherapy students at Rzeszów University took part in the test,
including 32 men and 68 women. The mean age of the sample was 22,37 years. The respondents were
divided into four groups. The subjects’ hysical fitness was assessed with the Zuchora Physical Fitness Test,
and the level of physical activity with a short version the International Physical Activity Questionnaire IPAQ.
Results. The physical fitness of students in all groups, according to Zuchora Index of Physical
Activity was at a proper level. Considerably fewer people were found to have good and high fitness
levels, whereas there were no subjects presenting an outstanding fitness level. Based on the IPAQ it was
shown that that subjects spend most of their leisure time performing the activity of moderate intensity.
Conclusions. It was shown that in the education of physiotherapy students a greater emphasis
should place be placed on physical activity and physical fitness. It was found that age determines the
level of physical activity whereas gender considerably influenced the level of physical activity and
fitness which was reflected by better results obtained from the male subjects.
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Grzegorz Przysada
35-314 Rzeszów, ul. Miła 41C
tel. 510 007 268, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
08.01.2012 r.
17.08.2012 r.
277
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 2
Przysada G. i wsp., Aktywność i sprawność fizyczna studentów
Wstęp
Background
Aktywność fizyczna należy do istotnych czynników wpływających na stan zdrowia, samopoczucie
i jakość życia człowieka. Wysiłek fizyczny adekwatny
do wieku i sprawności jest świetnym sposobem na
zachowanie zdrowia, długowieczności, a także dobrego samopoczucia. Stanowi nieoceniony, a zarazem wciąż niedoceniany element zdrowego stylu życia. Przez aktywność fizyczną rozumiemy celowo zaplanowaną i wielokrotnie powtarzaną pracę mięśni,
charakteryzującą się wydatkiem energii powodującym zmęczenie. Wśród rodzajów aktywności możemy wyróżnić:
• aktywność fizyczną związaną z wykonywaniem
pracy zawodowej i czynności codziennych,
• aktywność fizyczną realizowaną z własnej woli,
w czasie wolnym [1].
• aktywność fizyczną związaną z przemieszczaniem się.
Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że
regularny wysiłek fizyczny o ok. 30% zmniejsza ryzyko umieralności ogólnej i o ok. 30–50% umieralności
z powodu chorób układu krążenia [2,3]. Tymczasem
wg Drygasa „Przeciętny Polak uprawia ćwiczenia fizyczne wtedy kiedy ma na to czas, czyli... nigdy” [4].
Z kolei sprawność fizyczna każdego człowieka
wpływa nie tylko na jego samopoczucie, ale również
pozwala na podejmowanie szeregu czynności mających znaczenie w wykonywaniu obowiązków dnia
codziennego. Sprawność fizyczna, wg literatury, to
umiejętność rozwiązywania przez człowieka zadań
ruchowych lub zdolność do efektywnego i ekonomicznego wykonania pracy mięśniowej. Samo pojęcie sprawności fizycznej przez różnych autorów pojmowane jest w odmienny sposób. Dla jednych może
oznaczać zdolność do podejmowania danej aktywności fizycznej, dla drugich zaś dbałość o swój stan
zdrowia. Jednak pomimo rozbieżności można w nich
zauważyć pewne wspólne cechy. Sprawność fizyczną można określić jako aktualną możliwość wykonywania wszelkich czynności ruchowych oraz wypracowanie cech motorycznych takich jak: siły, szybkości,
zręczności i innych uzdolnień motorycznych [5].
Celem pracy było wykazanie jak 5 – letnia edukacja studentów fizjoterapii wynikająca z programu studiów wpływa na ich aktywność i sprawność fizyczną.
Pytania badawcze:
• Czy wiek wynikający z uczelnianego stażu ma
związek z aktywnością i sprawnością fizyczną?
• Czy płeć ma związek z aktywnością i sprawnością fizyczną?
• Czy aktywność fizyczna ma związek ze sprawnością fizyczną?
Physical activity is one of the essential factors
affecting our health, well-being and quality of life. Physical exercise, suitable for age and fitness level is
a perfect way to maintain health, longevity and wellbeing. It is an invaluable and still underestimated
element of a healthy lifestyle. By physical activity we
understand muscle activity, deliberately planned and
repeated many times, characterised by energy expenditure resulting in fatigue. Different kinds of physical activity include:
• physical activity connected with job and everyday
activity performance,
• physical activity performed voluntarily in our
spare time [1],
• physical activity connected with movement.
The results of epidemiological studies indicate
that regular physical exercise reduces the risk of general mortality by about 30% and the mortality due to
circulatory conditions by about 30–50% [2,3]. Drygas
[4] reports that an average Pole does physical exercise when he has time which means … never.
Physical fitness, in turn, not only favourably affects
only our well-being, but also allows performing numerous activities which are important in our everyday
life. According to literature, physical fitness means an
ability to solve tasks involving movement or to engage
muscles for effective and economic activity performance. The term of physical fitness itself is differently
understood by many authors. For some of them it can
mean an ability to perform a given kind of physical
activity while for others – caring about their health.
However, despite these discrepancies in defining
physical activity, some common features of the
above statements can be noticed. Physical fitness
can be defined as a current ability to perform all motor activities and development of such motor features
as: strength, speed, agility and other motor skills [5].
The goal of the presented study was to show how
the five years’ education of physiotherapy students
based on the curriculum affects their activity and
physical fitness.
Research questions:
• Is there a relationship between the student’s age
and their physical activity and fitness?
• Is there a relationship between gender and
physical activity and fitness?
• Is there a relationship between physical activity
and physical fitness?
Materiał i metody
Material and methods
Badaniom poddano grupę 100 studentów pierwszego roku studiów licencjackich i drugiego roku studiów uzupełniających magisterskich, kierunku Fizjoterapia Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego. Celem dokonania szczegółowej analizy związku aktywności fizycznej ze sprawnością fizyczną
w okresie 5-letniej edukacji studentów fizjoterapii wynikającej z programu nauczania, badanych podzielono na cztery 25 – osobowe grupy. Średnia wieku wyniosła 22,37 lat. Grupę pierwszą tworzyli studenci
100 first year students of BA studies and the second year students of MA studies of the Physiotherapy Department of the Medical Faculty at the Medical University of Rzeszow participated in the study.
For a detailed analysis between physical activity and
physical fitness during the 5 years’ period university
education the sample was divided into four groups of
24 subjects. The mean age of the subjects was 22.37.
The first group was composed of the first year students of full time BA studies (8 males and 17 fe-
278
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 3
Przysada G. et al., Physical activity and physical fitness in students
pierwszego roku stacjonarnych studiów licencjackich
(8 mężczyzn, 17 kobiet). Średni wiek badanych w tej
grupie wyniósł 19,76 lat. Drugą grupę stanowili studenci pierwszego roku niestacjonarnych studiów licencjackich (6 mężczyzn, 19 kobiet). Średni wiek wyniósł 21,93 lat. Trzecią grupę tworzyli studenci drugiego roku stacjonarnych studiów uzupełniających
magisterskich (9 mężczyzn, 16 kobiet). Średni wiek
wyniósł 23,64 lat. Czwartą grupę – studenci drugiego
roku niestacjonarnych studiów uzupełniających magisterskich (9 mężczyzn, 16 kobiet). Średni wiek wyniósł 24,16 lat. We wszystkich grupach większość
badanych stanowiły kobiety.
Do oceny sprawności fizycznej wykorzystano Indeks Sprawności Fizycznej Zuchory. Test ten pozwala ocenić poziom sprawności fizycznej w każdym
wieku. Główną jego zaletą jest to, że pozwala jedną
miarą oceniać możliwości dorosłych i dzieci. Ocena
minimalna została ustalona na takim poziomie, aby
mogło ją uzyskać 90 proc. społeczeństwa od 6 do 70
roku życia [6].
Do oceny aktywności fizycznej wykorzystano krótką wersję Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (International Physical Activity Questionnaire, IPAQ) [7]. Konstrukcja narzędzia umożliwia określenie poziomu aktywności fizycznej oraz
MET/min./tydzień poszczególnych rodzajów wysiłków. Wysiłek intensywny, to wysiłek zmuszający
do silnie wzmożonego oddychania i przyspieszonej
akcji serca). Wysiłek umiarkowany oznacza wysiłek
przeciętny, z nieco wzmożonym oddychaniem i nieco
przyspieszoną akcją serca. „Chodzenie” obejmuje
chodzenie w czasie pracy, w domu, przemieszczanie
się z miejsca na miejsce w celach rekreacyjnych, sportowych, ćwiczebnych i spacery [8].
Do analizy statystycznej wykorzystano test Shapiro-Wilka, test Kruskala-Wallisa, test U Manna-Whitneya oraz współczynnik korelacji rang Spearmana.
males). The mean age in this group was 19.76 years.
The second group was composed the first year
students of part time BA studies (6 males and 19
females) and the mean age in this group was 21.93
years. The third group consisted of third year students of full time MA studies (9 males and 16 females)
and the mean age of this group was 23.64. The fourth
group consisted of the fourth year students of full
time MA studies (9 males and 16 females) and the
mean age in this group was 24.16 years. In each
group there were more females than males.
Physical fitness was assessed using Zuchora Physical Fitness Index. Zuchora test enables assessment
of physical fitness at any age. The main advantage of
this test is that it allows to assess both adults and
children using the same measure. The minimal score
is established at such a level that it can be used for
90% of people from 6 to 70 years of age [6].
For the assessment of physical activity an abbreviated version of the International Physical Activity
Questionnaire (IPAQ) was used [7]. This tool is constructed in such a way that it allows to determine the
level of physical fitness and MET/minute/week in
different kinds of exercise performed. Intense exercise causes heavy breathing and increased heart
rate (HR) to a near maximal level. Moderate exercise
causes slightly faster breathing and slightly increased heart rate.
“Walking activity” means walking at work, at home
and moving from one place to another for recreation,
sport and exercising purposes, and walks for pleasure [8].
For the statistical analysis the Shapiro-Wilk, Kruskal-Wallis tests and Mann-Whitney U test were used
as well as Spearman’s rank correlation coefficient.
Wyniki
Results
Analizując liczbę dni, w których badani wykonywali intensywne wysiłki w ciągu ostatniego tygodnia
(wg IPAQ) stwierdzono, że najczęściej czynności te
wykonywały osoby z grupy I i II, a najrzadziej z grupy IV i grupy III (Ryc. 1).
Na Rycinie 2 przedstawiono średnią liczbę dni
wysiłków umiarkowanych. Wynika z niej, że studenci
grup I i IV poświęcali na nie więcej czasu niż studenci grupy II i III.
Średni czas siedzenia wynosi ponad 4 h dziennie
(Ryc. 3).
Sprawność fizyczna dla wszystkich badanych grup
studentów wg Indeksu Sprawności Fizycznej Zuchory
w większości utrzymywała się na poziomie dobrym
(Ryc. 4). Niewiele osób posiadało sprawność bardzo
dobrą i wysoką, odnotowano brak osób prezentujących sprawność wybitną.
Na Rycinie 5 przedstawiono zestawienie poziomu
sprawności badanych wszystkich grup wg Indeksu
Sprawności Fizycznej Zuchory. Najwyższe wartości
na poziomie dobrym uzyskali studenci grupy I i II (odpowiednio 12 i 10 pkt), natomiast najniższe studenci
grupy III i IV (odpowiednio 9 i 6 pkt).
Test U Manna-Whitneya wskazał na istotne różnice między liczbą deklarowanych dni chodzenia a płcią
(p=0,0327) (Tab. 1).
Based on the number of days of intense exercise
during the past week (according to IPAQ questionnaire) it was found that this kind of exercise was most
often performed by group I and II subjects and most
seldom by group IV and group III subjects (Fig. 1).
Fig. 2 presents the average number of days of
moderate exercise performance. It suggests that group
I and group IV subjects devoted more time to this kind
of exercise than group II and group III subjects.
The mean time of sitting was 4 hours daily in the
studied sample (Fig. 3).
Physical fitness level measured using Zuchora
Index was found to be good in the entire sample (Fig.
4). Very good and high fitness levels were found in
relatively few subjects while an outstanding fitness
level was found in none of the subjects.
Fig. 5 presents the comparison of physical fitness
level in all groups according to Zuchora Index.
The highest values indicating a good level of
physical fitness were obtained by group I and group
II subjects (12 and 10 points respectively) and the
lowest – by group III and group IV subjects (9 and 6
points respectively).
The Mann-Whitney U test revealed significant
differences between the number of reported days of
walking and the subjects’ gender (p=0.0327) (Tab. 1).
279
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 4
Przysada G. i wsp., Aktywność i sprawność fizyczna studentów
Ryc. 1. Średnia liczba dni tygodniu, w których badani wykonywali intensywne czynności wg IPAQ
Fig. 1. Average number of days of the week when respondents did activities according to IPAQ
Ryc. 2. Średnia liczba dni, w których badani wykonywali czynności o umiarkowanej intensywności wg IPAQ
Fig. 2. Average number of days when respondents did activities of moderate intensity according to IPAQ
Ryc. 3. Średni, dzienny czas w godzinach spędzany przez badanych siedząc wg IPAQ
Fig. 3..Average, daily time spent by respondents in a sitting position according IPAQ
280
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 5
Przysada G. et al., Physical activity and physical fitness in students
Ryc. 4. Sprawność fizyczna wszystkich badanych wg Indeksu Sprawności Fizycznej Zuchory w procentach
Fig. 4. Physical activity of all respondents according to Zuchora Index of Physical Activity in percentage
Ryc. 5. Zestawienie poziomu aktywności grup badanych wg Indeksu Sprawności Fizycznej Zuchory
Fig. 5. Comparison of the activity level of tested groups according to Zuchora Index of Physical Activity
Wyniki pokazują, że płeć jest dość silnym czynnikiem różnicującym analizowane zmienne. Stwierdzono, że w przypadku wysiłków intensywnych (zarówno
liczby dni, jak i poświęconego na nie dziennego czasu) mężczyźni uzyskiwali wyższe wartości od kobiet.
Podobnie było w przypadku wysiłków umiarkowanych (Tab. 2).
Analiza statystyczna wpływu aktywności fizycznej
na sprawność fizyczną wskazała na bardzo silną,
niemal pełną (r=0,96), dodatnią korelację między wynikami testu Zuchory a liczbą dni, w których podejmowane były wysiłki intensywne. Stwierdzono również
wysoką, dodatnią korelację między wynikiem testu
Zuchory a czasem przeznaczanym na wysiłki intensywne (r=0,61). Wykazano także istotne statystycznie związki (lecz o mniejszej sile) dotyczące dni i cza-
The results show that gender is quite a strong
factor differentiating the analysed variables. It was
found that in the case of intense physical exercise
(involving both the number of days and time devoted
to exercise daily) the males obtained higher values
than their female counterparts. A similar trend was
observed with moderate exercise (Tab. 2).
The statistical analysis of the effect of physical activity on physical fitness indicated a very strong, almost full
(r=0.96) positive correlation between Zuchora test results and the number of days during which intense
physical exercise was performed. Also a high correlation was found between the result of Zuchora test and
the time devoted to intense exercise performance
(r=0.61). Besides, statistically significant correlations
(although less robust) were shown between the days
281
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 6
Przysada G. i wsp., Aktywność i sprawność fizyczna studentów
Tab. 1. Analiza wpływu wieku na aktywność i sprawność fizyczną badanych
Tab. 1. Analysis of age influence on the physical activity and fitness of the respondents
Tab. 2. Analiza wpływu płci na aktywność i sprawność fizyczną badanych
Tab. 2. Analysis of gender influence on the physical activity and fitness of the respondents
Tab. 3. Analiza statystyczna wpływu aktywności fizycznej na sprawność fizyczną
Tab. 3. Statistical analysis of the influence of physical activity on the fitness
282
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 7
Przysada G. et al., Physical activity and physical fitness in students
su przeznaczanego na wysiłki umiarkowane (r=0,47
dla dni oraz r=0,25 dla czasu) (Tab. 3).
and time devoted to moderate exercise performance
(r=0.47 for the days and r=0.25 for the time) (Tab. 3).
Dyskusja
Discussion
Aktywność fizyczna staje się niezmiernie ważnym
elementem edukacji zdrowotnej w Polsce, od dzieciństwa do późnych lat życia. Na stan zdrowia społeczeństwa mają wpływ cztery podstawowe grupy czynników: genetyczne, środowiska zewnętrznego, styl życia oraz efektywność działania służb medycznych.
Największą rolę przypisuje się stylowi życia [9]. Wiadomo, że zbyt niska aktywność fizyczna uniemożliwia prawidłowy rozwój sprawności i wydolności fizycznej [10]. W ostatnich latach przeprowadzono liczne badania wśród młodzieży akademickiej z różnych uczelni medycznych. Dotyczyły one analizy sprawności fizycznej, aktywności pozauczelnianej oraz profilaktyki
zdrowotnej [11,12]. Przeprowadzono je między innymi
w Akademii Medycznej w Gdańsku, Wydziale Nauk
o Zdrowiu UJK w Kielcach, Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu oraz Akademii Medycznej w Łodzi.
Autorzy tych prac wykazali, iż częstym faktem jest niestosownie przez respondentów posiadanej, szerokiej
wiedzy teoretycznej w praktyce [13]. Według Cieśli,
studenci realizujący program z przewagą zajęć ruchowych charakteryzują się wyższym poziomem aktywności fizycznej i wyższą sprawnością fizyczną niż ci, którzy realizują program teoretyczny [14]. W licznych badaniach wykazano istotne związki pomiędzy aktywnością i sprawnością fizyczną [15]. Wyniki niniejszych badań są zgodne z wynikami cytowanych autorów. Potwierdzają, iż zdecydowaną większość studentów cechuje sprawność na dobrym poziomie. Przy czym mężczyźni charakteryzują się zarówno wyższą sprawnością, jak i aktywnością fizyczną.
Podobnie jak w badaniach studentów fizjoterapii
Akademii Medycznej w Gdańsku [11], zaobserwowano pogorszenie sprawności wśród studentów ostatniego roku (piątego) w stosunku do studentów pierwszego roku. Można przypuszczać, że wiąże się to ze
zmniejszeniem liczby godzin zajęć sportowych (objętych programem nauczania w kolejnych latach studiów). Ponadto wraz z wiekiem maleje systematyczność podejmowania wysiłków intensywnych. Wśród
respondentów deklarujących chodzenie oraz siedzący tryb życia zaobserwowano niższą sprawność fizyczną. Studenci wszystkich grup „siedzą” średnio
ponad 4 godziny dziennie, co potwierdzają wyniki badań Jodkowskiej i Wrocławskiej [16].
Analizowane piśmiennictwo oraz wyniki badań
własnych pozwalają stwierdzić, że aktywność fizyczna
ma związek ze sprawnością fizyczną. Nie można jednak stwierdzić z całą pewnością czy wysoki poziom aktywności fizycznej determinuje wyższą sprawność fizyczną i odwrotnie. Ponieważ w literaturze brak jest
doniesień na ten temat, konieczne wydaje się prowadzenie dalszych badań w tym kierunku.
Physical activity is becoming an increasingly important element of pro-health education in Poland,
from the childhood to the old age. The society’s health
state is affected by four basic groups of factors: genetic factors, external environment, lifestyle and the
effectiveness of health care. Major role is attributed
to lifestyle [9]. Too low physical activity levels hinder
normal development of physical fitness and exercise
capacity [10]. During recent years, numerous studies
were conducted among the students from different
medical universities. They involved the analysis of
physical fitness, extracurricular activity and health
prophylaxis [11,12]. They were carried out at the Medical University of Gdansk, the Health Science Faculty of the Jan Kochanowski University in Kielce,
Poznan University of Life Sciences and the Medical
University of Lodz. The authors showed that the respondents frequently failed to use their extensive
theoretical knowledge in practice [13]. According to
Cieśla, the students involved in the program with prevailing motor activities are characterised by a higher
level of physical activity and physical fitness than these
who participate in a theoretical program only [14].
Numerous studies have shown significant relations between physical activity and physical fitness
[15]. The results of this study are in conformity with
those of the cited authors. They confirm that a vast
majority of students are characterised by a relatively
high level of physical fitness. Besides, men are
characterised by higher levels of both physical fitness
and physical activity.
Likewise in the study conducted in physiotherapy
students from the Medical University of Gdansk [11],
lower results corresponding to physical fitness were
noted among the fifth (last) year students as compared to first year students. One may assume that
this fact is connected with fewer hours of sport classes (according to the teaching program during
consecutive years of the studies). Moreover, the regularity of intense exercise performance diminishes
with age. Among the respondents reporting walking
and a sedentary lifestyle lower levels of physical
fitness were noted. The students from all groups reported “sitting” 4 hours a day on average which is in
conformity in the results obtained by Jodkowska and
Wrocławska [16].
The literature review and the results of this study
indicate that motor activity correlates with physical
fitness. We cannot be sure, however, whether high
levels of physical activity determine higher level of
physical fitness and vice versa. Since there are not
reports on this issue it seems necessary to conduct
further studies focused on it.
Wnioski
Conclusions
1. Studenci „młodsi” (pierwszego roku) częściej deklarują mniejszą liczbę dni chodzenia niż ich starsi koledzy.
2. Płeć jest silnym czynnikiem różnicującym poziom
aktywności i sprawności fizycznej (mężczyźni uzyskują lepsze wyniki).
1. ”Younger”(first year) students more often report
fewer days of walking than older ones.
2. Gender is a strong factor differentiating the levels
of physical activity and fitness (men obtain better
results).
283
116 Przysada1:Layout 1 2013-01-29 11:58 Strona 8
Przysada G. i wsp., Aktywność i sprawność fizyczna studentów
3. U studentów fizjoterapii istnieje silny związek pomiędzy aktywnością fizyczną a sprawnością fizyczną, choć nie są to czynniki wzajemnie się determinujące.
4. Podejmowanie intensywnych czynności fizycznych charakteryzuje osoby o wyższej sprawności
fizycznej. Niższa aktywność fizyczna charakteryzuje osoby o niższej sprawności fizycznej.
5. Wśród badanych studentów, świadomość konieczności utrzymywania sprawności i aktywności fizycznej na wysokim poziomie jest wciąż niewystarczająca. Dlatego należy zmodyfikować programy nauczania w tym zakresie.
3. In physiotherapy students there is a strong
correlation between physical activity and physical
fitness, although these are not reciprocally
determining factors.
4. Intense physical exercise is undertaken by the
individuals with higher levels of physical fitness.
Lower levels of physical activity are characteristic
for less fit individuals.
5. Among the studied sample the awareness of the
necessity of maintaining high levels of physical
activity and fitness is still insufficient. For this
reason, teaching programs should be modified to
improve it.
Piśmiennictwo / References
1. Szeklicki R. Metody pomiaru aktywności fizycznej. Wychowanie Fizyczne i Sport 2000; 3: 3-20.
2. Drygas W, Kwaśniewska M, Szczęśniewska D i wsp. Ocena poziomu aktywności fizycznej dorosłej populacji
Polski. Wyniki programu WOBASZ. Kardiologia Polska 2005; 63: 636-40.
3. Przysada G, Kwolek A, Mazur A. Wpływ wybranych czynników na efekty rehabilitacji u chorych po udarze mózgu.
Rehabilitacja Medyczna 2007; 3(11): 29-37.
4. Drabik J, Orzechowski K. Sprawność krążeniowo-oddechowa studentów medycyny w świetle testu Coopera.
Medycyna Sportowa 1999; 3, 273-8.
5. Kochanowicz B, Korewo A, Kubicka A. Zmiany w poziomie sprawności fizycznej studentów wybranych kierunków
studiów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Annales Academiae Medicae Gedanensis 2010; 40: 33–53.
6. Pace B, Lynm C, Glass R. Korzyści dla serca płynące z wysiłku fizycznego. JAMAPL 2002; 4.
7. Biernat E, Stupnicki R. Pomiar codziennej aktywności fizycznej według IPAQ. W: Klukowski K S, (red.) Medycyna
aktywności fizycznej z elementami psychologii i pedagogiki. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Dydaktyczne AWF
Warszawa; 2010. str. 126-32.
8. Gajewski AK, Biernat E. Zastosowanie Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (IPAQ) – za i
przeciw, czyli kilka rozważań metodycznych i ich konsekwencje. W: Buśko K, Charzewska J, Kaczanowski K,
(red.) Współczesne metody badań aktywności, sprawności i wydolności fizycznej człowieka. Warszawa: AWF
Warszawa; 2010. str. 20-37.
9. Nowak – Starz G, Cieśla E, Markowska M. Some life-style aspects of physiotherapy students from Faculty of
Health Sciences. The Jan Kochanowski Univesity of Humanities and Sciences in Kielce. W: Wpływ stylu życia na
dobrostan i powodzenie. Red. K Turowski. Uniwersytet Medyczny w Lublinie, University of Wisconsin USA;
Stevens Point:2009; 175-85.
10. Rudzik J. Zdrowotne znaczenie aktywności ruchowej. W: Prozdrowotny styl życia: uwarunkowania społeczne, red.
Lisicki T, Wilk B, Walentukiewicz A. Gdańsk, AWFiS; 2005. str. 115-8.
11. Kochanowicz B. Poziom sprawności fizycznej studentów kierunku fizjoterapii Akademii Medycznej w Gdańsku
a ich opinia wobec różnych form aktywności ruchowej. Annales Academiae Medicae Gedanensis 2007; 37: 53-62.
12. Haase A, Steptoe A, Sallis F J, Wardle J. Leisure-time physical activity in university students from 23 countries:
associations with health beliefs, risk awareness, and national economic development. Preventive Medicine 2004:
182-90.
13. Stasiołek D, Jegier A. Aktywność ruchowa studentów medycyny. Nowiny lekarskie 2003; 2(72): 140-2.
14. Cieśla E. Kształtowanie się poziomu rozwoju fizycznego i sprawności motorycznej a aktywność fizyczna
studentów fizjoterapii Wydziału Nauk o Zdrowiu UJK w Kielcach oraz ich wybrane zachowania prozdrowotne.
Studia Medyczne 2009; 16: 21-28.
15. Makris M, Lesiakowski P. Aktywność ruchowa studentów uczących się w Pomorskiej Akademii Medycznej
i Politechnice Szczecińskiej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Prace Instytutu Kultury Fizycznej.
Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2004; 21(404): 135-48.
16. Jodkowska M, Wrocławska M. Styl życia młodzieży w wieku 15-19 lat. W: Zdrowie naszych dzieci, red. J. Szymborski, K. Szamotulska, A. Sito.Warszawa: Instytut Matki i Dziecka; 2000. str. 60-71.
284