Różnice kulturowe w praktyce - Fundacja Świat na Wyciągnięcie Ręki

Warszawa, 28 stycznia 2014 roku
Różnice kulturowe w praktyce
Aktualności z projektu „Poznajmy się – Lesznowola gminą wielu kultur”
Na terenie Gminy Lesznowola od marca 2013 roku ze środków Europejskiego Funduszu
na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich, realizowany jest projekt „Poznajmy się –
Lesznowola gminą wielu kultur”. Partnerami w projekcie są: Gmina Lesznowola, Fundacja Świat
na Wyciagnięcie Ręki i Fundacja Edukacji Międzykulturowej. Projekt zaplanowany jest na okres
siedemnastu miesięcy, od marca 2013 roku do czerwca 2014 roku. Dotychczas przeprowadzono
sześć szkoleń dla nauczycieli, przeszkolono uczniów ze wszystkich publicznych szkół
podstawowych na terenie gminy, a także wydano w języku polskim, chińskim i wietnamskim
poradnik dotyczący polskiego systemu oświaty oraz reguł i zwyczajów kulturowych panujących
w polskiej szkole.
Projekt obejmuje działania edukacyjne skierowane zarówno do uczniów pochodzenia
azjatyckiego, jak i polskich uczniów i nauczycieli. Poprzez te działania, odbiorcy projektu
zdobywają wiedzę i umiejętności z zakresu funkcjonowania w szkole i klasie wielokulturowej.
„Warsztaty skierowane do uczniów mają na celu rozwijanie wrażliwości i empatii kulturowej” –
mówi trenerka Michalina Jarmuż z Fundacji Świat na Wyciągnięcie Ręki – „Umiejętność
postawienia się dziecka polskiego w sytuacji dziecka odmiennego kulturowo pomaga zrozumieć
problemy, z jakimi stykają się Wietnamczycy czy Chińczycy w polskiej szkole. Natomiast dzieci
azjatyckie w trakcie warsztatów zdobywają wiedzę z zakresu polskich norm kulturowych,
ułatwiających ich adaptację w polskiej szkole.”
Nauka praktycznych kompetencji międzykulturowych
Jednym z głównych działań w projekcie są szkolenia dla nauczycieli, których celem jest
rozwijanie kompetencji międzykulturowych przydatnych w pracy z klasą wielokulturową.
Dotychczas zostało przeprowadzonych sześć szkoleń i przeszkolonych około 70 nauczycieli.
Szkolenia odbywają się w sali konferencyjnej Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w
Magdalence. Prowadzone są przez zespół trenerów i psychologów międzykulturowych z
Fundacji Świat na Wyciągnięcie Ręki. „W trakcie szkoleń dowiadujemy się, skąd mogą wynikać
problemy uczniów migrujących oraz jak na nie odpowiadać. Wspólnie z grupą wypracowujemy
praktyczne narzędzia, które nauczyciele mogą zastosować w swojej codziennej pracy szkolnej” –
mówi trenerka Kinga Białek z Fundacji Świat na Wyciągnięcie Ręki – „Z ankiet ewaluacyjnych
wiemy, że szkolenia odpowiadają na potrzeby nauczycieli. Wielu z przeszkolonych nauczycieli
podkreśla w ankietach, że po szkoleniu wiedzą, jak reagować na obecność dziecka odmiennego
kulturowo w klasie, jak rozmawiać z większością – Polakami i co zrobić z własną kulturą
polską”. Problemy z obszaru różnic kulturowych, z jakimi spotykają się nauczyciele w szkołach,
to na przykład odmienne rozumienie hierarchii nauczyciela. W krajach Azji PołudniowoWschodniej nauczyciel cieszy się dużym szacunkiem i zajmuje wysoką pozycję w hierarchii
społecznej. Rodzicie wietnamscy i chińscy, przychodząc na zebrania rodziców do polskiej
szkoły, wyrażają szacunek nauczycielom poprzez zdejmowanie butów przed salą bądź szkołą.
Takie nietypowe zachowania narażają ich na nieporozumienia, a nauczycieli i rodziców polskich
wprawiają w zakłopotanie. W trakcie szkoleń omawiane są sytuacje z lekcji w klasach
wielokulturowych, a następnie nauczyciele wspólnie z trenerami poszukują najlepszych
rozwiązań. W okresie od marca 2014 do maja 2014 roku zostaną jeszcze przeprowadzone cztery
ostatnie szkolenia, na które zapraszamy wszystkich nauczycieli ze szkół publicznych z terenu
Gminy Lesznowola.
Szkolenia w ramach projektu „Poznajmy się – Lesznowola gminą wielu kultur” pozwalają
nauczycielom zdobyć kompetencje kulturowe niezbędne do pracy w klasie, szkole, gdzie obecni
są uczniowie pochodzący z innych kultur. Z doświadczenia Fundacji Świat na Wyciągnięcie
Ręki, ale przede wszystkim nauczycieli za szkół na terenie Gminy Lesznowola, wiemy, że
odmienność kulturowa nie jest jedynym problemem wynikającym z obecności uczniów z innych
krajów. „Największym problemem z jakimi przychodzi nam się zmierzyć, jest brak znajomości
języka polskiego przez uczniów pochodzących z Chin czy Wietnamu” – mówi dyrektor Zespołu
Szkół w Mrokowie Małgorzata Perzyna. Problem jest bardzo poważny, ponieważ polski system
oświaty nie zapewnia szkołom satysfakcjonujących rozwiązań w tym zakresie. Jedyne, na co
mogą liczyć szkoły, to dodatkowe pięć godzin nauki języka polskiego w tygodniu dla ucznia. To
zdecydowanie za mało, by móc biegle nie tylko posługiwać się językiem wśród rówieśników, ale
przede wszystkim za mało, by móc uczyć się w tym języku, czy zdawać egzaminy np.
gimnazjalne.
Kolejne kroki na rzecz jakości edukacji w gminie
Potrzeby edukacyjne i adaptacyjne, które zostały zdiagnozowane w trakcie projektu
„Poznajmy się – Lesznowola gminą wielu kultur”, przyczyniły się przygotowania kolejnego
projektu, odpowiadającego na te wyzwania. Gmina Lesznowola w partnerstwie z Fundacją Świat
na Wyciągnięcie Ręki od lutego 2014 rozpoczyna realizację kolejnego projektu ze środków
Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich pod tytułem:
„Wielokulturowa szkoła”. Projekt został zaplanowany na okres siedemnastu miesięcy, od lutego
2014 do czerwca 2015 roku. „W ramach projektu między innymi zostanie wprowadzona większa
ilość godzin nauki języka polskiego dla dzieci cudzoziemskich. Ilość godzin w tygodniu wzrośnie
od 5 do 15. Zależy nam na tworzeniu rozwiązań, które odpowiadają na lokalne potrzeby adaptacji
dzieci imigrantów w polskich szkołach oraz przyczyniają się do podnoszenia jakości edukacji w
Polsce” – mówi Aleksandra Ośko, prezes Fundacji Świat na Wyciągnięcie Ręki. Projekt będzie
skierowany do Zespołu Szkół w Mrokowie, gdzie problem ten narasta w wyniku coraz to
większej liczby dzieci nie mówiących po polsku. Zachęcamy do śledzenia aktualności z
projektów „Poznajmy się – Lesznowola gminą wielu kultur” i „Wielokulturowa szkoła” na
stronie Gminy Lesznowola oraz Fundacji Świat na Wyciągnięcie Ręki http://swiaty.org.pl/.