Umowa sponsorska

Sygn. akt V GC 372/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 września 2015 roku
Sąd Rejonowy w Gorzowie Wlkp. V Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący: SSR Sebastian Górecki
Protokolant: Katarzyna Marek
po rozpoznaniu w dniu 09.09.2015 roku w Gorzowie Wlkp.
na rozprawie
sprawy z powództwa: (...) S.A w G. (...)
przeciwko: T. U.
o zapłatę 10 845,00 zł
I. Oddala powództwo.
II. Zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2 417 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
UZASADNIENIE
W dniu 29 stycznia 2015 r. powódka (...) S.A.” reprezentowana przez adwokata R. M. złożyła w tutejszym Sądzie
pozew przeciwko T. U. o zapłatę kwoty 10.845 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.
W uzasadnieniu swojego żądania powódka podała, że dochodzi zapłaty kwot tytułem dwóch umów tj. umowy na
nabycie prawa do korzystania z loży (...) w sezonie żużlowym w 2012r. oraz umowy reklamy o numerze (...) za które
pozwany w całości nie zapłacił.
Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wlkp. w dniu 4 marca 2015r. wydał nakaz zapłaty w
postępowaniu upominawczym, sygn. akt V GNc 146/15, zgodnie z żądaniem pozwu.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany reprezentowany przez radcę prawnego E. G. wniósł o oddalenie powództwa
w całości. W uzasadnieniu podał, że był już pozwany przez powoda i strony zawarły ugodę przed Sądem Rejonowym
w Gorzowie Wlkp. w sprawie VGC 540/14. Podniósł jednocześnie zarzut przedawnienia roszczenia.
W piśmie procesowym z dnia 9 lipca 2015r. pełnomocnik powódki wskazał, że przedmiotem postępowania w sprawie
VGC 540/14 był inny stosunek prawny, albowiem wynikał z innych umów zawartych z pozwanym. Jednocześnie
podał, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do przedawnienia roszczeń powoda, gdyż przedmiotem rzeczonych
umów nie było świadczenie usług lecz najem loży (...) w sezonie 2012 oraz najem powierzchni reklamowych na
kewlarach zawodników. W ocenie pełnomocnika powoda umowa najmu nie wprowadza szczególnych przepisów w
zakresie przedawnienia wynikających z nich roszczeń. Zastosowanie w niniejszej sprawie ma przepis art. 118 kc.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Strony postępowania w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych: powódka: (...) Spółka Akcyjna
oraz pozwany T. U. (...) zawarły ze sobą dwie umowy.
Strony podpisały pierwszą umowę w dniu 11.01.2011 r. Umowa obowiązywała w sezonie żużlowym 2012 r. tj. od dnia
jej podpisania do dnia 31.10.2012 r. podczas imprez organizowanych w G. (...). przez powódkę. Powódka zobowiązała
się do następujących świadczeń na rzecz pozwanego:
- udostępnienia pozwanemu loży na stadionie na czas trwania zawodów sportowych przez 2 godziny przed ich
rozpoczęciem oraz 90 minut po ich zakończeniu.
- przekazania pozwanemu siedmiu całosezonowych karnetów na imprezy opisane w umowie, 20 wejściówek
bezpłatnych do wykorzystania wyłącznie podczas zawodów o Drużynowe Mistrzostwo Polski, ale nie więcej niż 5 sztuk
na jeden mecz,
- zaproszenia do udziału we wszystkich spotkaniach (...) oraz „biznesowych organizowanych przez (...),
- przygotowania kateringu,
- umożliwienia korzystania z logo powódki oraz logo (...) w materiałach reklamowych pozwanego w sezonie 2012 r.
Za wymienione usługi pozwany zobowiązał się zapłacić wynagrodzenie w kwocie 50.000 zł, które miało zostać
zapłacone przez pozwanego w dwóch ratach po 25.000 zł płatnych, pierwsza do dnia 31.01.2012 r. oraz druga do dnia
29.02.2012 r.
W dniu 15 marca 2012 r. strony zawarły drugą umowę zatytułowaną „umowa reklamy”. Umowa obowiązywała podczas
meczów o Drużynowe Mistrzostwo Polski w sezonie 2012 r. tj. od dnia podpisania umowy do dnia 31.12.2012 r.
Przedmiotem umowy było nabycie prawa do umieszczenia logotypu firmy pozwanego na kewlarach zawodników (A.
M., K. K., M. Z., M. J. J., N. I.) na pozycji oznaczonej numerem 19. Wynagrodzenie za usługi strony oznaczyły na kwotę
3.500 zł płatną w dwóch ratach: kwotę 1.500 zł do dnia 31.03.2012 r. oraz 2.000 zł do dnia 31.07.2012 r.
Dowody:
- wydruk z Krajowego Rejestru Sądowego k. 11-15 akt k. 19-31 akt
- wydruk (...) k. 41
- umowa nabycia prawa do loży (...) z dnia 11.01.2011r. k. 32-35 akt
- umowa reklamy k. 36-38 akt.
Pozwany jedynie częściowo uregulował względem powódki należności wynikające z dwóch umów. Łącznie nie zapłacił
kwoty 10.845 zł.
Powódka wezwała pozwanego do zapłaty brakujących należności. Pozwany nie zapłacił żądanej kwoty.
Dowód:
-wezwanie do zapłaty k. 39-40 akt
Sąd zważył co następuje:
Powództwo okazało się niezasadne.
W pierwszej kolejności Sąd rozpoznał najdalej idący zarzut powagi rzeczy ugodzonej podniesiony przez pozwanego.
Ugoda zawarta przez strony przed Sądem Rejonowym w Gorzowie Wlkp. w sprawie VGC 540/14, na którą powoływał
się pozwany nie dotyczyła roszczeń wynikających ze spornych umów, a obejmowała roszczenia wynikające z umowy
sponsoringowej zawartej w 2013 roku. W treści ugody powódka zrzekła się wyłącznie roszczeń wynikających ze
stosunku prawnego będącego przedmiotem tamtego postępowania. Tymczasem niniejsze postępowanie dotyczyło
innych umów, tj. zawartych na sezon 2012. Ten zarzut pozwanego okazał się zatem chybiony.
Trafny okazał się za to drugi z podniesionych przez pozwanego zarzutów, tj. zarzut przedawnienia.
W tym zakresie spór pomiędzy stronami dotyczył kwalifikacji prawnej łączących je stosunków prawnych wynikających
z dwóch umów. Powódka stała na stanowisku, że umowy należy zakwalifikować jako umowy najmu (art. 659 i n. k.c.).
Jej zdaniem pozwany był najemcą loży (na podstawie umowy z dnia 11 stycznia 2011 r.) oraz powierzchni reklamowych
na kewlarach (strojach sportowych) wybranych zawodników (na podstawie umowy z dnia 15 marca 2012 r.).
Zdaniem pozwanego umowy winny być zaś uznane za umowy o świadczenie usług (art. 750 k.c.).
W ocenie Sądu obie umowy zawierały typowe elementy umowy nienazwanej określanej jako umowa sponsoringu.
Bywa ona różnorako klasyfikowana. Generalnie należy przyjąć, że umowa sponsoringu to umowa na podstawie której
jedna strona (sponsor) zobowiązuje się spełnić na rzecz drugiej strony (sponsorowanego) świadczenie majątkowe (np.
zapłatę określonej sumy pieniężnej) zaś sponsorowany zobowiązuje się wykonać w interesie sponsora określone w
umowie czynności, których celem jest podniesienie lub utrwalenie renomy sponsora (np. jak w niniejszej sprawie
- umieszczenie logo sponsora na strojach sportowych zawodników). Umowa sponsorska jest umową nienazwaną,
mieszaną gdyż może w sobie łączyć elementy różnych umów, a strony mogą swobodnie kształtować jej treść (art.
353 [1] k.c.). Postanowienia zawartych między stronami umów wskazują, że zdecydowaną przewagę mają zapisy
kwalifikujące nawiązany stosunek prawny jako umowę określoną w art. 750 kc. Zgodnie z tym przepisem do umów o
świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Pierwsza z zawartych umów – umowa z 11 stycznia 2011 r. zobowiązywała powódkę – za wynagrodzeniem w wysokości
50.000 zł netto – do pozostawiania do dyspozycji pozwanego loży (...) na stadionie w trakcie wymienionych w umowie
wydarzeń sportowych, udostępnienia karnetów całosezonowych i biletów jednorazowych (wejściówek) na mecze (...),
oraz świadczeń w postaci: przygotowania cateringu jak również zapewnienia pozwanemu udziału w spotkaniach B.
S. (...) wraz z prawem powoływania się na logo powódki i fakt przynależności do tej organizacji w materiałach
reklamowych. Umowa z dnia 5 marca 2012 roku, przewidywała zaś umieszczenie „logotypu” na strojach sportowych
na czas zawodów sportowych w celach reklamowych. W ocenie Sądu taka treść zobowiązań powódki wyklucza
zakwalifikowanie zawartych kontraktów jako umów najmu. Treścią umowy najmu jest zobowiązanie wynajmującego
do oddania najemcy rzeczy do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a także odpowiadające mu
zobowiązanie najemcy do płacenia wynajmującemu umówionego czynszu (art. 659 § 1 k.c.). Z umowy zawartej
pomiędzy stronami nie wynika zobowiązanie do przekazania indywidualnie oznaczonego pomieszczenia do używania
na czas oznaczony w sposób trwały, lecz jedynie do udostępnienia jednej z lóż (...) znajdujących się na stadionie,
wyłącznie na czas trwania imprezy sportowej oraz na 2 godziny przed jej rozpoczęciem i 90 minut po jej zakończeniu.
Pozwany miał uzyskiwać zatem dostęp do pomieszczeń sporadycznie, nieregularnie – nie zaś w sposób ciągły,
nieprzerwany. Takie określenie czasowego używania pomieszczenia pozbawia prawo cechy trwałości, czyli wyklucza
kwalifikację umowy jako umowy najmu (art. 659 § 1 k.c.). Taką kwalifikację tej umowy wykluczał również fakt, że nie
przewidywała ona wynajęcia konkretnej – oznaczonej co do tożsamości rzeczy z wyłączeniem prawa do korzystania z
niej przez inne podmioty. Usługa oferowana w tym zakresie przez powódkę obejmowała zatem szczególne świadczenia
związane z organizacją imprezy masowej. Możliwość oglądania meczu w komfortowych warunkach z zapewnieniem
kateringu i możliwością spotkań z innymi sponsorami ekstraligowego klubu żużlowego stanowi kompleksową usługę
świadczoną w zamian za finansowy wkład sponsora w utrzymanie tego klubu.
W orzecznictwie wskazuje się, że umowy, do których stosuje się uregulowanie zawarte w art. 750 k.c., są umowami
nienazwanymi, których przedmiotem jest świadczenie usług, przy czym umowa taka może dotyczyć dokonania
jednej usługi, większej - określonej liczby usług, bądź też dotyczyć stałego świadczenia usług określonego rodzaju.
Umowy takie mogą mieć charakter odpłatny bądź nieodpłatny i są umowami konsensualnymi. Takimi umowami będą
umowy o świadczenie usług zawierane z podmiotami świadczącymi je w zakresie swojej działalności gospodarczej
lub zawodowej. Cechą charakterystyczną takich umów jest również to, że zazwyczaj są to umowy oparte na zaufaniu
między stronami i z uwagi na to wymagają osobistego wykonania przez usługodawcę (zob. wyrok SA w Warszawie
z 14 września 2014 r. I ACa 222/12). Trudno sobie wyobrazić by te konkretne umowy sponsoringowe wykonywał
inny klub żużlowy niż powódka, a do tego sprowadzałaby się kwalifikacja zawartych kontraktów jako umów najmu.
Dla najemcy nie ma znaczenia osoba wynajmującego bowiem istotą tego stosunku jest korzystanie z konkretnej
rzeczy. Przy świadczeniu usług indywidualne cechy podmiotu przyjmującego zlecenie mają często decydujące
znaczenie dla nawiązania stosunku prawnego. Świadczenie obejmujące zamieszczenie logo sponsora na kewlarze
konkretnego żużlowca ma na celu powiązanie wizerunku przedsiębiorcy z popularnym lokalnie klubem żużlowym i
jego zawodnikami. Nie sposób byłoby mówić o należytym wykonaniu zawartej umowy gdyby kewlar z logo pozwanego
zamiast zawodnika S. G. ubrał zawodnik – dajmy na to – F. Z.. Nie do obrony jest zatem forsowana przez pełnomocnika
powódki teza, że umowa w tym zakresie obejmuje wyłącznie najem powierzchni na rzeczach ruchomych stanowiących
ubiory żużlowców. W istocie powódka zobowiązała się bowiem w ten sposób wykonać na rzecz pozwanego konkretną
usługę reklamową.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że strony w obu umowach same posługiwały się terminem „usługi” („cena usług
opisanych w §1 wynosi…”), co nie może pozostać obojętne dla oceny ich charakteru prawnego.
Umowy sponsoringowe nie są regulowane innymi przepisami, w tym także przepisami ustawy z dnia 20 marca 2009
r. o bezpieczeństwie imprez masowych. Konieczność świadczenia powódki w warunkach tego aktu prawnego stanowi
zaś dodatkowy argument za kwalifikacją analizowanych stosunków zgodnie ze stanowiskiem pozwanego, albowiem
stosownie do zapisów przywołanej ustawy, powódka była zobowiązania świadczyć pozwanemu szereg dodatkowych
- a niewymienionych w umowie - usług w zakresie utrzymania bezpieczeństwa podczas imprez masowych, jakimi
niewątpliwie są mecze (...) przyciągające wielotysięczną widownię.
Wszystkie te argumenty zadecydowały o uznaniu zawartych umów za umowy o świadczenie usług, o których mowa w
art. 750 k.c. Zgodnie zaś z art. art. 751 k.c. z upływem lat dwóch przedawniają się:
1) roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które
stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń
z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom;
2) roszczenia z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się
zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.
Przepis art. 751 k.c. jest przepisem szczególnym wobec art. 118 k.c. Wprowadza on dla wskazanych w nim roszczeń
z umowy zlecenia oraz umów o świadczenie usług, nieuregulowanych innymi przepisami, krótszy – dwuletni termin
przedawnienia.
Pomiędzy stronami nie było sporne, że ostateczny termin wykonania świadczenia pozwanego, czyli zapłaty
wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych przez powódkę upłynął dnia 29 lutego 2012 roku (w odniesieniu do umowy
z dnia 11 stycznia 2011 r.) oraz 31 lipca 2012 roku (w odniesieniu do umowy z dnia 15 marca 2012 r. ). Powódka wniosła
pozew w dniu 29 stycznia 2015 r. a zatem po upływie dwuletniego terminu przedawnienia wynikającego z art. 751 pkt
1 k.c. Powódka nie wykazała jednocześnie, że doszło do jakiegokolwiek zdarzenia przerywającego bieg przedawnienia.
W konsekwencji pozwany skutecznie uchylił się od zapłaty należnych powódce kwot z uwagi na upływ terminu
przedawnienia.
Jednocześnie Sąd odstąpił od przeprowadzania dalej idącego postępowania dowodowego (dowody ze świadków i
przesłuchania stron na okoliczność wykonania umowy), albowiem sama okoliczność wykonania świadczeń przez
powódkę nie była kwestionowana przez pozwanego.
W konsekwencji Sąd, w świetle skutecznego zarzutu pozwanego, uznał roszczenie powódki za niezasadne i powództwo
oddalił (art. 750 i 751 pkt 1 k.c.).
O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U z 2013 r. poz. 490) .