docMETODA PROJEKTU W EDUKACJI ELEMENTARNEJ
download 
Reklamacja Transkrypt
METODA PROJEKTU W EDUKACJI ELEMENTARNEJ
METODA PROJEKTU W EDUKACJI ELEMENTARNEJ Opracowała Iwona Łotysz doradca CEN Metoda projektu Projekt to pogłębione badanie zagadnienia (problemu) o dużej wartości poznawczej. Jego zasadniczą cechą jest aktywność badawcza osób biorących w nim udział. Metoda projektu charakteryzuje się tym, że grupa osób uczących się samodzielnie inicjuje, planuje i wykonuje pewne przedsięwzięcia, a następnie je ocenia. Helman J.H., Katz L.G (2003), Mali badacze- metoda projektu. Wyd. CODN, Warszawa; 26 września 2012 2 Metoda projektu W metodzie projektu proces uczenia się odbywa się poprzez działanie. Działalność praktyczną wiąże się z aktywnością poznawczą, w której dominuje odkrywanie. 26 września 2012 3 Metoda projektu Nauczyciel • odgrywa tu rolę wspierającą • wyzwala inicjatywę • podsuwa pomysły i rozwiązania • dyskretnie prowadzi. 26 września 2012 4 Metoda projektu Uczeń - badacz: • myśli • poszukuje • stawia pytania • eksperymentuje • działa • dokonuje wyborów • ocenia wykonane zadanie. 26 września 2012 5 Metoda projektu Punktem wyjścia dla projektu powinna być sytuacja problemowa, wzbudzająca zainteresowanie dzieci Realizacja projektu przebiega w trzech etapach. 26 września 2012 6 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Wybór tematu • pojawia się on w wyniku zainteresowań dzieci lub wynika z inicjatywy nauczyciela 26 września 2012 7 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Wybór tematu • nauczyciel przygotowuje własny plan działania w formie siatki wstępnej, dokonując jednocześnie oceny, czy temat jest zgodny z programem nauczania i możliwy do realizacji 26 września 2012 8 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Wybór tematu Projektując sytuacje edukacyjne, nauczyciel powinien zastanowić się: • co zaproponować uczniowi jako przedmiot odkrycia, • co będzie stanowić punkt wyjścia w zajęciach, • jakie zadania będą mogły być podejmowane po wykonaniu siatki tematycznej w formie mapy myśli oraz wysłuchaniu wypowiedzi i propozycji dzieci, • jakie będą niezbędne warunki materialne do wykonania zadania, • co wymaga wyeksponowania, • co chce dzieciom uświadomić. 26 września 2012 9 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Dokumentowanie realizowanych w ramach projektu zadań może mieć charakter tabelaryczny Tabela. Planowanie pracy metodą projektów Nazwa projektu Odniesienie do treści programowych Szczegółowe cele Czynności podejmowane przez dzieci w związku z podejmowany m tematem Formy organizacyjne (praca indywidualna zespołowa, grupowa Potrzebne materiały/ sprzęt Uzyskane wyniki Ewaluacja projektu/ refleksje nauczyciela i innych osób Bilewicz- Kuźnia B., Parczewska T. (2010), Entliczek pentliczek. Metoda projektów w edukacji małego dziecka. Propozycje metodyczne do programu wychowania przedszkolnego „Ku dziecku”. Wyd. Nowa Era, Warszawa; 26 września 2012 10 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Wybór tematu - odniesienie do treści programowych • • Edukacja polonistyczna 1c) uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym, także inspirowane literaturą; • • Edukacja społeczna: 1) potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi; wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy; • 2) współpracuje z innymi w zabawie, w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w domu; • 3) wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich; • 4) ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny; 26 września 2012 11 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Wybór tematu - odniesienie do treści programowych Treści kształcenia pojęcia: rodzina, członkowie rodziny, rodzice (mama, tata, mąż, żona), dzieci (córka, syn, siostra, brat), dziadek, pradziadek, babcia, prababcia, wnuczka, prawnuczka, wnuczek, prawnuczek, ciocia, wujek, kuzyn, rodzina wielopokoleniowa, drzewo genealogiczne, kontakty i więzi emocjonalne w rodzinie, wzajemne relacje, używanie zwrotów grzecznościowych, umiejętność słuchania i rozmowy, nazywanie i wyrażanie uczuć, zachowania prospołeczne, wzajemna pomoc, współpraca, współodpowiedzialność, sposoby rozwiązywania konfliktów, szacunek do bliższych i dalszych członków rodziny, pomoc w przypadku choroby i niepełnosprawności, przestrzeganie reguł i zasad w rodzinie, podział obowiązków, problemy w rodzinie (konflikty, rozpad rodziny, rozwód, rozłąka, emigracja), praca zawodowa rodziców. 26 września 2012 12 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Wybór tematu - odniesienie do treści programowych Cele projektu – przewidywane osiągnięcia dziecka: • wyjaśnia pojęcia: mama, tata, mąż, żona, córka, syn, siostra, brat, dziadek, pradziadek, babcia, prababcia, wnuczka, prawnuczka, wnuczek, prawnuczek, ciocia, wujek, kuzyn, rodzina wielopokoleniowa, drzewo genealogiczne, • zna relacje między najbliższymi, • zna różne role członków rodziny i docenia je, • uświadamia sobie, że każdy w rodzinie ma obowiązki i powinien się z nich wywiązywać, • wypowiada się na temat różnych zawodów i zawodów swoich najbliższych, • wypowiada się na tematy mu bliskie (zainteresowań członów rodziny, sposobu spędzania wolnego czasu, świąt), • rozpoznaje i nazywa swoje uczucia i uczucia najbliższych, • stosuje zwroty grzecznościowe, • wie, że nie należy dążyć do zaspokajania swoich pragnień kosztem innych osób w rodzinie. 26 września 2012 13 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Prowadzimy zajęcia wprowadzające, których celem jest budowanie wspólnych doświadczeń • swobodna rozmowa o rodzinie • słuchanie wierszy i opowiadań o rodzinie • oglądanie zdjęć i albumów rodzinnych • rozwiązywanie zagadek 26 września 2012 14 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Siatka tematyczna dotycząca aktualnego zasobu wiedzy dzieci o rodzinie Nauczyciel wraz z dziećmi przygotowuje siatkę tematyczną dotyczącą aktualnego zasobu ich wiedzy oraz listę pytań do projektu (dzieci wysuwają propozycje, nauczyciel zapisuje ich pomysły, pytania, kieruje aktywnością dzieci). Jest to rodzaj graficznego przedstawienia powiązań między propozycjami i pytaniami dzieci. Występuje tu planowanie: jakie środki są potrzebne do znalezienia odpowiedzi na problemy badawcze, jakich ekspertów można zaprosić do współpracy, czy i jak włączyć rodziców do współpracy z grupą, w jaki sposób dzieci zaprezentują to czego się nauczyły. 26 września 2012 15 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Formułowanie listy pytań Na tym etapie nauczyciel stawia pytania związane z pogłębieniem ich postawy badawczej i umiejętności dostrzegania problemu: Czego chcielibyście dowiedzieć się na temat…? O co chcielibyście zapytać...? Co was interesuje…? Co was ciekawi w związku…? 26 września 2012 16 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Siatka tematyczna dotycząca aktualnego zasobu wiedzy dzieci o rodzinie Mama i tata ustalają co mi wolno robić Rodzina to mama, tata, brat i siostra, babcia i dziadek W rodzinie obchodzimy urodziny, imieniny, święta W rodzinie każdy ma swoje obowiązki, dzieci pomagają rodzicom RODZINA W rodzinie dzieci bawią się, grają na komputerze, oglądają filmy, spotykają się z innymi dziećmi W rodzinie ważna jest miłość, zgoda, pomoc, wycieczki, pieniądze, humor Rodzina mieszka w domku, w mieszkaniu, na wsi, w mieście 26 września 2012 17 Metoda projektu I etap - rozpoczęcie projektu Projekt: Moja rodzina Formułowanie listy pytań Kto należy do rodziny? Dlaczego rodzina jest ważna? Jak w rodzinie obchodzimy urodziny? Co mogę robić w rodzinie? Jak spędzamy wolny czas w rodzinie? Kto ustala reguły w rodzinie? Czy każdy ma rodzinę? Co to znaczy drzewo genealogiczne? Co się dzieje w rodzinie, gdy ktoś zachoruje? Co to znaczy rodzina wielopokoleniowa? 26 września 2012 18 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Opracowanie planu aktywności badawczej W drugim etapie następuje próba odnalezienia odpowiedzi na pytania oraz formułowanie nowych pytań, bardziej szczegółowych. Następuje uporządkowanie wcześniej informacji. Nauczyciel opracowuje plan aktywności badawczej, który obejmie: • analizę możliwości współpracy z rodzicami, ekspertami • analizę miejsc, w których mogłaby odbyć się zajęcia terenowe • analizę pomocy dydaktycznych, sprzętu możliwych do wykorzystania w projekcie 26 września 2012 19 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Aktywność badawcza uczniów Dzieci na tym etapie projektu wykorzystują swoją wiedzę i doskonalą różnorodne umiejętności np: • zadawania pytań, • obserwowania innych osób przy pracy • sporządzania szkiców, rysunków oraz notatek z obserwacji, • fotografowania, • nagrywania rozmów, dźwięków, • gromadzenia materiałów, rekwizytów, •26 września obsługiwania sprzętu. 2012 20 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Projekt: Moja rodzina Wizyta eksperta Mamy, taty, babci, dziadka, innego członka rodziny. Projekt: Moja rodzina Przygotowanie zajęć terenowych Następuje przydział zadań - każde dziecko ma do wykonania określone zadanie, np.: • zadać pytanie i zapamiętać odpowiedź, nagrać rozmowę, • wykonać szkic lub rysunek, • sfotografować miejsce obserwacji. 26 września 2012 21 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Projekt: Moja rodzina Zajęcia terenowe Wizyta w rodzinie wielopokoleniowej. • zapoznanie się ze strukturą rodziny, poznanie i wzbogacanie pojęć: rodzice (mama, tata, mąż, żona), dzieci (córka, syn, siostra, brat), dziadek, pradziadek, babcia, prababcia, wnuczka, prawnuczka, wnuczek, prawnuczek, ciocia, wujek, kuzyn, rodzina wielopokoleniowa, drzewo genealogiczne. • poznanie zajęć członków rodziny, • oglądanie zdjęć, albumów, filmów rodzinnych, • poznanie historii i tradycji rodzinnych, spędzanie 26•września 2012 wolnego czasu w rodzinie, zabawy dawniej i dziś. 22 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Projekt: Moja rodzina Omówienie zajęć terenowych Każde dziecko zdaje relacje z wykonanego zadania oraz prezentuje zebrany materiał. Nauczyciel eksponuje zebrany materiał w widocznym miejscu (Kącik projektu). Wszyscy dzielą się swoimi spostrzeżeniami i odczuciami. 26 września 2012 23 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Projekt: Moja rodzina Zastosowanie doświadczeń i wiedzy w praktyce • wykonanie pracy plastycznej na temat np: Portret mojej rodziny w ramce, Mój szczęśliwy dom, Dom to miejsce bliskie sercu, Rodzinne drzewo życzeń, • zabawy tematyczne z użyciem zgromadzonych rekwizytów związanych z gospodarstwem domowym np.: Zabawa w dom, Przyjmowanie gości • zabawy pantomimiczne np.: Co robi mama?, Jaki to zawód?, Kim chciałbym zostać? • zabawy konstrukcyjne np.: Budowanie domu • gra memory np.: Kto, gdzie pracuje? 26 września 2012 24 Metoda projektu II etap - aktywność badawcza Projekt: Moja rodzina Wprowadzenie źródeł do dalszych badań Nauczyciel może wprowadzić dodatkowy materiał lub inne rekwizyty, pomoce nie pochodzące z wyprawy terenowej, które mogą stanowić inspirację do dalszych działań lub poszukiwań. Projekt: Moja rodzina Powrót do siatki tematycznej lub przygotowanie nowej siatki Sprawdzenie, czego dzieci się nauczyły, czy uzyskały odpowiedzi na pytania, czy pojawiły się nowe problemy do zbadania. 26 września 2012 25 Metoda projektu III etap - zakończenie projektu Ewaluacja projektu W ostatnim etapie istotną role odgrywa rozmowa podsumowująca oraz przygotowanie wydarzenia kulminacyjnego. Dzieci muszą ustalić, jaki nowo nabytymi informacjami chcą się podzielić z innymi, w jaki sposób to zrobią. Nauczyciel pomaga dzieciom dokonać analizy wykonanego projektu i ocenić stopień jego realizacji. 26 września 2012 26 Metoda projektu III etap - zakończenie projektu Projekt: Moja rodzina Sposoby prezentacji Dzieci: • organizują ekspozycję, wystawę prac, pokaz dla rodziców, • przygotowują albumy z realizacji projektu • przygotowują zabawy dramowe - przyjmowanie i odgrywanie określonych ról w rodzinie np.: Urodziny mamy, Przyjazd babci i dziadka, Z wizytą u cioci • przedstawiają w zabawie pantomimicznej Co podobało mi się najbardziej? najciekawsze ich zdaniem zabawy i zajęcia podczas projektu. 26 września 2012 27 Metoda projektu III etap - zakończenie projektu Projekt: Moja rodzina Ewaluacja projektu Nauczyciel: • dokonuje obserwacji i oceny nabytych wiadomości i umiejętności przez dzieci, • wytwory aktywności dzieci gromadzi w Kąciku projektów. 26 września 2012 28 Metoda projektu - podsumowanie Projekt to metoda, w której nauczyciel: • pogłębia to, co dziecko wcześniej zdobyło, • rozpoznaje i uwzględnia potencjał umysłowy dziecka, jego potrzeby, oczekiwania i zainteresowania, • rozbudza motywację poznawania, • odwołuje się do postaw, przekonań, • przekazuje techniki uczenia się, • umożliwia badanie, doświadczanie, działanie, • zapewnia bliskość życia w edukacji. 26 września 2012 29 Metoda projektu - podsumowanie Projekt to metoda w której uczeń: • staje się samodzielny, • staje się współodpowiedzialny, • rozwiązuje problemy, • opanowuje procedury uczenia się, • współdziała i współpracuje z innymi, • rozwija swoją fantazję, kreatywność, • ma możliwość wyboru, • dokonuje samooceny. 26 września 2012 30 Metoda projektu Bibliografia: • Bilewicz- Kuźnia B., Parczewska T. (2010), Entliczek pentliczek. Metoda projektów w edukacji małego dziecka. Propozycje metodyczne do programu wychowania przedszkolnego „Ku dziecku”. Wyd. Nowa Era, Warszawa; • Helman J.H., Katz L.G (2003), Mali badacze- metoda projektu. Wyd. CODN, Warszawa; • Szymański M.S. (2000), O metodzie projektów. Wyd. akademickie „Żak”, Warszawa; • Gołęniak B.D. (2002), Uczenie metodą projektu, WSiP, Warszawa; 26 września 2012 31
