Przewodnik dla studentów III roku

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW III ROKU
I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Kierunek elektroradiologia
Rok Akademicki 2013 / 2014
Opracowanie edytorskie i druk:
Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zam. .... / 2013
nakład .... egz.
tel. (22) 5720 327
e-mail: [email protected]
www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl
Spis treści
.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO..........3
.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014.........................................4
3.
Skład Zarządu Samorządu Studentów WUM
w kadencji 2012-2014.................................................................................5
4.
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014.................................6
5.
REZONANS MAGNETYCZNY......................................................................7
6.
ULTRASONOGRAFIA.....................................................................................9
7.
DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA UKŁADU NERWOWEGO.......10
8.
RADIOBIOLOGIA I OCHRONA RADIOLOGICZNA...................................12
9.
MEDYCYNA NUKLEARNA...........................................................................15
0. METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH...................................................17
. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE........................................18
. Żywienie człowieka...............................................................................20
3. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W OCHRONIE ZDROWIA..................22
14. ZAJĘCIA PRAKTYCZNE – PRAKTYKA ZAWODOWA..............................24
15. Program zajęć z Elektrodiagnostyki
Układu Nerwowego...............................................................................26
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
Prorektorzy
PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH
– prof. dr hab. MAREK KULUS
PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ
– prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI
PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem
– prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI
PROREKTOR ds. KADR – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA
DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I / II/ III r.
– prof. dr hab. Barbara Górnicka
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV / V / VI r.
– prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich
– prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich
– dr hab. Paweł Włodarski
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki
– prof. dr hab. Krzysztof Filipiak
WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61.
Przewodniczący Rady Pedagogicznej III r. – dr hab. med. Andrzej Cieszanowski
Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208,
fax (22) 57 20 266, pok. 208.
SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Sprawy studenckie III r. studiów p. Iwona Dybowska, pok. 213 c, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (22) 5720 262, fax: (22) 5720 266.
SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (22) 57 20 814, 57 20 815.
Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01, 02-03.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014
Na podstawie Zarządzenia nr 11/2013 Rektora WUM z dnia 21 lutego 2013 r. oraz Zarządzenia
nr 61/2013 Retora WUM z dnia 24 lipca 2013 r.
SEMESTR ZIMOWY
30.09.2013 22.12.2013
zajęcia dydaktyczne
23.12.2013 06.01.2014
wakacje zimowe
07.01.2014 26.01.2014
zajęcia dydaktyczne
27.01.2014 02.02.2014
sesja egzaminacyjna zimowa
03.02.2014 09.02.2014
przerwa semestralna
10.02.2014 16.02.2014
sesja poprawkowa
12 tygodni
3 tygodnie
SEMESTR LETNI
17.02.2014 19.04.2014
zajęcia dydaktyczne
20.04.2014 27.04.2014
wakacje wielkanocne
28.04.2014 07.06.2014
zajęcia dydaktyczne
08.06.2014 29.06.2014
sesja egzaminacyjna letnia
01.09.2014 07.09.2014
sesja poprawkowa
9 tygodni
6 tygodni
Warszawski Uniwersytet Medyczny
SAMORZĄD
STUDENTÓW
Skład Zarządu
Samorządu
Studentów
WUM w kadencjiul.2012-2014
Oczki 5, pok. 307
02-007 Warszawa
tel./faks: +48 22 62 88 306
SkųadZarzČduSamorzČduStudentówWUMwkadencji2012Ͳ2014:
PrzewodniczČcy
TomaszZawadzki,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:510Ͳ051Ͳ468
WiceprzewodniczČcy
1.MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
2.PiotrSobieraj,VIrok,IWLkieruneklekarski,
WiceprzewodniczČcy,PrzewodniczČcyKomisjiDydaktyki
MaciejPawliszewski,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiInformacjiiPromocji
MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiKultury
MichaųGontkiewicz,VIrok,IWLkieruneklekarski
Tel.Kom.:604Ͳ840Ͳ013
PrzewodniczČcaKomisjiSportuiTurystyki
EwaSzymczyk,IVrokkieruneklekarski,
Tel.Kom.:509Ͳ296Ͳ222
Sekretarz
MartaPieŷkowska,IIIrok,zdrowiepubliczne,
Wiħcejinformacjinastroniehttp://www.samorzad.wum.edu.pl/
7,0
6,0
8,0
2,0
1,0
17,0
17,0
17,0
17,0
17,0
Diagnostyka elektromedyczna
2
układu nerwowego (19318)
3 Medycyna nuklearna (19319)
4 Rezonans magnetyczny (19326)
Metodologia badań naukowych
5
(19320)
Organizacja i zarządzanie w
ochronie zdrowia (19321)
7 Praktyki zawodowe (19322)
8 Praktyki zawodowe (19322)
9 Praktyki zawodowe (19322)
10 Praktyki zawodowe (19322)
11 Praktyki zawodowe (19322)
1
1
1
2
1
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
2013-10-21 14:27:40
Podpis Dziekana
Utworzono na podstawie wersji: 2013-08-09 09:11 (el_s_s1)
60,0
1,0
Razem:
16 Żywienie człowieka (19330)
1,0
Ubezpieczenia społeczne i
zdrowotne (19328)
14
5,0
10,0
Seminarium licencjackie
(19327)
13
15 Ultrasonografia (19329)
2,0
Radiobiologia i ochrona
12
radiologiczna (19325)
6
7,0
Diagnostyka elektromedyczna
układu nerwowego (19318)
1
Se-
Forma
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
zal
egz
egz
egz
egz
Zakład Medycyny Zapobiegawczej i
Higieny(1M31)
I Zakład Radiologii Klinicznej(1W11)
Zakład Zdrowia Publicznego(NZB)
Dziekanat I Wydziału Lekarskiego(APL)
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka(NZME)
Klinika Kardiochirurgii I Katedry i Kliniki
Kardiologii(1WR1)
Katedra i Klinika Psychiatryczna(1WJ)
Zakład Medycyny Nuklearnej(1W13)
II Zakład Radiologii Klinicznej(1W12)
I Zakład Radiologii Klinicznej(1W11)
Zakład Zdrowia Publicznego(NZB)
Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia(NZD)
II Zakład Radiologii Klinicznej(1W12)
Zakład Medycyny Nuklearnej(1W13)
Katedra i Klinika Psychiatryczna(1WJ)
Katedra i Klinika Neurologii(1WC)
Nazwa Jednostki
liczba studentów ogółem: 36
1/1
864,0
15,0
75,0
15,0
170,0
30,0
50,0
25,0
25,0
75,0
75,0
15,0
24,0
105,0
75,0
78,0
12,0
suma
w tym wieczorowych: 4
10.0
170.0
30.0
24.0
30.0
30.0
26.0
4.0
sem
10.0
65.0
75.0
45.0
52.0
8.0
ćwicz
35,0 324,0 255,0
5.0
15.0
15.0
wyk
zaj
250,0
50.0
25.0
25.0
75.0
75.0
prak
Wymiar godz. obowiązujący studenta
sam
sem ćwicz
zaj
c. kurs
c. kurs
c. kurs
wyk
20
10
20
20
20
20
20
20
zaj
10
10
10
10
10
prak
AM\beata.krawczyk
10
10
10
10
10
10
sem ćwicz
Akceptacja Rektora
prak
Liczba grup w jednostce
wyk
Min. liczba student. w grupie
Warszawa, dnia 2013-10-21 r.
I Wydział Lekarski, Elektroradiologia - 3 letnie studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
ECTS zwł. mestr zalicz.
Przedmiot nazwa (ID)
Lp
Na
Rok studiów: 3
Rok akademicki: 2013/2014
Plan studiów w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym
REZONANS MAGNETYCZNY
II Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02–097 Warszawa, ul. Banacha 1a, tel. (22) 599 23 00, fax (22) 599 23 02
e-mail.: [email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
e-mail: [email protected]
Godziny przyjęć studentów: 800–1300.
Roczny wymiar zajęć 105 godzin, w tym 30 godzin seminariów i 75 godzin ćwiczeń.
Zajęcia realizowane są w I i II Zakładzie Radiologii Klinicznej Jednostką koordynująca zajęcia
jest I Zakład Radiologii Klinicznej WUM ul. Chałubińskiego 5.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym. Seminaria prowadzone są dla całej grupy ćwiczenia
odbywają się rotacyjnie w pracowniach MR obu zakładów.
CEL NAUCZANIA
Program nauczania obejmuje podstawy metodyczne i techniczne badań rezonansu magnetycznego ze szczególnym uwzględnieniem tomografii MR, badań naczyniowych czynnościowych i spektroskopii. Omówione zostaną wskazania i przeciwwskazania do badań MR, zastosowanie diagnostyczne
metody oraz kierunki jej rozwoju. Ćwiczenia obejmują naukę sposobów wykonywania badań, opracowania uzyskanych wyników oraz opieki nad chorym przed i w trakcie badania.
TEMATYKA SEMINARIÓW
1. Zjawisko rezonansu magnetycznego – podstawy fizyczne metodyki MR. Ogólna charakterystyka
sygnału MR.
2. Budowa tomografu MR i podstawy uzyskiwania obrazów. Parametry systemu kontrolowane przez
operatora. Krytyczne wartości parametrów systemu. Konserwacja systemu. Okresowe strojenie
parametrów tomografu za pomocą fantomów wodnych. Uzupełnienie ciekłego helu, wymiana
głowicy „coldhead”.
3. Przegląd tomografów MR różnych producentów z uwzględnieniem starych i nowych modeli aparatów na wyposażaniu polskich pracowni.
4. Zagrożenia dla badanych pacjentów i personelu obsługującego MR.
5. Sposób umieszczenia osoby badanej w aparacie i jego wpływ na badanie. Podstawowe przekroje/
płaszczyzny obrazowania. Podstawowe parametry obrazów:
– definicja TR, TE, flip angle i ich wpływ na własności obrazów,
– właściwości obrazów T1, T2 i PD z przykładami zastosowań,
– obrazy typu „in phase” i „out phase” – zależność od TE,
– pole widzenia (FOV), matryca, faza,
– pojęcie woksela i jego związek z grubością warstwy,
– stosunek sygnału/szum (Signal/Noise – S/N ratio),
– sekwencje „objętościowe”.
6. Cewki – rodzaje, zastosowanie, wady i zalety poszczególnych typów. Definicja sekwencji MR
z przykładowymi schematami blokowymi. Rodzaje artefaktów na obrazach, sposoby ich usuwania. Sekwencje najbardziej podatne na powstanie artefaktów.
7. Metody i zastosowanie bramkowania podczas akwizycji obrazów. Sposoby przyśpieszania czasu
akwizycji obrazów oraz przetwarzanie surowych danych (raw data).
8. Badanie przy użyciu środka kontrastowego MR. Badanie dynamiczne i czynnościowe. Posługiwanie się strzykawką automatyczną.
9. Główne zasady ekonomicznego i diagnostycznego drukowanie obrazów na kliszach.
10.Badanie MR ośrodkowego układu nerwowego. Metodyka badania. Zastosowanie kliniczne.
11. Badanie MR układu kostno-stawowego.
12.Badanie MR serca i układu naczyniowego.
13.Badanie MR jamy brzusznej.
14.Informatyka w pracowni MR.
15.Spektroskopia NMR (MRS) w medycynie.
– podstawy fizyczne,
– główne zastosowanie spektroskopii w medycynie,
– strojenie aparatu przed przeprowadzeniem badania,
– piki najważniejszych metabolitów ocenianych w MRS,
– ocena jakości uzyskanych widm,
– przykłady widm spektroskopii protonowych i fosforowych w różnych jednostkach chorobowych,
– spektroskopia pojedynczego voxela, 2D i 3D,
– analiza obrazów na stacji graficznej, tworzenie map metabolitów.
16.Badania czynnościowe mózgowia metodą BOLD.
– podstawy metodyki i charakterystyczne właściwości sekwencji,
– pojęcie „paradygmy”,
– analiza „czuciowa” i „ruchowa”,
– zastosowanie BOLD w różnych sytuacjach klinicznych,
– obróbka danych na stacji graficznej.
17.Przyszłość tomografii MR – kierunki rozwoju:
– szybkie obrazowanie „czasu rzeczywistego”,
– interwencyjny MR w neurochirurgii i angiologii,
– rozwój tomografii MR całego ciała o polu 3T i większym,
– system „krótkiego magnesu” z ruchomym stołem.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach i aktywny w nich udział oraz egzamin
w ostatnim dniu zajęć.
PIŚMIENNICTWO
1. „Radiologia – Diagnostyka Obrazowa Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna” pod red. B. Pruszyńskiego. PZWL, Warszawa 2003.
2. „Neuroradiologia” pod red. J. Waleckiego, Wyd. UN-O, Warszawa 2000.
3. „Rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa w praktyce klinicznej” pod red. J. Waleckiego i A. Ziemiańskiego. Wyd. Springer PWN. Warszawa 1997.
ULTRASONOGRAFIA
I Zakład Radiologii Klinicznej
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (22) 5021073, fax (22) 5022110.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Janusz Gołębiewski
Godziny przyjęć studentów 800–1300.
Roczny wymiar zajęć 75 godzin, w tym 10 godzin seminariów i 65 godzin ćwiczeń. Zajęcia realizowane są w I Zakładzie Radiologii Klinicznej ul. Chałubińskiego 5.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym.
Seminaria prowadzone są dla całej grupy.
Ćwiczenia odbywają się rotacyjnie w pracowniach USG Zakładu.
CEL NAUCZANIA
Program nauczania obejmuje podstawy metodyczne i techniczne badań USG. Omówione zostaną
wskazania do badań, zastosowanie diagnostyczne metody oraz kierunki jej rozwoju. Przedstawione
zostaną sposoby opracowania i wykorzystania wyników, a także przygotowania chorych do badania.
TEMATYKA ZAJĘĆ
1. Ogólna charakterystyka ultrasonograficznych obrazów diagnostycznych. Biologiczne efekty
działań ultrasonograficznych. Podstawy metodyczne i techniczne badań. Organizacja pracowni
ultradźwiękowej.
2. Diagnostyka ultradźwiękowa jamy brzusznej i układu moczo-płciowego i przestrzeni zaotrzewnowej.
3. Badania ultradźwiękowe w ginekologii i położnictwie.
4. Badanie narządów szyi. Diagnostyka układu mięśniowo-szkieletowego.
5. Ultrasonografia dopplerowska.
ZASADY OCENY
Obowiązuje zaliczenie wszystkich zajęć. Nieobecność na zajęciach można odrobić. Kontrola wyników nauczania odbywa się w ciągu całego czasu trwania zajęć. W ostatnim dniu ćwiczeń dokonywany jest sprawdzian wiadomości.
PIŚMIENNICTWO
1. „Radiologia – Diagnostyka obrazowa, Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna” pod red.
B. Pruszyńskiego, PZWL, Warszawa 2003.
2. „Ultrasonografia dopplerowska. Zastosowanie kliniczne” pod red. G. Małka. Medipage. Warszawa 2003.
3. „Diagnostyka ultrasonograficzna” pod red. P. E. S. Palmera. PZWL, Warszawa 2000.
4. „Wstęp do ultrasonografii, podstawy fizyczne i instrumentacja” pod red. T. Popieli i Kuliga.
Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne. Vesalius 2003.
DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA UKŁADU NERWOWEGO
Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM
00-665 Warszawa, ul. Nowowiejska 27, tel. (22) 8251236, fax (22) 8251315,
e-mail: [email protected]
Kierownik Katedry: prof. dr hab. med. Marcin Wojnar
Odpowiedzialni za dydaktykę: dr Tadeusz Piotrowski i dr Andrzej Wakarow
Katedra i Klinika Neurologii WUM
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A,
tel.: (22) 5992858, e-mail: [email protected]
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Hubert Kwieciński
Odpowiedzialna za dydaktykę:
Przyjęcia w sprawach studenckich codziennie po uzgodnieniu telefonicznym.
Roczny wymiar zajęć: 90 godz. wg poniższego podziału:
seminaria – 30 godzin, ćwiczenia – 60 godzin.
CEL NAUCZANIA
Celem nauczania jest zapoznanie studentów ze współczesnymi metodami diagnostycznymi z zakresu neurofizjologii klinicznej i praktyczne opanowanie elektroencefalografii klinicznej, badania
potencjałów wywołanych i polisomnografii. W ramach pracy licencjackiej możliwe jest pogłębienie
wiedzy z zakresu elektroencefalografii lub polisomnografii i uzyskanie certyfikatu Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej.
PROGRAM NAUCZANIA
1. Powstawanie czynności bioelektrycznej w mózgu.
2. Historia elektroencefalografii (EEG).
3. Budowa aparatu EEG.
4. Technika badania diagnostycznego EEG.
5. Rozpoznawanie i usuwanie artefaktów.
6. Standardy badania EEG według Międzynarodowej Federacji Towarzystw Neurofizjologii Klinicznej.
7. Ewolucja zapisu EEG u osób zdrowych w ciągu życia.
8. Obraz EEG w chorobach układu nerwowego.
9. Interpretacja i standardy opisu EEG dla celów klinicznych.
10.Podstawy fizjologiczne potencjałów wywołanych.
11. Metody rejestracji potencjałów wywołanych.
12.Morfologia potencjałów wywołanych i zastosowania w diagnostyce klinicznej.
13.Ilościowe metody analizy czynności bioelektrycznej i analiza przestrzenna.
14.Integracja elektrofizjologicznych i radiologicznych metod neuroobrazowania.
15.Podstawy fizjologii i patologii snu.
16.Technika badania polisomnograficznego.
17.Interpretacja polisomnogramu.
18.Elektromiograf – zasady rejestracji.
19.Metody badań elektroneurograficznych.
20.Metody badań elektromiograficznych.
21.Zastosowanie elektromiografii w diagnostyce chorób nerwowo-mięśniowych.
10
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Seminaria nr 1 do nr 17 odbędą w sali wykładowej Katedry i Kliniki Psychiatrycznej na
ul. Nowowiejskiej 27, w godz. 815–900, po 15 minutowej przerwie ćwiczenia będą odbywać się w Pracowni EEG/Pracowni Badania Snu – w godz. 915 – 1300. Seminaria nr 18–19 odbędą się w Katedrze
i Klinice Neurologii CSK ul. Banacha 1a, blok D, VIII p., ćwiczenia będą odbywać się w Pracowni
Elektromiograficznej Kliniki w godz. 915–1300.
Dokładny plan zajęć znajduje się na tablicy ogłoszeń przed sekretariatem Kliniki i na stronie
internetowej.
ZASADY I FORMA ZALICZANIA
Wszystkie zajęcia muszą być zaliczone. Zajęcia opuszczone trzeba odrobić. Przy 1–2 nieobecnościach usprawiedliwionych można odrobić ćwiczenia podczas nocnego badania polisomnograficznego
lub w czasie badań rutynowych w pracowni EEG (do ustalenia z asystentem). Jeżeli liczba nieobecności usprawiedliwionych jest większa niż 2, sposób zaliczenia ćwiczeń ustala osoba odpowiedzialna za
dydaktykę w porozumieniu z kierownikiem Kliniki. Kontrola wyników nauczania odbywa się w toku
całego czasu trwania zajęć. W ostatnim dniu ćwiczeń asystent dokonuje sprawdzenia wiadomości.
Zajęcia kończą się egzaminem testowym, który przeprowadzany jest w sesji zimowej.
PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE
1. „Elektroencefalografia kliniczna” red. J. Majkowski, PZWL, Warszawa 1989.
2. „Potencjały wywołane” red. W. Szelenberger, Elmiko 2001.
3. „Podstawy EEG z mini atlasem”. A. J. Rowan i E. Tolunsky Wyd. Med. Urban end Partnet. Wrocław 2004.
4. Potencjały wywołane. W. Szelenberger, L. Miko, Warszawa 2001.
Piśmiennictwo zalecane
1. „EEG Primer” Fisch B., Fisch and Spehlmann’s, Elsevier Science BV, Amsterdam 1999.
2. „Atlas elektroencefalografii” red. J. Majkowski, PZWL, Warszawa 1975.
3. „Elektroencephalography” Niedermeyer E, Lopes da Silva F, Williams & Wilkins, Baltimore 1999.
11
RADIOBIOLOGIA I OCHRONA RADIOLOGICZNA
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka WUM
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (22) 6287846, (22) 6286334.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Jacek Przybylski
e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Dunajski
PROGRAM NAUCZANIA
Celem nauczania jest zapoznanie się studentów z elementami nadzoru nad aparatami i pracowniami rentgenowskimi w zakresie określonym przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z aparatami rentgenowskimi
o energii promieniowania do 300 keV stosowanymi w celach medycznych
Roczny wymiar zajęć: 30 godzin seminariów.
TEMATY SEMINARIÓW
I. Podstawowe pojęcia z zakresu fizyki jądrowej:
1. Zjawisko promieniotwórczości;
a) budowa atomu,
b) prawo rozpadu promieniotwórczego,
c) rodzaje promieniowania,
d) właściwości promieniowania,
e) promieniotwórczość naturalna,
f) promieniotwórczość sztuczna.
2. Promieniowanie rentgenowskie;
a) zjawisko oraz mechanizm powstawania promieniowania rentgenowskiego,
b) oddziaływanie jonizującego promieniowania elektromagnetycznego z materią (zjawisko fotoelektryczne, efekt Comptona, tworzenie par, rozproszenie spójne),
c) osłabienie i pochłanianie promieniowania X; całkowity współczynnik pochłaniania,
d) filtracja promieniowania rentgenowskiego.
II.
Zasady działania aparatu rentgenowskiego:
1. Rodzaje aparatów rentgenowskich.
2. Elementy zestawu rentgenowskiego;
a) generator wysokiego napięcia,
b) lampa rentgenowska,
c) stolik rozdzielczy,
d) ścianki, statyw,
e) detektor obrazu (błona, ekran, tor wizyjny, radiografia cyfrowa).
3. Powstanie obrazu rentgenowskiego;
a) sposoby otrzymywania obrazu,
b) folie wzmacniające,
c) wzmacniacz obrazu, tor wizyjny,
d) zapis obrazu,
e) pamięciowe płyty obrazowe,
f) panele obrazowe,
g) inne metody rejestracji obrazów rentgenowskich.
4. Wymagania ochron przed promieniowaniem związane z budową i działaniem zestawu rentgenowskiego;
12
a)
b)
c)
d)
e)
f)
przysłony głębinowe i kształt wiązki promieniowania,
filtry dodatkowe,
kratki przeciwrozproszeniowe,
dobór parametrów ekspozycji (różne rodzaje automatów AEC, ABC, itp.),
warunki eksploatacji zestawu rentgenowskiego,
słony przed promieniowaniem.
III.Jednostki pomiarowe stosowane w ochronie radiologicznej.
Dawki promieniowania jonizującego:
1.Jednostki dawki.
2. Dawki graniczne.
IV.
Obliczanie dawek i wymaganych grubości osłon wokół źródeł promieniowania rentgenowskiego:
1. Obliczanie dawek promieniowania jonizującego.
2. Osłony przed promieniowaniem X.
3. Obliczanie grubości osłon.
V.
1.
2.
3.
4.
5.
Podstawy detekcji promieniowania. Przyrządy dozymetryczne:
Sposoby pomiaru promieniowania jonizującego.
Detektory gazowe (komora jonizacyjna, licznik proporcjonalny, licznik Geigera-Muellera).
Detektory scyntylacyjne.
Detektory półprzewodnikowe.
Dokładność metod dozymetrycznych.
VI.
Ocena narażenia. Kontrola dawek otrzymywanych przez pracowników:
1. Istota kontroli otrzymywanych dawek. Organizacja sprawowania kontroli.
2. Podstawy prawne kontroli dawek;
a) pomiary kontrolne dawek indywidualnych,
b) pomiary dozymetryczne w środowisku pracy.
3. Metody wykonywania pomiarów dawek indywidualnych;
c) metoda fotometryczna,
d) inne metody pomiarów.
VII. Działanie promieniowania jonizującego na materię żywą:
1. Efekty działania na poziomie molekularnym.
2. Efekty działania na poziomie komórki.
3. Efekty działania na poziomie organizmu.
4. Względna skuteczność biologiczna różnych rodzajów promieniowania.
VIII. Działanie promieniowania jonizującego na organizm człowieka:
1. Następstwa deterministyczne.
2. Następstwa stochastyczne;
a) nowotwory popromienne – ryzyko wywołania,
b) badania epidemiologiczne nad wywołaniem nowotworów popromiennych, mierniki i modele
epidemiologiczne.
3. Dziedziczne następstwa napromieniowania.
IX.
Narażenie i ochrona osób pracujących przy obsłudze aparatów rentgenowskich:
1. Sposoby i środki zapewniające bezpieczeństwo pracy przy wykorzystaniu promieniowania jonizującego.
2. Obserwowane poziomy ekspozycji zawodowej.
13
X.
Ekspozycja medyczna – narażenie pacjentów w diagnostyce rentgenowskiej:
1. Diagnostyka rentgenowska jako źródło otrzymywanej dawki promieniowania jonizującego.
2. Ekspozycja pacjentów na promieniowanie X przy różnych typach badań.
3. Odpowiedzialność personelu medycznego wobec pacjentów z tytułu użycia promieniowania jonizującego.
4. Czynniki wpływające na wartość dawki otrzymywanej przez pacjenta. Sposoby ograniczania
zbędnego napromieniowania:
XI.
Warunki bezpiecznego stosowania promieniowanie jonizującego w celach medycznych:
1. Podstawowe zasady bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego w rentgenodiagnostyce.
2. Program zapewnienia jakości w rentgenodiagnostyce.
3. Program zapewnienia jakości w odniesieniu do aparatów rentgenowskich stosowanych w gabinetach stomatologicznych.
4. Program zapewniania jakości w ciemni fotograficznej.
5. Analiza zdjęć odrzuconych.
6. Kryteria właściwego wykonywania badań rentgenowskich.
7. Ochrona kobiet ciężarnych w warunkach rentgenowskiej ekspozycji medycznej.
8. Warunki stosowania promieniowania jonizującego w radiologii interwencyjnej.
XII. Zasady systemu ochrony przed promieniowaniem jonizującym.
Organizacja ochrony radiologicznej w Polsce:
1. Geneza współczesnego systemu ochrony radiologicznej. Warunki funkcjonowania systemu
ochrony radiologicznej.
2. Podział odpowiedzialności. Rola Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
3. Optymalizacja ochrony radiologicznej.
4. Zezwolenia wydawane na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo Atomowe.
5. System ochrony radiologicznej w Polsce.
XIII. Krajowe i europejskie przepisy prawa z zakresu ochrony radiologicznej:
1. Przepisy krajowe.
2. Przepisy europejskie i zalecenia międzynarodowe.
XIV. Obowiązki inspektora ochrony radiologicznej w pracowni rentgenowskiej.
ZASADY I FORMY ZALICZENIA ZAJĘĆ
Podstawą zaliczenia zajęć jest aktywna obecność na wszystkich zajęciach oraz sprawdzian
w ostatnim dniu zajęć.
Piśmiennictwo
1. „Wskazania praktyczne z zakresu ochrony radiologicznej w radiologii interwencyjnej. IMP
2000”. ISBN 83–88261–86–X. Oficyna Wydawnicza IMP.
2. „Człowiek i promieniowanie jonizujące” pod red. A. Hryniewicza, PWN, Warszawa 2001.
14
MEDYCYNA NUKLEARNA
Zakład Medycyny Nuklearnej WUM
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A,
tel./fax (22) 5992270, e–mail.: [email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Leszek Królicki
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr inż. Adam Bajera
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1200.
Zajęcia i odbywają się w godz. 815–1300 w sali konferencyjnej Zakładu Medycyny Nuklearnej oraz
w pracowniach izotopowych zakładu.
PROGRAM NAUCZANIA
Zajęcia obejmują zagadnienia z zakresu medycyny nuklearnej:
1. Elementy fizyki jądrowej. Aparatura medyczna.
Podstawowe pojęcia z zakresu fizyki jądrowej, rodzaje promieniowania. Aparatura i podstawowe
jednostki pomiarowe – licznik Geigera–Müllera, sonda scyntylacyjna. Zasady działania scyntygrafu i gammakamery. PET. Aparatura ultradźwiękowa.
2. Radiochemia i radioochrona.
Definicja radiofarmaceutyku – specyficzne właściwości fizyko–chemiczne, biologiczne i scyntygraficzne. Generator molibdenowo–technetowy. Znaczniki izotopowe, znakowane nuklidem
technetu 99 m. Dobór dawki promieniowania jonizującego. Biologiczne skutki promieniowania
jonizującego.
3. Zasady ochrony przed promieniowaniem jonizującym.
4. Badania narządowe;
a) badania izotopowe,
b) diagnostyka radioizotopowa wątroby, dróg żółciowych, nadnerczy i przytarczyc,
c) diagnostyka radioizotopowa nerek,
d) radioizotopowe metody diagnostyczne w neurologii i kardiologii,
e) radioimmunologia,
f) badania izotopowe w diagnostyce kości i płuc,
g) nowoczesne techniki w medycynie nuklearnej.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Szczegółowy program zajęć dostępny jest w sekretariacie Zakładu Medycyny Nuklearnej. Student zobowiązany jest do posiadania własnego fartucha. Ćwiczenia w pracowniach izotopowych i radioimmunologicznej odbywają się w bloku B.
ZASADY I FORMY NAUCZANIA
Do zaliczenia mogą przystąpić osoby, które były obecne na wszystkich zajęciach. Zaliczenie ćwiczeń odbywa się w formie egzaminu składającego się z części teoretycznej i praktycznej.
Piśmiennictwo obowiązkowe
1. „Medycyna Nuklearna” L. Królicki, Fundacja im. Rydygiera, Warszawa 1996.
2. „Radiologia” red. L. S. Zgliczyński, PZWL, Warszawa 1989.
Piśmiennictwo zalecane
1. „Medycyna Nuklearna” P. Lass, Skrypt dla studentów AM, Gdańsk 1994.
2. „Medycyna Nuklearna” K. Toth, J. Przedlacki, PZWL, Warszawa 1983.
3. „Tyreologia praktyczna”, W. Gąsiorowski, PZWL, Warszawa 1994.
15
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE
Opiekun Koła: dr med. Małgorzata Kobylecka.
Członkowie Koła uczestniczą w comiesięcznych spotkaniach koła. Samodzielnie realizują własny program badawczy oraz uczestniczą w pracach naukowych Zakładu.
16
METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH
Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia WUM
02-007 Warszawa, ul. Oczki 4, tel. (22) 5021457, (22) 6229678 fax (22) 6229679.
Kierownik Pracowni: dr med. Henryk Rebandel
e-mail.: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Henryk Rebandel
Godziny przyjęć studentów: codziennie 900–1200.
FORMA I CZAS TRWANIA ZAJĘĆ
Zajęcia prowadzone są systemem seminaryjnym: 24 godziny seminariów.
W roku akademickim obejmują 6 godzin.
CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU
Zajęcia służą przygotowaniu studentów do wykonania, a następnie napisania (zgodnie z zasadami
i najlepszą praktyką) pracy licencjackiej.
PROGRAM NAUCZANIA
1. Praca licencjacka: przepisy i zasady postępowania, układ i konstrukcja pracy, przygotowanie
i opracowanie dokumentacji wyników, problem i definicja plagiatu, prawa autorskie i zasady
cytowań.
2. Przygotowanie i wykonanie prezentacji: rodzaje prezentacji, zasady przygotowania i wygłaszania
oraz najczęściej popełniane błędy.
3. Badanie zjawisk przyrodniczych: obserwacja i eksperyment, eksperyment kliniczny na człowieku
(problemy deontologiczne), ogólne zasady dokonywania pomiarów, powtarzalność i odtwarzalność wyników badań, przygotowanie planu i protokołu eksperymentu, ogólne zasady zbierania
danych.
4. Badania populacyjne: typ danych i metody ich pozyskiwania, układ zbieranego materiału, podstawy statystycznej analizy danych.
5. Narzędzia informatyczne: podstawowe pojęcia dotyczące gromadzenia, przechowywania i przesyłania informacji z wykorzystaniem komputera osobistego, sposoby wykorzystania Internetu
w zbieraniu informacji naukowych, bazy danych i bazy medyczne.
METODY I ORGANIZACJA PRACY
Zajęcia seminaryjne prowadzone są w grupach studenckich.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA
Kontrola wyników nauczania prowadzona jest na zajęciach seminaryjnych.
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Zajęcia kończą się zaliczeniem.
17
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE
Zakład Zdrowia Publicznego Centralny Szpital Kliniczny
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (22) 5992180, fax (22) 5992181.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Janusz Ślusarczyk
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Anna Huk
Wymiar zajęć: 15 godzin wykładów.
CEL NAUCZANIA
Celem zajęć jest zapoznanie studentów w podstawowymi zasadami systemu ubezpieczeń społecznych funkcjonujących w Polsce oraz systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Studenci powinni poznać rodzaje ubezpieczenia społecznego, warunki podlegania ubezpieczeniu oraz katalog świadczeń
przysługujących w ramach poszczególnych rodzajów ubezpieczenia społecznego. Studenci powinni
poznać zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz zakres podmiotowy i przedmiotowy
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Celem zajęć będzie także określenie katalogu świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących pacjentowi a finansowanych ze środków publicznych.
TEMATYKA WYKŁADÓW
1. Kształtowanie się systemów ubezpieczenia zdrowotnego. Ustawa o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jako podstawowy akt prawny regulujący organizację systemu ubezpieczeń zdrowotnych.
Poznanie modelów finansowania ochrony zdrowia. Rozwój systemu ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Zasady organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Akty prawne regulujące finansowanie udzielania świadczeń zdrowotnych. Poznanie zakresu
przedmiotowego i podmiotowego ustawy. Zadania władz publicznych w systemie ubezpieczeń
zdrowotnych.
2. Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Postępowanie w sprawie zawierania umów ze świadczeniodawcami. Prywatne ubezpieczenia zdrowotne.
Wskazanie zasad podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne). Określenie zakresu świadczeń przysługujących z ubezpieczenia zdrowotnego, wskazanie funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia trybów zawierania kontraktów (konkurs ofert i rokowania). Określenie możliwości prawnych wprowadzenia w Polsce
prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych. Obecnie funkcjonujące w Polsce rozwiązania w zakresie
prywatnych ubezpieczeń – quasi ubezpieczenia prywatne.
3. Ubezpieczenia społeczne w systemie zabezpieczenia społecznego. Geneza i rodzaje ubezpieczeń społecznych. Struktura systemu ubezpieczeń społecznych.
Poznanie definicji ubezpieczenia społecznego, podstawowych cech wyróżniających ubezpieczenie
społeczne, określenie aktów prawnych regulujących problematykę ubezpieczenia społecznego (prawo
krajowe i międzynarodowe). Charakterystyka reform ubezpieczeń społecznych w Polsce, dokonanie podziału ubezpieczeń społecznych (ze względu na formę świadczenia, czas trwania, sytuację
życiową w jakiej są wypłacane), charakterystyka stosunku ubezpieczeniowego. Poznanie systemu
organizacyjnego, finansowego i informacyjnego ubezpieczeń i charakterystyka poszczególnych jego
elementów. Pensja brutto i pensja netto (rodzaje i wysokość odprowadzanych składek).
4. Emerytury i renty z funduszu ubezpieczeń społecznych.
Poznanie zakresu świadczeń z funduszu ubezpieczeń społecznych, przesłanki nabycia prawa
do tych świadczeń. Emerytury (emerytury w zależności od daty urodzenia oraz rodzaju wykonywanej pracy). Renty z tytułu niezdolności do pracy i renta rodzinna. Pojęcie i rodzaje niezdol-
18
ności do pracy, przesłanki nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa i tryb
orzekania, renta rodzinna, zasiłek pogrzebowy. Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń.
5.Świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa. Ubezpieczenie społeczne z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zakres przedmiotowy i podmiotowy ubezpieczenia chorobowego. Świadczenia pieniężne
Przysługujące z ubezpieczenia chorobowego, ryzyka ubezpieczeniowe. Krótkie omówienie
zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku rehabilitacyjnego, wyrównawczego i macierzyńskiego. Poznanie definicji wypadku przy pracy i choroby zawodowej, rodzaje
wypadków przy pracy, zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych, postępowanie w sprawach z tego zakresu.
6. Organizacja i funkcjonowanie funduszy emerytalnych (II filar). Pracownicze programy
emerytalne i indywidualne konta emerytalne (III filar).
Filar drugi w nowym systemie emerytalnym, działalność lokacyjna OFE, wypłata środków
z OFE, wypłata świadczeń emerytalnych z OFE. Trzeci filar ubezpieczenia społecznego, formy
pracowniczego programu emerytalnego. Formy indywidualnego konta emerytalnego, osoby
uprawnione do gromadzenia środków na indywidualnym koncie emerytalnym.
7. Wspólnotowa koordynacja zabezpieczenia społecznego.
Pojęcie i zasady ogólne wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, zakres podmiotowy i przedmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, skutki włączenia
polskiego systemu zabezpieczenia społecznego w ramy wspólnotowej koordynacji.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze zimowym w wymiarze 2 godzin.
Miejsce zajęć: sala seminaryjna Centrum Dydaktycznego WUM, Warszawa ul. Żwirki i Wigury 61.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA ZAJĘĆ
Zaliczenie pisemne w formie testowej – test jednokrotnego wyboru. Z uwagi na fakt, że nie
są przewidziane seminaria z tego przedmiotu obecność na wykładach jest obowiązkowa (dopuszczalna jest 1 nieobecność nieusprawiedliwiona).
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. „System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe”: Z. Kluszczyńska, W. Koczur, G. Szpor,
T. Szumlicz, Warszawa 2004.
2. „Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych”: Z. Salwa, Warszawa 2004.
3. „Prawo socjalne” W. Muszalski, Warszawa 1995.
4. „Ubezpieczenia społeczne. Część ogólna”: I. Jędrasik–Jankowska, Warszawa 2003.
5. „Ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczenia rentowe. Ubezpieczenia emerytalne”:
I. Jędrasik-Jankowska, Warszawa 2003.
6. „Ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczenia chorobowe. Ubezpieczenia wypadkowe”:
I. Jędrasik-Jankowska, Warszawa 2003.
7. „Koordynacja polskiego systemu zabezpieczenia społecznego z regulacjami unijnymi. Ekspertyzy prawne”: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, tom. I, red. B. Kazenas, G. Uścińska,
Warszawa 2002.
8. „Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych”.
19
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Rok akademicki: 2013/2014
Elektroradiologia
III rok, semestr zimowy
Stacjonarne/niestacjonarne
Żywienie człowieka
Obowiązkowy ogólny
Zaawansowany
Język polski
Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Instytutu Medycyny Społecznej
Ul. Oczki 3, 02-007 Warszawa
prof. dr hab. n. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek
lek. Anna Ziółkowska
Ćwiczenia
15
wykłady:
ćwiczenia:
5
10
2 pkt
Godziny kontaktowe – 15 h
Czas na zapoznanie z literaturą – 25 h
Przygotowanie do zaliczenia – 20 h.
seminaria:
Wykłady:
1. Zasady prawidłowego żywienia.
2. Normy żywienia.
3. Składniki odżywcze i ich rola w organizmie.
4. Zaburzenia odżywiania.
Ćwiczenia: analiza przypadków z wykorzystaniem posiadanej bazy
komputerowej i sprzętu diagnostycznego; przedstawienie i analiza
przypadków klinicznych.
1. Produkt spożywczy i jego wartość odżywcza.
2. Ocena sposobu żywienia.
3. Ocena zapotrzebowania na energię.
4. Metody monitorowania stanu odżywienia.
5. Zasady postępowania dietetycznego w profilaktyce chorób powstających na tle
wadliwego żywienia.
Wiedza i umiejętności z zakresu chemii, biologii, patofizjologii i fizjologii człowieka. Znajomość biochemii i fizjologii żywienia.
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze znaczeniem żywienia w zachowaniu prawidłowego stanu zdrowia oraz zasad motywowania pacjentów do prozdrowotnego stylu życia.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
– zna zasady żywienia ludzi zdrowych oraz metod oceny stanu odżywienia;
– zna metody oceny stanu zdrowia jednostki i populacji;
– zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań;
- w zakresie umiejętności
Umie udzielić porady dietetycznej. Udziela porady w kwestii przestrzegania
student:
zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego trybu życia. Potrafi wyszukać informacje dotyczące roli żywienia w w/w stanach w literaturze naukowej.
20
- w zakresie kompetencji
personalno-społecznych
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
–
–
–
–
–
przygotowuje się sumiennie do każdych zajęć,
samodzielnie poszukuje źródeł wiedzy i je doskonali,
promuje prozdrowotny styl życia w środowisku, w którym przebywa,
aktywnie uczestniczy w programach profilaktycznych,
ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny i przestrzegania
zasad etyki zawodowej,
– posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się,
– podejmuje współpracę z odpowiednimi organami urzędów państwowych i społecznych w zakresie ochrony zdrowia i środowiska człowieka.
Ocenianie formujące: aktywne uczestnictwo w zajeciach, dyskusja podczas zajęć;
rozwiązywanie zadań w małych grupach, analiza materiałów/problemu podczas zajęć, ćwiczenia praktyczne
Ocenianie podsumowujące: zaliczenie kolokwium pisemnego (pytania opisowe
z zakresu obowiązującego materiału; za prawidłową odpowiedź można uzyskać
2 punkty; do zaliczenia przedmiotu trzeba uzyskać min. 60% punktów)
1. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” – skrypt dla studentów pod red.
L. Kłosiewicz – Latoszek i H. Kirschnera, WUM Warszawa 2008.
2. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” pod. red. J. Hasika i J. Gawęckiego,
PWN, Warszawa 2005 (wybrane rozdziały).
Książki:
1. „Żywność z zdrowie i prawo” pod. red. H. Gertig i G. Dudy, PZWL, Warszawa 2004.
2. „Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu” pod. red. J. Gawęckiego i T. Mossor – Pietraszewskiej, PWN, Warszawa 2004.
3. „Modern nutrition in health and disease” pod. red. ME Skills iwsp., LWW, 10th
edition.
Czasopisma:
1. Problemy Higieny i Epidemiologii.
Studenckie Koło Higieny i Profilaktyki
• Rozkład zajęć podany jest na tablicy informacyjnej Zakładu.
• Zajęcia prowadzone są w formie seminariów i ćwiczeń.
• Przed przestąpieniem do seminariów studenci powinni zapoznać się z zalecaną literaturą.
• Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Nieobecność należy odrobić
z dowolną grupą po uprzednim ustaleniu z dr A. Ziółkowską. W szczególnie
uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest odrobienie nieobecności
na indywidualnie określonych zasadach.
• Termin kolokwium pisemnego uzgadniany jest z opiekunem grupy po zakończeniu zajęć.
21
ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W OCHRONIE ZDROWIA
Zakład Zdrowia Publicznego Centralny Szpital Kliniczny
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (22) 5992180, fax (22) 5992181.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Janusz Ślusarczyk
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Wojciech Boratyński
Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury podane są do wiadomości zainteresowanych
na tablicy ogłoszeń w Zakładzie Zdrowia Publicznego.
Wymiar zajęć: 15 godzin wykładów.
CEL NAUCZANIA
Celem nauczania jest wprowadzenie studentów w zakres podstaw teorii organizacji w ochronie
zdrowia. Nauczenie ich komunikowania interpersonalnego przydatnego dla kadry zarządzającej.
TEMATYKA WYKŁADÓW
1.Podstawy teorii organizacji i zarządzania.
Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w zakres podstaw teorii organizacji i zarządzania.
Przedstawienie podstawowych definicji: organizacji i zarządzania. Podstawy tworzenia organizacji. Miejsce zarządzania wśród innych dyscyplin. Podział szczebli zarządzania. Teorie zarządzania: nurt behawioralny, neoklasyczny, szkoła systemowa, teoria chaosu.
2. Rozwój teorii zarządzania.
Prezentacja rozwoju teorii zarządzania. Przedstawienie poszczególnych etapów rozwoju zarządzania. Adam Szmith. Klasycy teorii zarządzania od fordyzmu. Podstawy rozwoju zarządzania
kierunków zasobów ludzkich.
3.Planowanie.
Potrzeba planowania: istota i znaczenie. Główne i poboczne cele planowania. Hierarchia planowania. Rodzaje planowania wg.: czasookresu, problemów. Etapy planowania. Podstawowe trudności w tworzeniu planów.
4. Zarządzanie strategiczne.
Podstawy strategii. Procesy zarządzania strategicznego. Wizja i misja strategii. Główne koncepcje
strategii. Analiza typu SWOT. Macierze: Boston Consulting Group, General Electric.
5. Zarządzanie zasobami ludzkimi.
Planowanie zatrudnienia. Prowadzenie rekrutacji pracowników. Dobór pracowników. Wprowadzanie nowych pracowników. Szkolenie pracowników. Określanie poziomu wynagrodzenia
do możliwości zakładu pracy. Znaczenie narzędzi wpływu. Definicja konfliktu.
Przyczyny powstawania konfliktów. Rozwiązywanie konfliktów (mediacja, arbitraż, rozwiązywanie sporów). Kompetencje. Ustawiczne kształcenia kadr – wytyczne UE. Programy szkoleniowe.
6. Reengineering.
Definicja. Cechy i fazy. Zastosowanie reengineeringu. Czynniki wpływające na działania pozytywnego i negatywnego reengineeringu.
7. Benchmarking.
Definicja. Typologia i procedura benchmarkingu. Czynniki wpływające na działania pozytywnego i negatywnego benchmarkingu.
8. Outsourcing.
Definicja. Podstawy. Cele i zasady outsourcingu. Czynniki wpływające na działania pozytywnego
i negatywnego outsourcingu.
22
9.Podstawy organizacji i ochrony zdrowia w RP.
Celem wykładów jest przedstawienie studentom organizacji ochrony zdrowia w Polsce w myśl
obowiązujących przepisów prawnych dotyczących ochrony zdrowia oraz podziału administracyjnego kraju.
Podstawowy podział administracji publicznej działającej w ochronie zdrowia. Ministerstwo
Zdrowia. Podział podstawowych funkcji w Ministerstwie. Zadania Ministra Zdrowia (Ministra
Właściwego do Spraw Zdrowia). Jego kompetencje w stosunku do jednostek ochrony zdrowia.
10.Działania podstawowej opieki zdrowotnej.
Zapoznanie studentów z aktualnie obowiązującą strukturą działania podstawowej opieki zdrowotnej.
Formy udzielania świadczeń medycznych. Formy wykonywania zawodów medycznych. Wzajemne relacje.
11.Techniki negocjacji.
Kogo lubimy i dlaczego. Komunikacja niewerbalna. Wykorzystanie umiejętności mowy ciała dla
uzyskania lepszych ocen w czasie egzaminów oraz w przyszłym poszukiwaniu pracy.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze zimowym w wymiarze 2 godzin.
Miejsce zajęć: sala seminaryjna Centrum Dydaktycznego WUM, Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 61.
ZASADY I FORMA ZALICZENIA ZAJĘĆ
Wykłady. Jedno spotkanie w formie seminarium dotyczy technik negocjacji.
Zaliczenie odbywa się w formie testu.
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. System ochrony zdrowia po trzech latach jego reformowania – raport syntetyczny w: „Opieka
zdrowotna w Polsce po reformie”, CASE – Centrum Analiz Społeczno–Ekonomicznych, Warszawa 2002.
2. „Zarządzanie w opiece zdrowotnej”: Kautsch M i in., Kraków 2001.
3. „Organizacja ochrony zdrowia”: Dercz M., Izdebski H., Warszawa 2001.
4. „Zarządzanie, teoria i praktyka”: Koźmińska A. K. i in., Warszawa 2004.
5. „Podstawy zarządzanie”: Robins S. P., Decenzo D. A., Warszawa 2002.
6. „Renegocjowanie opieki zdrowotnej”: Marcus L. J. i in., Kraków 2000.
7. „Podstawy zarządzania opieką zdrowotną”; Shortell S. M., Kaluzny A. D., Kraków 2001.
23
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE – PRAKTYKA ZAWODOWA
Zajęcia praktyczne w VI semestrze mają za zadanie uzupełnienie i pogłębienie wiedzy z zakresu dotychczas nauczanych badań tematycznych w czasie 14-tygodniowych ćwiczeń:
1.
2.
3.
4.
Rentgenodiagnostyka (7 tygodni) – I i II Zakład Radiologii Klinicznej.
Elektrofizjologia (3 tygodnie) – Katedra i Klinika Kardiologii, Katedra i Klinika Psychiatrii.
Radioterapia (3 tygodnie) – Zakład Teleradioterapii Centrum Onkologii.
Medycyna Nuklearna (1 tydzień) – Zakład Medycyny Nuklearnej.
Studenci będą doskonalić umiejętności praktyczne w pracowniach diagnostycznych i terapeutycznych zakładów nauczających. Zajęcia będą prowadzone przez instruktorów zawodu i nauczycieli
akademickich.
Odpowiedzialny za organizację zajęć fakultatywnych:
I Zakład Radiologii Klinicznej – mgr Wojciech Trojanowski
Zajęcia rozpoczynają się pierwszego dnia nauczania VI semestru w sali seminaryjnej I Zakładu Radiologii Klinicznej (spotkanie informacyjne).
Zajęcia prowadzone będą w systemie rotacyjnym w następujących Klinikach i Zakładach.
1. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. do sekretariatu: (22) 599-29-58
Kierownik: prof. dr hab. med. Grzegorz Opolski
Odpowiedzialny za organizację zajęć: dr med. Edward Koźluk wewn. 29-17
e-mail: [email protected]
2. Katedra i Klinika Psychiatryczna
00-665 Warszawa, ul. Nowowiejska 27.
Tel. do sekretariatu: 22825-12-36
Kierownik: prof. dr hab. med. Waldemar Szelenberger, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialna za organizację zajęć: dr med. Małgorzata Kostecka
3. I Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5.
Tel. do sekretariatu: 22502-10-73
Kierownik: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za organizację zajęć: mgr Wojciech Trojanowski
4. II Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. (22) 599-23-00, (22) 599-21-22, fax (22) 599-23-02
Kierownik: prof. dr hab. med. Olgierd Rowiński, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialna na organizację: dr med., Magdalena Januszewicz
st. technik: Barbara Raczkowska wewn. 24-03, 24-18
24
5. ZAKŁAD MEDYCYNY NUKLEARNEJ WUM
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. do sekretariatu: (22) 599-22-70, fax (22) 599-22-70
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Leszek Królicki
Odpowiedzialny za organizację: prof. dr hab. med. Leszek Królicki, e-mail: [email protected]
6. Zakład Teleradioterapii Centrum Onkologii WUM
02-781 Warszawa-Ursynów, ul. Roentgena 5.
Tel. (22) 546-20-76, (22) 546-26-44, fax (22) 643-92-87
Kierownik Zakładu: dr med. Zbigniew Szutkowski
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Zbigniew Szutkowski, e-mail: [email protected]
oraz st. technik Ewa Zielińska; (22) 546-25-13, 546-26-25
7. Elektrokardiografia
Klinika Chorób wewnętrznych i Kardiologii Instytutu Stomatologii WUM
02-005 Warszawa, Lindleya 4
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Piotr Pruszczyk
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Lipińska
Liczba godzin: 25
Zajęcia odbywają się w semestrze letnim w ramach praktyk zawodowych.
Tematy zajęć:
Anatomia i fizjologia mięśnia sercowego. Budowa i i czynności układu bodźco-przewodzącego serca.
Technika wykonywania badania ekg. Budowa aparatu ekg. przygotowanie pacjenta, kalibracja aparatu, najczęstrze błędy techniczne. Standardowe i dodatkowe odprowadzenia ekg.
Ogólny opis krzywej elektrokardiograficznej. Związek między krzywą ekg. a zjawiskami elektrycznymi i chemodynamicznymi zachodzącymi w sercu.
Prawidłowy ekg. podstawowe pojęcia; załamek, odcinek, odstęp, linia izoelektryczna, uniesienie/obniżenie odcinków. Obliczenie częstości rytmu serca.
Zaburzenia rytmu serca: mechanizm zaburzeń rytmu serca. Częstoskurcze nadkomorowe. Złożone
komorowe zaburzenia rytmu serca.
EKG w stabilnej i niestabilnej chorobie wieńcowej. zawał serca. Definicja, kryteria rozpoznania.
Rozpoznanie i umiejscowienie zawału. postępowanie w przypadku podejrzenia zawału.
EKG w różnych stanach chorobowych: zapalenie osierdzia, wady serca, zator tętnicy płucnej, zaburzenia elektrolitowe, niedokrwistość, choroby tarczycy.
Wpływ leków na ekg.
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich ćwiczeniach i aktywny w nich udział. Usprawiedliwioną nieobecność należy odrobić indywidualnie.
25
Program zajęć z Elektrodiagnostyki
Układu Nerwowego
Zajęcia odbywają się w Katedrze i Klinice Psychiatrycznej WUM,
w Pracowni Elektroencefalografii, Neurofizjologii klinicznej i Badań nad Snem przy
ul. Nowowiejskiej 27 w Warszawie.
Tematy Seminariów z Elektrodiagnostyki Układu Nerwowego w roku 2012/2013
1. Historia Elektroencefalografii (EEG).
2. Neurofizjologiczne podstawy EEG.
3. Podstawy techniczne zbierania sygnału EEG.
4. Specyfika technologii stosowanych w badaniach polisomnograficznych.
5. Zasady przeprowadzania badań EEG i polisomnograficznych (PSG).
6. Prawidłowy zapis EEG w czuwaniu u osób dorosłych oraz zasady oceny zapisu EEG.
7. Zależność między wiekiem a EEG w czuwaniu i w czasie snu.
8. Artefakty: rozpoznawanie, mechanizmy powstawania i sposoby usuwania.
9. Procedury aktywacyjne sygnału EEG.
10.Prawidłowe zapisy EEG które przypominają nieprawidłowe.
11. Nieprawidłowe zapisy EEG, które przypominają prawidłowe.
12.Zmiany uogólnione w EEG.
13.Zmiany ogniskowe w EEG.
14.Ocena zmian napadowych w EEG.
15.Diagnostyka napadów padaczkowych.
16.Zapis EEG w chorobach neurodegeneracyjnych, neuroinfekcjach, zespołach otępiennych i zaburzeniach metabolicznych.
17.EEG w diagnostyce nowotworów OUN.
18.Urazy i choroby naczyniowe OUN.
19.Rola Elektroencefalografii w diagnostyce zaburzeń psychicznych.
20.Zastosowanie polisomnografii w diagnostyce zaburzeń snu.
21.Potencjały wywołane.
22.Podstawy mapowania czynności bioelektrycznej OUN.
23.Podstawy psychofizjologii.
24.Wpływ leków na zapis EEG w czuwaniu i w czasie snu.
25.Integracja różnych technik neuroobrazowania z EEG.
Ćwiczenia z Elektrodiagnostyki Układu Nerwowego w roku 2011/2012
1. Podstawowe techniki aplikacji elektrod EEG i czujników stosowanych w (PSG).
2. Zasady współpracy z pacjentem w czasie przeprowadzania badania EEG i PSG.
3. Techniki przeprowadzania badań EEG i PSG.
4. Indywidualne przeprowadzania badań EEG prze studentów.
5. Zasady i przeprowadzanie endogennych potencjałów wywołanych Event Related Potentials – ERP).
6. Przeprowadzanie badań PSG.
Praktyki Zawodowe
1. Pracownia EEG – przy wykonywaniu badań rutynowych EEG
2. Dyżury nocne w ramach badań PSG.
Literatura obowiązkowa:
1. Rowan A, Tolunsky E. Postawy EEG z mini atlasem. Urban& Partner, Wrocław 2004.
2. Szelenberger W. Potencjały wywołane. Elmiko 2001.
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie zajęć:
Tadeusz Piotrowski – tel. 22825-20-31 w. 271, e mail: [email protected]
26